Commentarii de Deo trino, de Verbo incarnato, de Deo consummatore

271쪽

DE REDEMPTIONIS OPERA 247clae in Deum, ideo negant aliqui tactores 1 quia e ipsorum sententia dedecet Deum obligari erga alium 2 quia i Omines, sicut et reliquae creaturae in Omnibus tam in imo a Deo pendere videntur, ut non magis possint habere jura respectu Dei quam filius familias posset esse proprietarius respectu patri vel Servus respectu heri. - Sed breviter responderi potest ex Franget in the 47 n. II, p. 502, Sqq. Deus promiSSum praemium debet quidem rependere creaturae quae conditiones imposilas impleverit hoc autem debet Deus sibz, seu divinae suae fidelitati, quemadmodum cum decreverit mysteria homini revelare debet sibi idest suae divinae veracitati ut non revelet nisi vera Proinde in hypothesi revelationis, creatura habet usu vera revelentur jus enim est id, cujus negati eSSet nefaS. Si aulem creatura hujusmodi us haber potest intercedit justitia eam inter et Deum, cum justitia sit virtus inclinans voluntatem ad uniuscujusque jus illaesum servandum. - . Ad alterum Argumentum negandum S RSsumptum, nempe filios et servos non habere jura ad jura enim, si non circa bona eXterna, Saltem quoad propriorum actuum dominium, sussicit distincti perSonarum. A creaturae Sane malis actibus justam merentur piae nam proinde bonis pariter actibus justam mereri pOSSunt mercedem apud Deum. Ergo uniVersim non repugnat,

Deum inter et hominem justitiam intercedere. III. Christum ipsum nominatim ex vera justitia satis secisse,

et magis consentaneum est modo loquendi Seripturae et Patrum D, ait Sua regi d 4 8. 6 n. 3 - 1. In Scripturali Oe suad Qtur Rom. 3. 25, si uem proposuit Deu propitiationem . . ad Osten Sionem justitiae suae Pac Ibid. 5. 18, si Sicut per unius delictum. . . Sic

et per unius justitiam . dipsum ait sambert. d. 6. a. 12)OStenditur u ex aliis Scriptura locis quibus unguis Christi pro

nobis et Iusus vocatur pretium, et ipsa ejus satisfactio vocatur emptio, et his similibus nominibus : nam actus verae et Strictae

justitiae exprimitur istis terminis 1 Cor. 6. 20. Empti estis pretio magno , quod et quantum sit S. Petrus explicat 1 Epist. 1.18,19ὶ, u non corruptibilibus auro vel argento redempti estis, Sed pretioso sanguine quasi agni immaculati Christi , Unde occasione satisfactionis Christi dicimur servi ejus emptitii et nos non esse juris nostri sed Christi Domini 1 Cor. 6. 19j..; item ex eo quod Christus Dominus Coloss. 2. 14 dicitur delevisse chirographum quod erat adversus nos et illud eruci ρ

272쪽

248 DE VERBO INCARNATO Disse. - . Ex Patribus dicit S. Proclus hom de Christinativ.), si Necessarium erat, ut ejusmodi pretium penderetur, quod exactum debitum ad amussim justitiae exsequaret , Ita et S. Cyrili. epist. 50 ad Valer. J, et Unius mortem secundum carnem justum pro Omnium hominum vita pretium fuisse rectiSSi me asserim his D. 3. Hanc quoque doctrin Am tenent plures theologi, V. g. Suarer, ega, Valentia, Stent rupi tali Omistae communiter, negantibus aliis ut VaSqueZ LeSSio Molina Lugo, Billo t. IV. Cum res, Seu Olius modus loquendi, e inspectione conditionum quae ad persectam justitiam requiruntur, maxime dijudicetur distincte videndum est utrum singulae istae in satisfactione Christi adfuerint. Satis constat, neque hic in dubium vocatur, Christi satisfactionem fuisse voluntariam, aequivalentem, et ad compensandam injuriam per peceatum illatam Praeeipue inquiritur, utrum fuerit 1 e propriis, 2 ex alia indebitis, 3.

ad alterum. - Non censentur communiter neceSSariae quaedam

aliae conditiones quas aliqui requirunt; sed in praesenti negligi POSSunt, . . Ut Satisfactio sit ab eadem persona quae frendit, ut talis sit quae creditorem ad illam acceptandam obliget. Cf.

118. Praenotundum. - Conditio si ex proprii o quae ad satisfactionem etiam simpliciter condignam requiritur, Significat opus, quo sit satisfactio esse sub liber Satissa cientis domini Dei insuper, si agatur de satisfactione rigo rosa, actionem Salissactoriam uuatenus undari in gratia vel favore perSonae

19. Pro Dositio Christus salissedit ex propriiS. Proti Ratio negandi Christi satisfactionem esse e propriiS, foret vel quia actio satisfactoria non esset sub dominio proprio solius Christi vel quia ipsius satisfactio, sicut omni no Sira,sundata esset in aliqua gratia aut favore atqui neutrum dici

potest ergo. Prob. Mira per partes. - . Aelio satisfactoria Christi domini proprio ipsius subest Actio Christi quatenus est satisfactoria procedit ab ipsa persona Verbi ut terminante humanitatem, inde enim dignitatem in sinitam habet atqui actio quae procedit

273쪽

DE REDEMPΤIONIS OPERA 249 Verbo etiam ut subsistente in humanitate, alterius dominio non sube Si ergo. 2. Christi satis saeti non sun datur in aliqua gratia. Is qui Satisfacit principium quod et ex cujus personalittite vulo infinitus satis actionis derivatur, non est ipsa natura humana sed est ipsum Verbum, humanitas vero cujus unctionibus Verbum satisfacit est tantum principium quo atqui Verbo divino nulla gratia fieri potest ergo. - s. Fran Zel in the S. 47 n. II

Dice S. Satisfactio non est ex propriis, quae sit ex gratia atqui satisfactio Christi fundata est in gratia ranioni SP ergo. Res p. Dist. Min. Et hae est gratia naturae humanae, conας personae sati Sincienti, nego.

120. Praenotundum. - Ratio dubitandi de conditione si X alias indebitis is est quia Omnia per Christi hominis jam Deo aliis titulis, v. g. gratitudinis obedientiae, debita Viderentur. Negant vero plures auctore universim, hanc conditionem requiri cum qui possit unico et pluribus titulis v. g. uno jejunio voto jejunandi et legi ecclesiasticae concurrenti)Simul satisfacere. - Sed quidquid sit de operibus finiti valoris, de Christi satisfactione Statuenda est. 12 l. Propositio Satis saetio Christi sui ex alias indebitis. 'POD. Ad rigorem justitiae sufficit, Aiaci bona mon sint debita ex illa parte ex qua sumitur valor satisfactorius atqui valor satisfactorius satisfactionis Christi derivatur ex ipso supposito divino quod nullum debitum contrahere pote Si ergo. Adde, valorem operum Christi, propter dignitatem personae operantis esse infinitam ac proinde titulis quibuscumque equivalere. Cf. Fran Zelin, l. M P. 509. Dice S. Quidquid creatum est debetur Deo pluribus titulis gratitudinis, religionis, etc.); atqui actiones satisfactoriae Christi creatae erant ergo non erant ex alias indebitis. Res p. Dist. in Actiones istae quoad entitatem physicam,

creatae erant, cone. quoad valorem SatiSsa et Orium, subd. valor earum essentialis et accidentalis erant res creatae conci Valor earum derivatus, seu dignitas Suppo Siti agentis erat re creata, nego.

274쪽

250 DE VERBO INCARNATOInst. Valor satisfactorius operum Christi pendet ex unione hypostalida atqui uni ista a Deo effecta est ergo valor perum Christi jam debitus erat De O. Res p. Dist. IIS P. Valor Satis lactorius Operum Christi pendet ex unione hypostatica ut conditione prae requisita, conm ut ex principio dignante opera Christi, nego istud enim principium est personalitas Verbi.

122. Proenotrinitum. - Cum Christus sit Deus et Deo salis laciat videretur ejus satisfacti non es Se re ad alterum . Nec sufficit ut notat Frangelin, p. 07) re Spondere cum aliquibus Christum satisfecisse Patri aeterno, a quo distinguitur in PerSOna quamvis enim per approstriationem Deo Patri

dicatur salis saetio fieri, revera acta est toti rinitati et proinde ipsi Filio Attamen dicenda est Christi satissaelio, in quantum

ad satisfactionem requiritur u ad alterum a suisse.

123. Propositio Satisfactio Christi fuit ad alterum.

Prob. Ut satisfactio sit ad alterum, sufficit distinctio virtualis personae sun data in diversitate naturae voluntatis et operationis atqui in Christo est ista distinctio virtuali personae, etsi non sit distincti personae phySicae Dergo. Prob. Maj. Idem est fundamentum satisfactionis ac jurium atqui standamentum jurium est distinctio voluntatum et libertatum ergo ad satisfactionem sufficit distinctio virtualis per-Sonae. - Et revera, ad actus obedientiae religionis, Obsecrationis, et: qui non minus ad alterum sunt quam satisfactio

sufficiebat distinctio rationalis naturae in qua Christus ut homo sibi ut Deo actus obedientiae religionis, eici, Xhibebat. Minor, quoad rem est ipsa doctrina Catholica contra OnOthelitas, et quoad modum loquendi, ipsi Patres quandoque distinguunt in uno Christo duplicem personam moralem. Ita V. g. S. Ambro Sitis de Fide l. 2 c. ), persona hominis Patrem dixit majorem , Et Facundus i. 11 dicit. In Christo alteram Dei, alteram hominis intelligi personam . Hanc propositionem ut notat ut ter n. 698 theologi illustrare Solent exemplo illius, qui simul est et creditor et tutor pupilli. Hic enim potest tanquam creditor a pupillo exigere Solutionem et tanquam tutor, pupilli nomine, solutionem sibi ipsi

275쪽

DE REDEMPTIONIS OPERA 251 praestare. Jamvero humanum genus erat hic pupillus, qui satisfacere nequibat quocirca datus est ei tutor et advocatus Christus, qui ex bonis humanae naturae satisfecit Patri, sibi et Spiritui

saneto.

276쪽

DE ΜEDIO QUO CHRISTUS SATISFECIT

24. Ex dictis quaevis Christi actio, propter dignitatem personae operanti8, ad Omnia totius mundi peccata remittenda Superabundanter Suffecisset. Catholica vero doctrina, ut Saepius indicatum est, docet Christi merita consummata fuisse in morte ejus in cruce, et hanc mortem non tantum Satis saetoriam suisse Sicut quaevis alia actio ejus v. g. Oratio in horto fuisset, sed verum etiam sacrisistium propitiatorium. Sociniani proinde, cohaerenter cum ipsorum de Redemptione commentis, negant Christum fuisse saeerdotem in terris aut verum obtulisse Sacrificium in cruce, et admittunt tantum sacerdotium quoddam metaphoricum et improprium in coelis ubi Christus interpellat pro nobiS. - gendum ergo est 1. de Christi sacerdotio et sacrificio, . de ejus intercessione et oratione.

CAPUT PRIMUM

DE Christi Sacerctotio Et Sacrificio 125. Praenotundum. Ex Apostolo Hebr. 5. 4 , Omnis Sacerdos ex hominibus assumitur et pro hominibus constituitur in iis quae sunt ad Deum se est medius aut nediator, inter Deum et hominem, ut offerat dona et sacrificia pro peccatis. Hinc, Supposita ex tractatu de S S. Eucharistia n. 117 explicatione et desinitione sacerdotii et sacrificii, ad rem praesentem sufficiet hanc propositionem statuiSSe 126. Pro Dositio Christus 1 naturalis mediator fuit inter Deum et hominem, verusque 2 sacerdos divinitus constitutus,ac 3 verum sacrificium expiatorium in cruce obtulit. Prob. I imu DRPS. Ille est verus naturalis mediator qui conjungitur cum Deo et cum homine, et tamen ab utroque distinguitura distincti enim termini sunt Deus offensus mediator

277쪽

DE REDEMPTIONIS OPERE 253 reconcilians, homo reconciliandus atqui Christus, divina haec persona quatenus Ormaliter egi homo, i conjungitur cum Deo et homine, non quidem a per mediam naturam, ut somniabant Gnostici et Ariani, nec tantum per gratiam et misericordiam,

siqui sancti conjunguntur cum Deo et cinis ibus, nec e per potentiam Ordinis et ossicium, ut alii saeerdotes, sed d per

duplicem naturam Suam qua Simul est Verus homo, unus exsiliis Adam et simul est verus Deus. - . Distinguitur autem cl)a Patre et Spiritu sancto realiter in perSona, et in natura Sua humana b a semetipso, Segundum naturam suam divinam spectato, virtualiter propter diversitatem naturae et operationis cha reliquis hominibus realiter, tum in persona et natura divina, tum in humanitate numerice diverSa ergo, ut ait ApOstolus 1 Tim 2 5), mediator Dei et hominum est homo Christus desus. Ad hae verba Apostoli dicit S. Aug. Serm. I, c. 12 , vi Mediator Dei et hominum, quia Deus cum Patre, quia homo

cum hominibus. Non mediator homo praeter deitatem, non mediator Deus praeter humanitatem. D Vid. Frangelin, thes 46, D. I. Proti. Secundu DRYS. - Christus constitutus est a Patre sacerdos secundum Ordinem Melchisedech his verbis, re u es Sacerdos in aeternum Secundum ordinem Melchisedech Ps. 100 4 Hebr. 5. 6); atqui sacerdotium Melchisedech verum fuit sacerdotium, ut patet et ex ipSO nomine, ac praecipue ex excellentia hujus sacerdotii prae Sacerdotio Aaronico Sicut exponit sustus . aulus Hebr. 7ὶ ergo Christus Verus constitutus

est sacerdo S.

Proti tertiuini S. I. Si sacrifiei veteris Legis erant typi et figurae mortis Christi, et si mors Christi describitur in

Scripturis iis locutionibus quae non nisi veris sacrificiis conveniant, Oblatum sui in cruce verum Sacrificium iniqui res ita se habet; ergo. Prob. Min per partes. l. Vetera sacrificia fuisse typos mortis Christi, patet ex loco saepius citato epistolae ad Hebraeos 40 4, Sqq.), ...HOStiam et Oblationem noluiSti, corpus autem aptasti mihi. .. Item X cap. 9 ejusdem epistolae, ubi haec advertit Apostolus is Morte cruenta victimarum antiquae Legis

collata sui justitia legalis, morte autem cruenta Christi data est interna et theologica sanctificatio Hebr. 9. 13 14 b,

morte cruenta victimarum confirmatum est vetus es tamentum

278쪽

254 DE VERBO INCARNATOhaereditatis temporalis, morte autem cruenta Christi sancitum est novum Testamentum haereditatis aeternae Ib. 13. 20 De comparatur uv. 1l 12 ingressu Christi novi estamenti Pontificis in coelum cum ingressu Summi pontificis aronici secum portantis sanguinem sacrificii in sancta sanctorum atqui hae comparatione Supponunt Vetera Sacrificia fuisse typica mortis Christi in cruce ergo. 2. Mors Christi describitur verbis acrificalibus. Ita Ιs. 53.7, 10, si Sicut ovis ad Occisionem ducetur. . . Si posuerit pro peccato hebr. sacrificium pro deligiis B animam suam, videbit Semen longaevum ph. 5. 2 u Christus dilexit nos et tradidit semetipsum pro nobis Oblationem et OStiam προσροραυ χαιθυσια prius nomen Sacrificii genericum est posterius sacrificii cruenti Deo in odorem suavitatis , quae Si frequens commendatio sacrificiorum Cor. 5. 7, a Pascha nostrum immolatus

est λυθη cruento sacrificio Christus , 1 o. . , si Est Christus propitiatio ιλασμος sacrificium expiationis pro peccatis

nostris eodem sensu dicitur Chri Stu Rom. 3. 2o, λαστηριου 2 Cor. 5. 2l, si peccatum n seu victima pro peccat id etiam

Matth. 20. 28, 1 im 2 5. 6. - Cf. Frangelin, heS. 48. II. Ex Patribus antiquioribus dicit S. Ignatius M. epist. 1 ad Ephes. j, si V discipulus efficia ejus, qui se ipsum obtulit Deo oblationem et hostiam D. Ita et ertuli. contra Jud.), ChriStum oportebat pro Omnibus gentibus 11eri Sacrificium, qui tanquam ovi ad victimam ductus est . Ac S. Greg. Nyss. Orat. 1 in

Christi resurr.), u Seipsum pro nobis hostiam προσρορα και θυσιαν Osthri, et victimam immolat, sacerdos Simul existens, et agnu SDei, ille, qui mundi peccatum tollit s. Item S. Epiph. haeres. 69),

si In Suo corpore Patri semetipsum obtulit , idem et sacerdos simul et victima, pro omni creatura pontificatus fungens Omei 3. E S. Aug. de civ. Dei l. 10, c. 20), si Verus ille mediator inquantum formam Servi accipiens mediator est ectus est Dei et hominum homo Christus Jesus, quum in sorma Dei sacrificium cum

Patre Sumat, cum quo et unus Deus est, tamen in Orma Servi Sacrificium maluit esse, quam Sumere, ne Vel hac occaSione quisquam existimaret, cuilibet sacrificandum esse creaturae. Pe Phoc et Sacerdos est, ipse On erens, ipse et oblatio soc alibi in Ps. 132), a Uuis est sacerdos, nisi qui sui et victima et Sacerdos ' nisi ille, qui quum in mundo non inveniret mundum, quod ost erret, se ipsum obtulit 3 n

279쪽

DE REDEMPTIONIS OPERE 255 III. Sacrifici uin est oblatio externa rei sensibilis legitinae instituta, soli Deo a legitimo ministro laeta per hostiae destruetionem aliquam, ad testandum Dei supremum dominium in omne creaturas, Simulque pro Statu lapso ad profitendam, per substitutionem vicariam, divinam justitiam hominisque reatum expiandum iniqui haec omnia in morte Christi cernuntur ergo

ista mors verum sui sacrisiicium. - Cf. Hur ter n. 686.127. Scho Iturae Cliristi ne erit otio et Sucrificio.

I. Secundum divinam suam naturam Christus nec sacerdos est, nec astrificium Olfert, sed cum Patre et Spiritu sancto ut unus Deus accipit vid. Frangelin thes 50 n. III). Secundum humanitatem autem actus est sacerdos non aliqua alia consecratione, sed eo solum quod in ipsa incarnatione juxta verba Ps. 39. Hebr. 10. - 10, u Ingrediens mundum dicit Η - Stiam et oblationem nolui sis. . . D munus su Seepit, et di Vina Oluntate destinatus fuit ad seipsum in ara cruei Osserendum. Cf. Frangelin thes 40 n. III. II. Christum esse sacerdotem secundum ordinem Melchisedech, aperte destiarat . Paulus Hebr. 5. 5, 6, citatis. Ita vero dictus est, 1 ratione externi ritus sacrificandi sub speciebus panis et Vini 2 ratione nominis nomen enim Melchisedech signifieat si rex justitiae et pacis , qui est Christus 3 ratione singularitatis Christus enim secundum humanam naturam S a Sine patre , Secundum divinam si Sine matre, Sine genealogia, neque initium dierum neque inem vitae habens nullumque Successorem in sacerdotio habet; . ratione de iam praestantiae

Christus enim praecellit sacerdotes Aaronicos, sicut et Melchisedech superior ipsis apparuit benedicendo Abrahae patri eorum et decimas ab eo aecipiendo. III. Dicitur Christus sacerdos in aeternum 1 quoad e, quia a nullum habet successorem, b sacrificium incruentum jugiter offert usque ad finem mundi, c unctionem se ille et unionem hypostaticam, qua sacerdo tactus St, nunquam amittet 2. quoad esseclum Da semper enim interpellat pro nobis, b sanctorum merita consummata in pSO undantur. Us. Stenti up. c.

1. Se et . .

IV. Generatim loquendo aetio sacrifica sacerdotis qua victima Oisertur, quaeque ad victi uiam se habet ut forma ad materiam, non est posita in ipsa materiali destructione et oecisione; sed haec mactatio est potius dispositio proxima et praeparatio

280쪽

256 DE VERBO INCARNATO victimae, ut pontificis interna oblatione sacrificali et externa qua lana significatione De Offeratur. Si in sacrificiis veteris Τestamenti cf. Levit. 1.1-5 17 1-0 Occisio materialis victimae saepe non a sacerdotibus fiebat sed a privatis hominibus. Quare corruit illorum objectio, qui putant, propterea mortem in cruce non esse Sacrificium, quod tunc milites Christum crucis gentes dicendi essent sacerdotes Actio ergo sacerdotalis in sacrificio crucis erat ipsa Christi sacerdotis Oblatio sui ipsius, non solum intentione interna et invisibili, sed tali, quae prodiret in actum externum et o manifestaret tum in ip8a crucia- tuum et mortis voluntaria admissione ac directione ad se ipsum Patri offerendum tum in voluntaria spiritus emissione Luc. 23. 46), si Pater, in manus tuas commendo Spiritum meum n, quae licet naturaliter consequeretur cruciatus illatos erat tamen in potestate Christi sacerdotis se offerentis, secundum illa JO. 10. 18, si Nemo tollit eam animam a me, Sed ego On eam a meipso, et potestatem habeo ponendi eam . - Cf. Fran Zelin, theS. it. n. ΙL

CAPII SECUNDUM

D Christi Intorpellatione 128. I De Christi oratione in vita ejus mortali haec statuunt theologi - 1. Potuit Christus orare Oratio enim ex S. Thoma 3 qu. 21, a. lj St si quaedam explicati propriae voluntatis apud Deum, ut eam impleatis, et ad eam proinde sufficit distinctio ouantatum et sub ordinati unius ad alteram humana autem Christi voluntas distincta fuit a divina et sub ordinata ad eam ii Oad plurima es Billuari, d. 0, a. Decebat

Christum orare ut Patri cultum decentissimum rationis exhiberet; b ut omnibus modis, non solum merendo et SatiS- faciendo, sed etiam Orando nostram Salutem Operaretur c ut nobis daret exemplum SuareZ d. 45, s. 1 n. 1 . I. Chri Stu Sile facto oravit a gratia agendo Luc. 22.1, JO. 11.4. Matth. H. 25 b petendo sibi gloriam corporis et exaltationem nominis nobis autom hi rima bona Io. 12 27 28 H P Luc. 22.32, 4l, Sqq. Hebr. 5. l. - 4. Christo non sui oratio absolute et simplicitur necessaria sicut nobis is quia propter dignitatem personae potuisset quidquid vellet, sine oratione perficere,