장음표시 사용
251쪽
C. CALIGULA. 141 contionem confestimque urbem petit, deflexa omni cedibitate in senatum, cui ad avertendos tantorum dedecorum rumores palam minabatur querens inter cetera fraudatum se iusto triumpho, cum ipse paulo ante, ne quid de honorisbus suis ageretur, etiam sub mortis poena denuntiasset.
Aditus ergo in itinere a legatis amplissimi ordinis ut matu is raret orantibus, quam maxima voce eniam inquit, veniam, et hic mecum capillum gladii crebro verberans, quo cinctus erat. dixit et reverti se, sed iis tantum qui opta- id rent, equestri ordini et populos nam se neque civem neque principem senatui amplius fore. Vetuit etiam quemquam senatorum sibi occurrere, atque omisso vel dilato triumpho vans urbem natali suo ingressus est intraque quartum mensem periit, ingentia facinora ausus et aliquanto io maiora moliens. Siquidem proposuerat Antium, deinde Alexandream commigrare, interempto prius utriusque ordinis electissimo quoque. Quor ne cui dubium videatur, in secretis eius reperti sunt duo libelli diverso titulo, alteri gladius, alteri pugio index erat ambo nomina et notas
di continebant morti destinatorum. Inventa et arca ingens Variorum Venenorum plena, quibus mox a claudi demersis insecta maria traduntur, non sine piscium exitio, quos enectos aestus in proxima litora eiecit. Statura fuit eminenti, colore expallido, corpore enormi, 5. n gracilitate maxima cervicis et crurum, culis et temporibus sonearis, fronte lata et torva, capillo raro ac circa Veriisem nullo, hirsutus cetera. Quare transeunte eo prospi-sere e superiore parte, aut Omnino quacumque de causa sapram nominare, criminosum et exitiale habebatur. Vul- tum vero natura horridum ac tetrum etiam ex industria efferabat, componens ad speculum in omnem errorem ac formidinem.
Valitudo ei neque corporis neque animi constitit. Puer domitiali morbo vexatus, in adulescentia ita patiens laborum Merat, ut tamen nonnumquam subita desectione ingredi, stare, solligere semet a sufferre vix posset Mentis valitudinem et ipse senserat ac subinde de secessu deque purgando Oerebro cogitavit. creditur potionatus a caesonia uxore
252쪽
142 i. UETONI TRANQ. DE VITA CAESARUM LIB. IIII. amatori quidem medicamento, sed quod in furorem verterit. Incitabatur insomnia maxime neque enim plus quam tribus nocturnis horis quiescebat, a ne iis quidem placida quiete, sed pavida miris rerum imaginibus, ut qui inter oeteras pelagi quondam speciem conloquentem secum videre risus sit. Ideoque magna parte noctis vigiliae cubandique taedio uno toro residens, nunc per longissimas porticus vagus invocare identidem atque expectare lucem consuerat. 51 Non inmerito mentis valitudini attribuerim diversissima in eodem vitia, summam confidentiam et contra nimium metum. 1o Nam qui deos tanto opere contemneret, ad minima tonitrua et fulgura conivere, caput obvolvere, at ver maiore proripere se e strat sub lectumque condere solebat Peregrinatione quidem Siciliensi irrisis multum locorum miraculis, repente a Messana noctu profugit Aetnaei verticis sum acas murmure pavefactus. Adversus barbaros quoque minacissimus, cum trans Rhenum inter angustias densumque agmen iter essed saceret, dicente quodam non mediocrem ore consternationem sicunde hostis appareat, equum ilico comacendit ac propere reversus ad pontes, ut eos calonibus leto impedimentis stipatos repperit, impatiens morae per manus ac super capita hominum translatus est. Nox etiam audita rebellione Germaniae, fugam et subsidia fugae classes apparabat, uno solatio adquiescens, transmarinas certe sibi superfuturas provincias, si victores Alpium iuga, ut Cimbri, is vel etiam urbem, ut Senones quondam, occuparent; unde credo percussoribus eius postea consilium natum, apud tumultuantes milites ementiendi, ipsum sibi manus intulisse nuntio malas pugnae perterritum. 52 Vestitu calciatuque et ceter habitu neque patrio neque ooivili, ac ne virili quidem ac denique humano semper usus est Saepe depictas gemmatasque indutus paenulas, manuleatus et armillatus in publicum processit; aliquando sericatus et oroladatus ac modo in crepidis vel cothurnis, modo in speculatoria aliga nonnumquam soco muliebri: Ie-rumque Ver aurea barba fulmen tenens aut suscinam aut caduceum deorum insignia atque etiam Veneris cultu comspectus est Triumphalem uidem ornatum etiam ante e
253쪽
C. CALIGULA. 143 peditionem assidue gestavit, interdum et Magni Alexandri thoracem repetitum e conditorio eius. Ex disciplinis liberalibus minimum eruditioni, eloquen-53tiae plurimum attendit, quantumvis facundus et promptus, s utique si perorandum in aliquem esset. Irato et verba et sententiae suppetebant, pronuntiati quoque et vox, ut neque eodem loci prae ardore consisteret et exaudiretur a procul stantibus Peroraturus, stricturum se Iucubrationis suae trium minabatur, lenius comitusque scribendi genus
1 adeo contemnens, ut Senecam tum maxime placentem commissiones mera componere, et harenam esse me calos diceret. Solebat etiam prosperis oratorum actionibus rescribere et magnorum in senatu reorum accusationes defensionesque meditari ac, prout stilus cesserat, vel onerare 15 sententia sua quemque Vel sublevare, equestri quoque r-dino ad audiendum invitat per edicta. Sed et aliorum generum artes studiosissime et diversissi 54mas exercuit Threx et auriga, idem cantor atque saltator, battuebat pugnatoriis armis, aurigabat extructo plurifariameto circo canendi ac saltandi voluptate ita efferebatur, ut ne publicis quidem spectaculis temperaret quo minus et tragoedo pronuntianti concineret, et gestum histrionis quasi laudans vel corrigens palam effingeret. Nec alia de causa videtur eo die, quo periit, pervigilium indixisse quam ut dis initium in scenam prodeundi licentia temporis auspicaretur. Saltabat autem nonnumquam etiam noctu et quondam tres consulares secunda vigilia in Palatium accitos multaque et extrema metuentis super pulpitum conlocavit, deinde repente magno tibiarum et scabellorum crepitu cum palla tuni- solaque alari prosiluit ac desaltato antico abiit. Atque hiotam docilis ad cetera natare nesciit. Quorum Vero studio teneretur, omnibus ad insaniam sa-55Vit Mnesterem pantomimum etiam inter spectacula osculabatur, ac si qui saltante eo vel leviter obstreperet, detrahia iussum manu sua flagellabat. Equiti R. tumultuanti per emturionem denuntiavit, abiret sine mora stiam perferretque ad Ptolemaeum regem in Mauritaniam codicillos suos: quorum exemplum erat Et quem isto misi, neque boni qui
254쪽
144 i. sUETONI TRANQ. DE VITA CAESARUM LIB. IIII. quam mus mali 'ostis Threces quosdam Germanis corporis custodibus praeposuit Myrmillonum armaturas res,dit columbo victori, leviter tamen saucio, venenum in
plagam addidit, quod ex eo columbinum appellavit: sio
certe inter alia venena scriptum ab eo repertum est pra' sinae laetioni ita addiotus et deditus, ut caenaret in stabulo assidue et maneret. Agitatori Eutycho comissatione quadassi in apophoretis vicies sestertium contulit Inestato equo, cuius causa pridie circenses, ne inquietaretur, viciniae si lentium per milites indicere solebat, praeter equite adissimoreum et praesepe eburneum praeterque purpurea tegst menta a monilia e gemmis, domum etiam et lamilia ei supellectilem dedit, quo lautius nomino eius invitati adelpo rentur: consulatum quoque traditur destinasse. 66 Ita bacchantem atque grassantem non defuit plerisqsset animus adoriri. Sed una alteraque conspiratione deleoi , aliis per inopiam occasionis unotantibus, duo consilio'
communicaverunt perseceruntque, non sino conscientia st
tentissimorum libertorum praefectorumque praetori; ερ ipsi quoque etsi salso in quadam coniuratione quasi parti ηοipes nominati, suspectos tamen se et invisos sentiebad; Nam et statim seductis magnam sedit invidiam, destri ρ gladio affirmans sponte se periturum, si a tuis morti
dignus videretur, nec cessavit ex eo oriminari alterum stl ter atque inter se omnis committere. ηcum placuisset Palatinis ludis spectaculo egressum ' ridie adgredi, primas sibi partes cassius chaore tribuag cohortis praetoriae depoposcit, quem Gaius seniorem im ut mollem et effeminatum denotare omni probro consuera ' modo signum petenti Priapum aut Venerem dare, ο ρ ρ ex aliqua ausa agenti gratias sentandam manum offert'
lormatam commotamque in Obscenum modum.
67 Futurae caedis multa prodigia extiterunt olympiae hmulacrum Iovis, quod dissolvi transferrique Romam plaOR' r i, tantum cachinnum reponte edidit, ut machinis labi notis pistoe diffugerint supervenitque ilico quidam '
sius nomine, iussum se somnio allirmans immolare asstgφ
255쪽
C. CALIGULA. 145 item Romae cella Palatini atriensis. Nec defuerunt qui coniectarent, alter ostent periculum a custodibus dominoportendi, alter caedem rursus insignem, qualis eodem die facta quondam fuisset consulenti quoque de genitura sua. Sulla mathematicus certissimam necem appropinquare affirmavit. Nonuerunt et Fortunae Antiatinae, ut a cassio caveret qua causa ille Cassium Longinium Asia tum proconsulem occidendum delegaverat, immemor haeream cassium nominari. Pridie quam periret somniavit, consistereio se in caelo iuxta solium Iovis, impulsumque ab eo dextripedis pollice et in terras praecipitatum. Prodigiorum loco habita sunt etiam, quae sorte illo ipso die paulo prius acciderant sacrificans respersus est phoenicopter sanguine; et pantomimus Mnester tragoediam saltavit, quam olim Neo-uptolemus tragoedus ludis, quibus rex Macedonum Philippus
occisus est, egerat et cum in Laureolo mimo, in quo actor proripiens se ruina sanguinem omit, plures secundarum certatim experimentum artis darent, cruore scena
abundavit. Parabatur et in noctem spectaculum, quo arguramenta inferorum per Aegyptios et Aethiopas explicarentur. VIIII M. Febr. hora fere septima, iunctatus an ad ram 58 dium surgeret marcente adhuc stomach pridiani cibi onere, tandem suadentibus amicis egressus est cum in crypta, per quam transeundum erat, pueri nobiles ex Asia ad eden-r das in scaena operas evocati praepararentur, ut eos inspiceret hortareturque restitit, ac nisi princeps gregis algere se diceret, redire ac repraesentare spectaculum Voluit. Duplex dehino fama est alii tradunt adloquenti pueros a tergo chaeream cervicem gladio caesim graviter percussisse, prae-romissa voce: Hoc age dehinc cornelium Sabinum, alterum e coniuratis, tribunum ex adverso traiecisse pectus alii Sabinum, summota per conscios centuriones turba, signum more militiae petisse, et Gaio Iovem ante haeream ex Olamasse: Accipe rarum respicientique maxillam ictu disci- disse. Iacentem ontractisque membris clamitantem a visere ceteri vulneribus triginta confecerunt: nam signumerat omnium Repetes Quidam etiam per obscena serrum degerunt Ad primum tumultum lecticari cum asseribus in
256쪽
146 C. SUETONI TRANQ. DE VITA CAESARUM LIB. IIII. auxilium accucurrerunt, mox Germani corporis custodes, aenonnullos ex percussoribus, quosdam etiam senatores imnoxios interemerunt.
59 Vixit annis viginti novem, imperavit triennio et decem mensibus diebusque octo cadaver eius clam in hortos La-ιmianos asportatum, et tumultuari rogo semiambustum levi caespite obrutum est, postea per sorores ab exilio reversas erutum et crematum sepultumque Satis constat, prius quam id fieret hortorum custodes umbris inquietatos in ea quoque domo, in qua occubuerit, nullam noctem sine aliquoi terrore transactam, donec ipsa domus incendio consumpta sit. Perit una et uxor caesonia gladio a centurione o0m
fossa, et silia parieti inlisa. 60 conditionem temporum illorum etiam per hae aestimare quivis possit. Nam neque caede vulgata statim creditum est, .suitque suspitio, ab ipso Gaio famam caedis simulatam et
emissam, ut eo pacto hominum erga se mentes deprehenderet neque coniurati cuiquam imperium destinaverunt et senatus in asserenda libertate de consensit, ut consules primo non in curiam, quia Iulia vocabatur, sed in capi-ηtolium convocarint, quidam vero sententiae loco abolendam caesarum memoriam ac diruenda templa censuerint obsedimatum autem notatumque est in primis, caesares omnes,
quibus Gai praenomen fuerit, ferro perisse, iam inde ab eo, qui cinnanis temporibus sit occisus.
257쪽
Patrem claudi caesaris Drusum, olim Decimum mox a
Neronem praenomine, Livia, cum Augusto gravida nupsisset, intra mensem tertium peperit. fuitque suspicio, ex vitrico per adulterii consuetudinem procreatum statim certe vulgatus est Versus: 16 νῖς ευτυχουσι καὶ τρίμηνα παιδία. Is Drusus in quaesturae praeturaeque honore dux Raetici, deinde Germanici belli Oceanum septemtrionalem primus Romanorum ducum navigavit transque Rhenum lassas novi et immensi peris effecit, quae nunc adhuc Drusinae vo- 15 cantur. Hostem etiam frequenter caesum ac penitus in intimas solitudines actum non prius destitit insequi, quam species barbarae mulieris, humana amplior, Victorem tendere ultra sermone Latino prohibuisset. Quas ob res ovandi ius et triumphalia ornamenta percepit ac post praeturam et confestim inito consulatu atque expeditione repetita, supremum diem morbo obiit in aestivis castris, quae ex eo Scelerata sunt appellata corpus eius per municipiorum coloniarumque primores, suscipientibus obviis scribarum deo ris, ad urbem devectum sepultumque est in campo Martio. 25 Ceterum exercitus honorarium ei tumulum excitarit, circa quem deinceps stat die quot annis miles decurreret Galliarumque civitates publice supplicarent. Praeterea senatus inter alia complura marmoreum arcum cum tropaeis via Ap-
258쪽
148 C. AUETON TRANQ. DE VI A CAESARUM LIB. V. pia deorevi et Germanici cognomen ipsi posterisque eius. Fuisse autem creditur non minus gloriosi quam civilis animi:
nam ex hoste super Victorias opima quoque spolia captasse summoque saepius discrimine duces Germanorum tota acie insectatus nec dissimulasse umquam pristinum se rei p. sstatum, quandoque posset, restituturum. Unde existimo nonnullos tradere ausos, suspectum eum Augusto remo tumque ex provincia et quia cunctaretur, interceptum veneno. Quod equidem magis ne praetermitterem rettuli, quam quia verum aut veri simile putem, cum Augustus l. tanto opere et vivum dilexerit, ut coheredem semper filiis instituerit, sicut quondam in senatu professus est, et de-lanctum ita pro concione laudaverit, ut deos precatus sit,
similes ei Caesares suos facerent, sibiqus tam honestum quandoque eruum darent quam illi dedissent Neo con- istentus elogium tumulo eius versibus a se compositis insculpsisse, etiam vitae memoriam prosa ratione composuit.
Ex Antonia minore complures quidem liberos tulit, verum tres omnino reliquit Germanicum, Liuillam, claudium. Claudius natus est Iulio Antonio, Fabi Africano conss. 2οΚl Aug. Luguduni, eo ipso die quo primum ara brAugusto dedicata est, appellatusque Tiberius claudius Drusus. o fratre maiore in Iuliam familiam adoptato, Germanici
cognomen assumpsit. Infans autem relictus a patre, ac per Omne fere pueritiae atque adulescentiae tempus variis et te 25nacibus morbis conflictatus est, adeo ut animo simul et
corpore hebetato, ne progressa quidem aetate ulli publico privatoque muneri habilis existimaretur. Diu atque etiam post tutelam receptam alieni arbitrii et sub paedagogo fuit: quem barbarum et olim superiumentarium ex industria sibi ad appositum, ut se quibuscumque de causis quam saevissime coerceret, ipse quodam libello conqueritur. Ob hanc eandem valitudinem et gladiatorio munere, quod simul cum fratre memoriae patris edebat, palliolatus novo more praesedit et togae virilis die circa mediam noctem sine sollemnia. Officio lectica in capitolium latus est. Disciplinis tamen liberalibus ab aetate prima non mediocrem operam dedit ac saepe experimenta cuiusque etiam publicavit. Verum ne
259쪽
DIVUS CLAUDIUS. 14ssio quidem quicquam dignitatis assequi aut spem de se commodiorem in posterum sacere potuit. Mater Antonia portentum sum hominis dictitabat, nec absolutum a natura, sed tantum inchoarum ac si quem 5 socordiae argueret, fluviorem aiebat μου suo Claudio. Αvia Augusta pro despectissimo semper habuit, non affari nisi rarissime, non monere nisi acerbo et brevi scripto aut per internuntios solita Soror Liuilla cum audisset quandore imperaturum, tam iniquam et tam indignam sortem R. palam et clare detestata est. Nam avunculus maior Augustus quid de eo in utramque partem opinatus sit, quo certius cognoscatur, capita ex ipsius epistulis posui. Ilocutus sum cum Tiberio, vi mandasti mea Livia,
quid nepoti tuo Tiberio faciendum esset iussis Martialii bus. Consentit autem uterque nostrum, semel nobis esse staruendum, quod consitrum in illo sequamur. Nam si
es artius ut ita dicam holoclaros, quid es quod dubi-ι--, quin per sosdem articulos et gradus producendus
3iι, per quo frater eius productus sit Sin autem Σωήλαττώθαι sentimus eum et βεβλαφθαι καὶ εἰς την του σώματος καὶ εἰς την τῆς κνυχῆς αρτιότητα, praebenda materia deridendi et ilium et nos non est hominibus τα
per aestuabimus, si de singulis articulis emporum dei asberabimus, mi προυποκειμένου quo posse arbitremur eum serere honores, necne. In praesentia tamen quibus de rebus consulis, curara eum rudis artialibus triclinium sacerdotum non displicet nobis, si est passuma sub Silani fui homine sibi Uni admoneri, ne quidae facta quod conspici et derideri possit Spectare eum
circonses in pu nari, non place nobis; aepositus enim in 'Onι prima spectacularum, conspirietur. In Ibanum montam ire eum, non place nobis, aut esse Romae Latinarum diebus enim non praeficitur urbi, ita potest sequi fratrem suum in montem Habes nostras, mea Livia, sententias, quibus placet eme de tota saliquid constitui, ne semper inter spem et metum fluctuemur. Licebit autem, si volas, Antoniae quoque no3tras
260쪽
150 C. AUETONI TRANQ. DE VITA CAESARUM LIB. V. de hanc partem spistulae huius legendam. Rursus alteris litteris: Tiberium adulescentem ego vero, dum tu aberia, cotidie insitabo ad caenam, ne solus caene cum suo Sulpicio et Athenodoro. Qui resiam diligentius a minuas μετεώρως deligere sibi aliquem, cuius morum et habitum et incessum imitaretur. Delius τυχεῖ nam ἐν τοῖς σπουδαίοις, tibi non aberravi eius animus, satis
apparet ar τῆς ψυχῆς αυτου ευγένεια. Item tertiis litteris: Tiberium nepotem tuum placere mihi declamantem 10 potuisse, peream nisi, mea Livia, admiror Nam qui tam ασα si loquarur, sui possit cum Mesama σαφῶς
dicere quae dicenda sunt, non video. Nec dubium est, quid post haec Augustus constituerit et reliquerit eum nullo praeter auguralis sacerdotii honore im- is pertitum, ac ne heredem quidem nisi inter tertios ac paene
extraneos e parte sexta nuncuparit, legato quoque non amplius quam octingentorum sestertiorum prosecutus. Tiberius patruus petenti honores consularia ornumenta
detulit sed instantius legitimos flagitanti id solum codicillis ethrescripsit, quadraginta aureos in Saturnalia et Sigillaria misisse ei. Tunc demum abiecta spe dignitatis, ad
otium concessit, modo in hortis et suburbano modo in Campaniae secessu delitescens, atque ex contubernio sordidissimorum hominum super Veterem segnitiae notam ebrie-26tatis quoque et aleae infamiam subiit. cum interim, quamquam hoc modo agenti, numquam aut officium hominum aut reverentia publice defuit. Equester ordo bis patronum eum perserendae pro se legationis elegit, aemel cum deportandum Romam corpus Augusti hu- ad meris suis ab consulibus exposceret, iterum cum oppressum Seianum apud eosdem gratularetur quin et spectaculis advenienti assurgere et lacernas deponere solebat. Senatus quoque, ut ad numerum sodalium Augustalium sorte ductorum extra ordinem adiceretur, censuit et mox ut domus ei, raquam incendio amiserat, publica impensa restitueretur, di oendaeque inter consulares sententiae ius esset Quod decretum abolitum est, excusante Tiberi imbecillitatem eius