Auli Gellii Noctes atticae: cum indicibus locupletissimis ; ad optimorum ...

221쪽

atrocito, gravium, eosῆ- νε-- --misaeae Iactedai quis eat tam agreget mn, ne tum hispidam quem lux lata et amoenita ootionis, vervomumque modificatio pamam deIectat amat autem -- idcirco, quod ineomta e Mevia, et non operosa, ne allatim quadam auavitate aunt, quodque in iis umhra et eo or quasi opaeae vetustati est is, si quid iudieii habet, eonaideret in eaua pari M. Catonia, mainta aentinuioris, orationem ad uiua vim et eopiam Graechua ne aspiravit 16 inteIIiget, opinor, Catonem contentum Ioquentia aetatis suae non latrae, et ii iam tum faeere voluisse, quod Cicero postea perseeit. II. In eo namque Iibro, qui De Falaia pugnia in- aeriptus eat, ita de Q. Thermo conquestus eat: Dixit ἀει---ἀris parum aibi bene cibaria eurat esse tuas νε-atimenti troi, αιν- gro eaeas naeemviros B t. αα- verber-erea videre multi mortales. Quis flane eos eumesiam, qui Aoe imperium, quis flane sero utemferre potest Nemo Ase rex urus est cere Eane ribonia, hono genere gnatis, honi eonstititi. Ubi foeteta. ωδίμ. a maiorum Insignitas iniurias,plagres, verbera, vibiares,sos dolares atque earn Mirarer,per deeus atque ma- rimam eontumeliam, inspeetantibus popularibus suis Deus munia mortalibus, teiaeere ausum eoas ' Sed gurem eum ruetum, qu-tumque gemitum, quid lucrumarum, euantumqua tum etiam audivi Serui iniurias nimis aegreferunt: quid tuos, bono genere gnatos, magna vim tuto praeduos, opinamini an i habuisse, atque habitu

ros, dum visent IS. Quod Cato dixit Bruttiani perberavere, ne qui fortasse de Bruti nis requiraι, id al-gnificat: Is Cum HannibaI Poenus eum exercitu in Ita- Ita esset, et aliquot pumas popuIua Romanus adversassi pugnavisset, primi totius Italiae Bruttii ad Hannibalem deaeiverunt. Id Romani aegre passi, postquam HannibaIItalia decessit, superatique Poeni sunt, Bruttios ignominiae causa non milites seribebant, nee pro foetis habe-hant, aed magistratibus in provincias euntibu parere et praeministrare servorum vicem iusserunt. Itaque hi

222쪽

aequebantur magistratus, tanquam in aeentela fabuIi qui Meehantur Iorarii, et, quo erant iussi, vineiebant aut verberabant. Quod autem ex Bruttiis erant, appellati sunt Bruttiani.

esse, sed natura .

I. omina verbaque non positu fortuito, sed quadam vi et ratione naturae saeta esse, P. Νigidius in Grammaticis Commentariis docet rem sane in philosophiae di sertationibus eIebrem. 2. Quaeri enim OIitum apud Philosophos, φυσει ταχνυματα sint, η θέσει. 3. In eam rem multa argumenta dicit, cur videri possint verba esse naturalia magia, quam arbitraria. Ex quibus oevisum est lepidum et festivum: . Vos, inquit, eum

dicimus, motu quodam oris Onveniente eum ipsius verbi demonstratione titimur, et I sas sensim primores emovemus , a visitum atque animam porro e sum, et adsos, quibuseum sermocisamur, talendimust.

At eontra eum se us nos neque profuso intentostus flatuvoria, neque prsiserea ἐσδris pronuntiamur: ea et spiraum et Iabias quas intra nosmetipsos coercemus. meidemin et in eo, quod diemus tu et ero, et tisse m ἐδε i. Nam sterni, eum adnuimus et abnuimus, meus quidam ius vel evata vel OeMorum a natura σέ, quam signineat, non abhorret: ire in Aia vocibus qu- gestus quidam oris et spiritus naturreus est. Eadem να-ti est in Graecis quoque voectus, guam eas in no8tris

latumque esse Nigidius diei in Commentariorum undetricesimo Avarus enim inquit, a scatur, qui σοὐ- ε aeris eat; sed in ea evulsis, inquit, litera deιrua

223쪽

est. 2. Hem De Dιem ait dietum ex compositis vocibus, qui pleraque Dea, hoc est, qui mureas possessiones teneret. 3. Sed a ,robabilius id firmiusque eat, quod de Iocuplete dicit. Nam de avaro ambigitur. Cur enim non videri possit ab uno oIum verbo inclinatum, quod est reveO: eademque esse fetura, qua est amarus' de quo

nihil dici potest, quin duplex non sit.

Mulatam istam sae ab aedilibus plebe Appii Cueetitiae, mulier nobili, Foc Iocuta esse petuliantius. I. Non in facta modo, sed in voces etiam petulantiores publice IRomae vindicatum est ita enim debere esse visa est Romanae disciplinae dignitas inviolabilis. a. Appii namque iIlius Caeci filia, a Iudis quos spectaverat exiens, turba undique confluentis fluctuantisque populi iactata est atque inde egressa, eum se male habitam dieeret Quidme nune factumesset, inquit, quantoque αγρο tius pressiusque eon setata essem, si Claudius, frater meus, no reproesi eMasem navium eum ingenti civium numero non perdidisset y Certe quidem maiore nune eo-psa populi oppressa intereidissem. Sed utinam, inquit, reviviseret frater, aliamque elassem in Siciliam dueret, atque istam multitudinem perditum eat, quas me σω nunc miseram convexavit 3. Ob hae mulieris verbatam improba ac tam incivilia C. Fundanius et Tib. Sempronius, aediIes plebei invictam dixerunt ei aeris gravis

viginti quinque miIIia. 4. Id factum esse dicit Capito Attetua in commentario De Iudiciis publicis bello Puni- eo primo, Fabio Licino et Otacilio Crasso consulibus.

FIuvianum, quae Gera imperium Romanum inmt,prima m intererine esse Nirum, seram iniserum, proxima ψοὶ reum, sicuti M. Varronem memini seribere.

I. Omnium fluminum, quae in maria, qua imperium Romanum est, fluunt, quam Graeci τὴν ἔσω θαλασοαν appeIIant, maximum esse NiIum consentitur proXima

224쪽

220 AULI MELLII

magnitudine lasse Histrum scripsit Sallustius. 2. a ro autem cum de parte orbis, quae Europa dicitur, dissereret, in trihus primis eius terrae fluminibus Rhodanum esse ponit per quod videtur eum facere Histro aemu- Ium Histrua enim quoque in Europa fluit.

Inter agnominia militωres, quibus vetarites Oδων--ων Misearinguinis dimissionein et quamam esse videatur causa huiuscemodi eastigationis.

I. Fuit haec quoque antiquitus militaris animadversio, iubere ignominiae causa militi venam solvi et sangminem dimitti. 2. Cuius rei ratio incliteria veteribus, quaa equidem invenire potui, non exstat aed opino faetum hoc primitus in militibus stupentis animi et a naturauhabitu deeIinantis ut non tam poena quam medicina via deretur. 3. Postea tamen ob Ieraque aIia deIieta istem factitatum esse credo per consuetudinem maia minuamni viderentur omnes, qui deIinquerent.

Quibus modis, quoque habitu aeses Romrena Enserta solita sic

I. Vocabuia sunt militaria, quibus instructa certo modo aete appellari solet frons, subsidia, euneus, orbis,gIobus, forfices, serra alae turres. 2. Haec et quaedam item alia invenire est inclibris eorum, qui de iniIitari di-neiplina scripserunt. 3. Translata autem uni ab ipsis rebus, quae ita Proprie nominantur earumque rerum in acie instruenta sui cuiusque voeabuli imagines ostenduntur.

I. Veteres Graecos annulum habuisse in digito aeeepimus sinistrae manus, qui minimo est proximus Bomanos quoque homines aiunt sic plerumque annulis usi-

225쪽

latos. 2. Causam erae huius ei Apion in libris Aegyptiaeta hane dicit quod in Aeetia apertiaque humaniaeorporibus, ut mos in Aegypto fuit, quas braeei ανατο--μυς appellant, repertum est, nervum quendam tenuissiamum ab eo uno digito, de quo diximus, ad cor hominis Pergere ave pervenire Propterea ominacitum visum ea-ae, eum potissimum digitum tali bonore deeorandum aut continens et quasi connexus esse eum principatueordia videretur.

I. nature nunc significat propera et eas, eontra ipsius verbi sententiam aliud enim est matur quam quod dieitur propere. 2. Propterea P. Nigidius, homo in omnium bonarum aruum disciplinis egregius: --

ture, inquit, ere, quod negus citius est, neque serius sed mearum quiddam σι temperatum est. 3. Bene atque proprie Nigidius. Nam et in frugibus et in pomi matura

Meuntur, quae neque eruda et immitia sunt, neque ea-due et deeocta, ae tempore suo adulta maturataque.

g. Quoniam autem id, quod non segniter fiebat, mature seri Meebatur, Progressa plurimum verbi ignifieatio eat, et non iam, quod non segnius, sed quod festinantius fit, id fieri mature dicitur; quando ea, quae praeter sui temporis modum properata sunt, immatura Verius dicantur. 5. Iuud vero Nigidianum rei atque verbi temperamentum divva Augustas duobus Graecis verbia eIegantissime exprimebat. Nam et dicere in aermonibus et aeribere in epistolis soIitum esse aiunt Σπευδε βραδειος:per quod monebat, ut ad rem agendam aimul adhibere tur et industriae eiaertias et diIigentiae tarditas; ex quibus duobus contrariis fit maturitas. 6. Virgilius quoque, at quia animum attendat, duo lata verba proferar.

226쪽

et maturar tanquam PIane eontraria scitissime separavit in hisce versibus: QMus rex eolam si quana conrenet smher,

mutire, forent quae mox Ooelo Properanda sereno, Maturare datur.

I. Iegantissime ista duo verba divisit. amque in

praeparatu rei rustione, per tempestates Iuviasque, quum otium est, maturreri potest: e serenas, quoniam tempus instat, properari necessum eat. S. Cum signi eandum autem est eoaetius quid factum et featinantius, tum rectius praemature faetum id dieitur, quam miretura:

sicut Afranius dixit in Togata, ut Titulus nomen est:

petis dominatum demens praemature praecocem. s. In quo versu animadvertendum est, quod, praecocem inquit, non praecoquem est enim allus eius rectus non praeminis, sed prasosar.

I. Librum esse Democriti, nobilissimi phlIbaophoram,

de vi et natura chamaelesntis, eumque se Iegisse Plinius Seeundus in Natura lamiatoriae vicesimo octavo refert; muuaque vana atque intoleranda auribus deinde, quasi a Democrito eripta, tradit, ex quibus pauca haec inviti meminimus, quia pertaesum est 2 Aeelpitrem, avem rapidi amam, a chamaeleonte, humi reptante, at eum sorte supervoIet, dietrahi, et cadere Vi quadam in terrain; eeteriaque avthua laniandum sese sponte sua obiieere aededere. 3. Item aliud ultra humanam fidem Caput et eouum inamaeIeonti ai uratur ligno, quod appellatur robur, imbres et tonitrus derepente seri; idque ipsum Ullu venire, si ieeur eiusdem animalis in summis tegulis uratur. 4. Item aliud, quod hereIe an ponerem dubit vi ita est deridiculae vanitatis: Nisi idcirco Iane posui, quod oportuit nos dicere, quid de istiusmodi admirais.

227쪽

tionum faIIae iue bra sentiremus, qua Ierumque ea-piuntur et ad perniciem eIabuntur ingenia maxime forulertia eaque potissimum, quae diseendi cupidiora sunt. S. Sed redeo ad Plinium. Sinistrum pedem ait Mamaa- Monti, ferro ex igni eaIefaeto torreri eum herba, quae appeIIatur eodem nomine chamaeleon, et utrumque, eerari unguento oonigique in modum pastilli, atque inva mitti ligneum, et eum, qui id vas ferat, etiamsi is in medio Mam versetur, a nullo videri posse. 6. His portentia atque praestigiis, a Plinio Secundo seriptia, nondagnum eme ognomen Democriti puto. I. Vel Ilua quia eaι, quod idem Piluina in deeimo Iibro Demoeritum aeripiasae Meverat aves quaadam esse certis voeabulla; et earum avium confuso anguine gigni serpe tem eum a quia ederit, Iinguas avium et eouoquia interpretaturum. .muIta autem videntur ab hominibus male ouertibus huiuscemodi commenta in Deniocriti nomen data, nobilitatis auctoritatisque eius perfugio utentibus. s. Sed id, quod Archytam Pythagoricum commentum esse atque fecisse traditur, neque minus admirabile, neque tamen vanum aeque videri debet. am et plerique nobiIium Graecorum, et Favorinus philosophus, memoriarum veterum exsequentissimus, firmatissime scripserunt, simulacrum eoIumbae, e ligno ab Archyta ratione quadam diseiplinaque mechanica factum, volasse ita erat aettieet libramentis suspensum, et Rura spiritus ineIulla atque oeeuua concitum. 10. Libet hercle super re tam abhorrenti a fide, ipsius Favorini verba ponere Ἀρχύτας αραντῖνος, φιλοσοφος ἄμα καὶ μηχανικος ων, ποbis περιστερα ξυλων πετομένην Θις εἴποτe ταθίσειεν, ουκέτι ανέστατο μέχρι γὰρ τουτου.

cum pare ἰm hominum qua ratione veteres vix rine.

I. Parrem Asmisum venerrant plurumque dicitur, quod simissim, parsinominum venit , id est, usdam Λο-nes. Nam partim hoc indoeo adverbium est, neque in easus

228쪽

I. Audi - ---- faetrem res audio contrem Ham dierum sei uuis quoque ita diei, et istam easte Vese horum figuram iam in medio Ioquendi uau. Idcirco exempli supMaedeo. a. Sed contumelia tui ve inoris metum itur paulo ea remotius exemplum igitur pon mus. 3. M. Cato Pro e contra C. Maium Atque -- uita, Quirites, uti in δε- eontumel- ρ- -δε perhuisse petu Miam laetum Aur, rei quoque Move medius indius miserear , uisuos. 4. Sicut autem eo tumeliam faetum iri significat iri ad contumeliam faciendam, id est operam dari, quo fiat eontumelia ita suis tumelio eιumitur, casu tantum immutato, idem dicit.

I. caerimoniae impositae stamini Diali muItae, itemmatus multiplieea, quo in libris, qui de aeerdotibus publicia ompositi sunt, item in Fabii Pictoris librorum

229쪽

LIB. X. CAP. 1. 225 primo seriptos legimus a. unde haec ferme sunt, quaoeommeminimus 3 μπο μαω- minaem vehi relisio

oportet. 5. Uninium L His et e uti germin subterrerborem Dueem erra operiuntur. 6. Iriretis eoisdie statua est. II. me apte sub dis esse Hestum non est reb tecto, aerea et I 8 et non pristem a pontifieibuaeonstitutum, multis abhina seripsit, et alia italia

230쪽

Praetoris ex edicto perpetuo de stamine Dia1 et de a cerdote Vestae adaeripsi: SACERDOTEM VESTΑ-

I. Reprehendit iginus Virgilium, orrecturumque eum fuisse existimat, quod in libro exto acriptum est.2. Palinurus est apud inferos, petens ab Aenea, ut suum eorpus requirendum et sepeIiendum euret ichaee dicit: Eripe me his, inriete, malis aut tu mihi terram sies, namque νοιes portusque require Usianos. a. Quo, inquit, modo aut Palinurua novisae et nomianare potuit portua Velinoa, aut Aeneas ex eo nomine Ioeum invenire, eum Velia oppidum, a quo Porium, qui in eo Iaco est, Velinum dixit, Servio Tullio Romae regnante, post annum amplius sexcentestimum, quam Aenea in Italiam venit, conditum in agro Lueano et eo

nomine appenatum eat 4. Nam qui ab Harpalo, inquit, regis Cyri praefecto, ex terra Phocide iugati sunt, alii Veliam partim Μ auiam condiderunt. 5. Inaeitissime igitur petit, ut aeneas portum Velinum requirat, eum id nomen eo tempore fuerit nusquam gentium. 6. eque simile, inquit, inua videri debet, quod est in primo ear--