Auli Gellii Noctes atticae: cum indicibus locupletissimis ; ad optimorum ...

431쪽

ves eqvus apud suum quisque grammatieum Iegisse se dieerent, et mirarentur, quidnam esset quadrupea QMes: VeIIem vos, inquit, optimi iuvenes, tam accurate R. Ennium Iegisse, quam P. Virgiuus Iegerat, qui hune eius versum secutus in Georgicia auia, equitem pro equo posuit his in versibus: Frenae Pelethronsi Lapa e gyrosquae dedere, Impositi dorso, atque equitem doeuere avxarmis

Insutiare solo, et gressus glomerare verbos.

In quo Ioeo equitem, si quia modo non inaeite inepteque argutior sit, nihil potest accipi aliud, nisi equum p . plexaque enim veterum aetas et hominem, equo insidentem, et equum, qui insideretur, equitem dixerunt D. Pro- Pterea eguitrer etiam, quod verbum e vocabu1 equitis inclinatum est, et homo equo Mena, et equus sub homine gradiens dicebatur. 40. Lucilis adeo, vir adprime Iinguae Latinae eiena , equum estnitare dicit hia versibus: Quia hine eurrere equum nos retque equitare idemus, His equila curraque: Ogutis equitare vi maea; Ergo Oeaelis guttae.

l. Sed enim eontentua, inquit, ego hia non fui et ut non turbidae fidei nee ambaguae, sed ut purae Iiquentiaque esset, equusne, an eques Ennius acriptum reliquia-set, Iibrum summae atque reverendae vetustatis, quem fere eo tabat Lampadionia manu emendatum, ludio pretioque invito unius Maus in ieiendi gratia condu-Σi: et eques, non equus, aeriptum in eo versu inveni. 12. Hae tum nobis Iutianua, et muIta alia erudite iamu et assabi1iter dixit. Sed eadem ipsa post etiam in pervulgati eommentarii aeripta offendimus.

Prurietate, siquem eum, ree, Comum esse Copiae dice- δας rem scripsi neque iactu neque umera rignum; cum di erre maeron tam e Gere tamilias existimavit, auferenta Ionge viamissima.

I. Aelius Melissus in noatra memoriis fuit Romae η--

432쪽

in quidem Ioel inter grammaticos eius temporia aedmaiore in literia erat iactantia et σοφιστεί*,Aurem opera. 2. I praeter alia, quae er3psit compluria, Ithrum eo- posuit, ut tum videbatur, eum est editus, oetrinae imclytae. . Ei libro titulus eat ingentia uitandam illecebrae ad legendum seriptus quippe eat De Ioquendi Proprietate. Quis adeo existimet, Ioqui se recte atque proprie posse, nisi illas elias proprietate perdidie

rit 4. Ex eo libro haec verba sunt mironmeat, viresemel peperit quas savius materfamulas et ascreta sua, quae semel peperit, Oreetro quae fremius, servAa. 5. Utrum autem hoc de matronis ae de matresami laam Iissu excogitaverit ipse et coniectaverit, an scriptum Malio quo legerit hariolis profecto eat opus. s. Nam de porcetra habet sane auctorem Pomponium in Aleuana, quae hoc eodem oe ulo inseripta est. I. Se matronam non esse appellatam, nisi quae semel Peperie, neque matremfamilias, nisi quae saepiu , nulli veterum aeriaptorum auctoritatibus confirmari potest. 8. EnimveroiIIud impendio probabilius eat, quod idonei vocum antis quarum enarratore tradiderunt, matronam dictam esse proprie, quae in matrimonium eum viro eonvenisset, quoad in eo matrimonio maneret, etiamsi bibi Iiberi nondum nati forent dictamque ellae ita a matria nomine, non adepto iam, sed eum spe et omine mox adipi-aeendi unde ipsum quoque matrimonium dieitur; .m trem autem familias appellatamissae eam aοIam, quae in mariti manu maneipioque, aut in eius, in cuius maritus, manu mancipioque esset quoniam non in matrimonium tantum, sed in famiIiam quoque mariti, et in sui heredis

Ioeum venisset.

Quem G ο - Favorinus eruetraverierintempestivum quen- clam e verborwn umbiguitatibus quaerentem aequa ibi, quot si lineationes apiat concio.

. Domitio, homini doeto, celebrique in urbe Roma grammatico, ut cognomentum Ingano factum est, quo

433쪽

inin erat natura Indiaet ilior et morosior 2 ei Domitio Favorinus noster, cum forte apud sanum Carmentis obviam venisset, atque ego eum Favorino essem quaeso, inquit, te magister, dicas mihi, num erravi, quod, eum veIIem δημηγορίας Latine dicere, cone Onea dixi φDubito quippe et requiro, an veterum eorum, qui Ie-etius Ioeuti sunt, pro Verbis et oratione dixerit quia con-eionem. 3. Tum Domitius voce atque vultu atrociore: Nu Ia, inquit, prorsus bonae saIutis spes re1iqua eat, eum vos quoque philosophorum illustrissimi, nihil iam aIiud, quam verba auctoritatesque verborum cordi haheatis. ittam autem brum tini, in quo id reperias, quod quaeris. Ego enim grammaticus, vitae iam atque morum disciplina quaero vos philosophi mera estis, ut M. Cato ait, mortuaria glossaria namque eoΗigilia Ie-xidia, res teiras, et inanes, et frivolas, tanquam mu1ierum voces praeficarum. Atque Minam, inquit, muti omnes homine essemus minus improbitas instrumenti haberet. 4. Cumque digressi essemus: Non tempestive, inquit Favorinus, hune hominem aecessim . Videtur ennui mihi ἐπιμαίνεσθα Scitote, iliquit, tamen intemperiem istam, quae μελμγχολία dieitur, non parvis, nee abieetis ingeniis aecidere, ἀλλα εἶναι πεδον τι τὸ παθος τοῖα ηριοῖκον, et veritates Ierumque sortiter dieere, ne respectum non habere μητε καιροῖ, μητε μέτρου.

I ipsum quale hoe existimatis, quod nunc de philosophis dixit Nonne, si id Antisthenes aut Diogenes dixisset, dignum memoria visum esset .misit autem paulo post Favorino Iibrum, quem promiserat Verris, opinor, Iacci erat in quo scripta ad hoc genus quaestionis pertinentia haec fuerunt senatum diei et pro Ioeo et pro hominibus eisitatem et pro Ioeo et Pro oppido, et pro iure quoque omnium, et pro hominum multitudine tribus quoque et Meurias dici et pro Ioeo, et pro iure, et Pro hominibus; 6. Oneisnem autem tria signifieare, Ioeum, et verba, suggestumque, unde verba fierent item significare coetum populi assiste GELLIUS. D d

434쪽

Ma Item orationem ipsam, quae ad popuIum dicer tur. I. leuti TuInus in oratione, quae Maerista est contra eoncionem Q. Metelli Es--i, inquit, in

concionem concursus si νοροι faetus Sieret idem Μ. Tullius in Oratore ait Conciones avo garouem Trevως, eum aptae verba eae dis-nt. --- ---ἔ-ι aures, ut verbis Ouigetur sententiae. S. Item augnificare metum PopuIi a latentia, item orationem ipsam, quae ad popuIum diceretur, exempla in eo Iibro acripta non erant sed no Poatea Favorino desideranti uinum omnium ignificationum monumenta, et apud Cueeronem, aleati supra seripsi, et apud elegantillatino v terum reperta exhibuimus. s. Id autem quod poti Linum expetebat, concionem eas dictam pro verbia et

oratione, doeuit titulua uuiant Iibri, qui a M. Cieer ne inacriptu eat Contra concionem R. Μeteui, quo nia hil profecto significatur aliud, quam ip a quae araeis Io dicta eat, oratio.

ὁμοιοπτωτα, ceteraque huiuamodi aeuamenta, quae isti taetraιροκαλοo, qui se Isoeratio videri volunt, in eos eandia verbis immodice faciunt et raneide, quam nisi i subida et inertia et pueriIia Laeetissime hercle igni eat in quinto Satyrarum Lueuiua. a. Nam ubi eat eum οὐ eo conquestus, quod ad ae egrotum non viaeret, Mee

ibidem addit festiviter:

435쪽

I. In Imro vetere, in quo erat oratio a cauentia I Ptolemaeo eontra Theramini, si aeriptiun risit serat

elis dare oportet. I. Inserena qui esset, materi eo plum. Tum ex his, qui asterant, alter Irterator tuu a1-terditeras seiensi, id est, alter doee , doctus a teri uiduo inter sese dissentiebanε, e grammatim quidem eontendebae 3. insequendo enis iter Inquit, debet, non Maecenas, quoniam insequens algmstetit: letum est ἐπ- seque, quasi perge dicere et Diaequere Itaque ab Ennio scriptum in hi versibus:

asque, Musa, manu Romanorum,nduperator

QMod quisque Maeuo gessi eum rega Philippo. 4. Iter autem ille eruditior, mihi mendosum, sere te atque integre seriptum esse, perseverabat et Verio Longo, non homini indocto, demissa habendam: is ineommentario, quod feeimet De Usu Antiquae Loeutie nis aeripserit, non infestus Iegendum almo unaum, testinases ideoque a veterihua, quas m ratim a dieiinus, anaeeumses eas appeIIatasa araonem quoque versum hune PIanti de Menaeomla: mee αδέω παι ridentur em a reus, rasam momms, aio enarrasse nihilo magis narmina esse, qua aleis e sentaomnia. 5. aee tui Interae eert an . . . Miror et . m. Catonsumseenas, et is R. naias i sneriptum, alno, Iltera. Mnan enim in hinnata eis P trensi librum verae vetustatis Livii Andronia, ea βω- aeriptus est δυσσειας, In quo erat varius primas eam ho verbo sine, litera: Hrsem μέ --ens, ει-- --πε- factus ex ulo Homeri veram:

436쪽

D AULI MELLII

Aνδρα μοι ἔννεπε, Μουσα, πολυτροπον. 6. III igitur aetati et fidei magnae Ithro redo. Nam, quod in versu Plautino est,aeetius quam Omnia, nihiI in Hieram partem Ius argumenti habet. I. Etiamni veterea autem non imagus, aed inasee dixerunt, credo, quia erat Ieviva leniusque tamen eiusdem aententiae verbum videtur. 8. Ν- et sagus, et aequor, et item ecta, et agetis consuetudine loquendi durarunt: aed qui penitus inspexerit, origo et ratio utriusque una eat. s. Doct Te quoque et interpretes oeum Graecarum: Ἀνδρα μοι ἔννεπε, Μουσα καί 'Eσπετε νυν μοι, Moυσαι, metum putant, quod Latine inaeque dieitur. Namque in aIteros esse tranaIatum diuunt. 10. Sed etiam ipauin illud timi, quod signifieat verba aut versus, non aliunde exaedictum tradunt, quam ἀπ του ἔπεσθαι καὶ ἐπεῖν II E dem ergo ratione antiqui nostri narratione aermone querimeetiones appeIutaverunt.

eari putant, non artariarum

I. In Herodia, eIarissimi viri, villam, quae est in agro Attieo, Ioeo, qui appeuatur Cephisiae, quia et Iueia et nemoribus frequentem, aestu anni medio e neeafferam. 2. Ibi alvo mihi cita et accedente febri rapida, decubueram. 3. Eo Calvisiua Taurua philosophus et alii quidam sectatore eius eum Athenia visendi mei grati v nissent, medieua, qui tum in Madocia repertus asidebat mihi, narrare Tauro eoeperat, quid incommodi paterer, et quibus modulis quibusque intervallis ae deret febris decederetque. . Tum in eo aemone, cum iam me in 'teriore orpuaces faetum dieeret Potes, jnquit Tauro, tu quoque id ipsum eumprehendere, αν α ν ναυτου etῆς φλ-ος quodnoatria verbis prolaeto ita dieitur: si attigeris venam iuitia. 5. Hane loquendi imperitiam, quod Venam pro arteria dixisset, eum in eo docti homines, qui eum Tauro ei ant, tanquam in minime utiu--

437쪽

me offendissent, atque id murmure et UIi ostende-xent tum ibi Taurua, ut mos elua fuit, satis leniter: Certi, inquit, sumus, vir bone, non ignorare te, quid vena appenetur, et quid arteria quod venae quidem au- apte vi immobiles sint, et sanguinis tantum demittendi

gratia explorentur arteriae autem motu atque puIsuauo habitum et modum febrium demonstrent: . sed, ut video, pervulgate magis, quam inscite Iocutus es; non enim te solum, sed alios quoque itidem errante audivi venam pro arteria dicere. I. Fae igitur, ut experiamur, elegantiorem esse te in medendo, quam in dicendo; et eum diis bene volentibus opera tua istas hunc nobis

anum atque vaIidum quam itissime. . Hoc ego postea eum in medico reprehensum esse meminissem, existim

vi non medico OIi, sed omnibus quoque hominibus liberis Iibera1iterque institutis turpe esse, ne ea quidem cognovisse ad notitiam corporis nostri pertinentia, quae non altius occuItiusque remota sunt; et quae natuIsti bi tuendae vaIetudinis causa et in promtu esse et in Propatulo voluerit a propterea, quantum habui temporis subsicivi, medietnae quoque discipIinae Iibros arutigi, quos arbitrabar esse idoneos ad docendum, et ex his, eum aIta pleraque ab isto humanitatis usu non aliena, tum de venia quoque et arteriis didicisse videor, ad hunc ferme modum. . Vena est conceptaruIum sanguinis, quod αγγῶον medie voeant, mixti eonfusique eum spiritu naturali, in quo Iua anguinis est, minus spiritus arteria est conceptaculum spiritus naturalis, mixta consuatque eum sanguine in quo plus spiritus eat, minua ganguinis. 10. φυγμος autem est intentio motu et remissio in orde et in arteria, naturalia, non arbitrarii; II. a medieta autem veteribus oratione

Graeca ita definitus est μυγμος ἐστι διαστολὴ κει συν- στολη αποδιαίρετος αρτηρίας καὶ καρδίας.

438쪽

I. Non hercle idem entio eum CameIlio Vindie' grammatim, ut mea opinio eat, haudquaquam ine diis 2 Verum hoc tamen petuIanter insciteque, quod Furium, veterem Poetam, dedecorasse linguam Latinam aeripsit huiuaeemodi voeum fictionibus, quae mihi quidem neque absorrere a poetica saevitate visae sunt, neque ictu profatuque pa tetrae aut insuave esse aieut sunt quaedam salia ab illusiribus poetis ficta dure et raneiade. a. uuae reprehendit autem caraelIius Furiana, hae sunt: uod terram indutum versam Iuteaeer dix rit et tenebra in noctia modum facta noeteaeere; et pristina recuperare Vires irescere; et quod ventus mare eneraleum erispicans nitescere facit, purpura duxerit et opulentum fieri opulescere. q. Veraua autem ipsos ex poematis Furianis, in quibus haec verba sunt,aubdidi:

Sanguine diauitur teIIus: στα terra Iuleae . Omnia noetes ne tenebris caliginis atrae. ---er eunt animi virescit vulnera virtuα -- Si ustillites Ieria votitat super aequora Massis -- Spiritua Eurorum virides eum premum aen g. Quo magis insatriis possint Oputescare eampis.

I. Id quoque habitum eat in oratione laetenda Mega uno genua, ut pro verbia, habentibus patiendi figuram,ngentia ponerent ae deinde hae vice inter sese mutua verterent. a. Iuvenilua in omoedia: Paulum, inquit, es ut splendeat. Nonne hoc impendio venustiua gratiusque est, quRm si dieeret: nama Ietur a. I tua etiam non dissimi- Iiter:

439쪽

Quid est Mel rugat Famum amistus non sum eO-

. Itidem Plautus uisere dicit, quod non PQvere im-pIeat, aed quod ipsum pulveri plenum ait:

Exi tu, Dave, Age, sparge mundum esse hoee vegetaurum voti. Venus ventur est nostro; nolo AO puiseret. 1. Inaainaria quoque eontempti dicit pro eonte Ieria: meum, ut contempsea, si quidem e re eamultas tua. s. n. GeIIiua in Annalibus Postquam tempestas e vit, Atherba taurum anmolavit. 7. Μ. Cato in Originibua Eodem convenae complura ex aegro necessit vera; O ' eorum auxit. 8. Varro in libria, quos ad Mareenuinire Lingua Latina fecit si priore verbo graves prosodius, quas fuerunt, manent reliquo mutant. mutant inquit elegantissime pro mutantur. 9. Potest

etiam id quoque ab eodem Varrone in VII. Divinarum similiter dierum videri: Inter duas intacta regum quid

mutet, inter Antigonam et uiatam est an affuertere. 10. Verba autem patiendi pro agentibus in omnibus se me veterum aeripti reperiuntur: ex quibus uni pauca ista, quae nune meminimus munerorae pro munero etaimineo pro signines et socrineor pro aerisses et assentior pro assentis: et eneror pro enero ei pi-rneror pro pignero et alia istiusmodi pleraque, quae, proinde ut in Iegendo fuerint obvia notabuntur.

. satureiathua Athenia Mea quadam festiva et non ala usitabamus huiuaeemodi 2. Ubi conveneramus eomplusculi eiusdem studii hominea ad levandum tem-Pus aptiones, quae aspAismata appellantur, mente gitabamus easque, quaai talo aut teaseruIaa, in medium me sua quisque laetebamus. 3. Captioni solutae, ut Pariam inteueetae praemium poenave erat nummus unus