장음표시 사용
161쪽
cum justo principio hermeneutico, quod consilium auctoris legem illa normalibi interpretio esse j jubet. Quare, si quid video. ita regula instituenda suisset:
figuras irationis admittendas esse, si aut ex Verbis auctoris Certum sit, aut ex aliis Scripturae locis probabile, ranctorem ipsum ' quae scripserit On proprie intellecta voluisse. Certe 'idem, quum imago Verbis rapertis saepissime non indicata sit, sensus Veri, boni et honesti primum consulendus St, ut SuSpi Cio moveatin' et judicium vectiore vestigio dirigatur, Verum , quod graVitas rei postulat, ingenio Ostro te nimis considamus. indicia et argumenta ex
miracula Christi non tam ideo patrata esse, ut mirae porterit, oculis exhiberentur quam ut 'doctrina
modo visibili quasi appareret, iam s1dei paratis, fatentur omnes. Domino ipso neque uno loco assirmati tes sed - ut unum hoc asseram filiam Iairi. juvenem Nainiticum et Lazarum lupos hominum ΓΟΡΟ- Sitos esSC , pii e morte peccati vitae restituantur, id que sic ut puella, in domo acente, homo adumbra tu sit in corde libidini assentiens juvene eretro amolato homo, qui Voluntatem praVam agendo CXs Cruit, viro autem in sepulcro putente homo, mole terrena
quasi malae consuetudinis oppressus de ser DOm in monte I. 35y, - usus ejusmodi ingeniosos fortasse et bene inventos, sed litterarum dignitate ae pie ac Scripturae sanctitate indignos dicimus haec omnia enim ingenii sagacitati ita debentiu , ut ex libris ipsis nullium ne me nimum quidem testimonium adduci possit Hoc vero
162쪽
est,' in quo graviter Augustinus, et alii cum eo multi
errasse bidentur quod nexu rationis et consilio scribendi auctoris Omnino neglecto, Contra egulam,
quam dederat ipse vid. p. 147 - ad interpretationem
allegoricam uilii praeter aliquam Verborum Congruentiam postulavit, sive quod puta Vertui, sensum mysti Cum lictori occulte obVersatum esse, siVe hoc potius, Spiritum cianctum stylum scribentis ita moderatum esse, ut, dicet ipse sensum , simplicem propriumque exprimere Vellet, alius idemque sublimior et secretior sensus Verba subiret Sic autem ingenium, quod sibile et Dorma factu est, remissis fretiis invehitur nihil nimium putans, modo sagacitatis laudem habeat, nihil prosanum, modo umbra Pietatis serVetur de omni vero meditationis sobrietate . de artis hermeneuticae dignitat , de doctrinae religiosae integritate actum tisse,
quis non videt' Quod ne temere vel justo durius di
xisse videat , sussciat hoc Ioc ad C PYOVocare exempla, qui ex libris Augustini exegeticis insta proponeti
Campum Vero interpretationi allegoricae latissime patentem principia ista parabant libros Veteris Testa menti, eumque Commodissimum certe quoniam ita non opus sui multis probare, singula sic facta vel dicta esse, ut defendi rationis judicio possent, Od rerum futurarum praefigurationem aliquam elicere ex iis liceret contr. Faust XXII. 83). Quatuor proinde docuit in explicatioue horum librorum rationes diversas ne nudas esse secundum historiam, docendo, quid dictum aut quid gestum sit, Secundum EtiOlO-gia/λὶ Pium Stenditu qua de causa quid vel sac-
163쪽
tum vel dictum sit, secundum Halogiam, qua demonstratur, non sibi adversari duos cieris et Novi Testamenti codices, Secundum allegoriam, quum do cetur non ad litteram aliquid, sed figurate intelli gendum esse de utilit cred. n. ). Omnium vero primam et graVissimam rationem allegoricam esse docuit, libris quippe Veteris Testamenti seriem quasi Continuam mysterioriam Hiibentibus ' , ut singula Christi et ecclesia sata, instituta, es gestae uos ha
Iummodo, sed rerum etiam signis indicatos videli cet, ut consuetudo laumana Verbis, Si potestatem divinam actis potissimum o sit . Ep. 103 . 33). Ita piae lege praecepta Sunt de Sabbato, de circumcisione, de sacrificiis, quae mira et solentii populo Israelitico evenerunt liae omnia Poplietice gesta, propiaetice scripta declaraVit, in terra itidem, sed coelitus, per homines, Sed in coelo a ta*' - maximam Iero et immenSam JSteriorum copiam in i
EDarr. in Ps. 136 n. 7: 'diximus, Omnia, qtUr secundum littoram in illa civitate Hierosol. Contingehaut figuras nostras fuisse'. Ser. 4 H. 8 S. Ontr. Farast. ΙΙ. 7: 'Quis potest, non dico una brevi responsiorio, sed quolibet ingenti volumius omnia CommeInorare PraeConia prophetarum de Dona nostr I. Chr. , quandoquidem Omnia, quae illi continentur libris vel de ipso dicta sunt vel propter ipsum ' de me sidaC. n. 6. ΙHae potest quis quo ad allegoricam significatiouem referre, quamvis gesta esse nemo ambigat, sicut sunt fere omnia in libris V. T. quis enim ibi aliquid audeat affirmaro ad fgurdiam Praenuntiationem non pertinere V. ' de civ. D. XIV. I. XVI. 27, 1. 7. Enarr. in Ps. 5
164쪽
bro Psalmorum reperire sibi istis est, nihil sero dic tum in iis perhibens, nisi aut Christi aut ecclesiae
aut utriusque voce intelli:gendum titulos, qui in fronte inscripti sunt, non in historicam rerum me moriam, sed in adumbrationem rerum suturarum scriptos explicavit Enarr. inis 59, 1. 20, et quum criteria certa constitui debere res ipsa docet, quibus oracula messiana a reliquis dignoscantur auguria de rebus suturis deque beata rerum restitutione et seculo aureo rege di Vinde originis Potentissimo auctore, horum exploratio ita a Nostro neglecta est, ut omnessor psalmi ii tiam, quos inscriptio et argumentum pariter docent ad res Praeteritas spectare, vaticinia te vi Messiani esse contenderct si .
Traditi ecclesim hermonetifica. Nouum Testa mentum norma Testamenti Veteris interpretandi. bibi esse quod majestati librorum Saerorum, quod vero illorum intellectui, quod libertati Chri
stianorum magis repuguet, quam si auctoritas humatia divina ita superior fiat, ut certa quaedam hominum interpretatio unice Vera declaretur, a qua discedere non liceat, doctrina ecclesiae nostrae sundamentalis est ), quam neque probare neque commendare hu-
Fh do civ. D. XVII. Enarrationes in Psalmos passim . γε Form. Concord epit. praef. 'Sola sacra Scriptura judeX, Horma et regula agnoscitur, ad quam, Ceu ad lapidem lydium, omni dogmata exigetida sunt et judi- Cauda, a Pia, an impia, a vera et salsa sint. Cetera
165쪽
jus loci est. Humanam auctor1tatem Ver non singulorum modo hominum dicimus, sed eam quoque, quae CCCtesiae Consensu Sancita est; siq11idem ecclesia visibilis hominum societas ita constituta et Composita est, ut ecdie X litteris sacris neque documentis historicis divina ejus auctoritas comprobari ossit. Hoc autem etsi luce diurna clarius videtur eousque tamen perventum esse in ecclesia Christi, ut scriptores sacri decretis pontificum Couciliorumque subjecti essent, nemo est qui ignorat; cujus quidem impietatis ratio prima repetenda Videtur ab impatientia alitia seu Dimia sciendi cupiditate eum credulitate cODjuncta quae, num ii conteuta nou CSSet, quae Deus tominibus litteris scriptis innotescere Voluit, neque Ver Iongam et arduam meditationis viam inire aiuleret, novam sibi subsidiariam finxit revelationem, ut prior illa intervetitu ecclesiae plenior, Certior, Iario seret. Tum ver dira Iericorum imperandi cupido accessit; qui, quum novum Scripturae Odicem concinnare non licuit, commodissimum judicarunt ejus quae aderat interpretatiouem sibi vindicare. Augustinus autem, quam sussicientiam Scripturaesareae inter Singulas etiam Obscuritates et ambigui
latus pie et sapienter Hesendisse vidimus p. 126),
autem symbola non obtinent auctoritatum judicis, haec enim dignitas solis sacris litteris debetur, sed un- taxat pro religione nostra testimonium dicunt eamquoeXPlicarit, C steridunt, quomodo iugulis temporibus Ssterae litterae in articulis controversis in ecclesia Dei a doctoribus, qui tum vixeruiit, intellectae et Oxplicatae fueritit, et quibus rationibus dogmata cum S. Scri Plura Puguanti rejecta et Oudemnata si utV.
166쪽
nondum quidem interpretationem arbitrio ecclesiae omnino committendam duXit; attamen, ut multa, usu Communi ecclesiae recepta, in eodem loco habenda putaVit, ac si dicta ab apostolis essent*7 , ita in libris sacris quoque interpretandis magnam et nimiam certe auctoritatem traditioni ecclesiae concessit. Saepius namque praescriptionem aliquam et regulam fidei veritatisV, commendavit in consensu ecclesiae ΡΟ- sitam quam tanti ponderis esse docuit, ut in locis incertae et dubiae interpretationis unice sequenda esset, ne quid contra catholicam fidem proserretin' - .
In quo non eam Certe Sapientiam et modestiam im Probamus, quae interpretatione ac typos doctrinae, eximia Virorum annorumque auetoritate graVCS, magni aestimat neque sine Verecundia Xplorat, sed repre
hendimus, quod ea judicandi libertas, quam Scriptura
Sacra singulis vindicatam Voluit judicio ecclesiae, ac si Dei judicium esset, servili modo subjicitur.
Sed alia est eaque mutoris momenti norma interpretandi, Novum Testamentum dico, a quo et Augustinus et alii nulli ita pendere Volunt Veteris est ex plicationem, ut, si Christus et apostoli certum loci alicujus usum constituerint, nefas sit alium sensum lit-
η de Bapt. II. 12: multa, quae non iuveniuntur in litteris eorum app. , neque in conciliis posteriorum, et tameu quia Per universam custodiuntur ecclesia tu, Morinis ab ipsis tradita et commendata redunturV. ' da doctr chr. XIV. . . de civ. D. XV. 7, 1. de Gen. Contr. Manich. II. 5. γ Ser. 7 . . de div. quaest. 9 I. contr. Faust. XXII.
167쪽
teris tribuere. Expressis orbis ivlibi quidem hoc interpretationis principium propositum ab Augustino inVeni Deque ero opus illis erat, quum negaret, ii cere homitii christiatio dii hilare, Davidem esse psalmi 1100 , auctorem ob verba Cliristi, Matth. 22 43);
hunc autem neque nouis. 69 propter Sum et Ρ-plicationem apostolorum, scriptos de Christo esse 'φ); neque ipse dubitavit contra manifestam et argumentiet inscriptionis fidem carmen aliud ad Christurn referre δ). Ita vero si quis cum Auguvino statuit, a 'iter, si quid video, concedere debet , essata Veteris Testa menti legi a nobis debere, non ut expressa textu hebraeo sunt, sed ut in evangeliis et epistollis sive ex Versione alexandrina siVe ex memoria adhibita sunt. At enimvero neque rei criticae Vel hermeneuticae magistros unquam se Christus et apostoli professi sunt,
neque rem CXegetiCam CCuratiu unquam tractarunt,
usum religiosum et practicum magis quam historicam Verborum interpretationem in antes. Quippe liberior omnino et ab acribet nostra admodum diversa erat temporibus istis libros tractandi usuque adhibendi ratio, adeoque muli prophetarum poetarumque Verba eodem fere modo in Novo est excitata invenimus.
δ' do civ. D. XVII. 4. Eliarr. in s. 68 Ser. I. n. I. s. os n. 5. s. 115 Ser. 1 n. 4. ηδ de uult eccl. n. a VPs. 71 72 in Salomonem titulatur; sed quia ita dicta sunt, quae in illum, regem tem Poralem et postea graviter Peccantem, COIIVenire nou POSSuut, etiam contra Judaeos de Christo esse raedicta
invictissime defenduntur nullus autem hoc Christi auus negat' l).
168쪽
quo nos versiculos poetarium, licet de aliis rebus at que personis dictos, sermone Vel libris scriptis recipere non dubitamus, ut Verbis nostris gravitatis vel jucunditatis aliquid accedat. Quare si ciuis illi regulius adstrinxerit, societ certe Ῥ1od neque pietys ullo
modo suadeat, neque Cum Veritate Constare possits multa
enim et Testamenti loca alio longe sensu dicta esse, neque Disi per applicationem ingeniosam ad Messiam
tracta esse, justa textus exploratio docet. Quae Pium ita sint, postulat a nobis Certe ossicium interpretis, ut, ad textum hebraeum recurrentes ex ipsis Verbis totoque orationis eX et Cotimilio sensum Constituamus: quo demum facto, Oportet pietati Consulendi causa ad usum verborum res gloSum attendere, quem auctoritate Novi Testameuti monstratum Commendatumque habemUS.
169쪽
Exegesis Augustini selectis Xemplis illustrata et aestimata.
XVIII. Libri Augustini exegetici.
Ita ibri Augustini, etiam qui in argumento mere lit-
losophic versantur, ita tantum non omnes OmPaxati sunt, ut ad litteras sacras Crebro ec rant, te
stimonia, quibus adversarii seriantur, inde repetentes; unde fit, ut symbolae interpretationis biblicae in nullo facile volumine frustra quaerantur, Iurimae e ro in iis reperiantur libris, qui Arianis, Manichaeis, Donatistis, elagianis aliisque sectis auctoritati ecclesiae infestis oppositi sunt. Itaque quae nostri consilii ratio est nullum e libris Augustitii negligi prorsus patitur, CC alius autem eos qui polemici argumenti sunt perlustrari jubet, denique singulari opera et Cura tractari, qui in unum alterumve librum propheticum vel apostolicum commentarios erant, yy ut ea,
R Interpretationes Augustini, per omnes libros dispersae, diligenter a pluribus tu unum collecta et composita sunt: Augustini tam in V. quam iii N. . commentarii ex omnibus ejus lucubrationibus collecti. Venet. 1545 in i0- Augustinus in . . sive Commentarius in . T. queme omnibus Aug. operibus composuit os Volain Pa-xla. 1659. - Te ante Biblia Augustiniana s. eollecti.
170쪽
Iria valuerit auctor, interpretandi ars iusto oculo aestimetur, virtutibus Vitiisque trutina utrinque collatis. Litteras exegeticas autem in ecclesia latina multo serius quam in graeca studiis doctis excultas esse cxannalibus constat ante tempora Augustini enim, cui aequales erant Ambrosius et Hieronymus, nemo St similarium ictaviensem excipias, qui Scripturas sacra nisi praetereundo, festinantius et carptius iDterpretatione tractavit. Eo magis vero diligentia Iaudanda est, quam studiis hisce Noster impendit, quae tanta erat, ut Hori Solum mimero librorum, qui ommentarios integros et Continuos exhibent, Ambrosium atque Hieronymum superaret, sed opera etiam annis prioribus exarata Curis noVis Castigando mutandoque postea emendaret Libri ejus exegetici vero, temporis ratione dispositi, hi sunt: De Genesi contra Manichmos libri duo cap.
1-3 , a sere 389: 'apertissime adversus eos editi sunt in defensionem Veteris legis, quam vehementi studio vesani erroris oppugnant.' Betraci L 10.
De Genesi ac litteram liber imperfectus cap.
I, 1-26 a sere 393.... Vno ausus naturalium rerum secreta ad litteram Xponere, h. e. quemadmodum
possent secundum historicam proprietatem quae ibi dicta sunt accipi volui experiri in hoc quoque ne gotiosissimo ac difficillimo opere quid valerem sed in scripturis exponendis tirocinium meum iu tanta Sarcinae OIe succubuit et nondum persecto uno Ii-