Casti Innocentis Ansaldi Ordinis prædicatorum Vindiciæ maupertuisianæ ab animadversionibus viri clarissimi Francisci Maria Zanotti quibus quantum philosophia morali stoicorum religio ..

151쪽

Est enim Deus principium, sens,is origo omnis essentiae, quae propriina habet tamen a Deo dis stinctam unitatem , veritatem , c bonitatem

et e mmm . Ut voluntate etiam tamen hono

talem illam, Mec sola meate, in finis , M operibus in mines laqua. . m 'bi uis nee ac ducurrus principia, quae Religionem imperfectissilitantii Rauere, is a Phili mi r esse moralem Stoicorum Misi opposito di xsaara prorsus , perfectis minue povicercitu honestalis iam MnR Di in Ab

fundaminum . Contractus quidem , pacta, societates, commercia negotiatorum, ceterique ρο

υ fidei

152쪽

fidei innituntur. Infinitae vero se se objiciunt occasiones , in quibus utilitas alterum Agentium extimulat , ne stet promissis, praesertim si falluJudex civilis possit Nisi igitur inconspicuus Iundex, vindexque violatae fidei certus d supremus timeretur, confusio, perturbatio civilis status, quae jam minima non est, ob tenuem impiorum illius Iudicis timorem , quodque non semper ita illum ceteri animum intendunt , eo perveniret demum , ut totum brevi ipsa tempore depopus laretur Universum . Et sane humanae Leges olla vstatui non potuissent, nisi praeconceptis Legibus divinis, humana scilicet non solum Ratione sed Divina praecipue existentia , auctoritate , providentia quum facile imaginari nequeamus, quonam pacto infinita pene Gentes iacit adeo tot se Legibus humanis , libertat opposuis cupiditati, subjecissent, nisi fuisset ipsis persua-1iun, Leges illas superiore fuisse ab ente veluti profectas , aut conformes saltem V denuntiatae ejus voluntati. Maxima siquidem hominum parsam pene omnes , publicae utilitatis ergo ageret non valent, quum id suadentia argumenta, ab

stracta & captu difficilia nimium sint , adque

Metaphysicam scientiam pertinentia , nec tam tum sit otii omnibus Norialibus ut ea in exa me revocare, eorumque vim meditari valeant assectibus praesertim ,, privata utilitate, publi' a cae se

153쪽

tuo id negligi quod rum intel ir; afferuω

- potius, spe scilicet , in metu, quaea rati num. pondere, argumentoriun . Quare quoι sensibile mota est , quod planuri 3 apertum

natumque simpliciter consonum, capacitatem multitudiis explet; quae numquam abstracta obscura

que rimatur; adeoque inepta Foro dicta sublimior eloquentia, nec aliquid uigidius creditum, quam 1 ex aliqua cum Boium. Recentumuit Philos, phorum nullus magis Dogmaticum filii Iohati Clariu , inter Anglos sane celeberrimo , qui in Inquisitione tamen, suae de Caussis trigine mali , Religionem , Dei numere, mortalitriis com

tuetur , ceu unicum A recessarium modium , quo Divinam non modo ria te aperteque magii herent auctoritatem, verum etiam obligationem parendi Legibus quae ad virtutem im pellunt . & ad honestatem, Inserrendum igitur

omnium primosis antiquissimos Legumlatores Pryicipium alimo peremni, in commune animnstitutum ainem is, inta

154쪽

1uasio , pes hominum acta rimaretur, eaque proemeritis praemio assiceret, aut puniret, qua pro γfecto de re fidem facit Historia praesentisin veteris memoriae, quae Religionem Civitatum. μMicietatum Bisse vinculium ostenset egregie Platii elati mitra Coloterim di sitiebat si terram obeas, Urbem quidem certum est reuperiri posse me muris , sine litteris , sine legibus, sine opibus, sine numismate , sine Gy

riasiis sine theatris; at Urbem templis. Diis mi es , ---vidiu. ivit Aperi seu tibi imo saeuius Urbem sne solo

quam sine Diis constare posse, idem Plutarchus adfirmare nullus dubitat siquidem eligio, ut ipse ait, opporinnum est 'tuitquo semper .adserenda L ges , retrimumque minatem,lim ventum, carciniim.

CELEBRI Johannes Barbeyracis, cognita ibcet, admissaque , intrinseca omnino rediis honestates Religionis tamen necessitatem , ceu uuae viri ista movendi laurit, recte operandum, di parendi obligationem inducat, cum in praelatione , tum etiam in Notis ad Libros de Iure Naturae, Gentium P endorii, copiose demon' stravit motivi, peri sim si habetdoctri-

155쪽

'iis Milo a filiam esse Religionis, ipsi que procedem pasi passu, tinuus perstitionem,

3 mensuram esse perfectionis ineri .. Marcum Antoninum , magnum illum Caesarem unam mulosophum, id docuisse animadvertit. Munulam mi iam nos juxta με arn rno regulaei meraturos , nisi cognit ordini, quem regula ejuimodi ad Divinita teni habet moralia praecepta probe sequuturos, nisi constibinin Caelestium erga mortalia influxu. Principia reapse is summa Religionis naturalis Capita

quae basis est omnium a diis num iitim non modo esse subdit, sed unicum etiam pi- civii cumque moralis Doctu- smtament- , Nisi

enim Divitiam constitutam habeas existeritiam , atque Providentiam , irihil est, quod absolutam adserat necessitatem hoc vel illo modo operandi. Honestas siquidem intrinseca licet revera rebus insit , propter M- dinis is decentiae

conserinationis voluntatis nostrae ad humanam Rationem . ut ideae omen ill priaticae Mais dans, vimque acquir ne operandi, utque movere voluntatem possint , ne affetabus cedat

156쪽

M RUFERT VIII AN 2 eoneipiatur , cui ius sit in voluntates ipsas quodque eas coga recte agere is ordinate Idea quippe Entis huius sapientissimi factorum Ddieis, ipsiusque praesertim honestatis Vindicis, tantam vim habet 8 Hrtutem , ut sola tunc ,3 solum veram inferat Mintati hominis ne cessitatem se morum doctrinaeis honestati rei accomodandi. Ex o posse, Res 4ronem auidi fas a quocumque uel speciosissimo moralia div Brinae systemate , discium meditaberis nullo innixum iundamento, e nunquam quidem pra-Rieam , sed optemplatis am modo contexuisiste novet is morum Doctrinari,inisi diram M l

IusMon fuisse moralem Stoicorum Pluto' sophiam subjicit Barbe actus .idea siquidem', uam coneeperant virtutis , prima esto fronte , magnifiea in videatur, si serio consideretur men, nec omnino vera erat, nec persecta, ver innixa principii , nec ab omni demum errore liberari Virtutem enim summum appet labant bonum, neque bonum aliud molaeta di, praeter honestatem itaque hominem virtute γπ'ditum, vel inter tormenta, felicissimvin praediscabant. Sed ut quod jam di)simus , certumque

157쪽

ret V I aeest, in praesens omittamus , virtutem scilicet esse quidem osse felicitatis is tranquillitatis animi efficientem caussam , non ipsam vero se licitatem, sive animi delectationem, c quietem p&, quod idem est , objectivam quidem felicit tem esse posse , non formalem in eo tamen Philosophi illi maxime errabant, Quod nil eo rum ex virtute oriretur is procederet , 'uod consolationem aliquam adstare homini posset aut utilitatem quum spe ipsi suturae carerent vitae , aut sutura de vita ambigue prorsus , cconfuse loquerentur . Brutus , qui, ceu . sectae Stoicorum immutabilem illam sempitemamquo honestatem , quae summa imperare auctorua Qdicebatur, contemplatus iterat,in sequutus, ible, inquam, si Dioni insito, Libro XLVII. Floro, Libro IV. fides , moriturus , Tibi mala sit , dixit , i in virtus, quae me Te sequutum

decepis . Fore astumat m , naturam ψ habere ruam , quare me Tibi rem uni no: adH- .ria nune video re meis inane ' umbram modo

esse; fortunaeque praedam re miserum mancipium. Hoc autem acerbius Bruto imputandum non esse arbitratur Barbeyracius 4 quod ubi virtutis exercitio adjecta , non sit idea Saeculi futuri virtuti possinio innocentiae iure merito aptari Salomonis uerba Vaniras anitatum, re omni vanina. In sola siquidem confidere virtute .in

158쪽

MAUPER TUIS IANIE. 29

nocentia, idem certe foret, atque in fracta confidere novacula , a qua vulnus demum accipit qui ea incaute utitur . Deus siquidem hacce in conomia generalibus videtur 1ubjecisse aliquando legibus, uti sanitatem, opes, ita virtutem etiam' innocentiam ; nec nisi qui prorsus insanivit, appellare elicem potest hominem inter angustias, tormenta crudelissima versantem nisi altera in vita tantae virtutis .constantiis

praemium ipse copiosissimum expectet . Male hein argumentatos olim fuisse Leibnitium , Baelium Barbeyracius ostendit, imaginatos nempe solam honestatem , vim habere posse movendi semper ad ehe operandum, quod homo,

Occulte etiam peccans , erubescat ' eo eodem

pacto, quo, dum in errorem labitur memoriae aut etiam ignorantiae . Male, inquam , eos adigumentatos apertissimo ostendit illo siquidem ex rubore consequiis inserri modo posse evincit ejusniodi expertem mnis Religionis hominem angustis se nimium terminis , errorisque capacem intelligero ruborem iccirco illum

intrinsecam illam , tacitamque animi perturbationem, superbiae ejus is hilautiae tribuendam esses; non autem quod sit eidem persuasum neri se , nunquam memoria labi veritateritae omnes, quae ad Scientias pertinent, callere Sive igitur fundamentum totius obligationis ad

recte

159쪽

-ventui in vivitem consideremas , iret ere fateri certissime cogemur, Societatem homirnum , Divinam Naturam, di dentiam , inmortalitatemque novorim , et futurae stinum v,

eae ignorantium, esurii in esse Platonica in publica levi mi ave Missis altem infinito pene modo deterio ibin obnoxiam atque ea sint quae de Posilis nullam habentibus Soci amsa

d iudicio extremo , in quo ii inrum sibi sumi vindicandam Providentiam , relate ad huius ubeae conomiam , honestati malam rimulis vim tribuit Quiritatem, ei, quam praecon ι, asserit dari, racvas . Mala agor cuin ι , tum muri morali , contra Provideat iani Aatheis obiecta , Declamationis potius esse ait quam uritatis a mentata quin ex opposito apertissimum , certissimumque erui ex eisdem prin- Dixtine Psitis Providentiae monim 'riuri ; 'nant: --- - uni ita constiti in in eis moerutis procedere , si eriri iacissime imin, t. idam enim cruciatibus, vot-gustiis, e

160쪽

MAUPER TUIS IANIE. 13 Panimus torquetur, qui affectibus agitur non or- smatis De hoste ulcistaris. Quot inde emergunt molestissinam animum sollicitantes cura quae es' tionem comitantur, aut sequuntur vita eo te ex animi motu vehementer perturbato reliqua est quies , sed ipse se punit , ipse crudelissimum sibi est supplicium . Angor conscientiae Vero, primus est peccatorum vindex, quare ibi Orestis: Me fugi I fugi conscium scelerum omnium Pectus e manumqω hoc fugio , ct hoc α-lum , ct eas Et dira fugio celera , quae feci rumcens . Hunc Deus in nobis Muit Legum suarum lictorem nec durae etiam de inselicis exercitium Virtutis ea nobis inseri , aut similia tormenta

iis, in quae rapimur cultu vitiorum . Virtus ex opposito aestimationem non modo sibi parit hominum, sed conscientiae quietem animique tranquillitatem, in qua vera sita est elicitas. Verum, subdit egregie herlokius , quid aliud est, omnes apud homines, eonscientiae angor , dum peccant .animi tranquillitas ex virtutis exedicitio, quid aliud, inquam , nisi certissuri imago is apertissimum indicium divolarum ita tuum Saeculi futuri, quibus ampliorem jucundi'tatem consequetur virtus , erudeliora vitium