Casti Innocentis Ansaldi Ordinis prædicatorum Vindiciæ maupertuisianæ ab animadversionibus viri clarissimi Francisci Maria Zanotti quibus quantum philosophia morali stoicorum religio ..

221쪽

animi tranquillitatem , quam felicitatem formalem appellamus adeoque honestas , quamvis infelix , vera felicitas Stoici objectiva esset, illiusque prosequutio bonum ejusmodi esset, ut nullum amplius , beatiusque excogitari ab eo pose set . Consequeretur enim tunc Stoici voluntas quod maxime consequi optavit , expleretque se in exercitio infelicis etiam virtutis , quo tam quam summo flagravit bono quare illo in exercitio , vel ex illes, animi quies c tranquillitas, sive percepti , sensatio , aut conditio , a quλaeternum Stoicus removeri nollet, adeoque vera

esset, optima felicitas Majorem siquidem Voluptatem consequitur Stoicus ex carentia gaudiorum , quae nullum habent cum honestate nexum, quam ex gaudiorum consequutione consequere'

tu aut majori se flectum intelligere potest Voluptate , dum ejus naodi carere optans gaudiis,

illis reapse caret, quam si , illis carere optans ea adhuc tamen consequeretur . Non enim quod

in se bonum est , nos assicit semper is elices reddit, sed quod bonum nobis in tempore prehendimus . Nam maxima tristitia affectis nullum advenire objectum magis ingratum potest, quam suapte natura hilare .laetum neque moestis au ribus insuavior sensatio, quam dulcis cantus, in

222쪽

MAUPER I uis IANAE. 193 ipsa veluti moestitia, c in tristium c nsideratione objectorum , qui infortuniis aliquahdo maximis premuntur , dolorem lenientes suum . Da imperium amanti, illud amicae postponet . a Venerem Alexandro, eam postponet victoriae olapidi resistentis Stoico i itur in antino nulla e cogitari potest vehementior voluptas, quam omnibus , praeter honestatem , carere gaudiis ionis Mola siquidem honestas , quamvis Omni Prens spe , omnibusque voluptatibus ionis, eam inducere valet Stoiconim in animum quietem 3 tranquillitatem , quae Annalem veram conssiluit felicitatem . Nulla autem excogitari potest voluptas animi excellentior, vera cierfecta felicitate. Quae a nobis excogitata δ adjecta sunt opinioni praestantissimi anotti illu- utrandae.

LXXXIV. v gRUM , tametsi de distinmone illa se

malem inter , c objectivam selicitatem nullo pacto dubitandum esse videatur, dubitandum tamen est, an ista honestas, quae nivium adlatura sit frumam, nullumque oraemium esse posse

tis intulis , in homine uxta praesentem statum 8 conditionem suam considerat . Si enim a stremus d decorticemus hominem, quod olim Bb a Stob

223쪽

proprium ' amorem naturalem suae selicitatis ab ipso auseramus, tunc pervium erit imaginari , solam honestatem, dempta quacumque spe, ouacumque Voluptate, quacumque utilitate, posela esse felicitatem ipsius obiectivam, sive efficiem rem caussam selicitatis formalis 3 persectae alii mi tranquillitatis. Ast si hominem , animain codipore praeditum consideramus is quatenus revera est, vix credideri essici ipsum elicem obse in prosequutione Objecti , nullam secum serentis spem, nullam voluptatem, nullam utilita tem . maginari homines quippe ab omnibus mios novimus diverses, imaginari est homines

imaginarios is rationem cogitandi mitari illorum medicorum , qui praeconceptis aliquibus arbitrariis in homine humoribus , c partibus inveniunt statim vi veneno remedium is in remedio venenum , quod eiusnodi certe non est relate ad vero humores in homine existem tes . Si enim quodcumque etiam , quod contrinativam totius humanae naturae propensionem desideratur, rationem habere debeat objeislivae se

licitatis , Midoneum sit ad inducendam felicit, rem formalem es itaque si Barbari se vel gloria icuriditate, vel moerore is idem caussam γ Mitatis suae dixerint autociles iam , quae solum essectus tamen est ipsorum infelicit xii Non ne-

224쪽

MAUPER TUIS IANIE. Issgaverim nil se se obiicere ingratum magis trist, tia maxima aflhctis , tiam quod suapte naturatulare est 3 laetum est ut notio laetitiae non ab eorum statu sumi debet, qui sunt tristitia mobrua assecti , sed ab eorum conditione, qui vero in gaudio versantur ita notio felicitatis , sive

felicis conditionis, non ab eorum statu debet sumi, qui nullas explere possunt animi affectiones, sed a statu eorum qui desideria satiare valent in homine innata Palato etiam non sano poena esti mi, qui sano est suavis; oculis egris odi a lux, quae puris est amabilis nec ab ejusmodi bonis homines abhorrent nisi perseverante in ipsis corporis , animique aegritudine . mo aegri non defuere, qui fame mori voluerunt. Ast da mihi integrum , si vales Populum , in tamque Nationem, quae se fame mori patiatur3 quam non ex aegro indiserentia eniendae estis tune erga cibum aut avisio ab illo; sed potius ex universis Nationibus QPopulis naturae propensio erga cibum . Vel igitur ponimus Stoicos iisdem actos aflectionibus quibus ceteri or

talium vel illam coitimori sitam in ipsis ponimis, Naturam 8 Si in iuri biu rio praeconcipimus Callairario dixi , quia quae

Stoici de sua ipsorum pathia dicebant , pes, chra quidem verba erant, sed tamen verba ne que enim ae pervenire . potest hominum Natura;

225쪽

imo neque ipsos se passionum expertes credidisse se , mox ostendemus. Illud, inquam, si arbitrario praeconcipimus; tunc sane ita animi tranquillitatem indipisci poterunt sola prosequatione honestatis , uti ceteri mortales prosequutione selicioris status maxime optati Ast ut imaginaria erit aeque illa felicitas illud quoque accedit Philosophiam moralem Stoicorum numquam Conferendam esse cum Philosophia nostra, quae objecta proponit desiderio humanae Naturae congruen tia quum Philosophia contra Stoicorum Objectum proponat homini , non in rerum naturae existenti, sed tantum benesicio. nientis possibili, respondens. Quod si Stoicos ejusdem esse generis cum ceteris omnibu Mortalibus semel praeconcipimus tunc vero dicimus non adeo posse ipsos tranquillitatem animicindipisci solius prosequutione sempit et immutabilisque honestatis uti tranquillitatena animi acquirunt Christianorum filii amore , spe is prosequutione futuri praemii mei mulam sempiterna, immutabi μlis honestas Stoicorum iis careat adtributis, quae Christianorimi Deus possidet, iis adtributis, quae valeant inducere in hominis animum tranquilli ditatem, adeoque ipsum felicem inceres, aut minus saltem infelicem . Non enim felices, aut innselices minus, essici possimus, nisi amore, spe, aut utilitate. Igm vero quum Deus sit omninoe.

226쪽

MAUPER TUIS IANAE. 197 amabilis , atque nos etiam amet, nostrum fovere potest quam maxime amorem quumque

Deus summam homini promiserit felicitatem, ea potest ratione hominis fovere spem quum deni, que Deus sit beneficentissimus , omnem inde a Deo expectat Christianus utilitatem cujus expe

Elatione tranquillitas inducitur aut , si in angustiis versetur animus , futurae illius meditatione felicitatis momenta minuit hujus vitae infelicia, suamque saltem lenit infelicitatem . ii id enim amor Dei, emit, in Christiano, nisi Irsecti , c complementum naturalis desderiticitatis , ut prima parte , quaestione sexagesima secunda , articulo septimo , egregie vincit Divus Thomasci Oppossitum evenit in Philo plua morali Stoicorum , sive his carent omnibus Philosophi illi solam inquirentes honest rem . In illa siquidem , quam prae oculis sem, per habent, sempiterna' incommutabili hono

state, non aliud, ut Zanotius etiam profitetur, adgnovere ipsi adtributum , quam auctoritatem

quamdam 3 imperium nullam igitur posuere imagis in illo it idolo intelligentiam, ammininum, liberam benefaciendi volumisiani , atque potesta*m . Iam vero eo solum ex capit , quo Idolum illud capax amandi homines non erat, neque igitur Stoicorum pote aut e u elicere amorem, Quis enim

227쪽

st sibi persit sumi

istat me , au faciat cur ego semper amem. Ut enim meris, amabilis non modo ut sis necessum est , sed etiam ut ames. Sempiterna illa igitur,' incommutabilis honestas aestimationem, Vene*tionemque, cadmirationem , obtinere a Stoici quidem potuisset, sed amorem tamen numquam potuisset Q in potius imperium Wauctoritas , nisi benefaciendi , ut diximus , potestate temperetur, invidiam Modium conciliare lant, non amorent. Itaque nullo illius sempiternae ammutabilis amore honestatis feliciores emi Stoib umquam potuissem,

LXXXV

SIs TENDUM hei tamen modicum nobis est, ut videamus , quae subjicit anottus, qui Maupertuisium oppugnaturus cogitantem, ita com vitulam esse hominis naturam , ut aliquo me more esse non possit quare Deum amando, felix adere pota videatur; postquam , ut vidimis, rogasset , cur, si Christianus , nil aliud quaerens quam Deum, beatam a uirit animis iacItatem cur, inquam, eamdem Mimi triui quillitatem Stoicus aque, nulla alia de re, quam

de honestate sellicitus, acquirere non possit; postv m , haec , inquam , rogasset, ita prosequitur

228쪽

MAu PER TUIS IANAE. Isspraestantissimus hic Vir Fateor , magnificam magis , nobiliorem , divinioremque futuram Crisia=ii animi tranquillitatem , ceu raptusus quibusdam restasibus omnis aram , quibus gaudere Stoici 1

es , Stoicum nulla gaudere posse tranquillitate qui etiam non experiatur interiores quodam fua- mirares in amoris languore , monio velim tamen Maupertusum , Chrisianos aeque sua Ditates ilia interiores, si que amoris a lustres saepesvim

non e iri , nec etiam quaerere . . a squidem Theres in saltim rapta femper non fuit, nec in salsim femper ripi volui et , nagios optans

Deo obedir , quam eo frui vitio totum anun scribendi genus vereor ne tanti Viri dignitati

gravitati mimis tribuendis esse videatur . 'denim huc faciunt, obsecro, in es, raptus, nyvitates, languores, cum amore, quo , pr0 Philosophiae suae moralis principiis , Christanus Deum amat suum , ut ab ipso feliciorem demum statum , c beatam omnino conditionem consequatur Z Nil talem certe miserunt Catecheses omnino omnes , ni Patres , aut Doctores , nil tala Philosophia monilis Chtistianorum . Auginstinus in Libro de Disciplina Christiana, ita scripsit mom enim quomodo a se feri non pomis dic ne beatus serio se potest . iami res eum D

229쪽

nique errans videt ipse, quia per se non potes Mirus esse , ct amas aliud unde sit beatus undes feri putat eam , hoc amar . Nullae autem hei ecstiles, nulli raptus, languores nulli, qui rarissime profecto, incompertoque nobis modo, ut hisce de rebus diligentissime pertriatans, docet Cardinalis Bona,is tantum in persectissimisi dicuntur evenire nec ad amorem , quo Deum

Christianus suum prosequi tenetur , speetant. An non vero sine ecstasibus , languoribus , raptu bus, quod jucunditatem in nobis excitat , amore vehementissime non possiimus, alloque amore consolari Loquimur enim hela de amore sequemtissimo , loquimur illo de amore , sine quo recte dixit Maupertuisius, videri homines esse non posses; nam ridem sensit sane Divus Thomas , in cuitque , opuscula LXL Capite decimo no his verbis matura autem binnam credis cognara es actioni dilictionis ; unde Hugo a Sancto Victor , Vita ordis amor es , inquit, o iis hispossibilo es ut sine amore sit cor , quod vivere quaerit. Id autem fusius , ex cordis proprietatibus , pergit ostendere Sanctus Praeceptor . Allegatae sane Cl. Zanotri animadversioni ansam non dedit Maai- pertuistis, qui amorem Dei ex toto corde, nii

aliud esse esu it, quam subhre se libenter

Diuitiae by

230쪽

eius voluntati, seque ob id etiam in angustiis comsolari. Iam vero , quum in sempitem illa, incommutabili honestate Stoicorum non selum amoris GD homines adtributum non reperiatur, noste a Stoicis admittatur ipsi ; verum etiam

nec reperiatur, aut admittatur benefaciendi potestas Qvoluntas sed adtributum solum cujusdam auctoritatis imperii igitu sempiterna ejusmodi Stoicorum immiabilis honestas neque spem severe Stoicorum loterat, nec aliquam ibais ad mutilitatem . Si autem nulla spes ex

virtutis, honestatis exercitio Stoicis erat reliqua, nullam inde haurire poterant infelicitatis

minuendae rationem . Certe aliud consolationis genus habere ipsos non potuisse fatetur etiam

. anottus , quam ipsum virtutis, honest 1 tis exercitium , consermationem scilicet amium storum ad sempiternam illamin immutabilem

honestatem . Verum ejusmodi consermatio ad honestatem illam incommutabilem , ejusmodi virtutis exercitium esse aliquando poterat, fuitque revera saepenumero infelicissimum . In ius icitate vero illa, virtutis exercitium vel statum inducit, a quo Stoicus removeri nollet, vel statum a uo optaret removetiysi infelix virtus statum inducit, quem Stoicus removeri vellet itaque tunc felix non est. Quomodo enim ap

ristin felix potest , vi eo in stu constitutus Ce est,