장음표시 사용
181쪽
in Sicin tuum vis unicum gnatum tua Superesse vitae, sospitem et superstitem Ita te obtestor, per senectutem tuam, Perque illam, quam tu metuis, uxorem tuam: Si quid me erga tu hodie salsum dixeris, Ut tibi superstes uxor aetatem siet: Atque illa viva vivos ut pestem obpetas.
I. SAut tuum vis, etc. Hic protasis non sit, ut solet. Neque argumentum eget enarratione , adeo simplex et breve est, ut poeta dixit; ipsum se progressu explicabit. Itaque dramaintice et verosimillimum in modum sabula ineipit, dum pergunt sermo ne colloqui, quem antequam Pro dirent, inisse iam videntur Libanus Demaenetum ducentemsequitur, et conscius sibi nequitiae quaerit sol licitus quo agatur an ad supplicium.
Sicur. . . vetas orationem con
euam ellipsi et implicitam sie explanari posse arbitror : Per tuum natum, quem vis superesse tibi, et per senectutem atque uxorem,quam metuis te obtestor ut mihi verum dicas imprecatus , si me fefelleris, ut tibi ineque filius sit superstes et uxor supersit. . 4. Medorsa. Erga me, quod acime adtinet, mihi. N. 6. Etiatem , pro diutissime, sive
aeternum, adverbialiter positum m ne Nonius. MN. 7. Pestem Pestis etiam pro morte ponitur, sicutIebm Pro quocumque Ia
182쪽
DEΜ. Per deum Fidium quaeris jurato milii ideo necesse esse eloqui, quicquid roges
Ita me obstinate adgressus, ut non audeam in Prosecto percontanti quin promam omnia.
Proinde actutum illud, quid sit, quod scir expetis,
Eloquere ut ipse scibo, te faciam ut scias. 1 in Dic obsecro, hercle, serio, quod te rogem. Cave mihi mendacii quicquam. DEM. Quin tu ergo rogas is
Ian. Num in illuc ducis, ubi lapis lapidem terit λDEM. Quid istuc est aut ubi est istuc terrarum loci 1 in Ubi flent nequam homines, qui polentam pransitant.
morbo. ΜRUns. Inde pestem one tenuior farina et minutior elicitur. tere, quemadmodum mortem orae Atque hinc . Omica quadam lascitere. Vetus poeta apud Cic. Tuscul via et lusu servus circumloquitur pi- lib. II: u Vestras manus peto, prius strinum, ex genere moliturae. TURN .
quam obpeto pestem . s. Captiv I8. Potentam. Servi molitores in III, 3 Ir. Rosov. Graecia, non pane, sed polenta vesci 8. Per deum Fidium ureris. Me , solebant. Fiebat autem polenta hoc quum ita obtestaris , religione dei modo : perissum aqua hordeum Fidii obstringis, ita ut videam ne siccabatur pertinius noctis spatium, cesse esse mihi tamquam jurato, postero die rigebatur, Ostronio id est fide jurejurando data, etc. molis tundebatur. Erat autem a Sie, jurati testes, jurati iudices o china quaedam nomine παυσλατ , Edit vel Per deum Fidium, quae eollo molentium inserebatur quae quaeris , jurato , etc. - sanato ita ut manus ori adni re et polen- versu. N. - Fidius est Iovis filius, tam edere praepediret. LAMB.-Indo id est Hercules Διὸς υἱοciρουιλῆς, sebant miseruli Tantali opere, vin
cujus sacramentui ' sanctissimum clis, fame enecti Sunt qui frequenerat. Vide Festum .ias lativum pransitan velint esse l. q. ID. Audeam, Possim . sustineam cupiant prandere, ut Virgil. Eneid. Cf. Meneclina. I a 4o Non avi II, 444 dixit: prensant fastigia deam ... quin Idem quod is non pos dextris o Camerarius mutavit, Pin sim quin, N. tiant, contra omnium M M sidem, 35. Quin tu ergo romi Agedum, quod Gronovius in speciem commo-mga. . dius existimat, quia servorum opus I 6. vis lapidem. Duae rationes non est pransitare sed aliud ponit, molendi indicantur a poeta una, ni polentam pransitento. Verum quum susPensa mola nigra frangi emendationem locus non requirit.
mus, ut in saba fresa, et in polenta anaque non laborem, sed victum eramiuscula altera, quum molae hominum hoc verbo pransitant non suspenduntur, sed lapis lapidem Plautus ostendit Gali tes manyeursierit, id est, mola molam quum e polenta. N.
183쪽
DΕΜ uuid istuc sit, aut ubi istuc sit, neque noscere, Ubi flent nequam homines, qui polentam pransitant. Mi Lin Apud sustitudinas serricrepinas insulas, ubi vivos homines mortui incursant boves.
do pol percepi, Libane, quid istuc sit loci;
Ubi sit polenta, te sortasse dicere. LIB. Ahi Neque , hercle ego istuc dico, nec dictum volo. , s que obsecro hercle, ut, quae locutus, despuas.
DEM. Fiat, geratur mos tibi. LIB. Age, age, usque exScrea. DEII. EtiamneΘLIB.Quaeso, hercle, usque ex penitis faucibus. DEM. Etia in Li B. Amplius. ΕΜ. Nam quousque LIB. Usque ad mortem volo. DEM. Cave sis malam rem. LIB. Uxoris dico, non tuam. ODEM. Dono te ob istuc dictum, ut expers sis metu. LIB. Di tibi dent, quaecumque optes. DEM. Redde operam mihi:
II. Fnstitudinas. Ergastula ridicule vocat insulas fustituataras, quod illi sustibus adigerentur servuli, si alicubi cessarenta fere restinas etiam, quod compedibus vincirentur, ne fugiendi daretur acultas. Lor G. conficta joculariter nomina veteribus comicis placebant. Sie Laberius mendicimonium et me hi- , Onium p Varro, virgidemia Plautus in hoc multus est et ingeniosus, ut Molierus noster. N. Ia Mortui ete. Id est, ubi servi loris eorto bubulo saetis caeduntur.
ta, id est, pistrinum , quo mittebantur supplicii causa servi Hequam. N. 26. Despuas. Despuebant veteres, quae abominabantur ne evenirent. Lavati Sputum apud veteres erat
religiosum in avertendis malis Omnibus es. Plin. XXVIII, 4 : Venia ui quoque a deis spei alicujus audacioris petimus in sinum spuendo. Ad illud reserendum etiam, quo utebantur medicinae causa in morbis , quos incantando curari putabant Plistus loco citato Pindi dormiens spectetur insans , a nutrice terna precatione adspui . . Vide Nostrum, Capt. III 4, 18. non
3o. C. sis m. nem. I. e. supplicium. . dico, etc. Servus procax et vasor .
Ita verbis ludi fieat herum, ut quum oti infaustas preces irarum et minantem videat, possit interpretatione mon veniam solum, sed gratiam consequi; siquidem mortein , non Demaeneti, sed odiosae uxoris, op
taret. . 3I. Evera metu Expers cum abla
tivo unxit ut in Amphit II, a. 81.
Lucret. VI, II 8o: expertia luini. na somno . Catuli. Om. Beren. omnibus expers. LAMB.
3 a. Redde operam Scit da vici sim operam auscultando. ali.
184쪽
Cur hoc ego ex te quaeram aut cur minite tibi, Propterea quod me non scientem seceris 3 Aut cur postremo filio subcenseam, asPatres ut faciunt ceteri Lin. Quid istuc novi est DEM. Equidem scio jam filius quod amet meus Isthanc meretricem e proxumo Philenium. Estne hoc, ut dico, Libane P LIB. Rectam instas viam. Ea res est sed eum morbus invasit gravis. ODEM. Quid morbi est LIB. Quia non subpetunt dictis data. DEM. une os adjutor nunc amanti filio λLIB. Sum vero, et alter noster est Leonida. DEM. Bene hercle, acitis, et a me initis gratiam.
33. Cur hoc e . etc. Cur in hoe versu et inde tertio significat mentem sentientis rem esse iactu inullis lem; tamquam diceret: α Quid prosit, quid opus, etc. Nolo igitur qua
aliquid, quaestionem de aliqua re
habere, est suspectos, fiontes Per equi, rationem saeti repossere. N.
36. Quid istu nosei est Vix mihi dubium sit, qui post haec ponendus sit versus sol Demiror quid, etc. At versus ordine o delendus. Ean.
37. Equidem seis jam, Illius quod amet. umquam magis se traduxit Sesoppius,quam quum congestis aut corruptis aut male intellectis au storum locis vincere voluit. eis quod, ut vulgus usurpat latine dici. De singulis videbimus alibi. Nune monemus tirones, ab hac barbarie sibi caveant. Hic autem scribendum
aut cum Fr. Sanctio, vom, Velinum et aut quidem scio jam flitis quam amet metis, Dia d. Quasi pa-set, Isthan sciliaet Bis eodem mo-- peccatum est apud Livium, lib. III sa, et lib. IV, 3I GR Nov. Quantacumque sit, novi scientia, cui etiam adspirat Lambinus, tamen eis refragari ausim, cum Scioppio, laetus multis auctoribus. quorum scripturam neque corruptam, neque intellectu ancipitem eruditi comprobant. Cato apud Plinium XXIX, I: α Dicam. . . quid Athenis exquisitum habeam, et quod nnm sit eorum litteras inspicer . Tacit Ann. III, 9Q. Adversis animis acceptum tiod filio Claudii s
cer Seianus destinaretur Iustinus, XXV. r, 7: Ignarus quod. . . e rum animos ... sollicitabat in Idem,
XXVII 3, 8: Cognito quod insidiae sibi pararentur. .Claud de La . Stil. II. Iam: Quum cemat uterque, Quod nec inops jaceat probitas. Quid autem mirum si Plautus, qui graecos latine vertebat, hellenismum secerit 8 Namque quod idem
est atque ὁτi. N. 38 E proxumo. Quae habitat proxime nos. N. I. Non subpetunt, etc. Non habet, unde promissum solvat LAMB. 44. Benefacitis Donatus monet in consuetudinem venisse ut hoc, non
judicantis sit, sed gratias agentis.
185쪽
Verum meam uxorem, Libane, nescis qualis siet 4 s
i iii. Tu primus sentis, nos tamen praenoscimus. DEM. R leo Eani PSSe inportunam atque incommodam.
tau. Posterius istuc dicis, quam credo tibi. DE M. Omne is parent eis, Libane liberis suis, Qui mihi auscultabunt, facient obsequelam : οι, Quippe qui mage amico utantur gnato et benevolo: Atque ego me id facere stude, volo amari a meis, Volo me patris mei similetu, qui causa mea Nauclerio ipse ornatu per sallaciam Quam amabam, abduxit ab lenone mulierein . sXeque puduit eum id aetatis sycophantias
Struere et beneficiis me emere gnatu in sutilia sibi. Eo me decretum est persequi mores Patris.
Νam in hodie oravit Argyrippus filius, Ut sibi amanti sacerem argenti copiam : h. id ego percupio obsequi gnato meo
Volo ninori obsecutu in illius, volo amet me patre ita: Quam qua in illum mater arcte Contente luela Dei,
45. Aeseis qualis siet Hermann. in Doci Metric censet scribendum scis ut rectus sat versua. N. 46. Jos tamen praenoscimus. Frustra Scioppius, Camerario et Langi auctori hus, sollicitat hunc si cum et adsert e MM, nos tamen in preti sumtis , id est in loco post te primum . et citat Poenulum, I, 2, II . Noster codex, ria noscimus
quod longe optimum quippe acutio secitentia. Quid, rogas nsciam qualis sit uxor Tu quidem
Primus sentis , o primus noscis Inos quoque praenoscimus, antequam dicas. N. 48. Posterius , Eu, Credo Prius. quam dicis, adeo rea est manifesta. Gali sana ιι votis a disiaa, D D
So. Obsequetam Scalig. et Gruter. obsequentiam EB N. SM repugnat Nonius . qui profert hunc versum eum obsequelam. N. 56. Id intatis. Ea qua erat. Reta te. reophantias seruere. Fallacias dolos machinari Gallice, intriguas. In Trinummo doli exsecutor vo tur sycophanta Nifia. Obsecutum esse, P. Obsequi.
63. Quamquam ilium mater. .. λα-δet invita matre, quas habet eis. contenω.tae P. inane. -Cn. Manlium,
non solum ignobilem , verum sine virtute, sine ingenio, vita etiamF-
186쪽
Patres ut consueverunt: ego mitto omnia haec.
Praesertim quom is me dignum, quoi concrederet, Habuit, me habere honorem ejus ingenio decet: Quom me adiit, ut pudentem gnatum aequom'st, patrem;
Cupio esse amicae quod de argentum Suae. LIB. ,-m.m memiror quid sit, et quo evadat, sum in metu.
Din. Equidem scio jam filius quod amet ineus. o. Lis Cupis id, quod cupere te nequicquam intellego.
Dotalem servorn Sauream uxor tua
Adduxit, cui plus in manu sit, quam tibi.
minum in scena, tali schemate traducit, non corruptor morum, imo censor gravissimus. 4Bidiculum acri sortius ac melius magnas plerumque
69. 7o Expungi velim hinc duos
versus uncia inclusos, alterum alio transferendum, alterum meram tricesimi septimi repetitionem Praesertim quum bi ulcum sermonem iaciant. Cf. Ernest ad v. 37. N. I. Quod cupere te, etc. Quod frustra cupis, ut intelligo. N. 72. Dotalem muEa eumdem esse dicit, quem Gellius receptilium, XVII, 6:-Quando mulier dotem marito dabat, tum quae ex suis ho-n s retinebat, neque ad virum transmittebat, ea dicebatur reci reis. Ergo receptilius servus, proritu uxoris. Sed longe aliud est domiis, quippe qui in dotem edat et hoc
loco magis comicum. Namque Artemona, imperiosa coniux, quem lege in manum mariti eum dote tradidit, eum re habet proprium et dotem simul Versus 3 hoc probat. N. o 3. Cui plus in manti, etc. Id est,
qui plus possit quam tu Namque illo
habet in manu dotem, quam uxor attulit, Vid. v. 8 I. tenta ac sordida M. - Quum videret imperatorem rerum potientem, terrarum hominumque dominum , parce content que viventem Cicero pro Sex. R aeio: Haec attenta vita et rustica
nam. GRONO . 64. Patres ut consueverunt Senec.
ω Non vides, quanto aliter patres, aliter matris indulgeanc Illi exemeitari jubent biberos ad studia Neunda mature esseriatis quoque dimbus non patiuntur esse otiosos , et sudorem illis, et interdum lacrymas
excutiunt. At matres fovere in sinu, continere in umbra volunt Eam. Ita se gerunt parentes Clitiphonis in Terentii Heautoni. -Mitto omnia hine. Etiamsi hae causae non sint. . 66. Habere honorem. Morem ipsi gerere. LAMB. Ingenio. Ingenium
aeque ac animus vulgo dicitur pro eo quod animus seri, cupit Miretur quisque prudens comicae artis aesti. maior qua dexteritate et veri subd te conficta imagine procedat senis Perversa calliditas, qui patria charitate praetexere suam ipse turpitudinem studet, atque in juveniles libidines delapsus eum servis et filio flagitia, quae piget eum sateri, mox Pariscitur. Plautus quum vitiai
187쪽
DEM. Argentum adcepi, dote imperiunt vendidi. Nunc verba in pauca conseram , quid te velim. Viginti amissu's filio argenti minis. Fac id ut paratum jam sit Lin. Unde gentium
DEM Me defrudato. LIB. Maxumas nugas agis. Nudo detrahere vestimenta me jubes.
Defrudem te ego age sis, tu sine pennis Vola. Tene ego defrudem, cui ipsi nihil est in manu
Nisi quid tu porro uxorem defrudaveri S. DEM. Qua me, qua uxorem, qua tu servom Sauream Potes, circumduce, aufer promitto tibi Non obsuturum, si id hodie ecfeceris. LIB. Jubeas una opera me piscari in aere, Venari autem rete aculo in medio mari. DEM. Tibi optionem sumito Leonidam .
74 Azentum adcepi, etc. In Cosa consessio, quae gravissimo documento iis erat,qui dotatas ambibant.Hunc morbum a veteribus comicis graecis latinisque saepissime tractatum Dagmenta eorum collecta testantur.Titinnius Praeliori a Verum enim dotibus delinit ultro etiam uxoribus ancillantur . Caecilius PlocioruQuae, nisi dotem, omnia quae nolis habet.
Qui sapit de me discet, qui, quas
ab hoste captus , libere servio, salva Urbe atque arce . . . 5. Te velim. Te in sexto casul situm, pro ex te. Locutio usitati si
ma. Simili modo Lucilius is quid me seto, apud Nonium , cap. IV, 46 Et Ennius si quid me suerit
humanitus . . 76. Usia 'st. Cons. Amph. I. 3, 7. Viginti minis .mina sexagesima pars talenti. drachmas centum valet, sere, is Miratur uretus qui jam scire senex potuerit viginti minas sita opus esse, quum, C. LV. 77sso, demum lena pretium paciscatur Filius vero, qui nosceret lenam, quantum Postulatura esset, ramidere facile potuit et eum parre communicare Vid. v. 5. SCHMI DRR. Iam illico sicut versu sequenti N. 78. Defrudam. Defrudare antique pro defraudare, ut eludere pro clau
dol. I, 5, os Poenul. V. 5, 8. N.
86. Deari in aere. Deari in aere et enari in mari, habent formam proverbii Vide Erasmum. ΕM . 87. Rete jaculo. Est rete Iaculum
retis genus dictum a jaciendo, quod et fisnda appellatur , ολος Graecia,
ut docet Serv. Georg. I. I 4 I. Dicitur reteDeumm, ad disserentiam mis si, quod non jacitur, sed verritur, i. e. trahitur.TpnN.-Bete jaculo piscabantur in istinis et lactibus. Trucul. I, I, 24. N. 88. Optionem acquiorem optio,
188쪽
Fabricam quidvis, quidvis conminiscere. Perficito, argentum hodie ut habeat filius, his Amicae quod et Lin. Quid ais tu, Demaenetes Quid si sorte in insidias devenero λΤu redimes me, si me hosteis interceperint pDEM. Redimam. LIB. um tu igitur aliud cura quid lubet. DEM. Ego eo ad forum, nisi quid vis. LIB. I; etiamne a m hula. ssDEM. Atque audin etiam 'LIB. Ecce DEM. Si quid te volam, ubi oris Lin Ubicumque libitum suerit animo meo. Profecto nemo'st, quem jam dehinc metuam, mihi Ne quid nocere possit, quom mihi tua
oratione omnem animum ostendisti tuum. o.
Quin te quoque ipsum facio haud magni, si dioc patro. Pergam, quo obcoepi, atque ibi consilia exordiar. DRM. Audin tu apud Archibulum ego ero argentarium. MB. Nempe in soro DEM Ihi si quid opus fuerit. LIB.
ut docet Festus hunc locum pros rens in re militari appellatur is, quem decurio aut centurio optat sibi rerum privatarum ministrum quo facilius ossicia publica obeat. Veget. II, 7 Din optiones ab optando appellati, quod antecedentibus aegritudine praepeditis, hi, tamquam adoptati, eorum vicarii solent uni
93. Quid ais i. q. ane'. Non ex clamatio est mirantis, sed Percunctatio quaerentis abis ero an aliquid annuat aut asseveret. N. 94. Alitiae eiam. Id est tu de haere si securus ego videro. Potes aliud quidvis curare. TAUBM. H. Nisi quid is Verba dentiuiri.
Quid cessas λ quin ambula, Si in
Mostell. IV, 4 284 in etiam aperis p... . I. q. quin tu aperis titia .
IDI. Quin te quoque, etc. Imo te quoque herum contemno, non metuo, si hoc essecero. Feriam sid ra vertice. . 1 3. Amentarium. Fuit olim in civitatibus certum corpus sive rum μα argentariorum, quorum erat publicum ossicium. abernas et anensas cum aere in foro positas ab hant. Apud mensas Pecuniae depinnebantur, permutabantur, emebantur, vendebantur e quod latine esteambire, graece αvταμιεεσθαι CUIAC.
Io4. Si quid opus. Hoc de solem-uibus romana antiquitatis formulis depromptum, teste Cic. ad Attic.
189쪽
DEM. Non esse servos prior hoc quisquam potest, Nec magis vorsutus, nec quo ab caveas aegrius. Eidem homini, si quid recte curatum velis, Mandes moriri sese inisere mavolet, Quam non persectum reddat, quod promiserit. Nam ego illud argentui tam paratum filio aio Seio esse, quam me hunc scipionem contui.
Sed quid ego cesso ire ad forum, quod inceperam λ Ibo atque ibi manebo apud argentarium.
ARGYBIPPUS. Siccine hoc fit foras aedibus me ejici λ
Promerenti optume hoccine pretii redditur λBene merenti mala es, male merenti bona es. At malo cum tuo : nam jam ex hoc loco Ibo ego ad treisviros vestraque ibi nomina Faxo erunt capitis te perdam ego et silia n, Perlecebrae, pernicies, adolescentum exitium.
i, si meministi, in consu liorum opitum eosque Pumebant. latus petitisne perte mihi pollicitus, Unde apud Horat. I tua flagelarisor opus ME . Douae . Iis triumviralibus . Gnonov. xxx contui. Id est, Contueri, cer Vid notas Amph. aci I acen I, nere L mn. s. 3. - Nomina Solebant enimii 3. Ibo Bip. ed. ibo ad . . reorum nomina apud magistratum 4 At malo eum tuo.Veteres, quum ante aecusationem datis tabellis deis minarentur, aut signiscarent, quod ferre muri
quis diceret aut saceret, impune in Capitis te perdiam Scilicet iu- non habiturum malo id ejus latu dicio apitali , quod non semper
aliubant, et sere hac sormula, morte, verum deportatione et Vedi alia tuo. I. GUIEL. -Ex hoc loco beribus sontes plectebat. N. Id est, e vestigio LAMB. 7. Perseeebrin, etc. Pellecebrin d s. reisuiros. Tresviri vel trium linimenta sunt meretricia, blandi- viri capitales ex magistratibus erant diei dictis et suaviludii imperitos minoribus, qui carceri praeerant et iuvenum animos irretientiaci unde suppliciis cognoscebant de eximi ipsae meretrices mi es, et hoc loco uilius servorum meretricum et vi reticia r. I. GUIRM
190쪽
Nam mare haud est mare, Vos mare acerrumum.
Nam in mari repperi, heic elavi bonis. Ingrata atque inrita esse omnia intellego, Quae dedi, et quod benefeci a posthac tibi, Male quod potero sacere, faciam, meritoque id laciam tuo. Ego pol te redigam eodem, unde orta es, ad egestatis te
Ego edepol, te laciam, ut, quae sis nunc, et quae ueris, Scias. Quae priusquam istam adii, atque amans ego animum meum isti dedi, is Sordido vitam oblectabas pane, in pannis, inopia. Atque ea si erant, magnas habebas omnibus dis gratias. Eadem nunc quom est melius me, cujus opera est, igninras, mala.
Reddam ego te ex sera, same mansuetem, me specta modo.
Nam isti maod si censeam ipsi, nihil est nihil quicquam
Τuo facit jussu, tuo imperio paret mater tu, eadem hera es.
Τe ego ulciscar, te ego ut digna es, perdam, atque ut do
me me S. 8. Nam mare, etc. Prae vobis mare frustra haerent strictiore interpre- non est mare, i. e. vorago aestuosa tatione G novius laborat probare et rapax LAMB. ea ad inopiam quoque referri posse. s. In mari re/meri. Quum navibus At oratio viri dolore amentis non mercaturam sacerem, reperi divi ad amussim exigenda. Satis est tias. Elari bonis, consumpsi, per si clara et aperta est sententia. Quia didi omnia otia Metaphora sum non videt, quum diceret ea si erant,pta ab aquis, quae lavando euneta illum voluisses . Si panis sordidus auferunt. CL Rud. II, 7, 24 Poeta, et vestis pannucea , tuae inopiae so- pro more suo ludit sensu proprio latia, tibi erant . . . et tralatitio. N. 18. Eadem nune, tu scilicet Me, Is Istam. Hanc tuam filiam, cujus vera est, cujus hoc beneficium Philenium. . est, ut sis dives I reris, non agnor 6. Sordido vitam oblectabasmne scis. id Amph. acl. IV, sc. S. Mala Sordidia panem Lambinus interpre in easu vocandi, lenam appellat. N. tatur Panem cibarium, qui servis I9. Me vecta modo Locutio mi- dabatur nempe vilissimum. RN. nantis Specta, i. q. exspecta Cons. I. Atque eis erant. Hoc loco Bacch. I, 2, 2. N.