M. Accii Plauti Comoediae cum selectis variorum notis et novis commentariis curante J. Naudet ... Volumen primum quartum Vol. 1

발행: 1830년

분량: 678페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

221쪽

MERC. Fortasse LEON. Etiam nunc dico : Periphanos Rhodo mercator Dives, absente horo solus mihi talentum argenti Soli adnumeravit, et mihi credIdit, neque deceptus in eo. HERC Fortasse LEON. tque etiam tu quoque ipse, si

eMe percontatus sMe ex aliis, scio, pol, crederes nunc, quod sera. MERC. Haud

suppetere ei peculium.Quod nullum Ioeo deesse non pauca. Namque est, non enumeratur, et magnam pendet non absolutum nunc diver- multitudinem vix numeres. LLMn. hium neque quomodo discedant 96. Haud negassim Suspicori personae noscitur; et hiat sabula. N.

222쪽

ACTUS TERI IUS.

Euupos ego te interdictis sacere mansuetam meis ΘΑ ita tu es animata, ut qui expers matris imperi sies 3PHi L. Libi piem Pietatem, si isto more moratam tibi Postulem placere, mater, milii quo pacto praecipis λCLE ER. An decorum'st advorsari meis te praeceptis PIII L. Quid est sCLEAER. occine est pietatem colere, matris imperium minuere ΘPHIL. Neque, quae recte faciunt, culpo neque, quae delinquont, amo. CLEAEn Satis dicacula es amatrix PΠIL Mater, is quaestu St

a. Ut qui Lambinus, et post eum caeteri, sic explanant pro viqvin; sed qui Pro quin tunc usurpatum suisse non comprobant exemplis, neque ego usquam reperio. Qui advertita. I iter accipiendum opinor, Pro quo modo, et abundare. Cf. Captiv. II, 4, I, u et eum morhum esse, ut qui nec opus sit inspectarier . . . 3. Piem istatem Colam Nouius . iare. ERN - id infra, . . Philonium autem Cleaeretam obtestatur se impie perfide, cum Argyrippo acturam , si is, obsequenter iussa matris nunc iacessat. Pietas Omnia hominum inter se ossicia, non solum liberorum erga Parentes reverentiam, complecti

tur. N.

4 Postulem Velim. 7. Neque , quin recte faciunt, etc. Objecta matris refellit obliqua ex-Probatione , quum se Proharum mulierum sectam amplecti ab improbis dissentire prositeatur Graviter judicat, loquitur verecunde. Notanda est hujus persona indoles, quae dulcissimo amoris assectu et animi sinceritate egregie temperatur, et quantum cadit in hujus conditionis mulierem, liberaliter ani

mata est. .

8. Satis diea la es amatris Lenn

siliam duorum arguit, quod illa

223쪽

Lingua poscit, corpus quaerit, animus Orat, res monet. Ego te volui castigare, tu mi adcusatrix ades. PHIL. Neque edepol te adcuso, neque id me sacere las

Verum ego meas queror Artunas, quom illo, quem amo, prohibeor.

CLRER. Ergo una pars orationis de die dabitur mihi ΘPHIL. Et meam partem loquendi, et tuam trado tibi. Ad loquendum, atque ad tacendum tute habeas portis-

Quin, pol, si reposivi remum, sola ego in castoria Ubi quiesco, omnis similiae causa consistit tibi.

diea erga matrem, et quod viri ut eryone, indignantis impatientiam unius a triae est, nam meretricem expromit. De die, per diem, in die. sallaciae doli, avaritia derent, An tandem meam quoque loquendi non verus amor. Sic praecipit et partem in toto die habere potero alia lena in Cisteli. I x, 98 Ad Nam tu sola loqueris. N. similare amare oportet. Nam si Is Ad loquendum. Tu ipsa usames extempulo, Melius illi inulto, habeas et orationis imperandae, et quem ames, consulas, quam rei silentii indicendi. TAUBM. Tvso, tuae . Is quaestu si mihi, scilicet tu Te, adjectio syllabica vim in- ut sim dicax et amem Gallic e 'est tendit. Portisculus , inquit Nonius,mon metier. N. Proprie est hortator remigum, i. e. 9 Lingua ρoseit munera, dona qui eam Perticam tenet, quae poris Corrus urerit, meretur mercedem tisculus dicitur qua excursum et Animus omι,utArgyrippum diligam exhortamenta moderatur LAΜn. Frustra Acidalius animus hortat. Res 6. In casteria Casteria, ut docet monet. Ipsa res quam exerceo me Nonius, locus est vh , quum na- monet ut amem. s. Ter He Vigatio conquiescit, remi et guber-cyr. III, 3 , IS neque voce alia nacula conquiescunt. Deinde proia ac res monebat ipsa poterat con fert hunc locum. LAMB. Quum

queri . . Tota oratio est Lingua cessavi a remigio sal, opera meretri et corpore quaestum iacto , sed ia) quum sola si h amatore hinanimus quoque mens ut sibi con casteria in cellam ea , quiesco, etc. cedam aliquid requirit, et mea Producit allegoriam paulo longius,

conditici ad amorem pellicit. . quam seri sermonis indoles. . o. mihi adevsatriae. Respicit . 7. Causa consistit Singula is ilIaad ea quae silia , . dixit L - vocis avsa significati hine erui I 3. Ergo una ars orationis, etc. Potest cujus in iure non obscurus Signo interrogandi apposito, hic stis est, uuin dicimus rem versus si intellectu facilior. Ergo alicui restituendam esse cum sua

224쪽

CLEAER. Quid ais tu, quam ego unam vidi mulierem audacissumam pQuoties te vetui Argyrippum, filium Demaeneti

Conpellare aut contrectare, conloquive aut contui

Quid dedit quid deportari jussit ad nos an tu tibi

Verba blanda esse aurum rere dicta docta pro datis 3 Ultro amas, ultro expetessis, ultro ad te arcessi jubes. Illos qui dant, eos derideo qui deludunt, deperis. Α te id exspectare oportet, si quis promittat tibi, βΤ facturum divitem, si moriatur mater suapEcastor, nobis periculum magnum et familiae portenditur,

Dum ejus exspectamus mortem, ne nos moriamur ame.

Nunc adeo, nisi mihi huc argenti adfert viginti minas,

Nae ille, ecastor, hinc trudetur largus lacrumarum seras autile dies summus apud me inopiae excusatio.

causa , id est, cum inni mo- Iumento, quod ex re habere potuisset. Ita ergo, α omnis causa sa- miliae tibi consisti Q, esset, Omne emolumentum, quod capis, cessat et impeditur Pisae. - omnis familia causa, id est, omnis res, vel quaestus, Vel reditus, unde samiliam tueris, cessat. Vide Observ. IV, 26.

8. Quid ais tu Cave per gallicismum haec verba interpretari. Exclamatio aegre serentis quae modo audierit, nulla est, sed percunctatio urgentis exprimere alicujus rei, vel consessionem, vel nar Tationem, tanquam . quid ais ad ea quae te interrogabo . Vid. Amphit.

I, I, 262. Menech. I, 2442. Unam et idi mulierem audacissumam.Saepe nomen unus eleganter cum superlatiis vo iungitur, quod orationem exaggeret id est, unam inter Omnes audacia singulari praestantissimam. N. 26. Mater sua. Ut suus pater, in

duodecim tabulis, et apud Cic. identidem Ter Hec. IV, 4, Mater quod

3-ait sura, etc. TAUBM. - oportetne exspectare, dum umantis mater

decesserit, cujus bonis haereditate acceptis, iacturus est, ut promittit, te divitem. Hae stipulationes juvenum in diem parentum supremum comicam excedunt lasciviam; taedet apud Plautum nonnulla hujusmodi exempla invenire. s. Mosteli. I, I, 76 utinam meus nunc mortuus Pater ad me nuntietur, Ut ego exheredem meis bonis me iaciam, atque haec sit heres . Talia in

nostrate scena non feramus et sere

simile quid malignitas Harpagonis

apud Nolierum tolerandum vix essecit. N.

3O. Largus uertimarum , etc.

Qui nihil unquam largitur praeter

lacrymas LAMB. 3x me dies, etc. Nostri omnes summin vel summe e neque aliter Palatini, praeter unum, in quia Ium

225쪽

psi L. Patiar, si cibo carere me jubeas, mater mea. CLE En Non veto ted amare, qui dant, qua amentur gratia.

Psi L. Quid si hic animus obcupatust, mater, quid faciam λ

Meum caput contemples, siquidem ex re consultas tua asPisi L. Etiam opilio, qui pascit, mater, alienas oveis, Aliquam habet peculiarem, qui spem soletur suam. Sine me amare unum Argyrippum, animi causa, quem Volo. CLER R. Intro abici nam te quidem edepol, nihil est inpudentius. PHIL. Audientem dicto, mater, produxisti filiam. 4.mus pro summast. Neque aliud volunt isti quam summa est. Sermo elegantissimus me dies summa est apud me inopia ea satis. Hic dies est, quo Postremum haec excusatio inopiae accipitur, ultra quem nulla talis excusatio valet. Tale in Persa I, ,3 . mare dies summa hodie est, mea amica sitne libera, An sempiternam servitutem fiervia . GRON V.-DOCtissimus vir solertissime dissicultatem enodavit; sed quaeso anno quoque ossis, integra lectione, locum ita constituere Hic dies excusatio inopiae i. e. quo admittatur inop exc ummus est . N. 3I. Patiar, etc. Maximum obsequium Profitetur. Quasi dicat: Hoe Patiar et, cibo etiam carere si jubeas, patiar quoque Sed istiusmodi comparatio, qua desiderium amoris fruendi, quam explendae sa-mis, facilius illa se passuram satetur , vehementer discrepat a C moediae nostratis et commentitiarum apud novos historiarum moribus amatoriis. N.

34. Mupatus Amor Argyrippi occupavit animum, neque locum alii reliquit. N. 35. Meiam eviat Meum caput ne

contempleris, quod cauum est, et cogites fore ut quoque sene Ca . Itaque, dum aetas integra rei consule tuae. LAMB.

36-38. Etiam opilio, etc. Mira inter meretricias sordes dulcedo anfectuum et haec quidem ipsius est Philenti, illa ad conditionem sceni

carum amantium Pertinent. . 37. Metiliarem. Peculatorias opes

hoc genus indigitat Varro, quae nimirum servis aut illissamilias sunt in peculio. En N. sui, qua . Cf. Amph. I, 3, 263. 39. Nudentius Impudentem vocat filiam , ut matri non morige

ram. N.

4o Produristi Producere educere, instituere. l. S Plaut.

226쪽

SCENA SECUNDA .

LEONIDA, LIBANUS.

Lxos Persidiae laudes gratiasque habemus merito magnas, Quom nostris sycophantiis, dolis, astutiisque, Scapularum confidentia, virtute ulmorum freti

I-9. Perfidi laudes, Potiti. omnes hunc locum labyrintheis ambagibus implicitum confitentur. Lambinus perturbatam existimat de industria orationem a Plauto ita esse ut exprimeret servi aia sectum laetitia elati. Si ea mens illisuit, nimis intendit imitandae exissultationis artificium Suspicor elapsum inde versum aliquem scribarum incuria. Sed haec mera coniniectura est, et oratio, qualis nunc habetur, quoquo modo extricanda. Gron et qui in quarto versu censet revocandum sensu ad secundum Versum, suspiet quoque verbo

substantivo sumus in τοῖ- freti et

sidiae merito gratias habemus, quum qui nostris sycophantiis, etc. De ii sumus adversus stimulos, laminas, etc. potiti sumus eas legiones, copias, etc. . Iustam quidem sic

figuram loquendi componit, sed

rctracto violenter et qui ex quarto in secundum versunt, et mutato ad libitum nominativo eae temones, Iρια , etc. in accusativum. Rectius

Lambinus anacoluthum in oratione Plautina videt, atque verbum potiιi patiendi significatione accipiendum. Sed illius sententia compro hari non Potest, quum delet quiquarto versu, importunum quidem, set quod omnes S tuentur. Igitur sic tento explicare orationein

hanc sere inenodabilem , Lambini quidem ope adjutus perfidiae

gratias merito habemus, quum sycophantiis... virtute freti nos), qui adversus stimulos, laminas ... et eos qui cicatrices indiderunt ma- lemias id verbum aut aliud simile in hoc membro orationis desideratur, quod onumeranti rerum ipsa multitudo subduxit fit pendet adhuc ab iis: quum. . . freti tota oratio, cui, ut recte concluderetur, subjungi oportebat hujusmodi complementum svicimus hostes; sed, ut sit in profluente ex abundanti sermone et longissimo ultra modum tenor sententiae, non ordo loquendi servatur. Ergo sic fertur lucomposita

oratio . quum nos. . . freti ... eae legiones,exercitusque eorum ... nostris

periuriis potitis capti sunt a Lamin

binus et alii eae legiones intelligunt eos hostes, quos v. - Leonidaeuumeravit. Sed quid est D. Cepimus

Iaminas, tortores, etc. Instruxerunt vero aciem adversus nummos mercatoris eae sunt legiones, quas in potestatem suam redegerunt. N. - Ulmorum, scit virgarum ex ulmis iactarum. O serri non potest.

Quid est enim . Virgarum virtuto Dei Subjice humerorum, qui

serent ictus. LAMB Stimulos, quibus sodiemur. Laminas ferreas igne candentes. Λω-,vincula. ιιmellas,

genus inachinae lignea ad discru-

227쪽

Qui advorsum stimulos, laminas, crucesque, conpedeSque, Nervos, catenaS, Carceres, numellas, pedicas, bolas, Indoctoresque cerrumos, gnarosque nostri tergi Qui saepe ante in nostras scapulas cicatrices indiderunt Ea nunc legiones copiae, exercitusque eorum,

Vi pugnando, periuriis nostris, euge, potiti. Id virtute hujus conlegae meaque comitate Factum'st. LIB. Qui me vir sortior est ad subserendas plagas λLEON. Edepol virtutes qui tuas nunc possit conlaudare, Sicut ego possim, quae domi duellique male secisti pNae illa, edepol, pro merito nunc tuo memorari multa possunt, Ubi fidentem fraudaveris, ubi hero infidelis fueris, is Ubi verbis conceptis sciens libenter periuraris, Ubi parietes perfoderis in furto ubi sis prehensus

Ubi saepe causam dixeris pendens advorsus octo Astutos, audaceis viros, valenteis Virgatores. LIB. Fateor profecto, ut praedicas, Leonida, esse vera. Verum, edepol, nae etiam tua quoque malefacta iterari multaeiandos noxios paratae vide Nonium rio est Sanga et manipulus surum. et Festum . Boias genus vinclorum, Euri. IV, et , 6. Euge exclamatio laetam remeas, quam ligneas, teste tantis extra processum orationis. N. Festo LAMB. Indoetores Camera Io Conlegae. Ille quidem consul rius vult ineloetores a verberum strin aut praetor duxit triumphum , qui pitu, quem Graeci appellant κλων , collegam nominat . comvaω, solertia, Gronorius et edit Bip. induereres dexteritate. N.

metaphorice, qui inducunt tergum a 3. Domi duellique. Pace bessoque.

plagis, ut artifices parietem tectorio. Ridicule solemni locutione imp Lambinus iri doetores Tibi dijudi ratorum duo lares utuntur. . eandum relinquitur utrum aliquid r5. Ubi Quoties, vel quum . . ex illis an seripturam vulgarem eo I8, I9. sorps, etc. in Amph. I, dicibus et impressis traditam malis, , . orationem. qua causam dicenε scit. --tores, compositum prosim adversus astutos et audaces viros plici doetores tergitribas Ezercitus reus ostenditur, suspensam tenet inq- eorum: multi MM pro eorum dant dubio ad ultimum,donec voce virga- alii Drum, alii forum, quod idem va tores sententiam absolvit, et qualia let; nam o pro inmore antiquo Haec sit causae actio aperit. N. lectio Gronovici non displicet qui ar. Iterari. Memmyteri l. e. re . locum Terentii adseri . tibi centu novari dictis, antique a tinΜ.

I. . . IA

228쪽

Et vero possunt, ubi sciens fideli infidus fueris, Ubi prehensus in surto sies manifesto verberatus, Ubi perjqraris, ubi sacro manus sis admolitus, Ubi heris damno, molestiae, et dedecori saepe ueris, Ubi creditum tibi quod sit tibi datum esse pernegaris, Ubi amicae, quam amico tuo sueris magis fidelis, Ubi saepe ad languorem tua duritia dederis octo Validos lictores, ulmeis adsectos lentis virgis. Num male relata'st gratia ut conlegam conlaudavi μ

LEON. Ut meque teque maxume atque ingenio nostro decuit.

I. i B. Jam omitte ista, atque hoc, quod rogo, responde. LEON. Rogita quod vis. Lin Argenti viginti minas habesne LEON. Hariolare. Edepol, Senem Demaenetum lepidum suisse nobis. Ut adsimulabat Sauream med esse, quam facete Nimis aegre risum continui, ubi hospitem inclamavit, Quod se absente, mihi sidem habere noluisset.

Ut memoriter me Sauream vocabat atriensem l LIR. Mane dum. LEON. Quid est Lin Philenium estne

haec, quae intus exitp29. Ad retos, instructos, munitos rit,per metalepsin eamdem regendi Sie Noster Bacchid. IV, 4, : Du vim praemisisse et decet. Ν.pliethus spoliis sum adfectus .. 36. Inelamauit. . Convietis et Amph. I. I, 38 . Praeda atque agro maledicti insectatus est . Festus adoreaque adfecit populares . . illo 38. Memoriter i. e. scite. Memo thius eum Bosto vult adgeetias. . iter Deere ita seri, ut nec 3o. Relatast raria. Si compar pacto et composito, nec tanquam huic mutuae collaudat on diver pra ineditatus, sed ex tempore di-bium audire cupis, adire licet D cere sacereque videaris. Memoriter, saga in CrisHirioalde son mastra. N. i. e. prompte. BoxHORN-Donatu 3I. Omoque teque... atque ingenio ad Terent. d. IV, 3 et meisiit. Nullum aliud exemplum re moria modo pro intelligentia. Ut perio verbi decet cum auferendi Virgilius . instantus tamen imme- easu. Lambino placet corrigere in mores s. En II. 244. N.

genium ; nisi existimes Plautum I9. Intus exit. Vid. Amph. II, quum haberet in animo, dignum a. 38. m.

229쪽

Atque Argyrippus una. LEON obprime os cis est etiam

subauscultemus. 4

Lacrumantem lacinia tenet lacrumans: quidnam esse dicam λδ acite auscultemus Lin Attate modo, hercle, in mentem venit. Nimis vellem habere perticam. LEON. Quoi rei LIB. Qui Verberarem Asinos, si sorte obceperint clamare hinc ex crumina.

SCENA TERTIA.

ARGYRIPPUS, PHILENIUM, LIBANUS, LEONIRA

Anc. Cur me retentas tui L. Quia tui amans abeuntis egeo. ARG. Vale. PHIL. Aliquanto amplius valerem, si heic maneres. ARG. Salve. PHIL. Salvere me jubes, quoi tu abiens adfers

morbum.

ARG. Mater supremum mihi tua dixit. domum ire jussit. Pui L. Acerbum unus filiae faciet, si te carendum est

4o. Etiam Bip. edit hanc vocem minit Cleaeretam dicere sui'. III, r.expungit, comprobante nostro S. II hic dies summust, etc. 4r. Tenet illa illum. Vid. c. Neque reputatis supremum vale o, seq. v. I. Quidnam esse dieam quid vel . salve . nam alterutra harum est quid agunt N. vocum subintelligenda' non tan. 44. Asinos. Urbane, viginti mi tum mortuis, sed vivis quoque dicinas Pro asinis acceptas , Libanus ' Posse, quum inter discedontes, non orat asinos. TAUBM. Postea coituros , si supremus ι- I. Tia... Neo. Plena teneri as gressus CL Virg. En III. 8a; sectus locutio. N. VIII, 483. Quid vero esset 4. Uremiam. Gron vina vult α me jussit domum abire quia au-JUremam. i. e. postremam diei par premam diei partem dixit ad se. tem et arrimem, Plinium , cen Igitur, auctore Lambino intelligo: sorinum testes appellat, vocem . mater tua supremum vale dixit, aurem hoc sensu vulgo veteribus mihi denuntiavit supremum nunc fuisse usurpatam et quaerit an fieri esse diem nostrae saaniliaritatis . . . Possit ut Gmum ire jubeatur ille, aut . Acerbum. Immaturum unus msesta supremum voce cietur, si faciet Virg. En.VI, 4am, insantes, quidem morturis sit. Sed nos me quos claueremersit Cerho. L Μu.

230쪽

Lin Homo, hercle, hinc exclusu's foras. LEON. Ita res est. ARG. Mitte, quaeso.

iiiL. Quo nunc abis quin tu hei manes ARG. Nox, si

voles, manebo. Lis. Audin hunc opera ut largus est nocturna : nunc enim est

Negotiosus interdius, videlicet Solonem, Leges ut conscribat, quibus se populus teneat 'gerrae iis

Qui sese parere adparent hujus legibus, profecto

Nunquam honae frugi sient, dies nocteisque potent. LEos Nae iste, hercle, ab ista non pedem discedat, si licessit, Qui nunc festinat, atque ab huc minatur sese abire Lin Sermoni jam finem face tuo : hujus sermonem adcipiam. S

An G. Vale. PHIL. Quo properas AnG. Bene valeri apud Orcum te videbo :Nam equidem mc jam, quantum pote'st, vita abjudicabo.

7. Noa, i. e. noctu, sic dix mini veteres Exompla Petat e riΤabulis, qui volet. LAM. 9. Negotiosus. Interdiu est occupatus noctu tantum Vacat. RH. Interdius graece, sicut apud Homeriim, Iliad. II a T 'αvvuλtovευδεiv ουλχ ορο α δρα. Videli et Solonem. Videlicet eamdom ducit syntaxin, quasi sit videre lisei. s. Stich. IV, 4 49 LM ret. I, IIo. Sensus u hic est Sol occupatus, ut leges etc . . . IO Gerrin. I. Gulielmus cui assentitur edit. Bip. , vult scribi

pretie, trat, etc. et addit Hiegerro Non sunt nugae et assaniae, errones. Glossarium erra, ουδαμi,di et ita veterea accepisse. Praetor hunc locum, prohat ah haec Omposita vox . overrata Lucilius:

Qui versus verbis Plauti illustrandis aptissimus est. Nam iisdem de legi. hus conviviorum agit hic Plautus: quas ita ab Argyrippo ait remisse et prolixe scriptum iri, ut gerrae sive compotores , qui iis parituri sint, noctes et dies ebrii sint suturi. Sed frustra est Gulielmus, ut opinor. Vid. Plaut Poenul. I, I, 9. iste, etc. Irritas illa amantium comminationes Moliem ex in

aei eur Valere Hed que ve--ti. Dorme' Vener iei. - Non , non, D rpi me domine . . et seqq. ΝΟ - taverat quoque Terentius hanc impotentiam, unuch. I, I. N. LMessis lictierit. LAMB. 17. Quantum ote'st. Quam it

SEARCH

MENU NAVIGATION