장음표시 사용
251쪽
pAn. Neque divini, neque mi humani posthac quicquam
adcreduas, Artemona, si hujus rei me esse mendacem inveneris. ART. At scelesta ego praeter alios meum virum sui rata Siceum, rugi, continentem, amantem uxoris maxume. PAR At nunc dehinc scito, illum ante omneis minimi mortalem preti: Madidum, nihili, incontinentem, atque osorem uxoris suae. ART. Pol ni vera ista essent, nunquam laceret ea, quae nunc facit. PAR Ego quoque, hercle, illum antehac hominem semper Sum frugi ratus.
Verum hoc facto sese ostendit, qui quidem cum filio
Potet una, atque una amicam ductet decrepitus senex. ART. Hoc ecastor est, quod ille it ad coenam cotidie. Ait sese ire ad Archidemum, Chaeream, Chaerestratum, is Cliniam, Chremem, Cratinum, Diniam Demosthenem. Is apud scortum conruptelae et liberis lustris studet. n. Quin tu illum jubes ancillas rapere sublimem domuin pART. ac modo : nae illum ecastor, miserum habebo. PAB. Ego istuc scio
Ita soro illi, dum quidem cum illo nupta eris. ART. Ego
6 se sta. In lix. N. -- Proeter alios Ita I. Guli e Lang. et Doum,3Vm Hios, Lodiiς τω ἄλλωv. T. 7. Deum. Sobrium siccus opponitur madido Lama. - Continentem Libidini temperantem. N. II. Liberia lustris. Hunc locum Perperam sollicitant viri docti: nam hic aeeipienda libera lustra sunt, tibi omni libidinandi licentia genio suo libere indulgent. SALΜ. 38. vere sublimem. Ita sublatum rapere, ut pedibus terram non tangat Terent Andr V, 2, Ioz. Sublimem hune intro rape, quan tum Potes n. LAMB.ao. Ita fore uti, etc. Haec parasitus seorsum. Non rara apud Plautum contra molestias uxorias hujusmodi scommata CL Menoch. IV, 1, ro Quid ego nune cum illoc agam 8 Idem quod semper; male
habeas Sic censeo . . se censeo.
252쪽
Eum otiam hominent aut in senatu dare operam, aut
Ibi labore delassatum noctem totam stertere. Ille opere oris faciundo lassus noctu advenit: Fundum alienum arat, incultum familiarem deserit. Is etia in conruptus, porro suum conrumpit filium , , PAR Sequere hac me modo, jam faxo ipsum hominem manifesto obprimas. ART. Nihil ecastor est, quod facere mavelim. PAR Mane dum. nT. Quid est ΘΡΑn Polsis, si sorte adcubantem tuum virum conspexeris, Cum corona amplexum amicam, si videas, cognoScere Pquum his verbis quae alio pertinent, Artemona videbatur parasiti jocum comprobare. Namque censeo absolute positum annuentis est, velatentis Gallice oviada, e est Onaois.
Cf. Casin. IV, 3 9 Menech. l. c. Terent Eunuch. II, , I. Sed hoe loe Artemona vult aliud, et vertio Orationem adjicit selli et rem censeo credo Deum ire, etc. At non ita colatinuo subjunctiva oratio accedit, quin sat ridicula ambiguitas. Notandum quoque praeseus censeo Pro Praeterito cemebam, quae sermoni comico saepissime permutatio usurpatur. N. II. Noct/- istam stertere. Ego eredebam quum noctem totam sterteret, sic eum sacere, quia delassatus esset ibi clientium negotiisJ. N. 23. Per foris Deliando. Nihil frequentius Latinis, quam agricuuturae vocabula transferre ad rem voluptatum Eamdem et Horto et euo designari, notatum est mulistis. In carm. liber, o Quod meus hortus habet, sumas impune licebit,
Si dederi nohis, quod tuus hortus habet . . t Martiat. lib. VII ep.
a 4 Fundum. . familiarem. Quem
domi habet. Huc facit Theognidis
distichium, quod sic vertimus a Femina mi est odio circum vaga, virinque Protervus, Cui dulce est ali num excoluisse solum, et T. ἀλλο - τρίη, βούλετ αρουρα ἀρ v. LAMB.-CL Molier Sonareu aci I sc. 5. α 5. Filium. Post hunc versum existima I. Guliem istum emonioloeum haberem . Quin etiam me miseram samosam iacit flagitiis
28, 29. misis, si forte, etc.Vide αlicet sic fuisse instructum Cenae ornatum ut lena domus interior pateret spectantibus, et Artemonae via per senestram solo proximam convivantes introspiceret, atque
Posset auscultare Parasitus ante quam Demaenetum monstrat uxori.
quo magis iram accendat, Percunctatur irrisive, num coniugem, quem siccum adeo et continentem existimabat, Possit agnoscere nunchahit deliciosi hominis Otan
253쪽
ART. Misum, eCastor. An Hem, tibi hominem. ART. Periit Pan Paulisper mane. OAucupemus ex insidiis clanculum, quam rem gerant.
A nT. Quid modi, pater, amplexandi sacies DEM. Fateor, gnate mi. ABG. Quid latere Din. II ex amore hujus conruptum oppido. PΑn. Audin quid ait AnΥ. Audio. DEM. Egon ut non
Subripiam in deliciis pallam quam habet, atque ad te
deseram λ asNon, edepol conduci polsum vita uxoris annua. PAR Censen tu illum hodie primum ire adsuetum esse in ganeum pART. Ille ecastor, subpilabat me, quod ancillas meas Suspicabar, atque insonteis miseras cruciabam AnG. Pater,
Jube dari vinum jamdudum actum'st, quom primum bibi. ODEM. Da puere, ab summo; age, tu interibi ab insitano a
suavium. 32. Ouid modi, pater, amplexandi, conditionem non accipiam : etsi etc. Quem modum amplexandi sa morte ipsius nihil mihi carius Pom-cies. Opportune quidem Artemona ponius in Aristaci a more sit, moriri
incipit sermonem exaudire N. suam quisque uxorem ut velit . . 34. 'on' tit etc. Vehementer 39. Quod ancillas meas suViealar. aut irascentis aut cupientis haec in Facere. Aran. - Cruciabam. Orienni locutio est quam sic expli menti ab iis quaerebam, an ipsa sierine potest ut ego, etc. furatae emmi. N. Vel mone sinam ut, etc. Senec. Med. I. Di, evere, ab summo Funde
398 regias egon ut saces Inulta vinum poeuli, incipiendo ab sum- patiar . . ma lecti convivalis arte, nempe 36. Vita tiroris annua Sensus est ubi Argyrippus accumbit. s. Pers. Si quis mihi ita dicat . Denueneto, V, et i 8. . - Singularis lecti- si Pallam uxori tuae, quam in deliciis sterni mentionem hi seri vide- illa habet, non surripies, neque ad mus, in quo senex pse medius Put Philenium deseres hane tibi eius aequum erat patrem loco Putabo rei mercedem promitto, quod tua noratiore, Philenium interior porro, uxor non Plus anno victura est; a hoc est, in gremio eapularis amasti
254쪽
Anae Perii misera ut osculatur carnufex, caput decus. DEM. Edepol, animam suaviorem aliquanto, quam uxoris
PHi L. Dic amabo, an foetet anima uxoris tuae 3 DEM. Nauteam
Bibero malim, si necessum'st, quam illam oscularier. 4sAn T. Ain tandem p edepol nae tu istuc cum malo magno tuo Dixisti in me sine venias modo domum, saxo ut scias Quid pericli sit dotatae uxori vitium dicere.
PAR Miser ecastor es. AB T. Mecastor, dignu est. ARG.
quid matrem amas DEM. Egone illam nunc amo, quia
An G. Quid, quom adest DE M. Periisse cupio. PAR A mathomo hic te, ut praedicat. ART. ad ille ecastor, foenerato sunditat nam si domum
sui ima accubat, more amantibus solemni. Unde, suavium ab infimo dari sibi, postulat Demaenetus , ab ea scilicet parte, atque ex eo loco, ubi hastatura decumbebat DoUΣ. 42. Utili. Capulus a capiendo: nam sepulchrum vetere capulum dici voluerunt quod corPora a piat. Nonius Vult igitur huic seni convenire magis capulum, id est. sepulchrum, aut Pheretrum, quam lustra seu ganeum. LAMB. 43. Animam Halitum oris. Vae tibi, Demaenete, quem audit uxor. Ν.46-49. ordinem versuum, qua lem vulgatae proserunt, et distinctionem personarum paululum imis mutavimus, suadente Bothio et ratione. Namque sic diverbium in eislius procedit cohaeretque.Vs. 49 in vulgatis ante 4 inserunt, qui hoc loco impediminato est, et Mecastor,
ilignus est dant parasito, VOCE meca. stor non patiorato, utpote quae muliebris sit obtestatio . . 46. Ain tandem Non est Ommula increpantis aliquem , ut respondeat, sed exclamatio admiranistis, vel indignantis Ut sere gall. quoi mraimen s CL Aul. IL, 4, λ; Trin. IV. a. 45 Cic. ad Att. VI, ain tandem , Attico, etc. m. 47. Sine minantis est. Sic gall.
luisse Dire. TAUBM. 48. Vitium. OuZa conplatiam. Gruterus vitium e Langiano legit proprie admodum et adversus menissuram accommodate. Ter. Hec. I, 2,
reddi patri autem mulierem , cui tu nihil dicas vitii, superbum,
serentis est quod mater derideatur. sed praeparantis interrogationem quam faciet s. SO Gali quen, tes-vovi dites-mo 'Ν. ix me ille, eastor, frenerato fianditat. Verba haec , quae in moriundit, magno cum scenore mali illi redibunt. LLMn.
255쪽
Redierit hodie, osculando ego ulciscar potissumum. ARG. Iace, pater talos, ut porro nos jaciamus. EM.
Te, Philonium, mihi, atque uxori mortem. Hoc Venerium'st. sPueri plaudite, o mihi ob actum cantharo mulsum date. ART. Non nequeo durare. PAn. Si non didicisti fullonicam, Non mirandum'st in oculos invadi nunc est optumum. ART. Ego pol vivam, et tu isthaec hodie cum tuo magno malo Invocavisti. PAR Ecquis currit pollinctorem arcessere pΛRG. Mater, salve. AnΤ. Sat saluti'st. PAR Mortuus DemaenetuS.
Tempus est subducere hinc me; pulchro hoc gliscit praelium. Ibo ad Diabolum, mandata dicam facta, ut voluerit. Atque interea ut documbamus suadebo hi dum litigant. Post eum demum huc cras adducam ad lenam, ut viginti minas sEi det, in parte hac amanti ut liceat ei potirier.
55 Te, Phaenium, mihi Scilicet, πω, Ῥοω SOlehant amatores puellas quas amabant, inter talorum jactus invocare. LAMB. - me eis nerisu 'st. Tali iaciebantur . quis futurus es et rex convivii, Horat. Od. II, 7: Quem Venus arbitrum Dicet hibendi. Felicimimus autem jactus dicebatur Venerius quatuor talis praeserentibus senionem, es-himus vero, canis, quum cuncti latus uno puncto signatum praeber ni N. 57. Non nequeo. Duplex negativa hoc loco non ad vim amrmandi Convertitur, sed abundat. Cf. Mil. si V Q... non ... nOCiturum nemini a Geli. ciet. Att. IV, I . si nemo id non nimis harharefecit . . Durare. Hoc verbum,ngendi significatione , idem est quod premere et densare Q. quomodo sullones pedibus vestes poliendas conciliabant; sed neutraliter esta ferre patienter a Parasitus igitur lascivit in amphibolia, quum ver-hum sibi intelligi priore sensu sngit, quod alter Artemona eloquu ta est. . 58. Ego, Pol, etc. Tum coram sese ostendit insperatarinidem M- temona. N. fio Inooeasti istaec scit Philenium tibi et mortem mihi Gaetutalorum Pollinetorem. Vid. vers. seq. quid velit Parasitus. N.
64. Deeumbamus. I ambinus diis seiamiamus. Id est ineamus convivium. . 66. ι δει Lenae me amanti,
256쪽
Argyrippus exorari, spero, poterit, ut sinat Sese altornas cum illo nocteis hac frui: nam ni inpetro, Ilegem perdidi ex amore tantum est homini incendium. nT. Quid tibi huc receptio ad te est meum virum Piri L. Pol me quidem ro
Miseram odio enicavit AnΤ. Surge, amator i domum. DEM. Nullus fuit ART. Imo es, ne nega, Omnium, pol,
At etiam cubat cuculus surge, amator i domum. DEM. Vae mihi AnΤ. Vera hariolare: surge, amator i domum. DEM. Abscede ergo paululum istuc. ART. Surge, amator; domum. sPlii lenio liseat ei Diabolo LAMB. Ei pro ibi, namque ille et ut sibi liceat, etc. Apud Senec.
Hercul. t. v. I 394 Hercules moriens Quaesivit oculis , arce an
ex aliqua pater Despiceret illum . . Potirier in parte graecea με x. N. 69. Regem. Eo nomine parasiti Patronum suum appellabant. Vide Captiv. I. I, 4; Meneclim V, 5, 4; Stich. III, , a Trin. III, 2 96. Ter Phorm. II. I, 25. Neque coinmicis tantum Parasitis hic mos suit. Dives quisque vulgo Romae in conis victu audiebat rex. s. Columell. R. R. lib. I, Proes . An honestius
duxerim mercenarii salutatoris
mendacissimum aucupium .... SOm
niumque regis sui rumoribus in is
ctus amicitiae magnae cibus imputat hunc rex o Perdaei. Supra III, 3. r. . o. Qtiid tibi hue ereptio ad te est
meum virum. Vide Amp. I, 3. a I, hoe adde exempluin Caecilii. laudante Donato a quid tibi aucupatio est argumentum Q odio.
Enieaoit Sensus quidem anceps, utrum ad Demaenetum an Artemonam ho verbum reseras. Si ad illum, tenorem diverbii videris sequi nempe enicavit vir tuus is . Sed hic jocus parum conveniens aliis postea v. 89-9 I. Erit ergo is enicavit illa odiose compellando is Bothius vult ni bit, quod HS quoque noster praebet, sed ita
ut litera b alterius sit manus, erasa quae ante fuit . . 72. Nullus sum. Locutio usitati sim pro . Peril omnino. ΑΜΒ. Imo es, etc. At contra , os aliquis me negari noli dicere te nullum, sed e nequissimus. N. 73. At etiam euhat cuculus. Etiamne adhuc , quamvis hunc iubeam
Surgere cubat cuculus. Haec avis in Dido alieno sedere amat Vides, Artemona ut proprie loquatur. LAMB. Cuculi etiam dicebantur. inquit Erasmus, in re parum honesta deprehensi TAUBM. 74. Vin mihil . . . Vera har. Quum
257쪽
DEM Jam obsecro, uxor ART. Nunc uxorem me esse
meministi tuam ΘΜodo, quom dicta in me ingerebas, odium, non uxor eram. DEM. otus perii Anae. Quid tandem anima sceletne uxoris tuae DEM. Murrham olet. ART. Iam subripuisti pallam, quam Scorto dares pEcastor. . . ARG. Quin subrepturum pallam promisit tibi soDEM. Non taces ABG. Ego dissuadebam, mater. ART. Bel
lum filium. Istoscine patrem aequom'st mores liberis largirier pNihilne te pudet Din. Pol si aliud nilui sit, tui me
uxor, pudet. nT. Cano capite te cuculum uxor ex lustris rapit. DEM. Non licet manere coena coquitur , dum coenem modo λART. Ecastor, coenabis hodie, ut te dignumst, magnum
malum. 6DΕΜ. Male cubandum 'stri judicatum me uxor abducit
ARG. Dicebam, pater, tibi, ne matri consuleres male. PIII L. De palla memento, amabo. DEII. Iuben hanc hinc abscedere PH rL. Imo intus potius sequere hac me, mi anime. DEM.
Ego vero equor so inforti inium ille sibi praedixerit, gerere Argyrippum. At vide quae
uxor respondet vera hune ominari, ad s. I adnotamus. Ν. Iuae ipsum exspectent. N. 7. Male Mandiam si malum 76. Iam obsere, etc. ibo Gall. Convivium suturum est. δεδeaia Oxt--l 'heu e N. tiam me Maor. Iudieati sunt addicti 8o Ecastor. Vulgatae hoe Aro creditoribus, et creditor adjudi rippo adiudieant, redo injuria tum debitorem abducet,at domum. Vide ad us. 49 Qtiis vox est rem servitutis causa. Vide lib. II observ. astirmantis. . a P. II. GRONO . 8 r. Ex dissuadebam. Haudiui 89 Iuben . etc. Hae ad Phile-ebra quidem defensio istius, qui se nium Iube ergo uxorem meam.xcusat Patrem premendo. s. ins hinc abscedere. N. vs 88. Haud talcm nos velimi A se D. Immo intita Potitis, etc. Ini
258쪽
Anae I domum. PHiL. Da savium etiam prius, quam abis. DE M. I in Crucem.
Hic senex, si quid, clam uxorem, suo animo secit volup, Neque novom, neque mirum iacit, nec secus, quam alii
Nec quisquam'st tam ingenio duro, nec tam firmo pectore, Quin, ubi quicquam occasionis sit, sibi iaciat bene.
tu sequere me intus Tollo distilictionem, quae in vulgatis edd. ita est . Imo intus Potius sequere,
sum ad Philenium retrahit uxor: i domum a Sic victoriam reportat et captum ducit. Quis haec legat, quin meminerit simillimae emetionis apud Molierum in ab lemummis gentilliomme 'Videre est
comparem Artemonae matremfamilias Ioiardain Demaeneto dominum Ioiardais, Marchionissa Dorim e Philentum , atque inde quantum mores scenici Romanorum a nostris disserant. N. 9 I. Da sapium, etc. Aperte meretriciam procacitatem et nequitiam
Philenium fatetur. Sed aliter se animatam ostenderat paci. III, sc. I, c. 3J, quae non sibi constat. Ridiculo magis quam decoro Plauintus ihi, ut saepe alias consuluit i,arum illius refert an amantes spectantium animos liberali ingenio sibi concilient, dum hilaritas gliscat
Greae. Quem Graeci χορὸv. σου ab initio vocabant, Romani dixere gregem apud illos ho-Desta, apud hos illiberalis, imo plerumque servilis artificum sceis
nariorum conditio suit Comoedia transacta, qui rimas tenuerat, aetor, Pro grege, alloquebatur spectatores , et ab iis Postulabat, ut plauderent, hic omnium sabularum exitus Donec cautor; vos plaudite, dicat . . I. Volv. Nonius sic profert, non . ut vulgo edd. volu pro vo IuPe. Ennius Annal. Quicum multa volup ac gaudia clamque Palamque . Antique dictum per apoc pen, quam in multis vocibus ustistatam eruditi narrant; ex . . famul, evitat, saevi, etc. Ausonius testatur versibus technicis . Ennius ut memorat, replet te laetificum Gaia ,
pro Gaudium . Unde Rudinus Ennius ait, divum domus altisonum cael . Pro caelum, etc. N. 2-4. Neque no m. . faciat bene.
I caecutire mihi videntur, neque Plauti mentem perspicere, qui malesuadam orationem hanc judicant Salsa est ironia, qua mores Romanorum tangit Oblique, sed acriter, duin genio eos invitare se simulat. Quis enim sibi sacere bene. instar emamoti qualein octR
259쪽
Nunc si voltis deprecari huic seni, ne vapulet, Remur inpetrari posse, si plausum sic clarum datis.
s. Nune si voltis de re ri uio utpote servilis homo, vapulabit. seni ne vapulet. Auctor ludit in am is in fine Cistellariaeci . Orn cipiti. Namque senex Demaenetus menta ponent postidea loci , Qui merito timet ne de poenas uxori deliquit, vapulabitu qui non et histrio, qui personam Demaeneti liquit, hibet a Sis. Ipse oratorPrae- gessit, nisi satisfecerit spectantinus, et exemplum gestua, niWinia. N.