M. Accii Plauti Comoediae cum selectis variorum notis et novis commentariis curante J. Naudet ... Volumen primum quartum Vol. 1

발행: 1830년

분량: 678페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

521쪽

Ubi ponderosas, crassas capiat conpedes.

Inde his porro in latomias lapidarias. Ibi quom octonos alii lapides ecfodent,

Nisi cotidianus sesquiopus ConseCeris, Sexcentoplago nomen indetur tibi. Mitis Per deos atque homines ego te obtestor legio Ne tu istunc hominem perduis. HEG. Curabitur. Nam noctu nervo vinctus custodibitur; Interdius sub terra lapides eximet. Diu ego hunc cruciabo non uno absolvam die. ARIST. Certumne 'st tibi istuc II EG. Non moriri certiu'st.

Abducite istum actutum ad Hippolytum fabrum, Iubet huic crassas conpedes inpingier; Inde extra portam ad meum libertum Cordalum In lapicidinas tacite deductus siet; Atque hunc ita velle me dicite, curarier

ut ab aspernante servi preces Crudelem joeum irati senis muta notavit. Namque captata ambigui. tate, qua verbo perdere subest, eludit precantem, quasi polliceatur

Curaturum se, ne perdat amittat Tyndarum. Vid. s. seq. . I. Femo Neri us hic pro vinculo aut compede ponitur LAMB. 73. Non tino absoruam die supplicium. a sere sententia Tiberius, quum audisset unum e reis antici. Passe mortem, exclamavit in Caris nullus me evasit in Sueton Tiber.

6 r. Sic tyrannus apud Sen. Hercul. fur. 5r Miserum veta perire lieem jube'. Et alius Thyest. α4M: Perimat tyrannus lenis. In

regno meo Mors impetratur . . . 74. Non mori certius se, ut certa cuique mors est. . 79. Atque hune ita velle me et .

Perplexa oratio. Sies plana siet. 65. Momias, id est, lapicidi Das Latomiae alioqui sine adjectione, carcerem significant, a latomiis Syracusanis. TURN . 66. Ecfodent Camerar et inde

vulgatas e odiae pro effoderint. At hoc nulla analogia potest defendi:

scribo, e odent Veteres fodare pro fodere extulisse testatur Festus.

jectivum pro adverbio Sicut interinus s. a. Cons. Asin. III, 3 , a Aul. I, I, 33. - Sesquiopus, dimidi

majus N. 68. Maecentoplago. Unum est ex

illi sexcentis nominibus a Planto ridicule confictis. N. 7o. Curabitur vel ille , vel 4d quod rogas , solemni formula operam suam pollieentium. CL Bacch. IV, 9, 144 Ter Andr. II. 3. 29. Nunc orati ironica et fastidiosa

522쪽

Ne qui deterius huic sit, quam quo pessume 'st. ., TYND. Cur ego te invito, me esse salvom postulem Periclum vitae meae stat tuo periculo. Post mortem in morte nihil est, quod metuam, mali. Etsi pervivo usque ad summam aetatem, tamen Breve spatium si perserundi, quae minitas mihi. Vale atque salve et si aliter ut dicam, mereS. Tu, Aristophontes, de me ut meruisti, ita vale,

Nam mihi propter ic hoc obtigit. HEG. Abducite. TYND. At unum hoc quaeso, si huc rebitet Philocrates, Ut in ejus sacias conveniundi copiam. HEG. Peristis, nisi hunc jam e conspectu abducitis. TYND. Vis haec quidem, hercle 'st, et trahi et trudi simul. ΠΕG. Illic est abductus recta in phylacam ut dignus est. Ego illis captivis aliis documentum dabo,

dicite me velle ut hic curetur, Ν

tione deterius cum illo agatur,quam cum his qui pessime habentur.

8 r. Postulem , velim. Vid. v s. So. Cur ergo me servari velim te invito. i. e. quando me rem tuam, Perdere vis, per ine licet Figura di-eondi callida, qua deprecatur mortem etiam contumaciter. . 82. Stat tuo periculo. Servus enim cum damno et periculo domini

moritur L ΜΒ.83. Post mortem in morte. Qualia

Heinsius tautologiam damnavit, haec nobis non adeo frigida e in

sulsa videtur. Post mortem, ultimam rerum lineam; m morte, Con

ditione eorum qui nou sunt. Duo sunt non plane similla , alterum vita sinis, alterum mortuorum ha-hilus naud longe aliam Caesar sententiam in senatu protulit, quumile conjuralis Peroraret . . 84 , 85 Etsi peri iis, etc. Vel longissima vita, breve spatium est. Itaque non diu perferre Potero, quae minitaris. N. 86. Vale atque saDe. Haec Conjungebant Veteres, discedentes ab iis . quos numquam isuri essent. Quinita salore et valere mortuos ubebant. Virg. En XI, ix Salve aeternunt mihi , maxime Palla

aeternumque vale . Amn. 9 I. Peristis iste Mentione Philocratis redituri quem non Perat recepturus, ira senis exardet increpat orarios, ut damnatum moxinox abducant. . 9 et , is here Veteres, quum vehementius tenerentur. Pellerentur, exclamare solebant: Maec vis est . . Sic I. Caesar pressus a conjuratis. TDnN. Hac locutione Tundarus

quasi liberum caput se vim pati,

523쪽

ACTUS III, SCENA V.

Ne tale quisquam facinus incipere audeat. Quod absque hoc esset, qui mihi hoc fecit palatia. Usque obfrenatum suis me ductarent dolis. Nunc certum 'st nulli post haec quidquam credere; Satis sum semel deceptus Speravi miser Ex servitute me exemisse filium; Ea spes elabis si Perdidi unum filium Puerum quadrimum, quem mihi servos surpuit; Neque enim servom unquam reperi, neque filium: Major potitus hostium 'st. Quod hoo est scelus Quasi in orbitatem liberos produxerim. Sequere hac reducam to ubi fuisti. Neminis

Misereri certui si, quia mei miseret neminem. ARIST. Exauspicavi ex vinclis nunc intellego Redauspicandum esse in catenas denuo.

ει s

96. Quod absque hoc esset, i. e.

quod nisi hic esset, videlicet Aristophontes qui mihi patefecit Tyndari et Philoerati sallacias. Sic saepe oster loqui solet, item iii

comici. Terent Phorm. I, 4, tra Nam absque eo esset. Recte ego mihi vidissem, et senis essem tilius iracundiamin. LAMB.

97 obfrenatum. Irenati dolia sunt, qui vehit capistro ori injecto dolis devincti quolibet ductantur. Sic Apul VI: Munc de Cerberoloquens orerenatum unius ossulae praeda iacile praeteri his is T GUL.

Simili figura Iuvenalis Sat. VI, 43 Stulta maritali jam porrigit

ora capistro N. 1 I. Puerum quadrimum , etc. Bosset, suspicatur hunc vers subdititium . ex prologo a grammatista quodam huc retractumn qui tamen Plauto vindicandus est ni salior. Namque poeta haec narrata non semel studuit repetere, ne argumento implicatiore spectatores sallerentur. Nunc praesertim eadem

simpli appropinquat. - Sumuit. Cons prol. 8. N. Io 4. Quod hoe est scelus quod meum est infortuniuin i f. Asin. V. I, 6; Ter Eun. II, 3, 35. . Io5. Quasi in orbitatem. Si mihi omnes liberi pereunt quasi eos Produxeriti non ut liberis essem auctior, sed ut Othris viverem L. Io8 IN. Exauspicapi, exit. Redaravicandum, redeundum. Auspicium duxi ex vinculis huc venietis, scilicet avi sinistraa nunc in catenas repetam auspicia Iocus a disciplina romana tractus, quae duces domum redibant repetituri auspicia , si quid male cessisset. Hoc redauspicari Latini dicebant,

524쪽

ERGASILUS.

JupiTER supreme Serva me, meaSque auge OpeS. Maxumas opimitates opiparasque obsera mihi. Laudem, lucrum, ludum, ocum, estivitatem serias Pompam, penum , potationes, saturitatem , gaudium. Νoc quoiquam homini subplicare nunc certum si mihi: Nam vel prodesse amico possum, vel inimicum perdere.

Ita hic me ainoenitate amoena amoenus oneravit dies. Sine sacris hereditatem sum aptus ecfertissumam.

r. viter Ureme, etc. Compara

hanc exsultationem cum illo questulamentabili, III, r. In utraque multa sunt παραλληλα Dolore ac gaudio aeque lacundus Ergasilus

4. Pompam. Cons Bacchid. I

5. Me quoiqtiam , etc. s. III. I. I 8 seqq. ubplicare. CL Bacch. IV. 8. 63. . 6. Nam vel prodesse Potentis hominia est sacere utrumqtie Notum est illud Servare potui perdere an possim , rogas p . LLMB. 7. Ita hic amoenitare, etc. Cons. III r. 5. N. 8. Sine sacris, id est, sine sumptu. Sacra enim amiliaria, quae Pecuniam. id est haeredem sequebantur, aliquo cum sumptu sieri necesse erat L. Soli cives rom habebant sacra haereditaria ex lege XlITabb. . sacra privata PerPetua manento is, qua cavebatur ut haeres bonorum

eadem sacra coleret. POPHA.

Enereditatem. Quidquid boni ex improviso oblingebat , proverhiali

nomine dicebatur haereditas. Cons. Cic. de Sign. Verres haereditatem sibi venisse arbitratus esto, scit. quia Antiochus cum ingentibus divitiis venerat Syracusas. Idem Galli significant voce au ine. Utraque locutio e moribus gentium exorta. - tus id est adeptus a viscor. Cons. Epid. V a. 3; Cic. de Legg. II. 9. Catuli Nup . Thet. s. 64 animus Praegesti apisci . .

525쪽

Nunc ad senem cursum capessam hunc Hegionem, quoi

honi Tantum adsero, quantum ipse a diis optat, atque etiam

amplius. Nunc certa res est, codem pactoe, ut comici servi solent

Conjiciam in collum pallium, primo ex me hanc rem ut

audiat. Speroque me ob hunc nuncium petemum adepturum cibum .

HEG. Quanto in pectore hanc rem meo magis voluto Tanto mihi aegritudo auctior est in animo.

Ad illum nodum sublitum os esse mi hodie ΘNeque id perspicere quivi λ

9 mne qui hic habitat. N. Io. Comita aerei. Haud raro, qui in Plautino proscenta loquuntur, et Personas et res cornieas eludunt. Vid. Mosteli V. a. 3o Poenul. III. 2, Io Festinatio erat servorum cs. Poenul. III. 1, 19, o), quos cur mentes nominat Terent Eun. Prol. 36. iijusmodi festinationis vide exemplum Mercat. I, 2. N. ra coniiciam in collum. Veteres Graeci et Romani subligaculis, utilios hodie, extra stadium aut scenam non utebantur. Itaque illi

pallium hi togam ad aleeos deinmittebant. Quod si quid illisi qui gnavi et e tuos haberi volebant, diligentius laeseudum esset vel irallium ponebant, vel in humeros rejiciebant. Atque hie est sere se vorum habitus in comouliis Pallium sane Graeci hane ipsam ob

causam, ut expeditiores belli tempore deponebant, ut inmani togam. CasAun. - allium. Servis palliolum, amieulum fasciae simile, ἐπιρρημα ταειιωδες ut O at

Pollux nom. VII. 67.mune servi Iein pallii in eoilum rejiciendi morem exhibent oster Epid. II, a rori Terent Phorm V, 24 4. Praeterea vide imagine aere sculptas versioni Terentii acerianae addi

tas. N.

x3. Uernum. Vel fiat hiatus, ut versus constet, vel scribatur cum Bosscna vi itemum antiquo more. est, nam reducem vidit auum

gem, quicum ad vitae finem meis tur saturitate et, ut ait ejusdem ordinis alius, perennitatis cibo, Pers. III. I, 2. N. 3. Stibiaram os. Cf. IlI, 4 , I, 3.

526쪽

Quod quum scibitur, por urbem inridebor. Quom extemplo ad forum advenero, Omneis loquentur: Hic ille est senex ductus, quoi verba data sunt.

Sed Ergasilus estne ilic, procul quem video ΘConlecto quidem est palliori quidnam acturu'st λ

ERG. Move ab te moram, atque, Ergasile, age hanc rem

Eminor atque interminor, ne quis mi obstiterit obviam, Nisi qui sat diu vixisse sese homo arbitrahitur. Nam qui obstiterit, ore sistet. RG. Hic homo pugilatum incipit.

FRG. Facere certum 'stri proinde ut omneis itinera insistant Uu. 6. Quom extemplo, i. q. vix, sin pag. 489, una .intum debet

tim. CL Most V I, 7. N. persona aut si duae fuerint ita 7 Senex ductus Ducere et ductare debent esse, ut ex occulto una auis vulgo accipiuntur sermone comico diat, nec conloquatur, sed secuin,

pro decipere. Cons. III S, si opus fuerit, vel ha faciat . oelilost. III, 2, 26. A DouEa lectio modo nunc Hegio formonem r-nem obtulit sane non insulsa gasili dentidem intercipiti Saepe enu, i. e. prudens . callidus autem in sabulis Plautitiis , ut oequam emphasis locutionis Hic est , loco, audire est loquacitatem verbo videtur comprobare. N. quidem sestinantium , at nihil 8. Procul Illa vox non semper promoventium. s. Asin. II, a, Glongum adeo intervallui significat. Curc. II, 3 I; Merc. I a t; Stich. . Procul hinc lubet prius quid sit II, i, r. Isti tamen vanidici tempus

sciscitari. Terent Eunuch. III, 4, non frustra terere videbantur, quip- Io. Sermonem procul hinc stans e qui vehementer spectatores hila- accepi Hecyr. IV. I. Vide h. rarent.- h. rem. InLV, I, Io Ν sab. III, 4 , a. N. II. Emivor atque interminor, etc. . Conlecto aliis, sursum redu Hujusmodi occisam comminatio-cto Collecta vestis opponitur fluen nem percretis Curculio loc cit. Cf. ii, ut alie cincti otiosis hominibus. Ampli. III, 4. - . . Sic Virg. En I, 3ao: nodoque r3. ore sistet ore, non pedibus. sin is collecta uentes, Cons. sc insistet ore humum serie prostra praeced. s. Conjieiam in ius. Ita Curculio se capite sistet . . collusi pallium . . Sistere hic intransitive. N. ro. Moye, etc. Hinc usque ad us r4. Proinde ut Intelligitur . im- 4 quasi canticum vel ovωδi est Pero - - Omneis itinera insist sua. noli videntis egionem , et quasi Porro iter incoeptum Fergant, neque solius secum sabulantis. In canti morentur Asin. I, I, 39: reclameis, inquit Diomedes edit. Pulsch. instas viam . . .

527쪽

Ne quis in hac platea negoti conserat quidquam sui is Nam meus est balista pugnus, cubitus catapulta'st mihi, Humerus aries tum genu ad quemque mero, ad terram

dabo.

Dentilegos omneis mortaleis laciam, quemque obsendero. MEG. Quae illaec eminatio 'st nam nequeo mirari satis. ERG. Faciam ut ejus diei locique meique semper memi

nerit;

Qui mi in cursu obstiterit, saxo vitae is extemplo obsti

terit suae.

DEG. Quid hic homo tantum incipissit sacere cum tantis minis λERG. Prius edico, ne quis propter culpam capiatur suam. Continete vos domi, prohibete a vobis vim meam. HEG. Mira edepol sunt, ni hic in ventrem sumpsit considentiam. SVae misero illi, quoius cibo iste iactu's inperiosior. RG. um pistores scrophi pasci, sursuri qui alunt sues.

is mitiis in hae platea, etc. Ne sua malum patiatur i. e. sua culpa coeant de negotiis conlocuturi, ferietur jam monitus. LAMB. quippe viam conventu opplerent. as Mira sunt, ni Locutio Ita Curculio l. c., constant, conse Plauto familiaric credo sane. CLrunt sermones inter se ... obstant, Bacch. III, L. 46. In ventrem. obsistunt, N. Cons. Aulul. IV, 3, 4. - Considen-I7. iam genu ad gnemque jecero etiam De alio diceretiarcidii animum, Quemque, sicut Vs seq. i. q. quem in pectus sumpsit considentiam. At eumque Cons. Asin. II, , 4; parasito animus in ventre. Ergo Bacchid. III, 3 , 67. Lambinus et bene astus sit ille oportet, qui alii corrigunt ut quemque ice animosus adeo videtur. amdem sed vulgata magis consentit sententiam alio verbo duntaxat cum praecedentibus , et melius ad reperies s. 3 , quam variis recen- scurrilem hyperbolen facit. . sionibus librariorum geminatam 18. Dentilegos, dentes ex ore ex suisse facile credideris. N. cutiam, ita ut eos in terram decus 26. Inperiosior, quippe qui mi-sos, e terra tollere et colligere ne netur, jubeat, dicat. Μeursius et e se habeant. LAMB. Maliger legunt inpensior, id est 23. Prius edico, ne quis etc. Hoc arctior, credo male. .

prius edico palam, ne quis culpa a . Scrophistasei, scrophas

528쪽

Quarum odore praeterire nemo pistrinum potest, Eorum si quojusquam scropham in publico conspexero Ex ipsis dominis meis pugnis exculcabo sursures. MMEG. Basilicas edictiones atque inperiosas habet. Satur homo est, habet profecto in ventre confidentiam. ERG. Tum piscatores, qui praebent populo pisceis foetidos. Qui advehuntur quadrupedant crucianti canterio, Quorum odos subbasilicanos omne is adigit in forum, HEis ego ora verberabo sirpiculis piscariis, Ut sciant, alieno naso quam exhibeant molestiam. Tum lanii autem , qui concinnant liberis orbas oveis Qui locant caedundos agnos, et duplam agninam danunt,seentes scropha sus semina L. Furfuri, Pro furfure Cie in versu a parti miscetur in una n. CAM. 3o. Ex ipsis dominis Lepide ini- natur se id iacturum dominis, quod juxta nexum orationis iacturum quis putaret suilius. GRUT. -

ipsis dominis. Palmerius legit in Sin ex ipso abdomine , quod glossema suit. Tum eiciaciab filiares I. q. excutiam sursures sos ventre exenterato Lambinus intelligita sursures, translatione, capitis sorde e cutis purgamenta, Et sic

alius insuper ocus ex duplici sensu

exsistit, vore Plautinus. .

3r Basilieas. Quidquid splendidum, magnificum et imperiosum erat, illud Graeci βααλαι dicebanti

34. Crucianti canterio Crucianseanterius Ausonio dicitur ea ballus tripes, et claudicans, et aerumno Rus, et ruptus terga verbere

quales sunt plerumque, qui ad

machinas molarias damnantur. SCALIG. - Crucianti,

Passiva significatione figura

di ut vehens in equo in Quadrigar apud Gell. II, 3. - Canterio. Cons. Aul. III, 5, 2IxΝ. 35. Sibbasilicanos Homo α Πραιος est, qui totos dies sorum conterit, quemque oratores et comici appellant α ορο περιτρtμμα Iaatini vete

res hominem ordinarium a teste Festo, vel sub strianum, ut Cicero. Glossarii auctor paulo aliter : basiliciarius, ιαλακος, ἀa οραιος Notnmesa in basilici judicia Romae, praesertim centumviralia , celebrata suisse C As DB - Basilicae aedes eirca forum exstructae Adhuc aetate Plauti, una tantum exstitit. Cons. Curcul. IV, I, II. Ibi negotioso-

ventu . In fori e

medium sor. . 38. Cone liberis orbas Meis. Eripiunt agnos ovibus. De verbo coriis cinnare cons. h. ab. III. 4, 8. Orbas taberis translatio comica N. 39. Locant credundos agnos Lanii caesas pecudes vendebant, non ipsi caedebant. Erant autem alii qui cadinificinam exercerent; quibus lanii, vel etiam cives, si quas vivas de macello opsonantes

529쪽

Qui petroni nomen indunt verveci sectario; 4, Eum ego si in via petronem publica conspexero, Et petronem et dominum reddam mortaleis miserrumos.

MEG. Euge edictiones aedilitias hic habet quidem;

Mirumque adeo'st ni hunc secere sibi aetoli agoranomum. En G. Non ego nunc paraSitus sum, sed regum rex regalior; sΤantus ventri conmeatus meo adest in portu cibus. Sed ego cesso hunc Hegionem onerare laetitia senem pQui homine hominum adaeque nemo vivit sortunatior.

HEG. Quae illaec est laetitia, quam illic laetus largitur mihi p

si admiseris est explicationem quae profecto non videtur aspernanda, sectarius vervex erit primarius, praestantissimus gregis. Itaque sensus Plautinus γα petronia carnem sub nomine vervecinae primari e vendunt a. . 43. Edilitias aedile eurules, sicut praetor urbanus ineunte magistratu edictum proponebant, quo juris dicendi leges suas promulgarent. Annonae autem et rei mercatoriae curatio in eorum erat Otacio. N. 44. Agoranomum Eumdem apud Graecos, qui Romae fuit aedilIa Ν.45. Regum rex Vide sup I, a. a 4ιΝ. 46. Cibus est in secundo casu. Veterem sormam Priscianus Oeet IV, 4, 74. Sic laetus Amphit. I, 3, 15 - Conmeatus cibi dicitiir eodem modo quo Pseud. I. 5, 94

. Conmeatris argentarius, Parasi

tus autem intelligit adventum Philopolemi cibariorum suorum Uratoris . . 47. Onerare artitia. Cons supraui, r S. N. 48. νι. i. e. quo Syncope antiqui ablativi quoi. Ad que . . inor paravissent, locabant caedundas. Coiis Aulul. III, 6, 3 I. ivlama inam Variant interpretes Satainasius G duplo plus agninae quamveoecinae carnis vendi parasitus queritur, quia vilis agnina fuit, si Horatium audias in Sed alia diim I oratius, alia dum Plautus scriberet aestimatio eduliorum Lamian. vendunt ovillam pro agnina 'inque duplicant agninam . At --

piunt magis, qui duplam agninam esse agni jam grandioris, immo

fere vetuli , carnem intelligunt, nempe crassiorem ut dicitur Huplex pannus morat Epist. I, 27, 'us. Clavi duplices Caton de R. B. 2 . - -rme venumdant. Sicus 33 rrebent. Sic gall. donner. N. 4o. Petroni, viro gregis, arieti. Nomen petro a duritie dictus. Metario Festus vervecem sectarium explicat, . qui gregem agnorum praecedens ducit. Sed interpretea Plauti fere omnes sectaritim euaserant cui desisti testes is Qui autem ab his dissentiunt, eonjungi volunt sectario cum nomine petroni , vi lenter quidem inversa oratione, neque Poscente sententia. Namque,

530쪽

Enc. Heus, ubi estic ecquis hoc aperit ostium ΗΕc Hie homo Sia Ad cenam recipit se ad me. ERG. Aperite hasce ambas reis, Priusquam pultando assulatim soribus exitium adsero. ΗΕG. Perlubet hunc hominem conloqui. Ergasile. ΕRG. Er

gasilum qui vocat 3

nec iacit, nec faciet, Hoc me jubes sed qui est HEC. Respice ad me, Hegiosum. RG. Oh mihi ιι Quantum si hominum optumorum optume, in tempore

ΠΕG. Nescio quem ad portum nactus es, ubi coenes eo fastidis. Enci Cedo manum. HEG. Manum P EAG. Manum, inquam,

cedo tuam actutum. HEG. ene.

Enc Gaude. EG. Quid ego gaudeam 3 Eno. Quia ego in peroci age, gaude modo.

HEG. Pol moerores mi antevortunt gaudiis. R . Noli irascier, Jam ego ex corpore exigam omneis maculas moerorum tibi.

tunatior CL supra III S, a. N. Respicientis, quae Romae juxta tem 5α. sistatim, id est, minutatim plum Iovis Victoris erat quam ΝΟΗ - Assulatim soribus exitium Cic. de Legg. II commemorat, et assere dicitur sacere ex soribus Plutarchus LAMB. assulas. MAL. 57. Eo, ideo meam coemam nati. 54. Fortuna quod tibi, etc. Ludit dis N. in verbo ambiguo respisere, quod fio. Antemnunt, exsuperant. et subvenire, favere significat. Noli irascier. Pro his quae parum Bacch. IV, 3, 4. Iubes , inqnit congrua hoc loco videntur, et quae parasitus, me ad te respicere, quod Acidalius ex s. 65 retracta existi- Fortuna tibi non facit nam tibi, abat, posuit non ita est; qui me properantem moraris, certe scies in L melius autem Bothius irata est; quia pugnis caput tibi , nolo ita stetis. Si vulgatam reti, dentesque excutiam neas, interpretare se ne irascaris Alludit autem ad redein Fortunae sortem tuam,.. .

SEARCH

MENU NAVIGATION