M. Accii Plauti Comoediae cum selectis variorum notis et novis commentariis curante J. Naudet ... Volumen primum quartum Vol. 1

발행: 1830년

분량: 678페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

71쪽

Mihi necessessi ire hinc verum, quod erit natum, tollito. ALCM. Quid istud est, mi vir, negoti, quod uariam subito domo Abeas rus Edepol haud quod tui me, neque domi,

distaedeat: sSed ubi summus imperator non adest ad exercitum, Citius, quod non facto'st usus, fit, quam quod facto'st opus. MERC. Nimis hic scitu's sycophanta, qui quidem meus sit pater. servatote, quam blando mulieri palpabitur. ALCa Ecastor, re experior, quanti facias uxorem tuam ius 'R. - nonnunquam auget vox quidem graeca est sed apud

significationem , ut imprior, et hic Gra eos calumniatorem significat, viarco, et alibi Boxuonat. Aetos, apud Latinos vero imposiorem , et i. e. exactos. . planum, et illusorem LAMB. sui3. Quod erit natum. Ita loqueban quidem meus sis pater. Ita ut aPPR tu neutro genere de partu et u reat meum esse Patrem Mercurii, tum et recens nato Gnos eloquentiae , et quidem callidae, Toliis . Insantes olim, simul aetati aeque ae commercio praesidentis. Alii reui humi deponetantur : ab ita interpretantur sycopbantabum vero pater tollebat, et in est, quod confiteor , licet pater sit anum recipiebat. Qui autem non meus is Sed priorem sensum Oratim tollebatur, pro abdicato et proiecti ni ingenium et ratio grammaticaetio erat. 1--Ηoc honori Al vindicant. N. tribuit Iupiter, quod a s. Quam blande mulieri pat ab sciturum ansantem quemcumque tur Palpari, et palm percutere, Pro suscipere occupet. Sic Plautus, prie est molli et blando manus eredo, voluit risum movere, quum plausu tangere et contrectare, ac meminissent spectatores quae em veluti poppysmo demulcere: Graecis Curius Proxime superiori scena, s. ψαλαρῆ, Hinc pro hiaudiri, assen I 8-23 dixerat. N. tari et adulari frequentatur. TUR . 6. Summus, qui caput est om xo. eastor re experior, etc. Iro nium. . nia indignantem decet. Uxorem P. Facto 'st ustis Usus valet saepis etiam. Non sine poeta lepidi mente, sime opus, et cum sexto casu com Alcmena oratione utitur ancipiti, Ponitur apud Plautui passim , et qua, dum se tantum queritur despi Terent Heaut. I, I, 28 et Liv. eatam, Iunonem quoque objicit, ira XXX, i. . scia, uxorem salsi Amphitruonis, 8. Scitu si Vcophanta Lepidus et quam quanti saeiat ille, Alcmen . enuatus est impostor Sycophanta nullo quidem suo vitio, experitur.N.

72쪽

sus Satin habes, si seminarum iam si, quam aeque diligam 3

ΜΕnc Edepol nae illa si istis rebus te sciat operam dare, Ego saxim te A inphitruonem esse malis, quam Iovem. ALCM. Experiri istuc mavellem me, quam mi memorarier. Prius abis, quam lectus, ubi cubuisti, couoluit locus is uero venisti media nocte, nunc abi. hoccine placet pMERC. Adcedam, atque hanc adpellabo, et subparasitabor patri. Numquam edepol, quemquam mortalem credo ego uxorem suam

Sic effictim amare, proinde ut hic te emictim deperit.

IVP. Carnufex, non ego te gnovi habin' e conspectu meo λQuid tibi hanc curatio est rem, verbero, aut muttitio 3

II. Satin habes. An non salis est tibi. N. I x. Edepol, n illa, etc. Profecto si illa Iuno sciat te istis rebus, i. e. surus et adulteriis operam dare, malis te Amphitruonem esse quam Iovem. Namque illa irata te male accipiet. Haec loquitur aversa facie a Iove et Alcmena ad spectatorem LAMB. Iane, dum Ilaec diceret, Mercurius coelum digito monstrahat. Sic Iovi, serociam conjugis haud nimis sortiter serenti, Plautus non verecunde quidem illudit, sed comice Multi reseruiit illa ad Alcmenam, quibus sorte Molictus adsensit vide annotationem nostram in hanc scenam incipientem salso tamen, ut opinor; quia, si de Iunone Mercurius loquitur, coinmodius haec cum prioribus cohaerent. Namque dum Iupiter-Amphitruo prosit sibi esse, illam Mercurius irridenter Commemorat quae sibi soli Iovis amorem jure vindicat Paulo saevior, et istis rebus non gratiam faciat. N. I 3. Ego faxim. ae abundant, 'ut alibi passim. . .

14. Experiri. . . memoriarier. Factis

quam dictis te hoe obtestari mulis lem. N. IS. Metus, geniti v pro lecti.

Prius ... quam concia locus Veh mentissime sane amorem Alcmena

significat, cui adeo brevia uox illa visa sit. . . 36. Here . heri meetae placet ρhoc tibi aequum videtur Ν.r7. Adpellabo, i. e. compellabo. Subparasitabor Parasiti semper suo regi assentiebantur, et quid ei gratum vel dicio vel facto esset aucupabantur. .r9. Fraterem, valde, usque donec emigatur. Naevius Coroll. in nolo ego hune adeo emietim amare, diu

vivat volo m. LAI .ao. Non ego a gnoνιμ e nosco, importunum scilicet et molestum illusorem . . si Quid tibi hanc curatio, etc.

73쪽

Quoi ego jam hoc scipione. . . ALCM. Ah noli. IVP. Muttito

modo.

MERC. Nequiter paene expedivit prima parasitatio.

IVP. Verum quod tu dicis, mea uxor, non te mihi irasci

decet.

Clanculum abii a legione; operam hanc subripui tibi Ex me primo prima scires, rem ut gessissem publicam. Ea tibi omnia enarravi nisi te amarem plurimum, Non sacerem. MEnc Facitne ut dixi P timidam palpo percutit. IVP. Nunc, ne legio persentiscat, clam illuc redeundum' si mihi:

Ne me uxorem praevortisse

prae republica.

Quid est quod hunc rem cures aut cur audes mutire Verbalia inio regunt casum sui verbi cujus rei plurima sunt apud Plautum

exempla LM B. 22. Ques... hoc seipione. Supple dorsum percutiam , vel quid simile. N. 23. Nequiter e . Doum expedisest interpretatur. expedita estis, id est, Peracta est ut et Meursiusci qui, nequiter expedivit in interpretatur, parum utilis sui prima parasitatio qualia illa sunt, in male sanus, malesnadusis. an. Euedisit, successit. Forte eveniat, ut Lambitio placeti N.

24. Verum quod tu dieis, etc. Ab increpando Pseudos ia , ille ad Alcmenam redit,quam transitionem iacit vox disjunetiva vertim Sicut Virgilius et quos ego. .. εω motos, etc. Qtio diris. Mihi ne irasci peria stas, pro eo quod dicia, scilicet meditius ingredi a te. N. as iseram Arine subripui a peram dare alicui . est praemere se alicui obsequentem et OTHosum Itaque dieit Amphitruo se suo muneri subripuisse tempus quo uxori indulgeret, et veniret nuntiatum pri

mae ante omnes Alcmenae victoriam. N.

25-28. Magna dulcedo in his ver . sibus, et venusta simplicitas. N. 28. 7midam aegram turbatam, commotam Bacchid. I, a, 73: ineamus hine intro ut laves; nam ut in navi vecta es, credo umida es . Nonnulli legunt tumidam. AUBΜ. Demulcet aliquis blandiundo

manu , at . quae mansuefacer

vult animalia prae timore Paululum essera. Et aio metaphorice dici. tur 'l'ri pro . delinire serociorem aliquem blandiloquentia in Ut Horat Sat. II, , O . Cui male si Palpere, recalcitrat undique tutus . . Igitur in sermone Mercurii timida mihi videtur esse quasi α refugiens audire Iovem, flerata indignatione amatoria. Sic fere gallicae voces timido et Droveso haud absone conjungi possint. N.

74쪽

ALCM. Lacrii mantem ex abitu concinnas tu tuam uxorem.

Ne conrumpe oculos redibo actutum. ALCM. Id actutum diu'st. IVP. Non ego te heic lubens relinquo, neque abeo abs te. ALCM. Sentio; Nam qua nocte ad me venisti, eadem abis. IVP. Cur me tenes ΘΤempu'st exire ex urbe, priusquam luciscat, volo. 35

Nunc tibi hanc pateram, quae dono mi illeic ob virtutem

data'St,

I 'erela rex qui potitavit, quem ego mea occidi manu, Alcumena, tibi condono ALCM. Facis ut alias res soles. Ecastor, cina dignum donum, qualis qui donum dedit. MEnαrimo sic condignum donum, quali'st quoi dono datum'st. 4.

IVP. Pergin' autem nonne ego possum, surcifer, te perdere ALCM. Noli, amabo, Amphitruo, irasci Sosiae causa mea. IVP. Faciam ita ut vis. Enc. Ex amore hic admodum

quam saevus est prui . Nunquid vis P ALCM. Ut quom absim, me ames, metuam absentem tamen.

34. ioneinnas . facis. monius 43 Ex amore, etc. Quam asperum hunc loeum proferens sic vocem et iracundum amor eum facit. . concinnare interpretatur LAMB. 44. Nunquid is ρ Donatus, ad 3 a. Ne connumpe oculos scit la illud Terent Eunuch. II. 3, 49 crymis, quibus oculi rubescunt et rogo numquid velit is notat hoc turgescunt. Catuli Carm. III, in meae est, insignifico me abire in Nam abitu- puellae Flendo turgiduli rubent i, ne id dure sacerent in nunquid ocelli . LAMB. vis o dicebant iis quibuscum con-39. Qualibi Dignum tali qualis titissent LAMB. in tuam absen est qui dedit, scit liberalis, magni te tamen Tamen Pro quamgre . ficus. Egregium egregii munus. N. ira suavitas in his verbis, et na-42. Amabo. Formula familiariter turalis docor; si saeetissimus ille precantis passim latinis scriptoribus latitus affectus tenero Exprimere N. . non nesciit, et praeivit Terenti

75쪽

MERC. Eamus, Amphitruo, luciscit hoc jam 1 . Abi prae, Sosia, SIam ego sequar nunquid vis ALCM. Etiam is actutum

advenias. IVP. Licet.

Prius tua opinione adero bonum animum habe.

Nunc te, nox, quae me mansisti, mitto, ut cedas die,

Ut mortaleis inluciscas luce clara et candida . Atque, quanto nux suisti longior hac proxuma, si, Tanto brevior dies ut fiat faciam, ut aeque disparet, Et dies e nocte adcedat ibo et Mercurium subsequar.

Phaedriam, Virgilio Didonem, arusemus amantem effingenti N. 45. Amphitruo mina existimavit ibi satis familiariter uti Sosiam cum domino, quem nomine Amphitru nis compellat et Servium laudavit, qui contumeliam esse dicit superi

rem nomine vocare. DouZae, ut opi

nor, errorem ipse Plautus redarguit scena proxime H.vv.43, 48. Namque Sosia item Amphitruonem compellat supplex et timens. Servius quidem notat morem aetatis longe Plautina

Posterioris, quum jamdiu civis clavem domini vocabulo soleret appeti Iare. Vid. Mart epigr. V, 7 VI, 88. Senec. p. 3. me jam Iam nunc hoc sed temporis , ut dixit

hoc noctis. N. 46. Etiam Particula affirmantis. Gallice otii Mosteli. Iv, 3 8. Licet. Verbum quoque est annuentia Rud. IV. 6. . 49. Mortaleis inluetaeas. In omnio hus HSS,praeter cod.Camerarii, esse mortalibus aubmannus admonet, quod libentius recipit. Sunt qui, Eut inlueesea reserendo ad diem, quia nox non illumina terras. Sed intelligi potest, aurora tenebras &gante, noctem luci dare locum. N.

5q-SI. Atque quanto, etc. Quan

tum addidi nocti, tantum diei detraham , ut aeque disparet, i. e. ut aequa sit disparitas utrinque et sic compensata illius nimietate et hujus diminutione, solito ordine deinceps tempus procedat Pistorius legi :. ut aeque dispares Et dies et Oxaccidat. At sic ille nodum secat,

non solvit. Disparet acceptum impersonaliter, non repugnat linguae

latinae ingenio, quamquam nullum hujus vocis ita usurpatae exemplum

alias reperitur. Et dies e nocte de

dat scit. quia nox diei subsequentis spatium partim occupavit, dies accedet, quasi emersus e nocte. N.

76쪽

58 AMPHITRUONIS

AMPHITRUO, SOSIA.

Myn. Ac i tu secundum sos Sequor, subsequor C. AMPII. Scelestissumum te arbitror Sos. Nam quamobrem AMPas. Quia id, quod neque est, neque suit, neque sutu

rum'St,

Mihi praedicas sos. Eccere, jam tuatim Facis, ut tuis nulla apud te sit sides. AMPH. Quid est quo modo jam quidem hercle ego tibi

istam Scelestam, scelus, linguam abscindam sos. uus sum:

Proinde ut commodum'st et lubet, quidque facias Tainen, qui loquar lue ut sacta sunt huic,

Magna quidem hujus diverbii eeere pro ecce nccipere Exclama laus est, quodiolierus totum sere tio est indignantis , quasi dicatur in suam sabulam transtulit. . . ecce res in Gallices, notis Noua fg secundum. Id est, post meis vel ne volM-e-i pax N. - tuatim sequere me. An B. - Sequor etc. tuo more Charisio et onio aucto neci aliud enim est sequi, aliud ribus Enπsubsequila sequitur quis eminus . . Ut misistilia, etc. Videlicet, ratsubsequitur cominus Gnox tuis servis et familiaribus fidem s. Nam interrogativum saepe non adhibeas. Sic Terent Heautont. initio locutionis proponitur, ut apud III, 3 ro: et mihi fides apud hunc Virg. Georg. IV, 445,-Nam quis est, etc. . te, etc. in Proin quisnam te .... Vid. . . Merus, i. e. sceleste figura Ind. h. loquendi, quae apud Plautum et 4 Eecere. Festus jusjurandum in comicos et alios scriptores sit sex-terpretatur uter Cererem , ut Me centies obviam lectori. Sic Catuli. pol, Ecastor. Sed fatetur alios XVII, I, stupor pro tutae Ter.

77쪽

Nunquam ullo modo me potes deterrere. AΜPH. Scelestissume audes mihi praedicare id Domi te esse nunc, qui hei ades sos. Vera dico.

Μ pH. Malum quod tibi dii dabunt, atque ego hodie dabo.

sos latuc tibi est in manu; nam tuus Um.

AMPH. Τun me, verbero, audes herum ludificari Tun id dicere audes quod nemo unquam homo antehac Vidit, nec potest fieri, tempore uno Homo idem duobus locis ut simul sit 3 Sos. Profecto, ut loquor, ita res est. ΜPH. Iuppiter te perdat lsos. Quid mali sum, here, tua ex re promeritus ,- AMPH. Rogasne, inprobe, etiam, qui ludos facis me psos Merito maledicas mihi, si id ita sectum'st. Verum haud mentior, resque ut sacta, dico.

Phorm. III, a, as carcer Pro Carcere digne . Lucilius, ventres pro ventri dediti . . x3. Malum interjectio increpantis, cui tamen, ut nomini, junctum est quod Sie apud Terent Phorm.

V. 7, 3ci malum i quod isti di

deaeque omnes duinto S UIRD. Ita sit in omnium populorum se mone, ut nomina, quae adverbialiter usurpantur, aut adverbia non simpliei voce composita, nonnumquam, si expedit, ad sensum etymologicum reducantur loquendo familiariter ex. gr. in quadam sa-hula gallica duo jurgantes inter so

Si quidam vetus poeta nostras, Bissa, de Cotirxenain ira praelatione tragoediae Antisone, dividit vocem adverbialem di disti, mon

bunt. CL not ad Prol. 33. - inque ego hodie dabo, id est , statiin

reet casu, ut sit a dicere audes quod nemo. . . vidit, et quod fieri non potest . . Sic Ter Adelph. I, et, ille quem neque pudet quemquam, nec metuit quemquam . . . 9. Iumiser te per ι Ridicula sane imprecatio obtestantis ipsum

mali auctorem. N. 2 ex re, i. e. ex tuo

modo. Nam utile tibi est, te iliabere, qui duobus indocis uno tem-

Pore esse Possit Bo It s. orquenth. l. interpretes, ut sensum quem

dam reconditiorem inde excutiant. Sed ita simpliciter enarrem a quid mali promeritus sum , ex eo quod ad te spectato.Quam explanationem confirmant praecedentiata Iuppiter te perdat et sequentia in rogasne, ... qui ludiscas ine8 N. αα Si id ita factum si, einPe, ut e ludificaverim. TAUI

78쪽

AMPH. Homo hic ebrius est, ut opinor. Sos. Utinam ita

AMPH. Optas quae iacta sos. Egone AMPH. u isties ubi

bibisti asSOS. Nusquam equidem bibi. ΑΜPII. Quid hoc sit hominis Sos. Equidem decies dixi: Domi ego sum, inquam Ecquid audis et apud te adsum Sosia idem.

Satin hoc plane, is Satin diserte here, nunc videor tibi locutus Esses AMPII. Vah apage te a me sos. Quid est negotii J

AMPH. Pestis te tenet. Sos. Nam cur istuc dici. Equidem valeo, et salvos sum recte, Amphitruo. ΑΜPH. At te ego laciam hodie, proinde ac meritus es, MUt minus valeas, et miser sis,

Salvos domum si redieroci jam Sequere sis, herum qui ludificas dictis delirantibus: Qui quoniam herus quod imperavit, neglexisti persequi,

as optas quinfaeta optas ut fiat I9. Ecquid. a. e. num. Ecquid quod factum est jam Gallice intra sentitis in quant contemptu viva- Uas a besol de e sotihaiser . i. in Liv. IV, 3. . Egone - istis Gallices mi Ia Vah apage te a me Formula ossi, tot-m e. Istic pronom.Vid est odium testandi. reid est negotiis suP. I, I, Io. N. Quid rei est, cur me abire jubeas pa6. Qitid hoc sit hominis p me ho Fortasse Sosia iocatur in ancipiti misi aspernanter dictum pro in hic qui abigenti odiosum hero respon- homo , et exclamatio est indigna det, tamquam dimittenti se negotii hunde admirantis impudentiam causa N. Quis qualisque est homo, qui ma 33 Pestis te tenet. Hoc consequens nisestam ebrietatem negat, ac talia illi. . apage te in Sc te nescio quid pergit affirmaret At Sosia quasi in mali tenet, quod turbat mentem et terrogationi respondet: α equidem a cujus contagione abhorreo. Nidec. d. m. cur Anastrophe. Vide stip. v. a. N. 27-M. Minutis versibus , anapae 35. Te emfaciam. Genus loquen-sticis, et trochaicis praecipitat oratio di graecum, requens eo cis pro . Sosiae impatienter serentis quod in a te faciam minus valere, faciati uteredulus oderit dominus jam non tu , etc. LAMB. semel narrata. N. 38. Sequere sis. Contractum ex

79쪽

Nunc venis etiam ultro inrisum dominum quae neque fieri . Possunt, neque fando unquam adcepit quisquam, pro

sere, Carnufex;

Qurius ego hodie in tergo saxo ista expetant mendacia.

sos Amphitruo, miserrima istaec miseria est servo bono,

Apud herum qui vera loquitur, si id vi verum vincitur. AMPH. Quo id, malum, pacto potest nam mecum argumentis puta ' sFieri, nunc uti tu heic sis ot domi Id dici volo. sos. Sum profecto et heicit illeic hoc quoivis mirari licet. Neque tibi istuc mirum magis videtur, quam mihi. AMPH. Quo modo sos. Nihilo inauam mirum magis

tibi istuc, quam mihi.

Neque, ita me di ament, credebam primo mihimet Sosiae, Donec Sosia, ille egomet secit sibi uti crederem si Ordine omne uti quidque activissi, dum apud hostes

sedimus,

Edissertavit : tum formam una abstulit cum nomine;

si is, et vulgo figurae imperandi ad prorsus V s. secundum Trinam ditum, ut videsis agesis, etc. N. per mesin, quam vocant, sejunctum 4o Ultro. Quum non satis sit pom Quo cujus exemplum est, ut nam meruisse negligentia , etiam solet Plaut. Aulul. III. ar, Sed in Provocas me irrisu. . aedibus quid tibi nieis nam erat ne- 4r Fando, altero dicente Pas gotii - ero. V. 4: quid negotii sive accipiendum est. Exempli gr. est nam quaeso istuc in Gnon. . uritque videndo semina 4 Virgil. Asamentis puta. Concedit Amphi- Georg. III, II, in at vero ne sando truo ut ille disputet argumentis; quidem auditum est, etc. in Cic. de vult ratiocinando, non vi Aut que-Νat Deor. I. LAMB. ritu Sosia, eum vincere, mendacii In tergo e . Acidalius vellet arguere. . tergum recte.Vid sup . I, 24 33. . O. Da me di ament. Formula 44. Si id vi etc. Si veritas viri jurisjurandi. Videlicet, . precor hus opprimitur. N. deos ita me ament, ut est verum 45. Nam meeum amrementis For quod dico, nelnpe, ut non erediditasse distinguendum Quo id, mihimet . . malum, pacto potest nam mecum da Sedimus. Id est, desedimus, argumentis puta Fieri λ. Atque ita consedimus eum exercitu mina.

80쪽

6 AMPHITRUONI sNeque lacte lacti magis est simile, quam ille ego simili st

Nam ut dudum ante lucem a portu me praemisisti do

mum . MAMPH. Quid igitur sos. Prius multo ante aedeis stabam, quam illo adveneram. ΛΜPH. Quas, malum, nugas satin tu sanus es sos. Sic sum, ut vides. AMPH. Huic homini nescio quid est mali mala objectum

manus

Postquam a me abiit Sos. Fateor; nam sum obtusus pugnis peSSume. AMPH. Quis te verberavit Sos. Egomet memet, qui nunc sum domi. AMPH. Cave quicquam, nisi quod rogabo te, mihi responderis. Omnium primum, iste qui sit Sosia, hoc dici volo. SOS. Tuus est servus. AMPH. Mihi quidem uno te plus etiarns quam volo

54. Valer Probus edit. Pulach. pag. 44 , et Cledonius, ibid. pag. 39o5 hunc locum laudant, Plautum testantes laetae nominativo 'suisse. N. 57. Sio sum. Sanus. . 58. Mala... manu. Is sui error veterum, quo nec recentiores a ruere, ut vel carmine, vel tactu.

et aspectu, per veneficium aliquid mali alicui inferri posse crederent. Exempla vides in X tabulis qui

fruges excantasi . . . qui malum carmen incantasit, malum veneuum

saxi duitve, parricida est in Apud Virg. cl. III, OL: Nescio quia teneroso lus mihi fascinat agnosis; et En VII, 54, Spargere qui

somnos cantuque manuque solebatis. Apud Petron sat Ia veneficio contactus sum in. Igitur Amphitruo opinatur . mala manu is cujusdam venesci objectam Sosiae dementiam. . 59. Sum obtusus pugnis pessume. Iocatur in a mala manu . quamam

mitruo pro venesca sumit, Sosia Pro Pugnis sibi uimia molesta et

63. Uno te plus. Id est mihi quidem plus etiam servorum est, quam Volo, quum te unum Sosiam habeo. Significat, Sosiam esse servum inutilem et nequam, et se facile eo carere posse atque adeo optabile EME, ut o careat qu sit, ut multo minus velit duos habere So

SEARCH

MENU NAVIGATION