Ioannis Wieri, ... Opera omnia. Quorum contenta versa pagina exhibet

발행: 1660년

분량: 624페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

201쪽

sis dies auspiceunt e respondit alter: Non : quandoquidem Coloniae oleum in igne adhuc foveo, quo semoti illito, prodibit,

etiamsi in eo lateat daemonium. Hine oleum applicat, dc alternissere diebus cochlear propinat vini sublimati in pulverem purgantem aliquandiu infusi: cui suum quoque miscuerat calcinatum , ut ille vocati Ita factum est,ut quatianam febrem simplicem , duplis . cem & triplicem aegroto concitaverit brevi. Enh asinis poten-

ε T. Ititerim in horrendum tumorem excrescebat semul illud, nulla imminutione facta ex ardenti vino toties purgχnte: dextrum inici ea semul eontabescebat ex diutini ulceris fluxione,quod sponte horuperat. Cruciatus praeterea intolerabiles lenibat quandoque, vigiliasque perpetuas horis pauculis instingebat exhibitione pitularum ad formam stercoris muris apparatarum , unde & Steteus muris Paracelii nuncupatur. Has cum vino M ilvatico propinabat etiam in ipsi labete, quas.multa cordis angustia consequebatur. β 8. Hoc optatum steteus ex Ducatorum veterum auro putinsimo vi chymica extractum praedicabat: & quum bac ratione aegrotus ei ducatos Hispanicos de Roseos nobiles, quos vocant, in ampliorem 'ejus stercoris consectionem ninnetatat: reversus ille ex dicta hospitii sui urbe, autum illud non sitis putum fuisse asserit, ut aliud adhuc accederet, ab hoc artifice naturalis alterius caloris mam chymici potentia decoquendum: id tamen , quod impurius judicabatur , ad nobilem non redibat. Hyperici adhaec, Fuga daemonis nuncupati, floribus sacculo insutis, capitique subditis i item cotallo cervici appenso , circumligatoque supra utrumque carpum,

maleficia arcere clam conabatur.

. g 9. Ultra menses duos in euratione hac Paracelsistica perseverarum est. Simiatque igitur extrema imminere videret, hic non medicus, sed mbnarchae Paraceis sectator ptimarius , domam revertitur, allaturus ex fumo chmico potentiora: rediturum autem se post biduum triduumve, pollicetur. Pioinde quibus reveheretur equis, mittit aeger et morbum praetexit curator, de paucis diebus post, ad aegrotum hunc nobilem, nuneiam ablegae cum litetis fid

te ejus lada litium, quibus pataeelinae morbum depingit: quod

nimirum voratis tribus vel quatuor gravis pulveris', ab uno vomitu cum multa angustia postea evomuisset cotium, carbones varios,

arenam lapideam, setas porcinas in crucium figurari compositas,

202쪽

I sld gelius monstra plura: & quod aliud nullum ipse pharmaeum

. admitteret, quam quod in cistula apud nobilem relicta conservare- . tur, eamque se desiderare. nec Paracelsistam secus credere se umgebatur, quam Lamiam, quae ipsum hoc infecisses maleficio, ipsus quoque probata saepe modicamenta linpediisse, ne sinim sortirentur effectum: calamitoso adhaec morbo per incantamenta nobilem hune mutilasse. Eas penes me habeo literas. si Io. Nam in extrema illa desperatione, ne nostram aegroto afflictissimo denegaremus operam, rogabat una cum illustrissimi nostri Princ'lis chirurgo. Temere autem huic nihil polliceri volui. mus : solum vero jam decem diebus admoliti manum, eataplasmatibus anodynis suppurantibusque cruciamum intolerabilium lenimen induximus, ac pus promovimus eo studio, ut ex femore ante dies quinque secto, pus album perfectissimum paulatim emere ibuerimus : & postea ultra libras ejus decem ferme in olla reservatas emuxisse non mentiar. Accessit etiam non nihil mutationis in qua ranarum triade . non enim ea malorum hydra omnino superari potuit, eo potissimum anni tempore hyberno in corpore usque adeo corrupto, labe atis visceribus, dc prostratis ex dolorum imminis state viribus, qui menses aliquot continuo eum decubim supino affixere lecto. Quare licet aegrotum hunc iri consumptum nos j diearemus , a Deo tamen alii .erabant gratiam de auxilium. ς II. En inscitiae pallium, carmina, incantamentum & maleficium. Naturales enim morbos pari nobilem aegrotum, expetiis mut nimis. Nec pharmaca Paraeelsistae alio fuisse laesa maleficio, quam malefico igne chymico, & rei ignorantia, testabatur ipse ese fectus. Pulveris enim sudorifici umia media quotidie bis sumpta, sudorem extorsit copiosum: vini suMimati cum cathartico pulvere

prius confusi cochlear, alvum turbavit, movitque: stercus mutis narcoticum ex opio nimirum apparatum stuporem somnumque i duxit e cauterii actualis ulceratum stigma, cum eschara, adhuc artaruit: quorsum linque baec a suo opere carminibus. praepeditag ra Si insuper vera est epistolae missae narratio, Pataeelsistarum oculos fulig'ne 4 mica obductos, lacile sitis quisquiliis perstringere valuit indefessus ille ab initio impostol. Figmentum veto fuisse in eum' finem adornatum, ne palam fieret lacus & inscitia, censent cordatiores. Quinetiam intelligunt, ex purissimo auro dc

203쪽

et 36 D a M A O i s Illapidibus pretioss vi ignis dissolΛtis,eorum medicamenta nonum per confici, id quod tamen impudenter satis jactant, ut millium

exactione liberiori aegrotorum cistas exonerent. Interim nihil vi, nil quam aurum vel gemmae, medicamentis inest.. ρ I3. Et quidem recte, quum nihil ad rem nostram saepe faciant: sed venenaι aut Venenatauiplurimum aegrotis ingerunt: &si quae salutaria per se noscuntur, iis tale empyreuma ab ignis vehementia saepenum ero imprimitur, ut pro benignis reddantur venenosa, urentia de caustica. -nquam ignis chymici potentia liquores, olea & pulveres apparari, quibus summa inest tenuitas & virtus admirabilis, non sum nescius. His nihil derogari, quinimo debitam attribui laudem volo. Mihi solum Controversia est cum iis, qui subhujus artis praetextu & ignorantia maleficium commentant aias que aegrotis ejus res fidem imprimunt. '. g I6. Memoriae ferme exciderat, eundem nostrum Parace sistam magnifico Legum Doctori, Venerando seni, in maligna tibiae exulcetatione consuluisse,ut hydropiper aquae Rheni, in fluminis adversi medio exhλustae immersum, parti affectae applicaret, de paulo post aliud similiter imponeret, atque dies aliquot in ea curandi in nodo persisteret, ablata RQ herbas inter tegulas Iapideas eu vas seponeret, vigilanti inspeetione Observans, num eae putrest rent, contabescerentvς , quem/dmodam enim illae siccarentur, e , dem modo dc tibiae ulcus siccitatem consequuturum' addicebat. ΩΕituordecim diebus mutation emulcetis spre, aegroto pollicebatur, mensem intustu noerseverami Ostra. Magica certe medicorio, hoc medi corum geurae digna ui ε

AO c item albo dignabor eos, qui canis rabidi morsus curatio

nem apud D. Hubertum Ardetinatem, ex praescripto emendicandam impie. censent: de qui epilepsiam D. Ioanni, Cornelio, Valentin', aut Egidio consecrant. Nae hos eorum, qui ad divinos e Pythiam familiam confugiune, poenam non immerito subituros timendum est. Non inconvenienter hic adducam obiter, sententiam ex senioris Hippocratis, vel alterius meinorabilis viri ut vult GH ii Zod by Corali

204쪽

Galenus j libello de Morbo facto aut Comitiali quem Epilepsian Graeci dicunt: in quo, quum prius, divini nihil amplius huic inesse malo quam aliis morbis, demonstrasset, sic inquit: Qui primi hune

morbum sacrum esse pronunciarunt, tales homines mihi fuisse videntur, quales etiam nunc sunt magi & expiatores & circulatores,& quidam arrogantes, qui se vehementer pios esse simulant, & amplius quid scire. Hi itaque consilii ac mentis inopiae obvelantes ac praetexentes divivitatem, quum nihil habetent, quod exhibitum pro dei set, ut ne manifesta neret ipsorum ignorantia, sacram hancessie assectionem pronunciarunt: dc rationibus idoneis collectis, curationem constituerunt sibiipsis securam, expiamenta offerentes, de incantamenta, dc a balneis abstinere jubentes, & a cibis multis ac ineptis ad hominum aegrototum esum, &c.. a. Deinde pallium nigrum non esse habendum praecepere et

niger enim color mortalis est. neque pedem supra pedem haben- Os dum esse, neque manum supra manum :draec enim omnia curationis impedimenta esse. Omnia autem haec divinitatis gratia apponunt, velut amplius quid scientes. 3c alios praetextus proferentes, quo, sitiuus aeger. evadat, ipsis gloria & aexteritas aiscribatur: sin moriatur , in tuto poscae sint ipsorum excusationes: habeantque praetextum, quod ipsi non sint in causa, sed dii. Neque enim medieamentum aliquod edendum aut bibendum exhibuerunt, ut ipsi iueausa esse videri possint. g 3. Et paulo post: Talia itaqae dicentes & excogitantes, amplius quid se scire simulant, & homines decipiunt, proponentes his lustrationes ac purificantes, quum verba ipsorum magna ex parte se ad Deum dc daemodium extendant. Atqui mihi sane non depi'ate verba facere videntur, velsi ipsi putant, sed potius de im- . pietate: & quod Dei non sunt, pietasque ac divinitas ipsorum impia est ac scelesta , velut ego docebo. Si enim δc lunam abolere,

de sole ua obscurare, tempestatemque dc serenitatem facere, pluvias item ac sccitates, dc mare sterile, itemque terram, x alia hujuscemodi omnia, se scire profitentur, sive ex sacrorum mysteriis, s h ιινε ae

ve ek alia quadam professione aut meditatione ii inc 'tentiam jactent: qui talia studio habent, impii sane mihi esse videntur, de

deos non esse patare : neque si sint, aliquid posse, neque ullum ali- . quod extremam etiam malum prohibere. Ouod quum iaciant,

u uomodo non ipsis infestisiuit Si enim homo incantamentis ae. V a sacris

205쪽

saetificiis utens, δc lunam abolebit, & solem obscurabit, 3c tempe ita tem ac seretiitatem faciet, non utique ego horum aliquid divinum esse putaverim, sed humanum , si divinitatis potentia ab humana voluntate seperatur, Ac in servitutem redacta est. σε. Fortassis autem haec non hoc se modo habent: sed homines victus indigi, multa & omnigena moliuntur dc evariant, tumi, alia omnia, tum in hunc morbum,in singulis affectionis speciebus p. ἀῶ ulam Deo asscribentes. . Non enim semel, sed saepius eorundem --mentionem faciunt. Siquidem enim capras imitentur, & si balatum edant, dc frendant, dc si dextris partibus convellantur, Matrem εα- πψra deorum causam esse funt. Si veto acutiorem dc concitatiorem sonum emittant, equo assimilant , dc Neptunum authorem esse dicunt. Sed , si aliquid stercoris etiam emittant, quod saepe quibus- contigit, prae morbo coactis, Hecates Enodiae appellatio additur. Si autem tenuiorem 6c densiorem vocem edant, velutaviculae , Apollo Nomius . id est pastor: si vero spumam ex oremat. remittant, ac pedibus calcitrent, Mars causam habet. Quicunque porro pavores noctu aegruunt. timoresque ac deliria, 8c exultati nes electo, terroresque ac fugae soras, Hecates iusidias esse dicunt , dc heroum insultus, expiamentisque utuntur ac incanismenintis , & scelestissimum ac impiissimum meo sane judicio ) iaciunt

numen

g s. Expiant enim morbo correptos sanguiue , itemque aliis sceleribus inquinatos aut imustos, aut ab hominibus istoxicatos, aut qui scelestum aliquod racinus perpetrarunt: quos contraria his, facere oportebat, sacrificare nimirum ac precari, & ad templa progretas diis supplicate. Nunc vero horum quidem nihil faciunt: . verum eXpiant, & alia expiamenta terra occultant, alia in Hae

projiciunt, alia ad montes deferunt, ubi nemo attigat, neque conculceti oportebat autem ea ad templa deferre , ac Deo contribuere, siquidem Deus est author. Non tamen ego puto hominis corpus a Deo quiuari, sordidissimum scilicet a putissimo. V rum, etiamsi contingat ab aliquo inquinari, aut quid perpeti., e pierit ulme a Deo purgari ac purificari magis quam inquinari. g 6. Deus itaque est, qui maxima ac sceleratissima peccata purgat & purificat,& liberatio nostra existit: ipsique terminos templorum ac delubrorum diis designamus, ut nullus, qui non purus sit, eos transcendat: &lagressi respergimur. non velut, qui aequiue

mura

206쪽

M INFAMI a Us IS9mur, sed, si quod etiam prius scelus habemus, purificemur. Et de

expiationibus quidem si seres habere mihi videtur. Hic vero mor- bus nulla te divinior reliquis mihi apparet: sed nariiram habet, quam etiam alii morbi, de causam unde singuli gignuntur. Naturam autem δc causam ab eodem Deo fieri, a quo etiam alia omnia. Hactenus Hippocrates. cujus argumenta, ut nostro instituto non inutilia, fusius commemorare visam fuit.

Magism artes esse vanaου comperit Nero, e que Θ e rum sectatores damnavit Moris.

N eum Plinio de Mosis edicto , telam enarrandis breviter fal- tib. εα lacium magorum operibus contextam abistuo. Tradit ille, aetate sua principem Neronem vanas falsissimasque comperisse artes . 4 magicas. Q ajppe, inquit, non citharae tragicique cantus libido illi ai ιυ va. major fuit, fortuna rerum hamanarum summa gestiente in profundis animi vitiis: primumque imperate diis concupivit, nec quicquam generosius voluit. Nemo unquam ili artium validius favit. Ad- haec, non opes illi defuere, non vires, hon discendi ingenium , aliaque non patiente mundo. Immensum de indubitatum exemplum est falsae artis, quam dereliquit Nero. g a. Magus ad eum Tiridates venerat, magos secum adduxerat, magicis etiam coenis eum ' initiaverat: non tamen, quam re- .gnum ei darer, hanc ab eo artem accipere valuit. Proindς persua- vitaverat.1am iuit, intestabilem, irritam, inanem esse, habentem tamen quasedam veritatis umbras: sed in iis veneficas pollere artes, non magicas. Nero in exqairendis magicis artibus paulo cutiosior, quod nullum certar veritatis signum argumentumve perspexisset, eas sustulit. ε 3. Eo etenim earum vanitas proserpserat, ut sapienti setiam ethnicis odio essent exectabiles. Interdicuntur quoque& damnantur earum assectatores severissimo Dei mandato in Levitico, tam etiam Deuteronomio: Non inveniatur in te ducens fi- , lium aut filiam in ignem, divinans divinationem, observans dies, non divinans ex sortibus , non incantans aut exercens praestigias' diabolicas: non consulens Pythonem, non interrogans mormos:

quia abominatio est Domino omnis faciens haec. QDd vero hi

207쪽

16o D E L A M I I s. IN tolerarentur, audirenturque, Esaias Vaticinatur easum 8c intestum. Babylonis, cui & inprimis exitio lait huius teterrimae artis studium, quum ad ultimum a Cyro rege sub Periarum impetium redigete- '' elimat divinus vates: Venient tibi duo haec subito in die uno, stetilitas & viduitas, propter multitudinem maleficorum tuo- tum , dc propter duriciem incantatorum tuorum vehementem. Et subjicit: Sta cum incantatoribus tuis, & cum multitudine maleficorum tuorum , quibuscum negOeium tibi fuit ab adolescentia tua, si lacte juvati possis ab eis. Merito itaque apud priscos semper in quaestione fuit, incantamen ta Valerentne aliqid, quum metae sint praestigiae.

LIBER TERTIUS.

o M o ad Lamiae historiam me consero, vulgo Stri ', a Strige ave nocturna & infausta, quam pulchre depi git Ovidius:

Sunt aridae volueres, non quae Phineia mensis Guttara udabant, sedgenis inde trahunt.. Grande eaput, santes oeuli, rosera apta rvinc, Canicies pennis, unguibin hamin ines. Nocte volant, puerosque petunt nutricis in Ges, Et vitiant eunis eorpora raptasuis. carpere dicunturiastentia viscera ro Dir,

Elplena poto sangmne guttur tabent. Est illissrivbis nomen: sea nominis hujur Asia, quod horrenda nridere nocte solent. Sise igitur nascuntur aυes, stu carmine funi, Nrniaque is volucres falsefigurat anu . a. plura ille de strigibus & virga aurea, qua fugantur, quam albam Diuiligod by Cooste

208쪽

albam esse dicit: & post, ex alba spina sumi, adjech: Virgaque Dualis destina sumitur alba,

Qua lumen thalamis parvoneina dabit. Pol illud nee aυes cunas υiol e feruntur, Et rediit ostro, qui fuit ante , colos. Στόξ, , Hesychio. Leguntur & hi versus apud Festum codirupti, hoc pActo:

Inlaustam strigem, puerperis maxime infestam , Hebraei n V lilii dicunt, Esaiae 3 4. a P, quod nox est, quia nocte volat: unde&s in uuatuor cubiculi parietibus, in quo decumbit puerpera, scribunt TVIIm, stulte putantes, tale daemonis tetriculamentum & injuriam ea ratione arceri posse. De hac lilii multi multa insulse nugantur. Naham Armenis dicitur Lamia. .Volatica antiquitus nuncu-

pabatur, teste Festo.

g 3. sagam adhaec vocant a satagendo plerique: nonnulli asagiendo : Aliam vero elymi occasionem longius petitam in Saxonica doctissimi viti Joannis Becani comperies: sed aliis placet, a sagan voce Hebraea deriuari, sacerdotem seu vatem denotante. Alrumnam veteres Gothi dicebant, vel Hellerum, hoc est , secreto cum inferis & daemonibus colloquentem : unde dc herba mandragora helletumna dicta est, quam 3c Germani Altun appellant. Nostratibus Hex & Zaubetsche vel Zauberin nuncupatur ejusmodi dementata mulier. Gallis Sorciere: Italis Iannata, incantauice, strea, siliga, maga, fareurria: Hispanis Bruxa. Σ καέ q. Hanc autem dico, quae ob foedus praestigiosum aut imaginarium cum daemone initum, qualiacunque mala vel cogitatione vel imprecatione. vel intuitu vel re ludicra atque ad institutum pus inepta designare putatur: velut acrem insolitis ignite fulminibus , tonitru terrifico concutere, damnosa grandinis insueti multitudine ferire , tempestates excitate, segetem in agro laetam alio transferre aut depopulati, - morbos praeter naturam hominibus bestiisque ciere & mederi, paucis horis longissime evagari, choreas cum daemonibus ducere, epulati, succubum agere, vel eum daemo nibus coire, seipsam dc alios in bestias commutare, & mille mon X - sttosa Diuitigod by Cooste

209쪽

sttosi rerum lassibila ostentate. ut hine facile conste , quam longo intervallo a magis infamibus nostra distet Lamia. s. Ad cujus loniorem deseriptionem facient quorundain poetarum s licet peculiare illud nostiarum Lamiam in genus. quod ob opinionem maleficii hominibus 8e brutis in exitium eo, quo a adietur modo, illati, nostro seculo comburitur, eos non novisse existimemὶ fabulosi versus, ex pervetis opinionis ossicina deprompti ut Virgilii libro . . AEneidos, ubi Dido ad Annam sororem ait:

Hine mihi Massile gentis mon ευμ saeerdos, Hrest earmiuibus p romittit solυere mentos, Quas velit,astassis duras Immistere curas, Sighre aquam fluviis, flumina υenere retro, Nosturno que ciet manes: mugire videbis Sub padibis terram, er destendera montibus ornon ε 6. Et in damone, seu PharmaCeucriR, Eclog Carminibis mee foris; mutata/-Item: Ziuin equum domitor; quem eapta cupidine conjunx, urea percussum virga. υe famque Uenenis Fecit avem circe, froitque eoAνisin alas. Omnipotentiam quoque Circes maleficae praedicat Homelus. Item: -υε. Frigidus tu pratis cautando rumpitur Vias. ν T. Ouibus non apud Ovidium gloriatur malefica lcum υolui, ripis 'sis mrantibin, amnes Infontes radicto sisor: concussaque fisso, Stantia eoncutio eantu freta : nubiti pella, Nubilaque induco: υentos abigoque, vocoqucοῦ. Vipereas rumpo υertainearmine fraces: Vivaque fixa, siua coviniapaque robora terra, et omar mo Deo jubeoque tremistere momes, ct oeugire solum, maue que exire sepulchris: . Te quoque Luna traho. Item de Medea legitur: Virbaque ter dixi placidos faeientia somnor, stuc mare turbatum, quaesumiua eoucita sint.

Et paulo posti

Ter se eouvenis, tersiumptisfinnine erinem Droraυis aquis, fervis E hiatibus ora Saluit. Et de eadem:

210쪽

Dκ LAMI Isct miserum tenare injeeur urere aem. Ite Carmine lega sereolarilem ne citis herbam, D eficium isse earmine fontis aquae. Bisibin glander, eamataque visibis uis Decidit, re nutu poma movente fluunt. Horatius: Quae sidera excantata voce Thessala, Lunamquo eaelo deripit. 3 3. Et Tibullus de lascinatrice: Hone ego de ealo ducentem sidera vidi, Fluminis ae rapidi earmine vertit iter. me eantu βnditque solum, inanesqueIepnishris Elieit, tepido devorar ossa rogo. Cain lubet, Me tristi depellit lumina erior Cum lubet, ohio convocat orbe nives Item de incantationis vi copiose seribit Lucanus: Meni hausei nullasanis postula veneni, Ineantata perit. Paulo poste Cessavere vises rerum, dilataq- longa Haesit nocte dies, leo non paruit aether, Torpuis prcceps audiis carmine mundis. Et paulo ante: Carmine Thessalidum dura inproordia fluxit, Non fatis addisin amor flammisque severinlisitis arsiere ignes. Item: Gens imis dist, maeulandi eallida earis, Quos genuit natura mali: qui fide, mundi, Iuraque forum possum perser ere rerum. Nam nune Hars polos,qflumina mittere norum,mhera bub terras adigunt, monte que revelium. g 9. C. Manilius Amonomices suae lib. I.

.,--, i Linguis diaere voluerum,

- Sollieitare umbras mamque Acheronta movere, In noctemque dies, in iacem vortere noctes,

Omnia eonando doctas Alertia vineis. Apud Maronem adhaec saera inferis Magica se facturam simulans Dido, Unum exuta pedem vinclis in vecte reeina X a- ΠΗ

SEARCH

MENU NAVIGATION