Ioannis Wieri, ... Opera omnia. Quorum contenta versa pagina exhibet

421쪽

carminibin, plerunque υeria ignotu: quod tota verborum virtus ab harmonia ear h non pendeat.

V e pertinent supelstitionum & verborum ignotorum, quibus utrum bene aut male preceris ignotas, monstra: haud diibie malis inventa hominibus , dc pio libidine excogitara, quae cum Dei contumelia, in sacrosanctae nostrae medicinae conspurcationem caluis ratisηri mniamque furtim itrepsete. Cujusmodi hi usurpantur rhythmi contra

assar fert wrrham, this Melchior, Balthasar aurum :Hre tria, qui fecum portabit nomina regum, Solia ur a morbo Chrsi pietate eaduco. a. Item, arrepta aegroti manu, in auribus immurmuretur: Αὐjuro te per Solem & Lunam,di hodiernum Euangelium a Deo tradiatum D. Huberto, Egidio, Cornelio & Joanni, ut surgas. nec in te ram relabatis, in nomine Patris, Filii dc Spiritus sancti, Amen. g 3. Ita antiquitas credebat, verbascum cum sua radice tu sum, Vino aspersum , folioque involutum , dc in cinere calefactum, str misque impositum, eas abigere, si hoc fecisset virgo jejuna jejuno, &manu tangens supino dixi uet: Negat Apollo pestem posse crescere, quam nuda virgo restinguat. Atque ter hic despuendum putabat. si Adhaec, ut sanguinis fluxus inhibeatur, in usu est: In notat. α-. Viri Patris & Filii & Spiritus sancti, Chunrat cara sarite confirma consana uri imabolite. Hem: Sepat sepaga i sepagogat sta sanguis,Consummatsi,

in nomine Patrist podendit & Filiit panderat Spiritus sancti tpandorica ' pax tecum, Amen. Addam, quod carmine apud Home- , sauciato Vlyssi sistere sanguinem potuit Autolyci filius. Serpe contra sem tina perviam portata fugere serpentes, bufones, lacertas, & quicquidr venenos iri via faetit, creditui. Quod hac ratione quoque emperiuntur: fit in terra circulus trina circuitione, iis verbis, In nomine Patris an & Filii elion t& Spiritus sancti tedion t Patet noster. Hine terdicitur: Super aspidem & basiliscum ambulabis, & conculcabis leonem & draconem, itina circuitione. Tunc in circulo . quicquid idi .c, iri s. fuerit,allig36 apparet. Qua hic non immerito exclamare lubet: Quae communio luci cum tenebris aut quae concordia Christo cum Belialeg 3. Theophrasto ischiadicos sanat carmen a Catoni luxata mei . bra cautio haec, Danata, d.iries, dudaries, astararies, dc reliqua. Est.

422쪽

V. MALa Fre Io. 377 qui contra arthritidem, manu sua albusiniam juniorem inserit, plec lis si in ut fusis eodem in loco: tamque diu morbum exulare credit, quam illa vivis radicibus geriuinei: ubi vero interierit, recurrere malum: sed tum ad hujus amuleti repetitionem redeundam. Si duo maleficio laesi, mutuo se graviter prosequantur odio, in pane mitiali haec inscribantur verba: Abrae amon filon. & offeratur utrique eondus panis: hinc perpetuus2triusque subsequetur amor Iri. --β 6. Contra canis Ubidi morsum, pani inscribitur: Irioni kbirioti a. .isjisi. esseta kliud et fere. inde voratur. Vel hoc scriptum in papito. aut pane,

- homini sive cani in os inseritur: D rex gloriae Iesu Christe ἱ veni cum pace in nomine Pallis ' max in nomine Filii t max in nomine Spiritus sanctit prax Caspar plax Melchiot Balthasar ' prax t max t Deus

ymax t. Non infimae sortis nobilem cognovisimili curationis ratione celebrem, qui pomi palliculae inscribit, Hax pax max Deus adimax, atque edendam illam venenato a cane rabido porrigit. Voces autem . corruptae sunt ex ignoratione linguae Latinae & literatum, ubi forte is nobilis in schedula Getinanica competit ad ejusmodi curationem bas, valere voces , hoc t po t mo i Deas adjuvet et , cum crucibus interstinctas, uti fere in similibus superstitionum mysteriis fit,cruces ex affinitate, T literam esse ratus, hax pax max Deus adimax legit, dc in pomo exaravit. A singulis autem medium stularum Brabsiaticum postulare eum audio. Q a pecunia congesta, sacellum prope arcem suam extruxit, missis aliquot ea. impietatis mercede redemptis cohonesta- 'Θm, uti fertur. Ut vero huit mysterio ponde;is aliquid accederet, ad maximum natu ex sobole, velut jure hqreditatio, propagari eam cura- ionis efficaciam, nec ad alios posse derivati, temeretredulis persua- 'de r. Similibus diabolicarum vocum portentis contra cientium dor .

l. rem utuntur,Galbes galbat gal des gaidat. Ridiculu quoq; hoc scriptu appenditur: Sprigiles falce';dentatς dentium dolorem per sanate. Adversus febrem quotidianam, pomi tribus particulis seor-

um inscribitur, uni, Increatus pater: alteri, immensus pater: tertiae,

- Eternus pater: easdemjejunus tribus diebm ς lat. Si minus successierit, in paue missati scrib:tur: O febrem omni laude colendam: in altero , O languorem sanitati Sc gaudiis asci ibendum: in tertio, pax t. max t fax l. eundem aegrotus vorat jejunus. Si nec hic modus juverit, denuo in pane dicto toties pingatui: Pater pax ladonayt filius vita ' sabaoth Spiritus sanctus ' tetragrammaton l. quem tribus diebus, ut supra, mane absumat. Quidam ad febrem omnis generis inter-B b b mitten-

423쪽

mittentem, vitMs duas pa intelas verborum vi mediis partibus e omismittit , ipsoque contactu vincit eriacis essi gie, quam tollo subnectit. Sie quidem multos levat, sed qui fere gravius recidant. Contra febres , thoraci lignum rotundum anticant Tureae , deinde illud alio simili ligno percutiunt, nescio quid submurmutantes. In collo scheis dulam eontra easdem suspendebant quidam seperstitiosi monache jubentes singulis accessionibus quasdam effanoere preces , dc post tertiam accessionem bene sperare. Quis non animadvertit fucum g 8. Pprimis plurimum valet confidentia, nec in principio comulium quaelitui: Minde in acutis, jam morbo adulto, vix fieri potest, quin post tot patvxysinos mutetur morbus. Si Dei aut Aemonis viris tute ob scriptum evenit sanitas, cur non evestigio ea sequitur3 Exaratas item has voces, Gibel gQ gabet, rostro pulli imponunt: inde stilo praeacuto tale caput recta in medio pertundunt, pullusque exilitae vivit, maxime in aestate. Ea autem delitescit causa, quod pulli eaput cerebrumque osse utrinque dividituruntet quod in medio distin are, stilus, qua facile potest, penetrat: nec quicquam, illaesis cerebro, ubiae decedit. Verbis porro eam inesse vim existimat vulgus, earum re- 'rum imperitum. Atqui ab illis, si virtus ea promanat . curitatisfixo hcedi sive hominis aut canis capite, non idem contingit8 His addeirused Constanti. in piscium captura: Iao Sabaoth. Catminibus adhγ, equos apud Nigritas strenui es di in bello ruriores reddi, docet Aloysius Cadamustus. Iure iraque Oprimo alenus, quanquam ethnicus, Chariachirum&ῶarachium derisit: sisque Dioscotidem praeutulit, qui non illi cationibus εc verbis superstitiosis, velut illistradi.

Petit medicinam , .si s. Nec profecto hic in nostrarium muliereularum gratiam termitti oportuit, erucarum e brassicis abigendarum amuletum,i Da. catu Montensi rhytaeis Germanicis usureatum in hanc sententiam: Vobis dilecti erucis, tam conveniat hic autumnalis esus,quam Maiiae placuerit, ubi bibebatur edebaturque, nec Christi mentio erat, in Dei nomine, Athen. Ibidem observatum, Si virga ex vicinia domus adulteri vel scamni probi collecta in horto incutiantui brassic ς, erucis oppletae, evanescunt, potissimum si recta vel transuesse ingrediatur per-

custor: si veto circumeat, in brassicis permanent erucae. .

Io. Illud porro omnem superat stultitiam, quod quasdam voces cum imaginibus quibustiam coeli convenite, plerique autument:& verba quaepiam cum solennitate prolata, mutare sensus hominum de bru-

μι cum

424쪽

V M A L g p I c I o. - 379 Ac brutomm:bine in speculo consectato videri imagines, bine moverisceminas in amorem, hinc mutati elementa, terram varie assici, ignem ab ustione cessare, morbos curari. O' delirium incomparabile s Quae- nam vis haec quaeso, unde derivata, ubi recepta λ Si etenim pendet ab harmonia coelesti tota verborum virtus, ut Alchindus contendit: cur non ipsa per sese operari id potest, cum si causa superior 8 Dicet fortasse, coelum media & proxima causa, hoc est, vetbis agere. Fraue. Piag.II. At hoc doceat, in sonone, aut in voce, an in verbis exte- .rioribus operandi vis recipiatur. Prior enim natura sonus quam Vox, et zm .ec vox quam verba: haec enim ex illa, illa veto ex alio conficiuntur, operint.'

cum verba vocem dc sonum ineludant, & in definitione vocis conti- c. 'neatur sonus. Sine voce sonus esse potest, quia natura Inior: pari ratione sine verbis vox: sine voce autem & tono verba non sunt. Si igitur vis in sono recipitur, de qua sobus movet elementa, omni sono ietiam inanimatorum corporum poterit ea virtus communicari: quare nec voce , nee verbis opus erit. Si autem in voce, cum ea plerisque etiam animantibus, praeterquam homini, competat, id ipsum poterit ablutis etiam fieri. Si veto in humanis umbis tantum recipi dixeris, to- go, unde accipiatur vis, in primane syllaba, aut mediis, an ultima Z Si 'in syllaba, jam nonin verbis, ea vero mox petit. Eadem in aliis erit ratio, Qtrare colligitur, nullo modo verbis ineste hanc posse virtutem coelitus operantem.

ε Ia. Uthie mihi proclivius deserantur calculi a piss collecti, saeratissima Chrysostomi authoritate monstrosa haec capita truncabo finiamque. Verba, ait, sacerdotis ore proferuntur, Dei autem virtute conlaetantur & gratia: dc magici susum si quid habent essicaciae, id occultae virtutis habent a certa fiducia in diabolum. Nulla vero inestiis verbis essicacia: sed qui iis fidunt, hos ob impiam confidentia saepe illudi a Satana sinit justissimus Deus. Hic & insequentibus proxime capitibus,ad Leonis suavit charactetistica satis responsu esse arbitror. De metiea sanatione perperiapta, characteres, effigies, annulos υelsigilla.

CAPUT. I X.

Ηr c perlapta tum magiea, tum ex Sacris maxime literis furtim it,cta,suum habent locum, quibus contra daemonum studia, ineam lationes & maleficia,homines quoq; dementantur. Lemadmodum, cum primum EuangeliiJoannis caput, minutissimciliretis in schedula pictum , & Missae recitatione consecratum, collo alligatur, mirum contra incantamenta & diaboli machinationes creditur esse amulo.

425쪽

3.M . D E C 'U R A. T. L'n s. 'tum. At si ebattula haec alicujus habebitur ess caciae, praerogativam certesin*ularem adversas Satanae molimina obtinebunt illi, qui sa-- cramScripturam ex professo in m nibus vel manicis continuo circumri se ferunt. Sed ea nisi animis sit irradicata nostiis, ubi velat a fomite vita---Σ o ς Litetur, mortua permanet literae, etiamsi millies suspen istis V datur, alligetur, portetur, afficetur, obmurmuretur, inscribatur, tigium it σ lis aut annulis imprima , bibatur, edatur, vel etiam Voretur. ..is. s. a. Confirmat haec Chrysostomus: Quidam, inquiens Liacet mit. 63, dotes aliquam Euangelii partem scriptam circum collum portant. Sedo tiri. sacerdos insipiens, nonne quotidie Euangelium in Ecclesia legutur de auditur ab omnibus 8 eui ergo in auribus posita Euangelia nihil prosunt, quomodo possitne circa collum suspensa servare t Deinde ubi est virtus Euangeliiῖ in figulis literarum an in intellectu sensuume Si in figuris, bene circa collum sistancis: si in intellectu,ergQ melius in corde posita prosunt, quam circa collum suspense. . ε 3. Ejusdem est sententia: Qi do in gravem lapso morbum, anqui incantamentis succurrendum esse consulunt, alii rebus collo' alligandis, alii aliter: de tu constanti animo, quicquid id est, ct Dei' timorem sustines, patique fottiter malis, quam eorum aliquid sectarLHoc te martyri facit proximum. Hae ratione doeet Athanasius quoque, daemones plurimum formidare verba Psal. 68,si quis ex attente ex animo ore: Exurgat Deus, de dissipentur inimici ejus, dc fugiant facie ejus, qui odiunt eum. sicut propellitur fumus, tu propelles eos: de sicut liquescit erea a facie ignis, sic pereant impii a facie Del, de r me etiam oratione Satanam abegisse D. Antonium in acerbissimo illo certamine at ersus daemonum turbas, testatur idem. Α- has & illud Palmissae occinebat: Si consistant adversum me castra,

non timebit cor meum. . Peri apta, Agnus Dei, nuncupata consecrat Romanus Pontifex adversus noxios daemones, quascunque eorundem machinationes: quod palam est ex I. de Celemoniis Romanae Ecclesiae, sect. 7 . cλp. 3. de consecrat. Agnus Deu Ubi post ejusmodi consecratione hse subduntur. Lepimus Urbanum quintam Pontificem maxiinum misisse

- M Imperatorem Graecorum,tres Agnus Dei,cum versibus infrascriptis: .i' Balsam--munda eera eum ehristinatis unda '

Fulgura desursum depellit, θ' omne malignum

eccatum

426쪽

MALE FI cIO.

Praegransferυatur, uter partus liberatur, 'Donare seri dignis, virtutem destruet ignis, . . .

Portatis mim δε de fluctibm eripit undWsi s. Minus insuper mouienti habebunt manu efficii characteres, essigies, annuli vel sigilla, hac illave figura delineata, scalptave, vel imaginibus ad certos coeli positus hoc momento, dc illo loco insigni- . m. Atqui ut nulla astrorum vis in . . quae manibus conficiuntur, ope-oae imprimitur: ita, etiamsi infinitae divinis notis, nominibus, aut Scripturae sanctae verbis ornentur ,substantiis nihil ex figuris quibuscunque, verae virtutis vel accedit vel dςcedit: quibqs singulis mirandas peculiaresque vites certarum actionum effectrises ab initio Deus indidit. Nec enim jam nova ibi instituitur qralitatium mixturamonanateriae; ex ptima ordinatione, convenienti qualitatum temperamento indutae, nua de essentialis forma infunditur:Od corpori antea consormato, samateria & forma, quibus existit,conservantur,suaque ador 'nato temperie, arte duntaxat nova assingitur species: ad quam nihil sidera, nihil eo tempore existentes in acre qualitates conferunt. si 6. Immo, ut semel dicam quod res est . universam hanc commentitiarum specierum congeriem, vanam efie , & inessicacem, non pudet libere profiteri: etiamu hic mih tandent Thebit philosophum,& miliae antistitem, annulos conficiendi modum docentem, quibus animum exhilarari, hostes, cacodaemones & morbos arceri, mira culaque edi mentiuntur. Cuiusmodi annulorum commenta Eude- δε ρ.ω.

mum philosophum quoque fabricatum esse tradunt' objicient & M- bellum sui sempet similem, Ec tum' annulorum sigillorumque a ve- ...i ct 3. ritate Depenumero divaricantem fabrum. Accedet quoque Marsibus me Fieinus doctissimus alioqui philosophus, & pletique alii. Nec Gygis P. .. is.

Lydorum regis annulus menti excidat ut magica annulorum cathena et glaornatius plodeat Lamia, Menippi Lycii sporia. Cujus digito, ne comitiali morbo correpta cadat, a philosopho redarguta, avitulus ap- Phus' plicetur argenteus, hoc modo intus notatus: 'habit habet hebri. atque hinc breviola, quae vocapi, contra febres a quodam nebulone mistituaquaestore ficta, offerantur: Ananisaptaserit mortem, qus isdere Pirrit. Umala mors capta, dum dicitur anan apta. Ananisapia Dei, jam miserere mei. T. Per nuptialeta vero annulum sponsus mingat, ut ab impo-

427쪽

solvi velle, in amantis calceo stercus amatae collocemr, odorque perisceptus amorem intringet. Causam ejus virtutis, prosecto nimis manufestam, non est quod ad occultam proprietatem torqueas. Marea curatio male .

e a P. T.

VANissi MUM curandi maleficii mysterium, ex ineptorum de-lulatumque hominu archivis erutum , piis cordamue rarati ne hie aperio, ut videant intelligantque, quantum sit in rebus inane, ubi sigilla, eharamres, numerus, voces & conjurationem penitius consideraverint, sed ad populum phaleras. Rusmodi eommentis dementare de fillate hactenus voluere malescitati homines. Hota & die Iovis, Iove potente & dominante, accipitur umida Iovialis, de imseulpitur sequens tabul. o

Luna erescente, dicendo: O tu Iupiter planetarum major, fortunas dulcis

428쪽

duleis & illius, ε damasses , mahadis, Camas, Iadas, Dichidos, OA-didus, Canores, conjuro te per eum qui te ereavit, ordinavit & poetiuit , ubi suae placuit voluntati, ut sis mihi in hoc bpete adjutor, quo virtute.lilius laminae omnia maleficia solvatitur, se stanti conserat lv ' crum, gratiam dc amorem , Neem & eoncordiam hominum, Oomltetolo Zedelay Troppines Zorin Agare gitet bauit,Vitelua ult Υton, per eum, qui venturus est judicare vivos & mortuos, de stculum per ignem, Amen. His tet dictis, suffumigatur lamina mastiche, olibanu 'εc ligno aloes, Be custoditur in palino serieo cittini coloris, vel portatur. Cum per hanc quis operari volet & maleficia solvere,iamina bςc in igne ponitur, dicendo: O vos spiritus Iovis, amoris de dilectionis, me finite amabilem & eomplacabilem ad placendum omnibus, ye-

setayedate potestatem, ut sicut baec lamina calefit igne,ita etiam,&c. inde extrahitur Lamina, dc in vino extinguitur, dieendo: Sicut haec . Iamim extinguitur in vino,ita extinguatur omne maleficium,&c. ubi

hoc gustaverit& biberit, Ioth,he,viu,het fiat fiat fiammen Aperitu singula explicare nolui,ob curiosos ejusmodi ivpietatum imitatores,

o quinus omnem errorum viam praecludere malui. Galeno nostro hietidem demus,dicenti: Substantia est,quae suspei utitur, non voces bar 'barae, ut quidam praestigiatorum faecie assolenti Deeharadisroin, ima ni , figuris, exorei mis, 'ebussare illiciti , qui- 'bis thesauris inqmritur,elaustra 'reriuntur,capillitiodamtur maleficae, objiciunturque reliqua diaboli ludibria.

THasAURΠM Dorro sic inquirant hi magi. Virga avellanae tribus signata crucias eo uratur, non modosuperstitiose ' sed &impie ac blaspheme. Adduntur characteres cum harbaris nominibus, m. s. de in fodiencia leguntur Psalmi de prosundisi missa,Misereatui nostri: Requiem, Pater noster Ave Maria, & Ne nos inducas in tentationem, sed libera nos a malo, Amen. Α' porta inferi, Credo videre,&c. Expectate Dominum, Requiem aeternam, cum oratione certa. Et, si odiendi tempus neglexeris, a diabolo tollitur thesauru . ,-6 2. Ut claustra aperiantur,in particula cereae baptismo designatae flores volubilis imprimuntist, liganturque in anteriore indusii parte: ac ubi reserare voles, ter inflabis, dicesque haec verba: Arato hoc par liho hoc marataririn, tuo nomine aperio hoc claustrum . quod instingere cogor, quemadmodum inferna confringis, in nomine Patris & .

429쪽

rrita. lib.

38 ' DE CURAT. Vς 3. AEthiopidis etiam herbae ta clausa omnia aperiri, quibusdam simul ad murmuratis cantilenis . traditur. Eodem referendum, quod cuidam ad aquenm damnato Veneriis, omnes patefactae iue ripi fores, disjestis 'ris, una tantum admota herba, tignaculis qui . busdam decantata. At, si vis ea inest herbis, quorsum admurmurantur cantilenae, aut adhibentur signacula' Uel, si virtutem hanc obtineant cantilenae dc signacula, cur advocantur herbae Si simul conjuncta hanc essicae iam sortiri dicas, meram esse superstitionem , contra objicio. Rerum alioqui naturalium miraculis ut nihil derogarum volo, ita ejusmodi cantiunculis & signaculis nil penitus retribuendum esse, ingenue assirino. Quum autem herbae illae non operentur,nisi cantionibus signaculis applicatis, consequens est, iis etiam nihil ejusdem virtutis adesse. Si emetum subsequi tespondes: contingit is profecto daemonis opera hic colludentis ,ratione cantilenae vel fgnaculi, ut ejus di ludibriis incautos alliget strictius, cautiusquetiallat, nec ullo modo' vet. Dicam hic cum PDio, non satius fuisset AEmilianum Scipionem Carthaginis portas heroa paleiacere, quam machinis claustra per tot annos inaerere λ Quid & tam gravibus se onerant am L. bus,nostiiChristiani principes,in eSingendis oppidovim portis,tanto ponderosorum globorum infernalis pulveris potentia excusirumn mero λ quum etiam apud Acherontem investigare erubescerentneutu

quam , s quid hic in talem usu oste aequiri judicarent tsi 4. Pro defensione, figura ecta creta in tetra notatur, 3c mirae assinguntur nugae,recitanturque Psalmi, & Orationes,nec non Missae actus adhibetur, & in arbore clavus figitur ferreus. M s. Ut mille inminibus vel equis cinctus quis appareat, anniculus salicis ramus, unico inflictu abscissus usurpatur cum exorcisho, barbarorum nominum recitatione,&characteribus absurdis. ' ' . . g 6 . Damnum alicui inferte se credunt hi male sani, si imaginem conficiant in ejus nomine. quem laesum cupiunt, ex cera virginea nova sub cujus axilla dextra hirundinis cot locetur,& hepar sub sinistia. Item, collo appenditui filo novo essigies, quae acu nova in membro laedendo figitur, recitatione verborum, quae ob curiosos studio praetermittenda censui. Ea ex aere quandoqist apparatur, cujus membra ad ditiorem deformationem invertuntur,ut pes manus loco formetur.& pedis vicissim locum subeat manus, facietque invertatur. Ad atrocius malum similis imago adornatur in hominis forma, in cujus capite nomen certum liti bitur,& in costis ea nomina, Alifcaseit aaκahit mel. mellat

430쪽

v . MAL Esroro. 38imellat leviatan leutataeer ea in sepulchro defoditur. In eundem u

sum, ut ipsi vocant, in Martis dominio, parantur duae imagines, una cerea, altera ex hominis mortui terra: & ferrum, quo homo necatu . fuit,traditur alteri imagini, ut alterius necandi simulachri eaput tranε- figat. In utraque duo inscribuntur nomina, & charactetes seorsuiu peculiares: & certo altera reconditur loco. g I. In mulieris amore conciliando, conficitur in hora Ueneris imago, ex cera virginea in amatae nomine: cui charactet imprimitur, de circa ignem calefit: dc inter agendum, cujusdam angeli memoria in mentem repat. Non absimile monstrum fingitur, ut quis tibi in omnibus obsequatur. g 8. Ut tandem capillitio suspendatur nostra haec males ea , &hujus nugatorii actus scena tragicum sortiatur exitum, apparatur essi-gies ex terra capitis mortui hominis, in alterius nomine baptisanda, cui nomen cum charactere inscribitur: hinc osse putido sumtur, dc inverso ordine leguntur Psalmi, Domine Dominus noster, Dominus illuminatio mea, Domine exaudi orationem meam, Deus laudem meam ne tacueris, &c. Deinde duobus diverse locis ea sepelitur. g 9. perlaptorum, characterum, figurarum , annulorum, ima-hinum , reliquorumque id genus prodigiorum vanitas ubique explodenda , omnium obtutui lucidissime pateat, formulas has sacrifico surreptas supprimere nolui, quo de caeteris ejusmodi hominum ludibriis racilius pronunciaretur sententia: quibus si vel veritatis mome tum inesse levi solum cogitatu suspicatus fuissem, eas hauddubie evestigio, cui debentur, consecratas excepisset Vulcanus. uuibin verbis Eupor ae taesturnitas in tormentis O quaestonita induei er fomi ereditur.

C A P. XII.

IN URNIUNTUR, qui,cum scelus aliquod capitale admiserint,vel antequam subjiciantur quaestioni,vel intciea dum torquentur,quo-iundam aut scriptura, aut prolatione verborum consequi sibi videmtur, ut & tacere possint, de nihil omnino sentite. Id quod tam firmiter sibi persuasum habent, ut fuerint, qui hac fiducia ultro se tum carceri , tum quaestioni obtulerint. A diabolo enim , cujus interest sceIera non puniri, sed indies accumulari, confirmantur in malo, nec solum organis vocis obstructis impediuntur, ne loqui possint, verum gravi

etiam somno opprimuntur, ut nec audiant interrogata, nec tormenta sentiant. interini tamen his illi penduli verbis ac versibus, sane pcrqua ατα θηα utuntur: Cec Impa