Ioannis Wieri, ... Opera omnia. Quorum contenta versa pagina exhibet

511쪽

DRMAGORUM VI cujuscunque sormae requisitae imaginem aut spectriam , praestricto

oculorum acumine, in urna vel speculo vel acre aut alibi ostentant. Nihil autem verE in rei esentia, non phantasticum vel imagina-Gιά. r.3 rium, hac ratione praestar mi queunt: quemadmodum omnes Pharaonis magi, ejusdem cum his nominibus proseisionis & potentiae, nihil praetor rerum praestigiosam exhibuhre sectem. Hoc mago-etia' '. genus non perinde aliis noxium, ut repudiata daemonum communione ad mentem rodeat poenitens, & admonendum de compellendum cst. Idem in republica rith ciam posita circum iaraneis illis praestigiatoribus & joculatoriis merito accidat, ne ea impunitate , curiosarum rcrum studiolae plebis loculis caute in posterum inlidientur.3 . Quicunque vero diris execrationibus , eXorcismis , precationibus,blasphomo nominis divini contra secundum Praeceptum abutu, barbaris vocibus authorem prodentibus , quemcunque e sectum praeter naturae ordinem , advorsus verbi divini institutam a Deo rationem extorquere , in robus sertis vel ludicris satagunt: ii ut curiosarum artium ad propriam perniciem cultores , saniori doctrina primum instituti, uricta lege coercendi sunt, de ad resipiscentiam cogendi. Quod si praefracti perseverent , arbitraria esto mulcta, qua constringantur , ne tandem in legem contra blasphemos Mose latam deliquisse judicentur. 6 8. Caeterum magorum plurimi professionc sunt religiosi,quos

vocant. Qui occultam mentiti artem, maleficii dignotioncm curationemque jactare non verentur. Nam si morbo aliquo contuma-

'ci, imperitae plebi ignoto, nec vulgari quis conflictetur, atque eorum fictae confisus scientiae, consilium quaerat, maleficium esse vel

incantationem persuadent morbum ex naturali causa ortum,medicisq; doctioribus non obscurum: additis etiamindiciis,quibus velut digito commonstratur innocens saepe semina.. Morbum hac ratio ne comminiscuntur,& invincibilem calumniam in senti impingunt, illusores utroquc nomine non modo inter perniciosissimas iniqui quaestus adulterinae monetae quod pictatis praetextu alios inescent, & daemonio devoveant, offerantque ) architectos &falsarios reputandi , verum etiam illis qui libellos spargunt famosos annumerandi, & velut civilis , ne dicam publicae tranquillitati, turbatores censendi, si hoc controversiarum & atrocissimo-rtim odiorum , quibus miserrime conflictantur intonantque vici-Diuili od by COOste f

512쪽

VI IM τ A MIUM POENI S. triae, pagi & urbes, seracissimum seminarium, ad justam trutinetur bilancem. Suos tamen hi inveniunt patronos, ob religionis me. . s.forte titulum. Hos enim qui tangit Christos , Dei configere pupillam clamatur. Hoc grande nefas, & morte piandum. Interim tamen,ut minimum,ab hoc instituto coercendi sunt, a bonorum stultione suspendendi, vel etiam exilio puniendi: at pro sceleris enormitate, iis quorum interest, ne sutor quod dici s olet ultra crepidam , poenam decernendi, augendi vel immutandi potestatcm relinquo. 6 9. In horum magorum albo censendi suo quodam jure, quotquot contra divini verbi majestatem & genuinum usum, in medicinae, omnium artium & sacratissimae & utilissimae , non toleran- ρηη ii . dum despectum, contra quoscunque tum hominum tum bestiarum morbos, salem con)urationibus verbissiue sacris huc contortis exc-cratum, & aquam cadem potentia expiatam propin*nt. Huc accedunt qui exorcismis verae virtutis exortibus, aut inconditis incongruisque verbis, sacro aliquo nomine, vel divinae Scripturae vocibus, scith sucatis ut dolus lateat, teste Augustino: vel sacris aut a- lioqui horrisonis sine intellectu dictionibus recitatis aut scriptis, di collo suspensis, aut alicubi alligatis uruntur. Superstitionis limites hos transiliisse fatendum cst, & propterea redarguendi acriter refrenandique, ne in immane idololatriae scelus & sacri lcgium utrique, & actores, & qui admittunt, incurrentes, illius olim diras subire se poenas ,serci querantur.

paruam arioli, V qui in annulo vel vitro captivum timcumferunt daemonem, mereantur, est quod magici libri . ni exurendi.

PLerique insuper magi Pythonis spiritu inflati, artem divinan- Dititia indi profitentur: & rcs pcrditas quis suffuratus fuerit, aut ubi caereconditae sint, & alia abdita, vel otiam ancipitia, se mani sc- ea t- stare posse jactant. Quum autem hi vel fumo inducti, ut aliquo habeantur saltem numero, sibi artem v cladicant occultam,& . M G, scientiam quam ignorant: vel propria compulsi malicia , ut frau- .dent : sive avaritiae ilicisti studio , ut quaestum fraudulenter faciant, Diuiligod by Corale

513쪽

ciant, etiamsi interdum per satanae cooperationem nihil aut parum noverint, glorientur nihilominus de divinandi cognitione, sive etiam aliquibus cxorcismis , execrationibus, votis & ceremoniis, quod pollicentur , peragant: utrique mendaciis & mcndaciorum authori, velut testi certi flamo innixi confisique , non ita impunEtolerari debent. Furti enim aut alterius sceleris notam inuruntiis qui hic ut innocentissimi agnoscuntur , ita & illaesi nominis inter vicinos antea s cmper vixerunt pacifice : at hoc notati cau- Ierio praeter meritum , calumniam in posteritatem multam sustinent, ut hac ratione gravi simultate & odio divellantur conturbenturque numerosae familiae , & celebres viciniae antea continuo pacatissimae : discordiae itaque hujus cxitialis & calumnia rum execrandarum authores , non alio habendos esse loco, quam seditiosos Reipublicae turbatores & falsarios , equidem sentio. Quibus, ut minimum, cum primis silcntium a magistratu imponi decet : deinde arbitrariam pro delicti qualitate, pecu niae irrogari mulctam: ac nisi a maleficio desillant , exilio p niri : quemadmodum in quodam ariolo Ioachimo, ab ornatissimo Senatus Caesarei ordine apud Geldros , olim prudcnter factum memini. Iriit. io. g. 2. Enimverti poenam Mosse, ex Dei voluntate sub lege veteri, us farinae hominibus constitutam , illis non imprecor. Ea ita sonat: Vir & mulier, in quibus Pytho vel divinationis xii υε- Herit spiritus, morte moriantur , lapidibus obruent cos , sanguis corum sit super eos , vel capitali poena digni lunt. Item ry t tη. Anima quae declinaverit ad magos & ariolos , & fornicata lacritetum eis, ponam faciem meam contra illam , & excindam eam de medio populi inci. Et Dcut. I 8. Non inveniatur divinus qui divinando futura praedicit, nec mathematicus, nec ven ficus , nec maleficus , nec incantator , nec contulei S Pythonem, nec magus,n C

a mortuis sciscitans. Abominatur enim Dominus quicunque ista facit , & ob istas abominationes excindit cos Deus tuus ante . UI tc. Sic intcriit Ochosias rex Israel, quia infirmus spreto Deo

vero, & lcgitimis mediis , misit ad consulendum Beelzebub Dcum Accaron. Qua propter a populo Israelitico illos publico ' λ edicto designata poena cxulare voluit reX Saul, qui magos &ario- 'los ab stillit se torra , atque intcrsccit cos qui Pythones habebant in vcntre. Nec poenas idem illo evasit debitas , quod hu)us fami

514쪽

ri I ουτ AMIuMPos NI S. . 46stiae mulierculam in Endor consuluerit. Contra Manassem quoquc , & Israelitas , Deus mire excanduit : graviterque punitishhre, quod divinos sustinuerint, a. Regum II. & ΣΙ. horiuri

etiam meminit Esaias cap. 19. & ΑΦ.

6 3. Suus hic locus quoquc dcbetur iis , qui, ut ipsis ipserumque voluntati obediat, ad nutum respondeat , mi1crum circun--unt daemonem , in deditioncm extreme stillitibus & ccremoniis adactum , & jam annulo ab aurifabro s and subtili artificio soque incarceratum : item qui cundem ostentant in duro, nec

fragili scilicet crystallo, aut vitro mirum est, id a diaboli, ex

tartaris continuci ardentibus evolantis, calore non colliquescere tam stricto & irremissili concatcnatum, ut suis solunt nunc d

minis , velut servus captivus & mancipium , suam divinando, aut ros abstrusas detegendo , strenue praestaret operam. Sic ipse naturalis postulat ordo reciprocus, uti dominus servi dominus, ita & servus domini servus. Hi quum animae suae consulant mald, & aliis imponant , impietatisque inquinamentum affricent, minimh tolerandi sunt. 3 4. Praeclarum justae pcmae, imitationequς dignissimum cxemplum ante paucos annos in hujus prosessionis hominem , Iacobum Jodoci de Rosa nomine, Cortricensem, Arnhemiae apud Gel-dros proposuerunt , promulgaruntque Caesaris authoritate cximii viri Senatorii: ejus ordinis clavum vigilanter gubernante amplissimo doctrina , existimatione & prudentia viro D. Adriario Mario Nicolai, cancellario mihi multis nominibus observando. Annulum ille circungelhabat, in quo exorcismis colliga--y t tum putabat daemonem, quem etiam singulis quinque diebus, ut minimum , alloqui , & cie rebus novis aliisque consulcre, ut ipsc ait, oporruit: libros quoque maleficas artes corijurationesque impias contincntes habuit, qua occasione non modi, hominum & bestiarum morbos ex maleficio ortos ab aliis discerne re , sed βc curare voluit. Quapropter post suos carceres, heros ille publico loco ante aedes Senatorias circa forum sotcnniter spectatἄ-xum corona cinctus, malico limulatum captivi daemonis carccrem, annulum videlicer, posti impositum, sontentia rite lata aperirc , atque omnino perfringere cogebatur, eoque modo captum libertate donare : nisi forte violento mallei impulsu contritum daemonem

credat is , qui annuli solido munimento illum constringi posse

515쪽

ratus suerit. Accessit quoque, ut libros in ignem idem ilic conjiceret : astaretque tantilper, donec flammae eos absumpsissent. Exilio insuper puniebatur, post exolutas hujus actionis causa factas impensas. Actum Arnhemiae, x . Julii, Anno I s 48. Eadem ratione erunt crystallus, vitra, & reliqua nefario usui conssecrata organa, sentcntia solenni condemnanda, & palam infringenda. Horum nefar artificibus & patronis pro delicti magnitudine, ex aequioris magistratus arbitrio irrogabitur poena. ..ue: - f Porro de curiosarum harum artium , vel potius praestigio- . rum libris quid decerni debeat, ne quidem in quaestionen, voca dum : quum non modo Romanorum exemplo, qui licet Ethnici eL 2 tamen Mathematicos & incantatores Senatusconsulto cx Ita- lia pelli, & eorum libros concremari voluerunt, aboleri illos oportet. Vertim etiam qubd memorabile & posteris omnibus sine controversia imitandum hic exemplum legamus in Apostolorumty. Actis, ubi Pauli Apostoli praedicatione Ephesi comburuntur cuncti eo comportati execrationum libri , pecuniae quinquaginta millium precio aestimati. Hermogenes item magus librorum magicorum copiam magnam Offcri Jacobo Apostolo,qui exurebantur .Eos qui magiam admirati fuerant, volumina combussisse, tradit Athanasius de Humanitate verbi. Imperatores item Honorius &Τheodosius constituerunt, ejusmodi libros sub episcoporum oculis consumi flammis debere. Similes quoque congestos tenebrarum libros uti damnabiles, improbatae lectionis vocavit, prorsusque corrumpi voluit Ulpianus Jurisconsultus , l. caeterae. S. I. ff. familiae hercis c. 6 6. Huc universum illud divinatorum daemoniacorum thearum, secundo Libro inter infames magos relatum, accenseatur. Ob necromantiam accusatus est L. Apule jus a Sycionio Amiliano, coram Claudio Maximo Africae proconsule : & , ut quidam volunt, damnatus : licet plerique secus arbitrentur. Carolus VII.

Galliae rex Egidium rcgni Marischalcum suspendit ob magiam. De poena maleficorum apud Persas ,&Gyge, Plutarchus in Ar

516쪽

abia leges S decreta de magis se ariolis, eosdemIue consulentibus statuant.

QVid deinde leges & decreta de tota illa magorum colluvie

proposita statuant, stibjiciendum duxi: potissimiim vero, quod ab iis quoque objicitiir, qui Lamias in tempestate cienda & grandine provocando aliquid posse contendunt, illud est L. multi. C. de maleficis & mathematicis : Multi magicis artibus usi elementa turbare , vitam intontium labefactare , non dubitant, & manibus accitis audent ventilare , ut quisque suos conficiat malis artibus inimicos : hos quoniam naturae pcregrini sunt) feralis pestis absumat. Data Non. Decemb. Constantino Aug. I x. & Juliano II. consulibus : quorum ille Constantinus sc-cundus dictus , hic non multo ptist Caelar factus, & tandem Apo-

stata cognominatus. Lamias autem nostras , ut indoctas , vetulas& deliras, artes exercere nullas , nec ulla ratione clementa movere aut vitiare , quemadmodum nec ullum hominem, ncc daemones

cogere ut aliis noceant, posse, satis superque demonstratum est. Quocirca eas decretum hoc mini md concernit. Si quae sunt, quae vitae hominum insidiantur, cique vim faciunt, veneno id fieri oportet: proindo etiam veneficae tales dicuntur, & sunt: eae ex hoc edicto puniantur. 6 a. Item lib. p. Codicis, Imperator Constant. A. ad Maximum : Nullus aruspcx, nullus sacerdos id est , vetitae magiae doctor ) nullus corum qui huic ritui assolent ministrare , ad limen alterius accedat, nec ob alteram causam : scd hujusmodi hominum amicitia, quamvis verus, repellatur, concremando illo aruspice qui ad domum alienam accesicrit: & illo in insulam deportando post ademptionem bonorum, qui inim advocaverit suasionibus vel praemiis. Idem Imp. ad populum : Nemo aruspicom consulat , aut mathematicum, nemo ariolum: augurum & vatum prava consessio conticescat, Chaldaei ac magi, & caeteri quos maleficos ob facinorum magnitudinem vulgus appellat, nec ad hanc parim aliquid moliantur: sileat omnibus perpetuo divinandi curiositas. Idem Imper. Constant. A. &c. ad Thaurum praesectum praetorio : Etsi Nnia ae excepta

517쪽

cxcepta tormentis sunt corpora honoribus praeditorum, pr ter illa videlicet crimina quq legi Dus demonstrantur: etsi homines magi, in quacunque sint parte terrarim , humani generis inimici credendi sunt: quoniam tamen qui in comitatu nostro sunt, ipsam propemodum pulsant majestatem, si quis magus, vel magicis certaminibus assuetus , qui maleficus vulgi consuetudine nuncupatur , aut aruspex , aut ariolus , aut certe augur vel mathematicus , aut na randis somniis occultans artem aliquam divinandi, aut certe alia

quid horum simile exercens in comitatu inco vel C laris suerit deprehcnsus: pr sidio dignitatis exutus , cruciatus & tormenta non fugiat. Si vero convictus fuerit, & ad proprium facinus detegentibus repugnaverit pernegando,sit eculeo traditus , ungulisque Iul- cantibus latcra petierat poenas proprio dignas lacinoro. 6 3. Nullus debet consulere divinatorem, & quilibet a divinando debet cessare: & contra faciens punitur, h. d. fecundum Salicet. s 4. Nullus debet consulere incantatorem de his quae futura simi , nec Chaldetos, nec maleficos : & qui contra fecerit, ultore gladio capitali poenet subsacebit. Vivianus. 6 s. Quid mones invocant , vel imagines cereas incantant, puniuntur, h. d. Salicet. 6 6- Facientes incantationes ad finem mali, sunt puniendi: de

Jure vero Canonico, etiamsi faciant ad finem boni. 26. quaest. a. cap. illos.& c. Ex truruin extra de sortilegis.&c. lin. d.tt. ubi Glos 1a. Bart. Salicet

g . Ulpianus in l. item apud Labeonem. f. si quis. ff. de Injuria dicit teneri constitutionibus principum eos , qui aliquam illicitam divinationem pollicentur, juxta l. nemo habet C.de Mathemat. s 8. Divinatio divinorumque consulta in Tolciano sy nodo, &in epistolis Decretalibus condemnantur. Gregor. 3 cap. ΙΣ. suorum Decretorum .26.q. sa . si quis Si quis ariolos,aruspices, vel incantatores observaverit, aut phy lacteriis usus fuerit, anathema sit. Glosi Phylacteria dicuntur hic charis , in quibus continentur incantationes. Idem & hab. 26. q. s. contra : Contra idolorum cultores vel aruspices atque tortilegos fraternitatem tuam pastorali vehementius hortamur invigilari custodio : quod si emendare se a ratibus nolle repereris, si servi sunt, verberibus volumus callistari: si vero liberi,inclusione digni,districtamque sunt in poenam dirigendi., p. Aueustitius, & legitur 26. q. ultima, admoneant: Admoneant

518쪽

M IusAMIuM POENI s. 469neant fideles sacerdotcs populos suos ut noverint, magicas artes incantationesque quibus1bet infirmitatibus hominum nihil remedii posse conferre, &c. Et siquis haec exercuerit clericus, degradetur, laicus anathematizetur.

, Io. Item ex concilio Ancyritano, can. 3 . Qui divinationes expetunt ,& morem gentilium subsicquuntur, vel in domos suashHesmodi homines introducunt, exquirendi aliquid arte magica aut expiandi causa, sub regula quinqucnnii jaceant scciindum i gradus poenitentiae dissinitos. Gloss. iacundum legem isti concremantur di sed ille in cujus ciomo haec fiunt, post pqplicationem bonorum in exilium mittitur: ut de malefic. lib. nullus. In hac Synodo ctiam generali decreto damnatur incantandi ars M sortilegium , ut a diabolo inventum & pcrniciosum,&Jubentur Ecclesiarum administri, id genus mali ex Ecclesiis eradicare penitus. Damnari ad haec praecipitur illa maleficarum opinio , qua mulieres daemonum illulionibus seductae, putarent sese noctu cum Diana equitare in bcstiis quibusdam,& multa terrarum spacia pervolitare : quum tamen nihil earum rerum vere fiat,& tanthm pret-stigii, diabolo rima decipiantur. , ix. Item ex Concilio Martini papae: Si quis paganorum consuetudinem sicquecis , divinos aut tortilegos in domum suam in- . troduxerit, quasi ut malum foras mittam, aut malincia inveniant, vel lustiationes paganorum faciant, quinque annis poenitentiam

agant.

si a a. Item ex Concilio Laodicensi, can. 36Non oportet sacris eis, ossiciis deditos vcl clericos, magos aut incantatores existere,aut facere phylacteria,quet animarum suarum vincula probantur: hos au- ελι.

tem qui talibus rebus utuntur, projici ab Eccletia jussimus. g 13. Item ex Concilio Τoletano q. cap. 3o. Si quis Episcopus, ηρ v r aut presbyter, vel diaconus vel quilibet ae ordinibus cicricorum,' .s haruspiceS, aut incantatores, aut hariolos , aut certe augures Vel sortilegos, vel qui profitentur artem magicam, aut aliquos eorum similia exercentes, consuluisse suerit deprehensus, ab honore dignitatis suet suspensus, monasterii curam excipiat: ibique poenitentiqPerpetuet deditus, scelus admissum sacrilcgia solvat. 6 1 . Gregorius Hadriano notario: Pervenit ad nos, qui dquosdam incantatores atque sortilegos sucris insicquutus: & omnino nobis solicitudinem zelumque tuum gratum suisse cognQ

519쪽

ro DE MAGORUM Rscas. Studii enim tui sit, solicitE quaerere: & quoscunque hujusmo-

Christi inimicos inveneris , districta ultione corrigere. 6 Is. Item cx concilio Aurelianensi: Si quis clericus, monachus , vel secularis, divinationes vel auguria crediderit observanda , vel sortes quas mentiuntur esse sanctorum , quibuscunque putaverint intimandas, cum his qui cum eis crodiderint, ab Ecclesiae

communione pellantur.

6 I6. Item ex concilio Carthagin. cap. 89. Auguriis & incantationibus servientem , similiter Judaicis superstitionibus vel seriis inhaerentem , 1 conventu Ecclesiae separandum praecipimus. S I . Ex concilio Acquirensia, p. a. cauL26. q. s. episcopi: Episcopi corumque ministri omnibus modis claborare studeant, ut perniciosam & a Zabulo inventam , sortilegam & magicam artem ex parochiis suis penitus cradicent: & si aliquem vitum aut muliercin hujus ccmodi s celeris sectatorem inveniunt, turpiter dehoneni. 3. statum de parochiis suis dejiciant. Ait enim Apostolus : Haereticum hominem post primam & siccundam correetionem devita,

sciciis qubd subversus est, &Is ctiam qui cjusmodi est. Subversi sunt, & a diabolo captivi tenentur, qui relicto creatore suo, dia inli suffragia quaerunt: & ideo a tali peste debet mundari sancta Ecclesia.

6 18. Canon 61. dc sortilegis damnandis : Qui se vatibus tradiderunt, vel iis qui Ccnturiones dicuntur, aut iis sit milibui, ut ab . illis discant, si quid sibi xcvelari velint, secundum ea quae prius 1 patribus sunt sancita, Canoni qui cst de sexennio su iciantur. Ei-dcies poenae subjicere oportet cos , qui ursas aut sit miles bestias ad lusum & perniciem simpliciorum circumscrunt: & eos qui fortunam, fatum, genealogiam, aut si in ilium verborum turbam ad nugas deceptorias obloquuntur: eosque qui nubes fugare dicuntur,& imprecatores & amulctarios & vates. In his autem persevcran tes, nec mutantes sententiam, nec fiigicntcs haec perniciosa & ethnica instituta, omnino dejiciendos ab Ecclesia definimus , sicuti sacri Canoncs dicunt. Nam quae luci cum tenebris communiopaut

quae concordia Christi & Belial λj I p. Ex Concilio Agathensi, cap. 3. Perquirendum est , si aliqua sta mina sit, quae per quaedam maleficia & incantationcs mcntes hominum immutare sc possc dicat: item, ut de odio in amorem, vel de amore in odium convertat, ut bona hominum aut damn t

520쪽

vs ' Ι u s A M I u M P OE N I S. 4 Iaut surripiat: & si aliqua est, quae dicat cum daemonum turba in

similitudinem mulieris transformatam, certis noctibus equitare super quasdam bestias, & in eorum consortio annumeratam esse, talis omnimodo scopis correcta, ex parochia ejiciatur. 6 ao. Hic nulla in legibus aut decretis, Lamiartim a nobis descriptarum, aut attributorum iisdem scelerum fit mentio : quare nec eorundem poenis subjici illas oportet. si a x. inam cumque item divinatoriam artem condemnat lex Mahumetica, asseritque Deum solum arcana & sutura nosse : quare a Mahumetanis Inquisitoribus nonnunquam apprehenduntur, conjiciunturque in vincula illius disciplinae sequaces. 6 aa. Subjungam hic Isychii sententiam lib. a. commerit.in I. cap. Levit. Quicunque omina & divinationes & purgationes, vel dics & tempora custodiunt, mutili autem magis magi & vcnefici, abominabilcs sunt apud Deum. Et lib. 6. comm . in ΣΟ. cap. Levit. Non qualecunque peccatum esse , declinare ad magos vel veneficos, praediximus, in utroque enim a Deo receditur, sive sensibiles Pythonicos & vcneficos, sive intelligibiles dicas, id est,cos qui nomine Christi falsa prophetant deceptores & adulatores, qui veneficis sermonibus auditus multorum corrumpunt, ut a veritate quidem auditus avertant, ad fabulas & errorem convertuntur. Item:

Pythonicum esse vel divinum sive incantatorem, nimiae iniquitatis est. Qui enim talis est, & ipse corruptus est, & alios in sua iniquitate corrumpit. Cyprianus lib. de Duplici martyrio: Qui magicis artibus uniuntur, tacitd Christum abnegant,dum cum daemonibus habent foedus.

De magora issemium cs divinorum paenis eicta Imperialia

Uermanica. C A p. I v.

DEcreta adhaec contra magos infames & divinos promulgata inter statuta Imperii Germanica de Actionibus criminalibus & torturis, hoc loco adjungam, paucis meam subjecturus explicationem. 6 2. Artic. I . Ex indiciis magi infamis vel cujuscunve alius divinatoriae artis , nullus carceri tradetur, aut quaestioninus subjicietur : magus autem ille & accusator poenas propterea dabit. Silo quoque