Venerabilis servi Dei d. Bartholomaei a Martyribus ... Opera omnia quotquot reperiri potuere nunc primum in unum collecta, pleraque hactenus inedita, & ex autoris hausta scriniis, alia e Latio reddita ad pleniorem Tridentinae Oecumenicae Synodi notit

발행: 1735년

분량: 485페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

301쪽

,yo DOCTRINAE CHRISTIANAE

transferuntur, assumunturque possessionem , quo dc plene, firmiter, aeternumque

perfruantur.

COLLATIO SEU PARAENESIS TERTIA

In Dominicam tertiam Adventur.

Hortatur nos, uti iam diximus, ardentissimisque nos excitat verbis sanctissima

mater EccIesa omnibus Adventus Dominicis, ac ipso in introitu Missae , Christum ut alacres, & laeto suscipiamus animo nasciturum . Hujus ergo Domini. eae missa sic orditur: Gaudete is Domino semper , iterum Hra gaudete nune , s unquam : prope es enim, ut veniat Dominus moxque venturum annuncio . ItRque videte, ut caute ambuletis . humilitate, & moderatione composta sint vita,

di opera vestra; denique modestia oestra nota sit omnibus bominibus , Dominus enim prope est. Laetamini in cordibus vestris & non angustiamini in rebus hujus seculi. Iactate in Domino eogitationes. & sollicitudines vestras: niblisolliciti A. tis, sed in omni oratione , oe obsecratione oestra petitiones vestrae, inopia, oemiseria ves , tribulationes vestrae innotescant apud Deum . Projicite eas cum .dueia in profundum bonitatis ejus, & miserieordiae, & super omnia petite, ut pa Dei, quae exuperat omnem sensum custodiat corda vestra, S intelligentias vestras ἰn Christo Iesu . Pax autem illa, charissimi, consenso est animae cum Deo, dc rem quies vera, ex qua oritur illi gaudium ,& delectatio sumina, quam qui non e pertus non novit, nec scire potest , nee experiti, nis qui mundo corde semper esse sollicitus est, & conscientia pura . Sons enim . & rea conturbata semper est con scientia , quae nec hanc possit gustare pacem , di experiri. Statim ab illo Missae introitu eollectam addit Ecclesa Dominum rogans, ut ad nos acceleret dicens: aurem tuam precibus noris accommoda, oe mentis no strae tenebras gratia visitationis tuae illustra. In Epistola vetti Paulum indueit ita loquentem ad Philipp.4.v.4. Fratres gau

Hie in Domino semper, iterum dico gaudete, modesta oestra, sive humanitas, Nuncta conversatio vestra , nota sit omnibub hominibus : at licet in ipsis missae primordiis, fit introitu , uti jam vidimus, verba haec eadem usurpaverit :quia tamen illa sunt eruditione plena, eongruum est, ut & ea singillatius exponMmus . His quippe nos docet Apostolus, quomodo nos, di cum Deo, dc cum prinximo , dc cum nobismetipsis habere debeamus. Ut eum Deo nobis optimam ille tradit, suavissmamque regulam , sellieet ut spirituali semper gaudio resolvamur, quod nec mundanum quicquam interturbare possit, & temporale. Ex eo PO gaudium illud oritur, quo anima per fidem. ipem , fiduciam , atque charitate intime, firmiterque Deo conjuncta permaneat, & inhaereat: unde ec illa pessunditur inenarrabili, & in Dei laudes promptissmo sertur, At inexplebili de siderio, cum Propheta dicens Psalm. 3 44. v. 1. Persi tilos dies benessicam tib ,πlaudabo nomen tuum in seculum , ω ia seculum secuti i atque caelestis haec unλ est sui Augustinus ait, quae dc indeficiens est aeterna , imperturbabilisque quies , dc de lectatio, quippe quae mundi hujus, nee in Domino sunt desectationes, nec tranquι, la: , nec perpetuae sunt. Qui enim exultat in thesauris suis, & divitiis, in honor bus . aut in deliciis hujus seeuli carnalibus . nee in hoc semper, & assidue seculogδudςre , laetarique potest. Qui autem exultat, & gaudet in Domino, ab hac laetitia nou est quo divelli possit, dc contristati; nee prosperis, Iaetisque rebus scilicet ,

302쪽

nee adtersis. Scriptum est enim Pial. I 2 o. v.6. Per diem sol non uret te , neque luna per nialem: hoc est, s laetaris, & complaceat tibi anima tua in Domino, nil te prospera mundi movebunt, & adversa; nec in tristissima illa tot aerumnarum i

gruentium die, & nocte ab hae cessavit Iob sanctus interiori sua laetitia , qui se in mediis angustiis ajebat: si bona suscepimus de manu Domini s mala autem quare non sustineamus , sit nomen Domini benedictum . Quid hic temporalia dumtaxat

mala loquor, & recenseo. Cum nec ipsa, uti longe superant, spiritualia mala , peccataque vel graviora contritam , dc in Domino confidentem animam ab hae i

teriori laetitia, tranquillitateque dimovere possint; quin imo, inquit Augustinus, de peccato quod secit, tristatur peccator, & dolet; di de ipso peccati dolore, quem habet, plurimum laetatur, & gaudet.

Quare & jure nobis hoc tam suave imponit mandatum dicens: Gaudete in Domino semper; laetetur anima vestra semper in Domino, nec ab hac laetitia quidnam dicatur ,& sat, quicquid acciderit, recedat cor vestrum ; Sic urique nobis idem Scriptura Sacra saepissime commendat psal. 3I. Laetamini in Domino, oeexultate justi, et gloriamini omnes recti tarde: Et Ierem. 9. v. 1. non gArietur

sapiens in sapientia sua. nee glorietur fortis in fortitud ne suae oe non glorietur taloes in dyυitiis suis: Ied in boe glorietur , qui gloriatur scire me, oe nos m: ,

di consdere in me. Hate sei licet est Christiani utilia ,& delectatio vera, quique

nondum eam intus animam sapit, & sentit, nec thesaurum adhuc invenit , nec religionis Christianae medullam,& intima penetravit . Cum autem ista carnales non percipiant homines, nec intelligant, quomodo possit homo tot adverstatum,& aerumnarum impetitus viribus, & obrutus summa tranquillitate, & exultatione

animae gaudere : ideo superaddidit Apostolus in hujus quam in missa legislis, epistolae sner Et pax Dei, quae exuperat omnem sensum . Quod sensus hominis non ex se , sed gratia Dei vim innatam superantes, & supra se rapti, & consertati non eo usque perveniunt, ut rapiant hominem in carne vexatum , & corpore posse tranquille , & hilariter spiritu vivere . Alterum quod & nos Paulus docet nimirum , uti nos erga alios habeamus, & cum proximo, cum dixit modestia vestra nota sit omnibus bominibus , quae se Ambroso teste nobis accipienda , ut de civili,& politica conversatione intelligamus, optima scilicet, egregiaque virtute, qua facile possent homines amice , Christianeque eum omnibus vivere, & conversari ,

quae & aliud nihil est, quIm habitus quidam , & animi facilitas, dc propenso, quacum cujuslibet hominum conditionibus, & moribus inoffensa Dei lege quis optime convenit, nullum scilicet habens fastidio, sbique gravem putans, nullum non sustinens, sbi ipsi , proprioque nil commodo studens. Sed aliquando etiam juris proprii jacturam ,& dispendium aliquod , ne molestus aliis, & perturbator stpaeis. libenter serens. Hoe se ilieet Paulus intelligit eum dicit: modestia vestra nota sit omnibus hominibus. Ergo nos ipsos, quomodo nos habere debeamus, docet se etiam Paulus eum dieit nibi solZScitistis , & angustiamini super iis, quae indigetis, & ad vos spectant f Dominus enim prope es , ut adiuvet; nec otiosis vos ipsos torqueamini cutis hisee temporalibus oecurrere sollieiti necessitatibus , dc indigentiis: Omnem c ut Petrus habet epiti. t. e. s v. . 9 vestram sollicitudinem proiicite in eam Dominum Desrum, quoniam i, cura es de vobis: Quod idem profitetur Plalmista Regius dieens Psal. 39. v. 13. Dominus sollicitus es mei: denique si quae vos urgeant, necessariaque des ni procul amandatis omnibus inordinatis anxietatibus ad orationis remedium , seu asylum recurrite , & postulate cum g H

303쪽

Σρα DOCTRINAE CHRISTIAN E

secratione cum gratiarum Mione petitiones vestra innotescant aptid Dominum rhoc unum est Chri ilianorum certissimum remedium non inanibus torqueri , detri. stari conturbarique sollicitudinibus, aut animo despondere. In Evangelio vero revocat in memoriam Ecclesia sancta nobis praeelarum i lud sancti Ioannis Baptistae de Christo proxime venturo, sibique ipsa dato praeconis ejus munere testimonium , simulque verba illius refert, quibus ut ad suscipienduiti venientem Dominum pro dignitate illius , & majestate disponamus, nos invitat, di admonet, ad quod & narrat Evangelista Ioannes c. i. v. i 9. Quomodo miserunt ad Ioannem in eremo praedicantem, optimates, & populus Ierosolymorum lega. tionem omnium solemnissimam , virosque in id elegerunt inter omnes eximios,& praecipuos, nempe ex genere Sacerdotum, & Levitarum electos, quorum ratio apud ipsos potior, di aut horitas habebatur. Legationis autem haec summa , consiliumque suit, ut eum Ierosolymorum nomine plebis, & principum interrogarent; Quinam ille esset λ num scilicet ipse Messias foret a lege promissus λ se se palam indicantes vel ad unius sui vocem di iidem , ceu talim admittere , & venerari paratos e quibus & gravem inserebant ei tentationem , vanaeque gloriae , vel honoris . & ambitus illi inane obtendebant ab eminentia dignitatis, quam in eo venerari si sic ipse vellet, & admitteret, pollicebantur. Verum ad ingruentes adversum se tot aurae popularis, & mundanae gloriae ventos, ct tu ibines, tamque gravi nihil tentatione commotus Baptista Domini Ioannes, columna Dei firmi isma, & immobilis consessus est , & non negavit, testimoniumque iacit veritati dicens : norastim ego Cbristus. Et interrogaverunt eum legati denuo. suid ergo Elias es tu δει dixit non sum e rursusque interrogaverunt eum : Propheta es tu P S respondit nou : quo certe responso indicabat se non quidem aliis etiam verissimis Dei suinein

esse prophetis, eth verus ipse propheta , & plusquam propheta : nimirum quod non venturum ipse Messiam, ut illi, praedicaturus advenerat; sed praesentem irium exhibiturus, digitoque ipso populis indicaturus . Porro Legati negative sceum ad ea , quae rogaverunt, omnia respondere cognoscentes , interrogandoque

satigati: iuxerunt ergo ei: quis es ut responsum demus his , qui miserunt nos Z quid dicis de te ipso λ ait: Ego vox clamansis in deserto disigite viam Domini: ac si diceretivox ego totus, nec alia mihi dignitas, aut facultates, nis praeconis, qui vobis advenisse mundi Salvatorem annuntiet. & ut eum digne suscipiatis praeparare vos admoneat, quod unum agere mihi est injunctum. Quo certe responso maximam ille sui praestitit, exhibuitque simul, & humilitatem, & dignitatem . ae enim illa creaturae major dignitas, & gloria . quam ut aliud nihil sit, nisi divinarum vox ipsa Iaudum, & praeco. Cum enim in nobis nulla vere sint bona, nisi quae Dei beneseia, haud dubie & totum, quod in nobis est ipsius liberalitatis,& gloriae praeconium , & vocem esse justissimum est, quod ut contigit nobis An gelis assimilamur, cum autem ex adverso flemus, & obmutescimus insta crea turarum omnium ordinem ablegamur, & dejicimur. Charissimi diutius immorari nosco, detinereque vos . Hoc unum , & quem que vestrum interrogare velim ipsum , quod & Baptista togatus a Iudaeis: dic, qμα so, tu quis es P vereor sane ne multi sint hie, qui nune haereant, mihique Vel respondere sciant, vel quid ad propositum dieant de suis serte natalibus, di progς'nie , nobilitate, & opulentia praeclare gestis mira narrantes, quae scilicet omnia nihil ad rem , & interrogata pertinent, quando haec extra te non tua vere sunt de te hic ego quaero. Vereorque ideo, ne possis interroganti respondere de te , quia nec ipse nosti te, nee audisti, nec legisti de te, nunquam intuitus es temetri

304쪽

LIB. II. COLLATIO III. aς 3

ipsum , & exploralli: atque ideo quamvis plurima noveris extra te, nihil vere seis; quia de te nihil l cis . Adeoque nunc ego tibi temetipsum aperire velim, ut tu tandem & quis, & quantus sis intelligas. Nimirum tu creatura ex duplici, quod prope monstrum videatur, composita : ex intellectuali scilicet, & immortali spi-iitu, brutoque animali coalescens; anima tibi prope similis angelo intelligens, ratione praedita, libera, incorrupta, aeterna, ad imaginem, similitudinem Dei formata , quaeque Deum ipsum intueri, bonorumque omnium inexhausto gaudete, fruique sonte sit idonea. Haec porro tam splendida, tam nobilis anima , tamco:lestis in ferocissimae, spurcissimaeque belluae praecordiis & vinculis constricta te. netur. &Occlusa, carnis tuae videlicet, quae tot pravis, & obscaenis trahitur, &abundat affectibus, factaque est, sicut equus, S mulus , quibus non es intelle-2ltis . Ex quo jam deprehendas quanta laboraveris hactenus insania , caecitate , , di ignorantia, qui cum animae sublimitatem, & nobilitatem existimare unam,& gloriari debuisses, illique adeo componendae, & ornandae, ejusque tractandae saluti totus incumbere, omnino te secus habes, spurcissimaeque carnis tuae placere studes illecebris, atque desideriis pravis illius obsequens affectibus, quasque eoncupiscit offerens , & landens illi voluptates, viresque illi subministrans adversus spiritum , quo tabefactus ab illa veneno deficiat, aeternumque pereat. Corpus autem tibi concessum a Deo fuit, ceu conjuratus hostis, & adversarius, quod faeno domatum , & virga contritum animae parere, subesseque cogas. Tu sceptrum illi consers, & imperium, inversoque rerum ordine, susque cuncta subvertis in regno animae tuae, hancque subesse cogis, & servi re dominam,& earnem dominari subditam , & servam . Iam ergo vel nosse te ipsum incipe , , quando jam in carne Deus nascitur, ut quomodo suam ille, dum viveret, carnem habuit, discas & habere tuam , nec sordibus eam inscias , & spurcitiis. Tu qui similis in carne es illi, qua natus est, & passus, ni m aequum putas in poste. rum ancillari carnem, & servire servam , praeesseque, & dominari, quae vere domina est animam λ ejusque totum attendere pulchritudini, & majestati his praesertim proximis natalis Domini seriis , atque solemniis, quae sine salutari consessionis amarae sacramento nefas tibi si esiluere. Haec enim verae, quas Domino parare debes, viae, ut Christi vere communicans corpori, & sanguini smul hae die nascatur in te per gratiam , largiaturque demum tibi gloriam . Amen.

COLLATIO, SEU PARAENESIS QUARTA.. In IV. Dominicam Adventus.

Ρ Ostremus hie est adventus Dominiens dies. Quare ceu jam in vesperis, & per. vigilo nativitatis ejus conat ut Ecclesia fideles nos efficaciter ad spirituale gaudium , & devotionem excitare, seque missam inchoat hodiernam Plat: io . Me mento nostri Domine . Roresque caeli desuper , s nubes pluant Iustum, aperi iur terra , ω germinet Salvatorem. Psal: 3. v. 1 6. quibus verbis aperit Isaias de Spiritu Sancto concipiendum esse desideratum gentibus, eodemque prope modo nasciturum ex Virgine, quo germinet terra fructus suos, nempe scut illa stillan ti, rorantique caelo sinum aperit, & saeeundatur, se & Virgo verbum illud, sat cum interiori consensu proferens, nuntiantique Angelo cor, & os aperiens. re dicens: Ecce amitti Domini sat mibi secundum verbum tuum: ac per istud unum sat omnium quae patravit unquam, aut patrare potest operum consectum

305쪽

αρ DOCTRINAE CHRISTIANAE

eli negotium , nempe verbum caro factum est, Deus homo iactus eii, factus est homo Deus justitiae. Statim in introitu Missae subjicitur hic versiculus psal. 7. coeli enarrant gloriam Dei, ει opera manuum ellus annuntiat firmamentum : ae si diceret si Deum ita commendant, adeoque praeclari sint praecones ejus, quae secit. opera . quanto gloriosius celebrabit, & commendabit eum hoc novum ejus opus , quod immensim , tot numeris caeteris praecessit λ In collecta vero grande hoe opus in lucem exire cupiens, Et impatiens Ecclesia, quo suam ille potentiam exhibeat infinitam se eum rogat: Excita quaesumus Domine potentiam tuam, oe veni. os magna nobis virtute succurre, ut per auxilium gratiae tu , quod peccata nostra praepediunt indulgentia tua propitiationis acceleret. In Evangelio de primo Domini in hunc mundum adventu tractatur; sed iterum nos de secundo in epistoIacogitare monet Ecclesia , futuroque judicio, de quo nos supra jam egimus ad Evangelium Dominicae primae adventus, & ad epistolam secundae Dominicae. Me. ritoque simul utrumque conjungit. & proponit adventum , quorum amoris est prior, alter vero timoris; quippe terroribus, & minis excutiendi sunt duriores, ct saxei. Sic igitur hodierna in epistola legitur ad Corinth: i: v. . ubi ait Apost

lus: Fratres nos CBisi Apostos, adeoque S Episcopi omnes Iacerdotes s praedicatores eυ angelici, ctristi tantummodo ministri sumus, ct dispensatores - steriorum Dei. Hic autem , ut scitis , inter dispensatores, & mini liros praecipue quaeritur ut fidelis quis inveniatur Domino suo in his, quae ministrat, se & nobis

omnino incumbit, ut & nos fideles inveniamur in sermonibus, & colloquiis, in administratione Sacramentorum , di universo Ecclesiae regimine, nec utilitati pro priae , vel lucro, nec honori, nec tranquillitati nostrae quicquam tribuentes; sed omnia ad unam omnipotentis Dei gloriam: & honorem , animarumque salutem,

quas proprio redemit sanguine , reserentes. Quod autem ad me spectat, inquit Apostolus. Sim ne fidelis ego, bonusque dispensator, an non. judicet id Dominus e mihi enim pro minimo est , ut a vibis jussicer, aut ab tamano die; sed neque me ipsum judico . Qui autem judicat me Dominus est ipse unus, quis, qualisve sim optime novit: nibit quidem mibi conscius sum . nihil conscientia mordet. Sed non in boe justificatus sum, nee id sufficit, ut justus sm apud Deum . IIaque , , Fratres, Me in primis vobis commendo, nolite ante tempus jud=care quemquam, quoadusque veniat Dominus adjud candum, qui S iEuminabit abscondita tene Harum . Secretiora quaelibet, occulta pereata reoelabit, oe manifes abit consilia cordium reddens unicuique juxta monita βιa, oe tunc laus erit unicuique

a Deo. Ita nos, chariis mi , praesertim hortatur Apostolus, ne quod unius est Dei jus,& officium praesumamus, quae sunt proximi dubia snistre interpretantes opera , quae bona sorte fuerint intentione facta . De dubiis loquar: quae etenim aperte mR la , mala certe dicere , & judicare nil vetat; nempe si fratrem tuum , aut pso i 'mum ore blasphemo Deum imprecari audias, vel injutiis alium lacessere, di cui 'tumeliis , scortarive publice , aut inhoneste , sputeeque vivere; nefas, di m tum haud dubie tibi videri debet; non ut idei reo vilius eum habeas, & despicias; sed ut pro illo Deum exores , ut ab illo spiritualitet illustretur, reatusque sui veniam obtineat. Cum autem excusari possunt a noxa, putaque possunt intelligi intemtione facta proximorum opera , tune ea Dei judieio reservanda nos docet Apostinius, cujus & ipsi nos strictissimum , & aequissimum veriti judicium , ut non ver tantum, & opere, sed & ipso cordis intimo mundi simus, & inveniamur coram illo, puriores in dies effiei conari debemus, ut eum ille venerit scrutari a

scondita cordis nostri, puniendum nihil ille horreat in nobis; sed quod praemia e possit inveniat. IuDisi jam by Corale

306쪽

LIB. II. COLLATIO IU. as s

In Evangelio vero hodierno narrat nobis Lucas Evangelista c. 3. v. I. quo primum loannes Baptista Zachariae filius in deserto praedicationis tempore, ac in re. gionem Iordanis abierit Iudaeos excitaturus, ut ad mundi Salvatorem jam proxime

venturum excipiendum se componerent: Hanc porro narrationem ita Marcus exorissus est Evangelista c. l. v.1. Initium Eυangelii Iesu ctristi filii Dei. Nolum sit bis Ioannem Baptistam bunc esse, de quo scriptum es in Isaia propbeta, quem

missurus erat Deus Angelum parare vias ejus; vox ille suit clamantis in deserto parate vias Domini, rectas facite semitas ejus . Et erat s inquit idem Mareus

Evangelista , praeco ille caelestis Ioannes Desitus pilis Camelorum , oe nona pellicea circa lumbos, S locustas, oe mel laestre edebat, oe praedicabat eissaptismum paenitentia, & emendationem vitae, quique conversabantur in Iordane , baptizabat in senum paenitentiae: Sie enim illi mutatos in melius profitebantur mores, religiosamque velle exinde vivere vitam , & puram. Hunc autem Dei praeconem, & nuncium , charissimi, & ad nos ipsos sancta mater Ecclesia , qui moneat, ut & ipsi paremus viam Domino : via porro Domini non alia , quam corda nostra . Quare Iudaeis olim ajebat Samuel Reg. . praeparate corda vestra Domino, ait autem, parate. Grandis enim irrogaretur injuria tanto Domino spurca perambulare via , ubi praesettim ad eam ille declinare, morarique debuerit , in eaque destinatum sbi diversorium habuerit, uti in humanis cordibus commorari Deum oportet. Quo propter, s tibi cor immundum fuerit, obscaenisque conspurcatum assectibus, & consilis, nusquam apud te declinabit, & descendet amans ille puritatis, re castitatis; amat enim ille habitare in domibus Humneis , ut Psalmista loquitur psal. 44. v. io. idest castis, & puris animis. Sic utiques tu superbus, elatus, protervus, & vanus, non ille te conveniet. Isaias enim

de eo lac habet c. 86. v.χ. ad quem autem aspiciam, nisi ad pauperculum, S contritam spiritum, S trementem sermones meos : atque idcirco post Isaiam locutus idem ipse Domini praecursor addidit, amnis vallis implebitur, ει omnis mons , ει coliis humiliabitur: ae si dixerit adveniente Domino, mundumque hunc irra diante humiles, &demissos, seu vallium deelivia donorum caelestium imbribussore complendos, & in conspectu Domini sublimandos. Tu mentes vero, sublimes . & elatos quas montes, & colles complanandos, atque deprimendos. Quod ipsum Regius olim edixerat psaltes psal: 41. v. 23. tange montes, oe fumigabunt quas dicat percute superbum , videbisque, quod in fumum, & nihil habeat. Sic re ubi cor tuum odio flagraverit in proximum, nee apud te declinabit amoris author . & pacis Deus, quod tortum, & curvum in te redueas oportet, & com planes viam Domino, scut Baptista monet: erunt praυa in directa, S aspera in vias planar: asperum illud est eor, quod amoris in proximum , humanitatis,

Ec lenitatis oleo non unctum . Curvum est & desertum , quod per discordiam a recta divinae voluntatis. & legis deflectit linea, & regula d adeoque reducere opor tet , & complanare . Si quaeras autem , qua ratione cor tuum reducere ad lineampos Iis, respondet Augustinus psal: to. peritum imitari te medicum, aut chirurgum, qui conquassata membra, distortamque tibiam reducere, restituereque constituit; hλnc enim ille denuo confringit, stactamque mox apte componit, & reducit, reductam inungit, & fasciis valide eonstringit, & obfirmat:' teque curatur, con cinnaque fit, & tecta tibia . Utique se & tibi proponas, curvum , induratum que conteras primum oportet eoi tuum , & contundas amare, sinceroque pecca torum , di anteaste vitae dolore , & poenitentia, qui certe dolor optima contritio

dicitur, sive cordis constactio, & comminutio, quam di belle solemus expri

mere

307쪽

,ρ6 DOCTRIN E CHRISTIAN E

mere , cuin pectus pugno tundimus, & percutimus. Sicut enim in mortariota quodcumque libuerit pistillo contundimus , sic dum manu pectus tundimus , de cordis nostri duritiem infringendi, conterendique sincerum exhibemus, & indi camus animi desiderium , atque supremum illum de peccato dolorem , & horro. rem obtinendi. Contritum autem ubi cor tibi fuerit. aderit opportunus, & tibi medieus Sacerdos Christi, qui vera sincerae consessionis tuae probata paenitentia , quod confractum tibi suetit alligabit, & absolutionis sacramentalis virtute solida bit, ut ex saucio sanus, ex distorto rectus fias, aptusque qui nascentem excipias Dominum cum servoris, & gratiarum incremento . Quapropter Obsecro vos hae. tres, nullus sit in vobis adeo frigidus, aut segnis, ut hoc sacro adventus tempore eonfiteri negligat, & omittat, quando se credimus, & constemur natum in eatne nostra Dei filium , ut nos spiritu suo vivificet, faciatque divinitatis suae eom. participes, & hoc sentire nos, & credere probemus spiritum 'nostrum in id , de animum digne praeparantes, hos dignos poenitentiae fructus iacientes. Cum autem ille non carnis hic nobis oblectationes, & desderia praestiturus in carne nascitur, sed animae; nec carnalis tota proinde si, & terrena nativitatis haec nobis se.

stivitas; sed suas obtineat anima, gustetque delicias, suavissimosque capiat spiritualis gaudii fructus. Quis vero sit ejus, nisi & qui sub augustissimo latet in altari

Sacramento, Virginis uteri fructus, de quo canit Ecclesia mater nostra. O quam

suois est, Domine, spiritus tuus , qui ut dulcedinem tuam in filios demonstra. res, amoris immensi , quo nos prosequeris . pane suavissimo de caelo praesito .corporis tui esurientes te imples bonis, fastidissosque divites dimittis inanes . Ad

hoc quippe venit in mundum hunc Dominus, ut nos quaereret, uniretque sibi , nostram ut utilitatem in immensum eκtolleret, & ad ipsus majestatis suae parti ei pationem usque sublimaret , quod ut excellentius seret, & oportunius iub panis & vini symbolis hoe sanctissimo Saetamento delitescens in os nostru in , & intima ipsa praecordia descendere dignatus est, & ore deglutiri voluit. Quae vero major in eum ingratitudo, quam fructus ejus hac ipsa , quam recolimus nativitatis ejus solemnitate tepidi nihil delibare λ Quare, charisimi, cordis nostri mansonem illi praeparantes, conscientiam nostram integra , luctuosaque consessione mund mus , amorisque caelestis igne succens , & devotione ferventes ad ineffabile coo poris Domini Sacramentum aecedamus. Sic enim ille nascetur in nobis, videbimusque salutare Dei nostri super nos hic in gratia, & post hanc vitam in gloria. COLLATIO , SEU ΡΑRAENESIS QUINTA. In Sancti imo die Festo Nativitatis Domini Nostri Iesu Chri . Qid plura vos loquar, ehatissimi fratres, in hae die tam sancta, tam lata , si

vel hoc leve, quod vestro capitur intellectu ad inflammanda corda Vestra, di inducendam vobis devotionem , haud suseiat. Quid frustra laborem , vel prolixius apud vos orem , si vel unteum illud , quod Ecclesia loquitur, & prinseri verbum, & nuncium hoe Iesus Christus Altas Dei nas itur in Belbisem Pu ,

nihil vos movet, & excitet. Quae vobis verba proseram . & inveniam ad inflam mandum cor vestrum oportuniora λ Ajebat olim Sanctorum aliquis Patrum de hac oraturus sestivitate. Desciunt mihi verba , quibus apte , digneque po sim 3pud Vos de Verbo illo aeterno ,& inearnato dieere: Sie utique mihi modo contigit, quid de tam suavi, tamque mira sentiendum nobis si Domini nativitate , nec linqui Diqitiaco by Cooste

308쪽

qui prorsus, nec exponere valeo. Quandam lic iussiciat vobis hie afferte smilitu. dinem: si jam ab annis pluribus sol e terris abiisset, nec ortus nobis ullatenus arpatuisset, densissimique obvoluti tenebris non modo caecutiremus omnes, insuper& serieis, durissimisque eoniti icti vinculis, immensque frigoris horrore gelidi moestam diu vitam , & taediosam ageremus s repenteque se nobis sol oriretur, aerutilaret, qui fulgore suo nos illuminaret, incenderet, exhilararet, ferreaque quibus opprimeremur vincula dissolveret; quantam putatis hane nobis sole laetitiam Eramus enim iis spiritualiter omnino smiles nos, antequam hic, qui nobis hodie primum illuxit, sol ille divinus oriretur , qui densissimas excussit animae nolliae tenebras, suaque luce perfudit, qui rigentis ab amore Dei, rerumque caeleilium cordis nostri glaciem solvit, scelerumque nostrorum vincula disrupit. Nunc ergo

vobis haec laetitiae , α boni nuntii dies . Hanc verb, quam hic affero vobis in Isaiaec 9. jam intellexistis, quae ad missam hae nocte lecta est vobis lectione , quae se habet : Populus qui ambulabat in tenebris , vidis lucem magnam, habitantibus in

regione umbrae mortis, lux orta es eis, parvulus enim bac nocte natus est nobis.

oe filius datus est nobis , s factus es principatus ejus super bumerum ejus, Suocabitur nomen ejus admirabilis, consiliarius , Deus fortis, Pater futuri seculi, Princeps pacis , ad quam & alludere videtur ejusdem prima hujus diei missae collecta , vel oratio similitudinem , cum in ea se Ecclesia parens nostia loquitur: Deus qui sacratissimam bane noctem veri luminis fecisi illustratione clares

re , da quaesumus , ut cujus lucis miseria in terra cognovimus , ejus quoque gaudiis in caelo perfruamur . Noctis hujus tam fulgidae, tam praeclarae miracula quaecumque prioribus olim visa seculis , & patribus Deo quantumcumque charis longe immensum superant. Plura namque, praeclaraque admodum olim nostris apparuerunt patribus Dei mirabilia . Ccelum namque, scut ros eis manna distillavit ad manducandum Angelo. rum cibo nutriendis, & saturandis: mare rubrum illis apertum , & scissum eii, ut sicco pede transirent, Iordanis conversus est retrorsum , & ad sontem reversus, ut iter eis esset liberum. Ad buccinae sonitum Hierycontini muri corruerunt de re pente quantumcumque munitissmi; cursum suum in caelo sol interrupit, & immotus haud mora levi stetit, ut populo Dei contra Gabaonem praelianti ad internecionem hostes fundere, & debellare liceret. Haee illi quidem praeclarissma , stupendaque, & viderunt, & mirati sunt; at non illis certe datum veram hanc, aeternamque lucem carnis infantilis involutam nubecula , vilique pro nobis in stabulo latitantem inspicere. Idcireti nocte ista Pastoribus apparuit lux magna , Cir cumsulsitque illos chalitas Dei, concinentesque audierunt illi Angelos, & dicentes : Gloria in altissimis Deo , S in terra pax hominibus bonae voluntatis: ac si dicerent prospera , tranquillaque snt omnia iis, qui pro tam insgni hac Dei gratia , & beneficio prompta, devotaque voluntate, , sincera gratias acturi sunt,& gratitudinis suae signum; bonaque voluntate Deo servire , divinaeque illius v luntati patere cupiunt s atque ea propter Ecclesia sancta bonae voIuntatis hujus impetu rapta , magnoque, & serventi Deo serviendi desiderio , laudandique zelo da cta, quasque condignas ei gratias pro tam immenss in se eollatis beneficiis reddere valeat dubia, & anxia , novum id excogitavit, & aggressa est, trinum ut illi ejusdem carnis purissimae , & sanguinis, qui pro nobis hodie gignitur, olimque nostri causa sundendus, offerret sacrificium, rata scilicet in sua nihil esse praeclarius, & acceptius, quod offerat illi, potestate . Qua & triplici missa, triplicem &illa nobis exhibere voluit Dei Vetbi nativitatem , qua dumtaxat ab aeterni Patris

309쪽

αρ8 DOCTRINAE CHRISTIANAE

prodiit in aeternitate sinu . qua ex utero virginis prodiit in ear ne, qua demum deipiritualiter in anima nostra per gratiam gignitur, dc otitur quotidie . Prima itaque Missa, quae nocte media, & intempesta celebratur priorem vobis in memoriam revocat aeterni Verbi Nativitatem , qua se orditur Davidis Prophetae Psal. 1. de Verbi Divini generatione verbis. Dominus dixit ad me filius meus es tu, ego bodie genui te. hoc est ab aeternitatis die de mea ipsa te genui subitantia, meritoque celebratur haee intempesta nocte missa, non quod Christum nocte Virgo pepererit modo; verum etiam . quod Divinus ille unigeniti Dei filii ab aetemno Patre ortus humanis nostrum oculis obscurissimus sit, dc occultus, qui quantumvis coruscat in se totus, ae luce perfusus, lux ille scilicet vera de luce procedens, verusque Deus de Deo vero genitus splendoribus, nitoribusque suis nostrorum he. betat aciem oculorum , ut vel susciat id humili nos. veraque fide sentire, diebusque Dominicis, de sellis praeeipuis illud publice profiteri dicentes : Credo in Iesum Cissum Filium Dei Unigenitum oe ex Patre natum ante omnia secula; Deum de Deo, lumen de lumine, Deum verum de Deo vero, genitum non factum, eon subsantialem Patri, perquem omnia facta sunt. In secunda Missa, quae ad lucis Auroram canitur, ejusdem ortum in nobis exprimit iactesa spiritualem in uia scilicet in animam nostram lucis suae gratia.

Ideo se illa orditur Isaiae s. Lux fulgebit bodie super nos, quia natus est nobis

Dominus. In collecta verb ita Deum alloquimur. Da nobis , quaesumus, omnipotens Deus , ut qui nova incarnati Verbi tui luce perfundimur, ac recreamur . iacis nostro resplendeat opere, quod per fidem fulget in mente . De tertia demum iblius e Virginis uteto nativitate tractat Eeelesia prioribus hujusce dies Missae majoris, ac tertiae verbis uti superioris uitiusque missae jam illa egetat Evangeliis cum dicit Psal. 9. Puer natus es nobis, S Filius datus est nisis, cujus Principatus

erit aeternus , S imperium super bumerum ejus, oe vocabitur nomen ejus magni consilii Angelus. Quoeitea dudum olim nos Propheta Regius hortabatur, de monebat dicens Psal. 97. Cantate Domino canticum novum , quia mirabilia fecit. Hunc autem addit Ecclesa parens si non cupis, qui natus est, datusque nobis puer, ecce tibi palam aperiet Evangelilla Ioannes supremi tonantis ales , Ec coeli tuba qui sc exorsus est Evangelium dieens Ioan. r. In principio erat verbum, Smerbum erat apud Deum , S Deus erat υerbum. Praesciendum hoc, charissimi , ne curiosus scrutemur pelagus, lucisque tam immensae penetremus abyssum. AEternam enim generationem ejus quis enarrabit λ Aut quis nos doceat, dc exponat, ruomodo lupremus ille aeternus Deus, Ac Pater ab aeterno vivam , dc veram de ubstantia sua , de natura propria produxit imaginem majestate, bonitate, potentia, sapientiaque prorsus, dc undequaque sibi sutilem , dc eoaequalem , nobis omnino, charissimi, tam arcana penetrare non datur, sed obscuro, certoque fidei, qua credimus, lumine dumtaxat suscipere, di venerari, stupereque ad immensam illius erga nos humanitatem, dc benignitatem , qua viva illa, veraque Patris imago, dc Dei Verbum aeternum propter nos carnem induit nostram , dc in ea nasci dignatus

est hodie , sicut hodiernum habet Evangelium Ioa n. i. Oerbum caro factum es ,

babitavit in nobis; hoe est aeternum Dei Verbum Deus nostram induit carnem, α habitavit nobiscum , atque conversatus est. Vertim aeternam hanc Verbi Divini generationem hic longius prosequi omittentes ad temporalem , quam recolimus, nostram convertamus orationem , dc pauca loquamur, quae narrat Evangelista Lucas c. . V. 33. scribens; quod cum ascenduset a GHylea de civitate N aret in Iud am in civitatem David, quae vocatur Bethleem cum Sponso suo Ioseph Ma-

310쪽

LIB. II. COLLATIO U. αρρ

lia virgo Augusti ut Edictum implerent Caesaris, qui jusserat ut describeretur uniis Oersus orbis , S ut proterenturAnguli in suam civitatem, eo quod esset illa de domo . & familia David, factum es cum essent ibi Ioseph , & Maria, & ad civitatem hanc , aut ejus suburbia pervenissent vili quodam in tuguriolo, stabulandisque pecudibus, quam hominibus apte recipiendis idoneo impleti sunt des ejus, ut p.reret , S peperit Filiam suum primogenitum , ω unicum, S pannit eum invia iis , S reclinavit eum in praesepio , quia non eis alius opportunior locus in di-iersorior oe Pastores erant in regione eadem uti subdit Evangelista vigilantes, S eustodientes vigilias noctis super gregem suum s Et ecce Angelus Domini apparuit eis , oe stetit juxta illos, S claritas Dei circumfusi illos, S timuerunt

timore magno, S iaxit iliis Angelus nolite timere : Ecce enim eυangelix' vobis gaussium magnum, quod erit omni populo , quia natus es vobis hodie Salaator. qui es christus Dominus in civitate David, quae vocatur Belbie .s Me signum eis adducit: invenietis Infantem pannis in lutum, S positum in praesepio . Quae, quaeso , vobis esse videatur horum conjunistio vilissimi pecudum hine tugutioli, praesepis, vagitus insintilis , & fletus, fasciarumque, & pannorum infantilium; hinc & Angelorum, ingentisque de caelo lucis, qua nox ipsa die lucidior fuit, concentus Angelici, novique jubaris ortus, quod praeluxit magis. Confer amabo, sanctorum inquit ut unus Patrum vilitatem hanc , & miseriam cum tanta se limitate , & magniscentia, & quis ille natus, intelliges, si praesepe tibi vilescat, de horreat s Deum esse , qui tam vili jacet in pnaesepio certam tibi fidem faciunt A age. Ius, & lux orta de caelo. Si te vagitus avertat insantilis , & qetus, ausculta quid in ejus laudem Angeli concinant su tibi sorduerit a pecudum contubernio, sursum aspice, di in ejus etiam obsequium adesse sidera de caelo perspicies, novumque sidus ab eo conditum , ic de caelo missum , quod Reges, & Magos ad eum ad randum advocaret , & adduceret; Si mireris Deum ipsum verum , dc altissimum tam vili loco, pecudumque tuguriolo natum, arcanum id scias divinae in te misericordiae, qua te salvum faceret esse sacramentum , & industriam ; Deum adire tu sorte verebaris bellu ino, serinoque vitae tuae genere neglectiam , dc provocatum; pone metum , fidenter accede; Ecce dc inter bestias ideo nascitur, ne animali h mo tu , bestialique vita vivens ad eum accedere diffidas : ergo veni tu animalis homo s accede ad illum , de eomede , prostat hie ille in stabulo tibi. Si se hueuseque tu pecudum, equorum, suumque pabulis assiceris , dc deliciaris, his utere jλm , α satiare, postumque puerum hunc in praesepio pecudum fide, dc charita te vere comede , sciesque quam dulce tibi praesepium, quam pretiosi snt panniculi , quam aurata sint, & elegantia hujusce stabuli palatia, nec nativitatem ejus in carne carnis tuae dumtaxat illieiis, voluptatibusque festivam facias. Quae namque tibi sunt hoc in stabulo parata sereula , sublimia illa sunt, & spiritualia phaec ergo tu gustes 5c sapias una; stustra nam s secus egetis Christianum esse pro

rearis . Pauli quaeso corde recolas verba haec tanta charitate serventia , quae epistinti recitata sunt ad aurorae Missam in diluculo ad Tit. c. a. haec meditare oc ex is

ro, rigidoque , mollis, & tram bilis, e frigido fies igneus: apparuit inquit

ille ad Titum c. a. 2 gratia Dei Saluatoris nostri omnibus hominibus erudiens no Ny abnegantes impietatem, ingratitudinem, seu ignorantiam Dei. oe secul

ria desaeeriasobrie , juste , ae pie vivamus in hoc seculo expectantes beatam spem, et adventum altersim in suprema judicii die , gloriae magni Dei, S Salvatori Nostri Iesu Cbristi, qui dedit seme Usum pro nobis, ut nos redimeret ab omni iniquisau , oe mundaret populum Mi acceptatalem sedatorem bonorum oper- ,

Pp a Quis

SEARCH

MENU NAVIGATION