Venerabilis servi Dei d. Bartholomaei a Martyribus ... Opera omnia quotquot reperiri potuere nunc primum in unum collecta, pleraque hactenus inedita, & ex autoris hausta scriniis, alia e Latio reddita ad pleniorem Tridentinae Oecumenicae Synodi notit

발행: 1735년

분량: 485페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

51쪽

33 sq.

ET NON RECESSIT RETRO COR NOSTRUM &α Hebr. habet, neque declinaverunt gressus nostri a semitis tuis. QuoNiAM HUMILIASTI NOS IN LOCO AFFLIGIONIS &c. Hebr. In loco draconum, idest in loco ubi habitant homines similes draeonibus in setis

tate.

SI OBLIvISCEREMUR NOMEN DEI NOSTRI &e. Nonne Deus r quireret istat Imo quia ipse novit &e. quasi dicat , bene novit ipse quod nunquam

expandimus manus nostras ad idolum .

ERUCTAVIT COR MEUM UERBUM &e. Secundum omnes epitatam lumest, scilicet carmen nuptiale ad honorem spons , & sponsae. Augustinus, re Hieronymus dicunt, quod sunt verba Dei Patris, quas se dicentis; Ego ex inti. ma substantia mea produxi verbum bonum aeternum , & consubstantiale mihi. DICO, idest intelligendo produco , ae communico omnia mea Regi, id est ver

bo , quod est unus Rex mecum. LINGUA MEA . Idest intellectus meus velocissime ab aeterno produxit illud verbum , quod mansurum erat, scut scriba velocissime scribit verbum mansurum in libro, non transiturum , ut vocale. SpECIOSUS FORΜA PRAE FILIIS HOMINUM . Iam manifestat, quod non solum est Deus, sed etiam homo . Chrysostomus exponit dicta verba. quasi dicta ex persona Prophetae, qui cum esset plenus Spiritu Dei amotos es a divina Cantua: verbum bonum vocat hanc prophetiam, quam dedicat Christo Regi; unde juxta hebreum habetur Deiaco ego, & quia Spiritus Sanctus ejus mentem celerrime movebat, ideo comparat eam calamo dcc. ACCINGERE GLADIO TUO &e. Gladius aeeinctus ei rea semur est praedicatio verbi Dei mediante carne assumpta; hoe gladio earnalitatem ab ho minibus praecidit, & divist filium a patre, di filiam a matre, ut Matth. o. Augustinus. DEXTERA TvA . Idest potentia tuae Deitatis . SAGITTAE TUAE. Sagittae sunt verba transfigentia cor. MIRRHΛ, ET GUTTA &e. per haec odorisera intelligit Augustinus sanis ctos odore virtutum resertos, qui Christum vestiunt. Hieronymus, opera externa Christi exercitata per carnem. Qui Sancti non solum dicuntur vestimenta Christi , sed etiam domus eburneae ) idest eastitate , & omni virtutum candore ni tentes in quibus Christus habitat, &easdem sanctas animas vocat ait Augustinus filias Regum . hoe est Apostolorum , qui judicaturi sunt orbem . ADSTIΤIT REGINA : me est Ecclesia Catholica vestita sapientia i ut dicit Augustinus vel charitate, circundata varietate nationum , & linguarum . Chrysostomus per Osem deauratam intelligit fidem vivam. Per varietatem, reis liquas virtutes.

AUDI FILIA, ET VIDE &e. Alloquitur David Ecclesam; neque mirum it Augustinus 2 quod praesumat eam vocare filiam suam; quia Ecclesia vere est filia Prophetarum , de Apostolorum. Est etiam David , quasi Socer Ecclesae , quia est Sponsa Christi filii sui. Obliviseere mores gentilicii populi, unde venisti , di domum Diaboli idest societatem pravorum cujus eras filia. ET FILLE TYRI. Seilicet gentilitatis spars pro toto idest animae ex

genae

52쪽

gentibus conversae, quae tuas divitias tradiderunt Ecclesae aedificantes templa , pauperes recreZnteS.

OMNis GLORIA EIUS FILI E REGIS AB INTUS Zce. Ne aliquis pu- Lis. taret ait Chr3sest. 2 se loqui de vestimentis corporis, cum dixit in vestitu deaurato dcc. explicat se dicens, omnis gloria illius filiae regis, de qua dixi, Adstitit Regina, oe audi filia es ab intus in fimbriis aureis nempe fide, spe , charitate, ut dicit Hieronymus; Iuxta Hebreum habetur, in vestimento ex auro contexto , α oesibus aeviHis ad designandum virtutum varietatem . AUFERENTUR REGI VIRGINES POST EAM. Post Eeelesam illam I is primitivam , quia ut dieit Chusostomus Ecclesia non statim in principio , tempore Apostolorum habuit virgines in tanta copia sicut postea venerunt. PRO PATRIBUS. Videlicet Apostolis , successerunt tibi Episcopi : se Augustinus, ει HieronImus.

DEUS NOSTER REFUGIUM &e. Loquitur Ecclesia Sanctorum multis tribulationibus cincta, sed tota Deo sdens . Ideo dicit, ut ait Chrysostomus etiams videamus in rebus perturbationem intollerabilem , dc omnia confundi, dc 4 ,. montes a iundamentis dimoveri de loco suo, Ac jactari in mari, de denique om nia elementa confundi, adhuc non timebimus. Augustinus se dicit; nulla ma. jor tribulatio , quam conscientia delictorum : quia quamvis homo patiatur multas tribulationes extra , s tamen coniugiens ad conscientiam invenit ibi Deum , r quiescit; quod si ibi non est ob iniquitates, quid facturus est homo λ dc quid prodest, quod exteriora snt sana, si medulla conscientiae est putrefacta λSONUERUNT, ET TURBATAE SUNT die. Ostendit sortitudinem Dei S.3. nostri in hoc , quod eum aquae turbarum popularium , ec montes potestatum secularium clamarent, de conturbarentur ad Evangelicam praedicationem , tamen praevaluit. Iuxta hebr. adhuc iste pertinet ad precedentes, se habetur, licet im emant undae maris, Accontremis eant montes in elevatione ejus. FLUMINIS IMPETUS Ate. Igitur, esto omnia turbentur in terra , tamen I. 14. civitas Dei, quae est Ecclesia Sanctorum firma stat fide , di spe, quia impetuosus, de copiosus fluvius divinarum gratiarum eam percurrit . de delectat, de sanctificat: nam Deus, idest Christus, qui dixit, Ecce ego vobiscum sum m. in medio ejus firmiter stat, ut ei celeriter iubveniat; Ideo dixit mane diluculo . Hic est qui dedit vocem suam mediantibus Apostolicis tubis. dc mutata est terra de cultu Daemonio. tum ad cultum Dei . Et quia Apostoli sne armis, di bellicis instrumentis subegerunt terrain, ideo subjungit, venite , oe videte opera Dei oeci eodem modo Ila 2.

OMNES GENTES PLAUDITE MANIBUS. Vox Prophetae, aut Apostola

rum vocantium omnes gentes ad fidem , vel incitantium jam conversas ad gratiarum actionem , dc jubilationem .

ELEGiT NOBIS HAEREDITATEM SUAΜ. Hebr. habet selegit hoc ἔ. , dicunt gentes, elegit nos Deus, ut essemus pars haereditatis tua: idest Ecelesiae, ec etiam elegit spem Iacob hoc est etiam elegit aliquos ex Iudaeis , idest pul-

53쪽

α ANNOTATIONES

chriores nempe Apostolos . Hebr. habet, elegit gloriam Iacob : principalas enim Christiani fuerunt Iudaei, quod est ad magnam gloriam plebis Iliae liticae . ASCENDIT DEUS IN lUBILO. Hieronymus, Chrysostomus, Augusti.

nus exponunt de Ascensione Christi. Dominus in voce tubae. HieronJm. August.

exponunt de illa voce Angelorum, viri Galilaei quid admiramini λ quae hie di. citur tuba : Chrysost. dicit, quod non ob aliud dicitur, Dominum ascendisse iavoce tubae , nisi quia ascendit victoriose, triumphanter, & manifeste, ae si tuba sonaret ad claritatem triumphi. Haerentes literae dicunt, quod David loquitur de pompa . qua Arca Domini inducta est in templum .

s.;. PRINCEPS POPULORUM. Qui sunt Principes gentium qui fuerunt ad s-dem conversi, ut Centurio, & Cornelius , Reges &c. Quoniam Dii fortes, idest principes Iudaeorum vehementer superbierunt ,& ideo derelicti sunt. Sie Augustinus. sed Chrysostomus, ct Hieronym. per Deos fortes terrae intelIigunt Apollo. Ios, qui tot mirabilibus de mundo triumpharunt. Iuxta hebr. melius habetur: nempe quoniam Diis sortibus terra longe superior est Deus Abraham .

MAGNUS DOMINUS &e. Argumentum est de initio nascentis Ecclesiae, de

commotione regum in praedicatione Evangelii. Exponunt aliqui de cul. a. vitate Hierusalem , & de monte Syon ; Vertim juxta hebr. secundus versus sic habet, k3 . mons Mon in cujus aquilonari latere urbs magni regis est . elegans est regio, α, ε' δaudium universae terra : Deus in palatiis ejus scivitatis est agnitus, quod sit suis arx sublimis. Deinde incipit describere quomodo aliqui reges gentium

conlpirati venerunt contra Hierusalem , ut quando Sennacherib , secundum ein postionem Chrysostomi venit tempore Eaechiae; vel alias, & tamen misericordias.ε. Domini in timorem versi fugerunt. Et ubi nos habemus, in Spiritu vebementi shebr. habet, quemadmodum ventus orientalis confringere solet naves marinas

V 7 quo factum est ; quod , sicut audivimus, de mirabilibus antiquis, quae fecit Dominus patribus nostris, ita in praesenti talia mirabilia vidimus in Hierusalem fugatis ε i. hostibus nostris, & suscipientes misericordiam , & vidimus quam dextera tua est plena justitiae ad ultionem nostrorum hostium . Tunc exhortatur populum ad Iae -- titiam, & ad sortificandum civitatem dicens , juxta traductionem Hieronym. circumdate Dou. ει cingite eam , numerate turres ejus , ponite corda vestra diligentem curam ) in moenibus Hur e roborate palatia ejus, ut narretis gen rationi posterae m. nempe roborate, & decorate, ut in generationibus narretur postea ad gloriam Domini, quod cum obsideretur ab hostibus non est capta , imo ex hoe data est occaso , ut pulchrior, & sortiot redderetur. Sic fere exponit Chrysostomus psalmum. Augustinus per montem ,& civitatem intelligit Eeelesiam : & quia nationes gentium ad hane civitatem congregatae sunt, ideo dicitur , latera aquilonis, redicuntur sc , quia in eis regnabat Diabolus, qui dixerat Isaiae I 4. , se potiturum solium situm in lateribus aquilonis ,& aquilo etiam contrariatur monti Syon , quia ille mons est situs ad meridiem , aquilo autem contrariatur meridiei; etiam C e-tanus eκponit hunc psalmum de adventu Messae , scut & tres precedentes .

l. QUONI AM ECCE REGES TERRAE. Exponit Augustinus de conversione Regum ad Christum, & qualiter admirabantur ad dominam , & miracula Apost lorum , di aliorum , ita quod naves Tharsis, videlicet potentes, εc divites fuerint

54쪽

eontriti, & dejecti a sua sup rbia , & sam humiles in Christo, & hoe ob vehementem spiritum timoris Dei, quo concitati sunt. Hic dicit Augustinus, quod civitas Tharsis, de qua toties mentio in scripturis est, vel Tharsus metropolis Ciciliae. ubi natus eii Paulus, vel Carthago , quae sorte antiquit lis se loquebatur, etiam suit

navibus , & navigatione celebris.

SICUT AUDIVIMUS. Glossat Augustinus, seut audivimus in promisso- ιnibus, se vidimus in exhibitionibus. CIRCUMDATE SION. ET COMPLECTIMINI ΕΑΜ &c. Exhortatur stifideles ad unionem, & complexum charitatis. Narrate laudes Ecclesiae in parti. cularibus Ecclesiis, vel per turres intellige Apostolicos viros. PONITE CORDA VESTRA. Nunt August. & Hieronym. in virtute . I. a. charitatis, juxta illud, in charitate radi eati ,& sundati distrisulte domos, idest populum Iudaeorum , & gentium : nam utrique populo fuerunt praedicatotes distributi. In hoc psalmo Augustinus respondet admirationi hominum, qui volentes scire arcana Dei, dicunt, quomodo est possibile , quod soli justi salvent ut cum snt Puci, di carnales plurimi λ quomodo Deus perdet tantam multitudinem. d, ci primb quod est tentatio Diaboli illa interrogatio, qui non cessat tentare nos, eo modo quo tentavit primos parentes , dicens; non moriemini: sc modo dicit, esto sitis peccatores non peribitis, quia non est possibile quod tot mreant. Secundo di. cit , quod esto inali sint plures quam boni. tamen plures sunt boni , quamvis non app'reant, sicut in area non apparent grana , sed palea , nam qui videt aream , putat quod sola Plea sit ibi, cum tamen sub copia palearum lateat copia frume

ii veniet ventilatio , & separatio, & tunc nec unum granum tritici cadet in acervo paleae ut cum ea comburatur, nec una arista Pleae transibit ad massam in horreo recondendam.

AUDITE HAEC ΟΜNES GENTES &e. Argumentum psalmi secundum jetanum 2 est, quod non est quaerenda immortalitas famae , sed sola

bona suturae vitae sunt quaerenda, & mala ejus timenda. Alii dicunt esse vocem Christi convocantis orbem ad audiendas suas parabolas . Convocat Propheta to. tum orbem, omnes omnium nationum homines, ut audiant sapientiam quam

ad eos vult concionari ,& promittit se loeututum de magnis, & difficilibust inintellectu: Imo vocat Drabolam , quae dicturus est: nam parabola dicit Chrys stomus oratio aenigmatica unde juxta Hebreum habetur. Aperiam in psalterio aenigma meum dicitur, est oratio sgurata, & ostendit quod excelsa sunt, quae dicturus est ut ait Chrysost. protestatur se non dicturum alia nisi quae a Deo audiverit. Imo dicit, inclinabo in parabolam aurem meam , ut audiam Ur bolas quas loquetur mihi in corde Deus, & illas proponam, vel juxta Rugustinui etiam audiam me ipsum aliis praedicantem, ut scilicet & ego ea saeiam quae alios doceo, quique terrigena &c. vatabl. Sic tam plebei, quam dignitate aliqua pol Ientes &c. proponit ergo excelsam quaestionem. CUR TIMEBO IN DIE MALA Idest juxta August. diem mortis aut s. udieii, idest non est cur primo hane malam diem timeam; quare hoc malum tu vitare poteris, si vites iniquitatem. Primo ergo time operari iniquitatem , quinniam haec est, quae facit malam mortem, & judicium terribile; haec est quae cir-

55쪽

S. 6. II.

s. o.

eumdabit in tunc, neque evadere permittet quasi dicens , o mortales , quare principaliter timetis mortem P certe non illa nocebit vobis, si iniquitas non nocuerit . Et dicitur peccatum iniquitas calcanet: vel quia est quidam lapsus , vel quia prineipale in peccato est mala intentio, seu malus finis qui per calcaneum s-gnificatur, vel juxta Chrysost. Iniquitas calcanei, idest iniquitas insidiatrix. fraudulenta, supplantatrix, quia celeriter demergit hominem in supplicia aeterna, idest eum una libri vel causa subitanea; dc per diem malam juxta Chrysost. lnaelligitur quodcunque malum temporale , quasi exhortans Propheta quod nullus timeat mala temporalia, sed dumtaxat illam fraudulentam vulpem , ubique nos circum. dantem , ad arripiendum nos, dc devorandum aeterna morte , idest propriam ini, quitatem : unde Apostolus ad hebr. dicit, circumstans nos peccatum . Ideo diligentissime oportet nos fugere ipsum. QUI CONFIDUNT IN VIRTUTE SUA Ece. ostendit quod quamdiu iniquitas nostra circumdederit nos, nihil poterit nos liberare a Iudicio Dei, de gehenna, nam qui confidunt in sua potentia , nihil eis proderit tunc. neque div Ntiae proderunt, neque homo poterit redimere fratrem suum , unde juκta hebr.

habetur . nemo statrem suum ulla ratione redimere potest, neque Deo pretium redemptionis ejus per Ivere . Sed textum nostrum se construas juxta Augustin. frater non redSmit, redimet homo λ idest s frater tunc non poterit redimere fi trem, quomodo alius homo redimet eum λ certum est ergo quod tune non dabit homo Deo placationem suam neque pretium dic. imo in aeternum laborabit in suppliciis aeternis, & in eis perpetuo vivet neque videbit aliquando interitum idestsnem vitae in suppliciis. Sed melius secundum Hieron1m. non videbit interi tum , resertur ad divites in hoc mundo qui non vident interitum idest non cogi, tant de morte sibi imminente , esto videant alios mori.

SEPULCHRA ILLORUM DOMUS EORUM IN AETERNUM . Agii contra eos qui aediscant sibi praeclara sepulchra quas domos perpetuas in quibus habitent & contra hane vanitatem laquitur hic Chrysost. item aedificant pulchra tabernacula, idest palatia vel alia aedifieia, ut se in illis aediseiis maneat illorum

memoria in multas progenies. Insuper ad perpetuitatem propriae memoriae deno minant quasdam terras, de civitates a suis nominibus, ut Roma a Romulo dcc

HAEC VIA ILLORUM SCANDALUM IPSIS. Iuxta hebr. habetur: Haec via Hisrum stulta es. Et tamen posteri illorum , quod illi dictant, approbant, idest haeredes tequuntur stultitiam suorum patrum Ec avorum. At nostrum T tum Chrysostom. glossat, quod via carnaIium , sellieet non nisi divitias, dc gloriam suspirantium, est eis magnum offendieulum recedendi a cognitione veri, dc via virtutum, de tamen in hoe sbi complacent reputantes se felices.. SICUT OVES IN INFERNO posITI SUNT. Iuxta Chrysost. idest ita sicile moriuntur scut oves , di molientes transeunt ad inferos ubi mors erit pastor eorum sicut Christus vita est pastor Sanctorum & per mortem intelligit ignem , di vermem conscientiae: vel die quod more eis dabit pastum scilicet ignis de vermis dem vel dic qu a morte seuere tera que ramex nelges sem os a bar de gomr.-io 1 ET DOMINABUNTUR EORUM JUSTI IN MATUTINO. Ιdest quam primo illuxerit lux suturi secuti de regni Christi sellidit in die Iudicii, se Hi rosym. Et auxilium eorum cessabit, quia nulla res illis poterit prodesse , a nullacre Iusa Maerunt habere auxilium . A gloria sua exturbati sunt: se habet Textus Chusostomi. VERUMTAMEN DEUs REDIMET E Loquitur in persona piorum quos

uia Deus s

56쪽

Deus redimet de inanu inferorum, idest gehennae cum acceperit ipsos ad suam gloriam.

QUONIAM CUM INTERIERIT &e. O magna stultitia, s ait Augustinusa

Spiritus vadit torquendus ad inferos , & corpus involvitur pretiosis linteis , & aro matibus in sepulchro , ac si habitator unius palatii quod habebat ulyxipone, tot queretur apud Turcas, ad quos delatus fuerat, & interim amici ornarent pala. tium , quod mansit Ulyxipone. CONFITEBITUR TIBI CUM BENEFECERIS EI. Augustinus exponit, GN Deo : quia carnales s aliquando Iaudant Dominum , non est nisi quando recipiunt beneficia temporalia : at si Deus vult emendare flagellis, blasphemant. Campensis vertit. Anima ejus dum vivit, beata dicitur: laudatur cum ei bene est: quo nihil salsus, imo male fuit ei in mundo: Guia ut dicit Augustinus d, ves Epulo delitias & iniquitates quas hie manducatat, apud inferos digerebat, hie epulabatur, in igne digerebat. INTROIBIT usQUE IN PROGENIES &e. Impius post mortem appone. tur ad progeniem patrum suorum , id est ad consortium antiquorum peccatorum tantiqui enim peccatores sunt patres modernorum , scut justi antiqui sunt patres justorum qui nune sunt, ut dicit Augustinus. HOMO CUM IN HONORE ESSET Ece. Idest o mortales cognostite dignitatem naturae vestrae, di nolite haerere sensbilibus ut bruta.

DEUS DEORUM. tabl. Iudisum. Idest Regum ac Sanctorum. Tractat de secundo ad νentu ad indietum . Alii dieunt quod tractat de primo act entu , et exorsu Evangelii, ae erectione populi Dei. EX SYON SPECIES DECORIS EIUS. Hic tangitur quod in mimo ad ventu sua pulchritudo, sua glaria , idest bonitas, & benignitas 'imo manifestata est in Hietusalem , ubi mysteria Wrfecit; V AvIT TERRAM , se ilieet totam ad lucem Evangelii. Non vocavit. ait Augustinus solam Africam, aut partem

Donati, non Saxoniam ubi regnat Lutherus &c.

DEUS MANIFESTUS UENIT. Ad judicium ut dicit Augustinus. Qui modo silet a judicio , di punitione. IGNIS IN CONSPECTU EIUS&e. Deitne aeterno Intelligit August. Ex Chrysostom. Et per tempestatem validum designatur supplicii magnitudo, quasi ad nimis aecendendum ignem; quia ait Augustinus carnalibus non suffieitcomminatio, quod sunt separandi a dulcissima facie Dei, additur ignis quia hoe

magis horrent. Hic Augustinus tractat mysterium muliorum num rum, ut illius scillere centum quinquaginta trium piselum. ADVOCAVIT CσLUM die. Quia omnes ereaturae intellectualis tam eae Mes, quam terrestres debent interesse quia esto Angeli non ses judieandi, de bent tamen esse praesentes quando Deus disereverit bonos a malis. Hebr. habet A ocavit caelum, s torram , ut judisio contendas cum populo suo.

QUI ORDINANT TESTAMENTUM EIUS. Chrysostom. dicit quod ha everba irrisorie sunt referenda ad Indaeos, quasi Dominus dieat, veniant ad judi, 'umilli Iudaei qui se reputant sanctos, putantes se moenturos ad pacta ac 'o missa Dei per sola uerificia brutorum animalium . Hieronymi, ec Augustinus

57쪽

de sacriseiis bonorum operum praesertim animae de quibus quaeremur in die judicii : viri enim sancti cognoscunt se non perventuros ad pacta seu promissa Dei. nisi mediantibus talibus sacrificiis. At quia testamentum novum totum innititur,& fundatur super sacrificium crucis, quis prohibet de hoc intelligere λ unde Hieronymus traducit, quia feriunt pactum meum super sacrificio. iANNUNCIABUNT CGLI. Idest Evangeli ilae. ut Hieronym. & August Chrysostom. autem intelligit de caelis corporalibus, quia per ea venimus in cognitionem

Dei juxta illud Apostoli, ino biba Dei Sc. AUDI POPULUS MEUS ET LOQUAR, O ISRAEL . Speetali judicio

contendit cum populo Israel, qui contemptis bonis operibus, solis saetificiis fide bat , ideo dicit, non venio ut tecum judicio contendam super sacrificiis; bene video quod holocausta tua in conspectu meo jugiter mactantur, de horum omisissione non arguam te. Quod de te exigo est, quod immoles mihi sacriscium purae Iaudis ex corde: nolo quod ore laudes, & opere offendas: Ideo subjungit, pecca tori dixit Deus, qua fronte narras praecepta ac mysteria mea cum ea vita comculces λ Tu non vis audire Deum loquentem tibi ,& vis quod alii audiant Deum Ioquentem per te sae ergo imprimis quod faciebat ille, audiam quid loquatur in me Dominus Deus. Tu odisti disciplinam , tum quia non habes mores disciplin tos consormiter ad legem meam, non castigas corpus cum Paulo, & si Deus castigat, murmuras. Dicit Ambrosus, super Beati immaculati. Non dicit, quare tu cogitas &c. Sed quare ore loqueris; imo semper cogita ut convertaris.

EXISTIMASTI INIQUE QUOD ERAM TUI SIMILIS. Idest ut dieit

Chrysost. quia videbas te tolerare, neque punire, putabas me non aegreserre , quasi mihi placerent, sevi tibi placent: Vatabl. Disceptabo te eum & ordine . proponam facinora tua ante oculos tuos saluam te ante faciem tuam . quia po-lueras te post dorsum tuum ne videres sacinora tua , idest ante oculo tum p nam omnia delicta tua.

SACRIFICIUM LAUDIS &e. Vatabl. qui laudem sacrificat, is me glorificat . Et haec est via per quam ostendam ei salutem Dei.

MISERERE MEI DEUS &e. Notum est argumentum hujus psalmi seiliret

enitentia David post crimina adulterii, & homicidii, ur patet ex titulo . Hic dicit Augustinus pulehre quod multi audientes haec erimina David, volunt cadere cum David , & non volunt resurgere cum eo. Veh tibi quia accipis exem.

plum cadendi ad quod non est propositum & non resurgendi, ad quod tibi pro,

postum ). Non sit ergo delectatio minorum, casus majorum, sed si casus majorum , tremor minorum , quia ad hoe legitur in EeeIesa. Veh tibi quia nequiores quam fuit David . Nam David cadendo nullum Sanctum sibi ad exemplum posuerat ut tu . Ceciderat lapsu cupiditatis, non patrocinio sanctitatis, tu tibi tanquam Sanctum proponis ut pecces , non imitaris ejus sanctitatem , sed imitaris ruinam ; hoc amas in David : Scripturas trahis, ut agas contra Scripturas . Casus ergo magnorum virorum iaciat tremere parvos , α continere se ab aspectu mulieris &e.. MISERERE NEI DEUS &e. Magno vulneri, magna medicina, August. Egeo multis miserationibus, quia multa suerunt vulnera . Ideo juxta hebr. tu jungitur quoniam trangressiones meas ego cognosco , & peccatum meum coram

58쪽

me est semper. Si e legit Augustin. Campensis vero . Peccatum meum nunquam mihi excidit, seu ante oculos meos vertatur, ut vatabl. quasi dicat, non posui illud post dorsum Nathan. ait Augustin. parabola ovis, tulit peccatum a dorso David, ct posuit ante oculos. Contra illos qui non erubescunt facere pamitentiam , dicit

Augustinus. o infania i Non erubescere de vulnere putrido, sed de ligatura. UT 1 TIFICERIS IN SERMONIBUS TUIS &c. Idest verax appareas in tuis promissionibus quibus promisisti remissionem ingemiscentibas. ET VINCAS CUM FUERIS JUDICATUS id est si te aliqui judicaverint, quod non stes prinmissis, vinces stando promissis, ac parcendo mihi paenitenti. Sie Apostolus ad Rom. 3. Et apparebis etiam justus, damnando peccatores qui respiscere nolunt,

sicut ego .

TIBI SOLI PECCAVI. Campensis: In te solum peccavi se dolet. Id est hoe summe doleo quod non sum reveritus conspectum tuum, quod offendi te : & hac sola ratione peccatum est peccatum , quia contra tuam aeternam legem c Λugust. si tibi displicet meeatum cum etiam displiceat Deo, jam estis duo ad expugnanodam febrem; scilicet tu & medicus, cito expelletur . ECCE VERITATEM DILEXISTI . Quam λ quod nullum peceatorem dimittas impunitum, & quod se punientem tu non punias. ASPERGES . si me expia juxta hebr. γ ME HYSSOPO. Idest munda me persecte. Hyssopus est herba humilis & medicinalis radicibus saxis adhaerens, purgans & sanans inflammationem pulmonis: significat humilem contritionem petiae Christo haerentem ac superbiam pellentem. AUDITUI MEO DABIS GAUDIUM. quendo mihi in corde ut facis dilectis tuis. ) Et exultabunt OSSA CONTRITA , idest vires animae angusti . pressae. Hie dicit Augustinus, o quam feliciores sunt qui audiunt verbum Dei quam qui praed icant, qui enim discit, humilis est, qui autem docet, laborat, ut noni superbus, ne subrepat affectus placendi hominibus, ac proinde displiceat Deo.

Scit ille qui miteseat nobis quanto tremore loci uar ad vos.

AVERTE FACIEM TUAM . c vatabi absconde P a peccatis meis Et tamen non avertas faciem tuam a me , ut alibi Deus f ait Augustinus 2 avertet s ciem suam a peccato tuo, si tu non avertas faciem ab eodem peccato. Quod si in dorso ponis, tunc Deus ibi iaciem ponit. SPIRITUM RECTUM IN NOUA. Incurvaverunt animam meam ad temrenasconeupiscentias ; recti sca , & erige ad superna . Vatabi spiritum firmum. REDDE MIHI LAETITIAM . Bonae conseientiae quam perdidi. CERO INIQUOS &e. Post meam puriscationem , & condonationem peccatorum accipiam audaciam ad praedicandum peccatoribus quod convertan. ur ad te. LIBERA ME DE SANGUINIBUS. Augustinus dicit quod peccata vo cantur sanguines, quia procedunt ex corruptione carnis, & sanguinis: primae ad Corinth. i 3. Alii dicunt, quod insinuat crimen homicidii. Et exultabit. August. legit exaltabit. Vatabl. resonabit cum oratione. BENIGNE FAC DOMINE. Idest beneficiis assee . Εκ benevolentia tua Syoni, aedifica muros Hierusalem . Loquitur de Ecclesa Sanctorum secundum August. cujus muri aut munimenta sunt fides, spes, charitas : nam tunc age.

rentur tibi pii inti sacrificia justitiae, se ilicet eordis contriti, & humiliati per paenitentiam ; deinde oblationes proficientium , di offerentium saetisseia laudis, re

59쪽

4 8 ANNOTATIONES

sacrarum meditationum : demum offerentur holoea usta, idest viri persecti quos totos arripiat, & absumat divini amoris ignis : & demum omnes offeremus vitulos labiorum nostrorum idest gratiarum actiones. Osee I 4. . In fine hujus psalmi dicit August. haec verba, cum tolerantia vivendum ethnobis inter malos; quia cum mali essemus, cum tolerantia vixerunt & boni in.

ter nos dicit quod corrigant domos suas, quia sicut Episcopus dabit rationem pro Ecclesia, ita quisque pro domo sua .

OUID GLORIARIS IN MALITIA &c. Deseribit hie David c ut patet ex

titulo 9 perversum animum Doeg Idumaei pastoris Saulis, & prophetat ejus poenam , & suam prosperitatem , & est ardens hymnus contra hominem superbum fidentem in suis divitiis, & potentia. quid vilius quam potentem esse ad iniquitates magnas perpetrandum λ Iactas te ait August. quia potens es ad occidendum hominem ; hoe facit scorpio, & una febris &αsICUT NOVACULA ACUTA &e. Quid amplius potest facere novacula impii , quam praecidere capillos, scilicet omnia terrena tollere a viro Dei: rasis temporalibus, spiritus ibit ad quietem .

DIXIT INSIPIENS IN CORDE SUO&c. Agitur de eorruptione generis humani curanda per Messiam .c Augustin. dicit quod omnes flagitiou, esto ore non dicant, non est Deus, dicunt corde, idest affectibus, & factis.)NONNE SCIENT OMNES &e. Imo aliquando scient scilicet in die judicii : tunc enim statuentur impii ante facies suas , & videbunt scelera sua quae nune videre nolunt. Filii hujus seculi devorant filios Dei sicut cibum panis, idest jugiter, ac continue eos persequuntur; nam cibus panis quotidie comeditur, non seut alii cibi. Augustinus. vide quae dixi psalm .ia. , sed quomodo dicit Dominus plebem meam, si omnes declinaverunt Z respondent Augustinus, & Hierinnymus , quod non dixit de omnibus quod declinaverunt &c. Sed de omnibus filiis hominum , idest filiis hujus seeuli, at illi qui sunt translati in filios Dei quos vo. cat plebem suam, hi non declinant. QUONIAM DEUS DISSIPAUIT OSSA . Idest vires, & sortitudinem idest ad nihilum redigentur, quare ut placerent hominibus, Deo displicuerunt. QUIS DABIT EX SYON &c. Quaerit quis mittet ex Don Salvatorem Israeli,

respondet, Dominus faciet cum venerit tempus miserendi, & liberandi IsraeIema captivitate. Iuxta hebr. est optativus, o utinam ex Syon veniat salus Israelii di avertat Dominus &c. ut exultet Iacob.

DEUs IN NOMINE TUO &e. David profugus a Saule clamat, in virtute seu potentia tua vindica me, ut habet hebr. aut judica idest tuere jus meum. Qui dicantur alieni habes psal. i 3. qui scilicet a Deo separati in solo mundo spem habent. AVERTE MALA. Hebr. repende mala G.

60쪽

VOLUNTARIE SACRIFICABO. Idest, promptissima, & exultanti volun- I. State devotissime offeram tibi sacrificium laudis, non ob aliquod pretium, sed ob

bonitatem tuam, quia bonus es. Sie Augustinus, & addit: Nonne erubesceres, si uxor tua ob tuas divitias te amaret nam sorte, si paupertas accideret, de adulterio cogitaret Cum ergo te a conjuge gratis amari velis, tu Deum propter aliud amabis λ Quam multi proscripti, a castis uxoribus amplitis dilecti sunt, probata sunt casta conjugia multa calamitatibus maritorum ; & ne aliud amare, quam maritum putarentur, non solum non deseruerunt, sed amplius obsecutae sunt: s ergo

maritus caste, & sincere diligitur, quantb magis Deus λ Augustin. pial. 3.

EXAUDI DEUS ORATIONEM MEAM. David in suis persecutionibus ae Salile praesertim quando circumdatus est domi, ut Cajetanus Alii dicunt, quod petit David, quod liberetur a conjuratione Absalon. CONTRISTAT us SUM IN EXERCITATIONE MEA . Ut . hie dicit S.a.

Augustinus: omnis malus aut ideo vivit, ut corrigatur, aut ut per illum bonus exediceatur . Et in hac exercitatione est labor Sanctorum .

QUONIAM DECLINAUERUNT IN ME. Idest, confingunt, aut commi- , ni scuntur, ideit alevantame , o que nunc a fin . 'S' QUIS DABIT MIHI PENNAS. Cajetanus dicit, quod hoc dixit, quando I 6. circumdatus erat domi a militibus Saulis , & Domino liberante fugit in desertum . Augustinus exponit, quod Sancti hic inter carnales constituti desiderant alieubi manere, ubi non videant eorum scelera. Et quia hoc non volunt ut amore separe tur ab eis , sed corpore, & gemant pro eis, & pro caelesti patria . Ideo cupit alas avis continub gementis. Et praesettim desdetant hoc ait Augustinus J quando vident eos incorrigibi Ies, & nihil prodesse tot correptiones, sed non fugiunt, quia esto non ligentur visco. ligantur oscio. Confugiens ergo ad solitudinem, fallem mentalem, & ibi quiescens expe- ο 1.ctabam eum, qui salvum me fecit, aut faceret ut habet Textus Augustini ὶ ab impetu, & tempestate persecutionum. PRAECIPITA DOMINE&e. Iuxta literam petit, quod Dominus dissipet s-9, consilia Saulis , & suorum c aut Absalonis 2 nam divisio linguarum significat tu.ptionem conspirationis. Augustinus exponit de quacunque dissipatione conspira.tionis iniquorum contra Ecclesiam Sanctorum. CONTRADICTIONEM IN CIUITATE , idest, Ceila, juxta literam; secundum Augustinum, Oblon, quae est Congregatio carnalium. INIQUITAS ET LABOR. Iugiter super muros ejus, Muri Civitatis M. f. O. bylonicae sunt principes, & potentes; quia ut dieit Augustinus proverbium erati si talis nobilis esceretur Christianus, nullus remaneret paganuS. QUONIAM SI INIMICUS&e. Alloquitur Saulem, vel juxta alios, al, g. ia. quem PrinciPlem in urbe Ceila. VENIAT MORS SUPER ILLOS &e. Idest, digni sunt hiatu terrae vivi, a, si .r s. sorberi,scut numer. I 6. Augustinus,& addit,quod illi qui scienter operantur malum, vivi ad inseros descendunt. VESPERE, ET MANE, ET MERIDIE. Precor, & importunus sum &e. '' se Hebr. REDIMET IN PACE &e. Quoniam inter multos erant mecum. Hebr. ha q.ao

SEARCH

MENU NAVIGATION