A.D. Conr. Theoph. Marquardt a.m. & mathem. prof. publ. extr. in Regia Academ. Regiom. Philosophia rationalis methodo naturali digesta in vsus academicos

201쪽

188 Elementa Philos hiae rationalis, , ctus promotionem, posterior contra, iis in delitiis semper fuit, qui

memoriae consulere voluerunt.

Quo ipso una patet cur methodus indicata mathematica dicatur, hanc ubique esse applicabilem, et Philo. sephorum haud paucos friuoleean ' dem, notione eius non satis perspecta, reiicere. Inter g. 2I3. Interpretandi ars, quam xRndi x Megeticam alii vocant, quaeque uti-quirat utatem suam, scientus 1taque

communi nobis abunde satis, nisestat, requirit a librorum, quorum interpretes agere volumus, lectionem decentem f. aO7.seqq.), et quidem et in lingua originali aut versione bona gymeditatio decens et exercitata huc quoque accedat est necesse, ita ut de seopo totius libri unius cuiusuis sectionis, capitis, paragraphi, nobis constet, et ad nos, ad auditores et circumstantias alias re 'spectus instituatur. meque minus

praeiudicia omitia , quacunque sub specie lateant f. 43 seqq. sunt seponenda. . s. a I

202쪽

methodo naturali digesta. 899. a I 4. His praeparatus rem ip- Regulaesam adgredior notiones occurren 'ς d-

te et propositionum neXum conli tui deraturus, ne iniqua exsurgat interpretatio. Et quidem xvocabula quae obueniunt singula considero Q

attentus , antecedentium et consequentium ratione habita, ut pateat quasnam iis tribuat ideas , aut venotissimas praesupponere possit auctor Suppono vero scriptum cum ratione consectum, quod, quoniamne verbulum quidem sine notione respondente adhibet, non telligi- mus prius, quam iunctis cum vocabulis occurrentibus iisdem deis, quae ex mente auctoris iungi debe ibant. χλDefinitiones quas adfert striptor familiares reddendae , neque alia, cum plures una possibiles G. 3), adhibenda definitio, nisi in- . uariato vocis significatu manente. 'si. ais. Quodsi 7 definitio sup Vlterio- ponatum, eam substituo quae cum ' in usu loquendi conuenit, aut quae a rebus praesentibus abstrahitur i

f. Ι65 , neque insero, cum liae et illa

203쪽

xso Eumentanilosophiae rationalis

illa voce ego nullum coiiceptum coniungo, ergo vox haec nihil signi

ceptum vocis non e Grammatica, derivo, utpote cum linguae, originales dictae , id tantum docent, Hrum versio bona sit an minus et nihil amplius, i ostensa auctoris mente de veritatum nexu G alvi et in scriptis historicis potitumum, de temporis, loci eae circumstantiis sum sollicitus , et . seq. Ad e . a I 6. Veritates Gomnes ad Pi ς eas , quas 3 io3 indicabam, cla προ ' se, reduco, considerans, utrum demnitionum, an axiomatum etc. titulo condecorandae, ut de singulis iudicium aequums3 2Ivisormare quo am, mihique innotescat, quibus, pro veritatum conditione varia, artimciis, ad obtinendum finem sit utendum, quaeque propositiones demonstrandae, quae contra crede

dae 3.135 seqq.). Tandem laxquoniam exemplis res omnis fit manifestior, ideas auctoris, et, quibus usus est, propositiones exemplis claris

204쪽

mesiodo naturali digesta. si claris illustremus requiritur 3.13. avi. 3, 17. Regulae librorum dii, Regulae dicationi f. goo. seqq.), et lectioni 2 et . seqq. dicatae innuunt sacile, di is quod in conscribendis libris et ad ob

materiam, seu rem, de qua scribere retet

respiciendum sit. Ad boni proinde libri requisita β.eto I seq.yattendendum et in id allaborandum a nobis erit, ut, quod meditamur, scriptum, regulis cognitis apprime consorine fit, quo scribendi pruritus

coerceatur et ut scrutinium virium

nostrarum f. 9o seqq. praemittamus, ne impossibilia moliamur. 3 materiarum selectus , quom historia litteraria dabit, ne cramben bis coctam adponamus , est insti

tuendus Enimuero nouas semper proponere non possumus veritates,

de iis adeo agere nobis permissum est, de quibus alii dudum iam egerunt, modo videamus, ut semper aliquid noui adpareat plures ei ci cumstantias, ordine magis naturali, utiliora

205쪽

- Isaramentaphilo sephiae rationali

utiliora est enumerando, ne compia latores, seu qui hinc inde sparsa cotiligunt post habita veritatum con- nexione, aut pl. arios, seu qui alio rum inuenta pro suis venditant,

imitemur.

xes regιν lae, sed cum rationibus firmis, qui--. E. ius innituntur, adserendae, et qui- inprunis dem complete , pro illo, ad quem libros disciplinae uectae sunt, persectio-α-- is grauu , neglectis superfluis aut ad rhombum, seu ad finem indicatum nihil facientibus. 3 non ad principia tantum respiciendum, sed modus quoque concludendi obseri uandum, quo e principiis firmis firmissimae oriantur conclusiones. Vtrumque ipsa scientiae conditio atque indoles s .i3i essiagitat. Denique M nihil nisi quod utilitatem humanam spirat , proponen

dum.

Inhisto s. a19. Scriptum ex historia qui zi es meditatur virtutes historiarum ob-xetis omseruet si abio est necesse, sicque ve- Ἀφω titatis, ordinis, persectionis, sit stu-

diosiuimus.

206쪽

methodo naturali digesta. 93

diosissimus. In historia in specie da,quae naturali 3. OG obiecta, non ubi obse uis obuia accurate depingi curet, hy04 partes quae distingui in iis possunt, peculiaribus indicet nominibus,

quae oculum nudum fugiunt armato prosequatur, et partium cohaesionem et ordinem explicet distincte. Qui vero historiam artis conscribere desiderat, ut lector principia cognoscat, quibus in ratiociniis de rebus artificialibus uti possit,1 fines et usus unius cuiusvis ris indicet, et obiectorum, aut eorum quae in iis obseruauit, distinctas proserat ideas, 3 partium omnium rationes finales et hinstrumenta necessaria , horumque usum describat, neque minus, sin gulas recenseat operatione quae ad conficiendum aliquod opus requiruntur.

3 aeto In historia ciuilissi. OG

condenda ut Politicae Consulatur, dia, 1 Reipublicae statum in diuersis historia temporibus quoad omnia oliticae capita distineae describimus, a)me assie, ἐ

207쪽

194 Elementasthi phiae rationalis

littera dia quibus ad florem perductus esti. . I acu , contra , quae salutem maz μδ' minuere impedimenta, apponimus, nec non consilia imperantium

eorumque euentus explicamus.

Haud absimili modo in conscribem da historia Eccisastica nos gerimus , nisi quod mutationes , quae circa doctrinas, moreS, ceremonias, contigerunt, una recensendae veniant. Vltimo historiam litterariam conditurus I scripta recen- et quae de argumento hoc vel illo prodierunt, et enarrat momenta potiora in scriptis occurrentia, 3 ostendit, quo modo auctor aliquis vel in explicando et demonstrando, vel in factorum recensiones gesserit et vi cauet ne sua de sa- sto iudicia cum re gesta confundat. Cirea Ox- 4. 221. Ordinem, quo in scriptis dinς proponi debent veritates quod ait,s mih net 0 2I7 laquentia notes 1 hvota cabula singula runt explicanda, nisi termini cuiusdam notione clara

contenti esse possimus CC. 420, et quadratamtundis, posteriora primis,

208쪽

methodo naturali digesta. 93 mis, spreta naturali dispositione non sunt miscenda. 3 Definitiones sunt praemittendae, sequuntur axiOmata et postulata, postea theoremata et Problemata, ubique vero C, rollaria et Scholia inter spargenda s. Ia), non tamen opus est ut singulae veritates suis insigniantur titulis, pertinent enim hi ad externa methodi,quae aliquando omittuntur utiliter M. I quantum fieri potest demonstrationibus est litandum, nam praeter veritates probabilia et-

hypotheses f. 76 occurrunt. 5 adducta semel non sunt adducenda sed citanda tantum 6 in demonstrationibus non debent integri ap

ueas ne iustam librorum, sectionum, Capitum etc. proportionem laedas, aut lubrica inutilique verborum Pompa raris Ordinem hinstriptis historicis obseruamus attendentes ad rei gestae circumstantias, temporis praeprimis Cons. 3 2OΙ .

209쪽

1 96 Elementa Philol hiae rationalis Dicta .etet et Quae de conscribendis

quo us libris huc usque dicti prostant, mee tem etiam tacente ad tractatulos, disserdant. rationes, programmata, orationes, carmina etc. applicari vel ex hoc possunt capite, quamuis ars oratoria, aut poetica huc spectantes regulas specialiores doceat, quoniam ubiuis et ad materiam et ad formam, siue , scribendi modum res recidit. Interim recensita quod non negamus scripta minora, regulas modo nominatas non semper obseruant, quoniam rationes haud paucae contrarium suadent. Qua re f. 23. Obseruandum et hoc, δ' ἡ ' methodum de qua modo locutus metho G. a I), quamque naturalem supradice pos- vocavi, via faciliori non posse ad-α hiberi, quam probatione siue demonstratione propositionis ad Syllogismos formales reducta, ita, Vt negata propositio nouo semper probetur Syllogismo, donec tandem ad principia deueniamus. Quando enim hoc facto praemissarum naturam consideramus penitius, et veritates

210쪽

methodo naturali digesta. 197tates nominato disponimus ordine 9 a II), omnia naturali, siue mathematica proponi possunt methodo β. a Ia). Exercitia optima hoc in passu, prima , Arithmeticae vel etiam Geometriae , suppeditabunt

theoremata. Hac ratione non demonstrationis selum nobis patebit indoles, sed principia etiam, quibus

innituntur demonstrationes, clara fient cognitaque- .az4 modus, quo alteri orete P

nus 3 et II proponendae Veritates, quomo-

quique in sequentibus clarior fiet, do alteri desiderat 1 ut materia ad discuria vorax tessum utilis seligatur, et ne quis in hendis paratus ad loquendum accedat,3 ne posteriora primis, neque alie 'na domesticis intermisceat. Porro non ad verba , sed ad res attendendum , s sermo tuus sit blandus, constans, veritatisque cupidus, o tandem propositionem explica

turus captui auditoris te accommoda, vocum omnium, ubi id necesse, conceptus distinctos, imo adaequatos adserendo et ad principia iusto, a transe-