Ioh. Nicolai Funccii Marburgensis De imminenti Latinae linguae senectute tractatus, quo decrescens Romani sermonis robur et fata ab excessu Caesaris Octauiani Augusti ad principatum vsque Hadriani imperatoris describuntur, et notatu maxime digna hist

발행: 1736년

분량: 786페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

51쪽

CAM. DE LATINAE LINGUAE

libus nummum accipere iusserum: non quoniam nou amplius tribuere commodis meis vesteret , in quem multo maiora et prius et postea praemia contulerum ' sed ut terrena illas flertia, quae sacrae memoriae magister acceperiam, in honore priuati huius magisterii addita pari sorte graninarent. Iam tum vero Ut vocationem ciuilium munerum, ista et ne

hospitem reciperent, a principibus, immunitatem filisse indultam Grammaticis, et oratoribus, ct MediciS, et Philosophis, iam Vespasianus et Hadrianus, teste A RcADio CHARisio, s) reseripserunt. Sic viri principes adhuc publicae utilitati prospiciebant, atque Scholarum quoque maximam habebant curam ', nec priuati verebantur illas suis sumtibus sustinere. Ita PLi Nivs t) municipes suos hortabatur, ut scholam instituant, tertiam sumtin pamtem pollicitus. Et de literis bene meritos ct optimae spei adolescentes egregiis Ornabant beneficiis i illorum ne i stamentis quidem immemor . v

Licet etiam Principes voluptatibus ement dediti, crudeles ac multis nominibus invisi: ut eruditionis ac lit rarum thesauri manerent: insignem tamen nonnunquam bibliothecarum curam habebant. Tiberius Graecos po ras, et in his Euphorionem, Rhianum et Parthenium ad imitationem dilexit adeo, Vt scripta eorum, et imagines, inter veteres et Praecipuos auctores dedicaret publicis hibliothecis. Quamobrem plerique emditorum certi tim ad chmi multa de his ediderunt. x Etiam Syracusis Romam

s L. I 8. extr. D. de muneribus et honoribus.

52쪽

39 Romam transtulit Apollinem Temenitem, et amplitudinis et artis eximiae: ut in bibliotheca noui templi pons retur. 3) Ille enim sibi augustam exstruxerat domum, αδ quam ad publicum usum magnifica instructam fuisse bibliotheca, ex quam plurimis illius aeui monumentis discimus. Sic libris ex domo Tiberiana FLAVivs vopiscusaJ ad conscribendam historiam usus est. Et a. GELLivs : b cum , inquit, tu domus Tiberaanae bibliotheca fideremus, ego et Apollinaris Sulpicius, et quidam alii, mihi aut isti famialiares: prolatus Ione liber es, et quae sequuntur. Idem ogLLivs c mentionem facit Pacis Bibliothecae, quam sine dubio Vespasianus templo Pacis a se exstructo addidit. d)Quamuis etiam Domitianus Imperator liberalia studia neglexerit, philosophos eiecerit, nec Opus aliud laude valde dignum patrare instituerit: bibliothecas tamen, incendio absumtas, impensissime reparare curauit: exemplaribus undique petitis, missisque Alexandriana, qui libros d scriberent aut emendarent. 6 Vlpiam biblio laecam te pli Traiani, ab optimo imperatore institutam comm morant sELLivs, atque vorascus, g) qui liteis h) se ex

eadem di) ibid. cap. 74.

zJ Cuius praeter alios etiam meminit cAPlIoLiNus Antonino Pio cap. io. Antonin. Philos C. G. et Ver Imper. c. a. a) Piob. Imper. cap. 2.b Noct. Attic. l. i 3. c. i8. c) Lib. I 6. cap. 8.d t os EF Hus antiq. iud. l. 7. e. 2I. B. G. 3TRvuIus introd. In nodiitiam rei literariae c. a. g. I .e suffrosius Domit. c. xo Eam fuisse bibliothecam Capitolinam sub

Commodo conflagratam, opinatur LlPsIus de bibliothecis. c. .fὶ Nin. Attic l. a a. e I . P Aureliano cap. I. et Probo caP. 3.b In hae sua bibliothera Plinii iunioris suasu instructa, imperatot libris linteir gesta principum, et elephantis SCta conscribi e rauit. vid. MONIFAYcON. in praef. Palaeographiae Graecae p. ι d.

53쪽

eadem libris aliquoties usum fuisse profitetur. Et patet simul inde bibliothecam Vlpiam in thermas Diocletianas translatam fuisse, cum aetato sua in iis exstitisse dicat. q. XXIII.

Aliae bibliothecae Romanorum prope non merunt numerandae, quibUS acta, leges, Senatus consulta, Plo hiscita, et alia ad remp. spectantia asseruare solebant. Et erant baerae bibliotrucae in aedibus et templis Deorum cum variis donariis consecratae. r) Collegia pontificum, augurum, Vatum et aliorum, bibliothecas quoque suas meculiares habebant.

Recte monet eELLARivs h) bibliothecas, publici iuris ut essent, sero nec ante tempora Augusti, apud Roma nos institutas fuisse; priuatas autem paene multas et illustres, instar publicarum, sine inuidia usiit eruditorum patuisse. Et haec commoda, qui literarum amantissimi erant, commilitonibus suis impertiri solebant, utut paulo tristiori Latinae linguae senescentis aeuo. Perfus satvricus poeta florentisimus Cornuto, praeceptori suo hi hii thecam legauit. ἰ) Sub Traiano, qui literarum restaurator esse videbatur Plinius Iunior Nouocomi in munitaeipio suo bibliothecam dedicauit, et annuos stinatus in alimenta ingenuorum constituit. 1n) Et celebratissimae fuerunt bibliothecae Epaphroditi Chaeronensis Gram matici,

54쪽

rmatici, qui sub Nerone, ad Nemam usque floruit, Iulii Martialis, Herenuit Semri, Herodis Attici, viri consularis et Sophistae. etc. MS. XXV. Vt taceam aliaes eruditorum bibliothecas, quae intra priuatoS parietes erant: praeter Vrbanas et generosissimiliomanorum quique in villis suis bibliothecaes solebant exstruere selectissimas: ut quoties illic secerint secesium. liberius ab omni urbis strepitu et interpellationibus Vacui, optimis literis Operam dare possent. ο) Silius Italicus, cum plures in Campania villas possideret, teste PLivio p) multum habebat ubique librorum, multum statu rum, multum imaginum, quas in bibliothecis non modo

seruare, Vemm etiam Venerari solebat. A. MARTIALis q)scripto ad Iulium Μartialem epigrammate commendatur Ruri. bibliotheca delicati, Vicinam videt unde lector urbem.

CAPUT II. De Principum in rem literariam meritis

e saris Octaviani Augusti successor Uberius Nero Latinael quae admodum sudioseus fuit. 2. Eius merita recenseretur. 3. Caesaris Caligrelae suspiciosis a tempora. q. mb. Claudiis udia et S. Icripta recensentur. 6. Patriae

linguae amantissmus tribus eam literis auxit. 7. Neronis ingenium describitur, et 8.ιu literas mcrita. 9. Turbulenta Galbaeo

55쪽

42 CAP. II. DE PRINCIPvM IN REM

Galbae, Othonis et Vitellii tempora Io. excipit titerarum fautor Vespasianus, uec virtutis laude minor II. Titis. Ia. Fratri optimo dissenilisJuccesor Domitiauus. 13. M libra linguae fata promittit A cruae principatus. 14. Omnium felicissima literis obuen ut tempora sub Traiano, cuius vita describitur. Is. Eius in optimas artes laudantur merita. I 6. Ex felici institutione doctus eruditionis multa

specimina dedit. 6. I. Anno post Christum natum xiv. Caesari Oftauiano Augusto, cuius felicissimum imperium fuerat, ac bonis literis

iucundissimum, silccestit tandem adoptatuS TIBERIVS NERO,

ad imperii et literarum commune exitium: quod in catassis corruptae Latinae linguae prolixius demonstratum tuimus. a) Adeo tamen sui ipsius immemor non fuit, et omni sensu humanitatis priuatus: ut siti seculi viros doctos atque liberalium disciplinarum tutores non pater tur silo indulgere ingenio. Ipse bonis artibus sedulam ab ineunte aetate nauauit Operam. Cum Rhodi ageret propter literas, modice vixit, ac genuS conuersationis admodum ciuile instituit; sine lictore aut viatore gymn

sia obambulauit, atque mutua usurpauit cum Graeculis officia. Cum circa Icholas et auditoria assiduus esset, modo inter antisopbistas grauiore iurgio, non drfuit, qui eum imperuenientem et quas studiosorem partis alterius conuicio incessieret. Sensim iraque regressus domum, repente cum arparitoribus prodiit citatumque pro tribunali voce praec nis conuiciatorem rapi iussit in carcerem. b) Postea imperio admotus sum S Virtutes praese tulit, ac reipublicae potuis

a) Huius trach. cap. r. 6 g. seqq. ) sva Tora ius in eius vita cap. II.

56쪽

potuisset facile spem excitare, sub tanto protectore ac domino modesto et Obsequenti fore ut pristinam libertatem recuperaret. c) Aduersus ipsa conuicia malosque rumores, et famosa de se stiisque carmina firmus ac patiens,

subinde iactabat, in ciuitate libera linguam mentemque libertas esse debere. d) Ecquis dubitaret etiamtum linguam fuisse liberam, artes liberas, doctores liberos, liberalia munera ς Cum edicto prohiberet sirenarmn commercium, ne Vltra Kalendas ianuarita exerceretur: voce

non Latina fuerat usus. e) Tum aduocata concione illo rum, qui proprietatem linguae Obseruarent, Atteius Capito dixit, tametsi nemo ante eum isto vocabulo usus suis. set, hoc nihilominus in Tiberii gratiam inter antiqua esse referendum. Μarcellus vero, non habita illius ratione, subiecisse dicitur: hominibus, Caesar, ciuitatem dare potes,

s Neque Tiberius id aegre tulit , qui licet alias sermone

Graeco promtus et facilis esset, ea tamen non Usque quo que usus est, mraime autem in senatu abstinuit, adeo quidem, Ut monopolimn nominaturuS, Veniam prius postularit, quod sibi verbo peregrino Vtendum enet. Rursus in quodam decreto patrum, cUm ἐμωμα recitaretur, vocem commutandam censuit, ac Latinam pro peregrina requirendam: aut si non reperiretur, vel pluribus et per ambitum verborum rem enuntiandam. M ilitem quoque Graece testimonium interrogatum, nisi Latine re ponde re, vetuit. Tandem Vero neque literarum, neque

57쪽

h sva To Nivs Tiber. c. 42. ibid. cap. I. seqq. λὶ Conser. epitome vIc Ris cap. 7. Dio cAnius lib. s 7. princip. TAcITus annal. lib. q. cap. 7r. Sed eum frustra RupERTus in. Besold. synops hist. p. 28 r. seq. defendit, atque Tacitum ait imaginem orincipis occulti aut suspicacis potius, quam veram Tiberii historiam scripsisse. I, sua To M. Tib. c. s3. 6 t. Viae l. c. 17. TAGTus hist. l. s. c. 7

58쪽

LITERARIAM MERITIS.

Asfuit conquestio de L. Caesaris morte. In Graecis imitatus est Euphorionem, obscurum poetam, Rhianum, et Pamthenium: in oratione Latina Messalam Coruinum, quem senem adolescens obseruauerat. Sed, verba sunt SPET Nil p) affectione et morostate nimia obscurabat stilum: M

viliquauto ex tempore, quam a cura praestantior haberetur. Idem Tris N UILLus q) mentionem facit commentariorum

actorumque Tiberii Caesaris: praeter quae Domitianus nihil lectitare consueuerit. g. III. Anno Christi xxxv o. successit Tiberio haud qu

quam melior C. Caesar c AL GvLA, Caesaris Germanici herois notissimi filius degener, qui caedibus, stupris, ac rapinis omnia miscuit: adeo Vt Vnam ceruicem habere populum R. Optauerit, atque tragicum illud crebro iacta rit: oderim, dum metuant. Omnia sibi in omnes licero putabat. ν) Homo inter militeS barbaros educatus ing nium prorsus ab literis alienum in omnibus actionibus1uis prae se ferebat. Literatores ipsi non nisi ludibrio erant ac ignominiae. TantuS quidem eius livor, tanta malignitas et superbia: Vt optimorum qUorumque vi tuti atque famae esset inimicus, eo magis, quod ipse ante videbat, nisi post funera superstes estet nagitiorum ac rannidis memoria, sui obliuionem imminere. s) Ade que statuas illustrium virorum disjecit, atque Vetuit post- haec viventium cuiquam poni statuam aut imaginem, nisi consulto se et auctore. Homeri Carmina abolere

voluit. Et paullum abfuit, quin ipsius Virgilii atque

59쪽

Liuii scripta et imagines ex omnibus bibliothecis amoue rit: quorum alterum, Ut nullius ingenii, nullius doctrinae, alterum, Vt Verbosum et in historia negligentem carpebat. De iuris quoque consultis, quasi omnem eorum scientiae usum elliet aboliturus, saepe iactauit, se eo fecturum, ne quid respondere possent praeter ehun. t Hoc tamen egit, Vt, quamllis minimum eruditioni attenderet, Operam daret maximam eloquentiae. Ipse facundus et promtus fuit. Si perorandum in aliquem esset,

verba sunt surIONIl , v irato et verba et sententiae suppetebant z pronunciatio quoque Ct vox, ut neque eodem loci prae ardore confisseret, et exaudiretur a procul flantibus. Feroraturus stricturum se lucubrationis Πιae telum minabatur lenius comitusque scribendi genus adeo contemnens,

ut Senecam tum maxime placentem, commissones meras componere, et harenam esse e calce diseret. Solebat etiam preperis oratorum actionidim rescribere, et magnorum in Sexatu reorum accusationcs defensionesque meditari I ac,

prout fluvi cesserat, vel oracrare sententia sua quemque, vel subleuare equesri quoque ordine ad audiendum inuitato per edicta. Saepim instituit, eodem TRANqvi LLo teste, x certamina Graecae et Latinae facundiae, quibus victi victoribus conferro praemia, eorundemque laudes componere cogebantur. Illi Vero, quil maxime displicue rant, scripta sua iubebantur spongia linguaue delere: nisi ferulis obiurgari, aut flumine proximo submergi maluissent. Ita Parum laeti, etiam qui videbantur eius

t) svETON. Calig. cap. 34. υὶ In eius vita cap. 3 I. Vnde TAci s annal. l. I 3. c. 3. C. Cae-ris turbata mens vim dicen i non corruit. Eodem teste, annal l. s. c. I. proauiam Liuiam pro rostiis laudauit. xὶ In eius vita cap. RO. Diuitiaco by Cc oste

60쪽

LiTERARIAM MERITI . 4 fauore complecti, lupiam auribus tenebant. Nec mirum: cum suas delicias haec quoque fata manerent. QuotieSenim uxoriS aut amiculae collum exoscularetur addebat: tam bona cerum, sisnul ac iussero, dranetur. F) XXX IX. annos natUS, Cum non integro quadriennio imperasset, ab coniuratis in palatio inter feetiis est. α) Recte sisEcA : a excerpendum hunc e Caesarum numero, ut qui in Giatium opprobriumque humani generis editus sit. f. N. Anno post Christiam natum XLI. Caligulae tyranno

successit Tiberius cLavinus, Drusi filius, Caesar cui non iudicium, non odium erat, nisi indita et iussa: b) ut ambiguum posteritati maneat, crudelitate ne, an stultitia magis dedecoratus fuerit. Ab ineunte aetate non medi crem liberalibus disciplinis operam dedit, ac saepe e rimenta cuiusque etiam publicauit. H Neque inter imperii curas literarum studia seposuit. Quum in palatio aliquando spatiaretur, et clamorem audisset, eius causiam requisiuit: quumque dictum esset, recitare Nonianum, subito ad eum audiendum ipse venit. M Ipsi erat a studiis Polybius quidam libertus, qui saepe inter duos Coss. ambulabat. Ab epistolis habebat Narcissum, a rationibus Pallantem: quos decreto Senatus non solum ingentibus praemiis, sea et quaestoriis praetoriiSque Ornamentis O nari voluit. o Libertorum mancipium vivis excessi III

SEARCH

MENU NAVIGATION