장음표시 사용
161쪽
C. 8.ita rescriptum reliquit: Uinu qir
crassiim simul est& dulce, ijs potissimucouenit,qui corporis robur ac mole sibi
parare studet. Ide trac. I. 2. can. c. 3. cau
iam cur dulcia pluriavi alant, hanc eine tradit, Nepe quod dulcibus natura delectetur, & quar.visceribus inest trahendi vis, eadum auidissime rapiat. Quanu vero hic versus de omni vino dulci recte intelligitur mediocre in , quod summu dulcedines gradum non attingit, pres xendum est. Nam que excellenter dulcia sunt, quale Apianum est, quod na scatellum siue muscatellinum vulgo dicitur,s anguinem corrupunt. Naturalis . enim vis hepatis ea ex Ventriculo,priuia
quam concocta &a superfluitatib.secreta sint: exugit atq; attrahit: quare sanguis scrosis& crudis expletur humoriabus , adeoq; ut ebulliat atq; putrescat, idoneus ethcitur. Neq; id solum de vino, sed , de omnibus extreme dulcibus aestimandum cst. Ad hae dulcia oia,quq sumuntur immodice, corporibus ad patiendum paratis triplex noxs genus important. Quorum primu quidem est fastidium: dulcia. n. calidi date atq; humiditate sua os ventriculi leniunt ac leuigat, illiq; astectionem inanitioni ac coerugationi, famis cause, contrariam inducunt Secundit, velox inflamatio atq; inflaua bilς inpersio: ad cuius gen crationem
162쪽
tione dulces humores oes idonei sunt. Quo fit, oium horu maxime mel bilescat,quod dulcissimum sit: deinde & dulcia vina. Ham eadem & sitim faciunt a ptum caliditatem,tu crasiitiem, nec eo
fersit fabricitatibus,nem biliosis:que admodum Galenus cona. 2.in libr. 3. devict.rat.in morb.acutis luculeter & pe spicue docuit. Tertiu,hepatis atq; lienis obstructio. Haec. n.viscera, dulcia veli menter appetiit, eaq; ante persecta concoctionem ad se unacsi ecibus trahit & max inae hepar, unde facilius et in obstructionis pericula adducuntur, crassa nimirum stubstantia,in qua dulcis sapor fixus, ac iundatus est ad hoc cooperante, ut testis est tracta. primi, secundi Canon. cap. 3. Avicenna Eadem ratione reliquis etiam lotium minus citant ac profundunt. Caeterum aduersus ia dicta tria incomoda acida cuprimis remedio
sint Appetetiam .n. aciditate reuocat,
inflamationem frigiditate restringunt, obstructiones stubstatis sibi ilitate recludiit.Et licet vina aliaque nutrimenta duu
mone in contrarium operantur; hoc. n
ab obstructione liberat. retam in descensi per σι σοφαγον, qui Arabibus Meri appellatur,nihil ad ipsiim a dulcibus resudat nisi subtile: neq; sianguis ex reb. dulcibus genitus ad pulmone penetrat, nisir r. i.
163쪽
prius in hepate depuratus, atq; i corde tenuatus fuerit, queadmodum id ipsum Gale. cona. 2. lib. 3.de vict. rat. in inorb.aciat. clarissime ostendit. vina item dulcia m inus inebriat. Cuius rei grauissimum habemus testem Hippocrate, qui
eum scribit modum:Uinum dulce vinose minus caput grauat, minusq; mente ferit. Ratione reddit Macrobius. lib. 7. cap. 7. Saturnat. Ex dictis iam Oibus colligitur, corpori, quod vel naturet ipsius habitu, vel ab alia quapipm cxtrinsecus
obrepente causa extenuatum est,uinum dulce cumprimis,& crasitim,ac sufficienter coloratum exhibendum esse. Hoc.n. evidenter nutrit, substantiamq; corporis deperdita restituit, impinguat. Sed corpori obest ac pingui vina tenuia, Odore & sapore iucunda subalbida & moderate sortia, magis ex usu sunt. Sitis r stinctioni adhibendum est vinum albu,tcnue ac debile. Hoc. n. non refrigerat
solium, sed valide et humectat qud fit, ut sitim et lacilius depellat: & quanto sitis
vrgentior fuerit, tanto illud conuenientius sumitur. Ad spiritum vero & virtutum tum instaurationem, tum robor tione,vinum subtile, odoratum, sapore ratum,colore moderatum, & sufficientis sortitudinis utilius bibitur, idq; cum pauco cibo. Porro allectus thoracis ac pulmo-
164쪽
pulmonis, qui diuturni sunt, & sine febre, a vivis mediocris substantie & sapore dulci, multum iuuantur, & potissimu mi humoris per sputa expectoratione
purgantur,quemadmodum copiosius in libro de attenuante diaeta cap. vltimo Galenus doces. Eadem ad alui subductionem perquam utilia habentur. De vino rubro. cap. XI L
SI vinum rubrum nimium quandoque bibatur, Venter uipatur,vox limpida tu
Hic recensentur duo incommoda ex immoderata vini rubri potatione. PRIMUM, ventrisco stipatio: cuius Vina rurei causam nonnulli hac&ssignant, nem M- no-pe quod vinum rubrum, si caetera conassentiunt, reliquis impensius tu calfaciat tum alat: ac caliditatis quidem ratione magis desiccet: ratione vero nutritionis auidius a natura detineatur. Alij ver5 ad immodicam vini rubri styptici,si ue pontici assump ionem referunt. Hoc enim cum costispandi. desandi, &astringendi vim licat non solu eg se in corpus distribuit, sed aluum quoq; suprimit.
SECUNDvM, gutturis & saucium Faueium exasperatio, sueraucitas. Eam. n. vina exasse
quidam impense rubra siccitate & tera D
165쪽
rena essentia sua efficiunt. In horum mam ero vina quoq; rubra Brabantie reponenda sunt. Nam & ipsa sane ob siccitatem & terrenam cillantiam fauces CXasperant,idque potissimu faciunt cum ad-lluc mu fla sunt,aluum in non cohibent, Mulla. nadmodum rubentia ventris soluendi vim hibent,& hoc quide ex multa terrene 'cis ad millione. Hec. n. pr pterea quod nitrosa ac falsa qualitater dita sint, intestina mordicates & abstergentes alui sith ductionem moliuntur. Ab eiusmodi igitur dii musta. i. tu bida sitiit ac feruent,sillincndu cst: Ex
quo. n. mordicant, mordax et fumus ab
ipsis resoluitur, qui ad cerebrum sublatus,oculos acrimonialita corrodit atque rubefacit. Ide de mustis quoq; Brabantiae, siue ea rubra,sive alba fuerint, aestia mandum est. Causa aut, cur sumus iste mordicct,ex eo estis vinu, unde dissoluitur,st mordisantium.Oportet. n.fimilem esse defluxum subiectae substantiae,
lib. 3. de Iict. ratio. in morb.acui. Gale. clarissime ostendit. In uniuersum, vina crassa pontica siue m rικα, rubra vel nigra opportune ad retentoris facultatis ventriculi aliorvinq; visceruin corroborationem bibuntur :qn nimirum recrementa vel plura iusto, vel rament
ra deicendunt, velut in alui profluuio
166쪽
atque dysenteria contingit, sicuti aeqMaecutiq; alia adstringentia medicamenta. In eum usium&fulua vina , pr sunt,non in simpliciter fulua , sed fulua austera, quemadmodum Hippocrates Iib. 3. de viet. ratio. in morb. acut.apho. & post cu in suis comentarios Gale. marii scite docuerunt. Quibus zut venter non facile concoquit, i)s vina subtilia, vel subflatia & colore mediocria,odorata , sapore iucuda susscicte fortia ac I'ypticitate quada participalia,conserunt.' Deles halium venenorum remediis. Caput. XIII.
A Llsa, ruta, pyra, Et raphanus,
tale venenum. Hi c sex reseruntur, ast φαρι α. & remcdia contra lethalia venena ac
PRIMvM, allium: quod cum aduersis oe venenorum genus, tum imprimis aduersus vitiosis ac corrupi aquae noxas remedio est. Presiumptu.n. quemadmodum id ipsum Dioscorides libr. 2. c. i s. Plinius lib. 2oae. 6.& Constantinus Caesar.lib. I et .c. 3o. de agricultura clarissime ostedunt vires eius, que per imprudentiam bibitur, inefficaces atq; irritas reddit.Avicenna. I. u.c. I 2 3.p rem
167쪽
rem facultatcm &Cεpe attribuit, quost, ut sub alio hoc quoq; comprehendi
debeat. Idem. 3. I.doct. s. c. 7. ceu th riacen vitiosarum aquarii cspe comen'
dat,&maxime quidem si cum aceto sit
matur: Nam c pe, cum extenuandi, meidedi,cuinq; stypticitate quada abstergendi,&non ignauiter aperiendi vires
obtineat,caloreque tertium ordine accedat, malas aquas, ne frigiditate ventriaculum ostendat, temperat, crastasque ut promptius descendant,extenuant, Ac tum vero cum ipso permistum, non modo virtutem eius in aquarum tum cxt nuatione tum penetratione auget, sed
a siti quoq; , ῆ cspe mouere olet prYseruat. Ea de & in alio ratio est: quare postera si & turpi dς aquae potum prSzipue
commendatur. Eas. n. vi cito descendant extenuat, & ne ventriculo ac intestinis officiant, venasive obstruant, iuvamentum prestat: Allium praeterea, Aut cenna. 3-I . doct.s C. . teste.itcr facientibus contra occurrenti, aeri, frigiditatem Grifice prodest: qua ex causa per diuersas mundi plagas oberrantibus, varioq; p tu utentibus, utilissime prssium itur: id
quod Macer lib. I .capite. s. hisce etiam versibus innuere voluit. Adia qui mane ieiunis sumpserit ore Hunc ignotarum non det potius aquarum ac diuerserum mutatio facta locorum. Allium
168쪽
ALLI ubi quoq; contra virulent rum bestiarum ierpentinu, & vituper rim i ictus,&priuatum haemorrhoi,prodest, ita ut non aliud magis, si cum vino . iugiter adsumatur, aqt tritum eodem ebibatur.Contra rabiosorui morsus Rilli tu & cibo valet. Venenatis μυγαλης hoc est,muris arenei morsibus,efficacis. sine cum ficulneis frondibus & cymiano illinitur. Quin & venenata anim
lia alij odore fugantur, ut ex illo Vergiliano disticho pater: The biis O rapido fessis messoribus aestu,
Allia serpisi,hisq; herbas contundit olentes. Eius rei causam Aemilius Macer loco paulo ante citato, his versibus exponit: Haec ideo miscere cibis messoribus est mos.
Visi fune spor fessos depreserit sitis.
Vermibus a nocuis tuti requiescere possint. Porro cum foetor aliij, qui id non degustarut,longe grauissimus & molesti sinuis sit,ci quoq; rei,ne qui sumpserui, alios offendet, remedium aliquod adhibendunt est. Mgnander itaq; e Graeciis autor eis, allium edentibus, si radicembete in pruna tost in superederint, odoxen extingui. Quida tradunt, ipsa grauem halitum non esse factura, si quis ab ipsoru ua esu crudam faba insuper mandat. Hieronymus Tragus eandem facultatem viridibus et rutae folijs adsgnat.
169쪽
Macer libG. cap.6.Σedoari e radicum id efficere, his verbis tradit Attia quem faciunt foetorem pellit ab ore., C AE p ΑΕ quoq; ex Dioscoridis Ana Tarbei sententia rabiosi canis morsibus
cum aceto', ruta, & melle illitum auxi- Iiatur . Eadem ad verbum fere mutuatus est Auic. a. can. c. I 23. Verum in laoc
diss entit,' acetum omiserit,& salem iri mellis locum suffecerit. C pe priterea satus Uenennatorii in cibo discurit atq; expcllit. Et succus, qui ex eius esu plurimus in stomacho gignit, peculiari quadam proprietate venenatora noXas frangere a quibusdam creuitur. Caeterum silentio illud hoc loco minime prstereundii est,st alliu , cspe ac porru in cibo n5
conueniant, neq; temperatis, neq; Calidis corporibus. Nam extra hoc, Φ paucissimum de prauum dant alimentu,acxε et atq; pungentem sanguinem, maximes cruda ingerantur generant: humor in crastas tenuant, lentosq, incidunt. In totum,oia haec si cruda edantur peiores .i cocta siiccos procreant, ac plus humori, excrementiti j continent. DPorrum
Simeon Sellai calidum & siceum in se-
eundo facit ordine Urinam cit,& noxisi succum creat. As due comestum visus habetudinem,& Capitis dolorem emcit. Stomacho aduersat. Disticilia iuue littibnania.Ncruos,dent , ct gingiuas acri
170쪽
monia sua laedit,& sanguinem nigruimatq; melacholicu genera di Biliosis itaq;& melancholicis vlladum cst, potissimus crudum fuerit. 'DJ ex quarto indordine ex calfacientiunNearumq; esset tia crassarum est partium. Si succum ex
primas, quod reliquum est admodu terrear substantiae est, eiusque calidin At sue S aquae aereeq; caliditatis. Si cruda edantur, humores in stomacho malos tutridos,& corruptibiles generant, Di ficilia & terribia indΗcunt somnia. Lamptote cibo capitis dolores cient:Inmorbis coctae etiam letargicos & phreniti eos csficiunt, memoriam & rationem,ut aliqui ferunt, laedunt. Si vcro cu electe
earnis insculo coquantur, plurimu ma
signitatis deponunt, appetentiam inuitant, concoctionem promouent, & frigidos cibos,quibus cu percoquuntur, temperant. Si quis tri crebrius his utatur, in lienis vitia incidis. Tutus igitur est, eas raro attingvre. ,Jut Galeno plaeet, excalfacit quarto ex ecssu, humiditate quidem participat aliqua;sed minore ῆ caepar. Inriationes smutat alteraturi veterem tussim exudu coetumve com
sum lenit. Aspcras arterias clarificat, descreatum prouocat. Aciem oculi ru esu hebebat. Capitis dolorem facit. De cohoc amplius Galenus lib. I 2. metho. medendi,capite octauo: Est inquit, allium