장음표시 사용
221쪽
evr, & parua sit a continente reisluti' tutius est, uti cibis inter solidum & rarumediis: qualis est caro h dina,vitulina,
vervecina,luciorum, percarum & cancrorum: Crassioribus vero , Ut bovina, ceruina,porcina, concarum,ostrearum, carpionum,& similium,abstinendu, aut certe cum moderatione utendum: ad n vitis semper rebus apertiuis & diureti cis, nimirum petroselino, nasturtio, - .isio,& cxercitio sorti.Caeterum circa VI ictus rationem pro singulis anni teporI-hus conuenientem hoc et notanduna venit: Quod autuno quidem melanctio licis cibis ac siccantibus abstinere oporteat, hyeme vero eis uti, queadmodum sane xhace homectatibus& refrigeran tibiis ri Vere aut, st medijstit peramen Iti, mediae facultatis cibos edere,quemadmoduni libr.I. cap. et de alimen.facult. Galenus attestatur. hep-ο potu corrigendo. cap. X X.
CAluia cum ruta faciunt tibi po- eula tutas Adde rosae flor in minuuRtq; po
Duo traduntur hoc Ioco praui potus
222쪽
dam tollunt. Peculiarem preterea habet gratia roboradi cerebrii ac neruos, iis vero roboratis , malis fumis ex paruo potu procedetibus melius resistitur. SE CYNDvM, Ruta: Huius nanq; solia integra ac citra contritionem ulla potioni imposita, auxiliare vim contra perniciem eius praestant. Etenim caliditate proprietate sua potus vitia emat
dant. DCruta, quo ni ruersus venena c*n
serat,satis dictum est supra cap. a 3. Additur in posteriore versu, st flos rose superioribus adiunctus,non modo dictam earum vim augear, sed Veneris insiperappetitu cohibeat atq; tollat. Quod ne derosis potissimum intelligendu est, quae paniceo colore rubent: liet namque fragrantia ac stratico suo sapore potus
nocumentum remouentio iuui ῆ : De Lea maritur. Cap. XXI.
l 1umpserit antri i Cum plerisque necessitas incidat naui- lgo per mare prosciscendi,hic etiam remedia quaedam aduersus hauseas & v mitiones , quibus. premi solent, qui nauium insueti prinissim ianauigare incupiunt,enumerare placuit : Nepe si diuites illi fuerint,vi per dies aliquot ante Hiquam
223쪽
quam naue costendant,vinum suu aqua marina temperent: sint pauperes , aqua marinam absq; mistiolinc bibant. Sic. n. fiet, ut nauseas citra ullum negotia eliserent. Nam viniim & pr cipue aquosum,
quod Paulo Aegineta οιναριον Grsce dicitur,stomacho vomitionis. tur ato maXime conuenit. Aqua vero marina salsa& astrictoria suavi os ventriculi claudens vomitiones proecidit atque impedit. Porro vomitionib.primum ia oborientibus, nec facile , nec utiliter resistituriuri quet Dino magna ex parte prqsidio eL. se soleant contra magna & vehementes egritudines,nimiru elephantiasin, aqua Intercutem,& apoplex iam, & stomaclutu frigiditatem,tum inflationem. Siquiade ab hi, n6 soluiti praeseruant, sed eaΩdem etia iam obortas veI curat vel ce te leuant. At si diucius crebriusq; v geant, aded ut nauigantes vehementes debilitentur, comestionc stypticorii &' acidorum fructuum,cuius nodi mi mala cydonia,mala Matiana hoc est,ut interpretatur Iacobus Sylvius, poma Sylvestria,ut vero Ianus Cornarius, poma Arantia & nostra orbicularia poma, qEpiroticis malis respondere putantur, vulgo Capendula,siue Pommes di cape diu Gallice vocatur, & punica siue granata acida, restinguendae sient. Ηstan. vos ventriculi corroborant, & humore
224쪽
sursum repentem deorsum revellunt,ac inserne per ventrem euacuant,fluentem stomachum sistunt. Quin & ipse stonia-chus ab hisce roboratus fructibus,humores ad se undaru exagitatione consuetes reprimit. Appi quoq; semen torrefacta ac in vino potum, confert. Absinthium quoque tam in cibo,il in potu sumptu nauseas tollet. Panis item assatus, si ex vino aquoso & odoro maceratus ingeratur, prodest. In summa, tota victus ratio tu ex acidis & ventriculum roborantibus, tu vapores etia siue sumos ad caput ascedere prohibentibus,constitueda cst: In quorum numero &leticule cumprimis in aceto, vel succo Vuε acerbe incocti, reponedesiunt. Plura Paulus Aegineta. lib.I .c-s 6.& Avicena. 3.1 .doc. s .c. 8. PeIenerali condimento. cap. XXII.
S Aluia, sal, vinum, piper, allia
Ex his fac falsam , ne sit commixtio falsa.
Comunes recensentur hoe locoma terit,ex quibus in mensa hoc est,intinctus,condimenta , sues alsamenta ex tepore parari possint, si specialia desuerint. Sut aut ee numero sex.
Et prima quidem saluta est: Ex hac. n. Et
225쪽
st condimentum in assatione sue coctura anserum & porcellom. Hi nanq: sial-uia persis pe sarciri solet antequam assen tur: ut nimirum super uis'ac glutinosis ipsoru humiditatibus resolutis atq; disse Iipatis, salute penitus sibi cum odorem, tum sapore induant. Saluia tii post assa tionem reicienda & non comededa est. Quinetiam ruricolet & plebei homines
condimentum ex saluta coficiunt, quo- in anserum esu utuntur. Allium.n.cum saluta contundunt, ut acrimonia deponi eum nat & vino commiscent. Secunda Sal:de quo infra. c. s a. rtia,Vinum: Quod sane extemporale diuitum,vel nobilium codimcntum est. Nam in sinapiJ, aut v xluti defectu, vinum cu sale teperatun pro salsamento ingerunt. Porro veriti ta ut hoc obiter et nic explicetur Gallicum vocabulum est idc significans, quod o 3λφακιον quod est succus acerbae vitae, nodum maturescentis. Italices reli.,JOssicinis agresta,GaIlice Γροπιμ hJHis panice &hinc facta Latina
Pipee. nominis terminatione, Uerlutu. Qua ta,piper:Estq; rusticoru & agrestiuii ininum salsamentum: quippe quibus fabae atq; pisa pipere conditia in quotia diano sint usu. Quinetiam ex pane tostocum ceruisia,sive vino, ius nisi una pipere conditu pultis instar conficitur,quod
ob id vulgato iam sere ubiq; note piper etiam
226쪽
etiam appellatur. Hoc super carn*s aut
pisces effusum in delici js habetur. Quinta allium: hinc quoq; falsamentum rustici conficiunt, quod cum Oibus prope cibis suis,sive alii illi fuerint, siue elixi,
siue dulces, sue falsi, imo vero,& cu induratis ovis clitant. Allium namq; triatum chi molli caseo ac lacte commiscet, atq; epulis deinde apponunt. SeXta petroselium : Siquide cx solijs eius contu-sis,cumqt vel luto vel vino albo commustis,sit salsa viridis, qui cu asssis sere manditur. C torum silentio minime praete-.reundum hoc loco,s, pro ratione temporum sibi inuicem succedentium,'tum cibariorum et, quibus cum apponutur, salsamenta variari conueniat. Calidis siquide tribus si igida, aut minima certe caliditate participantia: e contrariolvero tripidis calida colarunt. Salsame torum igitur 1tatuenda materia est inestate omphacium, turiones vitis, ac tum , succus malorum limoniorum, vel citrangulorum, vel Punicorum,sive granatorinilicum sacchaso,scillatilio ros ,
nam liquore, qui ροδόει μα Grice d cit, & amrgdalis tri interdum, serpylli nonnihil ac petroselim ad friagiditatis commoderatiςnem addi puti. Temporibus stigidis. aptissima constultuetur salsamentorum maioria sinapi, erucaetinerie piper, cinnamonu, cya-
227쪽
rophilton,assium,saluia,serpyllu, meriatha, petroselinum hiscula carnium, vianum,& acetii,idq; non acronimis,sed vini naturi propinquum.Temperatis aut epibus inter caliditate S frigiditatem media magis congruet. Porro quod ad cibaria ipsa attinet, alia alijs, quemadmodum sane coqui non ignorat, egent
condimentis. Carni nanq; vervecine, similiter& vitulinae,atq; capreolinae sausa viridis apponi selet,in aestate quidem ex aceto,& omphac o, cum paucis speciebus, nempe cu petroselino,1ingibere alba, omphacio, & pane tosso eoq; in aceto vel agresta macerato,sinc a li3 admistione: In hyeme vero cade, sed cum Iargiore specierum copia, pauco allio, optimo vino,& pauca agresta, apponiatur. Nonnunil vero sinapium S erucatu seisit.Carnibita bouinis elixatas perta quam utile pro condimento est, dun taxat ad usus eorum qui recte valent, i stulum nigrum ex pane tosto, cumq; iure carnium, pauco omphacio, & pipere
coctunti quod piperis et note appellarii diximus. Hoc ide & pro suillis non initiatile hyberno tre iserit. Nihil porro vetat in principio refectonis per aestatem carnes stillas et frigidas csi aceto ac pstroselino mandi. Quod si in cede carnes nepe bovina atq; siuilla, pastillatae
tuerint. hyeme quiae caepe atq; allium
228쪽
eum exiguo specierum dulciuna pondore e state vcro ἐμφάMον sine cspis, aut paruulus caepas, sed minuta plane copia
assumere alienum non est. Sin vero excarnibus subtilioribus past illatura constiterit,repudiato per qstatem c parum usti,tac amygdalarum cum omphacio &exiguo speciem dulcium puluere a pponendu est. Otium fi conquassatum cum, omphacio in fine coceditur. Hyeme V iro vinum in omphacij locum sitfficere, iadeoq; species augere opereprcciu erit.
Cuniculorum & pulloiu assature conuenit condimentum cx cinnamomo &mica panis, e state qui de cv omphacio, sed hyeme cum vino. Suille carni astare per hyemem conueniet liquor qui inde assando destillauerit,cuc pis contusis & optimo vino teperatus:per statem vero salsa viridis, cuius su pra mentionem fecimus,ex usu magis erit, Pli sanorit,perdicu,& turturu assature prPter sale aliud non realcitietini condime tum. Caponibus vero ec gallinis elix tis non inutile condimentu est per hyemem proprium decoctionis earundem
ius cum pauco specierum dulcium pul uere,& maxime quidem si saluta, hyil pus ac petroselinum iurisimul incocta
fuerint,s state ius ipsum per se cum m0mento croci & succo turionu vitis sit icit. Clterum pro creonuo sallinarum, pinguium
229쪽
pinguiu pastillatarum codimento, pret', ter exiguam specierum dulciu copia i nihil penitus apponendu cst,idq; in Detio, percstatem quide cum omeliacio, per hyemem vero cum optimo vino. Pisces vero tanto calidioribus atq; acrioribus opus habent condimentis , quato crassiore magist excrementitia carne S humidiore natura constiterint, concoctuq; pertinaciores fuerint. Eade in carnibus quoq; habenda eli ratio. Plura Magninus de conseruanda sanitate, parti. 3. capite. 2O.& 2I. De utilitate lotionis manuu. cap. XXIII.
Olio post mensam tibi consertimulacra bina, Mundisi at palmas,& lumina r
Si fore vis sanus, ablue Ope ma
Duae hie reseruntur commoditates ex loliot: e manuum a sumpto cibo.Prinad nanq; manus ipsas puras atq; mundas esticit: Deinde vero lumina et reddit acuta. i. visus aciem excitat: Et hoe quidem non per se, sed ex accidenti. Minus enim instrumenta sunt, quibus purgantur oculi. Quare puras cas atque mundas esse conuenit.Sed de hoe abu d Esupra cap. 2u
230쪽
P Anis non calidus, nec sit nu
mis inueteratus, sed fermentat isque, oculatus sit bene coctus,
Et salus modice,ex granis validia
electuS. Ne comedas crustam, choleram
quia gignit adustam. Et panis salsus, sementatus, be.
Purus sit sanus, non talis sit tibi
Duo circa panis electionem cauenda esse,hoc loca pcipitur. Primum, ne acta calidus ingcratur: talis aut maxime exi sit recetior & primum iam e furno e tractus. Nam cum latorem quenda adhuc retineat: vehemeter inflet,visceraque Panis ea obstruat, necessc es : eoq; ad sanitatem sidusn inutilishabetur. Quod . 2. Cano. tract.2.. ciu- . cap. 72 in eum prope modum scribens Avicena innuetere et voluit. No com datur calidus sicut est,qn videlicet e surno extrahitur: huius. n. queadmo um& reliquorum similium usus, proptereast inflet, & immodice viscera obsepiat atq; obstrua naturae aduersi isenuisque est Hic idem,ut lib. a.de vict.rat.inmor