장음표시 사용
151쪽
petuis machinationibus recuperare tentabunt ζ -' de, qui ciuitatibus pulsi sunt,quod maxime superioribus seculis in Italia,cdm factionibus omnia scaterent, accidit, semper instrumenta se praebuerunt affligendi patriam suam. Tutius igitur est, impedimenta obi j-cere instrumentis nimiae potenti Gonuellere fundamenta,quibus illa nititur,& velut subtractis alimentis ignem ambitiosum extinguere. Illi igitur, cuius priuatum modum egressae sunt diuitiae, dignitates, curationes, legationes conferantur damnos , sumptuos , & quae sne rei familiaris dispendio obiri nequeant. Sixauore plebis nitatur aliquis,ille derivandus est iisdem aut maioribus beneficiis aut illecebris in ipsum Principem aut Rempublicam. Qui nomen, simam, Ac gloriam habet, arduis & periculosis obiici
debet expeditionibus; ut, ubi non successerit negoctu, d, euenxus spei non re onderit. minuatur auistoritas, quam a rerum gestarum excellentia meruit. Is, cuius in aula , alioue cerro loco nimia potentia est, specie honoris in longinquas regiones amandari potest. Si armis sulciatur alicuius magnitudo, eum vario praetextu ab excrcitibus & militia ad honorati sima quiq. officia, sed quae potestate omni careant, ita uiam transferendus est. QDmodo Constantius ciesar Ursicinum in Oriente equitum magistruata sibi suspectum ad se venire summo cum honore mandauit; ea specie, ut pro rerum tunc urgentium captu disponeretur concordi consilio,quibus virium incrementis Parthicarum gelium arma minantium con
152쪽
M D cORN B L. TACIT. 129 Iuliano Caesari Herulos, Batavos, Petulantes, Celtas,& caetera auxilia,quasi ijs in Parthico bello opus haberet,ademit : Ammiam marce . xx.) Mucianus,
quia propalam primus Antonius opprimi nequibat, multis in Senatu laudibus cumulatam, secretis pro millis onerauit, citeriorem Hisbaniam ostentans, dbscessu Cluuij Rufi vacuam: simul amicis eius tribun tus praefecturas'. largitus est . dein, postquam inanem animum spe S cupidine impleuerat, vires aboleti dimissa in hyberna legione septima, cuius flagra tisiimus in Antonium amor. Tacit. iv. bist.) Ferdinandus Consaluus, ille qui Magnus Capitaneus vulgo Vsurpatur, pro Neapolitano regno Regi suo subiecto
eam retulit gratiam , ut rex ademptis illi exercitibus& munitis locis, eum in Hispaniam abduxerit,ubi in glorius obij t. Gulacrarae i v. v ii.) Et hanc ingratitudinem,quia necessaria est 6 securitati publici consulit, quodammodo excusatione dignam pron ciant nostri politici. Pota o alia cautio est, arcere tumidi spiritus homines ab omni magistratu Q imperio, sed curationibus tamen, lcgationibus, aliisq. honoribus admouere,quib. honoratiores quide sint, nihilo tame valentiores. Ita Bragatiae Dux, qui nomine uxoris in Lusitaniae regnum iura sibi quaedam competere putabat, post illud regnum a Philippo Hispaniae Rege subactum,creatus quidem est Murra eueris eques, & inusitatis honoribus affectus i nam & in t
plo proximus Regi consist eiussus est nihil tamen obtinuit,quod vel opes eius vel potentiam augerer tuisset. Hisron. conset. vii I. Milo Lusit. Iterum
153쪽
alia cautio est, ut si in magnum virum conferre impiarium sit necesse, ipsius prauς cupiditates collega addi
eo coerceantur. - consilio, cum Constantius Imp. Gallum Caesarem ad se euocare vellet, dissuaseru ni alii: quippe discedente Caesare Ursicinum in Orient
ferniciose relinquendum, nullo futuro,qui prohiberet altiora meditantem. Ammian. xiv. Alii, quos inter doctor meus Christophorus Beseldus est, prae cipiunt, magnos viros ad uxores ducendas, & liberos suscipiendos adigi, quorum intuitus patrem reddat amiciorem Reipublicae ι & hoc praeceptum HenricuIV. Galliae Regem in Bironio incaute neglexisse. Sed mihi tam nocere posse videtur istud remedium, quam prodesse. Nam a voto relinquendi opes atq potentiam liberis, ubi honesta non s.ccedunt, facile ad sc Iera transitur;& nisi sint post nos, ad quos improbitatis utilitas redeat, non placet incerta & cum periculo, aut breuis deniq. felicitas. Augustus inter alia dom,
nationis arcana etiam hoc habuit, ne cui Senatoruin
extra Italiam sine suo permissu peregrinari liceret :ivio lii. in eo, puto, sine, ne militum prouincialiumue studia ambitiose conciliarentur . Mouet, quod Gallia Narbonensis & Sicilia ab hac prohibitione exceptae erant; s Taciti x ii. Annal.) quae fraudibus ob Principis & Vrbis viciniam non ita commodae vidc-bantur. Praecipue tamen AEgyptum Augustus sep suit,vetitis in edi Senatoribus; ne fame urgeret Italiam, quisquis eam prouinciam, claustra iterrae acniaris,quamuis leui praesidio aduersus ingentes ex e
154쪽
quando AEgyptum,claustra annonae obtineret, possi Vitellij exercitum egestate stipendij frumentiq. ad deditionem subigi, ierabat. Tacit. iii . hisi in Qua etiam ratione indue tus Augustus, non ex Senatoris. aliquem, sed ex equestri ordine praefecit Aegypto . Ita enim visu expedire, prouinciam aditu difficilem, annonae faecundam, superstitione ac lasciuia distoriadem ac mobilem,insciam legum, ignaram magistratuum, per aliquem ex equestri ordine, non Senatorio, retinere. Tacit. I.LII. J Eadem solicitudo ante Au
gustum exercuit quoq. Alexandrum Magnum ; qui in plures praefecturas Aegyptum distribuit; miratus
naturam & munimenta regionis:Wintutum existumans,unius imperio totum regnum committere. . n.
Gn. iii. hist. 3 Aurelianus quoq Imp. cum Saturnino limitis orientalis ducatum dedisset, sapienter illi mandauit, ne unquam Aegyptum videret. Cogitabat enim Gallorum naturam, l& erat Saturninus nati ne Gallus in .verebaturq. ne si perturbidam ciuitatem
vidisset,quo eum natura ducebat, societate quoq. hominum duceretur. verba Vopisc. in Saturn.ὶ Porro saluberrimum est consilium, maximeq . necesiarium, Omnes magistratus, omniaq. imperia potiora ficere temporaria,ne in unius manibus diu resideant. sv. Miar. disi. xxiv. Eo quippe ingenio sunt homines, utpostquam multum temporis in potestate irruegerint, patriis moribus hautquaquam sibi vivenduducant. catulus apud T ion. xxxv i.) Qui semel imperandi dulcedinem degustarunt, priuatam vita paullo magis plerunq. quis animae a corpore sepa.
155쪽
rationem horrent, icta priuatae domus angustias, ut crudele patibulum abominantur. Qinetem & tranquillitatem regno Praeferre paradoxon est supra omnem modum odiosum i sententia, quam omnes or versant, & nemo pectore credit. Accedit, quὁd, ut rectorem a Principe accipiunt prouinciae,hunc ilico venerantur, ei assuescunt, tam constanter hunc esse
Praefectum, quam illum Regem intelligunt. Imo &propius ille ciuibus incumbit,propius urget affectus ;contumaces aut amantes propius damnat, vel colit. Maxime nobilium stirees adeo elii sinodi prouinciaruRectoribus accedunt, spe, conuictu, mansuetudine captae, ut deinde vel in Regem promissam fidem exerceant. Haec munera, si parui temporis fierent, non illis coalesceret inueterata vis mec ciues breuissimo defuncturos imperio praeter fas amarent, aut timerent. Et quant is angiisti temporis honores cupide commendabit ambitio . Deniq. Principcs aut Resp. itu plures liberalitatem diuidere porc runt; vacuis saepe prouinciis, in quas alios atq. alios pro meritis temporibusq; sussiciant . Inde Romae olim lege cautum fuit, ne ciuis omnino Praetor anno, aut Consul biennio amplius a suo magistratu continuo imperaret isi xii ii. ) Et Florentiae olim lex fuerat, ne Tyrior Reip. sis summum honorem gerebat in intra trien nium,ex quo magistratu abierat, eundem petere posisset. Leonarae viretis. histor. Florent. In eadem urbe cautum aliquando fuit, ne Reipub. Vexillifer Gonfatinerium vocabant) in perpetuum crearetur;
Ad annua esset illa dignitas. s Guiauia. x I. histor.
156쪽
Cum Gallus Asinius censuisset, in quinquennium ma gilva tuum comitia habenda ; eam sententiam altius periae trare, dis arcana imperij tentari Tiberius arbita trabatur. Nempe superbire homines annua designa tione ; quid si honorem per quinquennium agitent Z est. t r. hoc lib.) Regnum Assyrium ad mille an nos stetit inconcussum, non aliam ob causam, qua quod militiae praefecti quotannis mutarentur. I. art. milit.) nec aliam ob rationem, post extinctam Caesarum familiam in Imperio Romano tot bella ciuilia inter ipsos duces, totq. ducum conspirationes Contra Imperatores exortς, sunt quam quod ijdem ijsdem exercitibus perpetuo praefecti essent. Ad hoc re spicit hoc loco Cornelius noster,cum Tiberio non ingratum accidisse scribit, turbari res Orientis;ut ea spe cie Germanicum sibi suspectum Z inuisum suetis legionibus abduceret, nouis'. prouincijs imponeret . Et si vere rationem ponimus, non aliam magis rem libertatem os publicam rem Romanorum euertis inueniemus, quam imperij prorogationem . Quid enim aliud Sullas fecit Q Marios, quam .tot mandata bella, totq. consulatus exiguo interuallo 3 quid D cemuirorum insaniam aluit, quam perpetua, contra mores patrios prorogata potestas 3 Quid Caesare tyrannum di patriae libertatis invaserem fecit, quam perpetua, contra leges dictaturae Deniq. huius rei domesticum exemplum occurrit in mea Germania. Regio erat olim sub Imperatoribus armis, opibus, potentia ingens; nunc ex quo Optimates commissas
157쪽
abutantur interdum Principes, quibus ius fasque ad
suum arbitrium exigere mos est; cautionis tamen loco erit, nosse machinationes, quibus subuersis iuribus& moribus antiquis unius legibus soluta potestas flabilitur. Qiuo quidem in argumento cum parassem dicere non pauca ; vidi Ioannem Barctaium,amoenissimi ingenij virum, BC quem suo merito omnis elegantis compendium mihi vocare videor, ita prudenter, atq. neruose versatum esse, ut addi nihil possit. Igitur dubitanti mihi,an post tantum Homerum Iliacia scribere supersederem,aut saltem,ne quid desiderari posset, mea adderem ; ea sententia sedili describere hunc in locum integram Barciaij dissertationem. Venianta, imὁ laudem merebor, quod quae meis verbis tam bene, tam eleganter dicere desperabam, alienis, quibus prudentius, elegantiusve nihil dici potest, proponere voluerim. Introducit ergo Cleobulum, regi; consilij praesidem, Regi suo ita loquentem: Quamdiu leni tas in virtutibus erit, non diceris ullo vitio impulisse labentem in clades Siciliam. Lenitate, inquam, tua, malignitas fatorum in tuas & patriae clades abusa est. Illa facilitas,& indulgentia in Magnates, illa tua tu
rumq;maiorum incauta in eos profusio prodidit prς-cipuas imperii vires, aperuitq. iniuriis despectam dignitatem. Iam quidem perculsi sunt: iam silebunt defessae factiones. Ast, ubi respirarint, expecta alios
flui dis, nisi ventos plusqua, lico vire tenueris. Pugnabunt erumpere; in quamdiu nimis poterunt illi, nunquam satis Reges poteritis.Nec in Trannidem te adorno. Ipsis quoq consules, ὀ Rex, uessicies,ut tu
158쪽
more, aut fastidio culpae, paulatim inquietos mores dediscant. Tum Meleander: Scio, inquit, ex his nubibus feruere plerasq. procellarum. Sed vires eorum hominum adultae sunt, is ipse tempore ac patientia Regum iam prope legitim q. Has itaq. accidendo vel
iniuriam facere credar, quia natam ante me potentia percellam; vel nimio in conatu regias vires iam saepe delibatas, & quarum infirmitatem celari interest, in consul tb experiar . De successu, reponit Cleobulus,mclius ominare dum ordine & per partes euellas eam segetem,qua ipsi luxuriant. Sed nec crede, ani quam
fore causam, Q quam Dij hominesq; non probeiar, si pugnabis pro regia dignitate, S: Siciliam a parricidio prohibebis, quo ipsa se furiis mactat. Quinam illi sint, vide; unde processerint, quae illos machinς fastigio
tuo admouerint. Vtcunq. se iactent, maiorum tuorum beneficio Opes comparauere,in prςfecturas missi sunt, regiaeq. amicitiae indulgentia nocculmen condiderunt, ex quo hodie siue ipsi, siue eo rii posteri certant in Reges . Tua sunt ergo tela, quibus lacesseris, tua acies tot mucronum, caeca discordiς manu infelicitatem sui auctoris voventium . Si m eren tu r, si femre felicitatem suam non possunt; ab ijs duntaxat recit e,quod a vobis acceperunt. Nudos medius fidius re- inques, coges'. obliuisci spirituu, quibus nunc in t mescunt,vestras apud se mirati diuitias,suae vero sortis ignari. Ac, quo maturius consulas sceptro, vid quam multum coalescat illorum in vos imperiunia; quam publice , quam periculose consensu naec velut iura peccandi nunc asserant. Inter se qmuli, inimici,
159쪽
tamen vix libenter accipiunt, a Rege ullum premio. Qimuis ergo rebellat,cςteri adsunt, vel publice, vel priuatis asscistibus. Nunc cause se addunt, nunc tepore utuntur iam satis occupato, quo alio iurgandi praetextu distrahant Regem. Alij tuum latus, tua casti a non deserunt ; sed lento & per ambages fracto regio.
rum consiliorum aut militum usu, diu volunt relaetalium contumaciam conferri viribus sceptri; ne videa tur indignum Regibus aut impar esse periculum, as suescatq. populus vereri hos motus pati. Ita sibi ipsis N exemplum faciunt, exitum ornant, si ira-1ci in Regem contigerit . Hanc coniurationem nisi antevertis consiliis, quantum aberis a Mergailip Germaniam intelligit,) fato. Regio erat sub uno formi danda: nunc segnicie velpatientia imperantium adeo in varios Principes lapsa,vi domino tota exciderit. Quanquam recenti memoria tenes, Rex, quid hς pos sint factiones ; permittes hic tamen carum cunabula,& ingenium percenseri. Nam & accendi te volo, vel
parari ad patientiam haut dubiae cladis.Igitur,si quos amas, si quos attollis praeter veterum Optimatum libidinem,tanquam de eorum bonis sit, quod largiris,
excedunt ab aula: queruntur se contemptos; in arces,
praesidia, quae iis credidisti,confugiunt. Fortunas populi dessent; exanimati regni sanguine paucas hirudines replerisnon ferendam eorum superoiam, qui se scinato Principi illudunt,veteresq. 3c emeritas stirpes
inexperto recentis potentiae gaudio calcant.Frequens
c quidem, ut nosti, dissidendi est ratio, proruendiq. ad ciuilia arma. Sed, aliae pretierea cause illis inge-S niis
160쪽
niis faciunt defectionis audaciam. Diu ipsis largitus
cesses utcunque magistratus, praefecturas iam plenis, necdum tamen satiatis negaueris; iis arcana omni non eredas;habeas alios fideliores tibi: non accesseris odiis, quibus aemulos deuouent. Ilicb indigne haberi se putatat; fredentq tanquam contumelia violati Alii,
ut reuerentiam sibi concili ent , & quid possint, Rege
admoneant qua runt offensionis materiam, & gratis ineunt consilia in publicam pacem Cςterum, quςcuq. illos o casio tollat in rixam, viribus, quas VOs RegeStribuistis accincti, mox clientes armato'. inuentur,eὁ prolixius,quia haec secedendi facinora seper inul- .ra sunt,& plerunt prςmia habent. Sic erecti, sic velut in suo regno collecti , opimiora ad conciliandam pacem a vobis Regibus extorquent, quam si ipsis obsequium & fides masisset. Vestro interim auro,vestrisq. stipendiis squis feratλὶmilitant acies,quas in vos educunt. Aerario vestro feroces,aut rationem imperijd poscunt a Vobis, aut regnandi modum praescribunt.
Vestri coloni sunt, vestri ciues qui plus quam externis tumultibus per haec bella eruuntur . Quid deinde Amitis pacem; Reges,liis prodest peccauisse. Vos in regno nunquam sona fide pacato expectatis solici se, ex quo cinere se flamma refiindab; cui placeat gloria nouae litis, quae sederum tabulς iam plenissimis libris addendae sint. Minimum putem,quod hςc bella,haz paces exterarum gentium ludibriis euilescunt; quodque minor quam pelago fides csti, siue quietem agimus,siue tumescimus ii Maior, fiant vulcerasi quibus