장음표시 사용
371쪽
ter deos. Duos admittit Ecclesia in Ecclesiasticum canonem libros Macchabaeorum. Primus continet bella Domini, quae
adversus impias gentes, Antiocho Epiphane, & Eu patorc, Demetrio Sotere, Alexandro Epiphane seu potius Epimane, Demetrio Nicanore , dc Antiocho Sedete regibus Ecclesiam persequentibus, Heroes Asiamonaei, pontifices simul & principes, puta Matthatias& filii ejus tres, ludas Macchabaeus, Jonathan& Simon , unus post alterum gessere. Matthatiae proavus a J sepho nuncupatur Assamonaeus , inde qui Graecis & Latinis Macchabaei, ab Hebraeis appellantur Asamonaei. Nomen illud occurrit in Psalmis, & indicat viros primarios, principes; quod
ergo ob praeclaras virtutes suas Macchabaeorum Lenti tribu tum sit.
Primo libro Macchabaeorum alter adjungitur , qui dicitur secundus , non quod historiam Macchabaeorum in libro primo ad Joannis Hircani tempora usque productam Continuet, quod fieri tamen intererat, sed quod quaedam Macchabaeos concc nentia complectatur ι adeoque alius potius quam secundus dici
Paucis verbis perstringam quae Aectant libros quibus constat Evangelium ue nemini enim Christiano id potest esse ignotum. Evangelium continet primo quatuor Evangelistas , Matthaeum, Marcum, Lucam , Joannem, a quibus potissimum deseriptus est Adventus Domini nostri JEsU CHRis Ti. Inopere eorum maxime deseribitur Evangelium, nempe illud bonum nuntium, quod a tot saeculis expectabatur de Aduciatu
Messiae in terras. Ideo prima pars Evangelii id sibi vindicat, ut proprie Pangelium nominetur. Subsequuntur Actus Apost lorum, scilicet historiae Apostolorum a morte Christi per annos
Deinde Epistolae Beati Pauli, una ad Romanos , duae ad Corinthios, ad Galatas, ad Ephesios, ad Philippenses, ad Co-Iosienses, duae ad Thessalonicenses, duae ad Timothaeum, ad Titum, ad Philomenem, ad Hebraeos. Postea sequuntur Epistolae Catholicae, id est, ad omnes missae , non ad quemdam virum , aut Gentes quasdam. Una est Jacobi: duae Petri,
372쪽
tres Joannis, una Judae Apostolorum. Denique in ea parte Bibliorum , quae novum foedus constituit, continetur Apoc, lypsis Beati Joannis Evangelistae, hoc est, revelatio Arcanoram
quae Deus illi patefecit. CAPUT III.
De divisione Librorum sacrarum. De di nctione sterionum mayorum se minorum, capitulorum , versuum. De antiquis divise nibus Veteris Testamenti, ut statio annuo per omne Sabbatam
in nugis legeretur. UT quam Pertexuimus Librorum Sacrorum plenior sthistoria, juvat circa hos libros Paerere tum dispositionem
eorum in sacro Codice, sive ipsius sacri Codicis partitionem,tum N alia quae hujus-ee capitis titulus indicat esse quaerenda. Jam diximus lacrum Codicem primum complecti duas partes, nempe utrumque foedus, quod Deus cum hominibus sancivit, vetus& novum. Ad Iudaeos potissimum attinet vetussicut ad Christi, nos novum. Nempe a Iudaeis vel f instrumentum accepimus; ideo dc ab illis mitiuandaequae nunc circa illos libros quaerimuri
Josephus & Philo tot Libros Sacros quot litteras in Alphabeto Hebraeorum, scilicet, viginti duo agnoscunt in veteri foedere. Hi ascribum librum Ruth Judicum libro , sicut La' mentationes Jeremiae aliis scriptis hujus Prophetae. Quidam: vero Rabbitu pro uno distincto libro statue lites librum Ruth,& pro altero Lamentationes Ieremiae, numerant viginti qua tuor libros, quos distinguunt litteris Alphabeti; sed cum hae sint tantum viginti duae, ter repetunt litteram jed, in honorem masni nominis Dei, Iehο- , quod ab hac litteri jod incipita Triplex autem jod more Chaldaico solet etiam nomen Dei e primere. Hos viginti quatuor libros, in quibus ubique Christo annuntiatur, repraesentat Joannes in Apocalypsi numero visinxi quatuor seniorum, quos induci: adorantes Agnum, ut ata ui
373쪽
Viginti duo, sive viginti quatuor libros veterIS DCderis ite xum dividunt Judaei in tres partes, scilicet in Legem, Prophetas, re Hagiographa sive sancta Scripta. Omnes libri quibus Constat Scriptura sunt sacri ; sed cum aliud nomen quo tertia pars distingueretur, non it Iis suppcteret, hujus partis Libros appellavere M vim, id est, scripta , per emphaum Intelligen-xes, hoc est ,sacrascripta , ut loquuntur GraecI, Hagiographa. Ad illam divisionem Christus forsan respiciebat apud Lucam dicens , Ouoniam necesse es impleri omnis quae script sunt 'n 8 LNe Moysi, ct Prophetis, o Psalmis de me. Librum autem I'Lu-
morum nominat pro quocumque Sancto Scripto. Lex continet
quinque libros Moysis. Propheta: habent octo libros, In lacun-dδ etenim classe, complectuntur quos priores Prophetas appellant, ut primus liber hujus classis sive Prophetarum sit liber Josue, secundus Judices , cui libro aliquando connectitur Ruth, tertius Samuelis quem nos Regum primum Sc secundum disiimus , quartus Rogum qui tertio & quarto Regum voluminC continetur. Sequentes Prophetas appellant posteriores. Classis posteriorum Prophetarum , quintus est Isaias , sextus Jeremias, septimus Ezechiel. Octavus vero liber continet dii decim minores Prophetas. Sic advertit lector inter Prophetas Danielem non recenseri. Tertius denique ordo Hagiographa, id est , Sacra Scripta continet, quo nomine caeteros libros lacri
dicis fignificant. Primus Hagiographorum incipit a Job,
secundus a Psalmis Davidis, tertius habet Salomonis parab las , quartus Ecclesiastem, quintus Canticum Canticorum, sextus Danielem. Iam diximus hunc cximi a Judaeis e numero Prophetarum, quanquam illi agnostant hominem esse a Deo inspiratum ue edidit enim clara vaticinia tum de Messia, tum de C Ventibus , unde merito a Christo appellatur Propheta : sed sic placuit Judaeis. Rationem hanc reddit Maimonides insulsam .c inter Prophetas non cum numerent, quia , inquit, Danieli non vigilanti & bene composito, sed per obseura somnia obtigerint revelationes. Septimus liber Hasiographorum habet Verba dierum sive Chronicorum , qui liber apud nos inscribitur Paralipomenon primus de secundus : Octavus hujuS-ce
classis est Esdras; nonus Esther. R r ij
374쪽
Sunt qui velint olim a Judaeis dictos peculiari ratione Prophetas , qui certo adscripti collegio, scriptis commendarentacta publica ; quorum ergo scripta numerabantur inter libros Prophetarum, etiam si vaticinia non continerent i quales sunt
libri Josue dc Judicum. Contra verb qui Collegii prophetici
viros non haberent auctores, quanquam annuntiar ni futura,
eximebantur numero librorum propheticorum. Nos cum Judaeis Zc Graecis numeramus centum quinquaginta psalmos 3 Graeci vero & Latini in eo discordant ab Hebraeis, quia inversionibus suis nonum psalmum conjungunt cum decimo , .& ne numerus deficiat, psalmum CXLvII. in duos dividunt. Hae fiant generales divisiones veteris instrumenti. Porro
Pentateuchus dividitur a Judaeis in Parasthas, ut loquuntur, id est distinctas sectiones, easque vel majores vel minores. Parascha majores sent pensa hebdomadaria lectionum legis, numero quinquaginta quatuor, quia, ut diximus, singulis annis Pentateuchum legendo tenentur Judaei absolvere,finem facientes in festo Tabernaculorum , a sequenti Sabbato sumunt initium annuae lectionis. In nostro quidem Kalendatio non sunt ultra quinquaginta duae septimanae. Igitur annuo
spatio sufficerent quinquaginta duae PAErasicha ue sed Judaei rationem habucrunt anni intercalaris sui, qui abundat uno mense ; unde in annis vulgaribus duas Paraschas conjungunt .Paraschae minores simi minutiores intersectiones legis, sive Parasicharum majorum , pro diversitate materiae. Paraschae autem tam majores quam minores dividuntur in pexuciat, ut i quuntur , id ere , sectiones aperi s. Caeterum Paraschae aperrae Sc quidem majores signantur tribus pus majoribus, sive litera ph e majori ter repetita . minores unico si phe & minusculo. Porro quaelibet sectio aperta nomen sertitur a prima sua voce. Sic prima Parascha totius sacri Codicis dicitur Berechis, quae prima vox est Geneseos, & ideo totius Scripmrae. Niae Paraschae appellantur Sethumor, id est, elaus, & inchoantur in medio lineae. Hae Paraschae Sethumoth sunt majores & minores. Quae majores sunt, signantur tribus majoribus o o dsamech ι at minores , unico u samech mihusculo, ut videre
est in plerisque Bibliis Hebraicis.
375쪽
Denique quaelibet Parascha major subdividitur in septem portiones, quoniam septem sint lectores, quorum quilibet situm de Paravi lepit pensum. Sacerdos, si adsit, primus legit, secundus Levita ι deinde alii lectores , pro ratione dignitatis. Singulis parasthis respondent hastarae , sive lectiones Pr phetieae, sic dicta quia his lectis populus dimittebatur. Ea est
enim vocis hastara significatio, quae derivatur a verbo quod Hebratis idem senat quod dimittere Latinis. Haec lubentius observo, ut appareat illam consuetudinem in Ecclesia, legendi sacrunt Codicem, habere suum ortum ex antiquis Judaeorum ritibus; tum etiam distinctionem illam lectionum& Canticorum nobis usitatam , sive morem tum psallenditum legendi. Christiani imitati sunt Hebraeorum parasinas in Evangeliis Dominicalibus se & hafiaras in Epistolis quae leguntur in missis , tum ex libris Prophetarum , tum ex aliis Scripturae libris , sed frequentius ex Apostolorum Epistolis. In Kalendario Hebraeorum quod propoluimus videre est singulis sabbatis per mensem , quae tunc parascha legeretur; Mquae haphtara huic Parastis responderet. Sectiones medias Hebraei vocant fidos, id est, ordines, seu sectiones Parasthis breviores, at Maserethis adscriptas libris Sacris , ut pro cohaerentia atri diversitate rerum per omnes libros veteris Testamenti, quibus communes sunt, textus dispescatur.
Altera divisio est sacri Codicis per capita, Hebraei appellant perachim , quasi dicerent fractiones, fragmina. Quid -- -- 3t. Greei in Actis intelligant per , quod vulgatus Interpres reddit simplicitet Deum Scriptura ambigitur.' Alii putant indicari Parascham , alii mphiarum. Ille locus allega tur de Isaia Propheta, ubi Christus dicitur ductus ad occisi
Divisio sacri Codicis per capitula inventum est Christian rum , qui imitati sunt Hebraeos dividentes Pentateuchum insectiones. Postea ipsi Hebraei dc illam divisionem Christian eum adoptaverunt. Distributio per capitula ab aliis refertur ad Hugonem Cardinalem; ab aliis ad Carolum Magnum. Re-
376쪽
liqua divisio textus cst ratione versuum, qui continuitatem ejus dirimunt, & in sententias sive perfectas sive interessas
accentu quem Hebraei appellant sopb pasich , quae divisio tynota erat antiquitus Hebraeis; ut docet Elias Levita, obse vans librum legis fuisse scriptum fine versuum distinctione. qua adhuc caret in exemplaribus, quae in synagogis Iudae rum , in Arca sancta, ad lectiones solemnes Sabbaticas & fes. tales asservantur. Attamen codices Judaeorum fuisse antiquutus divisos per sententias, commata , membra , & versus, dc intervallis quibusdam distinctos innuere videtur B. Hieronymus in praefatione Paralipomenon & Isaiae. Dicit ad utilit tem legentium in transatione sua servasse easdem commatum incisiones εc intervallorum distantias, quas in Hebraeis codic,
Hic animadvertendum est sectiones illas Peraehim dici capitula, nempe certas particulas, partes Scripturarum , quas nos capitula appellamus Quod Hebraei nominant methilla, hoc est . volumen, Graecis interpretibus dicitur :sic Psalmo trigesimo nono, ubi canitur Ecce venio. in culte libri scriptum es de me, graece est, i. . φαλίδι Βιβλίου r in fontC in
meghillas her, nempe in volumine libri. Sic ubi Ezechiel jubetur comedere volumen, Graeci nomen methilla reddunt
Verisimile non est propositum Ezechieli omne volumen Bibliorum, 'uod comederet , sed quoddam per ch fragment- , quampiam sectionem, capitulum. Quaeritur ergo quis sit semsus Vorborum psalmi, quae Apostolus ad Hebraeos interpretatur de Christo X. 7. Ecce venis , in capite libri scriptum es de 'ς -&c. Putavit B. Hieronymus illud capitulum esse Geneseos principium, quod tale est, Berschith id est in capite, in in1tIO. Sed decet potius accipere verba Christi de volumino Scripturae, quod totum est de Christo ι & ideo sicut in Evam gelio dicit de Moyse , de me scripsiti ita de tota Scripturas quasi dicat in omni capitulo scripturae de me agitur. Libros novi foederis statim Cluistiani, ut publice commordius legi dc intelligi possent in sectioneis seu particula MaJOrci , ejusdem scilicet argumenti materias inter se connc Disiligod by Go
377쪽
xas , & sub uno quasi communi titulo inter se comprelientis , distinxerunt. In praecedenti libro, dum ageremus de lecti nibus Scripturae quae fierent in synagogis, vidimus multo pretio redemptum honorem primarum lectionum. Qui inciperent lesere , dicebantur voce Hybrida Archiphereticae, id est , capitis seu sectionis principes. sectio, ut diximus , dicebatur per ex ' τ perachim vel Herecim sectiones. Horum archi-phereticarum mentio fit in novella Justiniani, in qua agitur de Judaeis. Et crebra est mentio in libris Ecclesiae sectionum quae Ecclesia legebantur a lectoribus, Diacono praemonente: attendamus. Antiqua est novi Testamenti in versus divisio ;sed versuum hodiernus numerus tum novi tum veteris QEde Hs tribuitur Roberto Stephano, cujus inventionis gloriam ei asserit Henricus Stephanus filius ejus in praefatione conco dantiarum novi Testamenti. In manuscriptis videre eth alios
aliter divisisse Biblia. Divisiones Codicum novi Testamenis ideo diligentius observatae fiunt, quia incunda erat concordia inter Evangelistas. Eusebius repererat quosdam canones, sive quasdam regulas, quibus fieret ista concordia , ad quam necessc erat, ut versiculis quisque Evangelista distingueretur, ut sive privatim sve publice commodius legi & intelligi possent. Has, sectiones , quandoque Patres Graeci appellant ἀναγνώσεMeeta sive ἀναγνων is, Lasini lectiones; quia stilicet singulis diebus aliquot Evangelistarum & Apostolorum .i H. iis, in s cris caelibus legerentur Ad quam rem constitutum fuit
lectorum munus, quorum mentio passim apud ant, quissimos. Diacono enim clamante M. χ - , attendamus, statim
lector textum scripturae legebat. Singulae sectiones suos habebant titulos sive inscriptiones; Unde & tituli diceiuntur. Distinguebatur etiam textus secundum Mκ κ, evisastu capitula , ab ipso textus librorum ordinetipsaque argumentorum varietate ; ita ut capita dicantur., quod est argu-gumenti, rerum atque ordinis diversitate, novum. put, nDVamque partem constituant, ec intervallo quodam ac literis majoribus dictanguantur. Olim capitula breviora erant, ut
378쪽
videre est in antiquis scriptoribus, qui plura in singulis Evangelistis numerant. Quod Graecis dicitur Latinis versus. minores sunt divisiones, a vertendo calamo sic dictae; quia continuo recurratur ad novam lineam, sic versibus distincta videatur oratio, & quasi metris constare. . Graeci & Latini non raro recensent vimrum doctorum scripta , non modo librorum numero , sed etiam versuum M lin arum supputatione. Sic scribit Plinius lib. XXX. r. Zoroailcm vicies centena millia versuum scripsisse. B.Hieronymus dicit Hilarium in psalmos ab Origene quadraginta sere versuum millia mutuatum. Ille in Genesi versus supputat A Joo. in toto Pentateucho versus I9SO. Vana, ut pu O , religione in libro Legis laborant Judaei circa magnitudinem linearum in columna, circa numerum liuerarum in linci Non opus est ut admoneam novum Testamentum dividi
in libros historicos, qui de Christo & Apostolis agunt, n-I-rum quatuor Evangelia & actus Apostolorum, & didacticos, . quales sunt Epistolae Pauli ad Ecclesas, vel certas Personas, tum caeterorum Apostolorum Pctri, Joannis, Jacobi, JudV.
Liber qui Apocalypsis inscribitur, Propheticus est. . CAPUT IV. A quibus, quo tempore, o γέ lingu/ fletali libri scrifripti sunt. Constat libros omnes sacros, dictante Spiritu Sancto, scriptos ue scire autem juvat quorum lingua sive stylo
usus sit Spiritus Sanctus. Iis quae circa hanc rem supra dDXimus , addam quod Pentateuchum a Moyse scriptum i se Cent complura loca ex Pentateucho. Insuper aliis in libris asstruitur hujus-ce libri auctor. Quae contra objici solent, ACI-le solvuntur, nempe quod in his libris enarretur mors Moysis , α quaepiam eam subiecuta I quae ergo non potuerit Moyses
379쪽
mortuus scripto mandare: quod regiones, urbes his appellentur nominibus, quae non nisi post obitum ejus habuerint. Non diffitentur viri orthodoxi ab Esdra & viris primariis Ecclesiae Judaicae; quibus citra Librorum sacrorum mandata erat,& collecti sunt post reditum a captivitate , ouidpiam additum sive ad complendam sive ad illustrandam historiam ; quae additamenta clim primum adnotata fuistent in margine, deinde potuerint irrepere in textum. Quin est forsan inserta ab Esdraquando Biblia edidit : cujus generis sunt, tum mors Moysis. tum nova urbium ac regionum appellatio. Haec verba capitis,1 . v. 26. quae leguntur in libro Josue: scri is quoque omnia verba haec Pluc in volumine legis Domini, significare videntur eum esse autorem voluminis , cui nomensus praescribitur. Sunt tamen qui post tempora Salomonis lariptum opinantur. Ita loquitur libri lcriptor, ut indicet tempus praeteritum post rem quam enarrat; ut cum scribit jussu Dei positos duodecim lapides ad ripam Jordanis, addit: Et sunt ibi urique in praesentem diem. cap. Iv. s. Quibus verbis saeptiis utitur. Vocatum es nomen loci istius Galgata usique in pra- sentem diem. cap. Iv. s. Loquens de miraculo setis, qui immotus stetit ad imperium Josue t non fuit . ait, antea nec posse tam longa dies. cap. X. I . nonnulla quoque huicine libro addi potuere vel ab Esdra, vel ab aliis, qui Biblia transcribenda cu
Libri Judicum auctor ignoratur. Plerisque videtur quod fuerit Samuel sed quisquis scripserit hunc librum, non attigerat regnum Davidisiicribit enim cap. I. 1 I. Iebusum rem habitatorem non deleverunt filii Benjamis r habitavitque
Iebusus eum fliis Benjamin in Ierusalem, inque in praesentem diem. Ipse est David, qui Sebusaeos expulit ex illa urbe. Libellus Ruth scriptus videtur regnante Davide. Historia conlisit in diebus unius judicis, quando reges praeerant. Nomen Judicis non expressum est. Scriptor attexit genealogiam, quam usque ad Davidem perducit. Duo sequentes libri, qui Graecis 8c Latinis dicuntur primus di secundus Regum, inscribuntur ab Hebraeis nomine Samue-
380쪽
lis. Certe Propheta non ultra prima viginti quatuor capita primi libri scribere potuli 3 finis enim Primi & totus secundus agunt de rebus post mortem ejus transactis. Quin & in primis
capitibus multa sunt, quae alium auctorem argUunt.
Duos alios libros , quos Graeci & Latini appellant tertium &quartum Regum, Hebraei vero primum & sCcundum, communis opinio tribuit Esdrae, sicut & Paralipomenon, quos ex diversiis schedis & commentariis post solutam captivitatem fu ille compositos verisimile est. De horum librorum au ribus juvat audire quae dicit Theodoretus in praefatione ad libros Regum. Plurimi fuerunt Prophetae , inquit, quorum libros quidem non invenimus , nomina autem didicimus ex bistoria Paralipomenorum. Horum unusequi que consuerat scribere , quaecumque contingebat fierisio tempore. Atque inde es quod primus Regnorum o apud Hebraeos se apud Syros, nominatur prophetia Samiielis. Mod ei facile es cognoscere . quipraedictum librum legere voluerit. di si ergo Regn rum libros scripserunt, ex scriptis illis aecepta ο ea si e pos plurimum tempusscripserunt. Quomodo enim scripstuisset, ut is qui viaxit cum Saule aut Davide , ea friberet quae satira sunt tempore Ezechiae ct Isae ct Nabuchodonoseris. bellicam expeditionem se Hierosolymorum obsidionem se populi captimitatem es transmigrationem in Babylonem Hr mortem Nabuchodon oris ' Es ergo persti cuum , quod unussu que ex Prophetis ea ranscripsit, quae gem μ' ipsus temporibus. Alii autem quidam chm ilia cosiegissent, com serunt librum Regnorum. Et rursum fuerunt aliqui alii hisorio-gruphi eorum qua ab illis fuerant praetermissa, qui de his co sic
tum librum appellarunt Paralipomenon, ut qui doceret ea quae fuc-' rant a prioribuspraetermisώ-
Duo libri qui nomine Esdrae inscribuntur,olim pro uno libro
ab Hebraeis habebantur, ut B. Hieronymus observat. Duos qui dem diversos au res habentia Primus scriptus est ab Esdra,qui factus est dux Judaeorum, quibus liber in patriam reditus permissus est, anno Artaxerxis regis Persarum septimo. Complectitur historiam solutae captivitatis, a primo anno Curi usquς ad vigesimum Artaxerxis Longimini. Nehemias scripsit secundum. Pincerna erat Longimani, a quo potestatem accepit, Disitiroc by Coos