장음표시 사용
431쪽
vi praesentia Sacerdotum, & Principum Juclaeorum, totiuique populi Iudaici, quorum multi erant in AEgurio, legerunt.
Ab omnibus acclamatum bene& fideliter omnia translata esse: utque rata in perpetuum maneret ista versio, neminique aliquid in ea mutare liceret, dira imprecati sunt in omnes , qui
quicquam in ea mutare tentarent. Rex vero, clim omnia ei
perlecta essent, Legislatoris sapientiam admiratus, libros religiose asservari jussit; permittens Judaeis Principibus synagogarum , ut exemplaria describerent in usum stium t ipses vero LXXII. Interpretes cum donariis magnis permisit redire in patriam , simul dimisit liberos centum viginti mille Judaeos
captiVm, quorum pretium redemptionis ipse persolvit. Tum exemplar Hebraicum, tum ipsam versionem in Bibliothecam collocavit Demetrius. His attestatur Philo narrans rem contigisse sub Ptolomaeo L - o vita
Philadelpho, qui tertius ab Alexandro fuit AEgypti Rex. Si mul confirmat quod Aristaeas fuse scribit, nempe propositas a Rege quaestiones dictos interpretes solvisse ι eisque insulam
Pharum assignatam : Mi , inquit, tanquum numine correpti prophetabant , non alia Hii, sed omnes ad verbam eadem . quasi quopiam dictante singulis invisebiliter. Paucis interiectis haec subj ungit Philo : Nuamobrem hodiequeselemnis celebritas renovatur in Pharo insula , ad quam non tantum Iuda i , sed alii plurimi trajiciunt, locum veneraturi in quo primum visa es haec imterpretatis , ct pro tanto beneficio quasi recente acturi Deo gratias. Pos vota autem se gratiarum actiones , alii tentoriis fixis in lirutore , alii discumbentes in ipsa arena su dis epulantur eum amicisse domesticis; praeferendo taene littus palatiis regiis. Iosephus exta ri,
scribit Aristaeam, quem Aristaeum nominat. Describit multis verbis quae ad Templum Ptolomaeus miserit donaria i & ex his quae profert ex libro , constat non alium esse, qui nunc nomine Aristeae editur. Sunt tamen, ut innuimus, qui suspicentur Judaeos Alexandrinos, stib nomine Aristeae alienigenae, librum de quo scrmo est, edidisse, ut auctoritatem conciliarent ver soni Graecae quam cuderant. Evicimus in distertatione de Paschate Judaico, Alexandrinos schismate quodam ab He-
432쪽
braeis divulsos , quatenus contra divinas leges haberent' proprium Templum, in quo Sacrificia Deo offerebant, quanquam non negarent Templum Hierosolymitanum esse sanctibsimum. Cum linguam Hebraeam in urbe Graeca degentes didicissent, verisimile est in linguam Graecam curasse vertendos Libros sacros , &. ut haec versio authentica haberetur , praedi tam historiam comment s. AEtate sancti Justini, ut ex eo di cimus, monstrabant cellulas , in quibus separati Interpretes e dem , Deo inspirante, strississent ue quas tamen cellas silentio Ai istaeas praetermisit. Nescio, inquit B. Hieronymus, quis primus auctor septuaginta cestas Alexandriae mendacio suo extraxerit , quibus divise eadem seriptitarint, cum Arisaeus e usidem no timat .vitae vir 1. σ multo pos tempore Iosephus , nihil tale retule rint ,sed in una Basilica congregatos , coruulise scribunt, non pro
phetasse s aliud est enim vatem, aliud esse interpretem. Authorcs Graecae vcrsonis, quicumque fuerint, locuti perinde ac Alexandrini essent: etenim, ut observavi in libris de Templo, disiercns de mensuris & ponderibus, valorem ponderum Hebraicorum exprimunt more Alexandrino , nimirum id ponderis vocantes didrachmum, quod Iosepho& Evangelistis dicitur tetradrachmum . quia drachma Alexandrina duplo ponderosior esset Graeca. Insuper Graeca versio in sex Patriarchis antediluvianis annos centum addit aetati eorum, antequam prolem susciperent, centum adimit post prolcm susceptam ; qui ibus in locis & aliis, quoad annorum numeros immane discru pant Hebraeo codici. Id ab Alexandrinis factum viri periti suspicantur, ne PEgyptiorum annalibus fidem derogarent, qui
gentem suam multo antiquiorem crediderunt , quam Hebraei codia es permittunt.
Morinus in Exercitationibus Bibliciti multa proscri testimonia ex Rabbinis, quibus illi videntur applausisse versioni LXX. sed fatetur jejunium a Iucheis institutum octavo die mensis Thebct, quia in eo Lex scripta sit Graeco in diebus Ptolomaei Regis, scilicet tanquam pro malo quini Gcnti ill tum sit. Certum est Judaeos hebraietantes odio habuisse illamvcrssionem ι verum cum lingua Hebraea & plerisque Iudaeis Diuitiaco b Cooste
433쪽
ignota esset, factum esξ ut no tum extra Judaeam , sed & in ipsa Judaea, perlecta sit in Synagogis, ab iis Judaeis, qui ideo Hellenisa. id est, Graeci dicti sunt, quia hac Graeca versione
uterentur ι quam , Cum alia non suppcteret, allegabant Apostoli agentes cum Judaeis Hellen illis; quorum major numerus erat quam Hebrai Zantium. Graeca lingua toto fere orbe terrarum nota erat & usitata ; unde videre est plerosque Judaeos, etiam Josephum Historicum apprimis non pcrcalluisse Hebraeam. Pori am vero rebus mutatis, maxime in Oriente lingua Graeca desiit esse familiaris , Judae i linguae Hebraeae adhaeserunt ue quin & Graecam Iinguam , quam vidcbant excoli a Christianis, odio habuere, ut probro verterent studium ejus,& ha rent pro codem peccato Graecam sapiensiam docere filium suum , & ei carnem porcinam comedendam praebere.
Revertamur ad versionem Graecam.
Quamquam tota historia, cnarrata ab Aristaea commentum esset, non ideo minus eoisset dici, Deo providente , Graecam versionem elaboratam , quo via sterneretur adstruendo Evangelio ex libris veteris Testamenti. Primum cxtra controUersiam cst primitivae Ecclesiae Clitistianae Patres hanc Graecam versionem probas te ι ex illa cognitionem veterum Scripturarum hausisset pauci enim inter eos linguam Hebraeam didi Cerant. Ubique Sanctas Augustinus agnoscit Spiritu Sanctoalutos Septuaginta Interpretes. Spiritus qui in Prophetis erat, . ait lib. xviii. de Civit. cap. 3. Euando illa dixerunt, idemi e erat etiam in septuaginta viris, quando tua interpretati sunt. D. Hieronymus novam a se versionem Latinam cusam causatur , non quod reprobaret Graecam septuaginta Interpretum ;sed quia ista Graeca versio non occurreret pura , permutata , corrupta a Librariis, & permixta cum aliis versionibus Graecis. Videamus quid sentiant, qui huic versioni non aequi
Primo objiciunt Aristaeam mentitum, cum lcripsit Ucmetrium Phalaerium Bibliothecae praefectum fuisse a Ptolomaeo Philadelpho , dc versionem Graecam procuratic. DemetriuS, .
inquiunt, initio regni Philadophici jam extinctus erat, regi
434쪽
Philadelpho odio habitus, ut scribit Hermippus apud Diogenem Laertium. Aristicae vero defensores allegant Aristobulum Iudaeum, Philosophum Peripateticum, apud Eusebium sic alloqui Ptolomaeum Philometorem Tota mero legis interpretariosῖό rege Philadelpho cognominato ab avo tuo preMIAE, Demetris Phalereo magnum sadiam adhibente , ct totum negotium prum
Ad hoc autem quod objicitur ex singulis Tribubus smos diligi non potuitse , cum solae Tribus Juda& Benjamin superstites essent, reliquis longe antea deportatis, respondetur eΕ -- ni Tribu quospiam semper in patria mansisse tempore captivi tatis , aut ex ea in patriam rediisse. Lucas enim isicit Annam
fuisse de Tribu Aser. Qui putant Aristaeam supposititium esse scriptorem, objiciunt ex Ammiano Marcellino memoratum ab Aristaea Heptastadium quo insula Pharus jungebatur Alexandriae , misse opus Cleopatrae, longe post aetatem Ptolomaei Philadelphi, ius regno profitetur Aristaeas se vixisse r sed opponitur Ammiano auctoritas Julii Caesaris, qui in Commentariis suis, in fine tertii libri de bello civili, scribit heptastadium illud, non a Cicopatra , sed a superioribus Regibus congestum fuisse. Nunc quidem ibi legitur, non a seperioritas Regibus, sed a semperioribus Regisncus 1 sed mendum apertum est. Potuit quidem tantum opus a Cleopatra instaurari, & ita huic vindicari ab Ammiano Inter eos autem qui pro Aristaea pugnant, quaestio agitatur an dicti Interpretes solam Legem, id est , quinque libros M sis tantum interpretati fuerint, an totum codicem Hebraeum. Inquiunt enim : haud fieri potest , ut x. dierum spatio opus confectum fuerit ι sed dicti Interpretes totum inter se partiri potuerunt. Urgent, & B. Hieronymi auctoritate, qui obser
vat Aristaeam & Josephum, qui primi hanc historiam tradid
runt , Legis tantum mentionem fecisse , non reliquorum ibbrorum Scripturae. Legis quidem nomine tota Scriptura saepissime intelligitur, ut colligere est ex ipso Evangelio , sed Josephus ipse, in proaemio Antiquitatum, legem non verbDiuitigod by GOoste
435쪽
reliquam Scripturam dictos Interpretes Graece reddidisse liquido dicit: Ita illa versio omnium Codicum sacrorum ab aliis compleri potuit; quod arguit stili diversitas manifesta. Quidquid sit, omnes libros Hebraice prius scriptos constat, Graece versos ante Christi tempora fuere inter antiquos Patres, qui. etiam versionem, quae tribuitur LXXII. posteriorem facerent alteri versioni Graecae, quae ctiam ante mortem Alexandri magni cusa fuerit; quod sic adstruit Clemens AlcX.uadrinus , libro primo Stromatam. Gentilibus innotuerant libri Moysis ante haec tempora. Quomodo id fieri potuillet, si non verti erant ρ Nam lingua Hebraea his ignota erat. Verum illi Gentiles, qui attigerunt res Hebraeorum,. cas habuerant cognivis ex ipsis Hebraeorum sermonibus, non ex libris eorum sacris. Ut finem dicendi faciam de ista cclebri versione , quamquam ex ipso Aristaea fuerint numero duo dc septuaginta Interpretes , quia saepius allegarentur, placuit uti numero rotundiori& pro LXXII. dictum est LXX.
Plures, post Christum natum, vetus Testamentum Hebraice scriptum Graeco sermone reddidere. Primus Aquila, genere Ponticus, urbe Synopaeus, sub Adriano Imperatore, novamvcrsionem Graecam exaravit. Ex Gentili Christianus factus crat, cum videret Apostolorum discipulos mirabilia patrantes ;sed ex Ecclesia dcchus est, c im Genethliacis pertinacius adhaereret : ob repulsam indignatus in Christianos, ad Judaeos transit. Circumcisiis linguae Hebraicae addiscendae totum se dedit; cujus perfectam adeptus notitiam, interpretationem ex affectu suo concinnavit ; ita ut quaedam Scripturae dicta praeter LXX. Interpretum mentem ad alium sensum detorque-rct , ac testimonia de Christo in divinis Scripturis exprella alio deflecteret, ignominiaeque suae absurdam apologiam pararet, ut Epiphanius testatur. Bernardus de A son aucon in nova sua editione Hexaptorum Origenis, Ludovicus Elias ta Pin in Praelegomenis Bibliorum censent Aquilam duas versiones Graecas Hebraici textus claborasse, primam quae dicebatur
παν' ἀμι- . nimirum nimia accuratione concinnatam, aliam
elegantiorem. Ego vero unicam suspicatus essem , quae dicta Diuitigoo by Cooste
436쪽
a secunda, Per rcspectum ad primam factam a LXX. Interpre- i uta ; bc quae dicatur facta απιν bi/- per respectam ad alios Interpretes, qui non ita servierant literae. Ita sentire videtur H cronumus, de illo sic loquens ad Pammachium de optimo genere intcrpretandi : Aquit autem Proselytus se contentiosus tuet. rpres, qui non flum verba . ρά etymologias quolue verborum tranferre conatus est, jure projicitur a nobis. Memorat sanctus
ille Dochor secundam editionem Aquilae; sed, ut dixi, intelli-g potest secunda editio post primam Septuaginta senum. In
suis commentariis in Erechielem capite secundo sic loquitur e pro eo quod uos diximus moerens, is in Hebraeo scriptum es masi 'i, Theodotio transtulit admirans, ut stuporem Propheta iniqui-
rates eorum cernensis exprim ret. Aquilae vero fecundu . quam
Hebrai nominant, transtulit . id est quiescens &scorsum positus 4 ut fulse quidem in medio captivorum, sed ab eis sparatum mente monstraret. Haec autem dixit Hieronymus, comparans Aquilam cum sequentibus interpretibus. Sunt qui confundunt cum paraphraste Chaldaeo OnRelos; sed utriusque cum nominis nulla est amnitas. Post Aquilam , Symmachus, natione Samaritanus, postea circumcisus , deinde Christianus, postremo Ebionita haereticus , sub Soero Imperatore, alteram Versionem Graecam aggress is est, studens non verborum i. . sed intelligentiae orarinem sequi, ait de illo Hieronymus in caput tertium Prophetae Amos i idcirco non adeo fidus interpres ac Aquila , qui verbum verbo reddit; sed clarior 5 min is recedens a LXX. Intcrpretibus. Tertia versio Graeca auctorem habuit quemdam Theodotionem, qui sub Commodo Imperatore scripsit. Hic natione Ponticus, vel ut alii dicunt, Ephesius, postquam ad fidem conversis est , in Ebionis dc Marcionis haercses prolapsus , tamdem prosclutus dc apostata Iudaeus factus est. In versione sua a LXX. Interpretibus min is quam alii deflexit ue imo saepe eos sequutus cst i quae causa fuit ut ubi deficerent LXX.poncrentur supplementa ex Theodotione, qui stili & orationis genere
senilior erat. Illud quoque lecurem admoneo , non Danielem ,
437쪽
loquitur Hieronymus in praefatione in hunc-ce Prophetam , juxta LXX. Interpretes; sid 1uxtu Theodotionem , Ecclesias legere , qui utique pos adventum Chrisi incredulus fuit. Scilicet in libro Danielis, quia in LXX. Interpretibus, ait Bernardus de Montiaucon , tota series praepostere posita erat, licet ei medicam
admovere manum tentaverit. Origenes , illa tamen editione remo
tώ. Theodotionem ejus loco subsiluit Ecclesia r undefacrum est ut Theodotionis editio in Danielem hodie sola in Ecclesiis Graecis legatur , se editio LXX. paulatim interierit. Hoc advertens Hieronymus in praefatione in librum Job, querebatur versionem suam ab hominibus malevolis repudiari. Iudaeus Aquila se Symmachus ae Theodotio, judaisentes haeretici, sunt recepti, qui mali mysteria Salυatoris subdola interpretatione caelarunt, GT tamen in habentar apud Ecclesias, se explanantur ab Ecelesiasticis viris : quanto magis ego Chrisianus non debeo reprobari. Praeter has tres versiones, Origenes alias duas invenit Hierichunte , in nescio quibusdam doliis, anno septimo Caraces lae , quas cum auctoris incerti essent, quintam & sextam appellavit. Et septimam agnoscit B. Hieronymus. De his iterum sermo fiet, cum agemus de diversis Bibliorum editionibus.
De versionibus Latinis , ea praecipue qua nunc Vulgata dieitur.
Mos est subditorum assuescere sermoni qui suis Principibus usitatior est. Ita sicut lingua Graeca cum Graecis victoribus omnes regiones Orientis pervaserat, Romani linguam suam simul & Imperium propagarunt. Eo temporC quo Christus natus & passus est, orbis notus fere totus subactus erat Romanorum armis , sic Latino sermone interprete quisquis poterat mentem communicare cum diverss terrarum orbis nationibus. Quapropter mus , ut titulus crucis filii sui, qui ser-Vaturus erat Omnes Gentes, innotesceret omnibus, hunc scribi
438쪽
voluit Hebraice, Graeco & Latine. Temporibus Apostolicis Graeca lingua ideo magis usitata, quia antiqua magis, dc jam
exculta a multis saeculis , contra vero sermo Latinus recentior. Ideo omnes Evangelistae, uno excepto Matthaeo , Graece scripserunt. Verum fieri non poterat, quanquam dc sermo Graecus ctiam Romae omnibus RomaniS u sitatus esset, ut utrumque faedus Latine non redderetur ex Graeca lingua dico ex Graeca lingua, vix cnim Hebraeis sermo Hebraeus satis notus 1, nec for
san alibi quam in Judaea & in Orientalibus aliquibus plagis
Biblia Hebraica legebantur. Quis vero Scripturas primus Latine interpretatus sit, ignor
tur. Id a multis tentatum diicimus a Sancto Augustino. Scripturas in linguam Graeca verterunt, numerari possunti Latini autem Interpretes nullo modo. Ut enim cuique primis fidei temporibus in manus venis codex Graecus , se aliq--ulum facultatis fluus riusque lingua habere et idebat- , AEusus est interpretari. Inter illas autem versiones Latinas una erat, quae a Beato Augustino loco at lcgato, Ilaia, a Beato Hieronymo commviruis & vulgata
appellatur ue de qua sic Augustinus : in i s versionibus Latinis,
Itala taeteris praefertur ; es enim verborum tenacior eum persicuLtate sermonis. Hanc versionem Latinam cx Graeco coἀice, sautem ex parte , ut aliqui volunt, emendaverat Hieronymus adhuc iuvenis. Id conjectant ex eo quod scribat ad Sanctum Augustinum, linguae suae hominibus emendata Biblia de Graeco in Latinum transtuliste. Quidquid sit, cum Hebraeas literas didicisset, variis Iudaeorum Rabbinis praeceptoribus usus, nullis laboribus vel sumptibus parcens, novam Veteris Testamenti versionem ex tonte Hebraeo in Latinum sermonem ag- grcssus est ; quod opus nullus ante illum tentaverat. His autem causis se impulsum dicit in praefatione Paralipomenorum, Chromatium compellans. Si, inquit, LXX. Deterpretum pura , ct ui ab eis in Graecum versa est , editio permaneret ,supersiae me, Chromati Episcoporum sanctissime, impesieres, ut tibi Hebraeorum volumina Lstino sermone re ferrem. tauia enim semel aures hominum occupaverit , ct nascentis Ecclesiae roborameris sidem, Justum erat etiam nostro. sitimis comprobari. Enim vero cum pro Disitirco by oste
439쪽
varietate rethnum diversa ferantur exemplaria, se germana illa se antiqua transiuiis eorrupta sit atque violata ; nostri arbi νii putas, aut de pluribus judicare quid verum fit, aut nervum opus inveteri cuilere. Iam Damasias Papa, cujus jussu Novum Testamentum Hieronymus emendaverat, obierat mortem. Hunc
Pontificem annos supra triginta ille supervixit ue quo mortuo, Roma Hierosolymam secessit, & Belmehemum, ubi per quinquennium in monasterio vixit, ut ex Epistola 99. ad Asellam,& initio Epistolae 116. ad Paulam de Eustochium colligitur. Post haec Barrabanum praeceptorem habuit, ut ex Epistola 6 s. ad Pammachium constat. Igitur Hebraice fatis instruistus adversionem ex Hebraeo se accinxit. Ex praefationibus, quas singulis libris veteris Testamenti praefixit, discimus omnes qui ab Hebraeis pro canonicis recipiuntur ι ut & libros Judith &Tobiam , vertisse. Libros vero Sapientiar, Ecclesiastici, in chabaeorum, Baruch, Epistolam Ieremiae , additiones ad Estherem , dc ad Danielem, quae Hebraice non extabant, non vertit. Veterem Latinam versionem novi Testamenti, ut diximus, tantlim emendavit. Versio ejus nova Veteris foederis apertior est versione antiqua Latina, cujus authores non adierant fontem Hebraeum .Quin & aperi or versione Graeca LXX. Hi enim,loquitur Hieronymus in Praefatione in Pentateuchum, interpretati sunt ante adventum Christi, se quod nesciebant, dubiis protulere sententiis r nos vero post pasionem es resurrectionem ejus.
non tam prophetiam , quam hisoriam Hibimus aliter enim amdita , aliter visa narrantur: quod melius intelligimus, melius se proferimus. Attamen non aequis animis excepta est Hieronymi versio;
ab aliquibus cum applausu; sed plerique Doctores, Ecclesi
rum rectores, & Episcopi, etiam Beatus Augustinus hoc ejus in pnim improbarunt ut temerarium, & ad auctoritatem versionis LXX. convellendam dc minuendam factum. Multis
ille calumniis impetitus apologias scribere coactus est , in quibus saepe testatus est se nihil in LXX. versionem molitum esse, sed ex Hebraeo fonte in Latinum transtulisse , ut eorum desiderio satisfaceret, qui avebant scire quomodo in Hebraeis co-
440쪽
dicibus legeretur. Judaei approbarunt versionem ejus, ut m formem textui Hebraeo ; Graeci vero illam in Graecam limguam verterunt, teste ipso Hieronymo. Attamen, ut dixi, plerique e Latinis illam improbarunt. Ipse Augustinus, quanquam Hieronymo familiaris, non permisit ut per suam diaece- Epist. ly. sim legeretur ue his-ce verbis ad illum scribens. Proptereast --
le ejus interpretationem in Ecclesiis legi, ne contra LXX. aucuritatem tanquam novum aliquod proferentes , magno scandalo tur-bemus plebem Chrisi, quorum mens se corda interpretationem illorum auaere consueverunt, quae etiam ab Apostolis comprobata est. Post obitum autem B. Hieronymi versio ejus Latina ex Hebraeo codice auctoritatem nacta est; & apud multos recepta , qui eius sinceritatem, & cum Hebraeo convenientiam deprehenderunt : ita tamen ut tum vetus, tum haec nova in usu essent usque ad Gregorii magni tempora. Ipse enim in Epistola ad Leandrum ad finem ante libros Moralium , sic scribit. Notam translationem dissero, sed ut comprobationis causa exigit, nauc novam, nunc veterem per testimonium assumo , ut quia sed Apostolica, cui auctore Deo praesideo, utraque utitur, mei quo βοlabor stadii ex urraque fulciatur. Postea per gradus nova versio praevalliit, tacito potius Ecclesiae consensu , quam ullius Syn divel Pontii is decreto; nam licet Hugo de Sancto Victore asterat Ecclesiam Latinam , hanc solam versionem legendam& in auctoritate habendam constituisse, constitutionem tamen nullam profert, nec a quo, vel quando facta sit, indicat. Quid qu.d iit, nova versio piaevaluit, non paucis rctentis ex Veteri, quae hactenus appellata fuerat communis & vulgara. Nova, imquam , versio ex Hebraeo codice tandem obtinuit ut diceretur
Vulsata, postquam coepit in Templis, in concionibus, in sacri
Huic autem versioni illa silccessit, quam nunc dicimus vulgatam. Partim constat ex vetcri Itala , quae exprimetax Graecam vcrsionem Septuaginta. Etenim, ut dixi, . Hieron muS non eXposuit nova versione libros quos in Canone He'hraeorum non repererat, Sapientiam, Ecclesiasticum, Macis
, ruch cum Ieremiae afuncta Episolsi , appendicula libri Di iti sed by Cc, le