장음표시 사용
611쪽
Ariaris manus idem est quod macies mansis. Fit autem manus arida & emaciata, defectu alimentis clim scilicet exhaustissensim venis εc arteriis defraudatur alimento 3 unde ob inmutionem siccata & arida facta, non possunt ejus nervi & musculi contrahi lc contendi. Ita ille cujus manus erat arida, nonnisi postquam a Christo mundatus est, potuit manum extendere. -λς- aetatas. Nulla alia pars corporis magis quam oculus potest morbis infestari Sc obsideri. Cecitas multas causas habere potest , quas explicare non est de instituto. Ideo autem caecis quos sanavit Christus, visus restitutus majus miraculum fuit, quod caecitas exsuperet artem medicorum. Cum venit ex suffusione, quam vulgus Chirurgorum cataractam appellat, sanari quidem potest, quando cataracta deprimitur chalibea acicula; sed solo fio verso , nec medicamentis nec instrumentis adhibitis , JEs Us CHRisTUs Dominus noster aperuit oculos caecorum. Si cataractae depressae liberos oculos reliquerunt, illae verbo D mini paruerunt. Solius Dei verbum potest esse tam essicax. Cancer , tumor durus, inaequalis, aspectu teter, venis in ambitu turgentibus, colore livescens , cui nisi obsistatur , serpiulangi . Utque malum late stet immedicabile eanee Serpere . or Eusas vitiatis addere partes. Unde factum ut pro eo quod Paulas ad Timotheum secun--n VII. do scribens dixit in fonte , sermo haereticorum ut gungran stem lis, posuerit Interpres Latinus, ut cancer, sensum, non rem se- sutus 3 nam ganyaena non idem morbu&est ac cancer. Circatrix est signinn quod ex vulnere vel ulcere remanet. Circumcisio. Illa non fiebat sine gravi dolore, quo & mor Saexcitabatur, maxime si fieret in aetate provecta. Etenim circumcidebatur sive amputabatur pellicula, quae tegit standem partis
CorporiS, quam verecundia occultamus nec nominamus. Dolor
autem 'ui ex illo vulnere nascebatur , solebat esse intensior ubῖ ertia dies advenerat, quod de omnibus est observatum vulneribus ab Hippocrate. Tertio ct quarto die , inquit ille , vulner Diuiligod by Cooste
612쪽
omnia minime sunt exagitanda. Et in summ4 dieam .s ecilli, vem nacule Ande, Poque omnes admotiones vis Ma his diebus sunt, omniaque alia quibus vulnera irritantur : in totum enim tertias oquartus dies in pleri que vulneribus exacerbationes parit, se qua in inflammasiones se sordes incitantur, ct quacumque in febres tendant Ad ignotum haud fuit fratribus Dinae, qui tertio die ex quo Sichimitae suerant circumcili, ferro eos invaserunt. & facilem de illis victoriam reportarunt, ut Narratur trigesimo qua to capite Geneseos. nachi. Horum alii fiebant excisione testium ; quidam PGrctri etiam cum testibus, qui mingebant fistula aenea. Alii testiculorum attritione. Nimirum puello paulatim testiculi atterebantur, usque dum veluti dissipati evanescerent. Contorquebantur , ut vena quae alimentum illis defert, velut nodo interciperetur, ataue ita illi tabescerent. Haec observatio lucem ut AE assert nonnullis locis Scripturarum. Omne animal quod vel comtritis , vel tusi, vel sectis, ablati ue tesiculis es, non osseretis
D/udies. x3. Domino. Non intrabis Eunuchus a tritis vel amputatis te culis. θν abscisso veretro , in Ecclesiam Domini. Nomen Eunuchi non
est semper vitii naturalis sive morbi . sed ossicii aulici, maximε apud Orientis principes.
Febris dicitur a fervore. Calor est immoderatus, prae ter naturam in corde existens , & per arterias toti corpori communi
et M. Hujus morbi nomen occurrit in fonte Graeco se- ρ.L. in i . cundae Epistolae ad Timotheum, ut supra dixi, in voce caneer. Gangraena autem definitur incipiens partis affecta corruptela, quae late serpit, & nisi compescatur, cito invadit praecordia. norrhaa. Morbus cst, quem Vulgatus Interpres solet appellare fluxum seminis ι quem qui paterentur lege Moysis ut immundi arcebantur a Templo ue eo nimirum tempore quo fieret illud genitalis seminis profluvium. Haemorrhoides sunt emuvium sanguinis per v as quae in ano sunt, dum illae nimitim dilatantur. Morbus ille vel apertus vel caecus est. Nempe aliae haemorrhoides latent intrinsecus , scit,
cet venae intra anum valde tumentes dolorem ingentem exci
613쪽
tant. In his quae apertae sunt, tumor est conspicuus. Hunc-ce
morbum immiserat Deus in Philistinos, Azotios, quos, ut dicitur in primo Regum cap. 1. Deus percusserat in secretiori
Parte natium. Sicut propter Haemorragiam narium, cujus nulla
est foeditas auitu rpitudo; Ista propter defluxum avenis haemo roidalibus quae sedcm perreptant, aliquos sive viros sive mulieres hominum consortio explosis fume non legimus in Scripturis : etenim hic defluxus non tanti est momenti, nec tam assuetus mulieribus aut importunus & meticulosus quam ab utero, quo solo defluxu mulier immunda censebatur. Igitur non verisimile est mulierem, quae in Evangelio dicitur Hamorroissa, tali a venis haemorroidalibus defluxu laborasse, cum
removeretur a consortio hominum, ut circunstantiae docent. Nam extra urbem occurrit Domino, & oram vestimenti ejus
clam attigit, quia sibi non id licitum esse conseia erat. Nomen illud Haemorroissa indicat tantum quod haec mulier profluvium pateretur sanguinis ; quod triplex est in mulieribus t unum
menstruum, in partu alterum, tertium inordinatum. Quodnam fuerit in muliere Evangelica ignoramus. Hydrops aqua intercus est, sive aquosus humor, aut aquinfiis languor. Hydropisis non una species. Ille hydropicus , cui salutem a Domino redditam narrat B. Lucas ea procul dubio M. et 4. laborabat specie quae maxime oculis innotescit conspicua 1 vel ea quae dicitur ascites, quae aquis utris in modum inflat, aut flatu tympani more distendit & amplificat, tanta tensione, ut ad ejus intuitum territi homines toto corpore perhorrescant. Inclinata mulier. Non definimus quo genere morbi aegra erat illa mulier de qua loquitur B. Lucas, quae habebatfritum imo p. s. sirmitatis annis octodecim , is erat inclinata. nee poterat sursum
resticere. Non, inquam, refero ad aliquod morbi genus illam aegritudinem Constat quidem quod malus daemon, velut immanis tortor, spinam suapte natura in muliere antea erectam
Contorqueret. Erat inclinata igitur, vel gibboca simplici illa gibbositate vulgari, quae fit a semotione & luxatione vertebrarum dorsi. Utrumque enim vitium spinam dorsi inflectere de inclinare potest Convulsio autem musculorum affectio est , A Aa a Diuiligod by Corale
614쪽
quae non est interrupta motibus, nec accessionibus distincta, ut epilepsia, quae corporis convulsio est non perpetuae. Dictam autem mulierem convulsam fuisse id suadet quod graviter atafferetur a morbo, anSeretur cruciatibus & dolore, qui sunt' assidui verae & primariae convulsionis comites. Et ideo dicitur
agitata a spiritu infirmitatis, id est, a doloris & morbi auctore mone. At illi qui simpliciter gibbi sunt, non ita urgentur, in iis etenim spinae dorsi in situ sol cun dc naturali positu a.
ciuntur , sed musculosae illorum partes non convelluntur Cum dolore, quanquam non rite suo fungantur ossicio & munere. Lepra morbus est foedissimus & turpissimus, quo affecti ab
hominum caetu & necessitudine excludebantur. Leprae autem nomen aem . . 'nis i , quod scabrum fieri & albestere signiscat, aut απὸ παν-a squammis, quibus saepe corpus lepr
sum scatet. Morbus ille elephantialis etiam appellatur ab Ele-pVanto , ob cutis similitudinem. Contagium habet lepra r leprosus alios attactu εc respiratione olida inficere potest. Ideo omni tempore quo te prosus estis immundus, flus habitabit extra castra r ut praecipitur in Levitico. Expulpsunt, ait Josephus,
3. Antiquit. omni . civitate, cum nullo penitus convivantes , ct
nihil a mortuis dissidentes. Notabantur leprosi proprio amictu, lacera veste & pannosa ; insuper nudato capite, os habentes . veste contectum incedebant juxta praeceptum Moysis. Ant quam ultra progrediamur, a)vertendum lepram alium morbum esse quam impetiginem , Gallichfe ποι se , alium quam Psram sive feram scabiem, galle, ou maladis de S Mein salium quam pruriginem, demanseri , gratelis , alium quam vitiliginem, quae cutis vitium est. Pertinebat ad Sacerdotem di emere inter lepram & impram , nimirum statuere quae vera esset lepra distincta a simplici scabie. Nota autem leprae erat lucidus candor, qualis cernitur in impetigine, sive lichene ,θu- volete. Facies leproserum quasi furfure plena candescebat ue ideo Giezi, quod oblata a Naaman Syro dona non respuisici, dicitur exiisse le- prosus quasi nix. Pars quae lepra assiciebatur, reliqua cute erat humilior. Etenim medici observant lepram nasci ex pituita Diuitigod by Corale
615쪽
saisI ; ita pars morbo assecta siccior fit & candidior; & qui iura crescunt pili, fiunt ex nigris candidi. Praeterea leprosi m culis distinguebantur ι quae enim lepra totam cutem occupa-1at , minus periculosa. Verum non selam cutem inficiebat, sed vivam carnem; ita ut transfixa cute sanguis non exiret, aut fitcata cute non appareret rubor. Cum vero in Caeteris paribbus corporis male affectis pili nigri mutarentur in albos , in capite & barba fiebant flavi & tenues s quod contingit iis quit et laborant, quorum ex ulceribus manat quidam succus liquidiori molli non dissimilis. Lepra, qui contagiosus esset morbus, vestes & parietes aedium poterat inficere ι ut in peste accidit. Nec mirum est id ex indiciis agnosci potuisse ι vestes enim ob saniem contractam poterant putrescere, & putredinis maculis distinsui. Quin experimur vaporibus & exhalationbbus etiam puriora vati argentea protinus nigrescere. Poterant orgo parietes mutare colorem suum infecto aere, quem leprosis halitu suo & foetore corrumperet. Id nunc experiri non lucet, quia morbo illo Deus nos liberavit; sed nefas dubitare uin his-ce notis olim Sacerdotes in veteri Lege lepram a lepra istinguere potuerint, cum liquidis verbis id dicat Scriptura. Videtur hic morbus specialiter Iudaeis immissus, quos Deus vellet punire. Lepra enim aedium M vestium, quidquid dic
naticus est qui statis lunae temporibus vexatur. Ille vero puer sanatus a Domino qui dicitur Lunaticus , procul dubio Muth. . comitiali morbo sive epilepsia laborabat. Etenim Convelleba- ώ- , tur, dentibus stridebat, cadebat frequenter, & interim spvitiis. s. mabat ore 3 quae symptomata epilepsiam consequi medicis est in consesso. Lunaticus deinde factus fuerat puer ille a nimirum ad lunae motum compositus erat morbus ejus. Epilepsia lunae certis temporibus eadem lavitie, & statis recurrit periodis. Corpora lunae mutationibus obnoxia experimur, sive diversa pati, prout illa mutatur. Lunaticus Evangelii non simplici morbo laborabat: arreptilius erat, sive occupabatur a maligno
spiritu, qui prout saepius ab eo fit, ipsis naturalibus morbis ut,
tur , ut vin suam exerat vel abscondat.
616쪽
L antropi . Quanquam hoc-ce nomen non legatur in Scripturis, quoniam occurrit res cui hoc nomen conventi,
juvat explicare quis sit morbus lycantropia dictus. Lycanir pos vernacul ε appellamus, dra Lovs garoux. Hi mania melancholica assiciuntur, sive atra bili, quae intus in core epererrans, Cancros occultos excitat, εc dolores implacabiles, mentem excruciat , ossa exedit : exterim totam faciem deturpat , exulCerat, tumefacit cuin deformitate , ic quod magis calamitosum mentem hominis transversam agit, uno ve bo ex homine belluam facit. Hoc morbo, ut videtur, CO
reptus est Nabuchodonosor, quem Daniel dicit ex hominum injectum consortio comedisse scenum more bovis, in sylvis degentem cum feris. Non fera, non canis , non lupus factus erat , sed vitam agebat in sylvis, & herbis vescebatur. v. s. Daemoniacus ille homo, quem Lucas dicit vinctum cat nas dirupisse, crat lycantropicus , sed bc altero morbo assiciebatur , nempe obsidione daemonis. Qui effera mania arrepti sunt , dicuntur lycantropi , quia aliquando reper ii sunt, quorum atra bilis phantasiam asiecerat, ut se in lupos converses imaginarentur. Illi noctu domo egressi lupos in omnibus imitantur, & donec dies illusicescat, circa defunctorum monumenta vagantur, lupina insan- , ut dicitur la
Menstrum Muliebre est profluulam mensibus recurrens. Ea est mulierum constitutio, ut plurimo abundent sanguine, cum & foetum in utero conceptum fovere, & natum enutrir debeant. Quapropter vetulae , quae generationi non amplius idonea est, menstrua fluere desinunt. Eo emo genio muli
rum Corpus natura composuit non perspirabile, ut detentus sanguis in uterum conflueret, futura foetus alimonia , quae edito foetu ad mammas reflueret eosdem ia usus. , essetquα
summo naturae beneficio nutrix illa, quae mater fuit, scilicetne advena M alienigena nutrix dulcissimum matris nomen sibi arrosare posset. Ubi ergo mulier nec habet in utero, nec editi foetus nutritioni. incumbit, abundat sanguine, qui
statis lunae Periodis singulisque mensibus per uteri venia d Diuiligoo by Corale
617쪽
labitur, magnoque salutis commodo semel in mense expellitur. Verum si immoderatilis id fiat, & extra constitutos naturae limites tertium diem in viraginibus & robustioribus, quintum in mollioribus excedat, fluxus inordinatus sit, qui morbus est : quali forsan aegrotabat mulier haemorroisIa Evangelita Toto eo tempore quo menstrua fluerent illis, mulieres erant immundae , ut jam dictum est. Abstinebant Templo , & ab illarum concubitu mariti. Etenim mulieres in profluvio sanguinis polluebant quicquid attingerent , inde grande
piaculum ad illas accedere. Muti. De mutis & surdis id unum observare juvat, quod ea aurium & linguae sit affinitas & societas , ut qui surdi nascuntur, simul & muti sint. Etenim sic a natura facti sumus ut non silum quos videmus affectus induamus, sed& motus facile exprimamus. Sic, inquam, disponitur dc m
vetur lingua, ut sine multo negotio exprimat sive edat sonum , quo aures afficiuntur. Itaque ubi illae impediuntur, nec afficiuntur sono, lingua non movetur , ut aerem qui ex
pulmonibus erumpit, id est, vocem fingat in sermonem. Ideo videre est in Evangelio hunc qui surdus sit , pariter εc mutum esse ; & in eo potestatem Christi elucere, quod cujus aperiret aures, simul & loqueretur; nam fieri non poterat ut protinus lingua , quod consuetudine non didicerat, es rmaret sermonem. Potest quidem fieri ut lingua quibusdam vinculis impediatur, & organa vocis non apte sint disposita. Hoc quidem linguae impedimentum non nascitur
Paralbis cst nervorum resolutio. Mima quasi nervorum i habenis movet & flectit sui corporis membra, M percipit quaecumque illi accidunt ue Paralytici autem nec movere partes assectas, nec sentire possunt. Igitur Paralysis definitur motus & sensiti privatio partium corporis infra caput, a crasso dc frigido humore masculos imbuente & obstruente. Itaque vere paralyticus erat ille qui a triginta & octo annis jacebat juxta Probaticam piscinam, expectam a quo dimitteretur in hanc piscinam i quippe qui plantis suis insistere AAa a iij
618쪽
dc movere pedes non poterat, omnino paralyticus. Similiter & paralyticus erat qui in lecto a quatuor viris demissus est per tegulas in domum ubi Jesus Christus Dominus MDter versabatur, cum porta a turbis astantibus obsideretur. Quaeritur autem an ille puer Centurionis, de quo dicebae atiib. s. ille Centurio , Domine puer meus jacet in domo paralytieus, ct male torquetur, reipsa paralyticus erat ue observant enim medici paralysim esse affectionem sine sensu & sine motu. Potius ergo convulsione conflictabatur, in qua motus non aboleri, sed depravari certum est. Etenim convulsio est nervorum, rigor importunus & acutus , qui rnodi, caput scapulis, modo mentum pectori annectit, modo rectam & immobilem cervicem intendit.Convulsionis comes est inflammatio principii nervorum,c rebri videlicet aut spinalis medullae, undE tantus dolor. Nervienim dum praetc maturam contorquentur, aut distenducitur,
gravissimos sane excitant dolores. Haec vera esse possunt, sed cum mos usitatus loquendi dicat paralyticos quoscumque qui motu capti sunt, quod accidit in convulsionibus, Centurio dixit puerum suum paralyticum esse, cum vellet significare ad D
minum non posse accedere causa petendae salutis. Podagra. Ideo non praetermitto hunc-ce morbum, quia in secundo Paralipomenorum dicitur rex Asa aegrotasse V
hementissimo dolore pedum, & obiisse. n. - , a nihil aliud est quam arthritis pedum. Cum enim pedum tantum articulos noxius humor infestat, articularis quidem morbus fit, sed qui nomen ab affecta parte accipiat. Sic si manuum a
ticulos idem morbus occupet, κυμον Vocatur.
Sterilitas inter morbos numerari potest. Olim opprobrium erat non posse augere aliqua prole populum Dei. Stigma est nota qua quis inuritur, sive pungitur in carne. Stismata notae erant infames, quales inurebantur servis, ex quibus cujus essent agnoscebantur. Paulus Apostolus Epist. eap. c. 37. ad Gal. dicit portare in corpore suo stismata Christi. Sic
vocat res omnes sitas adversas, quas religionis ergo pertulerat s & quibus agnosci poterat illum esse Christi servum. Haec stigmata sive notas opponit circumcisonis cicatrici. Diuiti reo by Corale
619쪽
Tabes, idem morbus ac Phthisis, id est , consumptio sive
corruptio. Totum corpus tabe endo Consumitur , & tandem deficit; neque enim protinus mors accidit : quo morbi genere periit impius Joram, quem supra vidimus percussum a Domino. Morbus ejus haud dubie fuit Dianoea seu alvi profluvium, adeo diuturnum & malignum, ut ad tabem &ad monem deduxerit virum Deo exosum. Hermes inter genera morborum jure recensemus a quibus erosus Herodes Agrippa obiit, maximis obortis torminibus, ut notat Josephus. Hunc vidimus ab Angelo Domini percussum. Mortuus est ri id est a vermibus erosustrum extra, tum intras patiebatur enim tormina. In ipse sanguine putridarum febrium cepius medici observaverunt vermes. Hinc corrupto sanguine Bc verminoso, non mirum si totum corpus fiat verminosum. Vermes autem aliud stat morbi genus , qua pediculi erumpentes acervatim per cutem ι cujus non in superficie tantum , ut furfures, sed in ejus profundo nascuntur. Morbus ille dicitur Graecis Hujus pedicularis morbi sicut & verminantis occurrunt exempla. Herodem enim avum Herodis Agriptae , alii vermibus
ex inguine prorumpentibus , alii pediculari morbo excessisse
Morbus Jobi. Quis ille suerit quaerunt Interpretes. Sentiunt plerique eam intemperiem a malo daemone inductam in ejus carnem , ut ei omnia acciderint mala, quae in omni lue etiam pudenda deprehenduntur ι nec mirum, si quidem datam a Deo potestatem daemon exercebat, ut magi μ i, di, patientia Jobi cerneretur, quo erat miserior. Ulcus erat, ut dicit Scriptura a plant 4 pedis usque ad verticem ejus: qui testa saniem radebat sedens in serquilinis. In fonte Hebraeo
nominatur Schechis a verbo Sehichan, Chesdeis calere. Ita morbus erat inflammatio. Percussum, inquam, erat cortus
Jobi sicca ardentique prurigine, atque odore intolerabili, ut ungues scabendo non sufficerent, sed testa se scaberet. Hoc-ce morbo percussit Deus AEgyptios, cum jussit Moysem V e ' cinerem de camino spargere in coelum , qui pervolavit super Diuiligod by Cooste
620쪽
viros & animantia , factaque sunt utrem vesicarum turgentium in hominibus is jumentis. AEgyptii vexati sunt intolerabili pruritu & intolerabili dolore : pruritu impellente eos ad se, bendum, prohibente autem ulcerum dolore. Morbus Iudae. Ambigitur quis fuerit. Laqueo se suspe disse dicit Matthaeus ; sed & in Actis adstruitur quod pronus factas crepuerit medius. Quidam, ut concilient Matthaeum cum Actuum scriptore volunt abrupto laqueo cecidisse inpetram , qua cum percussus fuisset venter , effusa sunt viscera ejus. Alii vero illa sic atra bile efferbuisse , ut disruptus si venter , qui intra paucas horas intumuit : & hac disruptione sonus editus est ri crepuit enim merius , quod verbum Gra cum x..a, denotat. Distentus in hydrope venter vel membrana vesica inflata sic disrumpi potest , quod & fit atra bili, ut dicit illud Virgilianum carmen :Dυidia rumpantur ut ilia Codro. Tremor numeratur inter varia morbo m genera ue quo qui corripiuntur , tremuli sunt: agitantur: commoventur motbbus haud seontaneis. Causa tremoris plerumque est pavor, ardens febris, facultatis motricis imbecillitas. Deus posuit m 4 F signum ut non interficeret eum omnis qui invenisset eum. Signum illud fuit totius corporis tremor. In nostra Uulgata dicitur di Egressusque Cain o facie Domini habitamis pro rius in terra. Septuaginta Interpretes transtulerunt is habitavit in terra Naid. In fonte Hebraeo μή , quod verbum idem sonat quod λω . is , id est , fluctuans & instabilis ac sedis incertae. Non es igitur, inquit Hieronymus, Terra Naid, ut vulgus nostrum putat: sed expletur sententia Dei, quod hue Atque illse vagus ct profugus oberravit.