장음표시 사용
141쪽
arbitrium cogatur. Ad primum argumentum. Respondetur. Non posse homi .
lem,nec impedire contra eius in climationem naturalem, bene tamen contra eius motum sequentem inclinationem naturalem,
vi lapis impediti potest contra
descensum. Et quemadmodum alta e tur contra naturalem in cimationern cogi non potest. Ita nec liberum arbitrium stu voluntaS,contra eius inclinationem naturalem,quae est velle vel nolle. actus tamen imperatoS con
ceditur cogi posse Di sunt qua
sin uentes quidam motuS i 'Iad ecundum argumentum
respiyndetur, secundum Aristo.
142쪽
Q U-S T I o. VII. telem. Facilius esse ae tam inque impedire, quam ad contrarium, compellere, ut facilius est, imp e dire lapidem, ne descedat quam eundem facere ascendere. Eodemodo facilius est,impedire volu
tatem ne Velit vel nolit,non Proe .ponendo ei obiectum, quod V i lit vel nolit, quam compellere,Vt velit vel nolit. Imo cogere noni possinnus voluntatem, ut velitii vel nolit. Quia hoc esset, contrat naturalem eius inclinationem uti dieitam est. De his haetenus. Se/;iquitur ut de electione unicam iquaestionem tractem, cum
143쪽
T videtur elemo taemnon posses is urn nostrorum am, tuum esse. Quia elestio teste Aristotele est corvi, qupe sunt diinem. d quaesunt ad finem mons lusuntactus, sed etiam organa, Mn umenta ut dicitur secundo Ulaylicorum, Ergo desectio no est
tantum nostrorum actuu quod ad necessariam hominis electio nem Ritinet. Probatur ex Aristo
144쪽
bet finis ad eligibilia, sicut se habet principia, ad speculabilia, est
enim finis principium in practi cis. Sed ex principi js necessario conclusiones deducuntur. Ergo homo ex fine necessario eligit. Oppositum est verum, eodelibro tertio Ethicorum. In quo docet philosophus,ncminem necessario, sed libere eligere, Sc es ctio est actus voluntatis&ratioαnis, quae se habent ad opposita. arenon eligit homo necessa
rio sed libere. Circa quaestionem hanc duo
sunt adnotanda secundum do ctores. Primum est ut intentio est finis,sic electionem eorum eo se qus sunt ad finem. Finis autem
145쪽
est vel actio, vel aliquid aliud prs
ter assitionem, cum fine rem qua piam esse. contigerit, necesse eriti tum humanam aliquam actio nem interuenire, vel quatenus homo facit reni illam, quae est fi nis, velut medicus sanitatem, quae finis est medici, vel quate, nus homo fruitur re, quae est fi
Secundum est. Hominem noeligere necessario, sed libere.
Q Via quod possibile est non esi
sse non necesse est esse. Quod au tem possibile sit non eligere veseligere, ex eo liquet quod homi niliberum sit velle, vel non velle, agere ves non agere , velle hoc vel illud, nec nemine quidem: mohibente, ius ratio est Quia 2 . homo
146쪽
homo rationis est particeps quae lmodo hoc, modo illud praescri
bit, pro temporum conditione, quam cognoscit. Praeterea quic, quid ratio sub ratione boni potes com prshendere,hoc voluntaspotest appetere.Potest autem ratio compraehendere ut bonunon solum velle vel agere, sedi tiam non velle & non agere.Rur
sus in singulis bonis,potest ratio l
considerare, aliquid malum, Ut bonum, & aliquid bonum, ut malum, quorum alterum seque tur alterum fugiet uno perfecto bono excepto quod est beatitudo in quo quicquam mali cogio j rari non potest, nec non potest; non appeti. Eleetio autem,cuml sit eorum quae sunt ad finem,
147쪽
non potest esse perfecti boni Qest beatitudo. Ex quibus omni bus colligitur, hominem non necessario, sed libere quae ei placeat
Nota quod cum cla stipse eegationem quadam significetiau
148쪽
O -s TI o VIII. Q separationem ab aliis importet. Segregatio autem no fiat nisi eo Tum qu commixta sinat.Eleetio proprie est respeetii quae sinat comixta Sc conuenientia,dum Vnu eorumaliis praeacceptatur. Ideo ubi sit unum tantum medium ordinatum ad finem, respeetii eius non est electio,sed eadem erit rata
tio volendi finem, & id quod est
ad finem, & eadem necessitas. Vbi autem ad finem multis meindi js potest pcrueniri , respo stu Unius cuiusque illorumpo test esse electio . Similiter omnia necessaria ad finem, sine qui bus,stilicet, finis haberi non pootest habent rationem unius me/dia,&eadem ratione sub voluntatate cadunt sub fine si cognostin
149쪽
APOLOG. TNEO L. tur necessaria etiam, & eoru non est elect io, cum necessarium aliis Prae acceptari no possit, eo quod cum aliis utilibus tantum non cO ,
ueniat. Scd se ipso ab aliqssit segregatum in ratione ordinati ad finem. Illa ergo propositio est uniuersalitervera. Electio sem per ad liberum arbitrium perti nct. Quia electio est eorum quae ad finem non necessario ordinaestur,Et ideo quod unum praealijs acceptetur est ex libertate volun talis adfinem. Ad primum argumentum re spondetur. Organa&instrumeta ordinari ad finem, quatenus homo utitur eis propter adeptio
150쪽
l Respondetur, non semper acerudere, Ut ex principijs necessario conclusio deducatur, sed tunc solum , quando principia veraesse non possunt, nisipariter conclusio sit vera. Simili modo no sem per necesse est hominem eligere ea,qus sentad finem. Quod Aristoteles hac ratione probatin E thicis. Quia non omne quod est ad finem tale est, ut sine eo finiscoparari nequeat, aut fide muStale essenon sem. Per tale confidoratur. . .