Apologia theologica, nunc recens aedita, ex sacris doctoribus collecta, per r. admodum f. Andreas a Tordehumos Ribero, Augustiniensem disserentem, de interioribus animae actibus, & libertate uoluntatis humanae, applicationisque sacrificij altaris

221쪽

t potest probationum deffectu.

Vt de fornicatione legi tu in ca epite, erubescant, & desimonia, in cap.ex tua,de simonia. Quia sine legitimis probationibus, aut spStanea confessione,nemo Poetest damnari, occulta enim soli

Deo reseruantur.

Quod vero,ad Hostiesis jationes pertinet,infirmas &cnerues esse Adrianus inquit, & ecclesia, nemini laqueum iniicere , sicuti necin praecepto celebrandi Sabbatum,quo prohiberi censet metale peccatum. Sed quam a perte fallatur,nemo non videt.Nec alligat inquit onera importabilia cum facile sit ei attendere qui tantam Dei maiestatem Vol verit, Vt

222쪽

Qy-S TI O. IIII. 93bum. Quantum Deus dederit, cum nullam bonam cogitatione habere possimus,exhobis quasi ex nobis. Sed ex Deo bonorum omnium principio ac fonte. 2. ad Corint.cap. 3.

Tertia sequitur opinio,qua dominus Adrianus sine fundament to vocat. Non quia reuera careat fundamento, sed quia rationes eius reiicit,consulat,diluit, &re prshendit.Hoc ideo inquit,quia verior est & communior opinio ecclesiam, non punire poena sit

spensionis actus exterioreS.

Ad finalem vero clausulam de studiose & deuote legendo, PCe

na non iterata inquit, quia nune quam in virtute obedientiae,praecipitur,quscunquepoena ad 3cia

223쪽

APOLOG. THEOL. tur, quod sub culpa seruare non

tenemur.

Et ubi haec omnia cessarent, quis negabit inquit, posse eccle fiam, sus rei modum imponere. Et dominus ipse decimis onus imposuit, non solum sexuitii, in tabernaculo domini, verum etiavi portarent leuitae, apud domi num peccatum populi. Huic

mihi videtur inquit Adrianus ecclesiam non solum posse, sed de facto praxipere, attentionem l& deuotionem. Et posse non s αlum exteriores aes us sed etiam reconditissimos interiores, ex aliqua iuxta causa prscipere. Hanc opinionem placere ait Adrianus,in. .Paludano in suo

. quod falsum esse constat, ac l

224쪽

R V s T I O. Im. 9 propterea corrupte eum allega re. Paludanus enim,non tuetur

sed oppugnat opinionem suam. Quam ob rem non est in hac parte credendum Adriano,'au tores falso citanti, quemadmo dum supra adduxit talso Sanc seu Thomam. Ac non possum non m βΠPpere mirari, Virum us t quc adeo grauem, & insigniter eruditum, Doctorum rationes 8c fundamenta detorquere, di in sen tentia suam trahere. Que sibi,ausinihil omnino aut parii suffragentur. Quod autem falso Paludanum citauerit, vel ex hoc

palam, est, quia Paludanus, in loco citato, nihil aliud quam debe

re nos inquit, horai 's precibus, attentionem praesi are quan

225쪽

tu humana patiatur infirmitas. ISed hoc quid ad rem id quod in promptum est videre. Is.d.q.

Rationes autem & argumen ta contrariae opinionis, hinc iam refelluntur ratione quidem Zc aui toritate.Et in primis planum est, summum Pontificem quod ad precum attentionem Sc deuotionem attinet nihil aliud clericis miugere, quam Vt preces horarias, non tam obmurmurent, quod facere solebant, quam clara Voce recitent intelligentes quae dicant capit.relatum. 3 2. d. erubescant.

mum Pontificem allatum seri cos,non qua Opporteret reueren ita 8c attentione, sed colloquen

226쪽

tes , inulas & equos sternentes, preces suas recitare, quibus re bus fiebat, ut attentioni humans nullus locus relinqueretur. Qua ob causam praecipit, ut ad mini mum attentionem praestentibi dem humanam. Haec est senten tia Diui Thomsin. . in loco su praestato. Cum inquit attentio nem ad verba sitfficere ad satisfaciendum ecclesiaepraecepto.Qus iattentio nihil aliud significa re videtur,quam actu

humanum.

227쪽

M Quaestio decima

quinta,Qua exponuntur,ac conuincuntur contrariorum ratio, nes,satis enerve, &argumeta Domini Adriani

soluuntur.

spondeamus eYistimatibus eccle siam ad aetiisteriores obligare posse dire ste Mimmediate Durandus Ioannes lGerson 8c multi alia, magni no minis Theologi , fortiter affirmant. Nec pauci iuris utriusquὰ periti quos loguesset numerari, Hacte-

228쪽

c y - ST I o. Q. Hactenus retulimus opiniones quorundam Doehorum. Nunc n5 ab re esse videtur Adri. rationes & argumeta eXponere. Quibus nostram opinionem ii iam quidem nifallimur, veram oppugnat. Breuiter tamen

succinte. Nam postea latius in Epilogo explicabuntur. Adrianus igitur intentionem suam probatGlosiailla prims clementine de hsreticis. De inde prsceptum de obser uatione sabbati humanum esse dicit. Quia licet olim fuerit diuisenum,tame abolita , & antiquata veteri lege quod ad caeremonialia & iudicialia pertincut, ex di uino inquit,humanu esse fac tu.

Ac proinde siquis, in Sabba

229쪽

batum affirmat, cum nihil tam aduersetur obseruationi sabbati quam seruitus culpae mortalis. Argumentatur deinde in hac sentetiam. Papa potest dispensare,in voto mentali. Ergo eius potestas se extendit ad aestus interiores illos immediate &directe prscipiendo vel prohibendo, & poenam aliquam irrogando. Praeterea, ecclesia potest sit ei onus &modu imponere. Qub infacstum est in veteri lege cum sa cerdotes, & leuitae decimas per cepturi populi peccata comede rent. Ergo nunc licebit ecclesiae, decima , pensiones & beneficia,ca conditione conferre,ut qui ea acceperint,preces canonicas stu

diose

230쪽

u XAE S T I O. A H. 97diose & deuote recitent,iuxta te norem dieti capituli Dolentes. lHaec sent argumenta Adriani. Secundum hanc Adriani opinionemcertum est,clericum non satisfacere ecclesiaeprscepto suas preces recitantem citra attentio αnem,& deuotionem, & peccare mortaliter. Vt qui faciat,contra Praeceptum ecclesiae.. Respondeamus igitur hinc iaAdriani rationibus. Rc primo uidem Gloso Clementinae. I ..e haereticis.Ecclesiam nec in diseeta Clementina, nec alibi dire ste& immediate punire aetiis inte riores,ut didium est.Imo per vulgatum est axioma cogitationis Poenam nemo meretur, sed Pu nit ecclesia cominissiones exte .