장음표시 사용
151쪽
acie victuna, de castris exutum egit in fugam , actumque omnino de eis fuisset, ni Scanderbergus Epiri Rex , illius, & Pii IL precibus adductus prε- sentissimum ei attulisset auxilium, quo Ferdinandus, pulsis host ibus, brevi omnia sibi a Poanne Duce Rndegavensi armis ablata in potestatem accepit . Rationes, ob quas Pius II. Pontifex Maximus magis fuerit affectus erga Ferdinandum, filium spurium , & non semel per Sedem Apostolicam injustum Regni Siciliae invasorem declaratum , quam erga Ioannem filium senati Ducis Andegavensis , qui per eamdem Sedem verus ac legitimus Apuliae sive Siciliae Rex fuerat de nunciatus, lege sis apud
Spondanim ad annum MCCCCLI x. Extrema Pontificatus sui tempora bello contra Turcas parando impendit Pius II. dumque ingentem Cruciatorum inititumque subsidiariorum exercitum conflasset , di Anconam profectus sui stet, quo innumerabilis christianorum multitudo armata confluxit, mor ho ibi correptus , omnibusque Ecclesiae Sacramen'
tis munitus e vivis excelsit x Ix. Kalendas Septem bris anni MCCCCLxiv. Pontificatus sexto minuS
quinque diebus. Vir fuit sine dubio magnus, ocob plura ingenii sui monumenta , quae posteris re liquit . qusque nos in Colloquio quinto Commodius referemus,multum ab eruditis laudatus. S.Carbarinam Senensem Virginem Ord. Praedicatorum
sacris Fastis inscripsit Iii. Kalendas Julii anni
MCCCcLx I. ac officium in ejus Festo celebrandum composuit, sacrisque Stigmatibus , dum viveret , velut divini amoris caracteribus eam fuisse insignitam aperte innuit in Hymno ad Vesperas, in quo sic Sanctam illam virginem compellat z
152쪽
- Vulnerum formam miserata Christi
exprimis ipsa. D. Quistiani post obitum Plim Pontificisi Maximi Ecclesiam Romanam rexit '' in Sacris Novemdialibus Pio II. ut moris est, peractis, summo Cardinalium consensit ele- 'ehus est Pontifex Romanus Petrus Balbus , Patria Venetus, Nicolai, de Philoxena, Sororis Eugenii IV. filius, Tituli S. Marci Presbyter Cardinalis , qui in Pontificatu cum se primo Formosum appellarii vellet, deinde Marcum, tandem se Paulum II. nuncupari maluit. Leges ad optimam Pontificiae administrationis rationem a cardinalibus in Conclavi conditas Paulus II. Jurejurando,uotoque prO-i miserat se religiose observaturum , quas tamen , a tanqua Summi Pontificis auctoritatem plus aequoi restringere sibi visas, abrogavit, easque ut restiu- , derent, compulit Cardinales, praeter boannem carint v alem Cardinalem Hispanum, Virum septuaget narium, & morum Sanctimonia illustrem , quim quod nunquam Te juvenem fecisse meminerat, uti aliquando mutaret sententiam, id jam aetatis noui commissurum summa constantia respondit, ut testatur 'acobus Papiensis Cardinalis libro a. Comi mentariorum. Ad Solium Pontificale sublimatus, Paulus V. de conficiendo Bello contra Turcas adi Christianae Religionis defensionem, a suo Dece i re Pio II. suscepto , maxime sollicitus fuit, sed praei cipue ad exterminandam Hussitarum Hsresim, perii Bohemiae Regnum late diffusam , suas curas inten, dit. Hinc Georgium Puebraebiam Bohemiae Res .gem, Hussitis addictum & Catholicorum perse uxorem , Sentositia in Consistorio m.MccccLxv I.
153쪽
lata , haereseos damnavit, anathemate perculit, Regno exuit, omnesque ac singulos ei adhaerentes assistentes , obsequentes , faventes , aut consilium , auxilium, vel favorem clam vel palam, directe vel indirecte praebentes , cujuscumque dignitatiS, gradus , ordinis, prae eminentiae , vel nobilitatis es. 'sent, Ecclesiae communione privavit. Curiam Romanam a Simoniaca labe purgavit. Gubernatori hus locorum Ditionis Ecclesiasticae ne munera acciperent districte prohibuit, Constitutione , quae incipit: Munera, quaeque data est xv. Kalendas Aprilis anni MCCCCLxvi. Iubilaei celebritatem ad annum xxv. revocavit Diplomate , quod incipite Inestabilis Pro*identia, dato x III. Kalendas Mauanni MCCCCLxx. Bona Ecelesiastica alienari, aut ultra triennium locari vetuit Diplomate dato Kalendis Martii anui Mccccxxv II. Gratias Expectativas inhibuit. Suas opes in Virginum Pauperum dotem , Viduarum solatium, Pauperum levamen ,
Τemplorum ornamenta, Venetorum contra Turcas subsidia liberaliter profudit. Haec sunt, quae tu
Pontificatu praeclare gessit Paulus II. quae tamen
nonnullis naevis infuscavit, de quibus jam laud tus Iacobus Papiensis Cardinalis Epistola CCLxxx. eum libere monuit, quod videlicet nimium glorietavidus, nominis immortalitatem hisce rebus quaereret, quibus prisci Caesares, non Sancti Pontifices gloriabantur ; quod pretiosis gemmis impensius delectaretur: quod Bacchanalium pompam, ludosque publicos Romae in Carnisprivio auxisset. De his, inquam , Paulum II. libere monuit Iacobus Papiensis Cardinalis , magnus Vir , testis oculatuS, di rigidus morum Censor. Caeterum, quamVis
154쪽
Paulus α nee valdὸ laudandus , nee .ituperandus dici possit, ut ait Spondanus ad annum MCCCCLxx I. nulla
tamen his, quae de isto Pontifice scripsit Platina fides adhibenda est, cum hic Scriptor ab hoc Pontifice longo carcere subactus , immo ob conspirationem, & impietatem tormentis subjectus, multa in eum temere effutierit ultione nec erudito, nec Historico, nec homine Christiano digna. Sed serendum non est putidum commentum, quod sparserunt Haeretici, illudque in silo M sterio Iniquitaris recoxit procacissimus Plesseus Mornaus , asserendo Paulum A. Pontificem Maximum in ipso actu venereo a diabolo fuisse strangulatum , cum tamen Platina, huic licet Pontifici iniquior, caeteriquet alii, qui vitas Pontificum scripserunt, diserta testentur, hunc Summum Pontificem obiisse ex πο- Plexia , cujus causa fuisse credita est frequens pe-Ponum, pisciumque cum aquae frigidae potu comestio: Ex seiusmodi sulentorum ae potus mala in turbulenta concoctione , variis surgentibus flatibus , tum ii meatus , per quos sit respiratio, illico sunt obstructi, tam mors continuis , nerviorumque omnium con
tractio consecuta. Sed ii, qui aut hujusmodi causas natura ignorant, aut sunt animi livore , atque odio imSamctissimum Parrem illum exulcerati, alii inscitia , alii malevolentia,novias fabulas per Italia dispergunt, ita de causa mortis hujus Summi Pontificis scribis Franciscus Philelphus inEpistola,quam direxit ad SLxtum IV. succestirem Pauli II. quaeque inter ejus Epistolas est L libri xxxv. obiit Paulus R. Pontifex Maximus xvii. Kalendas Augusti anni aera Christianae M c Lxx I. Pontificatus v II. PrimRS
'malum scit , qui cardinales rubrii caputiis
155쪽
ornavit , quibus soli Pontifices antehac utebantur , pannoque ejusdem coloris equos ipsorum ' servi os esse iussit, dum equitarent, fioat Iacobus Cardinalis Papiensis , & Platina testantur. D. Sixtum In in Sede Pontificia succe rem fuisse Pauli II. mox insinuasti, sed quae memoria laudeque digna in ntificatu gesterit,& quot annos Clavum universis Ecclesiae gubernaveris ἐstrictim nunc attingere debes. M. Mortuo Paulo II. Pontifici maximo suGfectus est unanimi omnium Cardinalium suffragio Sixtus IV. antea Franci us a Ruvere appellatuS , natione Italus , patria Ligur , e civitate Savonensi oriundus, quem alii ex nobilissima prosapiarea suum genus duxisse , alii patrem navicularium, Piscatorem habuisse volunt Qua in re nihil certi
pronunciare audemus. Illud omnino constat, eum
ordini S. Francisii nomen dediste , Philosophum di Theologum doetissimum,atque egregiis Scriptis illustrem extitiste , & ex Ministro generali sui Ordinis a Paulo II. Pontifice Maximo laetum esto Cardinalem , adnitente potissimum Cardinest Besesarione , cui ob singularem virtutem de doctrinam acceptissimus erat. In Solio Pontificio collocatus
Status In duo summi momenti pro Christianae Religionis , & fidei Catholicae propagatione ne
gotia suscepit, Bellum videlicet contra TurcaS , &Hussitarum Haeresis in Regno Bohemiae longe lateque diffiisae ultimum exterminium . Ab Expeditio ne sacra adversus Mahometem huius murainis αTurcarum Tyrannum, qui Christianos armis infestabat, variasque eorum regiones jam invaserat,stum Pontificatum auspicatus est, ec in eam
156쪽
omnes suas curas ingenti animo convertit. Eam ob rem misit Legatos ad Principes , ut eos a mutuis dissidiis, & infestis armis revocare, facem inter illos componere , eosque ad communem Religionis hostem junctis umbonibus expugnandum hortari satagerent. Per totam Italiam Praedicatores distribuit, qui Crucesignatorum exercitum convocarent,& fidelium subsidia colligerent. Clausis Maritimae Legationem & Praefecturam Oliveris carase Cardinati Neapolitano demandavit Pontifex. Nihil praeclari tamen haec Classis tanta sollici . tudine parata & instructa gerere potuit, quia nusquam comparuere Turcae , sed Bosphoro se atque Hellesponto continuerunt. Ea Expeditione
Attalia, Urbs Pamphiliae , hodie Satalia dicta, irrito conatu impugnata est, sed Smyrna, Ioniae civitas opulenta, a Classe Pontificia expugnata est. Quibus peractis Oliverius Cardinalis , & Classis
Naritimae Praefectus,Romam ovans reversus , duo
decim Camelos praeda onustos , & viginti quinque
Turcas nobiles captivos totidem generosis equis. insidentes in triumpho duxit, & vexilla non pau- Ca de Barbaris capta ante fores Basilicae Vaticanae suspendit. Hic fuit exitus sacrae illius Expeditionis, quam anno MCCCCLExir. suscepit Sixtus IKΛliam Expeditionem in Turcas anno MCCCCLxxxta paravit idem Summus Pontifex . Cum enim Maho- metes II. Turcarum Tyrannus cum ingenti Classe
in Calabriam appulisset, HIdruntem , vulgo Oserrante , expugnas et, ac per Italiam Barbari foede grassarentur, in tanto rei Christianae discrimine Status IH curas omnes ad eos propulsandos adhibuit , Principum opem imploravit, ac tandem
157쪽
Hydruntem vindicavit a tyrannide Turcarum, qui
eodem anno MccccLxxx I. nuncio de morte Mabo
metis α accepto , ex Italia secesserunt. Ad profligandam Hussitarum Haeresim, Regnum Bohemia Matibia Hungariae Regi , qui Sedis Apostolicae consilio restituendam Religionem eo in Regno collapsam susceperat, adjudicavit Sixtus In Pontifex Maximus, & fidei Sacramentum, quod Bo- hemi praestiterant vladistio, Poloniae Regis filio . auctoritate Apostolica rescidit, ut videre est in Diplomatibus, quae ea de re edidit, & quae exhiabentur ab Odorico Raynaldo ad annum MCCCCLXXII. Num. xxx II. & xxx III. Religiosis ordinum Me
dicantium multa Privilegia concessit idem Ponti- sex , sed praecipue ordini FF. Minorum, ut leger in in eorum Annalibus apud Lucam Uadlubum, ejusque Αbbreviatorem Franciscum Haroldum ejusdem ordinis. Fidei puritati sedulo invigilans, Petri Oxomensis, Theologi Salmanticensis, Haereticas propositiones confixit, de quibus in sequenti Colloquio commodius agemus, sicut de de quibusdam Controversiis, quae sub ejus Pontificatu fuerunt excitatae . Hujus Summi Pontificis magnificentiam praedicant etiamnum aedificia, cum sacra, tum profana , quae Romae vel a fundamentis exci- vivit, vel instauravit; inter quae praecipuum locum habent Pons ab ejus nomine nuncupatuS, supra Tyberim erectus; & Bibliotheca Vaticana, quam libris ex omni Europa advectis instruxit, Orn Vit , locupletavit, eique praefecit Platinam, qui inosjus administratione egregiam navavit Operam . Multadoctrinae sua Monumenta, quae ante Pontia
ficatum ediderat, reliquit Anus In quae suq loco
158쪽
reseremus, seu in Colloquio quinto, ubi Illustrium Saeculi decimi quinti Scriptorum opera percensebimus. Obiit Status Idibus Augusti anni
MCCCCLxxx Iv. Pontificatus xIII. Hunc Summunias
Pontificem Scriptores Ecclesiastici, quos sequitur Odoricus R. naidus , duplici in capite culpandum esse censent. Primo , quod cum Ecclesiae dispendio in suos nepotes nimio assectu propenderit. Sic
enim resert Odoricus I snaldus ad ann. MCCCCLxxII. Num. LIx. Ductus praeterea humanis assectionibus
Sixtus , Hierondimum FVarium nepotem suum eui Ecclesiastici Exercitus supremum contulerat imperium, moia , O Forolivii toparchia donavitι; sed maia eo lecta Ecclesia opes illi ac filiis exitium posteὰ attul re . Bartholomaeum Platinam in Vita MS. Sixti In quae in Vaticanis Arehivis asservatur, di diacobum Cardinalem Papiensem Epistola 439. ad Angelum Episcopum Tudertinum testes appellat idem Od
haec habet et Seripsit reliquas ejusdem Pontificis S,
xti IV.) res gestas Dphael Volaterranus in Antrop ' logia , qui simulandi nescius nonnusios ejusdem Poatificis vos perstringit, tum ejusdem virtutes in luce collocat . Saorum in primis ipsum fuisse amantis
mum , nimisque in eos indulgentem, quorum cavs
magnam sibi eonfiamit invidiam. Petrum Riaruma nepotem suum Franciscant Ordinis , Cardinalitia dignitate donavit, juvenem luxui dediti mum ubi ex mendicitate emersit, quique tabidus moluptate decessi, Hieroumum alterum nepotem suum Forolivia ricorneliiqae Principem ereavit,viram seviorem imgenio , non sine rei Melesiastica damno, hactenus Odoricus 'Inaldus . Secundo. multi Scriptores
159쪽
accusant Sixtum Pontificem Maximum, quod particeps fuerit tetrs conjurationis, in Principes Mediceos Florentiae factae sexto Kalendas Majas anni
uccccLxxvIII. in Ecclesia S. Reparata, in qua a coniuratis , quorum praecipui erant ex Paetetorum Florentina familia, Mediceorum aemula, caesus est Iulianus Mediceus , minor natu, Laurentius vero ,
natu masor , leviter in jugulo vulneratus, fugit in Sacrarium, portisque aeneis, quas pater ejus Petrus Mediceus posuerat, defensus est. Verum, ipse cum Odorico R naido lubentius crediderim, S xtum In optasse quidem ut Medicet , quos saepius hostes expertus ruerat, a Reipublica Florentinae gubernaculis depellerentur, eum tamen in nefa dum istud flagitium a conjuratis inter Mistarum solemnia in ip s patratum nuuquam consensisse . Sic enim ad annum - cLxxvIII. Num. 3. scribit odoricus Raynaldust Passim ab Historicis , etiam Pontificio nomini addictis, carpitur Sixtus ut coitionis in Mediceos particeps , quamquam illum patrandi fugitii ratio ultimὸ a conquratis concepta latuit psed quod Mediceoi , quos saeptas hostes senserat, a 'ipublicae Florenti gubernaculis depelli percu
D. In locum Stati IV. qui iam senescente Saeculo XV.obiit,substitueruntne Cardinales alium Pontificem, qui ad finem usque ejusdem Saeculi Ecelesiam Romanam gubernarit ἐM. Post obitum Sixti In duo adhuc fuerundPontifices, qui continua serie sibi succedentes, Ecclesiam Romanam Saeculo decimo quinto rexerunt , Innocentius videlicet UM & Alexander o
quorum gella hic breviter,quoad ejus fieri poterit,
160쪽
attexam , quo plenam Romauorum Pontificum, qui Saeculo XV. Sedem Romanam tenuerunt, Historiam habere possis . In primis, post obitum Stati Cardinales in Conclavi congregati consentientibus suffragiis elegerunt in Romanum Pomtificem Ioannem Baptistam cibo, Tituli Sanctae Cae-eilia Presbyterum Cardinalem,patria Genuensem, origine tamen Graecum, qui in Pontificatu dictus est Innocentius Vm. Sub ejus Pontificatu multa felis citer contigerunt , quae tam ipsum , quam universam Ecclesiam summa laetitia cumularunt . videlicet Granatensis Regni expugnatio a Fertinando, &Uabella in Hispania regnantibus, & gloriosae ab
ipsis de Mauris reportatae victoriae, necnon ex tot
ditione Hispanica expulsio Judaeorum , ex quibus ejectae sunt centum septuaginta familia,& ad octo. ginta fere capitum millia; propagata insuper in. Regno Coogitano & apud Jolophos Sthyopiae Oc-- cidentalis populos, atque in Benii Regno Catholi- ca Religio, curis & auctoritate Ioannis Regis Lusitaniae r Zemis, fratris Bajaaetis II. Turcarum Imperatoris,d custodia Gallica, in qua detinebatur,in Romanam translatio; Divinus cultus in Regno . Granatensi restitutus; Tituli Crucis Christi Domini Inventio Romae facta in Basilica Sanctae Crucis in Hierusalem ; oblatum & receptum a Legatis ejusdem Bajaeetbis, Turcarum Imperatoris, ferrum Lanceae, quo Ehristi latus perfossum est, sed sine cuspide , quem S. Ludoeticus Galliarum Rex ad urcis redemptum in Sacro Sacello Parisiis reposuit. Haec, inquam, omnia, quae in Christianae Religionis decus, & fidelium pietatis incrementum