장음표시 사용
401쪽
voluisse, libenter hic usurpabo verba doctissimi Patris Mabillonii, Congregationis S. Mauri Benedictini, qui in Praefatione ad Saeculum secundum Benedictinum respondens iis , qui contra eum querebantur , quod plures Scriptores Monachos , quos illi ordini Benedictino vindicandos
este censebant, ad extraneorum Classe in ablegasset, haec numero v I I. habet et Quid attinet ementitos σ assctitios ordini Benedictino dicam ipse sDominicano vingere honores ' Nae illi uvavam otiosam familia suae expendulat operam , qui ejus
decora immodicis esserunt elogiis: nec tantum perscere in ejus injuriam possent injusti contemptores , antmtuperatores , quantum laudatores nimii, oe pracipites , qui dum laudibus sine delectu student, oe vera falsis immiscent . etiam veritatem in discrimen adduincunt , contingitque illis, ut nec .era dicentibus credatur . Haud vulgarem laudem apud Viros eruditos Saeculi decimi quinti sibi conciliavit Ioannes Nauclerus, natione Germanus, Professor, & Rector Academiae Tubingensis, qui scripsit universale Chronicon comprehendens res memorabiles Saeculorum Omnium ac gentium , ab Orbe condito usque ad annum MD. Prodiit primum Tubingae anno MDxv. deinde Coloniae cum Surii Appendice ab anno MDI. usque ad annum MDLxiv. saepius fuit excuseni. Inter celebres Saeculi XV. Germaniae Scriptores Ioannem 'ucblinum, dictum Capnionem, natione Germanum , reponunt nonnulli, quos inter Desiderius Erasmus pluribus eum coni mendat
in ea, quam suis Colloquiis inseruit, Apotheosi Ioannis Ibuchlini Capnionis: Uerum ipse, licet ultro fatear , Joannem 'uchlinum accuratissima lingua
402쪽
rum Latinae , Graecae, Hebraicae, & Chaldaicae scientia fuisse apprime excultum, eumque in Germania Hebraicarum & Graecarum Litterarum, Latinarumque elegantiarum studium maxime promovisse; illum tamen inter illustres Germaniae Scriptores non recensebo, tum quia omnes promiscue Monachos , & Religiosos ordinum Mendicantium , edito obscurorum Virorum Epiuolarum volumine, deridendos propinavit, indeque eorum animos graviter pupugit; tum quia etiam Hebraicae Cabalae Mysteriis initiatus, totum sese his nugis de insomniis devovit. Quo factum est, ut Iacobus Hogostratus, Dominicanus, eum aperte Cabalam profitentem acerrime impugnaverit. Quod aegre ferens Ioannes Reuchlinus , Dominicanos acriter insectatus est, & ut illis infamiae notam inurere posset, fabulam finxit de quatuor Domi- . nicanis Ob ficta miracula apud Bernates ad ignem damnatis, quam Desiderius Erasmus, ei anticillimus , & status Religiosi osor, propalare ausus ethin suis Colloquiis Familiaribus , videlicet in Colloquio de Exequiis Serapbicis. Sed hanc male consarcinatam fabulam , quam nonnulli Hiitorici .ex Ioanne Muchlino , & Desiderio Erasmo exscripserunt, invictis momentis confutavit Ioannes CaD-las , Scriptor elegans , Ordinis Praedicatorum , in libro Apologetico , cui I itulus est: Candor Lilii , pag. 4eto. & seq. Sed misso Joanne Mucblino, quem Theodorus Bega in libro suarum Iconum Calvinistis Principibus accensuit, veniamus nunc ad illustres Viros , quos in septiuaa Classe reposuimus, seu ad Clarissimos illos Scriptores, qui Saeculo decimo quinto Monasticam Vitam profesti, doctrina
403쪽
pietate in Ecclesia praesulserunt . D. Obsecro te, ut in ista Classe delectuin aliquem habeas, ac illos dumtaxat percenseas Monachos, qui saeculo decimo quinto celebrio res R Saeculorum memoria digni habentur, praeteritis aliis, qui vel minus noti iunt, vel nullius nominis. Hos quippe omnes si hic in medium proferre velles, longi , quam par sit, nostrum protraheretur Colloquium. M. Primum in hae Classe, juxta ordine
Chronologicum , constituam GOMsinum Personam natione Germanum, in antiqua Saxonia, quae nunc moiphalia dicitur , natum . Horati circa annum MCCcCxv III .Paderbornensis Ecclesiae primum Decanus,postea mundo nuncium remittens, cucullam induit; & sexagenario major abiit e v, vis. Scripsit cironicon ab orbe condito usque ad annum Christi Mccccxv III. quod vulgo Gymo-dromium appellatur, prodiitque cum Notis &Appendice Henrici Meibonii Francosurti an. 1399. Edidit etiam vitam S. Metau*bi Paderbornensis Diaconi & Conse ris,quem ex fonte sacro suscepit Carolus Magnus Imperator.Confundi autem non debet hic Gobelinus Persona cum Ioanne Gobeliso
Vicario Bonnensi, qui Pio IL Pontifici Maximo ab Epistolis fuit, & cujus sub nomine prodierunt
co moentarii serum Memorabilium, qua ejusdem Pii temporibus contigerunt. In conscribendis Chronicis & Historiis,Gobeliso Persona haud inferiores fuerunt quatuor Saeculi decimi quinti Monachi videlicet Thomas ut iubamus,Joannes Trithemtuci inbrosius camalduuinis, O eruerus visurish de Laer, quorum primus, seu Thomas Wal iubamus,
404쪽
natione fuit Aligius, patri Norsol ciensis, ordinis Benedictini Monachus in Coenobio S. Albani. Duas de Rebus Anglicis scripsit Historias, breviorem unam, quae initium sumitaban.MCCLxxIII.
in quo Matthaei Parisii Historia Anglicana desinit,
usque ad annum MCCCCxxI I. Altera Historia, quae prolixior est , cuique titulus est: M odigma Neu- siriue, incipit ab irruptione Normannorum in Angliam , seu ab anno MLxv I. & producitur usquiad ann. MCcCCxv I I. Praeter isthaec, scripsit Waia stabamus Auctarium Poldicroaici Rauulphi Hudent, quod, teste Baleo Centuria vII. cap. 88. De illu-sribus Britanniae Scriptoribus, habet rarissimas Historias , & a nullo alio scriptas. Denique , Ira subamus Historiam Henrici V. Angliae Regis, cujus temporibus vixit, litteris consignasse dicitur. Ioannes Trithemius , prius Abbas Spanheimensis , post Abbas irciburgensis, natione Germanus ,
natus est anno MCCeCLxI I. in pago Trittenheim
ad Mosellam. In Academiis Trevirensi, & Hei-delbergensi humanioribus Litteris excultus , Ordini S. Benedicti annos natus viginti duos in Coenobio S. Martini Spanheimensi nomen dedit, ta
tamque sibi apud sodales rara eruditione , & pietate eximia auctoritatem conciliavit , ut juvenis adhuc communi Monachorum suffragio Abbas fuerit electus . Totum deinceps animum ad litteras prosequendas cum appulisset, intima reco ditioris eruditionis penetralia reseravit, evasi que eruditus Philosophus, Mathematicus, Poeta, Historicus, & Theologus adeo inligais , ut inter sui Saeculi Scriptores doctrina claros, paucos habuerit aequales , incertum an ullum superiorem. - 2 om.M. B b Scri-
405쪽
Scripsit chronicon mitasterii Hirsugiensis in Dice-ee si Spirensit Chronicon Monasterii Spanbeimensis, in Dioecesi Moguntina: Chronicon Mogetasterii S. Iacobi Majoris in suburbio Herbipolitario et Librum De illustribus Germaniae Viris: Librum De illustribus
Uiris ordinis S. Benedicti: Librum De laudibus Ordinis Fratrum Carmeluarum: Catalogum Scriptorum acclesiasticorum, in quo Scriptorum DCcCcLXX. circiter vitas accurate descripsit, elogia contexuit , & opera ab eis edita enumeravit. Trithemii ope ra Historica Francofurti anno MDCI. edi curavit Marquardus Freherus , ejus vero Opera ascetica Ioannes Busaeus Societatis Iesii Theologus edidit Moguntiae anno MDCI v. De Ioannis Trithemii Operibus plura legesis apud Vossium lib. 3. De Historicis
Latinis cap. Io. & apud Lalbeum in Dissertatione . Historica De Scriptoribus Ecclesiasticis . Hoc unum
dumtaxat hic obiter observabo, opus, quod nes Trithemius edidit de Stegantarapbia , seu di Arte occultis caracteribus scribendi, a pluribus fuisse Magiae insimulatum , sed perperam; ut videre est apud Spondanum ad annum MCCccxcIT. Num Iner. I x. &x. ubi Ioannem Trithemium, de Ecclesia, de ordine suo, ac re Litteraria optime merἱ- tum ab omni adeo nefandi criminis culpa imm nem fuisse ostendit, nihilque toto eo opere es quod magicam artem oleat. Obiit Ioannes Trithemius anno MDxv I. Italiam Saeculo XV. plurimum illustravit Ambrosius Camaldulensis, Porticu Flaminiae oppido; non procul Florentia oriundus, ordinis Camaldulensium Abbas Generalis . Linguam Graecam apprime callebat , ejusque opera Eugenius IV. Pontifex Maximus ad promovendam
406쪽
unionem Graecorum cum Latinis in Conciliis Ferrariensi & Florentino feliciter usus est, praeter va ria opuscula Scriptorum Graecorum , quae Latio donavit Ambrosiius Camaldulensis , alia non contemnenda ingenii sui monumenta proprio mari icomposuit, inter quae numerantur chronicon Montis Casini, & duo libri Rerum a se gestarum, cum Generalem ordinis sui Praefecturam obiret. Extant etiam libri ejus Epistolarum xv I. MSS. in Bibliotheca S. Marci Florentina. Obiit Constan
pbaele Volaterrano , & Iacobo Philippo Bergomate celebratur . Circa finem Saeculi XV. claruit Weris nerus Aele in de Laer, natione West phalus , Ordinis Carthusianorum Monachus in Ctnobio Sanctae Barbara Coloniensi, qui, praeter varia Opera , edidit Fasciculum Temporum, omnium Antiquorum Chronica complectentem, de per sex AEtates digestum , ab Orbe condito ad sua usque tempora , hoc est, usque ad annum MccccLxxx. Huic Werneri Fasciculo temporum , seu Chronico Appendicem adjecit Ioannes Liniurius Hossensis in Voltlandia Pastor; & continuavit ad annum usque MDXIV.
De hoc Carthusiano Scriptore plura lege sis apud Arnoldum Bostium libro De Viris Illustribus Carthusianis cap. ultimo , & Ioannem Trithemium tam i catalogo Scriptorum Ecclesiasicorum, quam in libro De Viris Illustribus Germania . Clarissimis histra Monachis, quos hactenus laudavimus, quique Sae
culo decimo quinto de Historia scripserunt , haud immerito addi debent duo alii ordinis Ci-
sterciensis Monachi , Ioannes Brando , & Bonifacius Simoneta, qui eodem Saeculo magnum sibi nomen
407쪽
fecerunt. Primus , natione Belga, & in Coenobio Dunensi Monachus, scripsit Historiarum Volumen triplex, quod Chronodomon appellavit , ab orbe condito ad annum millesimum quadringentesimum decimum quartum , quodque e gidius dyisa in compendium redegit , & ad annos octodecim continuavit. Alter, seu Bonifacius Simoneta, gente Italus, patria Mediolanensis, & Abbas Monasterii S. Stephani de Cornu in regione Placentina, scripsit ad Carolum QR Galliae Regem , Commen tarios de Persecutionibus Christianis, Pontificum Diuoria d S. Petro usque ad Innocentium VIII. Pro diit opus istud Mediolani anno MCCCcxcII. & Basileae anno MDIx. Alios Monachos, qui Saeculo decimo quinto pietate insignes, libros asceticos , seu morales,vel Commentaria in Scripturam sacram , vel Sermones de Sanctis ediderunt, si hic inserere vellem , vix in tanta rerum dicendarum copia finem posset invenire oratio . Suffciet itaque duos eo in genere scribendi peritos proferre Monachos, qui agmen claudent nobilium Scriptorum , qu eodem Saeculo protulit Monasticus ordo. Primus est, Henricus de Hassia , natione Germanus, Ordinis Carthusiani Profestar, qui segulat ad disseruendum peccatum mortale d Qeniali, & librum contractibus O Ordine censuum composuit. Inter insteticos Scriptores locum etiam idem Author hahere debet,ob Speculum anims,de librum De Discretione Spirituum .inter Scripturae sac. Interpretes pariter commendandus ob Commentaria in Genesim, & Exodum , in Proverbia, in Apocalypsim et inter Scholasticos similiter annumerandus ob Magistri Sententiarum libros egregiis Commentariis
408쪽
illustratos. Obiit anno Mecccxxv III. eumque celebrant Trithemius , Petrus Sutor , Sixtus Senen
sis, Possevinus, & alii. Alter Scriptor Monachus est Ioannes Musinus , patria Tullensis, sacrae Facultatis Parisiensis Doctor, ordinis Cluniacensis eximius Concionator, qui Sermones Quadragesimales et De Adventu Domini: De Festivitatibus Sanctoruma totius anni : De Euebarissia: Itinerarium Paradisi , seu Sermones de Poenitentia, & alia id genus concinnavit opuscula. In vivis esse desiit Lutetiae, in Cluniacensi Collegio anno Mnxiv. aetatis suae LXXI. Sed de illustrioribus Monachis Scriptotibus hactenus fatis. Nunc amplissimam ordo FF. Praedicatorum dicendi suppeditat materiem, cui, ut S. Hieronymi verbis utar , Homerus , Demosthenes , Tullius succumberent, aut inviderent. Ex eo quippe sacro Ordine prodierunt Saeculo decimo quin to doctissimi Scriptores, Fidei pugiles fortissimi . EccIesiae Λthletae invictissimi, sanae doctrinae vindices , quorum libri splendent eloquentia, ardent pietate , &zelo; reconditamque in omni scientiarum genere continent doctrinam , adeo ut pos sint gloriari cum Λpostolo Paulo, se plus omnibus Iaborasse, & etiam profecisse , seu Infidelium ad fidem conversione, seu victoriis de haeresi antiqua& recenti reportatis , seu fidelium ad pietatem progressu, sive denique singularibus in Summos Pontifices, in Ecclesiam Catholicam, & in omnes Christianos promeritis, quibus totum , qua late patet, orbem impleverunt. De celeberrimis ita que ordinis FF. Praedicatorum Scriptoribus i a praesentia dicturus, eos in primis laudabo, qui Saeculo XV.insignes Theologi fuerunt . Dein, ill
409쪽
striores Concionatores , vel qui de Rebus Asceticis scripserunt; tertio loco, cIariores Scripturae Sacrae Interpretes, postremo,Historicos, & Theo- Iogiae Moralis Doliores, seu Calaitas . Breviter rautem de illis Scriptoribus disieram, tum quia in tam laid patenti campo longius excurrere non patiuntur temporis angustiae ς tum quia, ut jam iste alibi praemonui , doctissimus noster Iacobus Ecbardus hanc provinciam in se recepit, & Bibliothecam Scriptorum ordinis FF. Praedicatorum improbo labore aggressus, eam tum Notis Criticis di Historicis, tum praeclaris undecunque adjumentis , quae locupletissimae Parisiorum Urbis Bibliothecae, & privata Musea ei suppeditarunt, sic omnibus numeris perfectam & absolutam Parisiis nuperrime in lucem emisit, ut nulli dubium
sit, quin virorum eruditorum voto atque expecta- ,
tioni abunde sit factura satis. D. Agedum , incipiamus a doctissimis illis Theologis, quos Saeculo XV. dedit Ecclesiae Ordo Fratrum Praedicatorun .
M. Ordo FF. Praedicatorum innumeros pene Saeculo XU. protulit Theologos, quos inter, ut brevitati consulam, sex potissimum seligam omni
exceptione majores, videlicet Ioannem De Turre- cremata,Ioannem De Monte- ro , Joannem De ' glso, .andream M odium , Henricum Kalteisen , annem Nido', quorum patriam , praeclare gesta ,
ac doctissima ab illis edita opera paucis hic referemus . In primis,'Joannes de Turrecremata, natio
ne Hispanus, I heologiae, & Pontificii juris peritissimus, tanta constantia Sedis Apostolicae auctoritatem in Concilio Basileensi propugnavit, ux
410쪽
a Pio II. Pontifice Maximo Defensioris Fidei gloriosissimum nomen promeritus sit, & ob egregiat a, quam in praedicto Concilio errores Hussitarum confutando, Ecclesiae navavit operam , ab Euge nio Ir Pontifice Maximo Cardinalis Tituli LSixti Creatus,postea Sabinentis Episcopus fuerit renunciatus. Ea Cardinalitia dignitate auctus Ioannes de Tarrecremata , nihil omnino immutavit de pristino, quem antehac in Ordine Praedicatorum tenuerat,vitae Religiosae cursu.Suspiciebant omnes hujus Cardinalis virtutes non honore imminutas , sed purpura ornatas magis &auctas, modestiam singularem , parcimoniam , frugalitatem , Regu larem disciplinam , nobilem rerum caducarum contemptum, summam in pauperes charitate a,
quibus erogabat quidquid sibi eripiebat , & eam ob rem instituit in Ecclesia S. Mariae super Mner- ' , vam Sodalitatem Mariae Virginis Annunciatae, ut puellarum Romanarum inopiae simul & castita, ii consuleret, sicut in proximo Colloquio osten, demus . Verum,tot virtutibus palitiam praeripuit ardentissimus Ecclesiae amor, quo sic flagrabat do- ctissimus ille Cardinalis , ut nihil magis diligere quam ejus splendorem ; nihil majori aestu delenderet , quam ejus auctoritatem, nihil magis illas votis haberet,quam ejus membrorum sanctitatem; nihil acrius iniectaretur quam Haereticorum et rores . In omnibus de Fide negotiis , quae in Con cilio Basileensi habita sunt,seu de Bohemis ad gremium Ecclesiae revocandis, seu etiam de reforma tione , quae in ea Synodo potissimum agebantur Capita, maxime claruit, & pro Sedis Apostolicae dignitate strenuὰ laboravit. Eugenium M. Ponti