장음표시 사용
121쪽
. . DE CREATURIS COELI EM PYREI. iii
queretur,abominanda subinde invidia in D Z u M optimum sui taccensus: Un cie Angelus ille propter horrendam istam superbiam cum caeteris inferioris ordi nis qui ejusdem Theomachiae impioS sese commilitones exhibuerunt, o coelo Empyreo e)usque beatissima lucis sede per bonos Angelos meritissimo filii prae
cipi tatus: Deorsum vero S ipse&consortes ejus praecipitati ceciderunt,& in ac re tenebroso seu umbra horrenda & opaca,quae deorsum obliquo motu subter labebatur inclusi fuerunt dein carcerati, ne minima quidem spei scintilla recuperandi prioris status superstite,ita ut Lucifer,ab eximia luce & splendore suo si edidius per nimiam suam stiperbiam ex fulgore angelicia,in Diabolicam obscv ritatem ceciderit,ab amori, scde in omnium odium id invidiam transmigraverit, ex summo prosperitatis cacumine in infimam infelicitatis & miseriae abys sum devolverit ut ait Gregorius; Pos ea igitur quam isto modo cecidi siet,non Lucifer ulterius,sed αἰ τὰ λαζα is,id est, dejicere, Diabolus, quasi ob Iuperbiae suae gravitatem deorsium delectus,appellatur. Atque hoc etiam nomine reliqui tam praeclari Dynastς milites eadem proditionis macula inquinati insigniuntur. Sed non abs re erit, si cum Theologis observemus,triplicem esse ordinem inter Luciferi peccatum, dc reliquorum, qui cum ipso ceciderunt, Angelorum. Primus est in gradu graetutatu; peccatum enim in eo gravius est; Unde fit ut ipse ad centrum ceciderit multo nimirum reliquis profundi ias,dc e Lucifero Lucifugus factus sit: Secundus est ordo occasionu, quia aliis viam dc occasionem peccandi
praebuit; Tertius est ordo durationis; Lucifer enim primo praesumpst&aliis quihusidam Angelis animi sui sententiam aperuit: quorum sane quidam horrendae nequitiae opem suppeditarunt,alii Ι tanto facinore abhorrentes D E o,ut decuit,
adhaeserunt. Hinc potentissimus omnium Creator innocentes Angelos in coe- lo retinuit,lucidissima gloria coruscantes,proditores vero e regno suo deturbavit, perpetuis tenebris obvallandos. Quin etiam his Angelis,secundum peccati eorum natu ram sedes exilii sive lenior,sive gravior constituitur; Etenim nonnulli propinquiores sunt coelo Empyreo,nempe Ignei & Aereri,alu vero remotiores nimirum Mati&Tem sim,quippe qui eli lucem quam maxime fugiunt,quod ipsius praesentia debilitantur;Unde Lucjugia Marco dicuntur, sicut intra demon
strabimus , Postquam igitur a coeli Empyrei facie in coelum infimum Lucifer cum sivis sociis dejectus ere,ab eo tempore certe dicitur aliquando criminator seu accusator, quia bonos falsis calumniationibus vellicavit: Unde socia si 1. Projectusectareustor, scipuando Draconis & Serpentu nomine ob virulentam suam astutiam appellaturiLeometiam propter audacem violentiam comparatur: Unde Petrus 3primo& ultimo,Tanquam leo rugiens,&c. Et,quia pertinax ic radicatus in sua est nequitia, Aper etiam quandoque nominatur,ur Esai. 2F. Vocatur quoque Coluber, utpote qui sub tenebris desitescit: Augustinu per Genesin M. 8. ipstim cum
Platone Cacodamonis nomine veluti stigmate notat: Atqui Plato omnes Daemones subterraneos & tenebrosos, Angelos desertores, Daemones malos,& denique Spiritus nequam appellitat;quia ultro mirifico quodam nocendi stuclio ducuntur,ut in capsequente declarabimuS.
122쪽
TRACTATUS I. L I B. IV.CAPUT VI.
1 e malorum Daemonum corporibus,passionibu proprietatibus in generIbus.
Ecgss E est,ut Daemones hi secundum loci naturam quo pro scribuntur corpora aut crassiora aUt tenuiora accidentaliter in duanninam Ignei subtiliores sunt Aereis,& hi Aqueis. atque illi denuo Terre tribus; quamvis eJusdem cum Augustino sim lententiae , omnes Angelos In initio creationis suae corpora acrea habuisse; Atque hoc idem quoque Psi s videtur confirmare, qui bonorum Angelorum corpora quasi immaterialia elle dicit, illa verbDae monum malorum quodammodo est e compacta e materia asserit.& si ut umbrarum corpora;quae etiam passionibus subjici gladii ictu resecari&dividi in divisione Musinodi dolere igne deniqur exuri,& in conspicuos verti cineres,variis in libello suo exempli, comprobavit: Procul dubio enim ili aerea solummodo corpora habuissent,necelle foret,ut passonibus omnino suboicerentur,non aliteriquam ipsum aerem sicubi percutiatur,& subito recedere,& strepitu in edere,&ictum vidi,assidua docet experientia; Hujusmodi veris pastionibus nequaquam cedere, vel locum dare potuerular, respectu primae suae compositionis, quae eadem erat cum Angelorum substantia,quam quidem es: ii i ualibus coeli Empyrei elementis paulo superius conflari diximus ded propter elementorum corruptibilium dc materialium participationem,cum quibus secundum peccati sui gravitatem commixti sunt,&plus minusve onerati; Quod etiam ex variis corporum Daemoniorum descriptionibus Orpheus luculenter satis comprobat; quorum certe illa Daemonum Terrenorum nobis Conspicua magis,sensiouSqtie nostris magis obvia & occurrentia esse affirmat;de quibus etiam Agricoti infib. de imalibμbterran. mentio taem secit. Horum Daemonum naturae & propr:etates D Eo optimo, iniusque creaturis prorsus quam fieri potesti adversissimae existunt: Nam cum divinam Maiestatem incassum Diaboli tentavissent, huc statim malitiosas cogitationes intenderunt, ut, quoniam ipsi nequirent, stille in praestati mimis ipsius,&divina imagine praeditis creaturis inlidias nefandas struerent. Homines enim quietos&insontes divexant,iis damnum. miseriam, tetrimentum inserunt,&,nisi tanta eorum audacia& malitia a bonis Angelis res naretur,ad unum omnes implacabilem eorum tyrannidem quotidie persentiscerent;quoniam,ut ait Porp83nus,nuthim est malum,qtIod non audeant perpetrare;mores enim malesanosci: omnino violentos habent; Quin etiam illud non raro accidit, ut eorum malitia ex divina permissione in impiis hominibus plectendis exerceatur;Unde Platonici Daemones tenebrosos scelerum & impietatis ultores ad di vinae justitiae ordinationem resipicientes appellavcrunt. Hic autem misericors& divinissima DEi bonitas se nobis ossieri consideranda: Quid enim Daemoniam horum caterva crudelius λ quid acutius,&ad quaelibet mala ingeniosius 3 Nam secundum Isidorum rem alias speciei subtilitate cognoscunt, alias duratione temporis,& experientia intelligunt, alias revelatione a bonis Angelis percipiunt, hominumque damna & infelicitatem avidi Tmd concupiscui;Sed ecce tam suis viribus nullum vincunt,neminem prosternunt,tantu suiscatis quibusdam&dolosis persuasionibus animos hominu seducetes ut testatur Gregorius G.31.Quandoqugitur mentes humanas desidia consopiunt,aliquando quieteeorum vehemcter perturbant,vel elementa violeter exaguadra, aut tepestates
123쪽
states,tonitrua pli: vias,ventos,coruscationeS & reliqua esus generis exuscitan do,aut turgidos maris fluctiis promovendo,aut fructus humano usui necessarios
destruendo, Si infinita hu) ulmodi nocumenta honestis hominum desideriis ob jiciendo. Horum itaque Daemonum legiones complures numerantur, quis uxta stella ruin& elementorum nomina,&msidi plagas distinguuntur,quorum alti potentiores sunt, alii eorum autoritati subduntur ι Nam quidam secundum Magos, a Regibus &. Principibus gubernantur: Atqui secundum Theol gorum scholam,mali Daemones in gradus seu classes noetetm distribuuntur ; non a iter.quam boni supra in tres hierarchias,quae novem ordines comprehendunt, dividuntur: In primo gradu fiunt illi qui D E I nomen usi Irpantes,divino cultu ad rari volunt, sacrificia & consimiles ceremonias effagitantes; Dicuntur autem Pseudothei, deII, falsi Dii;E quorum numero Daemon iste erat, qui Christum ad sin adorationem in sublimi pinnaculi apice importunius pertentavit;& quidem etiam istiusmodi Daemones ab Indis hodie pro Diis habentur,quos variis
summinibus&innumeris sacrificiis adorant: Horum autem Princeps nominatur Beelzebub. Gradum secundum constituunt Spiritus mendaciorum, falsa Prophetis vaticinia suggerentes; Atque horum Princeps est 'thon;unde Apolgo P thius, SI mulier Pythia apud Samuelem dicitur, quae Pythonem in ventre habuit: Hoc Daemonum genus sese oraculis immiscet,& divinationibus seu praedictio
nibus incertis dubiisque sucum generi humano facie. Sub tertio gradu illi Dae
mones continentur,qui ob impietatem suam vas iniquitatis. Ea irae,mortis,furoris,interfectionis εc interitus dicuntur: Hi malorum sunt inventores,qualis e
rat Theutus Daemon iste apud piatonem, qui ludos dc aleam docuit ; Princeps autem horum est Brita, id est, inobediens dc Apostata, de quo Corinth. 1. 8c 6. In quarta classe sent ultoreselerum, quibus Princeps est Asmodeus, videlicet )udi cium faciens. Sub quinta serie Praestigiatores collocatantum,qui miracula videntur operari: Hi, ut plurimum maleficis & Cacomagis inserviunt, ut populum imaginariis apparitionibus seu praestigiis decipiant; Princeps eorum Satin est,qui uein scriptum est,universum orbem seducit,faciens signa magna. Sexti loci Daemone, illi sunt, qui tonitruis,ful inibur fulgoris 1mη centur, aerem pestilentia inscientes, aliaque mala acrea inferentes, inter quos etiam quatuor illi Angeli recensentur,qui ventos regunt a quatuor orbis angulis perflantes; Horum princeps est Merarim, d est,Spiritus aestuans, Daemon furens in Meridie que inad DLμm principem potestatis aeris hu)us vocat,& Spiritum qui in filios dissidentiae operatur. Septimo Furia computantur, malorum seminatrices,dis cordiae, belli,ruinaeque matres;& earum princeps est Avion hoc est,exterminas& vastans. Octavam mansionem criminatores 8c calumniatores possident;quora princeps dicitur garoth,qui peccata nostra laetabundus & pernix coram DEO ex aegerat&inculcat. Ultimum locum Tentatom sive insidiatores complent,qui
singulis hominibus singuli adsunt,& Geniorum nomen sortiti sunt; e quibus ille Bruti Gentin fuit,qui illum ad praelium istud sollicitavit,in quo ultimum spiritum
expiravit; Princeps autem horum Mammm nuncupatur. Marcin vero Mesium ala locutus sex tantum Daemonum genera constituit, quorum primum Lehiseon, id est, igneum vocat,quod circa sublimiorem acris partem pervagatur: Secundum in aere nobis propinquo oberrat,quod ideo specialiter acre u dixit; Tertium ter renum est,quod plurimum circa terram versatur,terrenisque rationibus ac machinis omnibus adversatur: Bintum Aquatile & marinum,quod libenter lacus,ssuvios &paludes frequentat,multosque aquis obruit&pessundat,ac terribiles in mari fluctus&tempestates excitans, navigia viris onusta sunditus submergit: uintum genus,cum sub terra delitescat,subterraneum appellatur, Hoc in puteis cavernisque profundis mineralium fossores lethaliter aggreditur, terrae. P a hiatus
124쪽
hiatus incit,fbndamenta ejus Concutit,& ventos flammiuomos exuscitat: Sex. tum Ecultimum genus est Lucifugum,imperscrutabile,& penitus tenebrosum, res omnes passionibus frigidis violenter perdens. Haec vero omnia Daemo . num genera tam prave affecta esse Mebat, ut D E u M dc Angelos satali penitus Oaio persequantur,& generi humano perpetua hostilitate adversenturi licce non aequalis odii rabies omnes exagitet: Aquatile enim, Lucifugum, atque etiam subterraneum summopere prae caeteris malefica videntur dc pernitiosa. Huc enimatque illuc spiritus isti in morem ferarum sylvestrium palantes quem de-entrapacius investigant,in hominum pernitie velocissimcruentes, Sic etiam Aquatiles in aquis errantes sutacant, & homines morbo comitiali ac dementia affigundi Aerei mentes humanas decipiunt, Sc perturbationibus turpi csimis pernitisissimisque distrahunt i Quae quidem Mam sententi partim ex
nonnullis sacrae Scripturae locis, partim scriptorum tam veterum quam recentiorum autoritat ec exemplis, firmari videtur&stabiliri.
quam caeli inferioris plagam Lucifier cum Angelissius ut plurimum sieruentet qIABOLus rebellionis princeps, olim Lucifer, nunc vero Lucio' gus dictus, cum legionibus suis sibi peccati gravitate proximis ita
Septentrionalibus rerrae partibus magis versatur, ut cum sacra Scriptura conveniamus,qua Satanam in ea mundi parte sedem si iam tenere docemur;quod etiam tum ratione manifesta,tum
vivis exemplis confirmare minimEhercle dissicile fuerit. Nam si
extremae illinia partis natu ram a leconsideremus, cum D virionum Lucifugorum dispositione optime situm ejus videbimus convenire: Olisu enim MagnuέBiarmiae regionem ait, Septentrionalem polum Arcticum pro Zenith stio; pro horigonte AEquinoctialem habere: Dicit porro exterioribus esus partibus ilis nempe,quae Tropicum Cancri spectant) diem unicum duntaxat naturalem in anno solari illucere: Illis namque annus in duas partes quales dividitur ; in diem nimirum unicum artificialem , deinde etiam in unicam noctem: Dies, Sole in Arietem ingrediente emergit; nox autem, eodem a Libra egrediente, incipit: In partibus vero husus a Tropico remotioribus,magisque sub Polo, Scultra eum positis,pars quaedam terrae immensa reperitur,ubi nunquam Sol ra- idios seos Maculatur, sed quae perpetua tenebrarum caligine ob scatur: quod idem EFGguus etiam vult in Geographia sua, qui partem Eonae frigidae polo viciniorem, neque illustrari unquam,neque calefieri, sed frigore Sc caligine ho rere & rigero asserit: Hinc igitur ratione manifesta demonstratur, Daemones istos Lucifugos hanc terrae plagam majore voluptate delinire, quoniam ipsi
naturaliter lucis praesentiam,tanquam D E i imaginem, Odio habentes, ut evitentipsam,in loca ejusmodi tenebrosa recedunt. Atque hoc veterum ceremoniae videntur confirmare,quibus inmo fuit positum,ut lucernae praegrandes cum oleo adlucem siussiciente3uxtad unctorum cadavera apponerentur,quo Da, mones ejusmodi Cacomagis insemities,eximio lucis fulgore deterritia solitaeo. Tu laniena reprimer&ur; Aa vero in hoc loco cum lucis absentia semper in veniat, mirum est,quamcatervatim ibi conglomerentur,quod, clima DEo altissimo ita
ordinatu sit nulla ratione potest evitari. Quin etialiac Daemonu horum miseria, Diuitigod by Corale
125쪽
DE CREATURIS COELI EM PYREI. D
& sum nria infelicitas observari poterit, qui, etsi in creatione sua, ex substantia aerea igneaque conflati essent, post a tamen, quam flagitia horrenda perpe- grassent, anima eorum ignea vapore quasi caliginoso & frigidissimo suffocabatur ; corpora aerea siccitate terrea congelabantur, & humiditatis suae spiritualis libertate privabantur : quare omnimodo actionibus contrariis assii-guntur, puniuntur, & in Gehennae quasi perpetua voragine Cruciantur. Exempla vero, quae Daemonum horum frequentiam in praedictis locis probant, quamplurima nobis autores suppeditant : Inter quos Otius Magnus in Bia mia partibus exterioribus, praecipue in Sumat, de similiter quoque, licet non adeo frequenter, in Dama, Fumia, olimsia laresseu larvas nocturno tempore tripudiare;lemures sub forma bestiarum apparere manes gentium incolas terrefa- facere praedicavit: Fauni quoque&Satyri,& Panes,&Striges, ac infimiae huius modi Uaemonum species noctis tempestate visibiliter obambulantes, gravissimum indiSenis terrorem incutiunt. Praeterea pars fere quaelibet harum nationum veneticis in mirificas sese formas transformantibus abundat, dc Cacomagis, qui intimam cum his Daemonibus familiaritatem habent, ubique repletur; ut Scriptores de regionibus Septentrionalibus prodiderunti Nec vero miniis pernitiosis spectris plaga oppositi poli scatet, cum tenebris etiam ut plurimum Circumducatur. Sed tamen hoc Daemonum genus uno gradu ab illo polum borealem inhabitante discrepat. Hi enim luci & calori a liquanto familiarius sese, quam Boreales illi exponunt amolibenteraliquando solares radios intuetur, noquod eos ament, lucem enim perniciosissimε oderuntὶ sed ut gelidi eorum artus grato calore parumper reficiantur quae ipsis libertas super Lucifugos permisia fuit,quia non adeb graviter atque illi deliquerunt. Haec autem species igneum quendam fulgorem tenebrositate quas praefocatum in se occulte continet; nec vero ita frigore & siccitate terrestri compositionis eorum partes contrahuntur& constringuntur, quemadmodum istis Lucifugis accidit ; quod scilicet aestuosi sunt propter internum ignem frigiditatis operationes nonnihil retundetem: Ataque hic sulphureus eorum fulgor occultatus tenebrosos dc liquidos substantiae ipsorum vapores impedit,qub minus congelentur. Divina igitur voluntas,secundum peccati eorum gradum, leviorem iis poenam instigere volens, hunc secundum pessimorum Daemonum ordinem insanc mundi partem exulem protrusit, ubi c um nec adeo pertinaciter saevit frigore, nec siccitate terrestri res h diterogeneae ita facile congregantur,propter Solis in perigaeo sito existentis propinquitatem , qui illic mundi ceistro magis appropinquat, quemadmodum in hujus opposito. in Augesiua nempe, elevatur,&longius, secundum Astronomos, a terra dithat: Hinc in Septentrionali plaga nives indissolubiles&glacies perpetuae, nomen illius partis mari tribuentes, ac violenti Ec terrestres flatus sparatu tuo congelativo, grandinem, pruinam, nivem glaciemque inducentes ; quae omnia saepenumero accidit Spirituum Luci porum halitu in magna homnum belua rumque detrimenta excitari: Atq, hae quidem verissimae sunt Satanaehrius plagae Principi, mirabiles operationes. Caetera, quae Cacomagis ipsius mirabilia videntur,prci fictis N phantasticis imaginationibus sunt habenda, & pro Diabolicis illusionibus forti ter explodenda. At tera vero pars nive non ita a ndans,nec glacie tantopere obdurata tunde maria Mus qualibet anni tempestate sulcatur, etsi pari cum sede opposita tenebrarum velo obducatur,ubi e tamen flammas&ignea meteora eructat; Unde Terra dei'ogo a Cosmograpsis appellatur. Hujus igitur plagae Daemones frequentius, quam illi Boreales tonitrua lente i tare: Unde Princeps eorum Merarim vocatur, id est, Daemon Meridianus,Spiritus aestuans, Daemon furens in meridie: Hunc Paulus ad Ephesios Pricipem potestatis acris vocat , Regit quoque ventum Australem; Cmus legiones, ut te-
126쪽
satur Cornelius Agrippa,t limis, fulminibus, ic fulguribus sese immiscent,ut sua pra dictum est, Unde fit,ut hujusmodi tempestates in illis partibus crebriores seviantiquin etiam dc adrem pravis vaporibus inficiunt, pestilentia, aegritudinibus. que aliis Epidemicis populum corripientes: Sed de his alibi copiosus discurremus. Sunt quoque dc intermedia Daemonum legiones,qui plus minusve denatura duorum extremorum participant. Nam Daemonos inter Tropicum Cancri& circulum potarem in infinitis propc locis reperiuntur, in locis frigidioribus remontium cavernis delitescentes: Inter hos locos montes Alpini, Apennini & P Nnaei multo repletiores 1udicantur: quod inde clarius elucescit, quia tanta illic incantatorum & veneficarum multitudo invenitur. Memini enim, me ex quodam bonae fidei in miseri veriori audivisse, omnem totius parochiae catervam, tam viros, quam sceminas, unico tantum misistro excepto, Cacomagiae reos Compertos, dc Jure Christiano morte mulctato, fuisse. Hi autem Daemones sunt quasi ex Lucifugorum genere, & naturae frigidissimae , ut ex confessione mulieris cinusdam praedicto vico sudices istius loci recordantur; quippe quς falla insecum loci illius Daemone cotville, atque in actu eius frigiditatem oro sus intolerabilem persensiste. lac etiam Daemone, intermedii ultra aequatorem
versus polum Antarcticum habitantes plus mimisve de natura spirituum meridionaliu participant,nisi quod quanto tropico Capricorni u . Equinoctiali sunt Viciniores, tanto calidiores & aestuosiores iunt xltimandi; Unde quotidie sere
Coruscationes, tonitrua & fulgura iis Percipiuntur,qui illas partes aestate solent praeterire: Inter hos etiam nonnulli sunt II ollis; equorum numero est Daemon ille, quem Maduastari prae timore cultu divino honorant : Hu3usmodi quoque Diabolo sacrificia dc preces offerunt Chinensis, ut referunt peregrinatores, qui cum illis nationibus commercium habuerunt.
M ammae martis appeltationibus,m incertis Philosopho m teterum opinιonibus de ejus essentia.
N p i M A spiritualitim creaturatum lpeciffs Anima dicitur, quatenus vitam omnibus tribule Unde Gentilium nonnulli ventum eam&spiritum vocarunt Dicitur etiam animus,quatenus
voluntatem aliquam habet; Ratio, quatenus directὶ iudicat, Spiritus itidem,spirationis respectu; Sensus denique,dum sentit,
ut testiturώH--ELisca i . Sed ut plenilis ab omnibus in teuhgatur, quid sit haec ultima intelligentiarum jpecies, quoniam veteres tum G ci,tum Arabes, tiam Latini Philosiophi, qui in ejus natu tete exploratione sudaverunt non tam certas quam diversas dc nutantes Θe ipsa sententias protulerunt, idcirco eorum opiniones hoc in loco primum explicare ope pretium existimamus. Α-lii enim huc nonnulli illuc,& omnes in diversas sententias distracti varium de ea judicium protulerunt. Pluto igitur definit animam esse essentiam in se viventem;
Aristoteles actum coe poris Physic t organici, vitam habentis in potentia, Zeno numerum seipsium moventem; renocrates merum in seipso moventem; Aristoxenus numeri principium, P hagoras harmoniam & melodiae concordiam, cum quo Dinarchus, principium qitatuor elementoria, asserens corpDri,cum quojungitur, pulcherrimum eorum temperamentum d harmoniam; Narthurignem
uvim igneam; Heraclitus Ponticus lucem, Abin usdem nominis substantiae stellae Diuili oti by Cooste
127쪽
DE CREATURIS COELI EM PYREI. tii,
De cuiusdam flantillam; Possidonius ideam vocat, quatenus est forma speciei animatae; eamqtNisi L hordam quandam ii ngit, praestantem quinque sensibus flauctionum suarum expediendarum facultatem I Hippocrates eam spiritum subtilem arbitratur, per universos corporis meatus dispersum , Democrates incertum siubtilem spiritum censet, ex mimati stimis individuisque corpusculis, qu atomos vocat, in se concurrentibus dc cohaerentibus: Tertullianus & Avicenna animam itaab anima nasci autumant, at corpus a spermate procreatur, eam dueita multiplicari,uti multarum candelarum ab uno lumine accenditur; Thales Milesiure ea in virtutem motivam cmusque rei appellat; atque hinc it a Mus opinio derivatur, magnetem ideo animatum esse, quod ferri laminas ad se trahat, -- meones C. m corporibus ccelestibus comparavit, quoniam res est mobilissima, imbieni per mobili,;ex qua ejus dispositione aeternitatem ejus facili me, ait,posse disce riai; Parmenides hanc ex terra S igne factam esse vult, Epicurin ex igne & a cire; Empedoc 's',&mu rates rem incorpore maxime valentem dicunt, Alii denique
eam cerebrum alia anssui nem,ut Cratia, sentiunt,illa vaporem & humorem credunt, Ptia ricam tu bitantiam ess e,omnino inficias eunt. Horum autem veterum Plu losophorum a li ertiones,licet magna ex parte gravissime inter se discrepa re videantur,alias tamen aliis veritati propius accedere,imo etiam nonnullas cum ipsa veritate conseruire ex infiά scriptis manifeste declarabimus.
4 ima quid oe de ejus proprietatibus.
Ecu MouM Augustim, Damasieni, Isidori, Ber nardi, Remigii GL clita . Philosephoiamque fere omnium, tam Gentilium, qua Christianorum sentenuas, animae naturam & dispositionem duplici modo explicari colligimus, aut cilicetper se, hoc est, iucorpore separata Consideratur, aut quatenus Corpori comu*gitur illudque informat. Ut igitur in sua propria &. libera dispositione accipitur, describitur: Ι. Esse lux quaedam Aminaad primi exemplarib, uocest,ad luc i s increatae imaginem condita, & pulchritudine Τ quasi angelica ornata. II. Substantias ritualis, a divinis fontibus emanans, sim- D-υ .plex,urdilsolubilis,m mortalisaibeia,incorporea, dc invisibilis, quantitate, figura, pondere, & colore carens. III. Intellectus rationalis. IV. Spiritus intellectua- sis, rationis particeps, semper movens &ad beatitudinem per se tendens. V. Mens denique diwn omnia intelligens,omnibuscue se assimilam. Et in bac quidem descriptione proprietates ejus ad amussim delineantur. Harum una est, cognitionem illummare Mnde inresist. Neolog.tra a. n. 2.por. s. 2. intellectus lux& ratio cognoscendi dicitur, quoniam cognitionis principium est activum: Altera est Microcosmum ad D E u M sua praesentia reducere, ut primo Genesas habetur; LInde animam lucem ad lucis increatae imaginem creat m definivimus: Tertia Mus proprietas est, ut, clim substantia sit purissima, simplicissima, spiritualis lima invisibilis,&incorporea, communicationem cum indelligentiis nabeat, & ut ciὲmIαωκαν loquar per harmonias essentia:&aetionum suarum nonnun- qaam se divinis conciliet : vina est, quod, dum porpori includitur, mori illud
nunquam permittit; quia est ipse vita, nec unquam mortis violςμti perimitur, quemadmodum optimE loquitur Porph ius. Unde eam cum Sapientibus immortalem dc indissolubilem nominamus: Sed N alia insuper proprierate insignitur,
128쪽
tur, ut scilicet sui semper remmis cattir,& nunquam se sensitiitelligat Nihil eni in tam novit,qukm id quod sibi prcsto est,nec quicqua meti magis prςsto est quai ci ipsa sibi ut testatur Aurei tib IO. e. IC. Atq, hinc est,q, eam intellectum ratio natem&qsiri in intellectuale esse definivimus,quia omnia a mente intelliguntur, quae ab AuguWino, quia rebus tactis se assimilat, omnisi dicitur similitudo, lib. ῶAnim.orsir. vel quia rerum omnium imilitudines in se retinoi, quas intelligere in tendit; cum omnis cognitio per viam assimilationis sit: Unde per suam estentiam terrae; per imaginationem,aquae; perrationem,acri per intellectum firmamen to assimilatur: Sexta eJus proprietas sequitur, quae est, secundum Eernardum, ut sit irationis socia: Septima est, ut per se ad beatitudinem tendat, quam Porphyrius ipsam vitam divinam appellati cujus rei contum platio contemplatorem cuineo,quod contemplatur,taunum conflat,ut videre est apud prςdictum autorem; hinc est, quod animam humanam beatitudinis participem, heredemqu salva tionis Bernardus vocavit: Nona&ultima ejus proprietas, quam ex praedicta definitione observavimus, est, ut fimper&indesinenter moveatur; inare , mam esse vivacissimam, actumque primarium Certum est, Inde a Plutonem Pia dra numerus seipsum movens Vocatur, & a Xenocra e numerus in seripso agc ns, movetur enim anima in suo spiri tu . Ex his igitur manifeste apparer,primam praedictarum proprietatem cum Hipparchi ,uiris Pue Heractiti & Icura opinionibus concurrere: Per tertiam Plutonis sapientia & Alcmeonis profunditas clarissime elucent: Cum nona denique ThaletuMiussi, Aristoxeni&Xenocrata sententiae con
Porro,quatenus anima corpori conjungitur, eatenus etiam eam bifariam descripsimus; aut respectu solius Microcolant,vel quatenus ad bestia, & vegetabilia refertur: Ut autem cum solius Microcosimi corpore ConJungitur, anima cum suo vehiculo definitur,principium incorporeum, numeras proportionalis, P .. & actus primus Corporibus nostris accommodarus,cuJus presentia vivimus,se timus,secundum locum movemus,ratione prς siti sumus, intelligimus primum, R euia. 5c bonae malaeve voluntatis capaces sumus. Ex qua Mus descriptione quasdam .....r ' proprietates circa corporis humani dispositionem observavimus: Qua rumpmna est, ut sit principium, quatuor element.ran Compositione adeo apthdc Congruε connectens, ut pulcherrimam ii, temperiem , suavemque harmoniam impertiatur : secundi est,quod quatenus est numerus proportionalis, potestatem habet harmonico quodam consensi corporis parto, ad vitae, sensus, motus & actionis rationes recte disponere : Et hu)usmodi proportio in corpore humano humanam Musicam producit, quae nihil aliud est, quam Concordia; per quam anima diligit corpus, Corporisque partes Unde non malesana fuit Pythagorae opinio,animam melodiae esse concordantiam existimantis: Tertia, quod necesse sit, ut corpus, ubi haec anima reperitur, vivat, sentiat, moveatur,& ratiocinetur: ista, quod in suo motu semper bonae malaeve voluntatis capax est; Nam, quamvis i corpore libera&separata nunquam sui meminisse,& nunquam se in.telligere desinat, ut dictum est, quatenus tamen rebUs terrenis involvitur, quas
persensius haurit,nonnunquam illud haud ita exacte praestare solet. Atq; hIc quidem I-Hici sententiam minimh censemus repudiandam,qua docemur, passi nes qualescunque animalium non certe animae illorum inesse, sed corpori, quod fiab anima certam qualitatem possidet,qua agat & patiatur: Ultima Dus propri tas est, quod universaliter corpus regit & gubernat, secundum Remigis opinionem,non aliter,quam nauta navem, vel iuxta inuim,quemadmodum aranea
in telae sitae centro manens suo motu totam telam movere percipitur, sic etiam in corde, quod centrum est corporis, ipsa delitescens universam corporis molem
movere solet. Caeterum ut ad bestias refertur creatura haec spiritualis,definitio erus
129쪽
DE C RE AT URIS COELI EM PYREI. Hi
ejus, iis omnibus pariter ac hominibus conveni imis quod illis intellectum & ectionem non assert; quippe quae specifica est disterentia ,homines a brutis distinguens, quae ob illorum defectum irrationalia dicuntur, Unde per animae hujus praestentiam eodem modo cum homine vivunt, sentiunt, & localiter movent; ni hil vero intelligunt,sed sensualiter tantum res quasdam distinguunt & cognoscunt. Similiter anima in vegetabilibus eodem modo definitur, quo in brutis; prieterquam quod iis sensum non suppeditat. Quare,ut anima bestias non facit rationis participes,sic vegetabilia sensius expertia relinquit Haec igitur animae descriptio cuilibet animalium speciei convenit; quod scilicet sit vis quaedam lensibilis, seu spiritus vivificans corpus animatum, eique sensum tribuenS, quo cognoscit ecdiscernit materialia sensibilia,hoc est,formas Corporeas rerum corporalium tam praesentium,qu1m absentium, ris&intus. Ut autem tam ammatibus in genere, quam vegetabilibus competit, definitur a Damasceno homi 16 6 ipse Aristoteleue esse vis quaedam corpori cor vitae,vegetationem & generationem impertiens hoc est,uirtus quaedam seu actus primus in corpore physico organico viventu,convertens alimentum in substantiam alita, ut Ipsem in suo esse con servet,ad quantitatem debitam provehat,& si mile in specie generare imbuat; in qua quidem descriptione tres vegetativae facultatis potentiae exprimuntur, nimirum nutrire, augere ,&gisnere. Ex hac itaque animae descriptione multas alias proprietates colligere postumus; de quibuscum prompte philosophantibus sine dilatatione innote sicani,hoc in loco dicere supersedebimus.
te anima mundJeu evirtute divina ubique in mundo distersa,
pracipue in ejus medo; unde anima media naturae dscitur. V M o u M non modo animam & spiritum habere assi amnemtonici omnes, thagorici,Orpheus, i egistin, Aristoteles, Theophrassus Amrinna; seciatiam eum divinae mentis quodammodo participem ludicarunt, cum quibus Marcus Manibu68c Virrisiin, similiter Boetius 8c Augurinus, Poetae tam Gentiles, quam Christiani videntur consentire , Quorum prior in Astronomicis a A gustum: Hoc opus immense constructum corpore mana,
secundus siexto A eidonSpirum intus alit, totami infusi per artin
Tertius: Tu triplicis mediam natura cuncta moventem
Quartus bb. i. Chusip. ' nulli, quicquid diffunditur undique caesi,
feras ster F,ortiit marmoris aquor Intus a referuntanima,qua vivere mundi
130쪽
Garundinas, o mundi partes quoque corpore constaAEt,
Spiritus hos inter meduUt, queras neq corp- tanimum dicunt serium qui olus utroque Panicipansmia simul luc extrema reducat.
Habet igitur mundus, habent coeli, habent stellae, habent elementa animam, cum qua generant animam in ipsi, inferioribu, dc mixtis; quia, ut Augure u argumento utar,corpora sunt persecta; quorum perfectionem ab anima quadam provenire necesse est. Quid igitur dubii est, mundum qirasi vivere & movere motu naturali. cum sit corpus nobilissimum,&per Consequens animam habete vivacissimam, vitam motumque ei suggerentem cum spiritu quodam purissimo,qui vehiculum est θί medium,quo anima ad inferiora trano fertur. Sed qualis sit haec mundi anima, quamvis in Capitibus de forma universali & coeli Empyrei descriptione satis)ampridem loquuti simus,de eo tamen quid alii nonnulli sentiant, cum levi quodam nostrae opinionis contactu ,hoc in loco parumper examinabimus. Est igitur haec mundi anima secundum nonnullos,ellentia
quedam omnia replens,omnia ad centrum usque penetranS Omnia colligans atque connectens, ut unam reddat totius mundi machinam, sitq; tanquam unum monochordum tribus creaturarum generibus resonans unico flatu tantummodo,& unica vita: In cujus quidem definitionis particulis, tum veterum Philosophorum opiniones praedictae,ium recentiorum optimc depinguiur;ut in praedictis animae capitibus latius declaratur. Secundum alios describitur anima mundi esse virtus D E 1 dc quasi ipsius naturae D Eus, seu anima media naturae, per quam D Eus in mundo ubique esse, eum implere, moderari, Iugiterque conservare dicitur. Atque haec est illa virtus divina, quam D E u s rebus creatis ais
duc de perenni fonte Spiritus sui liberaliter impluit, qua res omnes vivunt,sus. tentantur, crescunt & multiplicantur; quam quidem mundi animam in Sole praecipvh collocari crediderunt. Quamplurimi enim Philos phi corpus selare eximium suum splendorem & pulchritudinem inde accepisse autumant; nec qicquam in coelo esse referunt,quodmagis lumine dc claritate D E i similitudinem prae seserat; imo rem quamlibet,in quantum luminis capax fuerit, tantum D Ei sibi vendicate arbitrantur. Concludimus igitur hanc mundi animam esse quasi lucis primo die creatae actum&essentiam,submittentem sese ex coelo Empyreo per coeli Cristallini cribrum in inferiora, dc seipsam quarto die in Sole, tanquam in coeli aetherei centro dc corde congregantem,ac exinde circulariter ubique sese faculantem & extendentem: quam quidem naturam lucis formalem Augustinus in bb.de lib. arbit. cmusque rei formam esse,&animam hac ratione a puere videtur. Dicit enim,lucem in corporibus primum tenere locum, quae quidem ipsius est animae dispositio. Praeterea in boro siver Genesin, ad literam; & alibi dicitur,quod tantae sit lux nobilitatis,ut etiam corporalia, quanto plus lucis pa mticipant, tanto nobiliora & perfectiora judicentur; sicut in Uementis perfecte cerni tur. Nihil enim est in toto mundo ea dignius, cum sit actus quidam simplex,
cuncta ad se vivifico calore convertens, cuncta permeans entia, qualitates eorum virtutesque ducens per omnia,ac omnes denique tenebras & caligines dis cutiens: Atque hinc est,quod Sol propter suae claritatis excellentiam, tanquam Rex aethereus,& Imperator mundi corporalis sceptrum ac gubernaculum tenem, in ejus medio collocetur, fulgore super reliquas mundi creaturas eximio illustratus, vitam, sensum, motum & vegetationem inferioribus