장음표시 사용
181쪽
Τ cicae exemplum Commemorare. Tu
cae, si qua alia gens, uxorum pudicitiae st dent; ideo conclusas servant domi atque abdunt, ut vix sol aspicianti Quod si in
publicum necessitas evocet, ita tectas, ita pannis obvolutas emittunt, ut merae larvae aut spectra occurrentibus videantur. Ipsis uidem viros per linteum aut seiaceum VLendi copia est, viris nulla earum corporis pars ad conspectum patet. Est enim apudeOS recepta opinio, non posse mulierem quam vel minimum forma aut aetas commendet , a viro sine potiundi libidine, ac proinde sine mentis labe coniici. Ob id
omnes habent abstonditas. Fratribus quiadem earum, videndi facultas permittitur rat maritorum fratribus non item. Qui sunt opulentiores aut in aliquo honoris gradu, ea lege ducunt, ne limine unquam pedem efferant, ne quis quaeve ad eas visendi vel quacunque de caussa admittatur, ne Com. sanguineorum quidem prorimi, eXcepto patre & matre, qui die Paschatis visere taliam non prohibentur; pro quo si mulieres eminenti dignitate patrem habeant, aut dotem attulerunt grandiorem, repromittunt vicissim mariti, se nullas habituros pellices, sed eis solis contentos fore. Alioquin Tu cas , quot Velint, ad justas uxores pellices assumere nulla lex vetat. Neque ullum inter harum
182쪽
isola III. I 69harum & illarum liberos honoris discrimen, eodemque jure censentur. Ρellices vero aut sibi emunt, aut bello acquirunt: quarum ubi taedet, nihil impedit quo mianus in sorum productas vendant. Liberis tamen susceptis libertatem consequuntur. Quo instituto Suleimanni uxor Roxolana ad usum suum conversio , cum ei adhuc serva filium peperisset, eoque libertatem consequuta & sui juris facta esset; letamno amore flagranti amplius morigerari recusabat, nisi in justae uxoris lo- Cum duceretur, praeter Ottomannorum principum consuetudinem. Uxor justa a concubina sola dote dignoscitur. Servarum nulla dos est. Dote dicta veluti mu- tres familias in reliquas mulieres totamque mariti domum imperium habent; sic t men ut mariti Optio sit, cum qua nocte cubet. Quod cum uxori significavit, illi imperat ancillae ut ad eum dormitum eat, eaque paret haud paulo fortassis alacriusquam domina jubeat. Una nox singulis hebdomadibus diei Veneris apud eos iusti, uxori reservatur; qua sine querela defraudare eam maritus non potest; Caeterae Π
ctes ejus arbitrii sunt. Divortia fiunt inter eos pluribus de caussis , quas viris comminisci facile est. Dimissae redditurdos, nisi probrum aliquod dissidio cau1
183쪽
I o Aug. Busbequiisam dedit. Mulieres aegrius a viris ditivortunt. In caussis quibus id eis per Lium hae continentur : si1 mariti debitis eas alimentis fraudent: item si praeter naturae praescriptum quod nefas Turcis famili re eis abuti conentur. Tunc ad judicem prosectae se non posse diutius apud mariatum manere testantur : judice causam quaerente, nihil respondent, sed exutum pede calceum invertunt. Id judici abomianandae Veneris indicium est. Qui pote tiores sunt, & frequens habent gynaecium, ejus custodiae eunuchos apponunt , non modo testibus captos, sed toto cole. Ali qui simplicibus eunuchis se parum tuto mulieres suas putant committere, quod eis superet quo delectare possint, qua vis ad generandum non sint pares. 1idem potentiores balnea habent domi, quibus ipsit mulieresque laventur, sed tenuiores balneis utuntur publicis. Corporis sordes instar piaculi detestantur, magis etiam quam animi impuritatem; crebrae ea de
caussa lotiones. Nec alvum eXcrementis eXonerant quin aquam secum portent , qua partes obscenas lavent. Cum vero Vulgus mulierum promiscuis sui sexus haltineiS utatur, eo plures cum servae tum luberae aggregantur : in quibus puellae multitae sunt eximia forma, ex diversis orbis regionibus
184쪽
Disola III. IIIgionibus variis casibus collectae r quae cum nudae ut in balneis reliquarum Oculis eXPonantur, miros in quibusdam eXcitant amores, nihilo minores quam quibus apud nos adolescentium animos Virginei commovent. Vide quid proficiat custodia ;quamque non omnia fugit , qui vitavit adulterum. Mulieres inter se amant, comsiliatrices vero nefariorum amorum sunt balneae: a quibus propterea quidam mulieres suas quoad possunt arcent, penitus tamen abstinere non possunt, permittente
lege. Sed haec vulgi labes : ditiores ut dixi lavant domi. Evenit ut in tali coetu mulier magno natu caperetur amore
juvenculae, filiae cujusdam incolae Constantinopolitani, hominis in tenui re ; cumque apud eam procando & blandiendo non tantum proficeret, quantum ejus imsania postulabat, rem ausa est nostris moribus pene incredibilem : mutato cultu mentitur virum, conducit aedes in propinquo, ubi habitabat puellae pater : nomen edit inter mancipia Imperatoris de numero Chiaussorum; brevique ut fit inter Vicinos insinuat se in ejus consuetudinem, nec multo post de filiae nuptiis mentionem injicit. Quid multa Τ visa est conditio patri non aspernanda. Libenter amnuit, dicitur dos pro facultatibus, & item
185쪽
I et Aug. Embequii dies nuptiis, qua ingresssus in thalamum ad novam nuptam, bellus ille sponsus, ubi capitis tegmen deposuit, & colloqui coepit, statim agnoscitur. Exclamat Virgo,& parentes revocat. Illi cognoscunt non se viro, sed foeminae collocasse filiam. Postridie ducunt ad praesectum GianiZarorum, qui per absentiam principis urbi praeerat. Increpat mulieris tam grandis natu Vesaniam , ecquid puderet propudium tam foedae libidinis, tamque Veco
dis incepti. Tum illa ; Abi sis inquit
nescis quid υaleat amor. Faxit Deus ne ejus vires unquam experiaris. Ad Vocem tam
absurdam non tenuit risum Ρraefectus, si timque e conspectu amoveri illam & pr fundo mergi jussit. Sic vetulae male pr cesserunt sui amores. Turcae in occulta flagitia non valde inquirunt, ne locum aperiant calui niae : manifestaria & comperta graviter puniunt. Vereor ne tam nefarii exempli commemoratio gravior ad tuas aures acciderit; Volo, si pollum, commodiore narratione abstergere si quid ta dii adhaeserit; nam quod sequitur, sat scio, non sine risu leges : Venerat nuper tu hatis in Hungaria rebus a Caesare tabellarius ; eum Bassae non recta ad me ut consuetum, sed prius in Divanum duci voluerunt ; inceuerat eOS cupido cognoscen
186쪽
di quid Caesaris literae continerent, ante quam mihi redderentur. Suspicabantur me pleraque supprimere , neque literarum 1ententiam fideliter eis aperire. Sed tabellarius futuri providus literas Caesaris abdiderat, solasque amicorum protulerat. Jam docti erant a suo interprete, Ebrahimo natione Ρolono, literas in quibus essent secretiora mandata, non usitatis characteribus, sed genere notarum nOVO quas Zistras Vocaremus) scriptas. Dum literas onmes scrutantur, forte incidunt in epistolam hominis mihi amici Burgundici secretarii. Advertit Ebrahimus pertenuiorem chartam translucentibus literis, non usitato more conscriptam. Exclamat se invenisse. Vetat attingi reliquas, hanc esse quae rem contineret. Relignatam Bassae
jubent ut legat & interpretetur. Intenti ipsi ora tenebant. At Ebrahimus negat se vel unam literam novisse. Mirari Bassiae ,& an literas Christianas nunquam didiciuset aut dedidicisset, quaerere : respondet Ebrahimus, hoc genus literarum iis tantummodo notum , qui essent Ρrincipibus, secretis. Illi non satis intelligere, sed tamen si ita est, inquiunt, quid cessas Τ cur
non ocius consers te ad Secretarium vel
Balli Veneti vel Florentini Z Nihil cunctatus Ebrahimus eo transvolat. Erant iis notis
187쪽
2 4 Aug. Bussequiitis scriptae literae ut a puero decem anno rum legi possent. Sed uterque Secretarius, quod erant ad me scriptae, uta inspectas r jecit , causatus hujusmodi literas a nemune legi, nisi cum quo communicatum eia set earum eXemplum. Cum hoc responso recurrit Ebrahimus. Bassae deliberant quid facto sit opus. Tum nescio quis :. Est in hac urbe vir multarum literarum sciens Patriarcha, aut hunc, cum sit senex & Chria stimus, literas istas lecturum opinor, aut alium neminem. Itur in istius sente tiam. Patriarcha negat se Vel unum apticem novisse : non enim literas Graecas, non Latinas, non Hebraeas, neque Chaldaeas esse. Sic irrito labore reseruntur. HiCHalty Bassa, tametsi alias vir minime insulusus, ad Ruitanum conversus, Cardacti, i
quit id Turcis fratrem signat recordor
mihi fuisse servum natione Italum, Omnium linguarum & literarum peritum. Is si viaveret , mihi haud dubium est, quin literas
istas legere & interpretari posset; sed jampridem diem suum obiit. Ignari quid praeterea consilii caperent, optimum statuunt literas nulli sibi futuras usui, ad me mi tere. Ego omni re per Ebrahimum cogntita neque enim celari poterat) graviter queror & succenseo, quod ita literas meas intercepissent, nulli juris publici, nulla Caeis:
188쪽
lisola III. I7ssaris, a quo Venissent, reverentia : & smmul jubeo illum eXpectare, ut tranStata quaedam ex iis literis die sequenti ad Bassas deserat. Qui ut postridie comparuit in DiVano, quaerunt Bassiae, ecquid ego literas illas legere potuerim y tam facile, inquit Ebrahimus, quam nomen suum & simul quaedam quae cum Bassis nunciare volueram , eXponit. Hic Rustinus : Orator iste juvenis est, & ea intelligit quae ne legere quidem potuit seneX Ρatriarcha: haud dubie evadet in virum magnum , si1 pe venerit ad senectutem. Qua re an alia haud scio adductus, idem Rustanus, cum interposito dierum aliquot spatio de communibus negotiis cum eo egissem, coepit familiarius quod ei rarum) sese mihi
dare , atque eo postremo eVasit, ut me interrogaret, cur non reli oni eorum inutiarer , & veri Dei cultus fierem particeps. Si faciam, ex eo mihi magnos honores &magna parata a Suleimanno praemia. Respondeo mihi certum esse manere in ea religione, in qua natus essem, quamque dominus meus profiteretur. Pulchre, in quit Rustinus, sed tamen de anima quid net 7 Et de anima, inquam, bene spero. Tum ille, cum paulisper intercogitasset: Ita est profecto, inquit : neque ego ab hac absum sententia, aeternae beatitudinis conis sortes
189쪽
I 6 Aug. Busbequii sortes fore, qui sancte innocenterque hanc vitam traduXerint, quamcunque illi relugionem secuti sint. Ea est quorundam im ter Turcas haeresis, neque vero Rustanus per onmia nimis catholicus habetur. Turcae pietati & ossicio suo convenire exiliumant, ut homini Christiano, de quo bene sentiant, sacrorum & religionis suae communionem semel deserant, ut servent, si possint, certo exitio destinatum. Qua re nullum majorem honorem haberi, neque 'majus beneficium a se dari posse arbitram tur. Accipe aliud cum Rustano colloquium, ut intelligas quanto intervallo Persas , Turcis religio disjungat. Interrogabat me aliquando, num bellum inter Reges Hispanum & Gallum maneret. Cum manere re
spondissem; quo jure, inquit, inter se heu
lum gerunt, cum religionis societate jungantur 3 eodem inquam) quo vos cum perinsis. Sunt civitates, provinciae, regna, de quiabus controvertunt & armis disceptant. Alia res est , inquit Rustinus. Nos enim ne sis nescius, magis aversamur Ρα- fas, magis profanos habemus quam vos Christianos. Nunc de rebus Ilungaricis aliquid. Ex quo huc redii, res in Hung ria Vario eventu gestae, de quibus singulatim perscribere longum esset, & a meo imstituto alienum. Rediit in Transilvaniam Is
190쪽
lisola III. I 7Ιfabella, regis Ioannis uXOr, una cum filio,
repudiata transactione pactisque infirmatis quae cum Caesare Ferdinando fecerat, &populis Transilvaniae Turcicorum armorum terrore, sub Vetus jugum cervicem denuo submittentibus. Quibus feliciter peractis, Turcae non contenti, ne de tota quidem Hungaria desperare videbantur. Itaque Cum alia sibi attentanda putarunt, tum inprimis Sigheti obsidionem , ea VOX Humgaris insulam sonat) loci natura Valde muniti. Ad eam rem ducem deligunt, qui superioris temporis felicitate suis multum fiduciae, hostibus contra plurimum adferret formidinis. Is fuit Halty Bassia Epirota , cum reliquis rebus in Hungaria cui praefuerat, feliciter gestis, tum maxime clade Ssortiae Ρalavicini & Episcopi qui que Ecclesiensis famosi. Arcessitus ab utitimis contra Ρersiam Turcicae ditionis finia
hus, ubi praeerat, Venit Cum magna eXpectatione constantinopolim. Erant etiamnum hic mei collegae, suum reditum Umgentes. Placitum est Bassis, ut eum videremus , quem belli quoddam fulmen a no- his habitum iri iudicabant. Excepit nos humaniter, multa locutus in eam sententiam, ut paci consuleremus, ne ferro flammaque Vastari I ungariam vellemus: ad eas potius conditiones accederemus, quas suus