장음표시 사용
221쪽
Ut inseipienti figura cireulus AGBH, descrip horizontem referret Meridies Occasus iortus aestivusF
oportet autem ipsius alteram portionem' intelligere , Aia nobis habitatur, quae eodem modo dividi poterit. Supponatur autem primo contraria secundum locum, esse plurimum distantia secundum locum, sicut secundum speciem contraria, plurimum distant secundum speciem, plurimum autem distant secundum locum, quae per diametrum OPPOnun tur. Sit igitur ubi A, occidens aequinoctialis. Contrarius autem huic loco ultimus B, ortus aequinoctialis. .
Id est in figura adduci, diametro B A, in altera ipsius extremitate, ubi Ast occasus aequinoctialis, qui fit sole existente in alterutro aequinoctio. Huio igitur per Diametrum opponatur ortus aequinoctialis in B, qui pariter contingit tempore aequinoctiorum: Linea autem BA, refert ipsum aequatorenti. M
222쪽
Loc A MATHEMATICA ARISTOTELIS. ais
Quae Diameter erit linea inridiana.
Id autem, in quo F, ortus aestivalis; in quo vero Ε, occidens
Id autem in quo D, oriens hyemalis; ubi vero C, occidens
Ah F autem ducatur Diameter ad C, & a D ad Ε. Quoniam igitur plurimum distantia secundum locum, Contraria sunt secundum locum: Plurimum autem distantia, quae secundum Diametrum; Neces Iarium est. & flatuum hos invicem contrarios esse. quicunque secundum Diametrum existunt. Vocantur autem tacundum positionem locorum venti sic; Zephyrus quidem ab A. hoc enim est occidens aequinoctialis. Boreas autem & Apa ctias a G Hic enim Ursa. Contrarius autem huic Notus ab H. Meridies enim est hic, a quo fiat, & H ipsi G contrarium est: Secundum enim Diametrum sunt. Ab F autem Caecias; Hic enim Oriens aestivus est, cui contrarius est, non qui flat ab E. sed qui a C Libs, iste enim ab occidente hyemsi fiat; estique illi contrarius, quia secundum Diametrum illi opponitur Qui vero a D, Eurus, iste enim ab oriente hyliso fiat, vicinus existensNoto, unde & sype Euronoti flare cuntur: Contrarius vitem huic, non qui a C Libs, sed qui ab E, quem voret, hi quidem Argesten, hi autem Olympium, alii vero Milonem; lite entam ab occidente aestivo fi t, & secundum diametrum ipsi solus opponitur. Venti igitur, qui secundum Diametrum msiti sunt, & quibus alii adversantur, si sent. Alii
aut mi sunt, secundum quos non sunt Contrarii venti. Ab I. quem vocant Thrasciam, qui medius est inter Argesten, & Ain arctiam, a K autem, quem vocant Messen. Medius est Caeciae& Aparctiae. Di ameter autem Κ I, juxta circulum semper conspicuum esse solet, non tamen exacte. Contrarii autem non
sunt his flatibus, neque ipsi Mese, spiraret enim utique aliquis ab eo, in quo M. Hoc enim illi est secundum Diam D d 'trum,
223쪽
MO LIBRI L CAPUT IMirum, neque Thrasciae a N, enim quod punctum per diametrum adversum illi est spiraret. Nisi ab eo veniat, qui tamen non longe progreditur ventus quidam, quesn accolae Phoeniciam vocant. Maxime i uir praecipui, & definiti venti hi sunt: ho que modo dispositi
Ad literam M. in figura scripsi BLANcANos ventum Libonorum, quem AR Is TOTELEs quidem non ponit Propter ipsus parvitatem; imo. aperte dicit Hellespontum non habere contrarium; sed fecit, ut completus vontorum numerus, quem alii tradunt, haberetur. Explicatius hanc ventorum dominam exponunt Geographi hodierni.
aut circuli panem. Ab eodem enim signo ad idem signum aequales frangentur sapercirculi lineam semper. Sit enim a pundio.
in quo A ad B fracta, & ea, quae est A C& quae A FR & quae A D B, aequales autem& nae AC, AF, A D. invicem. Et quae ad Binvicem scilicet CB, EB. D Et protrahatur AEB, quare Trianguli aequalerietenim super aequalem. quae est ΑΕΒ, d. Cantur autem perpendiculares ad AEB eκ
angulis; a C quidem, quae est CE; ab F
autem, quae est FE; a D autem, quae est DE, aequales inque hae: hi aequalibus enim triangulis, S in uno plano omnes, ad rectum enim omnes ei, quae est ΑΕΒ, & ad unum purinum copulantur. Circulus igitur erit descriptus, atrum autem L. Sit autem B quidem Sta, A autem vis . quae autem est circa CDF, circumferentia nubes, a qua refringitur visus ad S
224쪽
Halonis figura orbicularis videatur, & quod ita Halo per refractionem fiat. Summae a. cap. . agit de Iridis figura, quam tractationem ob prelixitatem
. . 'ta libro Primo de Anima. g ia . Videtur autem non solum ipsum quid est cognoscere utile esse ad. cognoscendas causas accidentium substantiis: Sicut in Mathematicis quid rectum, & quid obliquum, aut quid linea,& planum, ad cognoscendum quod rectis, trianguli anguli sunt
Si igitur est aliqua animae operatio, aut passio propria: continget utique ipsam separari: si vero nulla est propria ipsius, non utique erit separabilis. Sed sicut recto; in quantum rectum multa accidunt, ut tangere aeneam sphaeram secundum pun ctum, non tamen tanget hoc, rectum ipsum separatum : ins, arabile enim, si quidem cum corpore quodam semper est.
g irn nNon enim solum ipsi , quod sit, o et definitivam rationem ostendere, sicut plures definitionum dicunt, sed S
Causam inesse, & apparere, nunc autem, ut Conclusiones rationes definitionum lunt, ut quid tetragonismus 3 aequale altera parte Iongiori rectangulum aequilaterum esse. Talis autem desiniis, ratio conclusionis. Dicens autem, quod tetragonismus est staedii inventio rei causam dicit. Tex. Ia . .
Aggressurus ARIsTu ELEs anime definitionem, primittit, duplicem esse definitionem iteram scilicet, quae explicat solum rei essentiam,quam dicunt malam definitionem; alteram vero, quae praeterea psicat etiam rei causam, quam dicunt causalem definitionem; Utramque autem exemplo Geometrico incndit: In quo per Tetragonismum non intelligit circuli, sed oblongi, quod in Quadratum sit mutanda; quare linea media proportionalis est invenienda.
225쪽
LIBRI L CAPUT IX. Acutum movet sensum in tempore pauco milium: Irme autem in multo parum ; non igitur velox est acutum, grave autem tardum, sed fit illius quidem propter velocitatem motus hujusmodi, hujus autem propter tarditatem. Tex. 86.
Hic occurrit dubium, quod cum AnasTOTELEs ibi dicat, Vox acuta quidem Velox, hic autem, Non igitur velox est acutum, repugnantia dicere videtur. Cui dubio sic occurrendum; ut diramus, ibi Philosophum
dicere vocem acutam esse velocem, quatenus acumen Votis oritur ex vel ricitate motus aerem impellentis. Hic vero distinguere acutum a veloci, tamquam essectum a causa. BLANC ANUS.
Punctum autem, & omnis Divisio, & sic indivisibile mommatur sicut privatio. Tec 2I.
Punctum enim cum sit terminus lineae, est negatio ulterioris lineae sciomnis Divisio innuit his verbis praeter punctum, lineam etiam, & superseciem. Nam quemadmodum puninis oritur ex divisone lineae, ita linea ex divisone iupersciet, & superficies ex divisione corporis. Et quamvis pumctum, sinea, superficies, sint indivisibilia, monstrantur tamen, quatenus sunt Privationes, seu negationes, illud ulterioris lineae, ista ulterioris superficie,
Α, quidem album, ad B, quod nigrum; sic C ad D, quare & permutatim.
Id est, quare &permutando, ut aiunt Geometrae, erimi A ad C, ita Bad D.
Ex Libro de Memoria & Reminiscentia.
Sunt facile reminiscibilia, quaecunque habent ordinat maliquam ut Mathemata. cap. 3. φει libro de Somniis.
Cur autem fallimur, caula est, quoniam non selum, cumst sibile movetur, apparent quo libet, sed etiam cum sensus ipse ino Vetur, si eodem modo moveatur, quemadmodum a senubili. Dico autem velut terra videtur navigantibus moveri, dummodo visas ab alio. - Res Diuitirco by Coos
226쪽
Loc A MATHEMATICA ARISTOTELIS. tis
Reddit rationeni, cur nouantibus videatur terra ipsi moveri, ae r trocedere; non autem ipsi navigantes, quin potius ipsi sibi stare videantur. Causam igitur eam esse ait, quia ex motu navis terra ipsa manente , accidit. ut eodem modo immutetur sensus visus, ac si terra ipsa moveretur, visus vero quiescereti At eur eodem modo asscitur sensus 3 Perspectivi rati nem en dicunt, quia ea, quae circa oculum sint, ut navis, &ea, quae in narisint, non mutant stum re ectu oculi, quemadmodum secerent; si nos ipsi sine navi progrederemur. Arbores autem, & reliqua, quae in terra sunt, v fiant situm inpectu oculi, non secus, ac si ipse arbores retro deserrentur. Propterea itur visus tunc arbores remeare judicat, quia quae circa oculum sint, respectu ipsius oculi non moventur, sive non variant situm ad ipsum, ex variatione enim situs rei respectu oculi, percipimus cujusvis rei lota m
Quemadmodum igitur, si quem lateat suppositus oculo digitus, non solum apparebit. seci etiam putabitur duo, quod est unum. Si vero 'on lateat, apparebit quidem, non Puta'
Est haec optica deceptio, quae tune accidit, cum aliquod obieehim I mentes, interim digito alterum oculum sursum pellimus, ita ut oculi propterea varient situm, respectu obiecti, sive non eodem situ uterque obielium intueatur, hoe est ut Optici aiunt, axes visuales non amplius concurrunt s-uin in rem visam.
primo Metaphsicae. tarea AEgyptum Mathematicae artes constitutae sunt ; Illic
enim gens Sacerdotum vacare permittitur. CU. I. De his iam supra egimus
Per Praestigiosa intelligit Automata ista admiranda, quae Veteres artisee se construxerunt, adeo, ut praestigia quaedam artificium ignorantibus Vidinxeritur. 1 334.
Aut de Solstitiis, aut de Diametri incommensurabilitate , admirabile cnim omnibus videtur, si quid, cum non sit min, mum non mensuretur decet autem in contrarium, & in melius
227쪽
aIIATO LIBRI LD Purna. N ADO Isremssimi pro verbi xc seminam Demadmodumillius fit, eum discnit, nihil enim magis vir quam si Diameter commensurabilis fieret. Ibid.
, i, Pythagorici primi Mathematicis operam, de- ., i proponebant, & in eis enutriti, mim principia, enu a quorque cunctorum putant esse principia. a' Utinam nostrates Philosophi Pythagoricos imitarentur; Enim vem mur. to melius & sibi &Philosophiae consulerent. At vero non atque Distiplinarum omnium dispendiis a plurimis hac, tempinis desperavi habentur sed quid mirum cum quas stient rum omnium alunt niPythagoris omnibus seientiis anteferebant; tas nostri seculi quamplures omnibus aliis facultatibus posthabeant. BLANGANV . . .
Si enim in hoc dissertet selum Geometria a. Geodaesiti quod haec quidem eorum est, quae sentimus, illa vero non semi
sibilium est. I x. 8 ' . .. . Geodaesia est pars Geometriae practicae, ea scilicet, quae circa divisionem silperficierum versetur. '
Philosophus namque est, ut ille, qui Mathematicus dici
tur, &.- enim habet partes: ac prima quaedam, & sanda
scientia est: caeterae quoque consequenter in Mathemiabus.
Similiter autem sese tonuiti quoque elementa di inur, ac simpliciter demonstrationum. Primae enim demonstriti':
228쪽
LOCA MATHLΜDUCA ARI TOTELIS. aisnes. quae in pluribus demonstrati ibus insunt, haec elementa
demo ira naen dicuntur. 6. - l t - τει hoc loco illud innotescit u uni. quod praecipue a Mathematico
non ignoretur, quaenam sint demons Lationes istae, quae nomine element rum debeant appellari, nec non tama, cur Euccin Es situm omElenaenea nuneupaverit, si1nt enim' illae, quae Pi pluribus demonstrationibus insint, id est, quae sepius in aliis demonstrationibus citantur, uti lant praeeipue sex priores libri Euccinis: Atque hae rasitae Elementa appellantur. BLAN
Metaphorice autem, quae in Geometri pqtentia dicitur.
Ibid. s. Potentiam unius tam appellam Geometrae quadratum illius, id est, quadratiun silex ipsam constructum.
sunt. Tex. I. . Notanda sent haec adversiis quosdam, qui negant in Mathematicis causa reperiri, ut hinc quoque illis scientiam inseranti Enim vero aperte patet eos filii ex toto hoc Astis To TELI, discursia. . l
... si tiones quoque actu inveniuntur, dividentes nam n
que inve u , quod si divisae essent, manifeste essent. Nunc aurem , uni Pue Triangulus duo recti Θ quia qui circa unum punctum an duobus rectis aequales sunt,es igi
tur quae ad latus educeretur, videnti mox esset manifestum... Ostendit exemplis, quod demonstrationes stas Geometrae inveniant re ducerna ad actum ea, quae erant in potentis, dividentes enim educunt in actum, figuras, angulos, Esinas. de caetera huiusmodi, quae prius mun orant inpotentia, ex quibus postea sitas demonstrationes perficiunt. 3 μν' - ι
Cur in semicirculo universaliter rectas y quia n tres aequa-Ies, δὲ quae hasis est duo, & quae ex medio supra stat redhi, ub ti manifestum erit ei, qui illud sciat. Ibid.
229쪽
in puta si Triangulum non putet mutari, non tur modo duos rectos habere, modo non, mutaretur enim.
Tex. 22 Quia nimiriun huius habemus scientiam per Demonstrationem 31. Fu
Verum aliquid quidem, aliquid vero non, ulula parem numerum primum nullum Ase; aut quosdam quidem, quos
dam vero non. Ibid. . - iDesinitione II. 7. Elem. sic numerus ille, qui a Mathematicis di upiamus, definitur, primus numerus est, quem unitas sela metitur, unde patet inter numeros pares istum binarium ine primum, cum ipsim sola unitas bis replicata mensuraret. Quaternarium autem, 'narium &c. pares, non esse primos, cum eos non sola unitas, sed, alius numerus metiatur: Quale narium erum binarius bis replicatus mensi l ., linium mensurat& binarius& ternarius: Quare verum erit existimare inter , res numeros aliquos esse primos, id est, binarium, aliquos vero non, id est, caeteros pares ultra bina
M Decimo Metaphysicae. re Ac etiam Rotum simplici, & velocissimo motu mensurant: Minimum enim tempus hic habet. Quapropter in Ailaologia tale unum principium, & mensura est. Motum enim aequalem, & velocissimum coeli ponunt, ad quem caeteros
Intelligit motum diurnum, quem primo coelo seu mobili adstabunt, hie enim velocissimus est omnium reliquorum coelestium motuum, ac vel eissimus & valde uniformis, ac regularis, & propterea minimum habetwpus, id est, tempus unitas diei naturalis, quo tempore totum primum m bile circulationem integram perficit. Per minimum tempus, possunt etiam intelligi partes diei, quae sunt horae, & horarum partes. Considerant hune motum in circulo aequatoris, quia aequator motu primi motalis , seu dimo Tormiter, ac maxime regu iter movetur. Hac de causa hunc motum tanquam reliquorum mensuram, ac normam merito assumserunt. BLAM
230쪽
LOCA MATHEMATICA ARIMO TELIS.. g i Semper autem melisura ejusdem generis est, magnitudinem namque magnitudo, & secundum unumquodque, Ionis tudinis longitudo. Ibid. GSic Geometre practici mensurant longitudines per aliquaen ceriam Ionagitudinem, utputa per digitos, ulnam, Decempedam M. Superficiem ore aliquam superficiem, nempe Per Quadrata. Corpora quoque per cora
Similia vero si cum non sint eademssimpliciter, nec secundum substantiam subjectam in differentia secundum sorm meadem sit: Quemadmodum quadratum majus minori simila Q. & lineae inaequales, hae enim similes quidem, verum non isdem simpliciter sunt. Tex II.
.. Tertium siqui illa, quae in Mathematicis. Ibid.
Tertium scilicet modum diversi, ponit in entibus Mathematicis, sicut mim posuit idem esse in Mathematicis, qitando ilis figurae sunt similes, &aequales: ita ex opposito diversium erit in ruthematicis, quando duae figuraeiberint dissimiles, & inaequales, dicenturque diveris.
Ex Undecimo Metaphysicae. , . . rumus ero lineas, aut quae has sequuntur, dico autem - e ras principia esse ponat. Haec non sunt se, horabiles Verum sectiones & divisiones, illae quidem in *perficierum . mc .vero corporum,. puncta vero linearum sunt, & etiam ipserum earundem termini; haec autem omnia in aliis sunt, & nihil separabile est. Summa I. cap. a. ,: Ex Duodecimo Metaphysicae.
Pluralitatem vero lationum ex peculiarissima Philosophia Mathematicarum scientiarum, videlicet ex Astronomia consi. . derandum est : Haec enim de substantia sensibili quidem, ac sempiterna speculatur. Tex. qq.