장음표시 사용
51쪽
tatibus organorum aut e varia caussarum indole proficisci, Nec verae Caussarum diversitati adscriben- clam esse. Namque, qui febre laborat nervosa, ΠΙ- monum adfectiones inflammatorias simul pati potest, ex eadem Caussa fluentes, eodemque methodolollendas, si modo exploratum habemus, caussam generalem morbi in hoc homine eo modo egisse. Tirone et, qui expertes interioris sunt morborum cognitionis, proclives sunt in compositiones morborum complicationesque statuendas, quibus curandrratio non solum pervertitur, sed penitus etiam deletur, ut tandem empiric modo adfectus quivisci molestiae tollatitur. Ut ab hac caveamus perversitate, necessaria est particulari regulae inUSVi reduCti ad normam
universalem; quod, etiamsi ubique fieri nequeat, faciliorem tamen et clariorem et simpliciorem reddit curandi rationem. Quodsi enim obviarii ire in minationi ad typhum accedenti necesse est, regula ea particulari Optime educi potest ad Universalem in typho indicationem, quae versatiar in restituenda aequabili vis sensiferae distributione et minuenda avitia eius cincitatione.
Nihilominus fallitur, qui, simplicitati soli ni
dens, generalibus praecepti solummodo Iuhsistit.
Imperfecta enim es et lacunosa Curatiotiis via, Illae corporum singulorum arietates negligite namque nec genus humanum sanare, ne morbi deam, qua-
Iem sibi intellectus fingit aut imaginatio, e medio tollere nostrum est, sed morbos singuli res et indivia duos in singulis et individuis hominibus. Itaque
probe unienda sunt generulia praecepta cum particularibus, haec autem ex illis, inductione praeeunte, es rorida. uo in oti ossitio inde regidarum
52쪽
exoritur, operam dare debemuS, ut certo et naturali ordine constitutae eodem ordine observentadiisque obtemperetur. Si quis forte ex iracundia inflammationem contraxerit, sordes illosae in ventriculo congestae priu eliminandae sunt, quam impetum invertere a partibus estobilioribus nentaveris. saepius tamen generalibus praeceptis acquiescere necesse est, Cum peculiares morbi conditiones aut singulares corpori adfectione no lateant. Id docent inter alia exempla celeberrima assena erito S. Albani a Boerhaavio descripta. Rariorum mor
Cum simplicitate ridicationum iungenda est
complexio omnium ad ea Pertinentium cumulata, sine qua nec cogitari quidem perfectio potest. Necessaria est clara perspectio et Corpori Conditionum, indicationem hanc Vel Oscentium Vel admittentium, et mutationum omnium, quae sequi necessario consuescunt aut fortuito possunt indicationis expletionem. Quod nisi fiat, salebrosa est via, qua medicus incedit. Qui in inflammationibus impetum sanguinis minuendum esse iubet, necesse est simul perspiciat, quomodo id fieri in hoc singulari casu possit, quanam ratione mutatione impetu sanguinis minuto obortae sanitatem restituere possint, a quihus modis obstacula uiti curationi rite removen-d sint. Hac igitur ratione abusus simplicitatis vitatur. Sed alius est scopulus, in quem impingunt, Ui,
phaenomen morbosa e Primi rerum omnium principiis exponere satagentes, regulus quidem fingunt simplicisIimas, sed examen rationis et liberi a prae-
53쪽
conceptis scholarum commentis iudicii fugientes. hi nimiam in ratiociniis fiduciam collocant, ma- Iuti facillimam et simplicissimam statuere curationis normam, quam naturae iudiciis, saepe magis com
Quanquam indicationes Tempe versentur in
removendo statim praeternaturali, possunt tamen Vario modo Histingui proe varia ratione eius status. Indicatio aut alis dicitur, quae caussa amovendaS, vel occasionales vel etiam disponente Complectitur ut, si quis plumbi oxyda colicam saturninam excitantia, in regulinum statum reducere aute Corpore eiicere studet, aut si pulmonum debilit tem custodire contra morbi efficaciam Conatur. PrOphylactica eadem dicitur, cum terrentia morbi avertere et Cavere a morbo imminente nitatur. Qua quidem definitione patet, therapeutiCe Omnino Partem esse, Cum in statu Praeternaturali avertendo
versetur. Alia autem est prophylaxis, hygietne pars, quae, quomodo servanda sit secunda valetudo et vitandi morbi, docet. Liquet etiam indicationem prophylacticam neutiquam locum obtinere, ubi nulla sunt morbi terrentia, nulla caussarum emcacia. Homo, qui bene Valet, dum morbia populari grassatur, Curationem nullam admittit sed is, qui vel valetudinarius est Vel terrenti morbi iam sentit. Huic indicationi opponitur curatisa, quae ipsi morbo iam praesenti obviam it et Potherapeusica, quae reliquias morbi excutere Onatur. Haec autem necessaria est, cum officium medici xigat perfectam
Gravissima, quoques sunt indicationes ifaIes, quae in servandis solis vixibus versantur, neque a-
54쪽
tionem ullam morbi aut caussarum habent. Quodsi enim Attira aegritudinis specialis vel individua nos latet, si caussae occultae sunt, nil superest, nisi vi-xes vitales servare et XCitBYe, Ut, quomodocunque id fieri possit, ipsae morbum vel tollant vel leviorem reddant. h. 4. 24. Cavendum tamen, ne haec indicatio negligentiae vel ignorantiae asylum praebeat. Etenim dede-co medicum levila ea, quae praefenden morborum aut caussarum latentem indolem, solis virihus iervandi operam navat Cum in plurimis morbis naturae conamina haud sumptant ut mohbus tollatur. Itaque Prius acquiescere tui indicationi est nefas, quam cum vel desperama Curationem ipsam, vel persuasum nobis est, nec caussas nec morbum penitius nos cognituros esse aut deniquo, cum obstacula ea curationi semet opponunt, quae e medio tollere omnino nequimuS. Nec sine momento est, indicationes vitales ne i pluscule tum iurativi easdem ille, uiquidem in anorbis pluribus mardo totiuS curationis vertitur in virium uationibus cita regendi moderandisque ut Pares morbo sint vincendo. Denique indicationi curativae opponitur ea, quae r ivione solummodo adfectu levare aut e medio ollere studet, salvo tamen morbo ipso et intactis caussis Barbara voce ea indicatio dicitur pal-Jiatii a quasi pallio obtegat morbum. Mitigatoriora oppell3mu Cum veteribus παm γορικὴν et sympiomaticam, quod symptomatibus solis opposita
Hac aut diri indicatione egere non possumu8, cum Gaieni sententia comm ii cym 6 58. mederi duplex it: alterum quidem omnia facere, ut
55쪽
sana fiat adfecta pars alterum, adhibita Conveniente morbi Circumspectione, folari et mansueta Cere. Itaque non soli morbo tollendo cura est citibhenda, sed imovenda omnia quae molesta sunt.
AIta etiam, et maior quidem dignitas in Eo .tionis symptomaticae inde xoficiscitur, quod inte.
Ita morborum indoles, quae essentia dicitiir, saepi-MS O penitu latet, neque indicationes inde petitae adeo Clarae sunt ac exploratae, neque eam habent securitatem, quam quae e maD: stis functionum
Iaesionibus et symplomatibus fluunt. Febrem nitri curaturus, si solam sequitur triformationem, una Ischolae sibi de morbi ingenio et natura singunt, in diluculo et nebulis saepius versabitur, Cum h Potheses duces agnoscat. q. 36. Qui vero caloremnainuere et sanguini impetiam , aperire Conatur
iaS, quibus natura semet liberare possit, is, liceasymptomaticus Ormet indicationes, multo tutiorem viam eligit, eamque, quae ad salubrem famem con, ducit.
quae e symptomatibus variis Curationem ipsam impedientibus fluit. otest enim sympto mariHod dis in eiUS esse indolis, iit, nisi prius tollatur, nulla omnino Curatio Contingere valeat, aut vires saltem prius demciant. Qui hydropem curaturus est, haud ubique Iaxitatem vel ricturam vessorum absorbentium, Vel glandularum duram imperviumque indolem amo ere Potest, nisi prius colli1viein aquosam acu Siquetraediaxerit. Faciliorem io itur reddit indicationem curativam ipsa indicationis symptomaticae expletio. Quod eo clarius fit, si virium vittili ima Proi ι Itionem symptonia esse frequentissiuium morborum com
56쪽
sideramus: eiu autem amolio quantopere necessaria sit, ex indicationis vitalis praestantia patet. q. a.)45. Nec negligenda est symplomatum sicacia in
producendi no sis morbi aut compositionibus etiam morborum. Haec minuitur, novique morbi vertuntur, cum symptomatibus nosmet opponimus.
Quodsi enim in febrium nervosarum initio impetuS sanguinis haud mitigatur, eo nobiliora organa sae-Piu adeo corripiuntur, ut enceptiali et pulmonum inflammationes inde nascantur. Itaque capiti atroceSd Iores in typho studiose mitigandi sunt, ne VeIencephalitis vel poplexia aegrum praeCipitent. Accedit, quod cum his cohaeret symplomata
varia hactenus at cocta esse tantumque casum reCipere, ut, ni Vincantur, praecipitent aegrum. Ecqui enim gangraenam, qu3 ad febrem nervosam accedit, aut nervoriam re bationem, morborum diuturnorum O-
mitem, intentatum reliquerit Ecquis semet haud opposuerit alvi profluvio pertinaci, vires aegroti consumentiss
Denique, quod caput rei esse videtur, morbi natura ipsa saepe insuperabilis, aut Curatio, quae opponitur, his damni etiam infert quam satiatis. Itaque tutius est, symptomata Oppia gnare, maXime Cum iis hiatis inorhus etiam simul tollatur. Nulli
enim non riolum est, cirrhum lentari neutiquam debere ea Curatione, quae acribus stimulis penitus Te luere eum conatur multo plus autem iuvAremitigatorium methodiam, quo doloribus sed uti et impetu sanguinis averso cavet a transitu in Carcinoma Quin etiam potest nonnunquam, quae sym
57쪽
DE INDICAΤIONIBUS GENERATIM. 39
plomatibus adversa videtur methodus, vere esse Curativa, Cum remediorum actio saepe alius pateat.
Hinc ne specificam methodum symptomaticam nuncupaverim, Cum illa potius curationis consilio ipso nitatur et morbi ingenio ipsi opponatuP hydrargyroseo exemplo, quae etsi specifice agat in syphilide, indicationem tamen curativam sequitur. His enumeratis indicationis symploniata a commodis, generatim tamen dicendum est, symptomala sola medendi vias haudquaquam aperire, sed tum
demum, Cum rite collata atque cum Caussis et toto morbi decursu comparata fuerint. i Path gen. q. i. Ratio doctrinae pariter ac constantia medici exigunt methodum eam, quae rite exploratam morbi naturam e medio Ollere o aesque effectus avertere, Conatur, quaeque haud facile accedentibus
his vel illis symptomatibus exturbatur. I. γ
DE INDICANTIBUS ET CONTRA INDICANTIBUS
. ui acturus rationem sequitur , Iare, respieiae necesse est, cur aliquid agat aut moliatirr. Medicus igitur alio iis, regulas sibi formatis actionum therapeuticarum, debet caussae Conscius esse, cuntio vel illud moliatur: quae caUssae actionum di-Cuntu Iridicaesti in re vero, qua Oppositae Curationibus eas prohibent, cyntia dicanti apPellantur
58쪽
4, DE INDICANTIA ET CONTRAINDIC.
Indicans aufem Vel generatim consilium Curationi format, vel peciales reaula, Illud omnium eorum, quae morbum DCerunt, Complexionem Iinens, diagnos nititur, et UniCum est, Cum ea omnia iubeas. qucte Consilium Curationi produCunt. Indicaritia vero particularia plura esse possunt, cum vallis modis conlilium ' generale obsequi liceat. Magnopere interest, prius consilium secundum indicans generat formare, quam ad inorata varia S-que cautiones seu medendi vias descendamus. Et enim hae sine illo haud ais cohaerent. Ne Ine Onsantes esse portant sed contrariae sibi plurimaestant, Nisi ad generalia praecepta redigant tr. Sic qui in typho impetum sanguinis minuere student, iis sena et opponunt, qui simuli suo acibus nimiam
credunt incitationem deprimere posse. Sed utrumque consilium speciale ad senerale Praeceptum redu-di potest inal Inabilem vis sensilerae distributionem Tegendam ac moderandam esse.
Quemadmodram consilii' generale curationis diagnos morbi, ut e eris fluit, ita consilia particularia e modi varii proficiscuntur, quibus morbus sese mani flat. Pecidiaria vero existunt indicaritiae ratione singulari, qua morbiis in hoc vel illo omine apparet. Sic t Titilis alio modo in otia inecuraridus, i i ii in lustris tempus aetatis consumsit, a in eo, qui Σεξια. e usque insit ni filii Arthriti alia Curancti regul 3 particulares ex tot in femina delicata ac in a 2riCc la aut raris 3. Ita Ne persecta indicali nititur una indicante universali tum speciali, tum etium individuo quanquam ex hoc Cautelae potius aut momenta consilii formantur quam
59쪽
Quaenam sint indicaratia, patet ex iis, quae doexamine aegrotorum instituendo monuimuS. g. 19. s. Therapeutico vero fine quaeitio ea ita habenda est, ut phaenomena morbosa et praesentia et praeterita non solum observemus, sed etiam rite aestimemus, ut pateat, quomodo orta sint quamnam habeant 1ationem ad formam morbi quaenam sustemata cor- Pori aut quaenam parte primitus adfectae sint; quaenam denique internae Corporis mutatione pro- habiliter contigerint, a quibu tota aegritudinis o via pendeat. Ea sunt indicantia principalia, quae tum Ohlervatione, tum etiam ratiocinio erui, cuivis patet. Per se igitur symptomata non indicant, nisi ope ratiocinii ad ortum eorum adscenderis, nisique ratione habita Oriam, quae de indicatione symptomatica praecepimUS. q. 45. . Nec caussae externae per se indicant, nisi quatenus mutatione Corpori ex ii exponittitur. Neque enim eris temperie aiat qualit3 depravata prius Tegulas curationum indicabit, quam corporis constitutio ea peculiari modo Correpta est. Caussae autem praediSponente8, iam corpori sint deflexus
norma sanitatis, utique indicantibus accensendae sunt, licet individua maxime consilia inde proficiscantur. Quodsi morbi natura per se haud adeo patescit, ut indicans esse possit, refugiendum ei ad
caussas remotioreS, quarum effectu magnopere iuvandi expositionem horibi ipsarii.
Quod et prognosis indicantia sorines, supra iam
annuimus. q. 9. Decursia enim morbi prohabilisque exitus ni Consilia ipsa formare iubent, mutationes tame modoSque consiliorum produc in man- qualia in Perfecta curatione negligendoS.
60쪽
Cum nec morbi interior indoles, nec modus, quo Caussae mittes runt CorpuS, ne symptomatum ratio ad morbi ingenium temper satis Bi eant in- dii untia saepius incerta, Plirrimum GC nunquAin valent, dum Coniectura probabili nituntur. Quanquam Certitudinem ambire dignissimum sit medico rationali, vi tamen eam exigere, ubi pleraque latent haud licet. 1idicantia particularia, et quae epilorismo eruuntur, multo magi probabilia esse solent, qu'm generalia, quae rutione lola aut inductione haud perfecta, aut hypothes demum fingun
Increscit prohabilitas et certitudini proxima est, si duabus aut pluribus corpori conditionabus dena
curationis consilium indicatur. Ea Consensio magno-Pere exoptanda est, ut actione nostrae aliquid certi acquirant. 55.
Indicans si lassicientem indicationis rationem continet, Perfectum dicitu et com Iesum imperfectum vero et incompletum, si id secus se habet. Generalis quidem indicatio saepius rationem susticientem in indicante quodam habet, nec tamen specialis. Namque evacuandas esse sorde indicatur non varo, ne tamen emetiCa methodus Quodsi vero Plura consentiunt indicantia, per se quidem haud Perfecta, perfecta tamen et completa sunt consensu. Itaque necessarium est accuratius examen, quo ratione Corpori Penitius cognoscuntur, ut indicantia