Curtii Sprengel Institutiones medicae

발행: 1809년

분량: 372페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

61쪽

PARS GENERALIS CAP. I. s

corint, aut nisi obstacula fortuita semet opposuerint. Plura tamen fere nullam admittunt conditionem, sed qualibet Corporis ratione regulam eamdem adhiberi iubent velut spha elus membrum aliquod devastans, qui Praecidendam esse emortuam partem imperat. Interest tamen et iii inter indicationes generales et speciales, quod illae utplurimum nulli adstrictae sunt conditioni, hae autem omnino pluribus i culti scribuntiar. Febris quidem intermittens comitata celerrimam iubet virium vitalium excitationem: sed, sive id fiat ope corticis peruviani, sive alio modo, Perinde saltem neutiquam est, sed examine ulteriori eruitur.55. Ubi late morbi natura, ubi caussarum esseclusaeque obscuri sunt a symptomatum ratio ubi sallem indicantia tot conditionibus circumscripta videntur, ut, quo O vertamu8, quidve agendum sit, dubitemus ibi cordatum medicum experimenta instituere atque a iuvantibus nocentibusque medendi vias trahere decet. q. . Quod Vero cum empiricorum temeritati sinitimum sit, priris eo refugiendum non est, quam exhausti fuerint omnes indicam tium fontes. In morbi novis etiam popularibus saepius contingit ea indicantium obscurita aut contraria indoleS, ut e duntaxAt, quod iuvat aut nocet, edocti, moliri aliquid possimus. 56.

Contraindicantia sunt rationes corporis aegroti, quibus prohibetur regulae cuiusdam applicatio aut indicatio. Itaque per se contra indicaritia haud sub

sistunt sed ibique sunt in rationes indi titium:

62쪽

quodvis etiam indican contraindicat omnia ea, quae obstant, quominus imperata rite perpetrentur

Contraindicantia totidem habent disserentias, quot Indicantia. Sunt certa et incerta vera et fallacia, probabilia etiam perfecta et imperfecta gerier ilia, specialia et individua, conditionibus Circumscripta, vel nullis conditionibus subiecta Specialia quidem et individua multo frequentiora sunt generalibus namque indicantia quidem generalia tuta esse possunt C ceria, secus tamen specialia et individua 5 , 5 5.

Itaque conti aindicantia eo valent, ut, licet indicatio generalis sancte servanda sit, speciales tamen Tegulae eruantur, quae Otiones medici determinant selectumque medicaminum idoneum formare iubent. Cautum faciunt nae ichim contraindicantia, ut mo- Maenia quaevi investi et, quae et morbi perfectani cognitionem et idoneam me stendi methodum paratura sunt. Qui his sedulo inquirendis operam dat, nihil temere, ac praeconceptis scholurum opinionibus irretitus, molitur; sed circumspectistime tutum cu- Tationis consilium et perfectum sequitur. 58. Quae circumspectio etiamsi Iaudabilis est, quam-V1 graviora contraitidictitati indicuntium usum peni- tu abolent abutuntur tamen meticulosi homines

Contraindicantibus, si iis, quae speciales individuaS-

qiae Corpori ratione aut esse tus medicaminum fortuito Complectuntur, deterrentur a mascula Curandi

ratione. Nihil gunt, ne nocuisse videantur. Quae timiditas ut virum edecet, qui suae sponti est et miseris opem ferre debet, ita saopius e scientiae deiectu proiiciscitur Namque,' qui Phaenomenorum

63쪽

morbosorum rationem nexumque rite indagaveris, multo pauciora reperiet contra indicantia nonnulla enim, quae contraria Primo intuitu videntur, ut an- tertia cognoscuntur, in eo exu apparent, qui curationis consilium nequaquam impedit. Quodsi enim aliquis, ad curandam febrem intermittentem vocatus, saburram animadverterit primarum viarum, huius nexu haud prius indagato, deterrebitur forte ab indicatione vera, quae OntCi remediis ventriculi nervos sollicitare studet. Scientius vero indagato fonte saburrae, perspiciet, eamdem a longiore mora ipsius febris intermittentis natam soli saepe Cedere tonicae methodo. Strenui etiari medici est, contraindicantia prius removere, quam indicantibus obtemperet. Saepius contraindicans sola medicamina Vetat, nequaquam vero curationi Consilium itaque mutanda remedia,

sed minime consilium ipsum. 59, Repugnant autem vel indicantibus ipsis vel indicationibus, maxime Vero indiCati Variae corporis rationes aetas infantilis vel senilis sexus rationes, ut gravidita S, menstruorum Cursia S, aut templis, ubi menstrua haud amplius feruntur vitae genu et emperamentum partium solidarum idio- syncrasia et consuetudo, quibus omnibus indicatandia unquam oppugnantur, consilium ipsum vero generale neutiquam exceptionem experitur.

64쪽

CAP. VII.

60 ε Indicata dicuntur omnia artis praesidia, quae ad consilium curationi exiguntur, ut mutationes salu-hres Contingant. Cum autem rerum saluti conserentium immensa fere sit varietas tantum abest, ut solis medicaminibus sinem attingamus, ut animi etiam ire et ad CtUS , victu rationem, aera Omniaque, quae hominem ambiunt, quocunque modo in corpus agentia, indicati accensere liceat.

Μaximi momenti est, nec victus rationem, nec rerum earum, quae aegrotum ambiunt, emcEiciam unquam negligere, Cum medicamenta saepius iri ita sint, aut longe alienum, im Contrarium essectum

producant, nisi Victus alio iis faveat cum interdum quoque sola diaeta sussiciat ad morbos tollendos. Id non solum de levioribus acuti morbis valet, quo natiarae Vi S, ViCtu idoneo adita, saepe sola sanat h. 4. 24. s.); sed in diuturni pluribus aegritudinibus mutati ViCtu Vitaeque generis, itinera et habitatio in locis sanis mirum quantum conferant ad sanitatem restituendam. Eum igitur errorem sedulo vitare debet medicus, quasi solis medicaminibus, quae X Osiicini petuntur, morbus quilibet fugandus sit; quamvis praeconceptae vulgi opiniones inertiae interdum medicum accusent aut negligentiae, nisi plure sorbitioneS, PulvereS, Pi-Iulas et unguenta ex ossicinis et iubeat.

65쪽

DE INDICATIS. 47

Aliud est praeceptum, haud minori momenti. Medicamenta, si qua indicantur, ita eligenda sunt, ut rationem actioni reddere possis. Itaque nil ilimperandum, quod superfluum sit, cuius actio dubia, aut quod maiora etiam damna adlaturum sit. Studiosissime simplicitas observanda est, neve plura iungenda sunt remedia aut simul adhiIbenda, quam vel composita aegritudinis indoles, vel mutuum remediorum adminiculum poscunt. Etenim, quo plura miscueris, eo minu rationem reddere actionis

singuIorum dicebit. Nec, si optio datur medicaminum exoticorum

et indigenorarii, novorum Vel diu CognitoΓum, exOtica potius aut nova Praeferenda sunt, ut nostrae aetatis moribus obtemperemuS. Nova remedia prius

in no comiis publicis tentanda sunt, efficacia etiam comprobanda, quam in praxi privata adhibeantur. Gloriatio est contemtu digna, quamvis novam sequi curationem novisque semper medicaminibus uti: plerumque proficiscitur e defectu scientiae solidae. Exoticis remediis licet egere nequeamus Cavendum tamen ab eorum usu, si indigena minoris pretii, eiusdem autem valoris sunt. Namque impensis par-Cere aegrotorum ossicii nostri est. 65.

Remediorum actionem in Corpore medicus apti- se ita observat, ne, partium studio aut praeconcepistis opinionibus Occoecatus, organismi naturam susque deque habeat. Triplex ratio, quo externae res corpus animale adficiunt mechanica nimirum, physico hemica et dynamica, continuo ob oculos versatur medico, ut Culia Suis remedii actionem primariam Isibi claram reddat. ins Path. geri β 28. Nec negligit consensum artium omnium, maxime-

66쪽

qiae conspirationem Centralium organorma et antithesia in Q hys . . 16. i.), ut ex alio in alitis deflectere morbum atque a nobilioribus in minus graves parte, derivare possit.

Issulto magis refert scire qu3d medicamenta ess- Ciant, quam quomodo agant, licet nec de lao scientia penitus sit desperandum. Cum nondum explo-xatum sit, quomodo hydrargyriam Corpus animale adficiat, persitas iam tamen abeamus, vasa absorbentia et capillaria peculiari ac specifico modo id irritare inst. PharmaC. . 15.), amplissimus peritur

Campus observationum et inquisitionum, quibus differentiam esse C tuum, quos hoc et quos similia producunt remedia. In eo semet exercere decet quemvis artificem, Observatione adiutum doctrina et ratiocinio. Qua quidem parte scientiae gravissima rite exculta vitantur plurimi errore et Contentionum occaliones, quae de modo ingendi semper existent. 65a In exhibendis remediis caute observabit medicus disserentiam individuorum corporum discrimen partium, in qua adhibentur remedia magnam va-xietatem formarum, quibus applicantur; dosium divorsitatem, unde insignis varietas essectuum nascitur denique etiam aliariam rerum, une aegrum ambiunt, magnam ess CaCiam in mutandis remediorum esse tibus. Hae iterum observationi et ratiocinio itinerrimam Praebent occasionem, qua semet

exerceant.

66. Tandem meminisse opus est, animi vires et proponitones insignis esse momenti ad morbos tum efficiendos tum etiam curandos. Itaque et in regenda

inunte

67쪽

CΑP. VIII. DE INDICAT DIFFER GENER. s

ine te et in observandis uariis adfectibiis a proclivitatibus se idiit in collocare oportet et operam. Hinc praecipue studendum est, ut ipse mediciis dignitate. comitate, doctrina, Σαπία celerisque virtutib 1 aegro placeat, fiduciamque ipsius Ohtineat. Dein necesse est, et eos, qui adstant, et Cetera Tes, quae aegrum ambiunt, ni iuCrindo modo aegrum adficere possint, angrato saltem nequaquam modo in eum agere. Demque et adfectus vel excitandi sunt, a

quibus salus speranda, vel mitigandi, si qui dam-riuin adferre videntur CAP. VIII.

DE INDICATIONUM DIFFERE TIA GENERALI

tione, irritabilitate et vi sensifera siris p f.

58 61. cum morborum sedes primaria in systematibus, earum vitae manifestationum focis, quaeratur, risi path gen. . G possunt omnino curationum consilia generatim dividi, prout haec vel illa functio primaria proxime laborat licet haudquaqtiam negemus, in morbis Concretis functionum earum laesiones intime nexas elle et quasi confusas

quod I Iditur, diagnos absoluta, cognoscimus

mutatam corporis indolam, Ceu indicans β. 49.J, ut id perfectum evadat, inquirendum est, cui systemati adnumeranda sit par praeter naturam adfecta, aut quodnam momentum, seu quaenam functio eius partis primitus correpta siti quomodo per eam ad-

68쪽

Dclionem reliqua momenta mutata sint, aut quanam ratione aliae functiones laborent. Eo examine rite perfecto, videndum, indican primarium inconcussum maneat, quoniam Omnia rite seCum Congruant, an mutetur aliarum funCtionum qualitatibus diversis. Sic qui ulcerationem partes late exedentem Curati

ius est, sedem quidem in systemate reproductivo cognoscit, sed necesse est simul irritabilitatis et vissensiferae ratione Circumspiciat, ut indicans rite finiatur et determinetur.

Indicationes in morbis functionis reyrO-

ductibae. Cum vita vegetativa formatione potissimum, incremento, seCretione et regeneratione partium amissarum manifestetur in i Phys. . i. s.); pri-inaria autem caussa formationis typo Universalis vitae, in quovis corpore alii, tribuenda sit ib. . 13. 19 θ; formationum vitia e typi defectu aut deflexu a norma universali proficiscuntur ciris. Pathol geri.

q. Ol. Itaque et e generali et Consilium curationis versantur in mutando eo typo, ut redeat ad nocinam. Id autem, Cum typus artium Conformationem adiacentium sequatur, sine harum restitutione fieri nequit. Cum vero in secretionibus, ad formationem e cessariis, vis sensiferae enicacia in animalibus perfectioribus exigatur, iras. hys . . 247. typi mutatio, si qua arte perficitur, redit sere ad moderamen is sensiferae, ne depressa sit, neve modum XCedat. Quibus accedit aequabilis rationis, quae appositionem intercedit tablationemque,

69쪽

idonea restitutio iri s. hys. q. o. 8I quae hiamorum rerumque earum, e quibus parte formantur, mutationem poscit. 69. Quibus positis, sequentes potissimae curationum regillae in morbis a reproductione vitiata ortis patent: I. Restituantur partium adfectarum positus, O- haerentia et Continuitas normales, ut typus inde pendens iterum in integrum redeat. 2. Vis sensiferae abnormitates, inaequa hylis prae- primis distributio corrigendae sunt, ut secretiones ad normam redeant. 5. Hamorum indoles ita emendanda, ut peregrina, si quae adsunt, amoveantur miasmatum autem et Contagiorum evolutio, nutritioni et reproductioni vel maxime infesta, impedienda est aut moderanda.

Raro id proxime fit, . . in infectione syphilitica in i pharmac. q. 3140, et in Contagio febrium malignarum ib. . 259. 264 plerumque lasmatae et contagia aliter mutari nequeunt, quam curatione morbi ipsius idonea. II.

Indicationes in morbis irritabilitatis.

Cum irritabilitas, seu vis contractiones alternans et expansiones, antithesibus nitatur, materialis etiam eius conditio sit potarium elementorum IuCta iust Phys . . 9.); antithesium abnOrmium restitutio potariumque ementorum moderati summam

70쪽

totius curationis Complectuntur. Cum vero nec Polaria elementa mutari nec debita restitui ratio absque reproduCtione emendata possint nec irritabilitas in corpore animali sitie vis sensiferae sit efiicacia in s. hys. V. 14. , luculenter patet, et huius ahnorialitatis Curationem redire ad mutationes, quas in aliis functionibus Perficere conamuri V Itaque, ut antithesium ratio restituatur et mo . tus fiant normales, sequente regulae servandae sunt: I. I Iotus sanouinis regendus est, ut antithesis

arteriarum Venarumque, I rum etiam et organorum nobiliorum ad normam redeat. Quantum enim sanguinis appulsus ad internam necessariamque ira ris muscularibus secretionem, quae quemvis O- tum Comitatur, Conferat, olim docuimus. iis.

Huic regulae hedimus, Cum sanouinem vesmἰtti nus, vel motum tardiorem CCeleramus, vel in alia loca dirigimus. Quae quidem acceleratio motus et directio abnormitatum eius Vel proxime sit, es

nervorum arteriis providentium ea mutatione, ut, sensifero homento minuto, energia Vocetur.

2. Nutritio regenda est et ad normam reducen- cIa, ut secretio id orae in thris muscularibus et Congrii antithe,i consequatur. Itaque in tonia fibrae muscis aris Pariter ac in pasinis alim0nta dioe tu faci-Ιia eaque remedi Niguntur, quae digestioni favent. 3. Peregrina omnia, quae polarium elementorum rationem luibant, e depravatum, humores Corrupti, intasmata et Contagia, Vel in venda atque

arcenda sunt, Vel ita moderanda, ut irritabilitatem offendere nequeant.

SEARCH

MENU NAVIGATION