De monetis et re nvmaria libri dvo: qvorvm primvs artem cvdendae monetae, secvndvs vero qvaestionvm monetariarvm decisiones continet. His accesservnt tractatvs varii atqve vtiles, necnon consilia, singvlaresqve additiones tam veterum, quàm neotericor

발행: 1591년

분량: 802페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

511쪽

edadaestimationem intrinsecana, bonita-em, qualitatem, S nil merum ut sit per Onnia similitudo lue preci lina venditi O- iis&redemptionis. tia uinetia incessante

licto pacto de precio reddendo in simili-,us sex mille aureis, censet venditorem eneri ad superuentum valorem extrinse una, nec posie illum deducere. Et moue-ur & haec tertia sua ratio quia quod au-eus postmodum crevit in valore extrin-eco de quinque solidis pro singulo aureo actu in est propter de te morationem boni alis intrinsecae monetarum: qttia inqbsit iodie testoni, solidi, SI aliae monetae non

fiunt, nec cuduntur de argento ita bono Sc precioso , ut erant tempore praeterito.

Unde ei set absurdum, quod duae librae te tonorum vel solidorum deterioris arrenti ita falleret hodie scuti in boni auri, icut olini valebant duae librat melioris ar: enti. Addit, quod quando variatur valor eX-trinsecus scutoriim respectu deteri orationis monetarum, communem esse sententiam . quod debeat solui vel de pecunia antiva aeque bona, vel de noua ad aestimatio-Pem antiquae. Citat Do et in I. cum quid si

Idem dicit si scuti, qui hodie cuduntur, noessent de liga ita bona, cuius erant tempore contractus: quia secunddin eum posset emptor dicere, restitue mihi scutos de auro ita bono, ut illi quos solui, ut per Curi. Iun. cons. 2 .col. 3. . quia &la S c quarta sua ratio h si valor aurei fuis et dina inutus, inoluisset redimens stipplere, nec reddere vltra sex mille aureo S.

Haec est summa sententiae rationu

Aymonis. Sed ex praedi tis arum est, quod male consuluit, ilia ex hypothesiliquet, quod 1 unitis interminis veri, efficacis,&s labilis augmenti, constat ubdillud augmentum non superuenit statim post v ed: tionem iesutionem precij, sed ex logo interuallo, videlicet circiter post sex annos, siquidem anno sesqui millesimo

tricesimosecundo, regio edicto aucti sunt OLI NOLINAE L sit

aurei ad ψ s. solidos Turonenses.Verum est quod Interim ceperunt sensim aug ri, sed modice ex longo interva o poli vela ditionem , ita quod anno sesqui mille si ira vicesimo nono, S sic tribus annis poli ven-d1tionem, non exponebatur huius ita odi aureus nisi pro i solidis Consequenterliqii et, quod illi sex mille aurei per se non valuerunt venditori ultra duodecim mille libras Imronenses, nec maiorem ei summam attulerunt.

Cum igitur augmentum postea super .

uenerit, di stabile sit, Se emptor cal ro fruitus sit,& quatrior decim annorum fructus suos fecerat, non debet illud augmentum lucrari nec recipere aureoS maioris valoris, quam dederit: sed fati est in eodem valore, Si sic deducto augmento, etiam ΠVC-ditio non fuisset facta ad libras , nec inciperet a certa librarum summa in genere,

ted concepta fuisset sub certa specie iumero aureorum duntaxat quia nihilominus in hoc contractu ubi aurei veniunt tiquam appreciatio de aequalis pensatio in pecunia, censetur principaliter, saltem que principaliter deduci sub ratione vadoris currentis extrinseci, S sum in s quam tunc conficiunt, ut late probatum est si i-pra quaestior . quae si . 93. faciunt singula adducta in retraetu supra quaest. 9 . Igitur iadem multo magis si est et facta mentio summa relut tantis, vel valoris currentis tempore contractus, puta venditum pro sex mille aureis tot libras conficientibus, vel ad valorem o solidorum Turonensium pro quolibet aureo, adhuc niuit,fortius, si non sollim facita sit mentio de valore currente, vel summa librarum resultante, sed etiam si incipiat vendulo a certa quantitate Jibrarum principaliter in dispositionem deducta, de in tot aureis soluenda, vel soluta,ut in themate. Et sic Aymo nimis aberrauit. J Non obstat prima tua ratio, quod sex mille scuti sunt in obligatione, sic non sollim certa si scies aureors, sed etiam certus numerus quia res 'o deo primo, qhubd non sinat in obligatione nisi accessorie, de ad qualificandam solutione

512쪽

I ' Principaliter autem l duodecim mil- . e librae sunt in obligatione,& statu in ipsum precium conuentillia dc adaequatum principaliter intentum. Igitur accesibii a obligatio, siue potius itialificatio lex naille aut cor trita, debet ii uelligi regulari secunddin pri lac pale vi d ipsa uspi incipat is taxatione nil ianites,iquos nota debet vitiam dccitia transgredi I tem cum Plo de cirra a ille tibi: sint verum princii a le&eX aequat una precidim , non cen sc tu ab

illo recesium per adiection illorum Verhorti in in sex mille aureis nisi in quantum nec ellarid ex illis verbis : Drtur. Sc dex his verbis nullo modo inferri poteli, nec debet recessum dicta principali taxatione duodecim mill librarum, sed tatum infertur, quod ea summa debet solui emendo&redimendo in dictas aureis, sic in tot aureis, qui didi in exaequati summam conficiant. Non enim accessorium debet corri gere, nec ad s. retratae re principale, sed principale accessori uiti , etiam alioquin preciosius .l. etiam in Ons uni. g. peruenia-mu S. deaur. S arg. leg. ex pupillari. de vulis gar.& pupillar. cun Vulga. decundo re

spondeo, qu bd etiam si loli lex mille aurei essent in obligatio aes dispositione,

adlaucin hoc cotur actu non cententur deduci,nisii saltem aeque principaliter i ubratione valoris uim mae, quam tempol contractus conficiebant, ut lateri u pia qu8stione 9; . nisi aliud ex picisum sit, puta qu non haberetur ratio mutationi S, nec aug-ra menti nec decrementa. t Non obstat secunda: tertia ratio. dicta communis opinio de bonitate intrinseca quia non elivera, ut late i. robabimus in Da quaest ioci. S dato quod esset verae, non qua arat, scd caret minori in casu praesenti. quia augmetum istud extrinsecum de C. solidis ad F. non es faetaim propter de te morationem bonitatis intrinseca reliquarum moneta I rum. Patet primo, quia tempore augmenti valor currcns aurei satis vel a imas ascedebat in proportione ad deteri orationei monetae. Secundo, quia etiam aurei pariter erant deter Iorati in materia,&excmὶc

adhuc deb1liores excusi sunt, non obstante augmento, quod alijs de causis factur

Praetere 4 ridem aureus tempore c5traliis eius vel ante fabricatu SS climen S, qui tepore contractu valebat o. solidos tantii ma, valet hodie cum est cui s. solidos, eltiam ex illis qui currebant tempore vendtionis, S diu ante illudacmpus. Et sicco illlat quod est magiatim , efficax permanen Saugmentat ira, quod per deteri oratio

ncm lato nota tempote contractus curren

tis nullo modo compensatur, prout nec eam vere respicit. Et sic non obstati quarta ratio, quia lis valor aureorum fuisset pariter, scit acetv redo est ei ualiter diminutu S, Vt lupra , T que ex inter u ito poli solutionemi consumptionem preci; in rem venditoris secundum valorem antiquum, non teneretur emptor postea diminuta onem ilia ferre re teneretur rediitiens eam supiueriusque ad va orem efficaciter receptum Sin rem suam conuersum. Igitur pari ratio ine augmen iam postea lecillum, quod noli recepit, nec 1ensit, non tenetur addere Mildeducere poterat per praedicta, idem in similibus inarib loco 1 Accedit aliquid dicendumve dote, qui calus est ii equens dutilis.

SUMMARIA:

Casis praesinitis quae Ionis. Valor inpositi riuue de propria rationecte sentia pect nus. Iulo impossitius vix formis se perpetuuose debet de iure gentium. In pr ni fone dotis censitur habitansn nidia o dignitatis personarum. Augurentum 'erueniens in iniqua diti.

tione nsn consideratur.

stigmentum in persolutione dotis lasa essita Marora pro dote relinquenda non de

I a 'or aure stabiliueo uim nonsit, soli

xofa ιienda ad numeravi.

δ Examinatur quadam deciso Nisolutam

513쪽

TRACT CAROLI MOLINAE L

a Refutatotis rationes Boert contra Sena

tu ma

a Examinatursententia Barioli ini. Paulae, desolui. a Valoris extrinseci consideratio de natura est, ct essent:a omnis Moneta. a Nobiles haud diu pecimias ocios in arca

habent. ab Taxatio certa in contractu, an ad bonitatem intrinseciam monetae referatur. a Secundalliolis quaestioni pars.a Exa1nmaturo adprobatur decim Neapolitana.

a Idem itiris in collatione, quod in dote resi-

tuenda. 3 Ousoto.έb authore alit istas utata repeti-rti cum vera decisione contra cummunem,

QUAESTIO XCVII.

, Tonagesimo septim, quaeritur dei pecunia dotali. Hanc quae ilione inditii dam in duas, priir acie dote debita exigenda , uecunda de dote recepta dolivomati imonio stituenda. inantum ad primam, sit haec species in contractu matrimoni : Pater vel frater Maruio sponso promisit bis mille solatosa irreos in dotem certis longis terni in is soluendos, qui biis pcdentibus augetur valor imposititius aurei, utrum augmentum illud

in solutione deduci possit)Haec quaestio multiim differt ab omnibus praecedentibu S, qtiae loqtiuntur, Vel quando pecunia numerata est, sile ex causa onerosa , ut quaestione 9o siue ex causa muttii, ut quaestiones z. vel quando est promis a vel re fit uenda tanquam precium, seu appiectatio certae rei, ut quaestione 9s.cum sequentibus: sed hic est sinapi ex pr missio obligatio ad certam speciem&numerum monetae per se absolute. Vnde videtur , qu bd saltem hoc casu procedat communis sententia, quod non attendatur variatio bonitatis extrinsecae quoniam videtur praecise lablolute habitus respectiis ad speciem iumerum, de quibus conuenit, non autem ad valorem extrinsecum currentem de quo nulla faeta mentio expressa, nec etiam tacite cogit tum videtur, cum non promittatur haec taquam precium Vel appreciatio certae rei, sed simpliciter S absolute. Et ita sentit Nicol. Boer. in fortioribus terminis, in decis. Burdegat. 3ο7. Sed 3 certe utcunque simpliciter, per se certa species monetae sub certo numero promittatur, tamen ex quo non tanquam massa , nec tanquam species certorum corporum , puta, quae sunt in tali a ca, sed tanquam quantitas pecuniae in dispositione ni deducitur, necesse est, ut sub ratione quoque valoris impositi iij currentis tacite deduci intelligatur, cum ille valor impositu ius fit de propria ratione Scessentia aptius pecuniae, de eius bonitate intrinseca, ut supra nume

ro 696. .

514쪽

supr. secus sit tine propter tyrannidem aut

calam: talem temporis non esset certus Scstabilis valor impositi itis, S periculum variationis immineret , quo solo casu communis sententia sit stineri potest, habet rationem, alioquin falsa de irrationabilis,ut diximus su i a quaestione. 93 inpiinci p. Et sic necesso est soluere per disti iactionem, quam ibi fecimus, videlicet quod

aut tempore contractu erat et tu S, Vni

formis perpetuus valor imposititius, uec sperabatur variatio, tunc etiam Va-Ior ille tacite inest,& limitat contractum

I. Rutilia. de contrahend empl. l. VicinuS, infin. de aq. plu. arcen. Et consequenter, si augmentum superuenerit verum iroprium dictae speciei reliquis videlicet monetis manentibus in veteri statue cursu, ita quod augmentum sit efficax Metiam durabile appareat. His concurrentibus&non alias, iustum erit augmentu in istud citra moram superuentam deduci, etiam in solutione dotis,4 pariter si superuenerit decrementum cursus valoris, supplendu erit, .

Faciti quod etiam in promissione constitutione dotis censetur habita ratio, aestimatio quaedam appreciatio bonorum, iunctis abjs circunstant ijs familiae

dignitatis personarum, iuxtad quaero, de iure dot.1 Limito prim b,lit procedat iii vera Sciusta dilatione secus si dilatio fuit indebit quibusdam fraudibus exorta ab haerede forte, vel alio ad tantam dotem tradendam pure obligato, vel si quibusdam fallacibus aut illusionibus extorta fuerit dilationis prorogatio. quoniam huiusmodi non purgant , nec impediunt effectum morat, ut de verbis illusoris cuiusdam catapitanei exempla ponit Odo Ded in l. minorum, C. in qui b caus restitutio non est

necessa.

-- Limito secundb. sconstet mediante . hac dote sponsa in multo maiora bona proportio in ad se spectantis reliquisse,& ς ia infir Isse, licci Iaso non siifficiat ad re scistionem, tamen si sit notabilis, iusticit. NE MONETAG. .

ais aequitatis interpretationem , t nor potiit debitor deducere istud augna et um. Alioquin haberet triplex comtlὶ Odum, videlicet acquisitione nam,irlto maioris pollionis vel bono tum, dotem ctiam si pure solii laesi et exceden tium: s ecundo commodum dilationis inter usuri j terti hco in modum auginenti, quod esset iniquu. Ideo tunc non deducetur: tota enim hu.

iusni odi quaestionum decisio in bono S

quo coi)sistit. Aut vero tempore' contractus, licet reo momento certus esset valor imposititi. US, tamen non erat tutus labilis, quia fiebant vel imminebant monetarum mutationes. Et tunc debent solui aurei ad numerum no deducto augmento, prout hoc casu, si contigisset decrementum, non se 'lpleretur: quia ad has incertas mutationes utcunque euitandas videtur actum&tri. factura decerto certa speciei moneta numero, hoc casu loclina habebit communis opinio. Et puto quod parum ad periculum harum mutationum respexerint Do ctores,quia ita tenuerunt, licet falsis&sophillicis rationibus detenti veram deducendi rationem non viderint, nec plenam

de solidam doctrinam assequi S tradere potuerint. Ex his patet clara a reuissolutio quaestionis, in qua etiam post arrestum, in quo non sol sim interfuit, sed etiapraesedit do. Nicol Boeri multis metamenii uoluauit in decis. Burdega I.J27. Quidam 'Baro in contractu matri- smoni; filia sue promisit mille quingentosi aureos boni aurii recti ponderis cunei legis ut eius urbis utar Regis Franciae, cum tribus foribus lili , qtio libet aureo computato SI' existente in valore viginti septem solidorum, sex denariorum monetae currentis idque sub pluribus terminis, quibus pendentibus aurei valor extrinsecus auctus est, quaeritur cuius temporis valor attendi debea an contractus, an veris termini solutionis i Et certe semota nostra analytica consideratione haec quaestio valde difficilis Mani bigua st, ut patet ex sinuosis perplexis opinationibuSetiam senatoria insuper hac re disputitium

515쪽

sim, D. Boerio ibi collectis, ubi tandem Merius satis aperte indicat se sentetiam

aruit 'e S tenere c6tiariam a resto, quod

esei in senat triti r degalensi, ubi non fo-um interfuit sed etiam praesedi prode-

,ito relatum anno is 22.

Et ultra conaria tinem sentcntiam, A quae heam ren adducit ibi Boerius pro crediore, ut non postridebitor deducere audinent una solet iter prima facie urgent Ver- a&tenor Obligationis, qu non sollim. ncipita certa specie, is umero monetae iurea', videlicet aὲ co .coronatis, sed eti-imilliati rei signate determinantur certis uis omnibus quid ditatibus qualitatibusaonitatis intrins ecael peciei suae, ibi boni tiri recti ponderis, cunei, S c. 'Et sic si unquam)iriaxime hic videntur contra- lentes respexisse, et de sedeterminasse ad ter tam ipsam speciem S urum erunt taliu

Oronatorum, eorumque valorem intrin-Gecuna, praesertim citan contra laeretur noni mercatoribus Si plebeis, sed a nobilibris es potentibus, qui magis adqii amitatem 2 bonitatem auri, quam adcursum vel ad Oli dii in clibra in respexisse videntur.

Et maxime cd non ageretur de appretiando vino vel frumento vendito, aut alijs fruditibus vel reditibias, sed de dote laliae Se sponsa metienda in contractu matrimoni; ubi propter splendorem magnificentiam inter nobiles S potentes s litana, magis ad marcam seu pondus ioritatem auri quod magnificentius 3 li-oeralius est)quam ad cursum imposititis,

rei ad solidum&libram quod ordidius&illiberalius vulgh habetur respexi si evidentur. Non obstat, quod mox facta est expressio&designatio valoris tunc currentis, quia in promptu sunt duae soluti O- es. Prima, quam tangit ibi Boer. num. I. nu. io quod hoc videtur factum non causa taxationis, sed demonstrationis,

'iubd in dubios stin alio non facit empti inem. 1 Facit quod in dubio verba po ius demonstrative, quam dispositive ad-

ecta videntur, I quidam testamento in trinci p. de legat. 1. Alexan. in I. centurio,

cundo.

Secunda, quam omisit Boerius, ea est omnium fortissima, quod ibi ex hypothesaurei non erant variati in pondere vel materia, sed manebant in eadem bonitate

intrinseca, in quaerant tempore contractu Se augmentum ver erat mere extrinsecuin .sensum superuenerat propter reliquam minutiorem monetam intrinsecus deterioratam. t unde sequuntur duo, Φ quod valor coronatorum non dicitur auctus, etiam extrinsecus quia notabilis deteri oratio intrinseca minutioris monetae necessari inducit augmen eum aestimationis preciosioris moneta manentis in ea dem materia ponder nec dicitur ala mentum valoris, sed aequalis commensu-- ratio troportio ad monetam deterioratana, Vt per Corn. consi. 279. in h. cons. 2SI. in s. lib. I s.

Secundum, quod etiam si illa expres.s valoris tunc currentis stet taxatiue, non demonstrative, illa taxatio facit pro creditoreae atra debitorem, quia expressim refertur ad monetam luccurrentem:

sed viginti septem solidi cum dimidio illius temporis valebant tempore litis motae 39. solidos vel plus monetae tempore litis motae currentis, ad quam coronatus ascenderat. Et sic inii istu coronatu nQΠἰ plus valet hodie referendo ad tempus litis vel a resti quam valeret tempore contractus, siue veterem, siue novalia moneta inspicias imo diceretur diminutum in valore extrinseco, nisi in eodem valore fui iaset auctus pro rata deteri orationis minutiti Oris monetae Igitur nulluna est augmentum deducibile. sic nil deducendum, sed integer conuentus aureor si numerus, persoluenduS.' Sed his non obstin tibus puto iuste

&sancte iudicatum a praefato venerando ssenatu Burdegalensi. Probatur primo, supponendo, quod tempore contraditu S, . qui videtur suis e circa annum sesqui millesimum, dictus valor imposititius coronati tunc est et prout erat certus&stabilis, quo casu de si non esset fael a mentio,. XX I videἀ

516쪽

DE MUTATIONE MONETAE

videtur tamen suis e saltem aeque principaliter in considetatione,& sic augmentsi efficax dedit cendum, per prsdicta in prae-

.cedenti quaestione. 161723bat, standum est valori initi erat temporcontractus, ex quo non sunt aurei deducindit positione, nisi sub eo valore expreso, qui est pars obligationis quam sminus dubitabilis, clarius liquebit insci Secundb per locum d fortiori qura Iutione contrariorum. ii habetur ratio austinenti, vel decrementi valoris extrinseci, quando nulla de eos, 'Et primo non obstat quod adducitu 1, et aest mentio, igitur multb magis quan de vulgata sententia, in qua se fundat Boi tido certi aurei deducuntur in dispositione . ri. quia falsa ct male fundata, ut supraque x presi e sub ratione valoris tunc curren stio. 93. in princ. Et si vera esset, adhuc nctis, ut hic haberet locum hoc casu, ubi actum est ccerto valore extrinseco, videlicet 27. sol 'Terti b, quia si hoc casu pendentibus dorum cum dimidio pro quolibet cor terminis SI tempore solutionis contigis nato, cuist j dum est secund sim Bal. intelminis dotis, in cons. inci p. punctus quael quod est col yyy. lib. t. secundum Veteren& cons. 233. lib. s. secundit nouam imprisionem. Tequitur oci. consiL298. libr.

ubi inquit, quod licet obligatio incipi

Florenis, vel certa specie monete, tam 1 et valorem extrinsecum coronati minui, non ad breue momentum , sed perpetu b, vel ad durationem considerabilem, nonne gener iuste petere posset illud decrementum suppleri Certe tenor contractu S&rei aequitas euidens est oti bd sic quia non fuerunt simpliciter promisti tales au illa verba ad computandum tot librarurei certi ponderis, characteris, male vel solidorum significant, quhd illa aestriae, sed et id stibiatione certi valoris cur matio reddi debet, non maior,&icarentis. Ergo in illo valore dari debent, vel mentui deducendum, prout etiam fsus pleri: alioquin deciperetur gener, qai

minorem summam, quam per rela attonem expressam ad valorem tunc currentem stipulatus fuerat, cogeretur recipere.

Igitur pari ratione debet pati deductio-I' Et fortius etiam si tempore contraditis uberat periculum mutationis Onetae, adhuc idem hoc casu dice dum, propter relationem expresse factam ad certum alorem currentem, iunctis Iongis dilationibus. Videntur ei aim partes praeui disse, quod interim multipliciter augeri vel minui posset cursus monetae ad quod precauedum futuram captionem vitandam, mutub sibi cauerent de computando sub certo valore tunc currenti.

i Et sic hic casus longe minus dubitabilis est, quam praecedens, quia hic indistincti siue tempore contractus monetae

cursus erat stabilis, siue nautatio imminem inutio, si qua esset supplenda. Fac id artol. in . Paulus. infin. de solisio. que communiter in hoc sequuntur Docto. . cet ipse Bartol contrarium velle videtur, in l. penui. g. si mancipia. solui. mat. mo. quem ibi reprobant uterqtae Im Ol.

quamuis Bartol. ibi loquatur, quando clligatio incipit a summa generali quantiti S, puta a centum libris reddendis in Frenis sub eadem aestimatione : nos vel

hic loquamur quando incipit a certas Icie monetae, putia rio. aureis sub tali si matione seu valore extri I seco tament: differentia non meretur nouam illictionem fieri, nec inducit disterentiam ris, prout nec ullam implicat diuersit:

facti, sed consistit in sola transpositio:

verborum, que idem utrinque significa videlicet ut debeat attendi valor extruesecus, qui erat tempore contractus, i eo expresius fuit.

Et ita rotunde, simpliciter ireui dicendum, qua uiuis super hoc Martiri

Iaudi.

517쪽

auden . tra istat. moneta coluin final.

: ensus colligi possit. Not obitat, quod di- ebam, urgendo p incipiti ii Verbortum bligationis, initalitatena let sonatum e contradita naatrii noni , qudd partes, identur habuisse te spectum ad ei tam peciem is uine ruin naonetae tallt sim, tuta respondetur plina , quod illa vera a non excludunt considerationem valoris extrinseci , cum sit de natura Iubstantia omnis monetae, aeque principalis δε etialia inter in agnates. In contra tibus matrimo talorum solet expendi, teste experientia Secundo, qu bd non opor- et Vrgere vel expendere partem verboum tantum, sed otiani silaaul l in ciuiale, de legibus de consequenter ea, in qui- us in cadem oratione fit determinatio ad certum valo rena extrinsecum.

Nola obstat, quod mentio valori Sextrinsect¤tis fit causa de ino instratiotiis, quia imbiat dispositive δ taxa ule, cum sit in verbis dii positi uis, S et i ita facile censetur inesse dispositioni per praedicta Digitur muli imagis valor expresili S. Non obstat, qud dialor coronatorum non creuerit, nisi propter deteriorationem solidorum, quia dico, quod licet solidi polle Lexcusi sint deterioris materiae, tamen sunt eiusdem valoris cie stimationis, ut veteres in laiora in omni contractu nec veteres solidi plus valent, quam noui in usu communi. Et sic auginentum coronati verum Mefficax est valet enim triginta nouem solidos, siue de veteribus, siue de nouis indifferenter:

isic multum phis valet in est 'tu tempore solutionis, quam valet tempore contractus. Et multum, non solum ex popinato, sed etiam contra tenorem contractus laederetur debitor, qui non fuit in mora Lluendi in termino couento, si teneretur oluere ad numerum secundum aestimati

sena praesentem, vi non secundum aestia

mationem contractus. Patet ad sensum s per ipsam rei evidentiam, quia nobiles non solent habere pecunias diu ocios as in arca, si dictus Baro habiti siet, verisimiliter non cauisset sibi de tot dilationibus soluendi, quis habere voluit, ut de fructibus e reditibus suis post et cum tempore

summam conficere.

Cum autum fructus 3 reditus conficiantur, cin pecuniam redigantur persbii dumi libram, quanti plus valebit

aureus, tant minus aureorum ex reditibus si is conficere poterit S. Contra, qua lat minoris valebit aureus, tant plures,

aureos recipere cibi uere poterit, sine exinanitione domus. Hinc satis app. retexpressionem certi valoris disposti ue&taxatiue factam in gratiam utriusque, ne si forte crescerent aurei, debitor nimium damnum pateretur,4 reditibus non sivia ficientibus cogeretur pa: tem patrinioni j v edere, vel usurissii ccumbere, e pariter ne damnificaretur creditor, si interim d

crescerent.

Nec est somniandum taxationem ii 2

lam referri ad bonitatem intrinsecam monetae tunc currentis, quia hoc est et contra mentem directam significationem Verborum, quae respiciunt numeruin&cursum solidorum, de bonitatem extrinsecam , non autem intrinsecam eorum

bonitatem , quae etiam impertinens cin- utilis esset, ad id, de quo agebatur, videlicet dotis debitae solutione in , cum in soluendis debitis, rebus acquirendis, non pluS alaant vetere S, quam noui solidi. Ex his promptum est nullo nego ν-γtio secundum quaestionis partem decide ire, de dote restituenda, pariter enim dicendum est efficax augmentum deducendum, vel decrementum supplendiana saluo quis dissim laic eadem sit aequitas, quae in mutui aestitutio e eadem limitatio adhibenda est, quae supra, videlicet, ut si aug mentum superuenerit mox post dotem

datam, ita qubd recipiens habuerat commodum.

518쪽

Inodum augmenti, non possit illud deducere: pariter si decrementum statim s peruenerit, non teneatur illud lupplere. Et ita debet intelligi decisio prudentissimorum viror tin Collegi Neapolitani, quam refert licet non sic declaret

eorum Co ega Matth. Afflet decis. Neopo. I9 . dotem mille centuna forenorum, qtiorum Ualor extrinsecus interim decreuit, debere restitui secundum valorem currentem tempore dotis traditae sic supplendo iaperue itim decrementum: quae est optima decisio, non in communibus Doctorum lacunis, sed in mera aequitate iuris medulla fundata quia gener habuerat omnio dum antiqui valoris diu ante superuentum decrementum. Et eodem modo a cendum est incollatione. Unde filia nuben, accepit a patre

myriadem aureorum, cum aureus valeret. O. solido S, tempore vero obitus patris va

let s. solidos, non tenebitur coferre praecise myriadem aureorum, sed sol sim in aestimatione, qua erant tempore dotis da is,&sic deducto augmento alioquin sequeretur quod pro viginti mille libris receptis teneretur conferre duo S viginti mille quies gentas libras Et pari r si sit in mo

ra conferendi casu quo debeat usura currere, secundum not.supra qu st. 88.135 cum

Tentvsurae, nisi pro rata viginti mille librarum , hoc nisi augmentum superuenisset post dictam dotem, ita qubd filia,

vel maritus eius percepis en comodum augmenti: pariter decrementum superuentum post conuersionem in rem eorum secundhm veterem valorem supplebunt, ut modb diximus. Idem in sintili-

- , lnis scriptis dum regesta mea volvo, reperi ante tredecim annosam ediscussam q. quae tunc erat in facto, Anno i 8o. dum aurei non valerent, nisi Is solidos,mu Iter dedit in dotem mille quadringentos aureos solares, cum pacto. quod in casum, quo non haberet communionem bonorum cum futuro sponso, redderetur ei

.vel suis soluto matrimonio, si allic E fluz MONETAE pris didenter Parisis hoc est, ad verbs ac

ratione denari j Parisiensis, vel παρα*Iσει- κῶν ad rationem sesquiquartam augmen ti, videlicet qubd tanta summa, quanta viro data. per eum recepta erat, redde, retur cum augmento quarta partis post quam autem matrimonium dili stetisset, tandem eo soluto cum omissa communione dos repeteretur secundum formanpacti,tuncque videlicet anno 1 32 aureusolaris auctus esset de decem solidis, valebat enim ex edicto regi, communi vis s. solido dubitabatur an totiden

I oo aurei cum augmento quartae partis non deducto secuto augmento reddi de berent.

Vidi ab antiquioribus consultisssimis huius supremi fori patronis responsum S conclusum, qu bd totidem aurei iis specie reddi debebant, non deducto augmento extrinseco, sed quantum ad augmentum conuentionale ad rationem denari Parisiensis, videlicet proportioni sesquiquartae, quod debebat attendi nos Valor praesentis temporis, sed valor, querat tempore contractus, ut sic haerede Viri ultra praedictos totidem aureos soluerent haeredibus mulieris quartam partem summae, quam praedicti aurei conficiebant secundum valorem tempore coitraetus curreruem ad solidum Ze librami

sic in effectu pro bis mille quadrirgentis quinquaginta libris tempore contractus receptis redderent ter milleses at ingenta sexaginta duas libras cum dii umidia, videlicet, 3 iso libras in dicti satire is pro sorte, is it libras cum dimidi pro dicto augmento conuentionali.' Et sic.quantum ad primum caput se videlicet sortis principalis aureorum, si aecuti sunt. communem erroiae adus id receptum , opinabantur eam essem erat a iuris veritatem. Dantum autem ad sicundum caput, videlicet augmenti coiuenti ex magna Murgente equitate cerfuerunt limitandum ad valorem tempcre contractus currentem quia tunc non irat verisimila futurum tam magnum ai

519쪽

reorum augmento, Si vir promittens augmentum sei iii quartum, verisimiliter inspexit ad valorem curretem tempore contractus, si cogitasset fore, ut aurei sic augerentur, nulluna promisisset augmetum, saltem non tantum Atqui si vera erat, seque iida communis opinio in primo capite, sequenda etiam erat in secundo capite, non sol tim ex vi verborum , sed etiam de iure S ex mente, laritatis ratione.

M tDe vi verborum patet, quia Vt Verbum principale dispositiuum redderentur refertur ad eosdem aureos numeratos .ua verba illa Gallica Aupris dude-u:er de in eadem oratione pol Ita, codem verbo principali determinata, referuntur ad eosdem aureos igitur eodem modo S pariter determinari debent, non alitem difformiter, l. iam hoc iure, de vulga.& pupill. cum Vulga. Tum communis modus loquendi denarius Parisiensis cum adiuncto ad Tationem siue proportionem ut hic talis est, quod non refertur ad aliquot denarios in specie, sed indistincte, promiscue ad augneentum quintae partis totius aucti, stile ad proportionem sesquiquartam summae Vel quan-ςitatis, de qua agitur, siue de quantitate librarum in genere, siue de aureis, vel alia

certa specie monetae agaturi

Cum igitur fiat mentio denarii Pa-hisiensis per 'modum proportionis cibi, 3νρris id est, ratam seu rationem, non

ignificat, nisi augmentum sesquiquartum unaniae, de qua agebatur 4 tanto magis sim non referatur ad solidos, nec ad li- , ras vel aliam summam, sed ad praediistos iure os in eadem oratione d determina-aone ei uidem verbi reddendi dictos au- eos addictam ratam Vel proportionem. it sic ipsa vis verborum sonat, qu5d eo ca

O quartae eorum partis, Se sic in totumni Leseptingeti quinquaginta aurei, qui empore solutionis valebit, valent tern ille nongentas triginta septe libras cum

tum, siue additamentum sequitur natu Fram aucti seu principalis, uniformiter eodem iure tanquina eius pars regulariter i. etiam. Se ibi Bald. C. de iure doli. I. quod in rerum. g. si qui Spost. de legat. l. late Curtius se n. consit .so Latius Albe. Blu.

in trasta. de augmen colum. 27. And. Tiraque l. in repetit. l. si Via quam vet. donatione largitus, num .i8i. Z in tract.ζe tradi. pro X. f. I. gios .l8. nume. l. tetigi in consu. I arisi. g. r. numer .q . text. in i inter socerum. g.

cum inter . ibi nec sperabitur portio, quae data est addita menti causa, de pact. dotat. Igitur sicut stante communi sententia debebant totidem aurei reddi in specie, non attenta variatione extrinseca, ita nec est a rib sequitur de iure, quod augmentum Illud conuentionale intelligitur de quarta parte totidem aureorum in eadem pariter specie, de sic in casum augmenti extrinseci,n5 deducto eo augmento, nec de principali, nec de additamento. Sintiliter de mente partium D rationis paritate liquet quias iuxta communem sententiam contrahentes intelligebant habere respectum ad numerum speciem aureorum, quod redderetur dos in totidem aureis, non inspecta variatione extrinseca, sequitur quod idem intellexerunt de augmento conuentionali, ex

quo pacti sunt de augmento in similibus aureis , non autem in illa moneta: quia clausula augmenti refertur ad proportionem sesquiqua itam similium aureorum consequenter sue eorum Ualor extrinsecus minueretur, silue augeritur, semper reddi deberent 7so. aure i, tam pro sorte. 71raim pro augmento: sic dicta consultatio, stante communi sententia, in qua partim fundatur, non potest

stare.

cum autem dicta communis opinio si simpliciter falsa sit , ut iobauim iis,

contrahentes ad valor a cxtrinsecum aureorum stabilitercurreten tempor Ccon tractus, etiam alio non Uxpresso , respexisse censeantur per praedidia, nunc Harum et , augmentum tam de sorte, quam

520쪽

s r.

de additamento deducendum esse. Plus dico, qtiod etiam si prima communis sententia vera esset, adhuc idem dicendum ellet in hac hypothesi, ex quo facta relatio ad denarios, S sic partes cogitauerunt de valore extrinseco, seu de quam ita tedinariorum res alta 7ate ex aureis, quo casu Marum est, quoi debet attendi valor, qui ei a tempore contractus. at sic hoc casu non tenebantur haeredes viri in effectu reddere usque ad una naam i9JI. librarum cum di. nidia, sequendo com munem octorum errorem, nec usque ad

3761. libras cum dimidia, secudum di ctam consultationem , sed sollim usque ad so61 libras cum dimidia, videlicet,

et so libras pro sorte S 67 a libra cum dimidia pro additamento conuentiona li , ut pro 'toto suffecerit reddere mille trecentos sexaginta unum solato , cum quinque solidis Turonensibus et quia in aureis Vtrunque, tam OPS recepta, quam additamentum reddi debet, ex tenore pacti, dispositione iuris, d. l. inter socerum, s.chm inter dedit et o superuento&inopinato augmento per praedicta idem in similibus. Ad ea, quae dixi supra numero 392. quod duo sufficiant, adde Petrum Paulum Parisium consit .s . consit.

3s libro primo. Quinto loco occurrit quaestio sequenS. SUMMARIA a Depositi ingenere periculum ad deponemremflectat, si recipientis mora interue

a lepsitu ad miserum abit in credia

rum.

Depositarius dominu est,si depstortim

test. Depositum cum facultate utendi ad Dium tempus naturam mutuis it. At gmentum anflectet ad Reum,qui est in

Consignatio habet realis solutionis effectu, o quando hoc rerum tu Io. MONETAE Deponens non sentit commodum depina

Negligens non debet esse melioris conisetionis quam diligens.

stis, illa 'gen ad retrastum, veli te demptionem fundi consignauit pene actuarium , vel mercatorem mille aureo S, dum autenaciis protrahitur eo-rtim, aestimatio de quadraginta ad s. solidos augetur Rei pondco, si est depositum prina gradus, de quo sit pra quaestio. l8, nume. 6ῖ et nulla est quaest .chm steteriti in dominio de periculo deponentis, vel eius qui est in mora.

Si verbe si depositum secundi gradus,

scilicet ad numerum, quod abit in creditum periculo recipientis , uti certi condictio in fin. cum l. seque n. si certum peta tunc est et verum depositum, scilicet in meram custodiani, ut teneatur depostarius in dilate mox cum petetur reddere,& sic non habet ius tendi summa deposita& deposita, prout manet deposita, videlicet in genere quantitatis pure sic dolbitae in abstracto. non in concreto speciei seu corporum, per not. supra nume

Et adhuc idem, quia licet interim de ypositarius fuerit domamus corporum, quibus potuit uti, tamen astrictus fuit eadem corpora vel sina ilia sena per tenere parata: S sic non potuit uti, sed, ut verisimile est, semper totidem similes species ociosas¶tas tenuit,& sic non debet teneri, nec supplere quidem decrementum, si quod interim acciderit, etiam si salarium custodiae recipiat: nec poterit deducere augmctum quod superuenerit, sed praecise totidem numero similes species reddere te-lnetur, sicut obligatus ad tot aureoSprmcise, cum pacto, ut nec augmenti, nec decrementi ratio habeatur.

SEARCH

MENU NAVIGATION