장음표시 사용
641쪽
sexaginta marauedinos praesentes, Miu- xta alteram triginta se marauedinos. Hinc manifestum apparet, quod quicunque fatebitur praenominatam legem Par-etitarum debere intelligi de Marauedino antiquo, quem lex styli ait fuisse aureum, appendere I ex illorum , qui biis tunc tebantur, debebit concedere, singillumina rauedinum contentum praedicta l. Iis. debere esse ponderis unius Castellani aurei, conformem in pondere solido Iu-
stinianeo, licet eius valor per minuto ma-raued nos accreuerit, vel ratione temporis legum nouarum immittatus fuerit.
Concedet etiam, marauedinos praediistae l. probe ad Castellanos aureos S solidos et ustinianeos esse reduetos quamobrem exigua erit differentia inter opinionem, quam prima liti ius operi Seditione, quantum ad istam illationem sustinui S eam, quae deinde ma an cum respectu an otata fuit in contrarium verum in idem recidit, si veluti sensi lex Partitae intelligati ir de hsmarauedinis aureis, quos antiquos lex styli nominat. Septima illatio debet notari, quantum ad i. 8.tid. 7. pari. 3. in qua litigantibus per . tinacibus poena constituitur certorum Marauedinor im pro mulcta pertinaciae. Qui mea sententia non debent esse Cata ellani aurei vcluti sunt alij plurimi , legibus Partita iam conrentici nam in alijs casibus procedunt di istae leges cum intentione interpretandi ius commune. Hoc in casu intelligerem huiusmodi arauedi nos iuxta aestimationem, quam Jaabebat marauedinus aureus vel honus, aetate Regis Alfons decimi nempe sex praesentis ἴ-tatis, vel decem iuxta aliam computationem, cui faue l. i. tit. . 23. i. fori, qUaecontinnaci coram Rege citato S co uento, eandem poenam centum marauedinorum costituit, veluti praefata lex l arritae. Marauedinos alitem legum ori, semper intelligimus ex bonis, nempe aut eis qui cursum habebant aetate regis Alfonside cimi, eius coetaneorum per summam nurnorum
Iuxta hanc ratione debent intelli gi, ma
rauedini contumacib. in poenam constituti, l. I. r. φ. q. ti. i. . r. fori,&solidi, quoi si ibi fit mentio, iuxta id, quod annotauimus de valore S aestimatione solidorum. Haec disse interpretatio praedictorum arauedi-NOrum, nempe quod intelligi debeant ex bonis, colligitur eXl. 4. 2 . SI 26. styli, quae respectit habent ad mar auedinu bonuri gis Alfonsidecimi. Eande opinione susti
nuit Hugo Celsus in Repertorio verbi
Emplar enneto, licet istς cotumaciae aliter dirigant alijs in locis, iuxta cosuetudine.
Odiaua illatio pertinet ad i. J.tit. 8. par 3 ubi constituit poenam centum marauedinorum in uno calui dece in altero, quando pos Telsor restitit impedit, ne fiat. vel exequatur locatio. Istimarauedini debent intelligi ex bonis, nempe ex ijs, quorum praecipue usus erat atate Regis Alia si decimi qui erant aurei, vel aureis aequales, iuxta estimationem, quam insecuti sumus δέ expendimus. Hoc probatur ex eo, qud di praefata lex non est decerpta ex iure communi, Reque ex alijs, quas ego Vidi 'quamobrem illam sum intellecturus, conforme monetae Regis, qui eam signari iussit, nempe Regis Alfonside cimi.
Nona illatio spectat ad i. ro. tit. 2'. parta; . ubi in casu refugi ad Curiam, ex reputat iudicat eum pauperem , qui no possidet valorem viginti marauedi norit, qui si debeant intelligi, iuxta monetam regia, quam lex condidit nam quod ad eam unina 4, iuxta id cuius in praetentiar ire miniscor, no possumus en referre ad alias leges antiquas singulus arauedinus valet decem praesentes, Vel sex bonos, iuxta aliam rationem. Supputant igitur praedicticio. marauedini, ad minimum sexcentos&4iginti marauedinos praesentes , singulum ad io. denariolos, qui tunc tempori, valebant in regalibus argenteis eiusdem quo moderni sunt poderis vltra o RegaleS, qui ea aetate plus erant, quam hodierno
tempore, so oo .marauedinorum, considerando precium omnium alimentorii V
luti probauimus ex tigi. antiquis lauius rogni δέ in praesentiar si aestimamus inope,
642쪽
qui in casu restigij ad Curiam non possidet in bonis 3 ooo. naarauedinorum.
Quantum ad id, quod quispiam sit obligatus se pauperem ac inopem decla Iare, ait i l. tit. s. lib. r. fori. Qui habueris in boni cenim marauedinos, non obligatur se pauperem ac inopem declarare Marauedinos istos intellexit Montaluus singulum pro ro marauedini nostri temporis: Verum per aliam rationem aes imo singulum ad sex marauedinos praesentes. Erant Ve-Id tunc temporis centum marauedini l6ge maioris valoris, quam hodie quinquaginta ducati, prout omnia exiguo precio
Sic etiam, quantum ad id spectat, quod quispiam ob paupertatem nequeat esse accusator, ait l. 2. titul. I. part 7 illum esse pauperem, qui in bonis non possidct quinquaginta marauedinos. Ista ex fuit decerpta e l. nonnulli ff. de accusationi b. pro hoc effectu constituente quinquaginta aureos, qui iuxta communem iuris opinionem, contentam in legibus antiquis debet aestimari pro conformitate illius aetatis, qua leges fuerunt conditae, sustinendo id, quod probaui cap. 3. debet ex pondere auri singulus aureus appretiari ad duplicem ducatum, vel ad quartam partem nius unciae auri, in argeto ad viginti octo Reates,sue Regales, amplius: quandoquidem singulus aureus valuerit absque aliqua contradictione, viginti quinq; denarios, efficientes argenti tres uncias cum dimidio, Mamplius. In moneta rea, singulus aureus valebat mille quadrates, vel qua trino qui fere totidem supputant Marauedinos ex ijs, qui hodie ex Castellavsum retinent. Haec ipsa declaratio, qua est vera S genuina, l. nonnulli applicatur ad legem Partitarum 4 intellexerimus, auctores illarum voluisse aliquam innovationem facere: verum cum illorum mes fuerit declarare aureum antiquum, pro
precio Z valore solidi Iustiniani, debemus praedictam summam aestimare ac C- ducere ad quinquaginta aureos Castell, nos,& ad eorum a C em, iuxta il la quae si perius annotauimuS.
Decima illatio est circa I. g .lit. 2. pare . 3. ex qua interpretando authenticam iusibreuiores C. de sententi j ex periculo recitandis, dicit: Quod causae infra decem marauedinos, sunt S debeant reputari breues: ita ut nequaquam oporteat pro iulis actionem instituere. Ista quantitaS non erat taxata iure communi, veluti apparet ex eo, quod notatur ex dicta authea. quamobrem intelligemus, aestiniationem c o formem esse monetae marauedinor primcipalium, cursum aetate, quo lex fuit condita, habentium, nempe bonorum, iuxta Vnam computationem ad decem pro si gulo , aut ex iuxta alteram, ita ut essent vel cetum, vel sexaginta marauedini, quitum temporis pro ratione exigui precii
rerum necessaliarum , tantum conferebant, quant sim hodie duo ducati, ampliuS. . Undecima illatio est admodum manifesta, quo ad i. 9.tit. . pari. . de donatione, . quae fieri potest absque insinuatione adiquingentos Marauedinos aureos Lex illa decerpta est ex l. 1 ancimus, ct ex l. pcnuit. C. de donationibus, ubi fit mentio quingetorum solidorum, quorum singulus tum temporis pondere adaequabat unum Castellantina, vel sex tam partem unius unci lauri: Si sic lex Partitae debet intelligi iuxta eandem aestimationem, ut singulus M. rauedintis aureus, sit unus Castellanus, Veluti tractauimus lib. i. variarum resolutio,
Duodecima illatio deducitur pro intelllectu l. r. iit. li. pari. 3 ubi in causis infra decem Marauedinos defertur iuramcntum, iquando adest probatio unius testis. Qua titatem istam ius commune reliquit in ambitrio iudicum: quam obiem no erit inc ueniens, subinde intelligere marauedinos istos per solidos Iustinianaeos , qui sunt Castellani aurei, tametsi proprius in teli ctus referri debeat ad mar auedinos aetatis, Regis Alsensi decinii, quorum sex appendeban unum Castellanum, velliti tractaui inus in j gliae hactenus explicauimuS. Decima tertia illa. tro deducitur ad inteI. ligentiat. I. 7. 3. δ aliarum quatuo sequintium.
643쪽
trum, titu. 2 o. MI. I I s. titu. 39. pari. 3. Vbi fit naentio Marauedinorum, appreciando tributa quae ex pritii legiis ex alijs constitutionibus,3 sigillis penduntur in Curia. . Istos Marauedinos eosdem intelligo, cuiusmodi usiim habuerunt aetate Regis Al- fonsidecimi, patito ante seculo parentis eius Regis Feinandi, neque intelligi
debet per monetam auream vel argentea, prout dicit eadem lex Is.litat 9. par. J. sic
debent sali mari Marauedini legum in partitis contentariana, haud enim interpretantur certam monetam iurisco inmunis, legum Romanarum, neque tractant de Marauedino aureo. Decima quarta illatio pertinet ad I. 34. titil. 6. pari. 3. quae Ad uocatis salarium appreciando, ait: Maius salarium non excedat centum Alarauedinos. Isti Marauedini debet aestimari aurei, singuli adpondus aureorum antiquorum, nempe adduplum Vnum , vel dilos ducatos simplices, prout dixinius nani lex ista decerpta est, i. i. g. si cui .ffide varijs&extraord. cognit. vel ad minimum debet aestimari singulus ad Castes lata una, prout tractauimuSadl. 2.
Fit mentio in aliquot Castellae regni
historijs, cuiusdam monetae, quam Fran- cum nuncupabant. Francus iste fuit aureus, ct valebat decem Regales argente os eiusdem ponderis cum i)s, qui hodie cursum retinent, ct odio habent unciam unam. Erat Francus sexta parte minor duplo Castellano eius statis, quem capit Cisto extendimus, prout deducitur, ie- ne colligi potest ex quadam ordinatione, quam condidit Rex Ioanne eius nominis primus, in Viruiesca, anno Ii 87. ut Fracus appenderit aliquid ultra ducatum, ex ijs, qui nostro tempore usum retinent. In priuilegi j quoque S legibus horum regnorum fit mentio Petitorum, e monetarum in materia contributionum,& debet intelligi , ito singulae monetarum istarum aequitia labant quinquaginta coronatos, Vulgo Corna dos nempe octo Marauedinos praesentes, octo Corn ad OS,
quod probatur per aliquot scripta&mO
numenta nobilitatum Se distributionum, ex quibus praedicta resultat aestimatio. THEMA CAP. VII. De mutatione monetae quoad pondus valorem eius.
materia ex Fafuerit gnata. Aristotelis locus expenditur ad intellectimi Iuris o isti in I. s. si de contrah. emptione.
Pecinia, an possit pluris stimari in priua tis commercijs , quam publice sit an
De cum bio ad pecuniaepermutationevi, ct de campsytbig. Nimi muta an sint cudenda publicui pensis. Princeps an sit mutare pecania ν
CAPUT VII OBiter superilis non semel diximus, .
in his Hispaniarum regnis numi iam a tum pondus S ualorem mutatum fuisse regia quidem authoritate. Idcirco quaeritur, an ea mutatio licita sit,&iure fieri possit. Et sane quoties mutatio monetae fit, quoad pondusi eius valore, plane omninb licita est, nec in hoc aliquid potest controuerti. Etenim si numisma tum aureorum podus augetur vel minutitur, aequum erit, quod valoris, a caesti mationis fiat diminutio, vel augmentum: i. t Erit igitur huius quaestionis controue si a in hoc, an numismata pondere eodem possint quandoque pluris aestimari, 4alere aut horitate principis p cui quaestioni. Milla accedit, an moneta cudenda sit expensis Reipublicae, vel principi spEt quibusdam visum est, numismata
644쪽
non pluris esse aesti inanda regia aut horitate, quam aestimetur,& valeat ipsa in assa auri, vel argenti, aut pondus, ex quo constant notatur inclo ex Accursio ibi. ff. de contrai n. empl. ubi de pecunia uiris consultus inquit, Electa materia est, cuiuS Publica ac perpetita aestimatio difficuliatibus permutationum aequat Ita 2 qua iri itatis subrieniret eaque in ateria forma pub- lica percussa, sum dominiumq; non tam ex iubst alitia praebet quam exri hiantitate: nec ultra merx utrumque est, sed alterius precium vocatur. Hactentis lucis contul-ttis, de cilitis intellec tu paulo politraetabitur, ut videanaus, an id ic probetur opinio Accursij. Sectindo ad hanc rem adducitur tex. in
l. i. C. de Veteris nil mi ima potest quo in loco apparet, iatrinis mala elle ubique cudenda & expendenda, debitii pondus ia-bentia. Sed ea contri uti nihil aliud probat quam quod numili nata publica perculi a aut horitate, debeant este iusti ponderis, de debiti, nepe eius ponderis, quod Iege publica fuerit diffinit una no tamen sequitur ex hoc, quod numi sint habituri
eundem valorem, quem valet ipsa materia, ex qua fuere signati. Tertio in idem tendit text. in . 2. C. eo. titu. de vete numis . potest iuxta Accursij interpretationem, quae videtur probare, quod diminutis numismatis quoad pondia quidem, etiana eorum aestimatio diminuenda sit. Sed nec hic textus ii id quain urget est etenim eius sensus iecundum Bartol. qu bd minuta aestimatione solidi,
nainuitur aestimatio rerum quae venduntur ad solidum, sicut itidem cotingit, ubi
aritimatio monetae augetur&crescit. Naeadem ratione crescun precia rei una omnium , quae eadem Oncta emi solent, quemadmodum notant Ange. in l. 1'aulus.
U. de solutio Purpur in .chm quid. f. si
Certunt peta. num e .i nod verum est, Scprocestit, ubi omnes monetae minore S pari proportione augentur, vel minuuntur: tunc enim precium augetur vel minuitur omnium rerum Uniformiter, diminuta,
vel aucta istimatione omnium monetaru :
atque ideo prcium rei una, cum sit uni sormiter variatum qui pollet veteri precio. Quod si una tantu in species aurei, vel numismatis minuatur, reliquis in Onet S ma'nentibus in statu suo : tunc precia rerum manent in priori statu respect u alia ruinnione tarum stantium: respectu autem aurei ni inuti non minuuntur, imo augentur rerum precia. Sic econtrari,in augmento uni iis numi respectu alloruin qui non fuere a ueti, precia rerum manent in eod ita tu, respectu vero inius aucti numismatis, Precia rerum minuuntur, quemadmodum eleganter considerat Carol. Molinae. de contractibuS,q. 93. nu. II 6. Quarto huc pertinet l. 3. eod. tit. C. de Veteri num lima potest de citum extat, num ilinatum precia ubique debere eandem aestimationem habere, deniq; 4nis ornae. Sed is constitutio eo tendit, ut ubique eadem sit aestimatio, idem sit a lor eiusdem numismatis, no tamen sequiti tur ex hoc, quod tanti sit num us aetii mandia Publica aut horitate, quati aestimatur ipsa materia, ex qua coniicitur.
Quint. haec ipsa opinio deducitur ex
c. quanto. de iureiur. quo in loco api'aret, principem teneri omnino monetam cu- , de re, publicam facere ea lege, ut valor iuxta podiis ei costituatur alioqui si priliceps posset pro sua libid Ine preclum Onstituere num is quodcunque ponduS auri vel argenti habentibus: iura metum illud, quod tanto conatu Romanus Pontifex illicitum est e censet, Linime foret ulla ex Parte reprobum, atq; ideo fateor, huc decretalen decisione admodum urgere aduersus principes, qui hanc lege in nequaquam obseruant in num limati Scudelidi S. Caeterum contrariam sententiam plurimum comprobat ratio ab Ar toteled
aucta libro . Ethicor. cap. . S lib. I. Politica P.6 ii qui enim, nuruum lege consili IC, ac tuam vi in retinere, non natura. Si
quidem ipse princeps, pla Rel publica, denique ipsa lex num una conitituit a que ab eo num lima dicitur, quasi ii omisma. νολι id est lege, aqua plectum v lorem certum accirit: cui ut tu e libera po
645쪽
restas est, num os semel percussos inutiles
osti cete, ac reddere. Haec Aristoteles, quolibet non temere argumentari. Nam si non
natura ipsa , sed a principe tamismatavim&potestatem accipiunt ab ipsoque
lagem reuocante inutilia effici possunt, . profecitd non tanti aestimatur materia ip- Datiri, vel argenti, qiranti tria; us ipse: cum si tanti est irra arctiir natura ipsa non lege, precium c vina nuntias haberet. Huic ration i Plutarchus suffraga ur in Phocicitiis vita scribens, num OSCO SED
si prest filiores, sui in minoi i materia plus valoris, ac precij coinplectariar. Simili fere ratione suffragatur textu Sin l. Titiae. ff. de auro S argento legat ubinuit consultus respondet, legatis alicui decem pondo auri, satis iuste legaturn solui, si vel aurum, vel precium auri praestetur idem probatur an l. i. g. vltim .is. Od.
iiiiii. Etentia: si pecunia, qua aurun ip sum a siti matur, urca quidem tanti ponderiseiset,quanti ipsum aurum, nulla subest et ratio cur haec ut diuersa ab ipso Iuriscon illo nominentui' siquidem nullo discrura in e constant. Sed nec istae ratio ne Saduelsus principum censores omnino Vrgent. Locus equidem Iurisconsulti diuerta censet aurum e pecuniana, Vel num os aureos, S merito. quia numi propter
formam characterem publicum ania saa materia iudidistinguuntur: quemadmodunaulatim probabitur. Sic locus Aristotelis recte intellectus eum sensum habet, ut pluriirum intersit, Sitne massa metalli nformis S rudis, an in num os redacta. Hoc enim ct ipse Aristoteles explicat eleganter in'dicto ca. 6. Nam clam inquit, quaeque necessaria non facile posset ultro de citro comportari, publico gentium consensu constitutum est ad pernilitationes facie das, vitale quidam inter se darent de acciperent, quod
cum esset ipsum ex genere rerum accommodatum ad usum vitae, facile tractari posset cuius modi est ferrum de argentum, S si quid aliud euis generis habetur, quod initio magnitudine ac pondere sim-
pliciter erat definitum postremo etialia charactere fucit percussum, ut homines luberi essent 4 lollicitudine examinandi,
nana charactere quantitas num significa . tur. Haec Aristoteles . Ex quo primit m adnotandum est, aut horitate publica ei cium fuisse , ut numi certam habeant Seponderis, aestimationis rationem, Viae ex ipso charactere, Torma constet abiaque alio examine, quod quidem necessarium foret, si massa auri, vel argenti daretur absque publica forma pro aliqua alia reau humanum usum necc si aria. tro fit, Vt licet ni .mus eiusdem ponderis sit curiis Se ipsa materia, ex qua constat: γtamen admodura utilis fuerit numismatum vitis, ut absque alia hominum sollicitudine constet ex publico letaractere, quanta sit eius materiae ae tin3atio, quod manifestissime At illo teles eae plicat. Deinde constat ex eodem , Samum ipsum authoritate publica constare, non tam ecsubstantia, quam ex quantitate ita enim ipse legenduin eis te censeo, In l. i. f. de con
Et anali uidaeus inibi, ex ualitate legerit. Est enim sensus, qu bd in numisianὶ ipsa iii bstantia materialis non consideratur, sed quantitas id est, valor imposititius publice N perpetuo colis litutus: quam equidem qii antitatem, publicana ierpetuam aestimationem vocavit pauli, ante idem Iurisconsultus. Quantitas igitur ab eodem appoliatar publica illa numis ratum aritimatio, qua intelligitur, &significatur, quanti numisma quodlibet locabile sit.
Hinc sane deducituri iusqti aestionis definitio, an aliquod aure si numisma possit permutari, aut vendi pro numis argenteis, pluribus tamen quam lege, aut publica aestimatione fuerint definiti Et, quia isthaec aestimatio numismatum pub-lica est precia cuiusque rei publica lege constituta, non liceat peruerterg,
quibusdam visum est, non post e vendi pecuniam carius, quam lege valeat nisi excessus ille recipiatur ratione offici j, vel
consuetudinis, vel eius, quod e re interfe
648쪽
tersit ipsius recipientis illum excessum ratione damni emergentis, vel probatissimi lucri cessantis. Sic etenim censet doctissimus Ioannes Ioannes a Medina de restitutione: ubi de cambijs agit. folio is . sed ut haec quaestio facilius intelligatur, aliquot subi jciam conclusione S. Prima conclusio. Pecunia duplici ratione in inprecio habetur: lcilicet tanquires S tanquam signatura numisma Probatur haec ast ertio, quia valor metalli, nec petit, nec mutatur proptereὰ, quod sigillum publicum impressum habeat siquidem aestimatio publica in id tendit, ut ea obseruanda sit, quoties illud aurum, vel
auri massa, ut numisma expenditur. Hanc denique conclusionem eleganter exponit Dominicus Soto libro septimo de iustitia&iure, quaestione r. cui suifragatur Iocus insignis apud Iurisconsultum in I. Ilumismatum. s. de usu frui: t. quo in loco Vetere num ex auro forsan purissimo percussi, ut gemmae, Se preciosiores res ita seruantu , 8 custodiuntur, ac stimatur, qu bd usus fruetus potest in eis constitui sicuti in rebus usu non consumptibilibus.
Secunda conclusio Secunddin metallinaturam poterit iuste numisma aureu, Vt aurum', permutari, aut vendi maiori
precio, quam sit illi Republica prs taxatum: modo augmentum illud sit exiguum. Hanc opinionem tenuerunt Sylvester Verbo, Vsura. . g. 3. Dominicus boto indicta quaest.2. Caietanus, licet dubius intractatu de Cambijs cap. 6. Huius casus erit e X-emplum, quoties numismata aurea dantur. venduntur ad deaurandum, adornamentui ad annulos, inaure S torqueS,
his similia conficienda, in hac etenim specie locus non est publico precio, quod
tantum obtinet, ubi numismata permutantur, c in commerci j sex penduntur. Qua ratione tollitur Ioannis Medinae opinio, quae contrariam huic sententiam ρο- tisis admittit. Quod est maxime notandum. His adde Aymonem Crauetiam consil.6. nume .is. de sequen. qui lac de re nou-
Tertia conclusio. Licitum nihilomiansis est, numismata ut numismata sunt, α
ea ratione, permutare aut cambire, nonnullo ab alterutra parte cocesta alteri precto. Haec probatur. Nam licet primus Scproprius usus pecuniae si ad emendum vendendum, ut sit alterius rei precium, iuxta l. i. ff. da contrahend. emptione Aristotelem libro i Politi c. cap. 6 dc quoad hanc partem uni liceat transgredi eius cellimationem a lege taxatam est tamen alter pecuniae usus impropriu, nempe ut permutetur pecunia cum pecunia, ct ad hoc non habet a lege taxatam ce tam quantitatem, nec valorem, ut docent Sancitus Thomas libro secundo, de regis mine princi p. cap. l . Sylvester verb. Vsura, . quaestione 2. 3. sic sane licet proprius usus calcei sit ad tegendum pedem: alter tamen eius usus improprius est, ut cum aliare permutetur, sicuti ex eodem Aristotele deducitur in dicto cap. 6 de cap. 7. Hoc ipsum hac in re Se Caietanus adnotauit in tractat de cambi j S, cap. 7.d inde commutatio ista pecuniae ad moduluxtilis est Reipublicae, dum num utarius auream pecuniam dat pro minuto argento, aut vice versa minutum argetum pro aurea pecunia. Contingit enim saepissime. utiliores esse alicui minores uinos a genteos ad faciliorem usum,ec expensas, quam aureum numisma atque itidem alteri erit utilius numisma aureum ad translationem , quam argentei minuti numi. Qua ratione ob faciliorem ac commodiorem usum, est utilis valde iit haec in Republica permutatio. Ideo mirum non est, si perniittatur, mercedem aliquam dari his, qui labore proprio, industria paratos
teos ad huiusmodi cambia mod precisi hoc tenue sit, ne fraudibus locus aperi tur Plaesertim constat, hoc licere put licis campsoribus, ministris Reipublicae, ab eaque constitutis. His etenim hoc licere asseuerant nostri Doctores passim, quoru meminit eos sequutus Laurentius Rodulphus in c. consuluit. de usur. in repetit. quaestio. 26. Ioan. Lu P.
649쪽
Iup. inc per Vestras notab. 6 ing. nu- me. ,3 de donatio. inter virum S uxorem. FlotentiiIuS .Palte, illi . . cap. 7. g. 7. Olaradus de contractibus, quali. 99 qtior ulnopinio communis cit, ecuus una Sylvestrum vel b. vluia . g. 7. tamen si praemittant se tradiare temta quoad publicos campi bres mon tamen negant CX- prelsina, idem licere pii vatis personis. Sed Caietan .m tracta. de cambiIS, cap. . in specie asterit, non elle hoc ambium licitum priuatis, sed tantum his, qui ab ipsa Republicaiunt ad id munus electi mutusco trai 1um by luelle in . vel b. Vsura . g. I. probate mihi visus est, idem tenet maxima ratione Dominicus Soto ind. quae-
Etenim si haec permutato genere suo pecunia aestimabilis est, ut conifat, nihil urget, cur non sit licita cuicunque etiam Privato, quod equidem verum est ex ipsa
natura rei: nisi ex huius cambit vlum priuati Sinterdixerit: tunc etenim nemo PO-
terit officium hoc exercere, nisi is, qui a Republica fuerit eleetus: alioqui mortale
crimen i S committeret, teneretur ad restitutionem lucri ex ea re percepti, scuti ipse Domini. boto probat in d. q. t. sic lege regia I. t It tu. S. lib. s. ordin. interdictum est
officium istud prauatis,4 omnib', nisi in curia principis habentibus ab eo specia- Iem commetisionem S licentiam : in alijs velociuitatibus de locis permittitur his, qui a collegi Decutionum fuerint nominatii electi. Hac lane ratione dicti sunt ab initio Camplores hi, qui paratas
habebant pecunias ad permutandunt In Oreypro inaioribuS, dc Vlce Crsa malore pro nuia oribus seruata compensat 1Ο- ni S aequalitate. Habuit verti haec dictio originem a verbo: Cani bio, id est, per muto: inde vetera illa campii, cam Pium,&campio, camplas eadem signi licatione authoi e Pristiano lib. io. cap. 1. qui CX Enni OcItat Leucatena cana plant, id est permutant. tradit Andr. Iraqu. lib. l. de retractu. F., Q. In princi inde camplo reS. Cambium
autem dicitio non est a Latinis rece- ata: tametsi utatur eadem libri seu dorum
aut hor in c. i. g. si quis dominus, quo tem-pO .m Iles. in c. i. g. chm autem de contro. inuestit. ubi sal d. notat, Cambium D
se permutationem non tant sim peciei ad speciem, quae proprie est permutatio med speciei ad genus: ut donaus cu frit mento, Setiam generis ad genus, notat Iason in l. s.colum. vlt. ff. de rerum permuta scd regia Partitarum lex. I. tit. 6. pari. F. permutationem cambium appellat. Illa verbmerces, quae campsori datur pro permutatione pecu niarum, di ista est a Graecis Collybus: S inde capso res Collybistae, quod Budaeus adnotauu in l. vltim. T de pigno
Dicti etiam fuere Numulari j. Sedi
argentari; qui trapegitar, Z mensulari j appellantur, non tantum pecuniar si permutationi dedere operci maiorem siquidem simul negotiationem exercebant. Nam pecunias custodiendas accipiebant, propriasque Malienas cenori dabant. Unde apud Plautum argentarius pro foeneratore accipitur. His solebant in publico ad longum tempus tabernae locari, a qui tabernas argentarias. f. de contrahend. emption . quo in loco labitur Accursus, dum interpretatur argetarias taberna S, in quibus argentiam venditur. Iidem argentari j mensas publicas&officina Romae in foro habebant , prope Castoris aedem , ex Plauto in Gurgulione in Persa in Asinaria. Terentio item in Phormione. Qua ratione argentari fore cedere dicebantur, cum tabernis, id est, mensis suis cedet tes, alio fugientes habitatum migrabant, fallebantque creditores: quod longius explicat Guillelmus Budaeus in . si homine. ff. de post si quoties ubi Iurisconsultus huius loquutionis meminit. Dieti etiam fuere argentari collectari a colligendis numis in . quisquis. C. si certum petat. Vtiexplicat Alciatus in libro . dii punctio.
riorum officium & ministerium catis ampublicam habebat, i. argentarius in princi p. f. de edendo. Nam isti lationes conficiebant, ad quarum fidem recurrebatur l. Praetor ait cum l. seqv. q. de eden.
650쪽
notat de his aliqua Carol. Molinae des io , ut praeter valorem materiae, SIMII
Ad propositam ab initio quaestionem
rhirsus accedens illud ex in taliis adito tabo pis maxima aut horitat', te X. in c. quanto de in eiurando nuinis mala expensis publicis essecti denda, nec pitiris fore aetadum legi ramum expensa Ium precium is rei constitutum, quod illicitum est deinde consi lius est, ii umi sinata expensis publicis perctui, de eundem habere valorem, quem ipsa habet materia: SI tamen consuetudinem ciliu paulis ante meminiuili manda, qu .am materia ipsa absque pub- mus: non Ita contia Iam iuta opinlico chaiae ei aestiniaretur. Hanc sententiani probat glosi'. in . l. i. f. de contrahend. emption arto in l. atrius .il . de solutio. r. colum Idem Bartol. in l. qui salsam. F. de falsis, cini. i. g. vltli44. F. de auro de argen. legat. cuius opinionem Commune n e se fleuerat Curtilis Iunior in
l. 2. g. muttii, num C. it. s. si certalia peta ubi
Bartol eandem opinionem probat, aenet, quam etiam sequuntur Matthae AD fiet decisio. 9o. eieti Vel iuga in specu ut admittenda non sit La etenim principesi plos excusabit omnino. Sic in his regnis apparet ex pragmaticis constitutionibus , quarum in primis huius operis capitibus inentionem feci nata S, consuetudinem istam plane seruari in numis argenteis, , aureis: tametsi modo ob duri penuriam pluris aestimemus,&faciamus aurei num innatis materiam, quam nuntiis ipse lege regia sit aestimatus atque ita hanc sententiam, quam rein Ioprincipum, titu. demutatione monetae cepit Onluetudo, crebriorem esse asserit Marolus Molinaeus des Contracti
Nihilomin)s contrariam exponimus, conclusionem qua constanter asserimuS, posse principem in cudenda numiserinobseruare legem, ut aliquid lucri percipiat pro ratione ex pentarum, quae fiunt ta ipsa moneta signanda. Non enini tenetur princeps proprijs
expensis num os percutere. Idcirco poterit a principe nuntismatum precium taxari ultra ipsius materia aestimationem: quod consuetudo iam dui toto in orbe Christiano recepit, secunduna Innocen. Abba. uum. ii tmol. colum . . cibi Doct. ind. c. qtiant O. desilire iuranti. Imol. in c. l. Paulus. T. de solutioni. imo die hac con- su et udine Bartol. ple testatur in d. l. r. f. mutui ac Martinus Laude iis in tracta. de
Boer. decis. 327. nume. . Albertus Bru-nus in tracta. de augmen.& dina inuti conclusione ultima, colum. I. qui eandem approbat, bimi crum id sit exiguum. Ego vero hac in re non video, admodum urgere contra principeS, text. ind. c. quanto potuit enim in ea specie detrimentum in numismate contigisi eo pare videtur Gabriel in .senten decisio. f. quae ition. 9. Colum. 2. quin&idem Innoc. Abb. ali)1nd. c. quanto. hoc principi licere arbitrantur vltra expensas neces
alas, quae fiunt in cudendis numis, si ipse princeps sit in aliqua inopia constitu
Nam adsibueniendum publicae neces stati, publicisque impensis, poterit pluribilone tam aestimare, trana nuncis malum matella a iiiiii e tur. Im,Se hoc plana quandoqtie utile Reipublicae est, ne pecunia aurCa. Vc largentea extra regnunt, aut
extra pr incia in exportetur , quemadmod trana admonent ipje Innocen. Guid. Pap. in d. c. quanto coluntar constat sane
ex constitutionibus Henrici Regis secundi, Ioannis primi, ob publicas nec et Diates ab ipsis Regibus numismatum precia augmentum accepisse. Sedrae Onsensu populi, aut ciuitatum regni, etiam absque publica inopia poterit idem princeps e ficere, secund sim Innocen Panor mitan.&alios ind. c. quanto Romae itidem hoc facio olim fuisse ob publicam inopiam ab ipso senatu, testatur Plinius