Commentarii in epistolas Pavli ad Timothevm dvas, ad Titvm vnam, ad Philemonem vnam, scripti a Nicolao Hemmingio

181쪽

in ipse a non m incertis diuitiis spes fixa

Bene apere, diuites fieri in

Donis operibus, facile tribuere,

libenter communicare thesauurizare ibi undamentum num in futurum, ut apprehen

inendiuite lipl. phnu SNunc de usu diuitiarum praecipit, in quo duo spectrentur. Primum, de modo utendi diuiths. Alterum,de remuneratio , URTi, ne seopo, qui omni actioni profixus esse. 7 debet.Modus utendi est,ut hene agant di- boui uites, praeluceant aths in bonis operibus, O GI ut qui maiorem occasionem habeat quam ita alto in ta tenues,ut sim liberales erga egenos Ratio, cras orleso additur a remuneratione,quae est thesauri' sis vide are fundamentum bonum, id est, reconiadotes: peo . dere firmum thesaurum in futurum. Nam Vitas hasti Deus vult ex mera sua bonitate, merce

eluti coti dem indebitam offici js ex fide saetis red- iustis os i dere Pendet proinde haec remuneratio j Vim Mn meriti ratione, in ex liberali Dei jubesaazis ccepi rione Scopus praefiXus est, ut ap- ast Prehendant diuites vitam aeternam, quael tametsi

182쪽

et v

Tamen est compensatio obedientiae nostrae erga Deum. Quare nequaquam pu- . Enat haec remuneratio cum gratuita iusincatione , ι

ο Timothee,depositum seri ciere

laeshctai Conclusio est exhortatoria,omnia su p. perius dicta una voce Timotheo in me, Baria moriam reuocat Blanda haec compellatio, hortatorii argumenti vim habet D positi nomen significat,quicquid ex dono Dei collatum fuit Timotheo,cum ad pro- Priam salutem, tum ad aliorum aedifica taetritionem spectans. Et tria in summa com αPlectitur a Gratiam fidei a Puritatem tam clvitae. Inorscio sanctam de sedulam soblicitudinem. Ad quae tria omnia superius dicta, tanquam ad capita referri possunt. Sed cur haec depositi nomine signauit Habet haec vox cum doctrinam utilem, tum exhortationem in se. Doctrinam bdem,qua Timotheus cognoscit,quod non ex seipso, sed ex Dei dono tanta bona haheat. Deinde, quod debeat diligens custos esse depositi tanti, quod non homo, sed Deus sibi concrediderat, Exhortatio'

183쪽

nem vero, ut iuxta eius arbitrium, qui 'diei thesaurum apud se deposuit, eundem di- spenset isti nos singuli discamus,Pri-y Rapitat naum, dona Dei collata nobis esse, non te negligamus,vel j abutamur, Sed ut ealtes PQxixi rei in nostram ct aliorum edi- ficationem usurpemus, alioqui donis collatis poliendi, iuxta parabolam de talent artaldi r to.

Depositum seruandum monuit: me Iimi dicia fugiendum hortatur, quod corrumpere i ii alionii depositum Poterat. Per vocum inanita si iiii in fin int iligi corationis sucum, quo ut v j j iiii . t a dicentis gloria captatur: Ita nihil ad O itiae 2 Eo diri rionem facit. Vult proinde ampullas verborum S inanem loquacitatem amotas esse a sanctissimo verbi ministerio, nec tamen probat Paulus indoctam Seri dem orationem. Nam in sequenti Epist la requirit Episcopum, qui recite possit socare verbum Domini. Non igitur hic, trocinatur rudibus,sed arrogantiam dos quaesad ad capianisa disto in i a: idtrita 'rpiti poclis leto tilem arrulitatem tarat.

I isti m Et oppositiones falsi nominis in m scientiae. Fus

184쪽

E PII T. L A DFuisse quosdam, qui ex Sophistarum

scholis in Ecclesiam inuehere conati sunt argutias sophisticas apparet, inde gloriamis scientiae laudem venantes, quod possent in utramq; partem de qualibet reproposita argute disserere. Ab hoc ambiationis studio, Paulus vult Episcopum alienum esse, ut qui veritati propagandae ldefendendae totus incumbere debeat.

Quam nonnulli profitentes

circa fidem aberrauerunt.

Argumentum addit ab infelici euentu eorum,qui garrulitati & contradicendisiudio se assitefaciunt. Nam tales, amisia verae fana doctrina, circa fidem aberrat. Est enim fides scopus, ad quem collimare oportet, qua amissa, nihil praeter errores reliquum manet.

Gratia sit tecum, Amen.

Hac epistolari clausula optat Timotheo gratiam, ut in ea ad finem sic persestat, militans honestam militiam, retinens fidem honam conscientiam. Nam qui mala vivit conscientia, ut fidei vacuus: ita Sc gratiae expers est Particula Amen, quid sibi velit,omni-hus notum est. AD

185쪽

ilet V IN POSTERIOREM Epis

TIMOTHEUM. A DN enarratione sacrorum scitia Ptorum,necessario in princi pio admonendi sunt auditores, de his quatuor.Primum, de autore scripti, unde aut

1 iiiiij iii rixa stripto conciliatur.Secundo,de occa mili ait cottii nq, Vnde ordo tractationis melius per iijti. Si ii Piςixus Tertio, de statu seu quaestione in iiij pyrincipali, Una ne sit an plures, exquo ge- ae' ' QR, Oscitur. Postremo de Meta

, thoclo seu tractationis ordine, tioniam autem de primo, hoc est, autore scriptisae

. pius dietum est,hic tantum de reliquis tri iteΣI,m hus dicam. o lausula F ii A SI O. ittaaiit ad 1 tanni ait ' Duple occasio videtur Paulo fuisse iochi thas ad scribendum hanc Epistolam Prior,h, ipse Paulus iam Romae in carcerem erat

186쪽

E PIG II. Amscribit Timotheo, eumq; animat suo exaemplo,ad constantiam in confessione Chri isas alsti Posterior, fuit communis Ecclesiae eius /ltemporis afflictio. Nam tum tribus poti, simum malis affligebatur Ecclesia, nimbrum, inconstantia dc leuitate quorundam doctorum in ecclesia,qui disputarunt acu ricus,quam ViXerunt rectius minis tynam notum, qui Ecclesiae extremum interitum minabantur: Socruce varia piorum pro stipa

inde contra standala haec munit Timo tapis theum Paulus. Porro quia eisdem malis iiii et pans de hodie premitur Ecclesia, longe utilis fila rama erit lectio huius Epistolae, omnibus in hiis pris. Nam eXemplo Pauli de exhortatio salutat, nibus saluberrimis erigit animos piorum, vitane vel leuitate docentium, vel minis i Tannorum, vel cruce piorum stacti,ab ciant confessionem. QVAESTIO SE STATUS. Status seu quaestio, quo omnia remdunt,statim exordium sequitur,nimirum, Ut suscitet donum Dei,quod per manuum impositionem illi contigerat cumulatius, quo inuictus stare possit, aduersus omnia dura, tanquam miles Christi strenuus,

ichis

187쪽

- 'i TIMOTH. E proinde genus causae est Suasorium seu

linquςum inclito parum horiatur ad

, ollicium, partim dehortatur a corruptelis

doctrinae, ne illis inuoluatur TimotheUS, - in suam dc aliorum perniciem. lex dii pila:

rectrina et e Ordo arbitrarius est, qualis esse solet scia tanta in suasorio genere. Quare non opus est ono quia ne subtiliter partium consecutionem rimari et lacliti, loti Sed hoc teneatur, quod Omnia ad sta

mi lio situm sint reserenda. Post epigrapham, id aulida salutationem S exordium sequitur pro res ritita at Positi suasoria, ut in doctrina & munere ioc ti)nixi ubi commitio prestet se fidelem. Huic stibis stipatati iungitur Probati Sc amplificatio a conta trai η memplis es similitudinibus: vnde in commendationem Euangeli dilabitur, o D sta' inde in Shortationem, nimirum, vi eam doctrinam eruet Timotheus, ac aliis quiluo, quo i suo eXemplo Tum dehortatura vanis quaestionibus disputationibus, puboi *pxQpter Periculum, quod confirmath: his nita X mpi Hyminae Phileti, unde redit si imotheum Xhortandum SP vi a

s turd

188쪽

tura pericula, qualest mores hominum in extremis diebus. Deinde redit ad paraeneses, quibus addit rectrum scripturae usum. Post haec addit contestationem ac mortem si bi imminere dicit Praeterea Tibmotheum ad se vocat propter Praesentem necessitatem,

CAPUT PRIMUM. SUMMA PRIMI

Post Epigrapham, salii lationem Se

ordium in quo collaudat fidem ese a Deum constantiam in doctrina 3 afoestum Timothei erga se hortatur Tim0 theum,ut suscitet donum quod in ipso est, ut non erubescat Euangelu causa, sed po tius patiatur pro eo suo exemplo. Praeterea ut teneat sermam doctrinae. Postea quosdam se i liquisse conqueritur, unius

Onesiphori pietatem de erga se studium

praedicans.

189쪽

a quo collauti

ORDO CAPITIS

PAEI III. HVixis capitis partes sunt quatuor.Prima, Epigrapha cum salutatione Se cunda, Exordium. Tertia, paraenestS. Qtiaria, significatio seu quaerela defectionis Asianorum a se ob vincula sua, cum Praedicatione pietatis Onesiphori erga se.

c APITIS, CUM OBSERVAαtione doctrinarum.

Paulus Apostolus Iesu Christi, per uoluntatem Dei, securis dum promissionem uitae, quae

est in Christo Iesu.

Haec epigraphae prima pars est, quae

cotinet quatuor Primum, nomen autoris huius Epistolae Secundum,officium eius dem nimirum, quod sit Apostolus, id Iesu Christi. Vnde admonemur, quo in loco ea nos habere oporteat, quae a Paulo dicuntur, nimirum quod ita accipienda sint,ac si Christus ea suo ore sonaret Ter

190쪽

stolatus attexit, cum inquit, secundum promissionem vitae, hoc est, Apotatus φρὴ sum constitutus, ut promissionem Vitae, squae est in Christo Iesu,anntinctem. Est autem promisti vitae, salutis aeternae pro

misiuio, cuius omnes fiunt Participes, qui scredunt Euangelio.

Timotheo dile sto filio.

Altera epigraphae pars, continens o ta,Em Imen personae, cui Paulus scribit. Deinde inii affectum Pauli erga illiina. Cum eum di , iit a plectum filium nominet, insinuat quomo G χῖα do arsedi erga se mutuo debeant essedo , sin Acentes disiccntes. Vt enim illi paternam 5οργlu: Ita hi pietatem erga illos haud limulatam Quere debent.

Gratia, misericordia, pax il eo patre, christo Iesu Ddi

mino nostro.

Salutatio hec seu fausta imprecatio continet fructum praedicat Euangelii. Gratia fauor Dei est, quo nos credentes in filio