장음표시 사용
301쪽
proponunt auditoribus, quae neq; ad pio talem alendam, nec ad mores formandos faciunt. Hinc discant ministri verbi, om nia quae docent, ita temperare, ut Pietatic honestis moribus serviant ad aedifica tionem. Discant etiam muli brem garrulitatem in concionibus fityere inutile:σα cursus, cusesquipedalia verba minus se Iaxi Simplex est enim veritatis oratio, Vt inmquit Euripides.
Mentium seductores, maxia me iss,qui sunt ex circumcisione.
Prauae doctrinae fructum potissimum expressit hac voce Mens enim seducta a vero pietatis doctrina, mox ruit in super stitionem, unde praecipitatur in eriti uim Monentur hac hic ministri verbi, ne serant tales deceptores, neue conniueant cum illis in animarum perniciem, Pro quibus mortuus est Christus.
Id est, verbo Domina eos erroris comuincere,cvargutias illorum damnare.
Vt excitet pastores ad vigilantiam de diligentiam in arcendis lupis, Proponit Pericu
302쪽
EPIST. PAULI periculum adultum esset si de bonis agere tur docommodis praesentis vitae, sed nunc agitur de aeternis bonis, quibus spoliant seductores eos, UOS seductitat in errore . Hic admoneantur ministri,quod grauissime Peccent, si aliena negotia sectantes finant huiusmodi seductores praua doctrina Ecclesiam Christi de uastare.
Id est, prophana' impia, lihil ad ργdificationem facientia. Hic rursus admoneantur fidelitatis praestandae in docendo, ne argutias inutile sectentur,aut traditiones hominum, relicsto verbo Dei.
Haec est Diaboli techna,vi lucro pr0- posito suos seruos, hoc est, hereticos,ad strenue facicdum osticium Xcitet, solet cnim talibus machinis uti Diabolus ad uer terdam domum Dei Ambrosius dicit eos duplex lucrum quaesiuisse, pecunias nimi'rum a Iudaeis Pauli doctrinam funditus euersam volentibus d praeputium. Hi similes nostra aetate suntonantiam Mona chorum sediae, quae tametsi a se inuicem maxime dissentiant, tamen in hoc conue Miunt omnes, quod lucrum de honoro
303쪽
quaerant. Verum pius minister sciat nullum esse praxiarius lucrum, quam Pietatem,piat doctrina plurimas animas Chris j ad ii, stolucrifacere.
Dixit quidam ex ipsis prosprius ipsorum Propheta, Cresten sic semper mendaces, malarita post ii bestia ruentres pigri, testimoni. um hoc uerum est.
hasta Fi Versus Epimenidis heroicus est, quem in hunc modum licet reddere mutato numero cres semper piger in uenter, mala beati fia,mendax. In hoc versu tribuit Cretensi hus, vanitatem, stupiditatem, ignauum rium S gulatri, quibus viciis ministros verbi omnino obstinere necesse est, si modo quicquam a se recte geri velint. Obseruandum hic Primum taxandam esse illo- qt' rum peruersam opinionem, qui putant ne- in Pa sis esse sententias e prophanis scriptori-hus adserre in explicatione facrorum do /pisti gmatum. Deinde admoncmur de vero usu Ethnicorum scriptorum, nimirum ut istis serviant sacrae scripturae, tanquam ancilla istant si suae reginae. Quemadmodum enim Aegy- uaca spolia tabernaculo Dei ornando ser
304쪽
EPIST. PAVLI Dierunt: Ita artes orem Philosophorum dicta seruire debent Ecclesiae Christi. Se Uire inquam, ne quis Philosophorum sententias abhorrentes a pietate adducat ad euertedam sanam doctrinam Aristoteles, qui mundum aeternum fuisse disputat, cedat Mosi monstranti opificem creationis, modum deordinem.Idem iudicium sit de atris. Sed de hac re dixi copiose in enarratione Epistola ad Colossenses cap.r.
Propter quam causam argue ipsos seuere.
Secunda proprositio est Primum o seruandum, quod pius minister non sic
lum debeat recta docere, sed arguere per uersa docentes. Secundo confutantur hic, qui tantum volunt recta doceri, sine taxatione haereticorum. Hoc enim ut fiat viile est, ad faciendam fidem sanae doctrinae. Deinde admonentur, qui audiunt istica'Uendum csse, ne errorum lcnebris incauti inuoluantur.Modum arguendi addit cum inquit, SEVERE, Graeca vox durius S se iterius arguendos monet haereticos, stahreuius. Non vult Paulus conciones inte' pras consumi in declamationibus aduer
ius haereticos, sed breuiter, quasi abscis i
305쪽
D TITVM. fiet iste, acusas obiurgationes, ut haeretici contem M. iiij iii ni Videantur Mindigni iudicentur, cum pili mi is quiPu prolixius sit agendum.
Quo spectare debeat Episcopi obiu Ratio monet. Primum, ut sint sani in fide. Deinde, ut fugiat fabulas Iudaicas. Fabii las hic vocat nugas,quas uoluerunt Iudaeilidan callis miscere cum puro Euangelio Christi,&tametsi ritus illi Iudaici de cibis SP purgationibus, suo tempore usq; ad aduentum Christi fuerunt quaedam externa Paeda- gogia a Deo praescripta, tamen postquam politia Mosis per Christum sublata est, rocte fabulosum, nugatorium dicitur, quicquid inde adfertur ad obscurandam in . Ext i veritatem Euangelii.
i dorin 1 ntium Ueritatem. ,hon, exegesis est Nam quid per fabulas
intelligat,interpretatur.Hic obseruandum est, quod puritas ct sanitas doctrine Chri sc 'Πκ non potest stare cum traditionibus hQminum. Verum hic rursus obseruan-
306쪽
E PI S V Idamnat traditiones humanas, quibus imritas Euangelr contaminatur Ita non patrocinaturijs, qui hoc loco vel similibus nixi, omnes ab Ecclesia ceremonias subla tas volunt. Nam Paulus hic diserte significat, quae mandata hominum improbet, nimirum ea, quae a Veritate abducunt, non ea, quae publici ministerri causa pie constituta sunt. Ipse enim Paulus Corintlijs scribens,vult omnia decenter fieri, id quod non potest fieri sine externis ritibus. Iudaei autem o Papistae volebant traditi ones suas cultum Dei esse, id quod Paulus d verbum Dei i inprobat. Nam verus cultus Dei est opus a Deo mandatum,fa tum ex fide, in gloria Dei principaliter. Quod autem debeat esse opus u Deo mandatum,eNeo manifestum est, quod Dominus sua voce pronunciet, frustra se coli mandatis hominum Deinde, quod debeat ex fide fieri, conuincit illa Apostoli sententia: atticquid non fit x fide est peccatum. Item, Impossibile sit placere Deo sine fide. Filiis comprobatur Christi testimonio di centis, Matth. s. Sac luceat lux uestra coram hominibus, ut glorificetur pater Vester coelestis Esaiae 43. Omnis qui inuocat no men meum,in gloriam meam creavi eum,
307쪽
i9c si ci 2 Ed sala rct, edit Litast h. st: te: la albe D TITUM sormavi eum, feci eum. Traditiones igitur humanae, cum nec verbum Dei habent. nec ex fide manant, nec in celebrationem nomini Dei fiunt principaliter, sed ut in de consequantur pseudochri sitiani iustici am, benefici j Christi, id est, passione morte adeoq; sacerdotio & regno Christi spretis, quomodo cultus esse poterunt ' vi de Philippum in loco de ceremonηs.
Omnia quidem munda mundis, sed polutis infidelibus iiii hil est mundum.
Hac sententia iugulat traditiones humanas de cibis & alus reDus externis, asse rens in his Chriltianam libertatem. Si gnificat. n. non solum hac sententia sublaatum esse discrimen ciborum, quod erat inveteri testamento, verum etiam, quod Christiani liuiusmodi obseruationibus,si ue veteribus siue nouis, non debeant gratiari. Hic primum obseruandum est,quod ad fidelem minittrum verbi pertineat libertatem Christisanam tueri, idq; propter has causas, quarum Prima est, ne laqueus seruitutis in thciatur conscienths, quema modum in Papatu factum videmus, ubi grQuius peccatum putabatur vesci carni-
308쪽
hus die veneris, quam ullum praeceptum Dei violare. Secunda, ut puritas doctrinae sanae his sordibus non contaminetur. Tertia,ut his naeuis omissis,homines se exerceant in vera pietate, c operibus a Deo mandatis. Plura de hac re e re in Locis Philippi. Praeterea perstringuntur hic Romanenses, qui hoc Pauli dictum contemnenteS, inuexerunt plures traditiones in Ecclesiam, quam unquam habuerunt inveteri testamento Iudaei. Sed quid dic mus ad scripturam, quae alia animalia immunda, alia munda pronunciat esse vi spondeo,Dominus vidit cuncta quae secerat, ckerant valde hona. Ergo naturas' substantias rerum scriptura non pronun ciat immundas. Quare deus ea,quae de mundis N immundis dicuntur,intelligen da sunt, ut munda dicuntur, quorum V sus suis concessus, immunda vero, quo rum usus ad tempus erat interdictu . Huc facit Augustini sententia, qui bus Pauli locum ita explicat, Omnia inqui ens munda mundis, secundum naturam, in qua creata sunt, non tamen omnia e cundum significationem munda prim Populo Iudaeorum. Nec nobis omnia V lPropter salutem corporisive propter QR
309쪽
nullis, ClΣἴc2aeta TITUM. suetudinem humanae societatis, apta suns, sed cum sua cuic redduntur, Z natura lem ordinem seruant, omnia munda sunt mundis. Immundis autem e infidelinus nihil est mundiim,haec Ausustinus. Por ro, Ut mundos Paulus vocat purificatos fide, id est, credentes: Ita immundos appellat omnes, qui adhuc in suis peccatis haerent, Sc vivunt impie, sine vera fide in Christum. Hic obseruadum,quis 'quem' admodum usus rerum prys SP fidelibus concessus est, SP purus: Ita impiis immunda sunt, non quidem natura ut dictum est sed attactura usu impurorum, qui
creaturas Dei honas contaminant. Patet etiam hinc, quanta iniuria fiat creaturis
Dei ab omnibus hostibus fidei in mundo. Illae creatae sunt, ut serviant piis in gloriam Dei,iam rapiuntur ab impris, ut ipsorum gulae SP luxui serviant.
Caulam cur immundos infidcles pronunciat,addit Mens quidem inquinata est errore, dum fide vacui non intelligunt quis sit verus cultus Dei, putantes cultum Dei consistere in externis ritibus Sceremo
310쪽
EPIST. PAVLInris. Conscientia veris inquinata est iudicio falso, dum videlicet se vel alios damnant,aut eXcusant seu iustificant propter usum rerum, non intelligentes Christia nam libertatem, sed κακοὶ κλα quadam Mosaica inuehentes delectum ciborum, lalia, a quibus Christiani sunt liberi, o lossi a. Obseruandum itaq; hoc loco est, quod nihil sit purum homini, nisi mens ti conscientia prius sint purae, quantum Dis splendeant inerna opera.
Deum confitentur sic scire, sed factis negant, cum sint abo minabiles, Mim morigeri,&ad omne opus bonum reprobi.
Anthypophora est, per quam a posteriori seu a fructu, quales nam sint illi gloriosuli, ostendit Sc est firma demonstratio in theologia. Quorumcunq; opera sunt impia SP sacrilega, illi quoci sunt impri S sacrilegi, Deum ignorantes. Sed opera se ductorum istorum, qui volunt Christi, nam libertatem traditionibus hominum conspurcareis infringere, sunt impia Ssacrilega, ergo illi quoq; sunt impii is crilegi, quantumuis magno spiritu glori an tur se Deum scire, eumq; colere Minot