Commentarii in epistolas Pavli ad Timothevm dvas, ad Titvm vnam, ad Philemonem vnam, scripti a Nicolao Hemmingio

발행: 1566년

분량: 367페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

321쪽

citiastice

TITVM. Hic genus pro specie ponitur. In omnibus enim scilicet licitis, hoc est, quae lex Dei non improbat, alioqui magis Deo quam hominibus obtemperandum est. Exemplum sit Daniel SP Ioseph, SP air multi prj, qui impη etiam dominis praestiterunt summam obedientiam, sed usq; ad

aras, ut dici solet.

Non responsatoreS.

Hoc est,serui debent absq; omni contumacia benigne omnia agere, Se non Proeterue imperio dominorum suorum con tradicere. Proterua enim dicacitas, non si tum irritat dominos ad iram, verum etiam arguit animum plenum malevolentia, de fide prorsus vacia Um.

Non susturantes.

Debent serui dominorum suortim hona augere, nihil per dolum surripientes, id quod inseruis vulgatissimum putatur.

Sed fidem omnem ostens

dente S. Antithesis est superioris membri Requirit enim, ut fidelitatem praestent serui in omnibus,non ad oculum seruientes, ut Plaricli facere consueuerunt Rationem pul

322쪽

Vt doctrinam seruatoris n0ι stri Dei ornent in omnibus t

Efficacissimum hoc argumentum, ad triloni retinendum omnes in officio esse deberet ulli Et tametsi generalis ratio superiorum hy- , pothesium esse videtur, tamen potissimum in eruditionem 3 consolationem Fgialseruorum hoc loco adhibetur.Nam Sc doucet seruos, quod ipsorum seruiles operae Placeant Deo, te abiectiora, Sc quae a UNI Irum decora videntur, refugerens, conso S clatur eos domonet,quod doctrina seruato ni te laxis nostri illa ipsa seruili obedientia orne init tur, tui in speciem quod agitur a seruis, initi intcontetibile esse videatur, alc ita fides non tam solum honorum operum eΠectrix est, Ve' Hoemirum etiam facit, ut ipsa opera Euangelio iussit, ornamento sint, qua re nullum maius operum decus esse potest. illi itas

Apparuit enim gratia Dei Esalutaris omnibus hominibus, ni

erudiens nos, ut abnegata impi '

323쪽

etate δε mundanis cupiditatu bus, sebrieti pie, iuste uitia. mus in presenti seculo, expectantes beatam illam spem Mappas ritionem gloriae magni Dei, ac saluatoris nostri Iesu Christi, qui dedit semetipsum pro nos his,ut redimet nos ab omni inioquitate, & purificaret sibi jpsi populum peculiarem, sectatorem

honorum operum. Superioribus hypothesibus de recte

ut decet sanam doctrinam, sormanda vi ta, efficacem rationem, eamque commonem, nimirum a fine prosessionis nostrae, S redemtionis per Christum prestitae sub ηcit.Summa autem rationis hoc Enthim male absoluitur Deus ex mera sua gratia ideo dedit Filium liberatorem, ut nos i herati a peccato, sobrie, Sc iuste. pie vi Hamus, expectantes promissa hona, Ergo Par est, ut modo velimus promicta honabas consequi, ut ita vivamus, quemadm

324쪽

EpIsΥ. PAVLI Obseruanda inprimis doctrina, eos quiadem qui vane de fide gloriantur, citra morum emendationem arguen Vanitatis, Pios vero confirmans P urgens,Vt inii tatis studio, postquam Christum recte dia dicerunt, perseuerent. Nam is demum hoatus iudicabitur, qui se ad finem perse-Merauerit. Non enim ita liberati sumus a iure legis, quae perpetua voluntatis Dei Morma est, ut postea liceat nobis impietari, SP carnalibus desideri j indulgere vorum potius, ut totis viribus bellum indi-

Camus,uniuersae victorum carerile, muni

vi panopita Christiana, contra Omnes im ultus Diaboli, carnis nostrae, S improbi talis mundi. Hi tres veluti iurati nostri hostes linquam stertunt, sed perpetuo stant in armis ut incautos obruant, zob-xutos perdant. Atq; haec est semina prinsentis rationis. Verum quia in ipsa, tum summam totius Euangelii, tum vite Christianae regulam paucissimis verbis sanciis. simoq; compendio complexus est Paulus, volo singulas partes huius praeclarae ac Plusquam aureae sententiae excutere, ita su iurum spero, ut causas iustificationis no

illi a

325쪽

us fatui silas tui, A D TITVM. GRATIA DEI, hoc est, EuangeIHIrnde Iesu Christo, quem Deus pater eX meragratia P misericordia mundo dcdit salua iorem,llaec enim Omnia gratie nomine hic intelligenda sunt. Habes lac hoc loco primum causam antegressam seu et Τοκγου ρχυια salutis generis humani, habes etiam causam instrumentalem, per quam offertur salUS nimirum Euangelium, habes itidem materiam, nimirum Christum d minum, quem gratia offert, quem Euangelium praedicat. Hic obiter obseruandum discrimen Legis Euangeli a pro prῆs esse stibus sumtum Euangelium est salutaris doctrina, id est, salutem nunciansd offerens Lex vero,quae iram Operatur, mortem cudamnationem nunciat. Cum dicit, A RUAM VIT, Iagnificatur clarisa lutis praedicatio, non obscura, qualis suit in veteri testamento, quando inuoluta erat typis S umbris, paucis quibusdam ex uniea Iudaeorum gete Obscure cognita, quantum tum satis erat credentibus in salutem.Sequitur OMNIBUS HOMINI BUS, quod cum contra Iudaicum erroerem, existimantium Messiam ad se solos

pertinere, tum etiam contra tentationem

de particularitate adiectum est. Gratia

enim

326쪽

EPIs T. PAVLI senim omnibus offertur. Si quis itas eius uri non fuerit particeps, propria culpa hoc bisti euenit, non gratiae illucescentis instar solis , Qtoti terrarum orbi est is, croas V AB NEGATA IMPIETA. TE, ET MUNDANIS CONCUPIDCENT II S,his verbis duo docet pios QuivoIunt est participes illucenti grauae is p iPrius est, quid omittere eos oportet. O primsterius, quid facere deceat, quae duo Christianorum bene vivendi regulam continent. Porro ea quae omittere oportet duo-hus generibus complexus est Paulus: Alterum impietas est,alterum mundana concupiscentia. Sub impietate,Vt sub genere, omnia commissa peccata, immediate comtra Deum collocantur, ut sunt superst, cto,diffidentia, vacuitas timoris Dei&Gdei,idololatria Se reliqua peccata,quae asVersus primam tabulam committuntur. Sub humanis concupiscenth ponito ino'

Gorallbedientiam,iram,conuitia lites emulatio i i ines, libidines, furta, mendacia S alia car . ni opera, quae ad Galatas si recitantur, c '' h1c breuitatis gratia in generis ambitu con 'ἐ73tineri intelliguntur. Atq; haec primas Π

regulae Christianae vitae est, quam qui hin

ali si

327쪽

unusquisi sui salutis sit memor, cian dem euigilet relinquat mortis opera, nemo seipsum decipiat, qui facit pecca tum, seruus est peccati. Huc pertinet Fungentii sanctissam admonitio dicentis: Relinquat iniquus cogitationem suam, qua de peccatorum remissione desperat,4 1ecundum Prophetae dichim, conuertatur ad Dominum, quia multus est ad ignosicendum . In hoc multo, nihil deest,in quo Momnipotens misericordia, Momnipotentia misericors est. Deinde, quid faciendum ph dum uiuunt in hac societate, trihus membris absoluit,quae membra, quia generalia sunt, pro suis speciebus, quae ad

Galatas c aths locis recitantur, collocan tur. SOBRIETAS complectitur omnes virtutes, quae nos ipsos attingunt, ut sunt sobrietas mentis, d vitae modestia, affectus placidi, temperantia c. vide supra in primo capite declarationem huius, cis. IV STI cIA omnes virtutes, quibus cum proximo agendum est,hoc loco continet. PIET A S porro cultum Dei uniuersum, ut timorem, fidem, dilectilonem, patientiam,inuocationem,gratiarum aceti onem etc.sua complectitur latitudine. Ob

328쪽

EPIs T. PAVLI

seruandum hic, quam miro compendio vitam de mores Christianos complexussit Paulus. Dignus proinde hic locus est, non dico ut aureis literis scribatur,sed potius ut intimis penetralibus cordis inscul-Prus, perpetuo nostri officη nos admoneat,& ad vitam nostra professione di

gnam incitet.

IN O SE CULO, hoc addit, quia non satis est uno die aut breui temporea die vivere. Vocatio enim nostra sanctam vitam, eam Cp perpetuo duraturam requirit. Sequitur fructus pietatis,nimirum Vires speratas decreditas videlicet, aeternamheatitudinem c quae illi adiuncta sunt bona consequamur,per aduentum saluatoris nostri. Posuit enim metonymia hebraica spem pro rebus speratis. Hic obserua, conafirmari fidem aduentus Christi ad iudici-Um, resurrectionis mortuorum 6 vitae aeternae. Haec enim vita contingit per ad uentum Christi, quod fieri nequii sineresurrectione. Temporis circumstantia subiungitur, quae est apparitio gloriae magni Dei, id est,aduentus gloriosus, non humilis, qualis prior aduentus fuit in carnem. Epithetoni AG NI, adiecit, Vt non Patrem maiorem Hlio doceret, quemadmo dum

329쪽

dum inph Arriani sacrilege mentiuntur, verum ut significaret Christum nostrum, magnum satis ac potentem esse ad promisses praestanda,ne quis carnis secutus imagi nationem, de his promissis Dei dubitaret. Debent enim excludi prorsus de causis naturalibus disputationes, quoties salutis nostrae negocium agitur,4 statuendum,

quod nihil sit impossibile apud eum, qui

omnia ex nihilo condidit. Quare potius submittamus nos verbo Dei, dicamus cum virgine matre: Fiat nobis secundum verbum tuum. Quis autem sit ille magnus,indicat,cum subiungit ET SALαVATORIS NOSTRI, nam utrumqὴ epitheton, videlicet magni Dei β saluato ris ad Christum referendum est, nec a 'rum consolationis haec epitheta adferunt ph mentibus. Prius enim Onci, quod possit hic saluator praestare quod promi serat, Vt qui magnus Zoomnipotens Deus existat. Posterius docet, quod velit illud ipsum praestare, quod promiserat. Nam se

nostrum taluatorem esse fatetur. Non ergo veniet hic iudex, damnaturus credentes, sed seruaturus, uniuersa incredulorum turba iussa in ignem aeternum dilcedere.

Modus, quo saluaror est sactus sequitur:

330쪽

EPIST. PAVLI QUI DEDIT,inquit,sE IPSUM PRONO BIS. Est enim victima facius pro no his Singula verba singularem Emphasii litoron habent. Ille magnus Deus dedit non ar i Mogentum, sed seipsum in mortem, ut sua a bill, morte mortis imperium destrueret, idque ι i unon pro bene meritis,sed pro nobis ingra i iustiatis,proditoribus4 peccati mancipiis.V sta tnerandum potius quam scrutandum my ibi sit, sterium Hic conquiescat caro, ac fides ni ni seritatur promisus huius seruatoris, ita latu tam trum est, ut quod caro non percipit, spiri lius eo fruatur,per eundem nostrum serua hi itorem Iesum Christum. Finis sequitur, sim V REDI ΜERET Erc. hic multa o, Nam seruanda sunt. Primum, quod sine morte ρμὴ Christi nulla sit redemtio Secundo,quod riὸμ calnon ab uno peccato tantum, sed ab omni lis aculiniquitate, id est, ab omni peccat nimi' iri iii xum originalia actuali, magno de paruo a talaga Nam cum peccatum iniquitas est, Vide, adit iij init Ioannes, Christus redemit ab omni as Ilis: iniquitate jequitur quod soli Christo Q asin totinis remisssio peccatorum debeatur.Tertio, destruitur hic, Primum error eorum, qui

Christum passum solummodo pro origi ith

ginali peccato docuerunt, nos autem alia

debere satisfactionibus nescio quibus,abo

SEARCH

MENU NAVIGATION