Commentarii in epistolas Pavli ad Timothevm dvas, ad Titvm vnam, ad Philemonem vnam, scripti a Nicolao Hemmingio

71쪽

a lata

rum ac io est deprofessio,qua palam testa mur, unde acceptum est beneficium, de gratae menti pro accepto beneficio testatio. Horum prius ueritatis, posterius tu sticiae est proprium Tametsi autem gratiarum actionem postremo loco colloca Uit, in quotidianis tamen exerciti j reliquas praecedere debet Par enam est, ut ac cepta beneficia agnoscamus, priusquam

Pro omnibus hominibus.

Non ivit pios pro se tantum esse sollicitos,uerum etiam pro alus, jsq; non solum noti d familiaribus d eiusdem religionis, uerum etiam pro omnibus promiscue quod quidem caritatis lex praecea Ptum Domini, communis necessitas, cplurima probata exempla requirunt. Oratio autem quae fiet pro omnibus, niti de-het Christi sacerdotio, promissione. Nam ut per Christum nostrae preces exaudiuntur, ita ipsius promissio fidem exauditionis lacit. Nec distributiva particula ad mortuos se extendit, id quod ex rationibus additis manifestum est. Quare cum oratio pro mortuis nec mandarum, nec

72쪽

EPIST L AD promissionem, nec probata Xempla libheat, impia censenda est, ut quae fide duestituta humanis somnη nitatur.

Pro regibus & omnibus in

eminentia constitutis.

Tantum unam speciem subricligendixi, nam pri poterant alias excipere hanc speciema propterea quod tum temporis omnes mundi res es aduersabantur Euan. gelio Verum Paulus illam eXceptionem Praeoccupat, significans potestates esse odidinationes Dei, quae precibus sanctorum tanquam sustentaculis indigent . Huius exhortationis Paulinae praeceptum, &exemplum habemus. Praeceptum est,Diligi te inimicos uestros. Et orate pro his, qui uos diris execrantur. Vnde sequitur,mubto ardentius orandum esse pro pris, glo riae Dei studentibus, non solum regibus, uerumetiam omnibus aths. Exemplum. Moses Deum sollicitat pro Aegyptηs, Sexauditur Magnum sane nostri officη ex emplum, Ut nos quot supplicemus pro his , qui diuersam consee an tu doctri nam, uerum hic distinguendum est inter Personas, ordinationes Dei, de peccata,

73쪽

RI, ut conuertantur ad Deum, Ut conseruen

nil non uelint, ut Deus eos compescat, ne is Saluidis uiant in ipsius Ecclesiam Pro ordinati

nibus diuinis,ut status diuinitus constituis sint incolumes Contra Peccata oran Cttat aliis id e dum est, ut non crescant, in contumeliam rata quoi tum e Dei Ecclassi destructionem. Cum ita letthfata tiramus contra Papam, non personae ipsi-paules illa cit mal cupimus, quam uellemus, si mos potitiali do Ps sumuS, Potius emendari conuertati cibusta 'd Dominum, ut una nobiscum aeter multiit ipli. Dum Dςum Celebraret,sed contra tyranni

, dem, sopiisticam, typocrisin eius, qui- ὰσji, Chy mi silesiam crudeliter invadit. stos Erat pro WVm i ira Omnibus in eminentiari ista Constixuxi ,genu Pro specierum numerari ii iiiiiij j j00 PQRV,Vul enim,ur pro omnibus ηs, et qui aliqua legitimi ossicia dignitate emiseto nenc in sunt Duces,Comites,Princi Praefecti, Consules, Doctores, Praecepto res,Patroni,)precemur Deum,quo insin- latis si gulis statiDus4 ordinibus omnia rite

Vt placidam&quietam uis

74쪽

iam degamus, in omni pietate

Confirmat propositionem argumen lar ii litora quadruplici utilitate sumto, simulit sitit indicat non ore irritas preces, quae prolet a magistratu δ aths fiunt. Primus fructus est,placida uita,id est, non turbata bellicis tumultibus ab externis hostibus Secum diis est, quieta uita seu quies, quae ro παγμοσιωηOPPonitur, quemadmodum ostendi in priore Epistole ad Thess.cap. . hac quiete suo officio rite fungi quilibet contendit, in suum d aliorum commodum Tertius fructus est pietas. Nam cum hellis omnia turbantur, negliguntur studia literarum, negligitur iuuentus, ut inpietate institui non possit. Quartus semctus est, honestas uitata Est enim σεμνοnet sanctimonia, cti honesta morum seueritas, qua innocentiae uitae degrauitati studeant homines. Observemus itaq; hoc loco, quod per preces piorum respublicae tranquillitate k pace fruantur. Deinde, quod huius tranquillitatis seu pacis publice tres sint fines. Primus, quies in agendo pr0'Pria,absit curiolitate. Secundus,pietas elaga Deum. Tertius, uitae honestas seu gra'

uita .

75쪽

li in TIMOTH λ μ nile uitas Pace igituris tranquillitate publi ca, diuinitus concelss ad preces piorum, thii ,' hV VIxur, quotquot ryrannidis, Lucili VRVβα guiM aliorum vitiorum occasiotest iii ' nςm inde Petunt, ingentes cum sibi tumal scalamitates accersiqntes Iram enim . nitari Des suis sceleribus prouocant, quemas ψα, opstilaal modum populus Isracliticus subinde se in atra tolles. cit, donec de ipso grauissimum supplis

ita alti, da una sumtum sit:quale iam haud dubie pro Ialapter inundationem omnium scelerum in

El ailli mundo timendum est. iiii id fit nasii

iit ista Irptum coram saluatore nostro

in Deo, qui omnes homines uula

ias: ita fit pia a ueritatis uenire. ylitat attonsis sinistis Alia ratio Propolationis, ab honesto ctu, tu bii 'm ui dditur confirmatio abat Te

Iibeat, cimo in omni mone primum: i tib Pς ςin homines. Cum enim dicit,

sit ' bonum acceptum coram Deo esse si - hoc quod in omni actione primum et Z ij quaerendum sit, De6ne accepta sit actios asan non. Creatui enim iure sufficere de E et

76쪽

E UULT. I. in Dhet haec ratio: Hoc factum est rectum, ac Deo probatum, Igitur faciendum Debet

enim creatura iure creationis obedientia suo creatori. Confirmatio sequitur. Quia omnes homines vult salvos fieri, o ad agnitionem veritatis venire. Hic est affodius Dei erga omnes homines. Obseruomus liqc duo. Primum uniuersale dictum, videlicet, quod Deus velit omnes saluos fieri, in quod dictum e nos includamus. Deinde consequendae salutis ratio, nempe quod velit omnes ad cognitionem veritutis venire.Est enim haec cognitio quae Synecdochicos etiam fidem complectitur ordinarium instrumentum, quo velit nos Deus oblatam salutem recipere. Requirit ita lec Dei voluntas conditionem fidei, seu conuersionis, sine quibus Deus nostvult quenquam saluari, iuxta illud: Qui non credit,ira Dei manet super eum. Breuiter proinde hic sensus est Deus uult γmnes homines saluos fieri, modo fide latam salutem recipere non recusauerint. Qitidam uniuersalem particulam ador dines hominum referunt, quia hic de re' gibus fit mentio, quos probat non excluses esse a salutis promissione. Sed illud ea uerbis Pauli se i dico. Nam cum dicit, Deci

bi id alnisti trina

77쪽

is Et stis la

TIMOTH. Deus uult omnes homines saluos fieri. Sequitur, quod reges talῆ constituti in

eminentia,qui in hominum numero sunt, ad hanc salutem, modo crediderint, ad mittantur. Hanc esse ueram Sc genuinam horum Uerborum sententiam,confirmant aetiologia quae sequuntur.

Vnus enim Deus.

Deum uelle omnes homines saluos fieri, probat a connexis, ut enim unus est mundus, qui totus opus est Dei, cum ii minibus qui in eo sunt Ita unus est Deus natura cestentia. Non enim h1c de personis, sed tantum de essentia diuina acit, quare perperam faciunt, qui hoc loco ab Utuntur ad euertendam Personarum trinitatem. Hoc ipse argumento utitur Paulus ad Roman. . ad probandam iustifica tionem gratuitam pertinere ad omnes, qui eam apprehendere uolent. An inquiens Judaeorum Deus tantum ' an non Scentium c quandoquidem unus Deus,

qui iustificabit circumcisionem ex fide, de Praeputium per fidem.

Vnus

78쪽

Vnus 8 mediator Dei hominum homo Christus ,

Ab unitate Mediatoris, coniunctione eius nobiscum, probat Deum velle, mnes homines saluos fieri, d ad agniti,nem veritatis venire. Hic Mediator, limmana natura assumpta, omnibus humanitate id est,humana natura coniunctus est. Nam omnes in humanitatis natura communicat. Quare ipsum hominum salutem velle, dubium esse non potest sed ut Pater, nempe per ordinarium instrumentum, quod est fiducia in hunc Media torem. Porro cum intelligebat Paulus nos nunquam adduci posse, ut ad Deum coni fugeremus,nisi prius essemus persuasi,no-

his Mediatorem proximum esse, nosque attingere, ostendit ubi sita est, inuiescit fiducia nostra, ut adhaereamus Christo,eumi pro Mediatore quaeramus, videt, cet, quod nobiseum coniunctus se, ut eiusdem naturae particeps. Id quoq; imtelligit Esaias Propheta, cum nominat ipsum Emanuelem, id est, nobiscum D iam. Hoc enim sine vera similitudine,&naturae unione fieri non potuit. Verus

igitur

79쪽

TIMOTH. J tu Deus,& uerus homo in unitate per sonae, est noster Mediator Iesus Christus. Quam autem necessarium fuerit, eum qui χἡ di xor noster sum s esset, verum De ' VR hi, coth m hominem verum esse, constat m a officio Mediatoris,quod in eo consistis,ut me, i iit homines cum Deo conciliet, inimicitias

sic torta capitales aboleat, quae prius intercede- η: daathusi: hant, nulla autem spes erat, id futurum, rapacita nil nisi Dei maiestatis ad nos descendisset,se mi furacitati cum naturae nostrae infirmitate coniunxi radii infodit: set Similiter officium Mediatoris erat,nos adbida ole filios Dei atq; haeredes regni Des efficere, x et otiirandat cum antea mortis damnationis haeredest Ei iii l essemus. Hoc arrabone fiducia nostra con

vanu lia hi lar firmaxur, quod sumus filη Dei, quia filiusta It via 9ta tu natur iis, corpus a corpore nostro, Selmad ,οιρὰ et 3rnem e carne nostra assumsit. Praetereat casus d omnino si redemtionem nostram ne iust ς Rrium x x, Vt obedientia commissa, tistis, 'ς Ine, in eadem sarciretur. Ideo venit

Dominus noster reuera homo, veluti per i sonam iiiiiii Adam reserens, cuius etiam nomen sumsit, Vt poenam peccati in cari an F ne in qua admissum fuerar, persoluerer. n. Huc dictum Irenaei besti ,3 referendum

80쪽

E PII T. I. in D mesticitatem in amicitiam deconcordiam uis

virosq; reducere, d facere, ut Deus reci ilium rperet hominem dc homo restitueretur is titui Deo. . a pilli Porris,uant,inter quos conuenit Chri di,Scatastum Mediatorem esse, qui tamen de mo ita, donon consentiunt Quidam enim ad II tulit naturam diuinam iam, ut fiander. Hir ad Quidam ut Stancarus ad humanitatem et sera solam. Ecclesia vera ad totam personam iuria redemtionis officium resert Qtiare breui se Elter, quid sit de hac re sentiendum, quibus tu Setit dam regulis ostendam. lapsPrima regula, Discernendae sunt ap- rati

PeIlationes, quae naturarum proprietates toti .Rsignificant, ab officη appellationibus Vt potuit: hDeuS, Omnipotens, creator, sunt appella niti mtiones ad diuinam naturam referendae. pnni ἡHomo passus, vulneratus,mortuus, Sunt testarii appetationes ad humanam naturam rese incipia erendae. rate; ne Secunda regula, Nomina officῆ, toti ni, Alpersenae, no alterutri Ieorsim, competunt, L t ut sunt haec, Mediator, redemtor, reX, si ibi sita cerdos,pastor cyc.Nam haec per se, des tisim,nec humanae naturae,nec diuine cone

Ueniunt,sed toti personae. Quod exeo prostori hari potest, quod officium redemtionis vi

viter