장음표시 사용
41쪽
istius interpretatio non satis probetur Iesii ita Moldonat, qui
etiam vulgatam versionem hoc nomine aspernatur , ut ut a Concilio ridentino in Canonicae autoritatis solio colloca. tam, atq; ita Ecclesiae suae vineta caedit' nec Piscatori, aut Hug. Grotio in h. l. tamen laudatur a Drusio uast Ebr. lib. III. c. 37. tanquam ominora quas viderit o. tima, is quia bras munividit neq, displicet alteriJesulto Adamo Conizen comment in h. l.
XVI. ALiam hujus loci lectionem in nonnullis olim Graecorum Alia
Exemplaribus expressam Dan Heinsius Exerc. Sacr. lib. variam. I. c. laudare non dubitat, tanquam elegantem dccommodam,cuo nus ain praepositionem heic agnoscit, ed habet γα τ ὰ τῆ o Q. Mi ατ ανων idq; iit addit, ex usu Graecorum, sicut alibi de Jolepho Arimathaeensi μαλτς α c. I κ σου Matth. XXVII. 7 Hanc lectionem etiam secutum cile Procopium in Leviticia in existimat Hensius, si memoria hoc dedit, A φ ν, inquit, , Δὸ ΗΔ πλου diu, dcc. ceterum non iit hecto codice adduxi se locum fidem acti quod, pro histio or habet άν οὐπω i in i c. Addimus nos, quod eam lectionem confirmet testimonium, quod tertim reperitur inter variantes illas techiones N. T. in append. Bibl. olygi. alton prodii etiam e codice Graeco antiquo, qui in colli io Emmanuelis Cantabrigiae asservatur. Nec dissentit versio Persici interpretis, qui regno Ose rum. t ne od scipulus1 uerit, aut Ethiopici, qui operam dat regno coe-lsum. Imo congrtierem Latina translationes,quae in Bibliis jam laudatis Syro. Arabi interpretibus respondent, nempe , qui se sipusem prabet, aut qui scipulis regno coelorum, modo illis textus istos fatis accurate exprimerent. Sedri Origenes Enarrin Matth c it T. II. Oper Edit. Baii La i. p. ii ali . quoties verba ista hoc sentia allegare videtur, ut instituitur re gno cariorum Staiba , esudatissi Gnoccularum, doctus regfro Dei, doctus '
rum coelorum , nisi heic apud Otigeneni sit ablativi casus, per ellipsin praepositioni sui coincidat hoc interpretamentum cum expositione Vulgati, Bezara reliquorum jam ana
42쪽
2geommemorata. Quod nec a contextu Origeniano alienum este, mi οφ docebit. XVII. O . t si v xum etiamsi nos neutram illarum lectionum,aut inde na- δὲ his tarum V1νει- rejiciamus,sed utramq; ceu non prorsus in I eommodam admitti posse censeamus tamen praeserimus illam
receptam plurimorum codicu lectionem ,εἰς βαMMἱ πέρανιοῦν,&communem eam particular in interpretationem, qua haec verba reddantur, eruditus ad regnum caelorum. Sic interpretes
Syrusi Arabs habent, ,IS pro eo , quod textus Ebraeus Matthaei supra allegatus ponit iT,II. Ai liter , apud Ebraeos, Syrosvi Arabes plerumq; respondet Graecae praepositionicili , tametsi alia etiam significata quandoq haud respuat Lutherus noster recte reddit uin Dimmilrtici Galli Gen. quantaui aume des cieux Anglica Vetsi unt the Lingom of heaven, Vernac. ti Ummeri Uiuge Suecicatit Dimmetritii Dio- dati Ital eodem sensu per se regii delaieli Latinos interpletes Loeutionis ομο ιηφους supra allegavimus. Mens itaq; Servatoris haec est. hujuhssen quod debeat Scriba, idoneus in regno ipsius minister futurus, esse bene institutus, omni necessaria disciplina imbutus ad regnum caelorum, scilicet aliis praedicandum & annunciandum. Nam sine dubio ellipsis verbi heic agnostenda est, plane ιμμ'LW, sicut in verbis Luc IX. gr. δεχ ζαλ- τώχ re sil
usa apud Matthaeum est a si se id sere heic est Helevero manifeste est ellipsis verbiu γ Risis, quod extat comitu praeced. 6o ubi Christus dicit illi,qui ab ipso vocatus petierat
veniam prius sepeliendi patrem suum, στυ νεκρου θαψαιθφέ- νεκρὰς eri j πιλν--ἀωβα πλείαν Θεοῦ. Hinc alius dicit Christo comm. 6 I. sequar te Domine, sed permiste mihi prius, ut valedicam iis, quisunt domi mea. Huic respondet anichristus comm. 6r nemo, qui avusu admota aratro reflexeris
ad ea, qua retrosunt , -- ἐπι εἰς MA H-νyδι βαmλήiae data se ij. Θεοῦ, i. e rect est di sensitus ad regnum Dei annunciandum. Ita enim man se illam verbi illius Alipsin somni co supplendam es e recipia
loquitur. Rusimodi ellipseos exempla plura videri possunt in Glassiu
43쪽
Glassii Grammat. Sacr. lib. m. tra'. II obserν λ Proinde hane verbi ellipsin in nostri μν videruntvi observarunt doctissimi interpretes in notis ad h. l. Lutherus ipse da Ditnmes
Diodati per predicario , perservire adess, Davanetario, Hug. Grotius, bene parasus ad tradenda pracepta regni caeles Lucas Osiander, qui vo et alios docere, quomodo regnum caelorum consequi possint. Idem agnoscunt Mart. Bucerus, Maldonatus ad h. L& CornJanssenius comm in Concord Evangel. c. 73. bd RVημ autem per regnum caelorum ii l. intelligendum sit regnum cinistrum gratiae Christi sive doctrina Evangelica in illo praedicanda,li quet ex communi cript Liro usu plurimis in locis, T. Mquidem in hoc ipso Matthaei capite octies, ut comm . II. 24. LI. 33 Α . 3. 7. a. quinac absolute Vocatur βαπιλεία comm.19. I 8 . item regnum siti hominis comm. I. XVIII. QVocunq, Vero modo hanc locutionem reddamus certum
est, quod Servato hac nota κεita discerritat suum ' Scribam, sibi in regno suo deserviturum, Scribis illisJudaicis,
quorum eruditio intra legalis scientiae terminos consistebat eum in hoc requirat majorem aliquam M perfectiorem doctri
nam, nempe rerum EVangelicarum mysteriorum coelestium idoneam cognitionem, adeoq; sublimiorem illuminationis gradum , quo hic illis antecellat. Id autem Christus prim scribasim quidem in Apostolis requirit , quos heic principe instituto ρω .
scuriores explicavit, laudatis ob beatam istam rerum sublimium intelligentiam comm. 7 18 36 37 Hos enim principes Scribas, sive Doctores publicos, in regno suo, quod est Ecclesia militans, destinaverat Christus. Quaerit Origenes comm in h. l quomodo Apostoli possint appellari καμμαria Viri i. e. h me, docti j ite uti, cum in Adhis Apost. c. IV. 1; dican h tur ανθ πρ ἀγρομμοχ φ λωα Nam inquit, si illiseratio iii , quomodo manifestissimi scriba vocamur a Serpatora Respon
44쪽
3Odet ad hanc quaestionem Origenes, quὸ ηοn omnes, sed Petriuo Iohannes in gctis illiteratim dicti , plures veris Verini scipuli, de subus omniascientibus locutus sit Chri ita Addit, o ob rem discia
palam, iiijuxta Beram legis docti titii fuerit in littuus , ctabam dici qui, quanquam fuit illiterati, ducuntur tamen sub legis litera Scriba dicuntur, juxta ligniscatiotrem aliquam. At sane maxime competit in ultotiis,qui non norunt tropologiaso a Cortitascripturarum edsun 'bci credunt litera, eam is defendunt appellari Staibas c. Neu traharum responsionum satisfacit. Prior non quadrat, quae ad Petrum & Johannem solos ex Apostolorum numero illud
' iam Ἀλω mestringit, quod tamen de omnibus illis,
qui tum ad Apostolicum munus vocati fuerant Paulus enim, homo doctus, nondum in sanctissimum illud collegium erat cooptatus intelligendum est, cum Omnes fere opifices mechanici, quidam plicatores fuerint. Sicut enim Christus ipse Iudaeorum udicio habitus est literarum expers oh. VII. 2. I s. unde admirati sunt illi, quomodo ipsi ea sapientia quae in concionibus ejus se exerebat, obtigisset, cum fabri filius, ct ipse faber haberetur Matth. XIII. 4. 3 Marc. VI 2. . . ita&tales sibi Apostolos adscivit, priri os in regno suo ministros fu- Et quare turos, scilicet quia voluit Evangelium tuum praedicari tabe ei
ire des nostra consisteret in sapientia humana, sed Dr potentia Dei,
I. Cor L . s. s. Unde ipse Christus docui Te visus est, oh Ah, non sicut reliqui Sectae Matth. VII. 9. Posterior origenis ubiuiui Q pons sti vola est: insipida inprimis dum eos Idiotas vocat, qui simplicem Scripturae selisium defendunt, ignorant iis tropologias lallagorias, nempe illas, quas ipse Origenes suum Philonem secutus nimis amavit S ubivis intempestivo studio conse status est, literati sensit insuper habit, adeoq: in omnium cordarorum justam reprehensionem incurrit. Cujus viri magni, alias ob eximiam eruditionem omni laudedi et Hus .e nissimi,na VOS errores nonnulli proh dolori jam magis aemu
trudi niux, quam industriam ejus d Virtutes alias, quas majore
45쪽
aliorum cum fruetu imitari debebant sane Scribarum munus erat scripturae literam explicare cillustrare, Nabbalisticari allegorica ejus expositione omissa, veluti supra monuimus. Proinde convenientitis ad illud dubium,quod apud Origenem Oblicitur,osponderi potest, quod licet indoctiin idiotae sue Ii ι rint Apostoli, quoad humanam illam eruditionem, quam fa 6 7 φ. studiori exercitatione sibi haud comparaverant tamen inita et γ' - jure dici potuerint, tum ob eam rerum divinarum cognitionem quam jam)am e Christi institutioneri profundis p sitas concionibus nauserant, tum praesertim ob insignem illum ψω σμον, quem a summo Doctore Spiritu Sancto, per extraordinariam φορον inspirationem erant accepturi Joh. XIV. 26. XVI. 3. a. Pet. l. et ' Vertim quod non solis Apostolis heic Scribae legem praescribat Christus, fidem facit signum universale me: quoffulli Voci e Mae praemissum, quod una cum Apostolis omnes alii Doctο-
Ecclesiae Doci ores, qui illos seciituri erant, si ambitu com res. plectitur.
XIX. DIscant hinc omnes illi , qui ad arduum hocce Scribarum Doctrimemunus sive in Ecclesia, sive in Academia olim capessen profuturiscliam adspirant , quomodo se ad tantae molis ossicium digne Scribis. praeparareri disponere debeant. Quicquid enim scriptum est
antea,ad nostram δεδα αλίαν scriptum est Rom. XV. q. Quandoquidem hi κααααας sunt futuri in regno Christi, operam dent, ut φὰ γωμμ- , unde id nominis nanciscentur, probe habeant cognita ac perspecta, quidem β Φου , ab ipsa infantia, quod in Timotheo suo laudat Paulus a.Tim III as. Et cum is qui κααμαJc est, etiam sit m pia, ut supra docuimus X. meminerint se in iisdem sacris literis haberes να--αotata re pictis, qua poterant 1sssapientes reddere ad salutem perfilem qua est in Christo Iesu,Veluti ibidem loqui pergit Apostolus. Itaq; ne Scribarum nomine indigni judicentur, inde sisti pro sectis studio Scripturas Sacras scrutentur ob. V. 39. eas sibi fa- hi dii miliares reddant, is succum atq; sangVinem conVertant, ut Plista Scribarum ludaicorum instar ad quaestiones inde productas Promptu respondeant Matth.II 4. I. VILIO. c. X. 25.2τ.
46쪽
seq; ita in Moss&Prophetarum lectione Versatos ostendant,
ut labia eorum stientia observent,& lex ab ore illorum requiri possit Mal. II. 7. Studeant evadere in Selibas Veloces, expeditos, promptos&cOmsummatos, eXemplo EZraec.VII. F. I a. Ostendant se Amelia, ταῖς γραφους, potentes in Scripturis, quo no .mine Apollo celebratur Act. XVIII. 24 ubi Syrus habet nomma periti simus Scripturarum. Dignos se praestent, quibus clavis scientiae, Magisterii insigne competat Luc. XI. a.
qui in cathedra Mosis collocentur Matth. XXIII. a. ut revera lint duces caecorum, lux in tenebris ledentium, eruditores insipientium magistri infantium, habentes formam scientiae&Veritatis in lege Rom. II. 19.2o. Quo vero eam sacrarum literarum peritiam , Scriba tali dignam consequantur, monitum Monitum S3racidis observent Q XXXVIII. s. sapisntia Scriba Μαμ- Dracidis μοιnω0 oportuno otio comparatur sed qui parum attendit actionisu si xx XVm οέλοιο - , α ξει άυτά, non dicietursapiens. Posterius mem-
nonsudet vanitatibus, hic sapiens evadet Eundem sensum etiam Arabs exprimit. Hortatur heic sapiens futurum Scribam, ut sapientiam tanto muneri parem acquirat , Cκπιο χολο, per oportunitatem otii, vel in otio oportuno, nempe otio non ine
te, sed negotiose, sive otioso studio eoq; aliorum laborum, quorum exempla complura commatibus sequentibus recen- Ounm re sentur, experte. Qui enim quotidianis laboribus aliis impe-quiritur. diuntur,ejusmodi divinae scientiae apicem nunquam attingunt. Ideo sapiente instituto Levitis datum fuit,unde sine labore suo viverent. Nec aliunde Scholar& Scholasticorum nomen otium significans. Nimirum sapientia talis Scriba futuro digna, in Schola, in otio literario, quando ab aliis negotiis Vacare licet, quaerenda & comparanda est, tum quia vasta est illa, adeoq; tempus integrum exigit tum quia profunda est, atq; ideo totam mentis attentionem postulat tum deniq; , quia in Scriba tali ea ingens omnino requiritur, ut hic Solis instar radios eruditionis suae in omnes spargat unde totum ei intentum esse ea quali oportet. Hujusmodi otium maximum sibi negotium fuisse, docet
Greg. Naaiana Epist. 36. inter Epistolas Basilii. Et bene
47쪽
Bernhardus in libr. II de Consid ad Eugem e. Is cavendum u
Nam ut addit Syracides qui deficit in actione, sive qui parum illi ae tendit, si se qui ocium suum rebus vanisi inutilibus impendii, non evadit sapiens otium quod cuique conceditur, bene & an die dispensandum est me Npe eo modo, quem describit Paulinus Epist. L ad Ausonium Praeceptorem tuum: in ardua versi Sydera stectantes Deum, verit profunda
Pe Jue e intenti, de vanis tibera curis Otia amant dic. Vitanda calumnia vulgi, qua literatus ordo onerari solat, aes inerti otio torpesceret , quod quidem in otiolos Monacho Iulia ventreS quadrat , quos merito cum Clemente AleX. lib. II l. Parda c. lI καυκα IV se appellare licet, i. e. male scita ros, improbe otiantes. . Sane quod L Aειδ Gorium eradedecus, Sc Deo hominibusq; Nosus sit, Mi ix quio si νιν.ιt, Hesiodi olim VOX fuit Proinde oranduestri labo
ranium dies noctesque studiis sacris insumendi. Nequaquam celsandum ab ope: e legendi studendi, meditandi. Quo spectat divitia Apostoli exhortatio, Tim IV.
CAveat tamen futurus Scriba, ne falsa opinione animus falci neci: , quod ubi aliqua legis cognitione instructus
fuerit ad exemplum Scribarum Judaicorum tum demum satis sit ad sacrum illud munus praeparatus. Cogitet, Oportere eetiam elle α, LRνω- tu βοι Miα ου, νωi . Debet se Christo in i iplinam tradere, ipsi se discipulum praebere cum Josepho Arimathaeensi ejus praecepta imbibere, cinstitutionem illius in mylteriis regni caelorum religiosa mente e X-cipere. Discet ab iis, quos Christus constituit καμυανεῖ δασκ intequam alios docere praestimat. Doctoris munere infelicite fungetur qui non antea discipuli partes tudiose inplevit. Sicut nemo hecte imperat, nisi qui prius ipse paruerit im-
cit legalis scicinia. Discipulus ius e/it, qui I tur
48쪽
3 imperio , iuxta proverbium ita nemo bene aget mastistrum
nisi prius egerit bonum discipulum. Si quis Doctoris ossienim susice petit, priusquam discipuli munere sedulo defunctus suaeriti audiet illam Apostoli eXprobrationo Ebr. V. ia o*Θλα ρελ eoipse. Sane extra scripto Paulino is Episcopus esse non Non erit potest, qui est νεο I. Tim. III. 6. i. e. novitius, ut CastalνεχυΤΟ- Tigur. Bea reddunt, sive recens in horto Domini Enta. 1. Ain tus, recens Ecclesiae insitus, aut nuper dogmatibus iidei ini-III.6 latus Apud LXX. senes respondet Ebmo quod plantam recentem designat, quales in Ecclesia erant Catechument. Vid. Job. XIV. ' P al. CXLVI. 3. Eua. V. 7. Syrus reddit 2 an Nano ves recemis discipulatus sive puer indoctrina sua, veluti Syrum interpretatur Tremellius Arabs
lebeteste ex eorum numero,quos notat Greg. NaZiana Apol
rem Oscis naso Doctores, praecipites Sacerdotes o c. Vide Monta sum in Analectis Exerc.I. Sectis. ωCl. Espencaeum comment in h. l. Ne sestinet Sacerdotium asseclare , aut Doctorio cathedram invadere, quando adhuc in diicipulorum se ulli is consistere debet. Ne currat non vocatus, nec cruda sua studia in suggestum alium ve sacrum locum protrudat. Ne sit hia
ro, qui laete adhuc aluntur, atq; ita se habent ad penitiorem doctrinam, ut pueri ad artes civiles Verum sit bene non , d mmmδἁ ad exquisitam formam patriae legis, cum Paulo Act. XXII. 3. sed quod magis est, μ' u ad regnum coelorum. Ne legi tantum sitam xus cum Sciabis Iudaicis sed doctrina Evangelica ab Apostolis propagata probe imbu tus Matth. XXVIII. 9. Act. XIV. ra. Ab infantia probe
in quibus etiam vim per stere,peseverare eum oportetis. Tim. III, i . II. Sit bene erit litus in regno caelorum l. e. in Eccle
49쪽
sia, sive in doctrina caelesti, quae ibi sonat, quae ad alterum
xegnum coelorum ducit. In ea nempe βαρολεία παρανων, quae αυτL Matth. XI. ra. Luc. XVl. 16 cujus mysteria scire &intelligere non omnibus datum est Matth. XIII. II. Marc. IV. Ii Luc. VIII. O.quae quando appropinquat, ε inserto uisisti hodi nes requirit , unde concio poenitentia reci e dicatur Matth. Distam Iil. r. IV. 17. X. quam ipse christuS praedic Vit Marc. i. as caesi: ILuc. IV. I. Vi II. I. IX. I. illius Iuli Apostoli cIX. a. X. s. i. quam ipse illis Emi. e. quae comparatur nuptiis filii Regi Matth. XXII. et .nuptiis agni Apoc X1X. ' quae Christi βασιλεια facta est Apoc. XII. Io quae non modo doetrina Christi, sed miraculis confirmata est Matth. XIl. 28 Luc XI. et o de qua Christus cum
Apostolis disseruit XL istorum dierum spatio, quod cum illis
inter resurrectionem uam o adscensionem ad coelos exegit Rcta. 3. quam Philippus Evangelizando Samariae propagavit
Reh. I. I. ia Paulus Ephesi Act. XlX. 8. Romae ct. XXVIII sa quae aufertur ab iis qui abutuntur,mad eos qui fructus ejus promittunt, transfertur Matth XXI. 43. quae comparatur semini in terram adto, tritico, grano sinapis, sermento, helauro abscondito, margaritae pretiosa &c Matth. e. XVI. toto,&Luci XIII i8.2O. Hari: est illa βασιλεία, aqua probe aberat Scriba ille, qta νουνε Θ i.e cordate respondit Christo Marc. XII sq. Haec est , quae non Venire solet η - τη G- , i. e. ita ut obse rati possit, quia illa intra nos est Luc. XV I. o. r. Syrus habet rem C. I cum observationbio Locus Iu AEth: ops, nam apparebit regnum Dei observando, Persa, regnino Dei. Victo rein pus notum non habet. Haec est , quae non consistita λογα, δάειν δυνάμo i Cor.IV. zo cujus gratia pro ide relinquendi sunt Parentes, fratres, UXOr, liberi domus Luc XVIII. 29. quae nimirum est ipsum Evangelium, velut e Xplicatur loco parallelo Marc. X ecelse est, ut futurus Scriba noster in hac εα υλε ε ανων, quomodo iam explicata est, sedulo reprobe sit institutus, iuxta ac ad hanc edi ctusti eruditus, nempe ad hanc annunciandam 'raeciicandam aliis, ad quod hoc
50쪽
modo mi. e. προ uos, sive bene dispositus reddetur Lue IX. 6o. 6 Ita debet esse ad hanc atque pii prethus, indefessos acrorum monumentotum studio, dilixente juginexercitatione, talem habitum per i gratiam αδ-ῖήδ. bi comparabit, ut A MOS eVadat I. Tim. III. a. r. im II. quidsi i-ο- timo secendi Quod Vulgatus priore loco male ver Υim. m. ix per D milita Syrus utrobiq, per i , quos Ethion,
a sequitur, aliene&anconVenienter voci Graecae. Nam multi sunt Doctores, qui aptiores ement ad stivam, quam ad cathedram Hieronymus tamen ad V. Pelagian. I. I.docet, Vulgatum
eo tempore habuisse docilem , vocem heic aeque incommodam pro qua ipse substituit, qui docerest sit ut Erasimus observavit 'bane posteriore illo loco jam adhuc habet docibilem. Ques on: elvis Gallica versio propreM en c tur, Vel Uer nac. quem tisat re ut alias Jam taceam. At δε - , esse non potest , sive aptus aliis instituendis, sive facultate docendi praeditus, nisi prius ipse sit ac , sive bene eruditus. Nemo enim alios id docere potis est, quod ipse non prius didicit S u debit itaq; ut per idoneam is κα- peritiam fiat Ἀ-ἰi perfectus, quidem --ἀν- - i. e. Dei minister eximius, voluntatis ejus interpres a. Tim. III. 17. quomodo
id nominis apud LXX. Interpretes sium itur de Mosemetie XXXVI. i. de Josva of XIV. . de aliis in V. T. quos: Sε vocat Petrus a. Epist. ar. Et ita ipsum etiam
Vimotheum compellat Paulus T. Tam VI. xi ramo ut fiat
Episicopale illud Timotheo demandatum, ad cujus munia A postolus ei digitum intendit. Qui ita est μοι diri smiso ad regnum coelorum aliis cum fructu praedicandum is demum potest dici κας θ/ν α ρ,ασιλεi αζ a. Theso i .e dignis iudi atus regno Dei, nempe utillii profitatur alio,. doceat. Imo potest dici nn εργον εἰς τL jῖα riλε g7, ierunm Dei, sive in ribo Dei, uti Vulgatusvilega sui