장음표시 사용
41쪽
μ in ita, persticuum ; neque enim terra infnita es; quare nequegnauitas i us oniam autem s sibile dicitur multifariam, non enim eodem modo es se impossibile dicimus s vocem a nobis deri eo quibunt super tu ,
na ; istud enim ex necesitate, hoc autem naturetu coparatum,zt videatur,no videbitur, coelumi videlicet incormptibile,sindissolubile arbitramur ex necesitate esse. Euenit autem secuncium hanc rationem non ex necesitate compa
ratum enim natura est , V contingit esse mo- sum inem, o quo terra quiescit, squo striis, s superum corpus mouentur. Si igituri ni excellentes mutus, disset entur hac inter se, sin autem non Νn 1ed contingit, ut sint, infinitum enim non contingit, prs erea quod neque corpus contingit infinitum esse, contingeret dissolui caelum. Uuid enim hoc euenire
prohibet, si quidem imposibile non est ' Non est
autem impo siles neq; oppositu necessarium est. Sed de dubitatione ita erit altera tractatio,
E P A SIS IX. sudm longed vero absint, quiad tollendam cyntrouersiam de earli .motore excogitarunt, ct finxerunt Atlantem mouere coelum,hactenus explica-
42쪽
e sitammis que declaratum est. Mnc autem,cum talis controuersia E medio tollenda e sset, eXPedire magn0ρere videtur, ut prius altera
quaedam illi maxime coniuncta quaestio dissoluatur, ex cuius dissolutio missa quoq; superiorperse penitus sublata erit. 2Nam de motu orbium Gelestium, ' qui sunt totius uniuersi particuli, aliquis non sine ratione ' dubium venire posset. Cium enim singulorum orbiuvimotores Nab om- , ni sint promus materia Ab eo,ct ob id inpotentiam, qua aeterno i . tempore monent i in an insinita si quis i talivi; atque potentia admouendum infinita constitueret virtutem , qua terra qMiscens manet, ἡ- vinci,ac superari, dubium profecto nous, quin terra c medio mouere- 1 i p phi tur, eqceretur. Atq2e, quod terreae quiescentis vires; secundum quas ipsa motus potentis,ac facultas ad Uum adlabetur,infinitae nonsent, . ph.
proptereasuperari ab illius facultatis inmitate queant; minime obsecu- '' rum ex eo esse potest, qudii q seque terrae molem esse infinitam posse alibi dprstbatum,ac demonstratum est quare nec isti urauitas, quae facul- : necitas est,per i quam natura ct ad meditam ferturies ibidem quiesci in 's . nita ullo modo esse potest. uisa obrem facta istius Unitae facultatis ' d. Qib i. accestoneadi novendunt terra sine dubio Θ medio pelleretur. Vt igitur huic dubitationi satisfactum sit, considerare oportet, virum motores, sue sque ad setiamsi ab omni sint alunt materi poseint intendere, augere suorum η , M. orbium motu,an id impossibilesii.clia vero ipsitius imposilbilissignificatio multiplex est. aliud enim h ohibitie est cui aduersa ur rei natura, aliud, cui ob istum edis tum alii quod, o Eriopnerea si dicamus impψὶ die est Ebdit νο ideatur voce ideri ita impossibile est,ut necessario,quia huic natura repugna nequeat ulla ratione videri si vero aliqui exempli gratia super luna essent, ct eos videri esse impos bile dic remus,cum illisua quid natura visibiles essent, atque videri possent, tamen, quia loci distantia, Ociorpusinterpositium lunare impedimento
esset, nunquama nobis riderentur, hoc non repugnante natura,sed interiecto impedimento impostibile esset nos asseueranter ex doctrinis e alibi uberrime tradita .rmamus coelum, siue totum uniuersum incor R dς ruptibile, ct indissolubile esse, hoc est, impossibi x natura ct ex ne- finem libita . coitate, ut corrumpatur , atque dissoluatur, inob eam rem motus ombium,neque augeri,neque intendiposse. Ei vero,qui augeri,maioresqueessci vult orbium coelestium motus,contingit;vt nequa suam uniuersum necessario,ac natura incorruptibile; atque indissolubile sit. Ex illius. n. sententia esset natura consiturum, ac facile contingeret, ut motus, quo terra suo loco apte quiescit, superum coeleste corpus in orbem to D a quetur p
43쪽
quetur,cuius chisema conuolutione 3 ignis,ct deinceps sublimior aeris P mς ς' ς' trabitur,ae rapitur,augescere, maiorq;fcri posset, sitq; ς ς' feret. Itaque,si orbium motus intentiores, cestentioresque fiunt, hac omnia inter se elementa, quae sunt univcrsi partes, diuellentur, atque dissisluentur; sin autem non Di, aut non uni intentiores, atque ex e lentiores, sed fieri, esepossunt, non enim infiniti sunt, quia sic cre-ν de coelo i. siore voli possem,cum' ne que ilHrim corpora, neque yllum omnino com3s.vsiqvς 4 pus 4se infinitum p it 9nitarimesiam uniuersum posset dissolui. msi ex opinione,quae facit motus augeriposse,non est impostibile, sed contingens,ac possibile,ut dissoluatur,mhil profecto, quo minus id eueniat, probibet; quoniam contingens, e possibile eius est naturae,ut, sifa- I p. 2' 7 nulla equatur absurduminuti Nosibile. tqlii προ esse natura impostibile ex ea opinione,ct ratione ut uniuersum corrumpatur, ac diss)luatur, constat, quia eius oppositum,quod est,ut non cor rumpatur,neque dissoluatur,necessarium nonconstituebatur. amo rem,si orbium motus augeri, etiam uniuersum posse dissolui videretur. Sed totam hanc discutere dabitutionem prima philosopbia munus est, ' enim coeli motorem esse penitus immutabilem, neque alio se hiab . u.' re modo posse demonstratum est. I T 0 T E L .E S.
AZ quid autem oportet simper extra id, quod mouetur, esse etiam immobile aliquid,
quiscens, quod nulla sit istius particula,necne Z s virum'in iniuersosc esse necessarium est Z Fortas enim videretur ab urdum,Hriu-cipium motus esset intus. Vuare ita existiman-
tibus mi enetur lene ab Homero dictum esse . .
Sed non traeberetis Acoelo in terram Iouemsupremum dominum, neque, si
Omnes autem appraebendiferi', omnesque deae.
cuod omnino quidem immobile est, a nullo con
44쪽
tingit moueri . Vnde luitur etiam dudum H
ctis dubitatio, Strum contingat, an non contin
gat dissolui coeli constitutionem, si eae immobili
pendet principio in animalibus auti m non' lum,quod ita immobile eit,oportet ex flere, sidet iam in i is, qua per locum mouentur , quae curis, ipsa mouent; oportet enim ipsorum aliud quil moueri, aliud autem quiescere, ad quod
isiud annitens, quod mouetur mouebitur ; ut, si quam particularum moueant, alteram
enim anniti ad alteram, tanquam ad a quie sicentem oportet ..
Quod motus corporum coelestium augeri minime postlat, quia istud sequeretur imposeibile,ut uniuersum distolaererur,ex iis, quae proxime sunt explicata, planum esse factum, mihi pesuadeo. Vt autem non solum adducendo ad impossibile ,sed etiam ex causa aliquo modo demon frandores firmior, stabilior, atq; pes editor habeatur, ambae simul soluanturpropstae quaestiones, exploratum nobis esse oportet, ni quid extra id, quod mouetur, semper opus sit, immobile,aliquod existere, quiescens,quod nulla sit eius, quod mouetur, pars, idque in primis'se habere in ipso uniueryo necessariumsit. Tale autem immobile, qui scens non tanquam materiam, sicut in animalibus seupra declaratum est, set quodsit principium,unde motus,intelligi volumus.' am absurdum quidem,ac rerum naturae dissentaneum iure cesseretur fortasse i huius Modi principium motu quod infinitam potentiam habet, aeterno tem Fore mouet,intus in uniuerso,atq; ikius particula esset aliqua. suocisca,qui ita sentirent,non possent no vehementer probatum habere, quod aetb Homero praestare dicti est. Declaraturus enim R Homerus maxi- ἴ
45쪽
mam, summamque potentiam , atque immobilitatem Iouis, utpot/ qui principium est, quo coeli mouenturi uniuersum regitur, facit in magna deorum contione eum ipsum Iouem habere orationem, qua ostendit ,se penitus immobilem, atque immutabilem esse, nihilque Nires, c0natus reliquorum omnium simul deorum contra eius immutabilitatem valere,ac posse uuῖd si periculum facere velient, iubet, ut cuncti ni di ,dedeq; e coelo auream appensam cathenam prahendentes omni contentione trahant; tunc enim ne minimum quidem suo loco eum m ueri toto tuo conatu perspicient. Nempe, quod omnino immobile,atquq immutabile est, id nulla ratione contingit, ut moueri, aut mutari queat. Ex quo dubitatione,ac quaestione paulo ante eXcitatam,in qua quaerebatur, contingat,an non contingat motus orbium sic augeri, ut terra Θm dio extrudatur,atque propterea uniuersi dissolutio sequatur,licet fac is 1 luere; si quidem principium, ex quo νniuersum pendet, o regitur, is inuoq; statu seruatur, R immobile, immutabile manenseodem semper modo se habet; ct ob eam causam neq; ut intendantur coelorum motus,neque H Vniuersum dissoluatur, fieri νllo modo potest. Vnde etiam constat, non esse Atlantera coeli motorem, sed principium istud, quod, cum omnissit expers materia, atq; penitus immobile, sic mouet coelum, ut nulla realia externa quiescente, in qua nitatur , opus sit, propterea nec in νniuerso, neque νniuersi aliqua particula est. In animalibus autem;qus quodammodo,νt supra diximus, paruasunt uniuersa, non solum principium tu sim iter ammobile,quod es animad toto compore per se mobili disti. , sed etiam in singulis ipsorum partibus,
quascunq; νnumquodq; animal loco moue immobile aliquid, tanquam materia,νt antea quoque ostendimus,esse debet. Oportet enim,dum una mouetur pars,ut altera quiescat,ad quam ista,quae mouetur,annitatur; Ῥt si unam aliquam particularum moueat animal, opus est, ut ista, qua mouetur,in altera ei adiunctis,tanquam in quiescentricum tamen re vera non omnino quiescat propter continuationem, ac colligationem cum bilia, q mouetur, innitatur . .
De manimatis autem , pracunque mouentur, dubitaret quis Utrum omnia in sie sis h.
Leant f quiescens,' uens, s ad aliquid
46쪽
externorum quiscentium se hac anniti neces se, an impos est, velut ignem zel terram, mel inanimatorum aliquid; sida quibus hac
mouentur primis omnia enim ab Aio mouentur inanmata. Principium autem mnium,
qua sic mouentur, siunt ea, qua se ipsa mouent.
Horum autem talium diritam inde animal bus . Omnetra enim hul modi necesse en,it s
is se sis babeant quiescens, extra,ad quod
annitantur. Si autem HI aliquid superis sprimum mouens. cognitum est, s alia traditatio de huiusicemodi principio. Animalis autem,quacunq; moumtur, Omnia ad ea, qua extra sunt, annitentia moumtur restinando, expirando. Neque enim refert magnum
est re pondus, vel paruum; quod quidem faciunis uentes,s tussientes, ins irantes, expirantes. Vtrum autem in eo,quod se sium loco moue tantum modo quiscene aliquid Ortet, an etiam in si ipse, quod a se alienatur,s augetur 2 De generatione autem , qua ab initio est, s corruptione alia tractistio. Si enim in , quem dici A primus motus, pene
rationis, ta corruptionis ipsi causa esset,salio
47쪽
rum Micet motuu fortasse omnium. admodum autem inmnmes , etiam, in animali, cum perfectum fuerit, motus primus is
f. cuare F accretionis, si quando factum fuerit, sum sibi causa eris,s alterationis,
sin minus autem, non en necesse. Primae autem accretiones,s alterationes ab alio sunt, speralia.Generationis,s corruptionis nequaquam
possibile est , ipsum sibi ipsi calam esse. Ante
enim esse movens,quam, quod mouetur, ge nerum, quam, quod genitum est, oportet. θ-
sum autem stipso prius nullum ent.
ECPHIL SI S XII. Hactenus in duobus animatorum generibus, iasorum unum animam Iia, alterum complectitur uniuersum, cuius primiae, atquepraecipua l de edito . curlestia corpora animaea existunt, declaratum, ι. oe expositum est,quot, qualia Grunque istorum,quatenus se loco moue immobilia principia motus elatus vo extra habere debet . Cum autem inanimata etiam loco moueri , ct animalia multis quoque aliumutationibus,ut alteratione, accretione,d inutione, alijssimilibus cier atque in uno quiescentia loco tum spueiudo, tam iusti do,tum respirando a se agitari cernantur, cum hac nimirum doctrina maxime congruens esse videtur,ut de inanimatorum motibus,ct de talibus an malium mutationibus, ct agitationibus, constiteratio aliqua suscipimtur. Quamobrem de inanimatis, quaecumque sint, qIM loco moueantur,merito inquireret aliquis, an omnia, cuiustmodi est ignis; vel terrae,
vel quippiam aliud inanimatum in se ipsis necessano tum immobiale illud,quod est principia, νnde motus, tum etiam particulam aliquam quiescentem babeant, in aliquo extrinsecus immobili, dum mou A
48쪽
nitantur, in id minime fieri positi, sed satis sit,si hac immobilia,ct qui
sientia adsint tantummodo i s,d quibus primo ista inanimata mouenturi Atqui hoc certe verisimile, credibile que videtur, quoniam inanimata omnia propter eorum admodum' imperfectam formami ab alio semper mouentur, ct principium motionis ipsiorum, ut in initio quoque diaximus, sunt ei, quae sua sponte se ipsa mouent. G diuersorum generum sint, saliud enim se ipsum mouens e se animal, aliud uniuem jum, - aliud unusquisqs orbis coelestio quamquam nonnulla ad uniuem Diu pertinentia dubitando solum hic tacta sunt, tamen de animalibus plene tractatum est . Ea enim omnia, dum i se mouentur,er intus in se ipsis habere aliquid immobile, ac quiescens, est extra in quo nitantur, pluribus supra docuimus. Si vero corpus coelisse movens se ipsum es quiddam ipso animali superius, ct primum mouens bac inanimata, nihil de hoc motus principio nobisin praesentia compertum esse potest,t lis tamen doctrina suis, O multis quidem locis, praesertimque in libris de coelo, τ or degeneratione, O corruptione traiisa, ct explicata est. Quare, vi reliquas animalium propositas motiones, ac mutationes persequamur, tenenium est,animalia,quae adducendo, reddendos ritum cientur, qualia sunt habentia pulmones, omnia, lumid faciunt,sc cieri, atque moueri , ut in aliquo externo quiescent' nitantur. Et, quamuis spiritus, qui pulmonibus, ct corde concipitur, O redditur, perquam leuis sit, t en in respirandio, ct expiransi non egere anim lia tali externo nisu minime opinari oportet. 2 bi . u. interes,virum graue aliquiis,an leue projciatur,quod Juentes, tussientes, is rantes, expirantes facere videntur. Cum autem anima dum i se loco mouetur,aliswid intus in se ipso quiescens necessario babeat recte quaeri posset, nunquid, md se quoque asteratur, O augetur,quiddam simisequiescens intus pariter habere debeat. Degeneratione autem,qua an malincipit, corruptione, qua demit esse, altibi O potis umη in s .undo degeneratione, corruptione libro considerandum est. Ibi enim declaratum est, si motus per locum Vest primus omnitum motuum,cum in corporibus coelestibus tu accessu soli cuius isalutari calore semen foecundum ad procreationem si tu recessu,quo νniuer1atristitiam quamdam contrahere videntur,causa generationis, corruptionis, de inceps verisimiliter omnium quoque aliorum motuum esse. at quemai Modum in uniuerso, sic in animali, post am menatu atque perfectum est, eius generis motum esse primum maxime conuenit. Quapr
pter,cumanimal sibi ipsi principium motus per locumsi etiam cum D
49쪽
LI , absolutumpostgenerationem fuerit bi ipsi causa ct accreti
nis, ct alterationis erit ; cum autem nondum perfectum, ct absolutum in generatione es, non es nece se,ut sibi alicuius mutationis causa ex flat. Prima autem accretionesin alterationesanimalis,dum aluo m id. ,εh. tris adbμc impersectum continetur,' per venulas ex eiusmmbilicon tione & aiau scentes, ct matris aluo insitas virtute ipsius matris esciuntur. Itaque, hy ς ε sianimal, sum sua oontea semotu per locum cietur,immobile aliquid s. p. phiae. . intus habere. debetis accretiones, atque alterationes, quae ab eui o', ννst: . exii ηt,noli posserint esse,nisi antecedat motus ille per locum, necesse pro 3. fecto est,ut propter ilium motum etiam, sum deluceps augetur, O ait ,.dε ρ-nhis ratμr, aliqμid intus in se immobile,ac quiescens habeat. Generationistione aiat tu autem corruptioni nequit aliquo modo feri,uta tam sibi ipse imum .' ' causa sit. Oportet enim' prius natura esse mouen quam iis,quod mou p. ph- r F. tur, serierans,quam id,quod generation est,quia boc sine illo esse non
iis τοῦ, potest,nullumq; neque se ipsum generat,neque se ipso prius G.Corru ruptionς - ptionem autem, interitum nihil est,' quod naturaliter sibi asciscat. I isti se cum omnia ob eam rem generentur,vi sint, suapte natura perpetuia i M. tem,el 1Di conseruationem euetant, ac persequantur. s 7 9 T E L E .S'
De anima igitur, Moue -ssi mouetur, modo mo eatur,p sdiectum est,
in js, qua de ipsa definita sunt .. cuia etero Ἀ-
animata omnia , mouentur abisti , de primo quidem quod mouetur , semper mouetur, quomodo 'Ioueatur quamationeprimo mouens moueat, de itum est prius in his, qua deprima philosephia suist liquum autem ea
contemplari, quo pacto anima moueat corpus,
s quodnam sit motus animalis principium.
Praeter.u. uniuersi motum animata sunt cavsa
50쪽
motus aliorum , quacunq; non mouentur inter
se eo, quod mutuo inter se inendant. Vuare sterminum habenti omnes motus ipsorum. Ete
nim etiam j, qui animatorum sunt. Omnia enim animalia. s mouent, o mouentur, alia cuius gratia. Quapropter hoc, quod est, cuius gratia, cui que motus est sis terminus.
E C P H SIS XII. Trincipium eius,quodse ipsum mouet immobile esse,quod initio propositum fuerat demonstrare, praeclare, vi arbitror, iam demonstratum est. Cum autem huiust diprincipium immobile,quod videlicet ad mο- tum animalis necessarium est,triplix esse debeat, unum extra intus a- tem duo,quorum alterum est aliqua corporis particula, tanquam misria, alterum vero anima, causaesciens. motus , consequens necessaris nunc est, ut quomodo anima moueat corpu , ct d quo excitetur admouendum, seclaretur at planum enim at.'amobrem,cum aniama informet corpus , ct id ipsum etiam moueat, iure dubirari posset, utrum in mouendo ipsa quoq; moueatur,an immobilissicut dictum es ;ωnde in libris de anima ' traditu atque definitum est, nulla modo ani- amam per se moueri posse, contingere tamen, t ad motum corporis etiam ipsa aliquo modo moueatur. Pia vero inanimata propriam non ba. bent animam, 2 qua moueri queant, sed semper ab alio,vti etiam paulo ante diximus, moueantur,tota nunc de illorum motu consideratio est mlentio praetereunda. Corpus autem coeleste,quodammatum, primum mobile est, ab animaque intelligente aeterno motu in orbem torquetur , quo modo moueatur, ct supremus motor illud moueat, in duodecimo primae philosophia libro desinite explicatum est. Reliquum igitur nunc Es, ut contemplemur, quo pacto, anima moueat animalis corpus, ct i it qa', tanquam 2 principio quodam ad eum moliendum motum alliciatur ipsa. 2D aut usi, cur inimilia imoueantur,nouerimus,etiam quamobremis .imata moueahitur,nobis plane mium erit . Animantia enimpri cipium,et causasu, vi alia omnia moueantur,qua vel non cientur coe E a lorum