Introductio in Corpus juris canonici cum appendice brevem introductionem in Corpus juris civilis continente

발행: 1889년

분량: 310페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

61쪽

Caput IV. g 22.373. Quandoque Gratianus plures causas, aliquatenus similem materiam habentes, complectitur in unum et hunc complexum causarum dicit tractatum eumque secundum ipsius communem materiam designat, dicendo illum V. g. tractatum conjugii, et causas singulas, in hoc tractatu comprehensas, determinat vel per materiam earum Specialem, Vel per numerum seu locum, quem illae in isto causarum complexu

obtinoni 1. U. Etiam quaestiones causarum Gratianus ipso adducit. Id olucotjam ex ejus dictis initio causarum, collatis cum dictis ejus initio singularum quaestionum earundem causarum η. Nec tamen Gratianus hac occasione semper expreSSe quae8tione8 ΠOminat, sed eas saepe sola designatione materiae, in eis tractatae, allegat'. Ex hucusquo dictis manifeste patet, Gratianum ipsum partem Decreti secundam ita, uti nunc subdivisa est, in causas et quaestiones subdivisime.

22. Divisio tractatus de poenitentia, in qu. 3. f. XXXIII. positi,

in septem distinctiones. Divisio tractatus de positatentia, in qu. 3. C. X ΙΙΙ. collocati, in septem distinctiones nequaquam a Gratiano provenit. Id elucet e codicibus Decreti mss., qui totum hunc tractatum uno tenore con- Scriptum, nulla prorsus facta ejus divisione, sexhibent'. Sod neque Paucasalea in sua Summa Docroti ullatonus hujus divisionis dicti tractatus meminit, immo praefatae qu. 3. C. XXXIII.,

3 Ita v. g. in dicto ad c. 20. D. IV. de cons., alludem ad c. 4. C. XXX. qu. 3., causas XXVII.-XXXV., de impedimentis matrimonii agentes, simul comprehenditensque Voce: tractatus conjugii designat, et comprehensam in illo tractatu causam XXX., inter alia de cognatione spirituali agentem, per designationem materiae de comparamitate) propius determinat, dicens: ἡ Ut supra in tractatu conjugii, ubi de compatribus agitur. μΡariter in g Quum ainem vitiis subditorum. 3. dicti aut post o. 48. C. VII. qu. 1., alludens in specio ad c. 2. C. XXIII. qu. 4., causas XXIII. et XXIV. , ex profeSSO

de haeresi agentes, in unum complectitur, sub nomine: cauoae haereticorum, et C. XXIII., in hoc complexu causarum loco primo Occurrentem, citat Verbis: ἡΙnfra . . . in primα causa haereticorum.' Ch. notat. Core. Romm.) ad cit. can. 48. C. VII. . 1. Sub Voce: in prima cauare appositam his Verbis: . Indicat causam 23., in qua primum de haereticis ex professo agitur.

Ch. V. g. Hus dicta init. C. I. cum ipsius dictis initio quaest. 1. sqq. ead.' Ita V. g. in ε Quum autem vitiis subditorum. 3. dicti sui post c. 48. C. VII. qu. 1., alludem ad c. 2. C. XXIII. q. 4., citat qu. 4. C. XXIV. his verbis: . Infra do tolerandis malis, in prima causa haereticorum - Item in suo dicto ad c. 20. D. IV. de cons., respiciens ad O. 4. C. XXX. qu. 3., allegat qu. 3. C. XXI. Verbis: , Ut supra in tractatu conjugii, ubi do compatribus agitur'; quibus Verbis Gratianus intolligit causae XXX., inter alia de spirituali cognatione agentis, quae8tionem 3., quae in specie do spirituali comparamitato tractat. - Cis notat. Core. Romm.) ad init. D. I. de poenit. , incipientem: , Gratianus ad explicandam' etc.; Friedbery in citi. prologg. col. XI. Sq.

62쪽

Ρars I. Decrotum Gratiani.

illum tractatum complectentis, conspectum sine ulla ejus subdivisione exhibet; quod quidem eo majoris momenti est, quum is ibidem causae XXXIV. subdivisionem in quaestiones quinque expresse commemoret . Nequo etiam Bolandus Bandinelius in sua Summa Docroti illam

Nonnulli quidom', innixi g Aliquando enim. 1. dict. 0rat. pοStc. 24. C. M. qu. 3. , ubi Gratianus effatum S. Prospero Aquitano, utique perperam, adscriptum ' et in c. 32. D. L. de poenit. relatum, citat dico : ἡ Ιtom illud Ρrosperi: Facilius sibi Deum placabunt etc.,

poenit. , putaverunt, Gratianum ipsum tractatum illum ita, ut nunc divisus est, divisisse, et solummodo loco Vocis: distinctio voce: quaestio usum fuisse. Attamen perperam; GratianuS enim sub Voce: quaesti' in illo citato adhibita, non praesentem Dist. I. de poenit. intelligit, sed quaestionem seu thesin, vel potius discussionem quaestionis seu theseos, utrum poenitentia Vere peragi possit nec ne sola contritione cordis et satisfactione secreta, absque confessione orati, statim in exordio tractatus de poenitentia propositam, ergo de poenitentia quaestionem primum, qua absoluta ' aliam de poenitentia adducit quaestionem, utrum nimirum una tantum Vice, an pluribus Vicibus locus poenitentias detur; quas quaestio tum in subsequenti Dist. ΙΙ. de poenit. discutitur et deciditur.

g 23. Subdivisio partis Decreti primae in distinctiones centum et unam, atque partis tertiae in distinetiones quinque. Quod spectat ad subdivisionem partis Decreti primae in distinctiones centum et unam, et tertiae in distinctiones quinque, hanc nonnulli canoniatarum antiquorum Gratiano abjudicant, eamque ejus discipulo Paucupaleae adscribunt. Ita nominatim Rusinus' ot Sisar-

Ch. c. r. bibl. palat. Vindob. cit. codicem ms. lat. n. 2220. 4. membr. ex saec. XIII. inc. fol. 52. Ch. Summa Magistri Rotandi, ed. Frider. Thaner, Oenip. 1874, p. 193. Sqq.; Schul te, Dis Goachichto dor Quellen, tom. I. p. 51. not. 12. Ita nominatim Sebast. Berardus, Gratiani canones genuini ab apocryphia discreti. Τauris. 1722-1757, tom. I. Ρrοοem. p. XLIV.; Prachmann, Lehrbuch doaΚircho stata, ed. ΙΙΙ. Vindob. 1863 sqq., tom. I. p. 119. sq. - Ch. supra p. 35. not. 2. β Ch. de hoc numero supra p. 36. not. 1. β In cujus quaestionis discussione ille primum inde a c. 1.-37. ead. adducit auctoritates, quae ad illam quaestionem ammative respondent, et tum, inde a g Alii e contrario. 1. dict. post c. 37. ead. usque ad c. 87. ead., auctoritates, quae ad eam respondent negative, quo facto usque ad finem Dist. Ι. de poenit. illas auctoritatos secum invicem conciliare satagit.' Qui insupor numerum distinctionum non praecise definit, sed eas centum et unam Vol contum et duas osse dicit. Is hoc respectu Verbolenus ait: ἡ Sciendum

63쪽

Caput IV. ε 23. 39dus Cremonensis, quorum alter se hac in re aliorum assertionem se

qui diciti.

Econtra alii eam, certe e parte, ipsi Gratiano tribuunt. Ita Stephanus Tornacensis et Ioannes Faventinus, qui ambo partis primae divisionom in 101 distinctiones expresse Gratiano adscribunt, partem tertium autem solummodo generatim in quinquo distinctiones dividi Hunt'.

breviter epilogandum diffuso dicta, vel ad transitum faciendum ad post dicenda, Vel ad noVam quaestionem formandam, vel ad solutionem aliquam adhibendam. Nihilominus sciendum, quod hoc opere conscripto, quidam alius, nomine mucisatea, non minorem adhibons diligontiam ad decrotorum intelligentiam, quatinus certior posset fieri assignatio contrarietatum et concordantium, primam partem in centum et unam

sive duas distinctionos divisit. Socundam parum non distinxit, quia a Μ. sagistro)G. ratiano) sufficienter distincta ost per causas, fasul themata, quaestiones. Tertiam vero in V distinctionos divisit. Apud Sehulte, Dio Goschichio dor Quellen, Om. I. p. 250.)3 Hic ea de re ait: ἡ Ρrimam sc. Docreti partem) divisit, ut quidam clunt, Hucupatea in C si I distinctionos. Socundam Gratianus in XXXVI causas et

harum quamlibet in quaestiones. Eas tamen non a numeris, Sed ... a principiiS denominarit. Tertiam, ut Munt, mucopalea in V distinctiones Apud Sinuste, in citi. relati. Sess. Om. LXIII. p. 338.)η Stephanus Tornacensis de hac re ait Verbolanus: ἡPrima pars sc. Decreti) que ad causam Symoniacorum extenditur, quam Gratianus por C st I distinctionos divisit. Secunda a prima causa usque ad tractatum de consecratione procedit, quae per XXXVI causas quasstionibus suis decisaa distinguitur. Tertia a tractatu con- Secrationis usque ad finem, quam per V distinctiones secant Apud Sinulte, Dis Geschichio der Quellen, tom. I. p. 255.) 'Ioannes P ventinus sapud Schulte, in citi. relati. sess. Om. LVII. p. 585.) ea de re: ἡ Distinguitur autem ', inquit, , liber iste in duas partes, alias secundum consuetudinem scriptorum, alias secundum diligentiam compositoris atque lectorum , Scriptorum consuetudo librum istum in IV partes distinguit, quarum unamquamque quartam appellant - , Compositoris autem diligentia librum istum intres partes distinguit, quarum primam ministeriis, secundam negotiis, tertiam ecclesiasticis deputat sacramontis. Undo modus tractandi aperte colligitur. In prima namque parte hoc modo prosequitur: ante Omnia multiplices species si divisiones jurium assignans, differentiam juris naturalia ad alia jura demonstrat; ubi do inventions et ordino si appellations juria canonici satis evidenter explanat; postmodum periangulos ordines ecclesiasticos currens ot usque ad supremum pontificatus apicem pertingens, Sufficienter irredite qui, in quos ordines Valeant promoVeri, tractauu toto in centum dist. ει una maceto. In secunda parto agit in hunc modum: diuidit eam

in XXXVI particulas, quas causas dicimus. In quibus prius de criminibus, quomodo proponi debeant et judicari, determinat, postea do statu occlesiae et clericorum tractat. Agens do immunitate et privssogiis ecclesias et do docimis ot oblationibus ejusdem, deque praerogativa clericorum, de religiositate monachorum, do horeticis, of schismaticis, mathematicia, quomodo si quando debeant puniri. Ad ultimum doconjugiis, quae legitima sint et quae funesta, designans, quomodo conjungi aliquicti quomodo possint vel deboant separari. Ultimam partem talis ordo percurrit: insiditur quippo in V distinctiones; in prima quarum agit de ecclesiarum consecra- flans, in secunda de sacramento Euchariatiae, in ΙΙΙ. do fortis, in IV. do baptismato es confirmatione. In V. do jojuniis tractat, opere consummato in duobus capitulis do Spiritu sancto Quibus duobus capitulis do Spiritu sancto intelligit Ioannes

64쪽

Ρars Ι. Decrotum Gratiani.

Rusdem sententiae super hac re aliquatenus etiam Huguocio, in sua Summa Decreti, fuisse Videtur ). Illis testimoniis orgo quasstio hasc certo decidi nequit. Consideremus igitur modum citandi, quem forte Gratianus ipse circa has partos Decreti observet. Jam autem, quod partem Decreti primum attinet, Gratianus eam reputat pro continuo et indiviso tractatu, habente prologum , quem ipse dicit initium seu principium hujus operis, et illum tractatum ipsum

Vocat tractatum ordinandorum, capitulum de ordinandis, tractatum de promotionibus clericorum, tractatum de electione et ordinatione clericorum et similiter, et quum aliquem ejus locum, auctoritatem aut suum dictum citat, eum constanter ita citat, ut commemorato solum hoc

tractatu vel ejus prologo initiales vocos illius auctoritatis vel dicti sui cum additamento: supra vel infra alleget, distinctionem autem nequaquam indicet'.

i Ait enim hoc rospectu: . Opus suum Μagister in tres partes distinguit: scili-cot in distinctiones, causas, in tractatum de consecratione. Prima pars centum una distinctionibus declaratur, secunda XXXVI causis torminatur, tertia V distinctionibus torminatur Apud Schulte l. c. p. 52. not. 12. in M.) Qui prologus continetur prioribus viginti distinctionibus, quae de notione, origine et speciebus juris etc. agunt. Cfr. Supra P. 5.' Id elucos o Verum principia. dicti ad O. 6. D. XXXV. , ubi Gratianus loquitur de subsequenti causa simoniacorum, quae est partis secundae causa I. Quam causam ille hoc loco dicero subsequentem nequaquam potuiSSet, Si non totam partem Decreti primam pro uno ot continuo tractatu reputavisset. Item id olucet o dicto Grat. poSt c. m. D. CI., ubi is totum illud, quod praecedit, simpliciter tructatum de electione et ordinatione clericorum appellat et modo se ad Ordinationes simoniacorum transire ait. Ρorro id patet o pr. dict. post c. 11. D. XXXI. , ubi Gratianus offatum S. Grestorii M., in c. penult. 18.) D. XXXII. positum, absque ulla distinctionis mentione citat, dicons: ἡHinc et illud Gregorii: Presbyter quidam, quod requiro imha In plurimis oditionibus Docroti quidem haec citatio ita exhibetur: ἡQuod require infra dist. seq. cap. penuit. μ i. o. distinctione Sequenti capite penultimo. Vo-rumtamen VoceS: disit. seq. cap. penult. nequaquam sunt Gratiani, sed sunt ab alio aliquo, sive librario, fiso editoro Decreti, deinceps appositae. Id eluces o codicibus Decreti mss., iisquo antiquissimis, in quibus voces illae omnino desunt. Ch. V. g. c. r. bibl. palat. Vindob. codicem ms. lat. n. 2131. ex saec. XIII.); porro Friem bery ad cit. dict. Grat. post c. 11. D. XXXI. not. 107 h. Rem e pr. dicti post c. 43. C. XXVII. D. 1., ubi Gratianus, Volens exponere, quod Votum castitatis reddat matrimonium postea contractum plano invalidum si nullum, si quod faciat illud tantummodo illicitum, atque provocans hoc repectu ad suum dictum post c. 8.D. XXVII., citat ipsum, distinctionis nulla proraus mentions facta, simpliciter, dicendo, illam expositionem in crepitulo de ordinassione clericorum haberi. Verbo nusea de re Gratianus ita ait: ἡQuod autom voventes praemissis auctoritatibus scilices c. 1.-40. O. XXVII. D. 1.3 jubentur ab invicem discedere, quorum Vero conjugia auctoritate Augu/tini c. 41. Oad., et c. 2. D. XXVII.) et Theodori c. 43. O. XXVII. qu. 1. M c. 3. D. XXVII.) solvenda non sunt, in capitulo de ordinatione clerico meridenter ostenditur.μ Ρraeterea e pr. dicti post c. 6. C. I. qu. 7. , ubi Gratianua decretum Papae Gelasii L, in c. 1. D. LV. relatum, simpliciter citat his verbis: ἡΙtem: Priscis igitur sic. Roquiro supra in tractatu Ordinandorum Eadom ratione Gratianus in dicto post c. 50. D. I. de cons. decreta Summorum Pontificum Leonis L

65쪽

Caput IV. g 23. 41

Quum jam, uti e locis supra sin not. 3.) allatis patet, Gratianus

in citations partis Decroti primae distinctionum nunquam meminerit, neque tunc, quum hoc claritatis gratia necessarium fuerit; quum porro praesens Dist. LXXIII., ut supra p. 31.) ostensum est, non a Gratiano, sed a Ρauc alea proveniat; quumque idem Ρauc alea in sua Summa Decreti, circa medium saec. XII. adornata , illam subdivisionem partis Decreti primae in distinction0Η - jam omnino adducat : dubitari nequit, subdivisionom partis Decreti primas in 101 distinctiones, uti Rufinus ot Sicardus Cremonensis referunt', non a Gratiano, Sed ab ejus discipulo Paucapulea proVenire. Quod ad partem Decreti tertiam, nunc in quinque distinctiones subdivisam, pertinet, quo modo Gratianus ipse hanc partom Decreti citet, ejus rei exempla in Decreto non invenimus. Attamen supra allatis tostimoniis Rufini et Sicardi Cremonensis, qui hanc subdivisionem partis Docroti tertiae Gratiano abjudicant eamque expresse ejus discipulo Ρaucapaleae adscribunt, ratione hujus rei gravissimum pondus accedit ex eo, quod codeX ms. Decreti perquam antiquuS, Saec. XII., haud diu post Gratianum scriptus, quo Friedbem in adornanda sua oditions Docroti' usus est, videlicet Capit. metropol. Colon. cod. mS. lat. M. CXXVU, nec illam, nec ullam aliam hujus partis, quae ibi inscripta est: Liber de Sacramentis, subdivisionom habot', dum tamen Huc alea eam in sua Summa Decreti, supra p. 38. not. 1.) memorata, jam omnino exhibot M.

Gelasii L. et Priami LL, in cann. 4. 7. D. LXXV. et can. 13. D. LXXVI. posita, citat, dicens: ἡ do Leo episcopus: Quod a patribus nostris. Item Gelasius: O, nationes presbyterorum. Item Ρolagius: Dilectionis tuae rescripta. Requiro in tractatu ordinandorum Pariter in dict. ad c. 20. C. XVI. qu. 1. decretum Ρapae Gelasii I., in can. 9. D. LXXVu rotatum, simpliciter his verbis allogat: - Sicut intractatu de promotionibus clericorum invenitur, in capitulo illo: Moncichus novitius' etc. - Ροrro in His ita remondetur. dicti sui post c. 26. C. XI. D. 1. effatum S. Augustini, in c. 1. D. VIII. positum, citat simpliciter his verbis: ἡRequire in primcisio, ubi differentia dosignatur intor jus naturae et jus constitutionis Itom in Sed sicut circa. 1. dicti sui post c. 4. C. XV. qu. 3. ad suam disquisitionem de relations constitutionum civilium ad negotia occlosiastica, in Dist. X. positam sch. dict. Grat. init. D. X. st c. 1. Oad.), provocat, simpliciter dicens: ἡ Sicut circa hujus operis institim praemissum est S uue, Dis Goschichte dor Quellen, tom. I. p. 109. Sq. Ch. c. r. bibl. palat. Vindob. codicem ms. lat. n. 2220. sex saec. XΙΙΙ. inc.)y Supra p. 38. t. T. et p. 39. not. 1.' In Corporis jur. can., Lips. 1879 sqq., parte I. β Friedbem in citi. prologg. col. XCV. nr. 1. M Is snim ibi post Oxpositionem Causas XXXVI. ait: , Omnibus decretorum causis Vol nogesila decursis ad ultimam hujus libri ventum est partem, quae quinque sat distinctionibus sivo divisionibus divisa. Quarum prima de dedicatione occlesiarum et consecrations tractat, quae ita incipit: De ecclesiarum consecratione' etc. - , Secunda distinctio de corpore si sanguino Domini loquitur - ἡΤertia distinctions de tomporibus feriandi agitur, scit. ut dies dominici et solempnos diesquo rogationum ac generalium jejuniorum ab Omnibus celebrentur atque Venerentur -

66쪽

Ρars I. Decretum Gratiani.

Quae quum ita sint, , etiam tertiae partis Docroti subdivisio in quinque distinctiones Paucupaleae adscribenda esse dignoscitur 3.

g 24. Distinetionum et quaestionum subdivisio in partes.

Illa, quae nunc in oditionibus Docroti habetur, distinctionum et quaestionum subdivisio in partes odisisiones', nullatenus a Gratiano proVenit. Id jam inde olucot, quod Husdem in codicibus Decreti mss.

antiquis, uti V. g. in memorato codice mac. c. r. bibl. palat. Vindob. n. 2131. ex Saec. XIII., nullum prorsus vestigium occurrit. ΡrοVenit

autem illa subdivisio in praesonti sua forma a Guidone de Buysio, professore juris canonici in Univorsitate Bononio i ot cathedralis Capituli Bononiensis archidiacono, qui ideo etiam simpliciter Sub no

mine: Archidiaconus adduci solst ' 1313) '. Et is quidem hanc di-

ViSionem primum proposuit in suo commentario Decreti, qui dicitur Ro8arium Decreti'. Indo eam Ioannes Chapsuis, licentiatus juris in UniVersitate Ρarisiensi, qui versus finem saec. XV. et primo dimidio Saec. XVI. floruit', in suam Decreti editionem, quae cura ipsiuS ac impensis et opera bibliopolarum inrioi Gering ot magistri Beriholdi Remboli prodiit Ρarisiis 1505, assumpsit; unde in omnes SequenteSoditionos Docroti invecta est M. Attamen Guidonem de Banio ea in re, certe magna eX parte, praeirit Ioannes Fanentinus in suo apparatu glossarum 7, ubi multa, Quarta distinctio do sacramonio baptismatis loquitur, scit. quo tempore generaliter sit celebrandum si quod necessitato cogento otiam a laico et a muliere dandum Quibus Verbis codex illo Summam Paucapaleas repente abrumpit. Mius autem codeXmS. ejusdem c. r. bibliothecae scod. lat. n. 570. ex saec. XIII. ex.) eandem Summam Paucapaleas, illo loco abruptam fet a muliere dandum, continuat his Vorbis: ἡ et si ab hasretico in forma occlosias ministretur, non roderandum, et quod aliorum fide et professione parvuli baptizantur, sed si pro se respondero Valent, alienise professiones eis non prosunt: quare otiam trina mersio in baptismo colobratur. De

eo quoque, qui per linguae ignorantiam si invocations Trinitatis delinquet, et quod unum tantum parvulum in baptismato suseiporo dobst. Et quod Christi baptismate apostoli baptigati fuerunt, et non tam ablutions corporis quam fido cordia baptisma consistit Et post haso immodiato voco: ἡμΗtμ, litora P rubro colore scripta, e hibet materiam prassentis distinctionis quintae his Vorbis: ἡ Ροst Sacramentum baptismi de sacramento confirmationis agitur, quaro scilices baptigato tradatur; ubi Ostenditur, quod jejuni ad eam Ventis ot a jHunis, nisi necossitas cogat, debeant accipore; et sicut baptismus, ita confirmatio reitorari non dobot' sic. Ch. dict.

i Sehulte, Dis Goschichte dor Quellen, tom. I. p. 53. Ch. supra ε 6. p. 8.' Sehulae, Dio Goschichio der Quellen, tom. ΙΙ. p. 186. sqq. ' lapis prodiit Opus illud intor castora Argentorati 1472, Romae 1477, Venet. 1513, 1559, 1577 st alibi. OD. Sinuue l. o. p. 187. not. 10.

67쪽

Caput G. g 24. 25. 26.

43 ad praefatam subdivisionem spectantia habentur 1. Ipso Guido de

aliquatenus eum hac in re sorte etiam canonista Ioannes de Deo, eXLusitania oriundus, qui circa medium saec. XIII. floruit', praeivisse

diei potest M.q 25. Subdivisio dictorum Gratiani et auctoritatum eanonum, in principium et paragraphos. Neque illa, quae nunc in editionibus Docreti adest, dictorum Gratiani ot auctoritatum scanonum) subdivisio in principium spr ) et paragraphos g), ab ipso Gratiano originem traxit. Id quod jam inde

colligitur, quod haoc subdivisio in codicibus Decreti mss. non habetur. Subdivisio illa domum succossu temporis ab editoribus Decreti pro accuratiori hujus citations introducta est. Nequo in Omnibus Decreti oditionibus sibi omnino congruit. Ea, quae in recentioribus Decreti oditionibus occurrit, dictorum Gratiani et auctoritatum scanonum) s divisio in pr. et gς, maxime ex editione Decroti, jussu os auctoritate Ρapae Gregorii XIII. Romae a. 1582 publici juris facta, deprompta

esse dignoscitur.

g 26. Numeri auctoritatibus Decreti praefixi.

Eo minus a Gratiano proveniunt illi, qui nunc auctoritatibus Decreti praefixi sunt numeri. Id quod jam inde elucet, quod hi numeri etiam Paleis, quae tamen demum post Gratianum in Decretum venerunt, impositi sunt. Item ex eo, quod codices mss. Decreti nullos hujusmodi numeros auctoritatibus praefixos exhibent. Initium hujus roi focit Carolus Molinetis odu Moulim, canonista Sallus ' 1568)', qui auctoritatibus Decreti, Paleis tamen eaeclusi8, numeros praefixit, et quidem in sua editione Decreti, quae prodiit Lugduni 1554, ot itorum ibidem a. 1559 in 4'. 'Ροst hunc eam rem continuavit alius canonista Gallus, nomine Antonius Contius ste Conto, juris canonici in Acadomia Bituricensi pro-

Schulte in citi. scripti. memorabili. l. c. p. 86. Ita V. g. init. D. L.; ad c. Si post ordinationem. 12. ead.; ad c. Si sacer- s. 27. ead. sed. Vonot. 1577 fol. 63. b col. 2.; sol. 65. a col. 1.; fol. 66.b col. 2.).3 Sehiare, Dis Goschichio dor Quellen, tom. U. p. 94. Sqq. massen, Boiisllgo gur Goachichio dor jurist. Litoratur des inuelaltera, in citi. relati. sem. tom. XXIV. p. 39. Aq.; Schiate in citi. scripti. memorabili., I. c. p. 86. Φ Do cujus actis et fatis refert DOMM, Ρraenou. canonn. lib. V. cap. 16., ed. Venet. 1717, p. 455. Sq. β Sinuue, Die Glosse gum Docros Gratians, in citi. scripti. memorabili. p. 92. t. 4.

68쪽

Ρars I. Decretum Gratiani.

fessor ' 1586) , qui Decreti auctoritatibus, una cum Ρaleis, numero8 superscripsit, et quidem in sua editione Decreti, quae prodiit Antne piae a. 1570 apud Christoph. Ρlantinum, absque glossa in 8'. 'Quae auctoritatum Decreti numeratio, a Contio introducta, non est quidem a dosoctibus immunis'; nihilotamon minus a viris eruditis communiter recepta et usque ad hoc tempus servata est, dum ratio, easdem auctoritates numeris signandi, ab Antonio Augustino, primum

Ilerdensi in Hispania opiscopo et deinde Τarracononsi archiepiscopo ' 1586)', proposita, prorsus neglectR OSt'.

Praestantia Decreti sjusque influxus in jus ecclesiasticum. ς 27. Praestantia Decreti.

Gratiani Decretum absque dubio supor omnes collectiones juris eccleSiastici, quae eo tempore exstabant, plurimum eminebat. Et quidem M eo, quod normas juria ecclesiastici, quae eo tempore Vigebant, fere plene complectebatur;

3 Doujat, Praenotionum canon. lib. V. cap. 8. ed. cit. p. 459. Sq.; Schulte, Die Goschichio der Quesson, tom. ΙΙΙ. pari. 1. p. 559. Quas circumfortur Contiana Decreti oditio, Puris. 1556 et 1570, non est alia, nisi Antuemiensis a. 1570, a librario Ρarisiensi Iacobo du mys tean , cui Contius opuS suum jam ante a. 1556 excudendum mandavorat. et qui illud in Belgium transmisorat, novo titulo instructa. De quo ch. DouDt l. c. lib. IV. cap. 13. ed. cit. p. 397. et Richter, De emendatoribus Gratiani. Lipa. 1835, p. 35. . Εtonim Contius interdum a) gravissimas auctoritates peculiari canonia numero signare omisit easque dictis Gratiani involvit. Ch. v. g. dict. Grat. init. D. I.; init. D. XLIX.; init. C. XIV. qu. 1. b) Interdum dicta Gratiani noc non auctoritatum inscriptiones ad ipsas auctoritatos traxit et una cum his canonis numero signarit. Ita V. g. init. c. 21. C. ΙΙ.D. 5.; init. c. 23. D. LXIII., ad quod ch. notat. Core. Romm.) ad est. can. V. In synodo, incipientem: . Initium hujus capitis videtur' etc. - Ιωm init. c. 1. U. XXIV. qu. 2., ad quod ch. notat. Core. Romm.) ad cit. can. V. De communione Frisatis etc., quae incipit: , Verba haec' etc. c) Auctoritatum summaria intordum peculiari canonis numero Aignavit. Ita in c. 3. D. LXXIV.; ad quem ch. notat. Core. ROmm.) V. Si qui, quae incipit: ἡ Verba hujus capitis ' etc. d) Interdum duos pluresvo locos eae eodem auctore et opere depromptos totidem

canonum numeris signavit, uti V. g. Obtinet in cam. 4. 5. C. XXVII. qu. 1., et quandoque iterum locos ex diversis operibus ejusdem auctoris, immo Vel e divorsorum auctorum operibus haustos unico canonis numero complexus eSt, uti V. g. fecit

in c. 6. C. XXXII. qu. 5. In reliquum de hoc ch. Sebast. Berardi, Gratiani canonea genuini ab apocryphia discreti. August. Taurin. 1752-1757, Ρart. Ι. Ρrooem. p. XLVI. - Doujam l. c. lib. VIII. cap. 5. ed. cit. p. 460. sq.; massen, Die Goschichto dor Quellen, t. I. pag. XIX. sqq.; Schutite, Die seschichio der Quellen, t. VI. p. 723. sqq. β Ch. Husdsm Ant. Augustini De emendatione Gratiani Dialogg. lib. I. Malog. 18., in Andr. Greuandri presb. Orat. t 17793, De vetustis canonum colloctionibus et collectoribus dissertationum sylloge, ed. Venet. 1778, p. 489.

69쪽

Caput V. g 27. 28.

45b) quod materiam mothodo juristica, videlicet secundum jus ci-Vile romanum, tractat. Quod quidem hac ratione in nulla collectionum juris ecclesiastici antiquiorum praestitum esse dignoscitur. Huc accedit, c) quod Gratianus in Decreto etiam historicae ovolutionis juris ecclosiastici rationcm habuit si, quomodo singula instituta juristica, quae tunc in Ecclesia aderant, orta fuerint et quas mutationes indo ab ortu suo usque ad illud tempus subierint, proponere Sategit. Qua ratione Docretum Gratiani etiam plurium antiquiorum collectionum juris ecclesiastici locum supplebat. Ρraeterea excellebat d) eo, quod Gratianus in suis dictis multas opiniones praestantissimas reposuit, quae deinde non solum a viris eruditis privatis, vorum etiam ab ipsis legislatoribus occlesiasticis acceptatae sunt 3. Quas insignis indolos Docroti Gratiansi mox ovasit manifesta. Viri oruditi ipsum Oximiis laudibus efferebant, ἡοpus aureum' immo Vel ἡdi-Vinum Decretorum opus' illud appellantes . Τanta erat ejus aestimatio, ut, quum Cardinalis Laborans' a. 1182 edito opero, inscripto: ἡ deae Compilationis', novam Decreti partitionem proposuisset, dividendo

illud in VI libros, subdivisos in partes, opus illud penitus negligeretur '.q 28. Influxus Decreti in jus ecclesiasticum. Ροrro Docretum Gratiani sua mothodo juristica id offocit, ut indoab eo tempore jus ecclesiasticum, quod usque tunc Τheologiae conjunctum et commixtum erat, ab hac separaretur et tanquam peculiaris ot per se subsistens disciplina tractaretur; undo Gratianus merito scientiae seu disciplinas juris occlosiastici pator dicitur'. Inde autem simul id consecutum est, ut illi, qui jus ecclesiasticum o Decreto Gratiani tradebant, peculiarem titulum, a titulo eorum, qui Thoologiam docebant ot simpliciter magistri appellabantur, diversum acciperent et ad instar eorum, qui jus civile docebant, doctores,

et quidem a libro, quem exponebant, doctores Decretorum et decretistae, atque a canone, i. e. lege eccleSiastica, etiam canonistae dicerentur, in Oppositione ad eos, qui jus cinile seu leges explicabant atque inde legistae, Vel etiam domini appellabantur'.

70쪽

Ρam I. Decretum Gratiani.

De caetero autem tituli deeretistarum et canonistarum in Bononiensi Universitato otiam illis tribuobantur, qui juri canonico Secu dum Docrotum Gratiani discendo operam dabant).

Fata Decreti.

1RTICULUS PRIMUS.Ines ab Has ortu asqns ad primam ejus editionsae. 29. Praetensa Deereti approbatio e parte Papae Eu geni i ΙΙΙ. 1145 1153.

In quodam opere, uti ferebatur, perantiquo, quod intitulatum est: ἡ Calendarium archigymnasii Bononio is , narratur, Decretum Gratiani, brevi, postquam in publicum prodierat, a Ρapa Eugenio LII. pro codice Ecclesiae universali approbatum et publicatum esse δ. Quae narratio cohaeret cum supra p. 30.) memorata fabula de plagio Dscreti, quasi e parte cardinalis Ρauc aleae attentato. Attamen dictum Calendarium esse prorsus spurium et recentiori demum tempore conflatum, nunc inter eruditos plene constat'. Unde tota illa narratio ejus do approbatione Decroti Gratiani e parte Ρapae Eugenii III. tanquam salsa est rejicienda.

30. Publicae praelectiones super Decreto in Bononiensi ei aliis Universitatibus habitae.

Quum Docretum Gratiani tanta praestantia excelleret, hinc, ut ipsum eo melius intelligi si oo facilius in praxi occlosiastici fori adhiberi posset, plurimi Virorum eruditorum, et primum quidem Bononiae, et deinde etiam in aliis locis', eidem exponendo operam navaverunt. Ipse Gratianus illud in schola monastorii SS. Folicis ot Naboris explicavit. Ροst oum corte Hus discipulus Ρaucapessa ibi idom socii β.

3 Walter-Gerlach, Lehrbuch des Κlache ecfla, ed. XIV. g 104 a. p Sarii, De claris archigymnasii Bononiensis professoribus, tom. I. pari. 1.

. Florens, De methodo atque auctoritate collectionis Gratiani, in Gallandii, Dovotustis canonum collectionibus et collectoribus dissertationum syllogo, ed. Venet. 1778, p. 424.; risu, Geschichte des rom. Rechis im ΜΛtelalter, Om. III. p. 11. Aq. - Sohulte, Dio Geschichte der Quellen, tom. II. p. 156. Sqq. Id olucet ex ejus Summa, ubi is saepius, uti V. g. init. D. VIII., dicit: ἡA- distisq, quod omnino oralem Decreti expositionem innuit. CD. Sarii l. c. tom. I.

SEARCH

MENU NAVIGATION