장음표시 사용
181쪽
naetiorem, ea ver ut ad euentum honum nos deis ducat annitendum est in rebus agendis conlilio, prudentia, audacia. Haec vulgaria quae videntur esse, ornarunt multis modi 8 et irationis 4 copia amplificarunt cum antiquiores poetae et scriptores, tum sequiores; isti quidem dum ipsam deor uno naturam fato esse obnoxiam narrant, dum heroum labores potentium casus, enumerant, alios gra viora asib OD aut similia fortiter ferentes ante oculos ponunt sequiores dum philosophica modo rhetorice tractant, modo rhetorica philoso phicis admiscent quo in genere cum in Consola
tionum libellis tum in Epistolis v. c. p. XCl X.
Seneca mirabilis est artifex. Sunt alia quae temporum, Vitae, morumque nouae ratione extorserunt; ut solatia , quae malevolorum obtrectationibus, calumniantium malitiae, immodico sui amori et natae hinc cupiditati omnia communia aliis, publica et priuata, ad se rapiendi, et aerumnis inde capiendis medentur Nullum itaque est solatii genus , quod non in antiquioribus me in ratum videas. Sane id, quod ad nostros animos
animi ad contemplandas iucunditates vitae peractae, aut ad spem meliorem aut quiduis aliud. nihil attinet dummodo aliquatenus clam eiUs, quem solamiar liabitu animi et more Conuenit. Qui quid enim egeris. Non malum tollitur, sed sensus mali minuitur. Haec eadem moneri forte possunt in iis quae a Cicerone loco laud. Trisc. D. disputantur.
Quis sion Virgilianum illud meminerit: Massi
182쪽
saluberrimum est, et esse debet, esse numen quod nostris rebus prouideat, bona a mala moderetur, et praemia virtutis in alio rerum ordine iam nunc praestituti habeat. in istic facile desideres; nec tamen inanita ea ab istis abes e dixeris. Refertentim ad deum auctorem bona ac mala iana Homerus, ut in notissimis Achillis verbis ad Priamum orantem Hectoris corpus sibi reddendum quoties alii euentum rerum es diis et deorum voluntate vel interuentu repetunt enim ver diuina natura, ad humanam rudi ore iudicio adumbrata, nondum aditum parauerat ad philosophiae placita quibus meliora iudicia subnata sunt, cum quibus Onnitit, mentem diuinam omnia complecti, hominibus providere, eorum utilitatibus consulere. Nunc tandem emendatior sapientia viam ad meliora placita struxit Adeo ipsa natura prouidisse videtur. Vt, quo maior malorum Copia cum vitae cultu maiore ingruisset, eo maior solatiorum copia miseris mortalibus suppeteret Indae quoque solatia ethica meliore modo elaborata sunt et constare coepit omnis fortitudinis ac Nirtutis fundum est e. si a teneris animum bonis praeceptis munitum habeas, et frenandis cupiditatibus et affectibus mature curam usumque adhibueris. Et in his acquiescendum est et vobis, Ommiij tones omnis enim vitae sapientia non tam ex doctrina varia, quam quis memoriae tradiderit. quam e matura veri rectique peripicientia, virtutis praeceptis menti infixis et habitu animi inde formato, affectibusque et motibus animi ad ea
compositis, procedit uae ipsa cum ab antiquiOlibus
183쪽
de conscitatione philosophica. I 67
ribus tam praeclare, et verbis et sententiis p), et intelligenter prudenterque ad ipsum Vitae sum. sint exposita, eo ipso studium antiquarum littera.
Inter haec, consolationis naturis modis et effectibus expendendis, ipsa rei dulcedine, grauitate et utilitate, qua enim re his temporibus magis indigemus quam consolatione Τ abducti sumus ab eo. Cuius caussa hanc scriptionem susceperamus. In dicendae sunt. Commilitones, nouae inde a Kalendis Septembribus magistratus academici vices translatae, X academiae lege a more, ad ordinem iura docentium, et in his ad Virum iuris aequitatisque doctissimum, Vestri, Commilitones amantissimum, publicae disciplinae studiosi flamum,
quem ut obsequio, voluntate et studio vestro, demereamini, eiusque prouida cura beneuolentia et caritate, dignos Vos monstretis et rogamus enixe et amanter hortamur. Nolite ex animo dimittere, ipsam tetraporum rationem satis suadere, ut Omni morum licentia deposita legibus et institutis obsequium praestetur, cauendumque es e, ne commodis vestris de else, temere in pericula ruere, fortunas a vitae spes euertere, in segetem vestram falcem malam ipsi immittere videamini; contra vero operam esse dandam, Vt,
P Magna eariim est copia a Stobaeo enotata in Ser-ioonibus CXIV et sqq. adde rotii Excerpta Tra
184쪽
168 Censtra foethii de consolatione philo Albica.
in tanta rerum vicissitudine, malorum impendentium metu, euentu rerum incerto, dum fortunae vestrae tanquam undamenta nunc cum maxime ponitis, animos et mores et ingenia habeatis ad Omnes casus instructa, expolita, rebus
agendis apta et habilia. Cetera I unis ritu ferri putate nihil esse tutum nihil certum ac vere proprium, nihil in vestro peculio haberi nisi quod ex doctrina bonaque disciplina mentibus reconditum hinc in discessu abstuleritis. Ρ. in Georgia Augusta iridie malendas Septembres clol CCCVI. IX.
185쪽
CIVIBUS . SUIS HONORIS ET OFFICIL CAUSSA
Alexander Seuerus Imp. ingenio, virtute, litterarum, hominumque litteratorum amore, itaque actuosa mirabilis, contaminatissimi saeculi moribus intactus ab propter Christianorum amoremo Anno aetatis XIV. ad imperium Nectus V. C. Tq. a C. 2 32.). Et annos fers XXX. Dattis, concitatis a Maximino seditiosis militibus occisus V. C. 88. R. . a 34. . Virtiales eius fuere tanto magis insignes, quod Principem in prima adolescentia COH8titutum
186쪽
1 o Alexandri Seueri imp.rem et studium passim a nostris hominibus celebra- tuta, quod si iure meritoque fieri dixeris, facit
seruilia deprauatissimi aeui ingenia, aulicorum non modo, rae et raenatorum et principiam Virorum, assentando et adulando haud corruperunt Quid enim magnificentius esse potest, Nam quod de eo praedicatum legimus C. 4 i. iam prid. Prorsus
traxit . , essent tot hominet in siugulis tificiis, quo necessitas oscularet CD m autem flagitiosissimum regniam lagabali praecessisset . docuit suo exemplo, perditissimas quoque 'res , iis rartibias. quibias Vsus est princeps praestantissimus, intra PauCOS annos restitui posse. iam tamen longioris
temporis su et eueritatis constantia opus Sit ad mores hominum non Od reprimendo S, verum
Praeclare institutorum ab hoc principe litteras et viros litteratos incredibili studio et amore prosequutu est; Verum clam tum uitteraia quidemeriant , milliae tamen litterae hoc est litterae bonae, ad ingenia fingenda, it ad vitam piabli Cam pri Ua- tamque fructuosae. legebat Plato irem, Ciceronem de ossiciis, 'Virgilium tibi d. o. i. q. 3 S. d-hibebat maxime eos, sui histortiam loria 'it requirens quid in talibus ictus is quales cit, dis uta. tioire versabantur h. e. de Hibias agebat UT Uete. re im eratores vel smarii vel exterarum geritium. fecissent. Esta autem omnino triticipiam Virorum unica haec institutio conueniens et fructUOSa Vt ex auditione doctorum virorum' et ex historiariam
Cognitione proficiant; ad legenda volumina male reuocantur principum ingenia. Mater Mamaea' a Pueritia bonis artibus eum imbuerat. et dole8Centem iam Principem monitis Consiliisque regebat utinam
187쪽
religi0nes mi cellas probantis etc. I7I
cit tamen mirationem, imperatorem Roman U I patriarum, quibus imperii ge Obstrictit ei at, religionum tam paruua Obseruantem fuisse V religiolum peregre allutum cultum publice pro b ir Ct, neque tamen ea re Senatus populique Ronrani offensiones concitasse. Haec mirati cum, ut fieri solet, partim a caussarum ignoratione, partim a re ipsius acliue non satis accurate e Xaci ratione proficiscatur agite. Commilitones, exigite Oitroductu et explorate tum rem ipsam tum Caussas, et primo loco narrationem ipsam, auctoritatem et verba. Ante omnia enim de ipsis verbis sententiisque scriptorum videndum est, a quibus aliqua res seu traditur et tradita esse putatur.
Vtinam scriptor melior obtigisset optimo principi quam Lampridius iique ex quibus ille, ali
quot aetates pol Alexandrum, centonem suum Vitae, non Vitam, confarcinauit, et Constantino
Imp. obtulit nimium fortasse procliuis ad laudes
utinam muliebre ingenium, imperiosum et Ominandi cupiditate flagrans comprimere Daut ipsa, aut filius potuisset Cum semel in huius riticipis laude et vituperio versemur, liceat Ppora ero singularia taec quod eros in limitibus o/ιauit dia Ibias C. S8. adeo si di Diartia quae nos dicimus Constituis8e videtur; unde paullo post prosilia ero XXX illi imperatores, quos tyranDOs appellariant historici de Importicinnama contendentes et bella Civilia tragesque mutuas miscentes. Notabile Stho quoque, quod muthus officiis et uinibus
dig/litatibus ge3 tis estium Droprium dare voluit, t Uestit dict noscerentur.' Sed hoc Viniano Paul-ιoque dis licuit dicentibus. Plurimum rixarum Joro si aciles essent homines ad iniurias. Haec tarnen ira vitam et usum inducta esse vidimus
188쪽
Alexandri Contra alter scriptor grauior, ero. dianus, paullo iniquior in reum duissae videtur.
Nactus tamen est in ostra aetate Ale Xander scriptore ni sagacitate et grauitate clarisiua una Ednmndum Gibbon qui aequiore lance et laudes et reprehensiones expendisse Censendus it Ioca quae ad rem nostram spectant, sunt apud Aelium Lam
ponit, c. 29. matutinis horis narrat imperatorem in arario suo rem diuinam fecisse se in eo autem Iarario et diis os principes , sed optimos hyos, et animas sanctiores in queis et 0llonium, et, quantum scriptor suorum temporum dicit Chrisum. Abraham et Orpheum, et huiusmodi ceteros . habebat, ac maio
ue In extremis verbis et huiusmodi etero habebat.
laborat lectio: Ulgata erat, et huiusce Hodi deos habebat Cod. Reg apiad Casaub et huiusmodi ceteros habebat Palat primUS, et uitis ceteros habe.hat. Sicque alter a m. Sec. Potest re non uno modo constitui; me clamem Oritrouersia multa' relicta sit. Potest videri scriptum esse et huiusce Diodi, nec amplitas, Ut Dppleatur talias animas sanctis res . Pro quo male oppletum fuit modo deos , modo ceteros . h. e. alios. Quicquid malis, hoc solum tenendum est, interptingendum εse ante habebat quoniam iungendum est Cum Dpe. rioribus in eo lariario et dius Priuci es, et animas sanctiores, habebat. Nec necesse est de Iarariis in atriis principum ac pririatorum ad privata acra peragenda ONere nota res est ex antiquitate Romana. Memoratur Alexandri nostri ara Tium secundum C. 3I. Virgilium autem Plato nem Poetartim et seabat, eiusque imaginem eum Ciceronis simulacro in securado larario habuit. bi et Aehillis et magnorum irorum: incilicet, quorum adspectU,
189쪽
restigiones miscellus probantis etc. IJ V
Nimis magnifice de Alexandri pietate sensisse
censendi sunt qui ex his Verbi pronuntiarunt, trocliuem fuisse imperatorem in sacra Christianorum parumque abfuisse, quin nomen suum inter eos profiteretur.' Studium aliquod procliuius in viros fama insigniore claros Alexandri animo insedisse ex narratis facile credideris. Sunt quoque alia, e quibus videri potest proniore animo et voluntate in Christianos fuisse quae tamen si diligentius perpendantur speciosa quidem nec tamen firma satis esse perspicias, ut nobis persuadeam US, amplexum quoque eum esse sacra Christianorum adeo ut iis tradere se mallet initiandum. Narratur
enim c. 3. Capitolium septimo die, quum in urbe esset, ascendi', templa frequent se; Puta euna Iudaeorum sabbatha aemulantem septimo isque die sacra fecisse; Chris templum facere voluisse eisque
inter deo recipefer quod et Adrianus cogitasse fertur, qui templa in onmibus iisitatibus sine simulacris iusserat feri, quae hodie idcirco , quia non habent numina, dicuntur Adriani, quae ille ad hoc parasse dicebatur; sed prohibitus es ab iis, qui consulentes sacra re 'fre-
adspectu, et dictoriam factoriamque mena Dria, generosa mens et recreari et in praeclaris curis acti
busqiae prosequendis harid pariam obfirmari debilit. Quid enim est quod animum seu labantem ea curis fessum magis sustentet quam posita ante Culos imago viri magni, aut sententia a sapiente graviter se feliciter enuntiata le Parum commode dictum snora consulere , est, euoracula deorum adire seu extispicio alioue diuinandi genere futura praenoscere. Iam reVere aut osset dictum Pro compererant. Videtur ideo accipiendum
190쪽
rant, omnes Chri a nos futuros, si id optato euenisset,
et templa reliqua deserenda. ' Vtinam narratorum horum grauiorem haberemus auctorem saltem di sertiorem et sagaciorem Eum utique, qui haec
tradiderat, Christianum fuisse, facile suspiceris.
Varium omnino hominum istaruna aetatum fuisse in elligitur studium aliorum, saeua et atrocia Ina peratorum Romanorum imperia et edicta in Chri litianos omni acerbitate in fauiantium, aliorum qui imperatorum consilia non modo mitiora. Verum etiam voluntates in Christianos admodum propitias ac procliues iactarent: utrumque in maius auctum forte, quam pro modo a veritate; quod facile assequaris si in ipsam rerum Onditionem, hominumque tum viventium sensum te mente et cogitation insinuare statumque et habitum publicarum priuatarumque rerum, qui tum fuit. animo intueri volueris. Studia hominum omnino multis de caullis erant varia ac diuersa, odia mutua, religiones patriae partim neglectae ac contemtae, partim noui superstitionibus peregre invectis posthabitae; et in hoc opinionum et sectarum diuortio nouae odiorum caussae aliis philo. sophorum aliis indoctorum placita et ritus sectantibus imperatores vi in alterutra partes procliuiores, missi consilix et utilitates imperii, aut
piendiam esse de iis, qui ad iaspicienda sacra missi fuerant; qui inia isei tes ea et infrequentiam teria plo.
ne sacra Omnino deserantiar erat nimirum religiosorum Coetuum Christianoruni iam iam magna frequentia. Ad i. l. cotis supra Comment. IV. P. 6. 37. ad Scripta.