장음표시 사용
211쪽
religiones miscellas probantis etc. I9S
Isaca, Phrygia Sabazia. Notabile est cum his
sacris commemorari fere sortilegos, astrologos, fanaticos et gyrtas qui inter iitarum caerimoniarum nouitatem praestigiis suis vulgus tanquam fascino defixerant Liuius quidem XXX lX. G. iam ante Bacchanalia prolata innumerabilia ait extitisse decreta poni cum senatus consulta, artibvirum denique responsa, et saepius magistratibus negotium eis datum, ut sacra X terna fieri vetarent lacrificulos vatesque foro, circo, Urbe prohiberent, vaticinosque libros conquirerent comburerentque,
omnem seiplinam sacri sicundi, praeterquam more Romano, abolerent. Dicta ab eo sunt ista e persona Postumii Cos in Oratione habita de Bacchanalibus nescio an a Liuio magis oratorie dicta. quam a Cos. Saltem ab ipso Liuio antiquiora in prioribus libris memorata haud memini, praeter- . quam unum L. apirio Crasso L. Iulio Coss. lib. IV, o De peregrinis superilitioniblis ex rheeiiciendis post haec passam decreta et acta legimus. Nam M. Opillio Laenate C. Calpurnio Cois V. C. 61 p. Chaldaeos C. Cornelius Hispallus, praetor inter peregrinos, edicto intra iecimum diem abire Vrbe et talia iussi e), narrante Valerio Maximo. Adeo mature prologorum fraudes Vrbi ingruerant: unde Tacitus Hist. l. a. ubi de mathematicis nouos motu et Iartim Othoni annum obseruatione Ἱt a dertim
e Valer Max. I. . . Duibus adiicit et ineptis ingeniis fallaci sidereti interVretatiONe, quaestu Osam suis mendaciis aliginem iniicientes. - aullo post Ideo C. Cornelius Hispulluε eos. Di Ἀ-haetii Iovis cultu sitnia ἰαί mores Romanos insaeeraeoniati sunt dismos suas re eter coegit.
212쪽
derum Urmanitibus: aeniss. inquit, ' hominum potentibus insedum, sperantibus fallax, sivos in uiuitate nostra et vetabitur semper et retinebitur praeclare auguratus est Tacitus ea. quae euenire debuere litteris bonis semel corruptis, libertate Oppressa, seruilibusque hominium ingeniis ad resigiones et superstitiones, firma dominationis praesidia, prolapsis Eodem anno V. C. is Sabazia, e sacris Thracicis et Orphicis ducta esses suspicor)ex urbe fuere eiecta, eodem Valerio is ste Ad hunc rannum refero quoque verba Tertulliani Apologet. c. 6. Liberum patrem cum mysteriis suis Consules Senatus auctoritate non modo urbe, sed uniu/rsa Italia eliminauerunt. Idem post ista addit: Serapidem et Isidem et Barpocratem cum Itio Cynocephalo. Capitolio prohibitor inserri, id es curia deorum pulsos, Pis et Gabinitis Cos a. V. C. 696.)euersis etiam aris eorum, abdicauerunt Apparet, noluisse Consules deos Aegyptios inter publicas religiones haberi. sed eas priuatas coli haud vetue runt Contrarias hic leges scribit Cicero ieLL. II, 8. pr. sed a se rogatas cf. C. O. X tr. Nec enim abolita omnino ea sacra esse, docent ea quae Valerius Maximus paullo post memorat de uidis et Serapidis fanis es Ut dirutis f) V. C. O . At Cicero volebat. Omnia Macra contineri intra priscas patrias religiones, nec nouas addi quem admodum retiam Maecenas in suasione iue vere habita
s' Valer Max. I. 3. 3. L. Aemilitas Paullus Consul V. C. Toq. cum Senatus Isidis et Sera is fana
213쪽
religiones misit ellas pr0bantis etc. I97
habita siue ex antiquiore adumbrata auctore a Dione Lib. LII. 36. sub a. 726. cum terque an ipsis euentis didicis ent, quot et quanta mala per peregrinas religiones et superstitiones rem p. inuaserant in astrologos autem animaduersum est a
M. Agrippa Aedile . . ai. apud Dionem XLIX, 43. et interdictum ab omni vaticinio et praedictione ab Augusto V. C. 76 ibid. LVI. as.
cuna antea iam fatidicorum librorum quicquid erat combustiiset id quod paullo post Pontificis Maximi nomen adsumtum V. C. ii . fastum
esse suspicor e Sueton. c. 3I. pr. Quae quidem ille non tam veri et recti studio, quam periculo-tuna inde sibi a callidioribus imminentium reputatione facta es e facile est ad intelligendum. Auguria enim et auspicia in manu senatus magistratuum et Pontificum erant; quemadmodum serioribus aetatibus religiones et sacra a Pontifice Romano eiusque Senatu Purpuratorum tenebantur; enimuero nunc Senatus auctoritate in ludibrium versa, superstitionum coetus tanquam factionum fomites, cumque iis astrologicae caeteraeque divinandi et vaticinandi rationes sollicitudinem iniicere potuere, quandoquidem promiscuo hominum usu habebantur. Ingrauescentium malorum remedia esse quaesita ex his patet verum ea malis aedendis haud suppetiisse, morbumque tanto magis increbuisse, docent ea, quae de superstitionibus inter haec tempora latius sparsis professione ipsorum scriptorum, et monumentorum fide, satis constant frequentata enim sacra arcana initiarisiaca Mithriaca.
214쪽
Phrygia fanaticorun furores haud raro legimus. Per haec religionum ludibria, inter Isiacos coetus, eiulatu et cantus, antiquae virtutis Romanae quicquid supererat extinctiana est facile credas Bonae deae sacra commemorem, Xpendere licet, quae quantaeque morum corruptelae per sacra iliaca pro pullulare debuere, inter matronas praecipue Romanas, et ad disciplinam do 1 ne ilicam liberorumque educationem vitiandam ).
Res igitur ipsa docuit fruitra leges scribi, poenas lupplicia quoque sanciri dum interea morum ratio multa labetur uantopere praeitat, sapientum monita tenere leges line moribus parum proficere corruptelisque ciuitatis non satis occursum esse vel deuerissam a prohibitione , aut interdictis, quibus defungi se munere suo credunt forte magi stratus, et propositis poenis, nisi publicae priuataeque disciplura per optimatum exempla et vitae innocentiam satis prospectum fuerit idque
mature esse prouidendum, , antequam et morum corruptela cum malis , et mala ex illis subnata,
cum ipsis moribus, ita inualuerint, ut de medela desperandum It. Scilicet inclinatis semel ad externa et a patriis ritibus deflectentibus animis, mira Romanorum procliuitas ad probandas e X ternas religiones, quae in Urbem confluxerant, insequuta est ingenii humani natura ad noua quaeque rapiente cumque in republica libera peregrini ne admitterentur
g Inspiciat aliquis enotata a Bottigero nostro, rige- Dio εο scriptore, in elegante libello die sis ves Aer, et repetita in oti Gel. Det. 8o9. P. TV 6.
215쪽
religiones miscestas probantis etc. I99
quidem ad sacra Ron ana, quippe quae tantum ciuium erant, nec nil a ciuibus frequentanda; peregrina sacra non magis ad se pertinere idem putabant, eaque ciue Romano dedecori esse statue hant; nunc noua et peregrina placere, patriis praeferri, ambitiose affectari, et honore haberi; quam rem in cuiusuis populi exitium verti, et re et annalium exemplis obuium est. Neque tamen ne tunc quidem cum admittere placuisset, patrias religiones obdieare, aut cum aliis permutare animus fuit, sed tantum iis adiungere aliena Seruata
quoque in actis publicis negotiisque ciuilibus. omninoque in vita publica ac priuata, instituta pristina sacrorum et caerimoniarum sanctitas per inagistratus et imperatores custodita, etiam moribus iam per luxum, assiduum dominationis asseclam. inter palatii probra et turpia adulantium studia. virtute prisca, cum libertate, sublata. uamdiu itaque inter plebis superstitiones referri solebant initi Isidis, Matris deum, et alia, tum gyrtarum et fatidicorum praestigiae: nulla magistratuum aut principum cura desiderata est; nisi clandestini et nocturni coetus sollicitudinem et suspicionem iniecissent, aut abiurationes et detestationes, inprimis sub imperatoribus in sacramento militari, odia metumque mouisssent omninoque cum coeptum est vereri, ne imperatorum vitae et imperii incolumitati per malas artes cum superstitionibus propagatas insidiae struerentur tum de astrologorum fraudibus, magicis artibus, peregrinisque, per quas in urbem illatae erant religionibus seu superstitionibus quaerere, ad rem p. et imperii consilia
216쪽
pertinere visum est . Interea anaen, quod mireris, saepe videas ipsos naperatores consuluisse ima the-inaticos seu astrologos in his etiam Augustum V Sueton. c. ex tr. . Thrasyllum contubernio habuit Tiberius. v. und Tiber. c. q. sub f. Dio LVi I. s. Antoninorum autem pii et Marci religionem in consulendis Chaldaeis multo magis
mirabimur. itaque sub Augusto, ut supra iam memoraui. in altrologos et fatidicos an ina aduersum est seuerius sub Tiberio autem p. Tacit Annal. li 32. V. C. 69. a. C. 6 fabia et de niti thematicis magis-pse ex Italia pellendis Senatusconsulta a Mortim e numero L. Pituaturis faxo deiectus est In P. Marcium Consules extra ortam Esquilinam cum Discum canere iussissent ad populum conuocandum niore prisco aduertere o. Et paucis annis post V. C. 772. a C. I9. ibid. II, 8s. Actum et deo sacris Aegyptiis Iudaeisque elisndis deportati sunt, qui
libertini generis erant numero quatuor millia . in Sardiniam ceteri iussi talia cedere, nisi certam ante diem profan0s ritus exuissent. Haec unt illa quae Suetonius innuit Tib. 36. Externa caerimonias, Aegyptios Iudaicosque ritus compescuit coactis, qui supersitione tenebantur, religiosas Usses cum instrument omni comburere: Expulit et matheniaticos. Ex hoc et similibus aliis locis apparere videtur, nomine Iudaeorum et Aegyptiorum declarari fanaticos et praestigiatores e utraque gente superstitiones astrologicas et magicas sectantes idem quoque
217쪽
r ligiones miscella probantis etc. et O I
que Christianorum nomini fraudi fuisse, cum malarum artium auctores e numero eorum Romae quaestum facerent; aut etiam essent, qui eorumia Omen mentiti malas artes exercebant. Fuere quoque in numero horum praestigiatorum et circulatorum philosophi, aut philosophorum oco et nomine habiti vulgatae per Os Omnes arcanae caerimoniae nomina et signa myllica iunguntur itaque, ut vidimus ludaici Aegyptiique ritus cum mathematicis ista philosophis quoties des sacris peregrinis et ritibus Roma fugandis memoratur; altrologos in hoc impostorum grege ordines duxissena ani felium fit iisque adiunctos qui magicas artes tractarent. . Tam diuersorum generum superstitiones fuisse videmus, ut sub ipsa nona inum confusione latebras facile haberent impostores. etiam scelestiores cuiusuis generis i) Atque cita per impostorum fraudes Iudaicae et Christianae religiones in suspicionem frauorum studiorum venerunt. Omnino enim de placitis doctrinae Christianorum parum laborabant ona ani referentes eam inter ceteras superstitiones conde etiam dixeris. non
religiosis sed ciuilibus aut politicis consiliis, ab imperatoribus in Christianos saeuitum is ante Constantini tempora Vitellio principe iterum pulpitalia mathematici Tacit hiit. ll, a. quippe iii
noli Os motiss.et clarum Othoni annum objeruatione siderumasrmauerant 1 ut iam supra notaui sibi d. I. a.).
Adeo principes de sua salute, moi de diiciplina
ι Haec si sic disposueris recte se habet quod Iur-- simia in Dis s. apud Oelrie in Germania litterat. Tom. I. ab Tiberii imperio superstitiones trium habuisse dixit.
218쪽
populi Romani laborarunt angebantur suspicione
et metu, ne per astrologiam et magicas fraudes vitae suae insidiae pararentur, praedictione mortis
aut succestaris se dignioris. In ualuit is metus in
nonnuliorum animis, ut in insaniam verteretur, seriori biis temporibus, Constantinorum, Valentiniani Valentis. Erat enim inter artes aulicorum principibus adulantium ut, cum de eorum
vita solliciti et anxii videri vellent, paratas iis insidias deferrent, quas ipsi finxerant, aut etiam in maius augebant, quum intellexissent, his timoribus hoc metu, se principis animum et voluntatem in potestate sua habere modo metu angente S, amodo terrore leuantes habebant hoc ipso opportunitatem mouendi suspiciones de iis, quos principi inuisos reddere vellent, abalienabant principis studium ab aliis, etiam ab uniuersis hominum ordinibus, ab urbibus et prouinciis inde delationes accusationes supplicia iam inde a Tiberio principe lege maiestatis exercita. Ita bonorum quoque principum mentibus virus malitiae suae instillarant mancipia palatina, principem obsidentia
et viros probos ab aditu eius X cludentia ut plurana ala ab iis manais intelligas, quam, non modo principum sed ipsis naturae elementorum corruptelis. Harum artium exemplis referta est inprimis historia imperii ByZantini. Non defuere inter haec nec in re publica nec sub ina-peratoribus illustrium virorum studia ad philosophiam conuersa ex his ii, qui philosophia Stoica erant
imbuti, antiquiorem morum seueritatem aemulabantur corruptelas temporis sui increpabant quidem s
219쪽
r ligiones mi cellas probantis et O;
dem, non tollebant; reliquarum scholarum auctoritas fuit exigua aut nulla ad disciplinam vitae publicae et priuatae studiis omnium ad subtilitates
et contentiones inter se conuersis, nec coercitis.
Ipsa philosophia, ad mysticas doctrinas procliuior,
ad corrumpenda ingenia doctiorum, etiam Optimorum principum Antoninorum aetate, properauit. plebe interea superstitionibus suis deuincla et praestigiis circulatorum, inprimis in prouinciis, Asiae maxime et Syriae, Obnoxia. Reuocemus in mentoriam Alexandrum paphlagonem nouum Oraculum molientem Q pud Lucianum; et praestigias ab eo in Philopseude enarratas, tum Apollonium
Erupit post haec omnia in est renem lscentiam Commodus, qui inter fanaticos Bellonarios se inscribi iussit, et sacra Isiaca coluit, ita ut ipse iactaret caput et Anubim portaret l); alias corruptelas morum et religionum Romam induxere imperatores e diversis prouinciis, etiam e barbaris, oriundi, et cum comitatu et satelliti palatium Romae c.
cupantes in his inprimis illi, qui in oriente ab
e Xer-k Lampridius in Commodo . . et in Pelcennio Nigro c. 6. Ministeria Palatina iussa erant sacris Isiacis operaii cum imperatore ipsum Nigrum. grauem Virum depictum in opere musico parietis porticus in hortis Commodianis se vidisse scriptor memorat, Sacra Isidis serentem inter Commodi amicissimos. Sacra Matris deum maiore quam antea apparatu idem Celebrauit. v. Herodian. I, IO. II. Sera 'idem coraseruatorem Augusti In numis Commodias signarii Consul VI a C. I9r in aliis numis emerculem Romanum e progressus dementiae ut e ipsum deum coli iusserit. s. Echhel Vol. VII. P. I 28.
220쪽
exercitu fuerant renuntiati Verum haec seriorum sunt euenta temporum; et praecesserant iam alia, quae patrias religiones Romanorum alienis ritibus misere inquinauerant, Seueri, Caracalli, tum Elagabali temporibus per quae ad Alexandri Severi tempora peruentum. Prae ceteris enim Ii Donina, Seueri Xor, prauis religionibus et superstitionum omni generilatam viam patefecit illa quidem femina parum probatis licet moribus, ingenio tamen litterarum amore, quas illa tempora ferebant, et studio in sophistas ac philosophos, clarissima sed muliebre ingenium ad miracula et superstitiones pronum bonis litteris et artibus plus obfuit quam profuit. Nota res est, qua Apollonii Tyanei, qui iam tum e vivis excesserat, admiratione percussa fuerit,
vi etiam Philostratum fatentem id ipsum lib. I. 3. iuberet ex Danaidis tolidi hominis qui familiaris
Apollonii fuerat, commentariis describere eius dicta et facta. Confluxere ad eam, et ei placuere, qui praestigias et portenta narrabant. Scilicet in de- 1idia et luxu aulicorum ineXpletum est desiderium nouorum spectaculorum, pomparum et sol lennium. Habebantur itaque in ista aetate praecipuo in honore et amabantur ingenia fertilia nouorum inuentorum ludicrarum rerum, spectaculorum iocularium, aut portentosorum, ad otiosam vitam fallendam et ignauiae taedium mentibus X imendum. Facit inter haec mirationem ludorum reniscorum nullum usum nec desiderium inter homines otiosae voluptatis auidos memorari. Scilicet ludorum scenicorum inter Romanos fortuna fuit