장음표시 사용
201쪽
religiones miscellas probratis etc. I 83 ALEXANDRI , SEVERI, IMP.
RELIGIONES MISCELLAS PROBANTIS
IUDICIVM, ILLUSTRATVMET AD CAVS SAL SUAM REVOCATUM.
Alexandrum Seuerum mp. Christianas religiones et sacra, si noli adoptasse tamen probasse, etiam forte de conciliandis et consociandis religionibus peregrinis cum patriis cogitasse, ut non modo libere colerentur itae, sed eodem quoque loco cum his haberentur non tantam mirationem
o Prima hiatus partis seetindae Commentationis de Alexandro Seuero linea iam ductae a me et exhibitae uni in exposition prioris partis in ieceλι- sibus litterariis Gottingensibus 8o9. P. TT. 370 qq. nec tamen prelo uulgata est ipsa CommentatIO. Ne telam pertexerem, interce85erunt caussae, quas hic conantem orare nihil attinet quo factum est. Vt Oniaὶ hoc scriptionum academicarum ossicio abdicarem. b Scilicet Syneret ismυm quem recentiores Πlgo Appellarunt, ant νωτικον eligionum omnium populorum, altero plurium, constituere voluisse imperatorem dixeris Vt idem assequerentur alio modo ad aborarunt philosophi, Plerumque placita interpretatione in congelasiam redigendo dum derivationibus t l,ropagationibus religi otium aliarum ab aliis aut etiam ab una, incubuere modo ritus et cerimonia. Macrorum. modo do Ctrinas Prose-
202쪽
facere, quam forte prima auditione susceperis, insuperiore commentatione declaratum esse arbitror: ab una saltem parte. quatenus ex Ale Xandri ingenio. institutione et scriptorum rauctoritatae et fide, quaestio erat constituenda altera erat ex ipsa
temporum rationes hominumque de iudiis seu iudiciis ducta: quae cum per libelli angustias nondum satis diserte si exposita. subiicienda nunc sunt ea, , quae rem idonea luce illustrent Fauenim satis declaratum esse. quomodo Alexandri
ingenio procliuior illa in christianos voluntas convenerit aliam tum mirationem fac asterum hoc, s quod Romanorum ingenia et sensus studium hoc alienarum religionum posthabitis sacris patriis, patienter perferre maluerunt, quod si per rerum vicissitudines rem eo deductam esse dixeris: aestat hoc ipsum exquiramus, quibus . modis et caussis ea paullatim reruna mutatio facta sit, ut imperator legibus et religionibus patriis adiungere et admiscere peregrinas. atque etiam, se eas pro-hare, salam profiteri, impune auderet. Nam asia rerum erat conditi O, cum post haec Constantinus in bellis ciuilibus partes suas christianorum studiis firmauerat. Cum enim eorum caussa facta ita es et superior, facile armorum minis ac terroribus noua bona an mala, instituta in imperii legem verti potuere. In promtu utique est perspicere. omnino ea tempora, in quibus Alexander Seuerus vixit, cum religio-
quendo et comparando nec negandum est. Ciancti8xeligionibus subesse notionem aliquam ensumque
203쪽
religiones miscellas probantι etc. I 87
religiones peregrinae omnibus ex terris Romam tanqtiam in sentinam confluxissent, omni iam superstitionum, inprimis mysticarum, astrologicarum, et magicarum, labe contaminata ea, inquam,
siacilius quam antiquiora, patriorum institutorum ac religionum tenacia, tulisse et admisissse harpe innovationem patrii moris, quandoquidem Romani. fractis semel seruitutis iugo ceruicibus, nulli iniuriae et libidini dominantium unam moram aut frenum iniicerent. Ita enim res se tum habuisse videri potest, ut, non dicam libertatis, sed omni humanitatis sensu extincto, dominationi quicquid luberet, liceret; eo enim, seruitutis iugo semel recepto, res deduci solent quaeri tamen vel sic pote it, quomodo iam ante Alexandrum, quibus modis et progressibus, religionum patriarum illera eglectus illa leuitas, mox contemtus Romanorum animis se insinuauerit. Redeundum itaque est altius ad superiora tempora, primaque mali semina et incrementa per gradus et successiones sunt exquirenda donec ad ea ipsa tempora, quae Alexandri Seueri fuere, temporumque ratiOnes, peruentum erit; quas et ipsas paullo diligentius pervestigabimus. Religiones Romanorum antiquissimae nullae aliae fuere quam Latinorum quandoquidem Roma, si recte censeas, colonia fuit ab Alba
Longa ducla Alba Longa autem metropolis Latii; et Latini Aboriginum seu Ausonum nomini accensebantur: quorum una in memorantur fuisse agrestia, agroruna gregumque custodes, informes
stipites, in aliis populis melioris cultus vitae
204쪽
expertibus, nomine inter nos peregrino Atis' rum vulgato. Ipsi Ausones, suspicor, Lares eos appellarunt: quod nomen de domesticis numinibus permansit idem Etruscis usu habitum magistratus suos appellantibus artes dominos. Per Pelasgos, seu antiquiores Graecos dixeris, qui mediam taliam migratione facta insederant, nonnullae notiones antiquarum Graeciae religionum, seu sacrorum . nam si religiones antiquas nominas, non
nisi de ritilius et caerimoniis est cogitandum sunt illatae. Itaque dii partim domestici aut patrii
memorantur antiquissimam simplicitatem vitae arguentes Saturnus, Faunus, Picus, Pilumnus, Ops seu Maia et Maius, Ianus cum aliis. Postea Romani partim eosdem deos a Pelasgis acceptos ad Hellenicas religiones informarunt. partim alia ab his acceperunt numina, Iovem. Iunonem, Mineruam et sic porro t). Cum rudium aetatum religiones non nisi ritibus et caerimoniis, ut paullo ante diXi, contineantur, narrationibus, seu hiltoricis mythis cum iisdem a maioribus propagatis, seriore tamen interpretatione saepe interpolatis, Opinionum quoque diuersitate obscuratis italici mythi partim ad terram, agrorum cultum, frugum prouentum, ipsis nominibus
e Nolo his declarandis vacare Ciam exposita ea in sint in xcursi hus IV. V. ad Virgilii Aen. VII. Facta est in plerisque mutatio antiqui Latii et Aboriginum religionum, partim Constasio permixti patriis et Hellenicis inprimis comparatione facta Opis et Vestae cum matre Meum, Saturni cum
Crono. Apollinis i et Mianae , Veneris, Dion1 si
205쪽
religiones miscellas probantis etc. I 89
testantibus, spectarunt, partim ad priscos reges et heroes Cultus erat pari vitae antiquae sina plicitate constitutus, per dies festos, tripudia, Cantus. sacrificia frugum, vini, hostiarum; similiquid ena, ex ipsa humani ingenii natura ducto
more, qualis Graeciae erat, nec tamen origine una eademque. Atque intra haec substitere fere veterum hominum religiones. Ceterum Vita regetabatur nulla religiosa praeceptione, mulio minus doctrinae aliqua subtilitate; verum quando melior vitae cultus se insinuauerat, moribus ac legibus; quarum sanctitatem domestica institutione, exemplo et disciplina, reuereri et colere assueuerant inae tamen locum habere non potuerunt, nisi vitae tranquillitate ac quiete parta; nam per vim et arma leges quidem pos uni scribi, non autem mores. saltem non boni vitae felicitatem auten hominum constituit moraιm sim licitas et sanctitas, quae leges et religiones ipsas, qualescunque sint, emendat et perficit. Ad certum naorem religiones Romanorum adegiis narratur Numa rex ab Etruscis alia fuere
Romam translata, postea etiam ex Graecia Magna Cum deorum prouidentiam non e notionibus et argumentationibus certis, sed e bonorum spe, malorum metu constitutum ad incorruptae humanae mentis modulum metirentur: quandoquidem deorum nutu. Voluntate, arbitrio. Omnia geri statuebant; non modo consilia, successum bona quaevis, a diis expectabant et petebant verum etiam, dum ad eorum iram mala et calamitates
publicas referebant, iram eorum placare. ipsos
206쪽
plarandi nitidns ab iis ex petr . Voluntates Irum Explorarr. nairos modo excogitare per Euguria. auiti icta alias lire diutination scio praenoti an s. In te aliis populis Ninus irequentatas aliuru rant Cumqur uiatic nes Atia eodem more dis ora tari et peragi interelar euenit ut totius ipul)licae rendae rati ad fundus niteretur arui 'trina auguriis aut piciis, Oriamque certis nertibus tempore et it proharis. Cinciis
Atque ad ' quidem Arissimum animn tenenda iura quando rela in metusnur Erorum m Romanis mitius memorantur: per haec seueritas mi etiam aliqua cincentis RonLaiorum insita videri poterat. ah truirorum trimitia quidem ferali et aer Inrum deuitate sariter diuerta ' etsi ter
audacia quoque implerent iisque m. lrgum indolem et nomen in hamulo. magri I xt pc pulum tibi equi ad id continerent animas. Trin. non magna a Nicitate res indi uir ut inligerent illi id in s. haec aut 'tria. libros nos et tripudia solistima inter artes habenda i
inari pietas coerceri populus rem possit Ciu etate lamel ad hunc ninuum conl2it i inuem rei Cionibus
207쪽
religiones miscellas probantis etc. I9I
gionibus seruanda erat mutua fides consensio et obsequium . Auctae reipublicae opes, et prosperi successus, pro certis argumentis pacis deorum per religiones et ritus patrios e X petitae habiti, religionum sanctitatem aliis vinculis firmabant. Cum itaque, patriarum religionum cur poenitendum esset, Romani haud haberent nulli ut ropertii verbis utamur lib. IV, I, 7. cura fuit externor quaerere diu OL, quum tremeret patrio pendula turba sucro etsi vel sic ex victis Italiae urbibus, cum incolis, Romam traductis deos et sacra admitterent. Omnino enim in rudi et cultu ingeniorum destituto populo vix publica aliqua cura religionum habetur. Italia, Etruria, Carthago, victa adit ruebant antiquas superit itiones, moris et instituti similibus exemplis. Cum autem Graecia victa
feros victores subegis et illatis in Italiam litteris. iam tum philosophiae per Graeciam luce diffusa.
tenebrae superstitionum Romanarum dispelli t. perspecta diuinationum utilitate, metus deorum tolli patriorum rituum religio labefactari auspicia
et auguria rideri coeperunt, cum his ipsis autem reipublicae fundamenta subuerti magistratus antiquo more contemto, auspicia negligere aut ea ad consilia perniciosa corrumpere nobiles et potentes ambitione et cupiditate effrenati nouas res moliri, bella ciuilia serere rempublicam in eum locum adducere ut de principatu plures inter se digladiarentur; donec per fortunae ludibrium unus.. qui nec virtute ne prudentia cum ceteris comparari posset, regnum casu, tanquam hereditatem Oblatam, occuparet, et, quos non minus fato euenit,
208쪽
euenit, ut eam diuturna possessione retineret, et ad alios se multo deteriores transmitteret. Moribus autem semel per auaritiana tu Xum et cupiditates nobilium et polentum corrupit S. nulla seu
philosophiae seu alius cuiuscunque festinae subtilitas mores populi rellituere valet nisi moribus
optimatum emendatis, et virtute relli tuta et hoc exemplo inter populum reuocata et restituta. Graecorum artibus urbem inuadentibus, eue-
. ni id, quod aliis temporibus in iam ili rerum statu factum legi naus et ipsis vidi naus. Cum prudentiores prouidere debuissent, ut mature ac consulto nouitatis tudium regeretur, ut nec nimium illud exardesceret, nec alatiquiora uno impetu abolerentur. Olla Vnice placerent ut tamen nec altera e parte antiqua, rerum hominum et
temporum, quae successerant, vici Titudinibus incongrua, pervicaciter retinerentur Romae quod superiore commentatione iam attigi, fuere quidem prudentiores, qui futuro euentus praeuiderent, nec tamen aut prudenter satis aut constanter eos praeverterent aut praesit ruerent Cato autem non consilio, sed solita acerbitate et pervicacia animos exasperare non a studio nouarum rerum leni hortia auocare sed studium, quo ceteri ferebantur, iracunde obiurgando, intendere ita iuuenistus Romana repente ad noua probanda et amplectenda prosiluit, ab omnis doctrinae subtilioris ignorantia ad subtiliores philosophorum Graecorum disputationes delata quarum nec causi as et rationes perspicerent, nec modum ac finem Oscerent, nec viam, qua aliena et noua ad Oreset
209쪽
religiones miscellas pr0bantis etc. I93
et instituta Romana accommodarent, tenerent. Itaque maiorum , instituta ridere ista explodere, auguria, et mus picta comtemnere, et intellecta eoruni vanitate sibi ilaudere; quibus de rebus satis vel ex Cicerone conflat Interea Italia bello sociali vastata, bellis ciuilibus viris opibusque e X hausta, paucorum opibus immodice ex praeda locupletatis bellis externis inprimis Mithridatico, cum luxurie et praeda inferri coepere noua opinionum et religionum monstra inque his sacra Issiaca, Phrygia et Mithriaca paullo post sudaica. Cum enim Romani victoriis . rapinisque omnem terrarum Orbem Feragrassent, gentes uniuersaevia cum ipsa urbe Roma calamitatibus Onanis generis oppressae. Ope diuina humanaque frustra implorata, mouas malorum medelas undique circumspicientes ex ipsa Syria et Aegypto. ad foedissimas superstitiones sunt prolapsae easque ipsam in urbem intulere nouo ulciscendae iniuriae modo Nemesi inuento, ut in auctores miserandae fortunae suae Verteretur eadem malorum pestis quae ex iniuriis istis erant subnata. Ita enim aeternum ius et fas sancitum est, si mala victis immerentibus illata in victorum capita serius cytis redundent, utque aut ipsi aut posteri patratis paria experiantur Si Romani saltem intra Italiae fines se continui flent et patrias religiones seueras quid euiet austeras, retinuissent imperiuna illi condere potuissent firmum et validum viris fortibus, libertatem et vitae simplicitatem tuentibus. agrorum prouentu abundantibus Finibus autem ultra omnem modum productis, terris populisque diuer-
210쪽
sissimi in indigestana molem coactis ipsi in partem
seruientium infimam et contenatissimam cesserunt.
Prima mali labes fluxistis videtur a Bacchicis sacris per Italiam disseminatis, de quibus quaestio habita Sp. Postumio Albino, b Marcio Philippo COS. V. C. 68. v. Li XXX lX, 8 sqq. qui,
ex Etruria morbum tanquam contagio propagatuna esse ait. Noturn est Ctum de Bacchanalibus, apud Liuium, illustratum a viris doctis e quibus unum nominas e satis est ynkershoeli, in opusculis Num. IV. de religione peregrina, quae ad principum Rom. tempora maxime spectat. Nec tamen Bacchi religio tum primum potuit esse invecta, quippe quam multo antiquioris moris et usus fuisse testantur tot monimenta, inprimisque vasorum p cturae. Sed initia sacrorum, antea iam constituta, tum fuere Corrupta, aut noua illata Graeculum aduenam auctorem fuis e Liuius monet, ignobilem, sacrificum et vatem neque ex Graecia trans Ionium mare aduenili e dixerim, forte ne ex Graecia quidem Magna aut Sicilia, sed ex Alexandria, tolemaei Epiphanis ut philo. patoris temporibus, nouarum superstitionum iam tum fecunda parente θ. Ita etiam assequi licet. unde in Etruscis et Campanis, multo magis in Graecis vasis pictis, Aegyptiaci moris vestigia appareant. Oribus ita semel apertis aliarum superstitionum pestis agmine facto irrupisse videtur: lsiaca,
d Mirari licet etiam in Graeciam religiones Serapi.dis et Isidis et Harpocratis illatas memorari, ne tamen id euenisse arbitror ante Ptolemaeorum tempora, quibias et arma et auxilia ex Aegypto Atheniensibus ies et commercia Alexandriae religionibus Aegyptiis locum fecere.