장음표시 사용
51쪽
aή PROOEMIUM DE NECESSIT. UTILI T.
ad l*m Salicam et Ripuarionum , in quibus selicissime
multarum teutonicarum vocum Origines et cognationes enodantur. Adde GODO FR. GUIL. LEIBNI-Υii Collectanea et mologica, et PerillustriS I O A C H. E R NEsTI DE WEST PHALEN Bibliothecam et ologia eam, quam subiecit Fcimini Monumentor. ineditor. MecHenburgens .
g. XXIII. Egregie quoque sibi constitit rei diplomaticae
studiosus, u scripta virorum, artis huius intelligentis. simorum, et ea, quae in bellis diplomaticis in lucem emissa stini, quanta potest cura, conquirit, et diurna nocturnaque manu versat. Ex his enim discere potest notas, quae a partibus in iudiciis allegatae fiant ad demonstrandam vel fidem, vel fraudem diplomatum ;in illis vero selectissimas quasque obseruationes, quibus varia rei diplomaticae capita illustrantur, reperiet. Inter illa quae huc pertinent, potiora sunt IO.
L E Y S E RI aliorumque. V. C. B A R I N G in Claue dipi mat. de scriptor. rei diplomat.
Nihil denique praeceptis rei diplomaticae probe imbuto relicitii faciendum est, ut faciles aditus aci Principum tabularia, bene instructu, habeat, et ipsa di
52쪽
ΕΥ svBsIDIIS REI DI PLOM HIC AE. iuplomatum ἀυτογραφα cum cura inspicere et excutere possit. Multum, uti in aliis omnibus, hic quoque valet usus et experientia, qua ratio et confirmatio acicedit desti inae; et assidua membranarum lectione rem initioneque tale saepe acumen comparatur, quod vix
I. I. Rou LAE, quae in examine diplomatum sitne
obseruandae, dicuntur diplommicae. Hinc ars diplomatica est complexus regularum, quae in examine diplomatum obseruandae sunt. '
ν Quid iid regulis continetur. mille dicitur ars. Vix ergo excusanda videtur verecundia et religio nescio quae, eoruili, qui regulas diplomaticas libris suis complexi sunt, et artis nomine abstinuerunt. Licet enim leges, quibus res diplomatim . regitur, non sint immutabiles et necessariae, uti leges physieae. mechanicae et aliae eius generis, tam diu tamen pro illis stamdum est, donec nouis excitatis iudiciis nouae convciendae sint. Vtcunque itaque res cadat, regula adest. . . . D H. Fum
53쪽
f. II. Fundamentum regularum diplomaticarum est existentia diplomatum genuinorum , quam demon. strauimus 3. x I. Prooem. Quia vero his quaedam inesse debent, quae illis propria sunt, unde agnoscantur, et ab aliis discerni possint; palam fit, sincera diplomata per notas determinari. III. Cognitis vero notis diplomatum legitimorum, spuria facile designari possitnt. Quum enim spuria incorruptis opposita sint, non possunt non carere notis illis, per quas genuina determinantur. Hinc si diploma destitutum sit notis, ex quibus genuina Intellia RUntur, aut contraria illis contineat, recte illud fal-
s. IIII. Regulae ergo diplomaticae derivantur ex diploismatibus genuinis, et notas continent, quibus vera et falsa diplomata determinantur. Notae autem eruuntur, si omnia cuiusuis auctoris et saeculi diplomata adiurate et diligenter examinantur, eademque inter se, tam quoad interna, quam quoad externa com
. V. Ex his porro intelligitur I. sal et sapposititia
diplomata normam, ad quam alia exiganturi non constituere; II. nec uno alterove modo excusto regialaseonsci posse. ' omnia itaque prius consulenda lim quae ab uno tap. profecta fiant, quam regulae essim ntur, ea scilicet quae cireumferuntur, quaeque ita
54쪽
ba. AvCTORIT. FATIS E T M0. DIPLO M. ,27 Vagae proinde, ambiguae et periculosae erant renitae a DANIELE PAPEBRO CHIO iii Prylaeo circa pera et Ia d scrimen in vetustis membranis T. II. Actor. n. mensis Aprilis Propositae, quippe nec magno numero, nee optimae fidei diplomatibus adhibitis scriptae, quas merito ideo profligauit, vir Mammus Io. HABILLON in libris de re diplomatica.
I. VI.Quumque ex diplomatis mauinis et sinceris.
summa cum cura inter se collatis, notae et regulae deriventur g. v. sequitur, ut, quae in omnibus partibus, internis et externis conspirant diplomata. vera et legitima habeantur, quae vero ab illis diservi pant, commentitiis accensenda sint, donec contrarii
Fieri quidem potest, ut diploma Imperatoris cuiusdam revera sinceriam sit, licet non omnes legitimi citaracteres habeat. et v. g. formulam: in Dei nomine amen in fronte gerat, quum reliqua omnia, quae ab isto Imp. prosecta sunt, hanc in nomiam functae et inamiatiae Trinitatis praeserant. Sed hoc regu- . Iae fraudi esse nequit. et potius ad exceptiones reserendum est. Itaque non corruit regula Reu. Praesulis Gottwicensis, obserua tis. in Conradinis diplomatibus non occilrrere nomen uxoris Conradi I. sil uidem nulla eius mentio in aliis diplomatibus ab hoc Imp. proteres fiat, ob locum, quem eam in nandi caussa ex annalidus Laures enfibus vir doctissimus. Io. civita MorpΜANN in orat. de Iubrico artis riplomat. p. vi. adserti qui se se habet: Regis Cinradi uxor Chungunda Acum proprietatis suae Ginga appellatum eum omnι iura regaliquι praecepto S. Nazaris tradidit. Qiod si enim ex his verbis colisgi posisti quod contendit vir laudatissimus, extitisse diploma Conradi tegis, in quo uxorem suam laudauerit, nondum tamen falleret. regula, quippe quae uno contrario exemplo non . euertitur. plane locus ille huc non quadrat, quia non ipsius Conr di L sed eius uxoris Cune indae praeceptum seu diploma tantum commemoratur.
55쪽
M SECT. I. DE ARTE DI PLO M. GEN. .. g. Verum hic intercedunt sceptici, et praecipue,ARTHOL. GERMON de veter. Rgum Francor. diplom. P. I. c. III. p. . et instrumentum, in quo omnia recte se habent, cuiusque falsitas nullis se indiciis prodit, recte quidem fallis non adnumerari, sed etiam non item verum habendum esse contendunt, quia veritas eius certis argumentis demonstrari nequeat. At praeclare iam animaduertit IO. MABILLON Si lem. ad libros de re diplomat. c. I. nullum hic locum esse demonstrationibus mathematicis, quae si in factis exigantur, filicet, actum est de omni historia et antiquitate, et omnia in Pyrrhonisinum abeunt.' l
Iure quoque nostro certissimuin est et aperte constitutum, sincera et legitima ea instrumenta reputari, quorum salsitas nuru, lis argumentis probari potest. Mirum itaque est eiusmodi pyrerhonicis sententiis tantopere fauere potuisse virum eximium et longiori vita dignissimum , I o. G V I L. H O F F Μ A N N v Μ in elegantissima oratione de habrico artis diplomaticae quae prodiit Vitembergae a. CIO IOCC XXXVII.
Notae, quibus vera diplomata a falsis discemuntur, ab internis et externis diplomatum desiimuntur. Hinc in exaniine diplomatum iectanda est extrinstea
eorum species et intrinseca Vid. I o. NI C. HERΥ. deside diplomat. SH. Lg. I. C H R O N. G O T T W I C. L. II. c. Ly. I.
Externa diplomatum species versatur circa lut raraem ductus , scripturae rationem Aguras monogramma tum, formin sigillorum, eorumque imagines et inscripti nes. Intrinseca consistit m formulis, quae diplomatibus
56쪽
AUCTORI T. PATIS ET MAT. DIPLOM. 29praemitti solent, et preces, nomina, titulos Imperatorum vel Regium continent, sim criptionibus Principum vel Cancellario- 'rum, aut qui ipsorum vice relegerint s adnotationibus loci et temporis, in ionibus aliisque notis chro nologicis
tio iboraeis de proprie ad artem diplomaticam non pertinet, si ii iis de detegitur fallitas diplomatis, quod in eo aliquid reperiatur aduersunt fidei historicae, aut contra morum et iurium illius aetatis. qua scriptum est diploma, rationem. At nemo non vi. det historiae cognitionem et earum rerum, quarum in dipi anatibus mentio fieri solet. intelligentiam, elegantissima artis nostrae praesidia esse, quae multum ad falsi postulanda dipi mala valeanti Ideo illis non destitui oportet eunt, qui in rei dipi . maticae studio operae pretium sacere cupit. cous I. X X. Prooem
Praeclare admodum externum et internum tabi
Iarum habitum descripsit vetus scriptor in libello, quem inscripsit. Θmagmata dictandi. Verba eius, quum egregie illustrent id, quod paullo ante diximus, huc adGibere iuvabit. Praecepta, inquit vel Mundia
burdia magnatum et Decularium potestatis sunt Νlum. Proprie autem Rezum vel Principum praecepta Enum rem tum non habent in exordiis, sed quod facere scriptoribus ecllibuerit, vescrucem vel chrissim velliteram quamlibet cim eumdatamst emibus in hunc moi -vel quodlibet aliud, quod voluerint. Solet aut prima linea praeceptorum Iovis et aequalibus litteris Agurari, initium autem praue reptorum huiusmodi est: In nomine Ianctae et isdiuiduae trinitatis H nricus Gratia Dei Imperator Augustus. Post illum Prologum introducitur quas persona Imperatoris loquentis reddemisque causam, qua inductus iliud volueris praeceptum statuere, dicens , regiae dignitari comperere, ut talium virorum, a quibus is rogatus est, non debeat D 3 cum Disitirso by Cc oste
57쪽
eontemnere preces, vel quam voluerit facere illius enia praecepti, vel modiburdii iustam causam infimam. Post Baee quod ille loco illi vel hominisua auctoritate concedat vel roboret, erit illud; inferendum. In Me vero Praecepti illud erit locandum, ut quicunque contra illius praecepti de cretionem fecerit, mille auri optimi libras, vel quodlibet aliud pretium, quod instituerit Imperator se persoluturum
egnsat, medietatem regiae camerae, et medietatem l
eo vel homini illi, mi illud praeceptum conseribitur. Post haec, quod Imperator propria manu subscripserit, et propris Arari Agilis iusserit, erit adiicien m. Post compi
xxm praeceptum monogramma est ponendum, in quo nomen Imperatoris Augusti Dei gratia habeatur connexum, vel cuia quaelibet, quae Imperatorem condeceat. Ex ruraque tem Monogrammagis pane longioribus et aequalibus liareris scriptum erit Agnum domini illius Imperatoris Ser
nissimi uri Augusti, vel aliud quodlibet huiusmodi. Post
Monogramma prolixioribus et paribus litteris fribitur Honricus vel A. Cancellarius vice G. Vercellensis Disivi recognoui sudfactum. In ultima chartae linea quoto amno a Domini Incarnatione et quota indictione, et quo Regnipes Imperii illius Imperatoris anno et quo loco litteris erit communibus conscribendum v. IO. ΜΑBILLON LVI. dere riplomat. p. MIN. qui monymum hunc auctorem ex codice Metensis ecclesiae produxit.
Intema ergo et externa diplomatum notas comstituunt, per quas diplomata determinantur, et ex quihus intelligi, veraque a falias secerni possunt. Hine nerspicue patet de singulis hisce quaeuam praecipiemda esse, et Praecepta luculentis exemplis illustranda
58쪽
ida AUCTORIT. FATIS ET MAT. DIPLO M. 3Iet confirmanda, quae utpote omnia ars diplomatica complectitur.
g. XII. Ex his facile colligitur I. regulas diplomaticas
non seorsim, sed omnes coniunctim adhibendas esse, et tum secundum illas diploma examinandum. ' MA-BIL L o N Suppl. de re dimiat. p. a. n. diploma, quod in quibusdam modo internis et externis genuinum ul- detur, non in omnibus, suspicione quidem premi, sed non continuo proscri dum esse. .
Ingeniose et diserte ut solet orator. oui caussae suae seritis, huius regulae neruum incidere conatur V.C. MOFFΜΑNNV In laudata orat. p. ηε. Sed firino illa stat talo et optimam rationein habet. Res omnis enim hic redis ad probabilitatem. Maior autem omnino adest, si plura legitimi diplomatis requisita occurrant, ex quibus ad αυθεντιαν concludere licet. Onan, hus vero conspirantibus notis . per quas diploma genuinum deinterminatur, seu requisitis ad veritatem diplomatis, certo sincerum diploma esse intelligitur. I. XIII. a
me minus inde intelligitur not' quasdam, per quas diplomata determinantur, reliquis potiores et em lentiales esse. Quae si recte sese habeant, licet in aliis leuioribus unum alterumue vitium reperiatur, legitimi authographi fides re in sustinetur. Contra si capitalia deprenendantur vitia, et notae essentiales non adpareant, reliquis omnibus sanis, tamen diplomaeonstare nequit. MABILLON L. III. de re diplomati T. VI. g.
. Tales desectus essentiales, ob quos vel solos diploma iam. quam salsum fietiumque repudiari potest, in diplomatibus Re sum Da oriun primae stirpis sunt inuocatio ipsis praeposi Disitirso by COOste
59쪽
D SECΥ. I. DE ARTE DI PLO M. GEN. ta. indietio et annus inearnationis in notis chronicis. vox seudi in textu. sigilla adpensa ante saecli luin XII. nomina person rum . quae post diploma datum vixere. in contextu expressa. contextus plane Vitiosus. Guseratur R. P. THEOD. RVIN ARTin Praef. semidae editiovi IO. ΜΑBILLONii librorum is rediplomat. ρυιmissa
g. XIIII. Quandoquidem vero ars diplomatica species est
artis criticae, ceu Ostendimus supra, eadem obseruam da erunt rei diplomaticae cultori, quae a critico exuguntur. Caueat. itaque Ι. ne iusto plus indulgeat iv nis, II. coniecturis nimum tribuat. Nam uti inconsitata audacia artem hanc pulcherrimam perdit; ita quoque nihil temere statuendum est, et praecipue studendum lmodestiae, quam supremam legem in re critica esse oportere rem ostendit vir il stris, CORNEOvsvAN BYNRERS HOE K in Praef. Obseruat. iur. rom. L. IV. praemisia, quamque serio commendat et enixe vrget Io. ΜΑBILLON L. III. de re diplomat. e. VI. g.
DIpLOMATIBUS EORUMQUE AUCTORITATE. FATIS ET VARIIS NOΜINIBVS. g. XV. DipLOMATA, quorum Usus apud Germanos antia quissimus, nec . aliis gentibus, Vtpote Graeciis, Gallis. Hispanis, Anglis et Italis Vti ostendit Io. M AB ILLON L. I. de rediplomat. c.IV. et L. II. c. III. incognitus .fuit, mihi dicuntur litterae patentes Imperatorum, Regum, aliorumque Principum, quibus varia iura et ' uilegia Disitirso by c d le
60쪽
uilegia, rel-res perserus, ciuitatibus et eodegiis tria
buuntur. 'ν An etiam Romanis 3 ita videri posset ideo, quod a c. iv Liac AEsARE et NERONE diploinata augustissimae genti Λ striacae eoncessa esse laetantur a Custiniano, Gerardo a Roo. Fuggero, et aliis Austriacartim rerum scriptori s. Deinde Augustum s v E T o Niv s in eius vita Cap. L. refert in diplomatibus A. bellisque et epistolis nodis initio Sphinge esse, mox imaginem ii Alexandri, nouissime sua. Nec ignorasse Romanos diplom ta colligi posset ex C ICERO NE L. A. D. XI. C. PLINIO L. X. Ep. XIV. LIV. CXXI. et iv Lio CAPITOLINO, qui in Per rinace cap. I. ait: quod fine diplomatibur cursi usurpaverat,p dibus ab Antiochia ad legationemquam iterfacere coacius est. 1 u. culenter quoque hoc testantur ICti. Venuleius in L. 37. s. a. α de Verbori oblig. et Modestinus in L. 27. D. ad L. Cornel. de fis s. Sed uti meritin commentum est, quidquid de diplomatis Iul. Caesaris et Neronis, Λustriis datis traditur, quod ex instinuo docuit PRANC. PETRARCHA in D. V. quae exstat in eius Oper. L. XV. rerum senilium P. yT M. add. PETR. LAΜBE.cius Biblio M. Vindobon. L. IL p. OG. . et I O. PETR. DE LUDEWici in German. Principe L. L Cap. IV. . a. ita alio plane sensu a laudatis auctoribus diplomata accipiuntur, scilicet pro litteris principalibus, quibus iter facientes per prouincias adluis uatiantur, iisque cursui necessaria praestahanmta Nullum is que locum hic Romanorum diplomata habent.
Aetas, qua primum in Germania Inualuerint di plomata, certo definiri nequit. Vix tamen illorum, praecipue regiorum Vsias antiquior videtur saeculo xto aut septimo. Hoc enim iam prodiisse quaedam nouimus, veluti Dagoberti I. Francorum Regis, quia. ID Cxx IV. diploma concessit coenobio Weissen- burgensi, et anno IDCXL. monasterio Sancti Maximini apud Treviros, quod exhibet NIC. ZYGLEsius in resone Abbat. imperiat. S. Maximini E P. III.