장음표시 사용
121쪽
DISSERTATIO V. clausula, scilicet ab omni perturbatione securi se signanti quia
per crucem & hoc sacrificium & odorem e)us omnia in coelis &interris pacificata de nunciant. Quidam etiam consequenter deosculantur lummitatem & pedem calicis,quod osculum praetendit intimum affectum ad monumentum se a sepultur Christi,exemplo Mag latenae. quod ex assectu stabat ad monumentum foris plorans ut dicitur inJohanne. O lculum quoque pedis calicis significat osculum pedum Christi. Confer Iohannem Stephanum Durantum, de ruibus Ecclesiae Catholicae Lib. II. cap. L. pag. Spo. seq. ω-vant m Thesaurosacror. Rit. pari. I. Tit. VII p. I 83. ita pronunciat: Ipie Diaconus calicem detegit, & dat patenam cum hostia celebranti, osculando ejus manum. Elpag. Isρ. sic exConcilio Anchyritano, sca Ancyrano so. distinct. Presbyteros. Datur aulcm cum
osculo manus celebrantis,& prius patenae. Olim in Mis a populo offerebatur patena osculanda, quod Sanctus Carolus prohibuit, sub quo hoc statutum editum est, ne patena cum oblatio fit,sed
crux,aut sacra aliqua imago offerentibus fidelibus ad osculum praebeatur, ceu testantur AUIaEcclesiaMediolanensis Db. IIL Tt. lV- cap. XXXII. Eodem modo de alia vasa ad celebrationem Missa: pertinentia, honorari consueverunt. Hinc vant arte II. Tt.. IV. p. Isq. Diaconus, inquit, parum inclinatus versus celebrantem dicit: Benedicte pater reverende; & osculatur cochlear, S manum celebrantis ante & post. Postea Diaconus dimisso foculo, hoc est, acerra juxta Tcrtullianum in Apologetico adversus Gcntes cap. IX. accipit.thutibulum,&dat celebranti, osculata prius catenularum summitate,5 manu illius dextra. Osculum rei in Notis addit quae porrigitur, fit ad fidem, & dicitur Oscutu M Fi DEI ; Olculumucro MAN iis est ad Venerationem, ait HieronymmmRussinum. Utrumque osculum requirit Paris Crassus, inc eremoniali Bononiensi Lib. I. cap. XX-
f. X. Nec libris quidem Liturgicis honor denegatus cs ,
qu mquam nulli sacrorum codicum divino sacrificio intervictium, maior exhibita sit veneratio quam libro Evangeliorum: Evangelium enim typum gerit Christi in eo louuentis; ideo in octava Synodo cap. lli. decretum est librum Evangeliorum & Iacram imagine Dominι
122쪽
DE OSCVLIS taVIBUSDAM ECCLESIASTICIS. Ior Domini nostri Iesu Christi a quo honore adorari , & in .Conciliis idem Codex Evangeliorum in sublimi Throno editiori loco poni
consuevit. Eum theca pretiosissima aurea vel eburnea, gemmisque distincta cum imagine Christi crucifixi includere, aureisque literis scribere priscus mos fuit, quem indicant Gregorim . Lib. XII. Epist. VII.' ad Theodolendam; &Gregoram Turonensis Lib. de Gloria Confessi cap. LXIII. cr Lib. III. Historo Tranc. cap. X. L Agimomtu Lib. II. de Gesis Francorum , narrans a Childe-berto Rege avectas ab Hispanis inter Ecclesiastici ministerii utensilia, capsas XX. Evangeliorum o solido auro fabricatas, &gemmis ornatas. Sed & olculo Evangelium in Ecclesia exceptum fuisse memorat idem Gavantus vi. H. pari. 2. Comment. in Ruis. Missa p.ra . his verbis: Sacerdos elevans parumper librum , osculatur Principium Evangelii, dicens: Per Evangelica diencte. Praeterquam in Missis defunctorum,S nisi celebret coram summo Pontifice, Cardinali & Legato sedis . Apostolicae, vel Patriarchae, Archiepiscopo&Episcopo in eorum residentiis, quo casu defertur cuilibet praedictorum osculandus liber ,. & celebrans tunc non osculatur illum, nec dicit: per Evangelica dicta. Hisce in Commenta . subsiciuntur: ob reverentiam Praelatorum datur eisdem liberosculandus. Si vero plures Praelati aequales inter- essent missae, nulli dabitur osculandus, nec etiam celebranti. Si pilares inaequales, tunc digniori tantum. Cerem. Disico Lib. I. cap. 3o. Quia Christus unus est quem repraesentat ille, qui osculatur librum. Aut unus igitur 5 dignior osculatur,aut nullus, non duo, ne dividatur Christus. Eadem postquam attulisset Dominicus Macer inmeres isop. 2ς annectit: Hoc& Romae observatur, quod quando plures intersunt Cardinales, tonc Evangelium nulli praebet ut ad osculandum. At haec Caeremonialis regula in matrimonio recentis Christianissimi Regis fefellerat, quando adPy. renaeos limites infantam Hispaniarum Regis filiam in uxorem duxerat, qua occasione ambo Rege, foedus inierant, tunc enim u- terque iRex ad propria confinia accesserat in limulianeo instan. ti; ac Gallus Hispanum cum titulo Patris salutavit, Δί vice
123쪽
versa hic illi titulum filii dederat, di genuflexi intra eorum limi-,aes audierant sacrum in altari, in collimitanea linea erecto: in o- ,sculo auicin Evangelii,& pacis iconis, duoCapes lani seorsim, ie,,codem lcmpore has caeremonias praebuerunt ambobus. Hoia
,,rius ili. sub poena excommunicationis Anno MCCXXI i Epist.., Decretali, quae incipit: ad audientiam ; cuicumque ieculari Prin-Acipi Evangelii osculum praeberi vetuit, nisi ellent Reges oleo M.,,cto uncti. Antiquitus tamen Populus ad liqjusmodi osculum Madmittebatur. Gemma animae Lib. I. cap. Ii9. Quoad Reges . quando uncti stant, nedum Evangelium osculari possunt. Caete rum quoad obsequium de reverentiam Evangelii, dice dum, quodHin Rhemensi EcclesiaSubdiaconus in Ptincipio Missae exhibet Ev- , angeliorum librum Archiepiscopo celebranti, ut osculetur, diocens illi: Haec est lex sancta, Pater. Hactenus ille. Confer Cardinatis Bonae penicem Rer. Liturgic. p. 63 . Durandus Rat 'divin.
osse. Lib. IV cap. IX. Codex Evangelii significat populum gentilem, qui per Evangelium crediderit: Ideo ergo Episcopus vel Sacerdos Evangestum & altare osculatur, quiaChristus utrique dcdit pacem, quando lapis angGl iris factus fecit utraq; unum. Potcst etiam dici, quod Subdiaconus librum Evangelii, qui clausus portabatur, o D fert Episcopo vel Sacerdoti,ille vero ad altare pro veniens, illum aperit,ad infirmandum illud, quod in Apocalyps cap. V.describitur, quod nemo dignus est aperire librum,qui intus erat scriptus,& foris sigillis septem signatus, nisi Leo de tribuIuda, clavis David . qui librum aperuit, & septein signacula ejus solvit. Libro vero aperto osculatur illum a parte sinistra, ad designindum, quod Praedicatores reconciliaverunt & obtulerunt gentes Christo, quibus ipse per se non praedicavit, licet&ipse per se pacem in Evangelio praedicaverit dicens: Pacena meam do vobis. Et cap.LIII. Lib. IV Ru sum ad notandum duorum testamentorum concordia, Episcopus duabus vicibus codicem osculatur,quia rota continetur in medio rotae, & duo Cherubim sele recipiunt versis vultibus in propitiatorium. Add. Llib. IV. cap. XXIV. g. 3o. 32. Johann. Stephanus Duran--, demi. Eccles Cathol. Lib. II. cap. XXIII. f. 2I. p. 3J6. Lecto, , inruit,
124쪽
inquit, Evangelio nedum Diaconus, sed S Episcopus ac caeteri Evangelii librum osculantur. Hanc vero consuetudinem non usisque adeb recentem esse probatJonas Aurelianensis, in Praestrio. II. de cultu imaginum hoc verborum tenore: Sacrae Religionis adhuc in Ecclesia servatur ritus ,& peracta sacra Evangelii lectione, ab Episcopo vel Presbyteris caeterisque sacri ordinis religiosis , Codex in quo Evangelii lectio recitata est , multiplicibus osculis veneretur. Latinius dixisset honoretur . Item Rupertus de diaminis .ciis. Lib. II. cap. L. . Subdiaconus apertum circumfert Evangelii sibrum omnibus religioso osculo salutandum, quem ad introitum portaverat clausum : quia post praedicationem Chimsti coepit lux credentibus, quam antea gestabat clausam, apertam ostendere fidem Evangelicam. Honorius Oetusodunensis in Gemma animae cap. XIX. Evangelium per chorum defertur, de singulis ad osculandum porrigitur. Hugo de S. Victore Lib. II. δε cliscap. XXI. Subdiaconus fert Evangelium omnibus religioso cultu salutandum. XI. Qualis in Ecclesia Orientali mos obtineat ex Graecis potissimum Scriptoribus discere licet. Georgius Coinus Cura data id est Major domus Palatii Imperialis, cui cura Palatii Regii demandata est, quasi dicas Latialiter, Cura Palatii, quam dignitatem o odorus Db. VII. Variar. cap. V. in fine, Imperatoris Verbis ita Curopalatam compellantis exprimit: Illud quoque con- sidera qua gratificatione tracteris, ut aurea virga decoratus, in-,, ter obsequia numerosa ante pedes Regios primus videaris ince ridete, velut ipso testimonio vicinitatis nostrae cognoscam' tibi Pa latia commisse; de inciis Consantinopolitanae Ecclesiae, Cap. IV. g. s. p. io6. Ubi de horis magnae Dominicae Paschalis tractatio instituitur, haec nobis inculcat: Ablolutis matutinis laudibusProtop, pa& Axchidiacono investibulo tabernaculi stantibus, altero Evangelium, altero crucem portante, ingreditur Imperator, & primo quidem osculaturEvangelium,deinde Protopa p. am,postea crucem & Archidiaconum. ibus G. in notis pag. io . subjici Evangelio Primum, mox auic dati Imperatori osculi consuetudineres
125쪽
. D ISSER TATIO Vreferunt in Monasteriis καλιγκοι, sid est lonachi, καλὸι enim bo- num&γ, isio senem Graece denotat:) de quibus PENTE cosTAR iu M, liberapud Graecos in quo preces pro tempore Paschali coim
o. 9ι Usque dum mutuum sibi dederint fratres osculum , canimus frequentius Σεις ω - η. Hoc autem modo peragitur
osculum. Sacerdos accepto sacro Evangelio stat e regione sui, cti tribunalis valvarum, Monasterii veto Prauectus s iactum Evangelium, sacerdotemque deosculatus, de manibusSacerdotis ilia lud accipit, & a dextris c)us consistit. Tum reliqui fratres sanctum Evangelium ordine deosculantur, dc in deSacerdotem &Praefectui , quocunq, vero loco steterint, invicem deosculantur. i-ni ungoleonem Antium in Dissertatione de Dominicis &Hebdomadibus recentiorum Graecorum ita disserentem: Etam sol cianitatum Dominica advenit,qua Christianiae Ecclesita adscripti colligandi erant dilectionis osculo. Colligantur vero dilectionis osculo, Pascliatis die, hac ratione: Dato signo a Sacerdote circa auroram, conveniunt Omnes tam mares quam foeminae, Npueri ipsi, quilibet in suam Paroeciam,quam Graeci veluti matrem agnoscunt, veneranturq;; raroq; alibi, nec nisi magna necessitate coacti, sacrum audiunt, aut reliquis ossiciis Ecclesiasticis ini ersunt. Absolutis postmodum precibus matutinis, summa animi omnium alacritate, post dictum Evangelium Sacerdos in foribus bematis stat, sacerdotalibus vestibus amictus, di manibus in pectore Evangeliorum librum clausum tenens, in cujus parte quae respieit populum Crux Domini argentea, vel ex alia materia, assiciost Tum
canitur Troparium: ' Xmςος-- ωρῶ, Θανατω Γν παlησας, το Meν τοῖς larημα - Christus resurrexit a mortuis, morte
126쪽
morte mortem conculcans, dc iis qui in monumentis erant, vitam
elargiens. Repetitur donec caeremonia finiat. Interea primus dignitate accedens post venerationem Sc osculatiouem sacrarum imaginum, imaginem qu. x in Evangelio est, deosculatur, dicens: ά,ί . Christus resurrexit: de ipse vicissim in faciem aSacerdote. osculum accipiens, rcspondente: ἡ ωι λέςη, Vere resur exit. Et
siccoram Sacerdote sistitur. Et procedens alius post Saccrdotis Olcula, alium stantem amplectitur,&mutuo amplexu alter alteri oscula impingit, verba eadem enuncians, & penes primum manet. Sic advenit tertius, quartus; donec omnes qui in Ec-iclesia sunt, eadem peragant, osculo dato omnibus, accepto tua ab omnibus, quo finito a Sacerdote populus maxima laetitia dimittitur. Foeminae in Gynaece jo inter se aptas mutuis amplexibus eadem verba altera proponente, alicra respondente, similia agunt, donec stantes stantibus omnes libentes non sinu complexu , tu vium dent accipiantque. Neque pueris hoc osculum denegatur; illi etenim pleni gaudio, tumultuario quodam subluitu,totis parente, S: amicos, & quos ipsi noverint, ulnis amplectentes oscula capi.unt& reddunt. Extra quoq; Ecclesiam per tres illos resurrectionis dies de amplius, quicunque obvii facti fuerint, amplexu ex pti,
.ad oscula mutua admittuntur, viri a viris, mulieres a mulieribus;
pueri nullum servant ordinem. Et sic universus Christianoriun coetus depositis odiis& osculo reconciliatus, uno dilectionis vinculo colligatur. Gaudium Ruthenorum in Festo Paschali M. Adam Oleartiu in Germanica Itineris Persici deseriptione pag. ro6. ita describit: In Festo Paschatos magnum ostendunt Russi gaudium, partim ob finitum sciunium, partim ob memoriam re surrectionis Christi. Morem habent, ut ipso Paschatis die invicem in plateis sibi obvii alter alterum osculentur, adjcicta voce Chri os eos Chrest, Christus resurrexit:: cui alter respondet: V oistin mos Chrest. Certissime resurrexit. Plerumque etiam
ova colorata secum habent, &donantamicis; imo nec aliis postulantibus iacile denegabunt. Plurimi enim in foris sedent hinc inde, qui magno numero Talia variis coloribus lincta pictaque di-
127쪽
vendunt. Quinimo ipseZaar solet tuis aulicis distribuere hoc mu .nusculum, etiam omnibus captivis in carceribus, quos interdum ipse adit, salutat,&eis resurrectionis Domini gaudium annurici .. at. Turcis quoque Paschali tum pore osculum uisitatum cst. Chrι- sophorus enim Richerius Cubicularius Regius,&Cancellario Franciae a Secretis,in libello de moribus & Institutis TurcarMm, Ara bum, aliarumque quae Mahumedem sequuntur, gentium, affixoi Gabrielis Sionitae Arabiae pag, 9a. ait: Absoluto tempore Ie-junii statam feriam, hoc est, Pascha unum, in memoriam illius a. rietis,qui inopinanti Abrahamo in victimam loeo filii ob)ectus est; inoctis porro ejus, qua Alcoranum coelo ad se millum praedicanta, celebrare consueverunt, sepulchris mortuorum invisendis, fundendis ad ea orationibus, consumendis ibidem cibis quotquot secum attulerint: Mutuis demum datis osculis in haec verba prorum
punt: Baaram Glutio ori, hoc est, sit tibi hoc Pascha faustum ac
latiX Graeci Traparium vocant nonnullas preces, quas in horis Cano nicis canunt. Tropus est genus monastici cantus, qui ante Missa introitum in solennitatibus dici iblebat. τριπο corive sonem, de revolutionem significat, nam reiterantur eadem: verba, de ideo a Johanne Beoth. cap. LIX. de diτin. o c. dicitur zona, quia tanquam cingulum amborum sensuum capita ann dat. Ad Troparia Graecorum huiusmodi tropos accedere ait. melim in Praefatione Tomi IL Liturgicorum. Nullum eorum vestigium inquit Bona Lib. I. My. Liturgic. Cap. III. p. Fo .) inveni apud Scriptorcs, qui ante annum Christi millesimum libros de divinis ossiciis ediderunt. Quare Durando nullo modo crodendum est, illorum institutionem Gregorio Magno adscribenti, nec Iohanni Petro Ferrero Eavennati, viro alioquin erudito,qui.
Durandum sequitur, Lib. VI. de Miri ci verbi Libamine, qui extat M. S. in BibliothecaVaticana. Aliquando tropus ponitur immediate ante Introitum, ut in sesto Nativitatis ante illum introitum : PuerNatus es nobis, praecedit Tropus iste, Ecce ades, de quo Prophetae cecinerunt dicentes: Puer. Aliquando ipsi intermiscetur
128쪽
scetur,una parte chori ipsu in tropum, altera introitum conci- . nente: quorum extant exempla in antiquis Monasteriorum Iu-:bris a Monachis enim privata quorundam Abbatum autoritate, it pri lca ferebant tempora, haec additamenta origi noni tra.
dixisse puto. Cons. Macer in Hierotexi p. 6 i. 9 6st. g. XU. In Ecclesia Latina Mii sale osculandum nunquam offertur ab Episcopo Principibus, idque juxta constitutionem Con- .cilii Provincialis Mediolanensis primi,quod habitum est Anno D mini M DLX V. Mente Octobri. Capitulo enim de dignitate ab Episcopo retinenda, parte I. Actorum, p. mihi I 6. facie 2. ita statui tuta
Alienum est valde ab Episcopali dignitate, si Episcopi in consuetudine Principum se deprimant S abiiciant. Ne igitur Principib' a
cumbentibus stent ipsi, neci q iidem nomine quod sumto a Prin- cipibus cibo, Deo gratias agere dc beant. Et Actoram parte I. Con- . cit Provinciaim. Capu-lo, quae peri incant ad ianctissimum M ulae sacrificium S divina ossicia , pag. is i. fac. 2. Caucatur cum in Mi Lis sacrificio, quod etiam sine cantu fit, Miss ALIs aut EvAM-cri isTA RIS LiBER, aut Pacis instrumentum, cuiquam vel Principi, vel Magistratui, vel alii ad osculandum praebetur, ne id munus per Laicum hominem, sed per Clericum captetur. Quod ad superius hoc inparagrapo sancitum attinet, procul dubio ex cini. nentiae Episcopalis consideratione profluxit. Episcopalis enim dignitatis amplitudo & potestas humana voce explicari non potest . . judicio acutissimi Plocensis Episcopi Siant, lar Lubiens ι, in monitis de Episcopatu recte gerendo. Divinum est,tiquit, quod sui ripi qunt,arduum & dissicile, quod se effecturos profitentur. Eorum
est. Dei in terris obire vices, curare & efficere, ne quis eorum, qui illorum fidei commissi fuerint, pereat; Ut omnes rect.un, &or- sthodoxae fidei&Christianarum virtutum, quae solae hoc nomines rite censentur, normam teneant, denique, ut sicut in cle io, sic in terra fiat voluntas DEI, nomenque ipsius lancti minu honorifice-
tur. Oper. P. II. f. 2 3. Inde sine dubio factum , ut sanctissimi Wquique viri delatum ejusmodi honorem spernati fuerint, S: in s speluncis latere, vitae quodvis periculum adire , patria extoro a res
129쪽
,,res esse, de voluntarium exilium pati maluerint,quam tanto oneri, , subjicere cervicem, SanctusNuammon cujus nome fastis Eccle- siasticis ad diem octavam idusIanuarii adscriptum legimus, cum Mesolitudine,in qua sancti illinac vixerat,per vim traheretur,Episco- ,,pus Geris in AEgypto renunciandus, tanto pavore. consternatus Helle dicitur, ut inter trahentium magis, quam deducentium ma--nus, fusis ad Deum precibus se impetrato vitae fine, morilpotius,
quod & obtinuit, maluerit, quam discrimen Salutis ex suscepto Episcopatu adire. Idem Lubiens i ibidem, f. 246. g. XlII. Quomodo Clerici se invicem in communione
ostulentur, Gulielm.Durandus Lib. IV. Ration. divin. o sic. cap. IX.
Ledocet. Romanus Pontifex, vel etiam alii quidam conversus osculaturDiaconum,ut ostendat, pacem illam in adventu Christi Avenisse,quam Prophetae promiserant.Unde David Psalmo LXXI. Morietur in diebus mus Justitia & abundantia pacis. Diaconus vero statim se inclinans osculatur pectus ejus, desiignans quod inspiraritione divina Prophetae Pacem praedixere futuram. Nam&Io- hannes luper pectus Domini recumbens, Evagelii fluenta de ipso risacro Dominici pectoris fonte potavit.. In nonnullis vero Eccle--siis Episcopus primum osculatur ministros, postea altare, deinde Evangelium,quoniam Christus sibi primum recociliavit Aposto-rilos,postea Iudaeos, deinde gentiles. In quibusdam etiam locis of
fert osculum pacis Cantoribus, quali retrorsum implens illud: Pacem meam do vobis cem relinquo vobis. Dat quidem praesentibus, relinquit absentibus,nec ante osculum pacisCantores dicunt: GD-miniri quia fidesTrinitatis non ante claruit: quam se Dominus in clinavit, di nos reconciliavit &Trinitatem per A postolos praedica ri mandavit. Et ideo osculo datoEpiscopo, innuit cis ut dic ant: Gloriaratria bo,HIT Spiritui S. sicut erat in Principio er nune es sm peri se insculasculorum Amen. Osculo autem dato rursus Diaconi Pontificem orant, quasi dicant, Domine, doce nos ora re. Aliter autem Prcsbyteri& Diaconi Episcopum osculabantur,aliterSubdiaconi, dum Christi corpus ab eo reciperent, quam disserentiam ordo Romanus Missae his verbis insinuat: Presbyterc
130쪽
teti& Diaconi osculando Episcopum, corpus Christi ab eo manibus accipiant, in sinistra parte altaris communicaturi, subdiaconi autem osculando manum Episcopi, orc accipiant Corpus Chri itiabeo. Modo nominatus Scriptor. Lib V. Rition. Hv. Og sc. cap.
Is csesq. idem argumentum ulterius prosequcs ait: Epitc Opus
solenniter celebrans iuxta morem quarundam Ecclesiarum ter Osculaturi, semel ministrum, & secundo Diaconum, & tertio Sacerdotem. In signum vero reverentiae Subdiaconus & Diaconus p des&manus tum mi Pontificis osculantur. Pedem Subdiaconus osculatur,post Epistolam lectam, & Diaconus ante legendum Eo angelium. Manum veroSubdiaconus osculatur, offerens ampullam cum aqua, calicemque cum vino :. Et Diaconus offerens patinnam cum hostia & thuribulum cum incenso, uterque etiam de manu summi Pontificis Eucharistiam accipit. Illud quoq; vacare non creditur mysterio, quod summus Pontifex septem modis accipit osculum,videlicet ad pectus,ad os ad humerum,ad manus,ad brachia ad genu S ad pedes. EtLib. I v. cap. XXI V. Quando Episcopus velSacerdos celebrat cuna ministris cuncta solennius peragun- . rur Diaconus primo dextram manum Pontificis osculatur,nihil dicens quia Praedicator Evangelizare debet pro gloria aeterna,de qua Sponsa dicit in Canticis cap. II. Dextra illius amplexabitur me. In aliis tamen Ecclesiis non osculatur, sed solum inclinans benedictionem poscit. VeruSubdiaconus non manus,sed pedes Romani Pontificis osculatur,utSummo Pontifici summam exhibeat reverentiam , & ostendat cum esse illiusVICARIuM, cu Iu SPEDES OSCuLΑ-sΑTuR MuLiER ILLA, quae fuerat in civitate peccatrix. Generaliternemo debet manum summi Pontificis osculari , nisi cum de manibus eius aliquid accipit, vel cum ad manus e)us aliquid tribu ir, ut offendatur, quod ex utroque debemus gratias agere ei, qui sicut semper dar propria, sic nunquam recipit aliena. g. XIV. Illud autem praetermittendum non est, pergitDura m Lib. t V. cap. LIV.g. 4. quod ut perceptione corporis &sanguinisChristi, nulla possit fallacia suboriri, sed in utraq; perfectione eritas evidenter appareat, summus Pontifex non statim permittito 3 Parti-