장음표시 사용
91쪽
tissint, ut quae issi quodDEI est, sibi tribuat, seipsam in idolum Baal sibi statue os, seque adorans, se autorem faciens bonorum suorum Nam Baalautorem seu Dominum fgnificat. Sic Oseae II. Opus manuum suarum adoraverunt, quod fecerunt digiti eorum. Asthaec est adoratio impurissima. Quare Christum osculari, Christum agnoscere Salvatorem, & illius manum osculari, hoc est vered pure purum adorare, hoe filium adorare est. Si filius sinquit)vos liberaverit, veri liberieritis Johannis VIII. Concludamus itaque vult Propheta, ut serviant christo in timore , se peccatores agnoscant, S semper accusent, solum D Euia justificent inChristo. Sed cum ei possint occurrere & praetendere, se legem servasse, nec
Christo ad Justitiam opus sibi esse: huic praesumtioni pessimae occurrens dicit . nolite existimare vos elle justos, exinanite hanc opiuionem idololatricam, ne vos D Eo aequetis, nolite fidere inJustitiis vestris, imo filium osculamini, filium amplectimini, illius Iustitia, illius Salus vos servabit. Hactenus Lutherus. f. XIII. Hebraicam versionem defendunt Augustinus
Steuchus, Eugubinus, Tomo II. Operum, fol. i 2. facie 2. Augustinus Marioratus in expositione Ecclesiastica Psalmorum, pag. 9.Bellariumus Libro I. de Christo, cap. V. Matthias Bredembach, Commcnt. in Pial m. pag. is. Iohannes Brentius, Tomo II l. Operum, pag. 2OI. Iohannes Bugenhagius, in Psalm. pag. a. Thomas de Vio Cajetanus in Enarrat. Psalm. fol.. . facie 2. Gilbertus Genebrardus in Psalm. p. 7. edit. Paris. in folio. Salomon Gesnerus in Piaim. p. 2 s. D. Hoe eonta super Psalm. II. septima, pag. a. a T. Iohann Baptista Fotengius Commenta r. in Psalm. fol. 6. PetrusLombardus, Comment. in Psalm. pag. 4. Iohann. Lorinus, TO-mo I. in Psalin. pag. o. seq. Wolfgangus Musculus, explanat. in Psalm. 26. Sebastian Munsterus, Arias Montanus, Franciscus Valabius, Iohann. Drusus ad dissicit. loca Genes. cap. CXIIX. Lib. II. Observat. c. ΣVI. & Centur. I. Miscellan. cap. 6o. Simeon de Muis, Professor Regius Parisiensis, in Commentar. super Pial m. pag. i 2. Andreas Rivetus, in Psalm. II. Tomo II. Operum, pag. 28. Alphon sus Salmeron,Tomo I. Oper. pag. oo' fac. 2. B. Glassius,
92쪽
S u M M A R I A. E. Vox Ecclesiae variassignificatu gaudet. Laus Marsilii Rut pilaio II. Osculum Pacis apud Ponti cios.. Origo ejus ex Antiquit te demo frata. III. Vsi ratum est in Ecclesia aca ct Latina tempore tam moniso Dandae ct accipienda Pacis inter Graeco s norma. L Naitopraecesens osculum. IV. Lirurgia quid. Vsis vocis apud aecoses Latinos Ruires. Chrysostomi Liturgia sestem. Ambrosiana auctor. retorium quid Catechumeni quinam. Olim ab Ecclem expulsi. Catechumenarus tempus varie immutatum. V. Ritus diversiatino umo Orientalium risianorum circa osculum Pacis.. Missae Mocarabum auor. Hsin ejus in sanicis Ecetisu. DiurgiaJacobi valde inter lata. Maronitarum ritus. Missati si cum ct Italicum. VI. Osculum actari xum ejusque significatio. VII. Formatio Signi cruci se per altare. Ritus in osculatrone altaris disserentes. VIII. tarei us Christi. Osculumsine crucissigno. Praeparatio altaru apud --
93쪽
chrismatis, agi a Ministerialis, osculis honoratur. Canon Ecclesiastic uquid' Planeta sive caseula vestis Sacerdotalis. Signoscatio osculi Patrinae. Signatio cum Patena quid notet ' Osculum. calici cst ab is A sis ad Missa celebrationem flectantibus fieri u . Risus de Patena olim populo ad osculum porrecta probitus. Galanus missam celebrantis osculoeulta. X. Sacri ctpraeprimisEvangelici dices elegantissime exornati ae Gulis excepti. Sgmficatione Quit hic adhibrii. Non omnibus licet Eυangetiorum librum osculari. XI. Curopalata quid. RisusEcelesiae Graecantae in Dominica magna Paschali circa Libra Evangeliorum Galationem. Recipr/ca sula apud Graecos, Ruthenos se Tureas infeso paschali. Troparium. XII. Codex si alis o Evangelicus inter Latinos nemini Laicorum ossertur fulandus. Dignitas Episcopalis expressa. XIII. Oscula mutua inter Clericos tempore Communionis. De Osuio summo Pontifici ab inferioribus oblato remis e. XIV. Moadussumendi hosiamummo Ponti ci observatus. Calamus sive tubulus Ecclesiasicus. Ritus in Perceptione Eucharisiae Fummimntificis apud Graecos usitati. Osculum manus ctimae quid notet' osculum humeri apud Latinos Pontifices. XV. Interpretatio omnium osculorum in actu commumonDSynoptica. XVI. Concilium quid,o quotvl . ordo celebrandi cst siniendi cum oscurio. XVII. Osculum intriarivum cujurilibet Sacerdotu inter Graecos atque Latinos, uinque signi fatio ac origo. XVIII. Illud quoque Copti tu uμatum. Coptitae GH ani in AEDpio, desia ciniura Italu dicti,cst quare. XII. Ordinatio Metropolitae Grae. ei. Charaoph lacis eminens dignitin Chariophylaesum. Aquila in tem piis. Nicephori Historia Ecclesiasica non eo cena, XX. Significa. io osculi initiativi ulterior. Osculum genu ct genae Patriarchae im
presum quid notet ' De Phrasi Genesis L. CV. Nati ings ibi, messu
perrenus. Exoeata caris. XII. Sacerdolom manibus oscula reurentia causa libata. f. I. TNter multa oscula,quaedam, ut ab aliis separentur, jure quo-l dam speciali vocari queunt Ecclesiastica ; quia scilicet usu pantur I in templis. II) a ministerio Ecclesiastico quocunque. III etiam Ecclesiae Metropolitanae. lv) a Pontificibus
94쪽
α Cardinalibus Romanae E .lcsiae. V in communitate fidelium sive universali, sive particulari, q3in de domestica. Tot enim significata nomen Ecdlesiae omitto gcntilium ae civili usu involvit, uti verba Marsilii Patavini ex detentore Pacis, pro Ludovico Imperatore contra Papam Iohannein XXII. parte II. cap. 2. indi- cant. Apud Latinos, inquis, vocabulum lioc secundum vulgarem &famosam appellationem in una sui significatiniae importat templum seu domum, inqua Deus communiter a fidelibus coli turde frequentius adoratur. In alia vero significatione importat hoc nomen Ecclesiae ministros illos Presbyteros seu Episcopos atque Diaconos & reliquos,qui ministrant ic praesunt in metropolitana, seu principali omnium Ecclesiariim, quemadmodum hoc Ecclesia Romana: Urbis dudum obtinuit, cujus ministri& Praesia dentes sunt Papa Romanus Sc Cardinales ipsius , qui jam ex usu quodam obtinuerunt dici Ecclesia, & Ecclesiam aliquid egisse, auq recepisse, cum iidem aliquid egerint, aut receperint, vel aliter, qualiterordinaverint. Rursum secundum aliam significati nem dicitur hoc nomen Ecclesiae& omnium verissime de propriis- sine secundum primam impositionem hujus nominis, seu intentionem primorum imponentium, licet non ita famose secundum modernum usum,&deUniversitate fidelium credentium &inuo. cantium nomen Christi , fit de hujus Universitatis partibus omnibus in quacunque communitate etiam domestica. Et haec fuit
impositio prima hujus dictionis,&consuetus usus ejus apud Ap stolos & in Ecclesia primitiva. Haec Marsilius circa Annum MCCCX XIV. Vir in tenebris admodum perspicax, libro citato,quo nullum scriptum contra Papam ex veteribus praestantius e exstat, sive eruditionem,sve copiam & libertatem spectes. Pro. . inde memoriam autoris ejusque Scripta damnavit Iotannes 21. in suo extra Iustitiam vagante,& in Indicem Expurgatorium ini qui Censores retulerunt, juxta Catalogum testium Veritatis,
Lib. XVRI. p. ni. i sy. Edit. in fol. Anno MDCI IX. 6c Ludovi cum Molinam de Iure, Tomo II. Disput.XXXI. n. 3. Pri .ma acceptioEcclesiae pervulgaris hodie est,nec tamen aeq; antiqua L atqua
95쪽
atque Christianorum nomen & religio, aut eorum conventus. In hoc significatu istud vocabulum usiarpaverat Eultat MPclusiotarum Antistes, sed acriter reprehenditur propterea ab Isidoro circa Annum Christi CCCCXL distinguente inter
Ut enim aliud est, inquit, sacrificium, aliud altare,aliud thymiama Iisdocus μιατήριον, aliud thymiama, aliud βουλεύ-ιν, senaculum , aliud Senatus illud enim locum in quo coeunt, significat, hoc autem viros eos, qui consilium incunt, ad quos & periculum & Salus pertinet: codem modo de templo & Ecclesia statuendum &c. Lib. II. Epistoti et Q Hinc constat, illo aevominus receptam fuisse in EccIesia orientali, istam vocabuli Eeclesiae acceptionem- Forte tamen in Ecclesia Occidentali ista significatio facilius admissa est, uti ostendunt verba Augustini Hipponensis Episcopi, tigoti III. Sicut appelIamus Ecclesiam Basilicam, qua continetur populus, qui vere appellatur Ecclesia, ut nomine Ecclesiae, id est populi, qui continetur, significemus Iocum, qui continet: ita quod animae corporibus continentur, intelligi corpora filiorum per nominatas animas possunt. Exindα utrumque significatum combinat Amasa in Tortunatin Ae Eccleso c. Lib. IV. cap. 2. Ecclesia, inquit, est convocatus popuIus pezministros Ecclesiae ab eo, qui facit unanimes habitare in domo- Ipsa domus vocatur Ecclasia, quia Ecc lesiam continet. Ipsa vocatur quia est Dominicalis. Secunda rejicienda non est,
dum ne cxcludaturpopuIus,&ex GEcclesiam constitui non negitur. Sic enim partem nomine totius venire nihiI vetaro Et scrimini anm de exhortat. Cassiat. cap. VII. postquam fecisset menti
nem ordinis Ecclesiastici, quo nomine Sacerdotes intellectos umluit, subjungit: Se ubi tres, Eccissita est, licet Laici. Tertia rari oc est, nec alias forte usitata, nisi inter Episcopos & Presbyteros unius provinciae. Quarta significatio tolerari posset, si Romana E ciclia admitteret juxta se sorores, sive Ecclesias alias pari secum gradu, nec ipsa Primatum & tyrannidem in resi quas omnes assect reta Quinta denique acceptio vulgaris est, & in Scriptura frequens, cuin coetus particulares omnes sint partes homogeneae E cIesia:
96쪽
DE OS CVLIS 2 VIR USDAM ECCLESIASTICIS. 8 ιclesiae Universalis ut :ideo etiam h . bcant commune nomen. Vid. Matth. XVI. v. i8. Ephes. I. v. 22.23. Coloss. lv. v. II. I s.f. II. Nunc ad oscula lauatis loci Properandum. In illo. Tum autem ordine principem facile locum Pontificiorum OSCU
LO P ACIS, ut vocant, concedimus, Nimirum asservater ab ais religiose agnellus ex auro, argento, aliave materia viliori confectus, quem post sua peracta sacra populo deosculandum exhibent. Gabrieldies in Can. I S. Lech. LXXXI. tradit, idem quoque tabula Christi imagine signata aut sanctorum reliquias conti. Dente, quae ipsis PAX dicitur, peragi. Et hunc actum appellant PACEM OsCuLARI; ubi citra pulveris jactum allequi licebit, unde ista denominatio descendat. Quia scilicet instituitur haec ceremonia post impertitam populo a Sacerdote P Ac EM. Et sane osculum illud antiquissimum esse, vel inde apparet, quod apud S. Ecclesiae Patres illius crebra mentio injicitur. Quando autem primo institutum & sancitum sit, non usque adeo inter Seriptores convenit. Quidam Innocentio primo Romanae Eccle- suae Praesuli id tribuunt, qui juxta Chronicon Sigebeni Gembί - sis post N. C. Anno CCcciv. floruit; quandoquidem in Epillo-la Decretali xxi x. ad Decentium Episcopum Eugubinum scribit:
Ante confecta Mysteria P Ac EM) populis vel sibi inter se Sa.
cerdotes tradunt, cum post omnia, quae aperire non debeo, pax stnecessario indicenda, per quam constat, populum ad omnia, quae in Mysteriis aguntur, atque in Ecclesia celebrantur, praebuisse consensum,& finita esse P A C i s Signaculo concludentis demonstrentur. Conferatur . Harim Foraunatus, Episcopi Trevirensis, Tomo IX. Bibliotheca Patrum, parte I. Lib..HI. de P. Eccles cap. XXXII. pag. 369. Carolin et Magnin Libro I. Capitularis apud a iseegsum, c. LIII. In Durnia. Innocentis Pupa, ut PAX
detur ab omnibus consectis Christi Sacramentis, in Codice Legum Antiquarum a Friderico Lindenbrogio edito,pag. 337. Joban-
neuertachinus Firmom in Repertorio, Parae III.p. 87. Enitionis R Metae in quario. e Magister Petrus de Bergomo , in Tabula aurea super omnia D. Thomae opera, fol. I97. facie 2. Edit. Antverp in
97쪽
fol. Anno MDCXII. mula ιδεου Strabo de rebus Ecclesiasicis, cap MXXII. Tom. IX. Bibliotbeca Patrumparte Lpag. 96i. P Λ C E M , ii sequitiante communionem darit, Innocentius Papa decretis suis, nstituit, ut quod in oratione Sancta sub sponsione remissionis praemittimus, pacatos nos ipso opere demonstremus. Idem confirmata crologus, de crevis. Observas. cap. XIIX. Tomo XI. n. voag.383. Et Rad phus Tungre di Gn. Observantia, Pr
po Hima , Tom. XLm. .pag. 4s6. Alii iterum Leoni II. Pontifici ad scri buiu, qui circa finem secuti VI l. sedit, secundum onustii
P vinia Chromeon Pontificum cum marinὰ in vita Leonis, p. m. 77 Verum longe ante praedictos Praesules ritum hunc u guisse, luculenter patet, ex iis quae alibi legimus. Ex traditione Apollolorum, inquit, Florus Magi fer in Exρostione cra G, Tam. IX. n. v. parte II. pag. yo . hoc servat ncclesia, cui freque tet ab Apostolis dicitur; salutate invicem in sculosancto, id est, pacifico, vero,columbino, non ficto, non subdolo. Illi ergo osculo sancto salutant invicem, qui non diligunt verbo, nec lingua, sed opere & veritate. Gemina his apud Auinum Flaccum Alcumum, de Celebratione Messae cap. XL. 5 D.Remigium ii odorensem Tomo IX. Bb. . parte Is. Ι 8. inveniuntuta
f. III. . In divina Missa sive Liturgia a) id est pubIicarum
precum solenni formula) Chrysostomi legitur : Diaconus osculatur stolam ,& ter adorat, & exclamando subjungit άγ-ήσω M.λους. Super quae verba Iacobus Gar in Euchologio Graecorum eruditissimis Notis illustrato pag. 13 . sequentia exhibeti. Verbis αγαπή μὲν α λs: clard prolatis & osculo, P Acis tessera dato charitas commendatur. His tribus Populum sibi subditum ad si
H. e. Adguinethsemyrapinrat Sacerdos precibus purgat, se ad crificium accingitur,cta grasiam oratione is mutua dilectione, σ coms.ssune strii dissonitur. Ecclesia quidem Latina in communionis
98쪽
usque instantem horam osculum PACIs signum remittebat quo dam, cujus testis est Augustinus Sermone LXXX. de diversis; Li- turgia Ambrosi, apud Pu elium Be Tertullianum tib . de Oratione. Evangelio tamen lecto in quibusdam privatis Ecclesiis confestim datum, conjicere licet, tum ex allato Ambrosianae Missae ritu, ' in quo lecta postEvangelium Antiphona sc Sacerdos populo dicit: PAcEM habete : Respondetque ille: ad te, Domine ; Tum ex necentii I. Epistola ad Decentium qua scribitur: PACEM modo asseris ante consecta Mysteria quosdam populis imperare, vel sibi inter se Sacerdotes tradere , cum post omnia quae aperire non debeo, PAX sit necesIario indicenda S c. Tum denique ex iro Lib. I. de officiis Ecclesiasticis, cap. XV. In quo inter Orationes quinque consecrationi praemittendas quartam annotat pro PACE concilianda dici, cui propterea titulum Oscu LuM ricas praefigit. Graecos autem, quos de Armeni teste Cassandro imitantur, a primaevis temporibus osculum hoc sanctum longἡ ante consecrationem' praemisisse, docet Dionsim de Ecclesiastica Her archia, cap. III. Coopertus uuit,quidem panis divinus: pro- Ponitur , & benedictionisi Calix: . Sacrum vero osculum sanisto modo celebratur. Docetvi Clemens Romanin, apud quem lib. IIII. Consiliuilon. Apostolicon. Apostolicarum cap. XV. Diaconus ante Praefationem edicit, ut omnes se invicem salutent OscuLOSANCTO,&Clerici Episcopum,&viri Laici Laicos, & mulieres salu-tzm mulieres. d) Idem quoque sancit Leodicaenum sub Sy lvestro Concilium, quo plura etiam ad huncLiturgiae locum spectantia,pr lixiusque propterea referenda praescribuntur. Seorsum primum
post conciones Episcoporum flecto Evangelio ad Populum) habitastatechumenorum orationem perfici convenit , &postquam exierintCatechumeni, e eorum qui poenitentiun agunt, fieri orationem : Et cum ii sub manum accesserint & recesserint, fidelium preces ter fieri. Tres autem illaeo rationes, ad quarum norma suas composuertit vel quas forte retinuersit Basili' &Chry sostom'. lunt
99쪽
namque σύχου πιλου cccintior est a Iustini temporibus Liturgiae in se rea:) unam si quidem primo silentio,secundam autem & tertiam elata voce compleri. Nunc autem singulae Miς υι sunt pronun-eiandae. Deiade PACEM dari, &sc Sanctam oblationem perficiant. Dandae autem & accipiendae PAcis norma haec est; Sacerdotes ordine sigillatim in sancta dona qua possunt , proxime inclinant, velumque osculantur& dicunt: o. u. Tum corpore paulum semoto: inquiunt, modiceque amplius retroacti, αθανατο verius altaris labra proferunt: tuncque Episcopi vel primi sacerdotis celobrantis manum genamque oscu- tantur, his verbis additis: . Θ .: Dμέm, Deus est in medio nos is, quibus ille sgillatim respondet: Etes, ora hin fit. Non lubens autem omiserim,quod solerter hic tangit Thessalonicen is, de ample Cyri us Hierosolymitanus Catechesi nustagogica quinta explicat, ante osculum nimirum secund5 Pontificem 5e Sacerdotes ipsi adstantes lavari: 'EMακαῖε τὸν Διάκονον τον δίδοντα- - οῖς κικλου τὸ προσβ ἐροit id isDiaconuus aquam lavandis manibus porrigentem Sacerdoti se Presbyteris aliare circumstantibus: cujus lotionis mystica ratione producta tum quibus verbis oscuLuM PACis in sua Ecclesia juberetur, subdit: E'ijα
Diaconusini scipite invicem,o invicem osculemur. Hactenus Goar. Consona his lege apud Guillelmum Durandum, Rationali divin. - cor. Lib. IV. cap. LM. er Amalarium Rottunatum, Tomo M. Bb. I . Lib. III. de Ecclesiae. O c. cap. XXXII. g. lv. Exegesis loco quae praecedentem numerum illustrent, addo sequentia: ca) Liturgia, hoc est publicum munus, alio nomine Missa. Ideoque non semper significat Missa sacrificium, quare in cap. XII. Conciliis ricensis habetur: In Ecel
sane alienus a communione videatur, conveniat,& ossicia divina obeat. Ita in nupera editioneRomana. Graeca tamen editio λrilistγειν habet, ubi Zonarin sic notavit : Liturgiae porro nomine hoc ioco, non sacrorum celebritatem, incruentique sacrificii obi
100쪽
DE OSCULIS AVIBUSDAM ECCLESIASTICIS. 11
oblationes, sed statas preces & hymnos, qui solenni more DEO Concinuntur, intelIigi oportet. Quandb vero Patres Graeci .vocabulo Liturgiae in significatione Millae usi sunt, semper ut pluri-
mucum adjuncto μις,κMaut Deαe, id est mystica aut sacra usi sunt.
Sic Theodoret. in Cap. VIII. O . ad Hebs inquit: Cur noviTestamemti Sacerdotes Amineam Liturnam,seu sacrificium peragunt circ. Et Eusebius Caesareensis: Divinis caeremoniis se in stica Liturgia camarumque precationa ocietateperfrui, Lib. IV. de visa Constantinicas. LXXI. dixerat: quod etiam in canone XXXII. Drusiano obse vatur, licet penes Patres Latinos per liturgiam Missae sacrificium absolute intelligatur, ut Ambrosii Epis. XXXIII. ad inanesiam fororem. in. Serm. CCLI. de Tempore. Auxanis. Epist. I. cap. . Damalm in Pontifica Leo Papa Epist. LXXXI. cap. 2. Emmae de Synod. atque Concic iuvit. cap. XII. Agathense cap. XXI. Romanumsub Symmacho in unci Vid. Dominici Macri Melisensu Verotexicon pag. 336. Edit. Romanae infol. Anno MDCLXXVII. Johann. Fona Lib. I. Rer. Liturgicar. Cay. III. Caeterum Missa Chrysestonii ab Erasino Roterodamo cuiajunt in gratiam Episcopi
Roffensis versa, quae& A ntverpiae excula est Anno M DLX. juvta Versionem Leonis Tusci, & edita per Claudium de Sainctes, valde suspecta est. Henricus Savium sic de illa pronunciavit : Miram esse in Scriptis codicibus inconstantiam, nihil fere simile ha-bare versionem Erasmi,& editionem Morellianam, multa passim in operibus Chrysostomi ex Liturgia, qua tum utebatur Ecclesia
Orientalis, recitari, quae hic non reperiantur , multa hic reperiri, quae vix illorum temporum esse videantur. Confer Roberii Coci Censeram quorundam Scriptorum Heterum p. m. 177. Andrea Riseri Critu. Sacr. Lib. IV cap. III. b) Officium AMBRO si A κuM quoEc-esesia Mediolanensis utitur, non a D. Ambrosio, sicut aliqui dixerunt institutum fuit, sed a S. Barnaba Apostolo, eiusdem Ecesesiae fundatore, ac deinde confirmatum fuit regulis, ritibusquc plallendi a D. Miroco ejusdem Cathedrae Arcti episcopo, appellarumque tuerat Ambrosianum, quia Doctor ille Ec Ucsiae illud u Itimo