장음표시 사용
161쪽
esse ulus; nondum tamen ad cultum &adorationem,sed partim ad historicam admonitionem , partim etiam ornatus causa. Coepit
hoc potissimum fieri circa Ann. Christi CCCLXXX. in Orientalibus Ecclesiis ; de quidem, quod observarunt aliqui, inter Gra cos primum reperiuntur descriptiones picturarum in ipsis templis apud Gregorium 'genum, Basilii fratrem, ut est videre in ejus oratione in Theodorum Mar0rem, in qua & figuram rerum animantium a sculptore factam commendar, 5c marmoris a Iapicida politi tanquam argenti laevitate,& vivam ipsius Martyris effigiem, omniumque ejus praeesarissimorum factorum adumbrationem expressam,
& oculis propositam excellentissime a pictore in opere sculptili, una cum Christri magine , in quibus imaginibus pugnas Martyris non minus ad vivum exprestas agitoscit, quam si in libro descriptae&commemoratae essent. In Synodo II. Nicena resertur, eundem
Nyssenum collachrymatum este, dum juxta simulachrum Abrahae filium situm immolantis, transiret. Sed ubi illud fuerit, non exprimitur. Habetur etiam, ibidem Martyrium Euphemiae virginis in TempIo urbis Chalcedonensis fuisse depictum quantum ait rem conficere Iicet, in porticu illae picturae fuerunt. Apud Occidentales pinxit Ecclesiam fortasse primus Polinus Episcopus Nolanus, qui iuxta Trithemii calculum Anno CCCCXX. celebris
fuit. Is facti hujus causam hanc reddidit: Cum fideles die festo
convenirent ad celebrandum Felicis Martyris memoriam,religiose excipiebantur convivio , dccum plus aequo epulis genioque indulgerent, pingi curavit ille pater in parietib us templi Vcteris Testamenti historias , nec non & Novi, quo populus illis intuendis frugalius & sobrius in convivio se gereret. Haec res mox in aliis quoque Ecclesiis magno cum applausu recepta fuit: meminit C-nim nudentius Poeta Christianus in PassioneCassam Martyris piimaginis in templis his versibus: Erexi ad coelum faciem, stetit obvia contra Fucis colorum picta Imago Martyris. AEdituus consultus ait, quod prospicis hospes , Non est inanis aut anilis fabula. Histo
162쪽
DE OS TIS IMAI ET RELIΔVIAR. SACRAR. I iHistoriam pictura refert, quae tradita libris, Veram vetusti temporis monstrat fidem.
Etam Epist picturas ita describit:
Pleno coruscat Trinitas Mysterio. ω stat Christus agno, vox Patris coelo tonat, , Et per columbam Spiritus Sanctus fluit: Crucem corona lucido cingit globo, Cui coronae corona sunt Apostoli.
Eodem modo Paulinus e Matthaei XXV.cap. in Basilica Fundana statuerat historiam extremi Iudicii in forma duorum gregum.
g. V. Seculo sexto Serenus LMassiliensis cum videret a quibusdam imagines ut idola coli, Zelo accensus eas confregit atque projecit , quare gravem a Gregorio Magno Pontifice censuram Lib. Vii. vi foti CIX. ad Serenum,retulit. Pervenit ad nos, quod fraternitas vestra quosdam imaginum adoratores aspiciens, easdem
imagines confregit atque profecit. Et quidem Zelum vos habuisse: ne quid manu iactum adorari possit,laudavimus; sed stangere easdem imagines non debuisse judicamus. Idcirco enim pictura in rcclesiis adhibetur, ut hi, qui literas nesciunt, saltem in parietibus
videndo legant,quae legere in codicibus non valent.Tua igitur fraternitas & illas servare , & ab earum adoratu prohibere debuit, quatenus & literarum nescii haberent,unde scientiae historiam colligerent, & populus in picturae adoratione minime peccaret. Eandem sententiam prolixius repetit S explicat Libro IX. Epist. IX.ad eundem Serenum ; Perlatum ad nos fuerat, quod inconsiderato zelo succensus Sanctorum imagines sub hac quasi excusatione, ne adorari debuissent, confregeris. Et quidem, quia eas adorari vetuisses, omnino laudavimus: fregisse vero reprehendimus. Aliud enim est picturam adorare, aliud per picturae historiam , quid sit orandum, addiscere. Nam quod legentibus Scriptura, hoc Idioris praestat pictura. Frangi vero non debuit, quod non ad adorandum in Ecclesiis , sed ad instruendas solummodo mentes fuit nescientium collocatum. Et quia in locis venerabilibus Sanctorum depingi historias non sine ratione vetustas admisit , hortamur utS 3 eorum
163쪽
14 2 eorum animos, quos a tua disiunctos unitate cognoscis, revocare
festines. Adeoque Gregorius hic primus est, qui usum in templis imaginum palam propugnavit , cum simile quid ante i pili ira apud Patres orthodoxos non reperiatur. Praecipuum autem Gregorii argumentum detensioni imaginum succurrens est, quod imagines ellent Libri Laicorum. In eadem enim Epistola , aliud est, ait,
pictiiram adorare, aliud per picturae historiam, qui si sit adorandum, addiscae. Nam quod legentibus Scriptura , hoc idiotis praestat pictu acernentibus. Quia in ipsa etiam ignorantes vident, quod i equi debeant, in i pia legunt, qui literas nesciunt , unde S praecipue gentibus pro lectione pictura est. Haec ille. Quamvis enim egregia facinora sanctorum sint contignata literis , ut lectores inde suam damnent ignaviam , & suos excitent animos ad sequelam, scripta tamen ad omnes non pcretinent quippe plebi ignarae in conccila cadunt eo effectu , quem colligunt docti. Ergo fuit ductu penicilli, id est, beneficio imaginum ignaro populo consulendum. tilae namque plebi sanctorum egregia iacta produnt, ac proinde potest dici imago plebis ignarae liber, qui plerumque magis ingerit animo ἡirtutes ianctorum, quos erudite depicta tabella
refert, quam ipse librorum panegyres. S. So aventura notat in I. 3. Sement. Gf. s. qu a. Introductas imagines ob tarditatem affectus nostri, qui plerumque tepens ad audita Christi in Thalalutis homi num causa, videns haec eadem Mysteria crudita manu lineata suis coloribus , concepto amore erga pium Redemptorem protinus incalescit. Quantum auribus oculi praestent, Horatim Lib. dearupoetica edi si erit :Segnius irritant animos demissa per aurum Quam quae sunt oculis subjecta fidelibus,se quae Ipse sibi tradit Spectator. Eandem ob causim multi S. Meletii imaginem domi servabant, quorum benevolum affectum G si omus in Encomis Metilii ita commendat: Non autem ad nomen solum adeo fuistis astecti, sed ad ipsam etiam figuram corporis. Quomodo enim fecistis in nominibus; hoc etiam fecistis in illius imagine. Etenim in palis annu
164쪽
DE OSCULIS IMAG. ET RELI HAR. SACRAR. I43
lorum, Min si inulachris,& in phialis,& in thalamorum parietibus,& ubique sacram illam multi expresserunt imaginem. g. VI. Verum enim vero si ad normam Sacratissimae veritatis dicendum quod res est, eodem caemento , quo Ethnici suarum imaginum usum defenderunt, Gregorius olim suum fundamentum incrustavit, haustis procul dubio ex eorum lacunis quae superius lectori propinavimus. Quando enim Maximus Tyrtus milosophus sub Commodo imperatoreRomae clarus,ad imag nes & signa
devolvebatur, dixit,instituta haec esse, ut admoneamur divinae naturae, perinde ac pueri soleant tenuibus quibusdam notis a praeceptoribus expressis, constituta memoria ad ediscendam artem manu quodammodo perduci. Visi sunt enim Legislatores quasi cuidam gregi puerorum dicationes has sacras tradidi esse. Et admodum clare hoc ipsum ex Athanasio intelligitur , qui in libro contr.et gentes: Philosophi,inquit, Gentium, d qui apud cos eruditi dicuntur, cum urgeri a nobis coeperint, non negant hominum S muto.
rum animalium formas atque erigies esse , qui apud cos videntur Dii; Verum hanc asterunt rationem, idcirco te illas imagines fingere it per eas sibi Deus respondeat& reveletur: Non posse enim invisibilem aliter nosse, quam per hujusmodi sigila&Tελετας. Alii sapientiora his&altiora su dicere arbitrantes, Hunt, ideo haec fingi atquc formari,ut per ea coelestes invocentur SI appareant Ange- li atque 'irtutes, sicque apparentes veram illis Dei insinuent notionem. Esse enim ea hominibus vel utiliteras , quae relege Iespossint per eam, quae ex illis insinuatur, coelestium spirituum reve- lationem, & Dei intestigentiam consequi. Manifestus ergo Symphonismus in Gregorio Magno cum gentilibus deprehenditur. Quid huicoccinat Theodoreti Serm. VII. de sacrificiis Graecos im eos, nunc attendundum venit. Simulachra, au, Sathan curavit fieri in usum eorum, qui literarum sunt expertes, ut iis ad superstitiδnem incitarentur. Consonat Athanasius l .c. scribens : Perquam fabulose , & non rationabiliter haec dicere Gentes, imo Gentes hac in re maximam impietatem in perniciem suam o
perari. Laudabile insuper factum Epiphanis in fine ejusdem Episto
165쪽
Epistis adu annem Hierosolymitanum Patriarcham his verbis exprimitur: Cum venissem ad villam, quae dicitur A nablatha, vidissemque ibi praeteriens lucernam ardentem, de in terrogassem quis locus esset, didicissemque esse Ecclesiam, & intrassem ut orarcm,inveni ibi velum pendens in foribus eJusdem Ecclesiae , tinctum a
Jue depictum, & habens imaginem quasi Christi vel Sancti cujusam. Non enim satis memini cusus imago fuerit; Cum ergo hoc vidisIem in Ecclesia Christi, contra autorem Scripturarum, homunis pendere imaginem, scidi illud , & magis dedi consilium cust dibus ejusdem loci, ut pauperem mortuum eo obvolverent, & efferrent. Et mox: Precor ut jubeas in Ecclesia Christi, istiusmodi vela, quae contra religionem nostram veniunt, non appendi. Decet Onim honestatem tuam hanc magis habere solicitudinem , ut scrupulositatem tollat, quae indigna est Ecclesia Christi, & populis qui tibi crediti sunt. snitio seculi Septimi usque ad synodum Quini Sextam imagines quidem in templis fuere , ut tamen non liceret ullam adorare,quae non esset Deus. In Synodo Quini- Sexta Anno Christi DCXCII. celebrata vocantur imagines - , . id est,menerabiles,sicut templum Mois, Concilium Conltantinopolitanum jussu Constantini Copronymi Anno DCCLIV. celebratum, nuncupat: SI Iustinianus Imp. Sacratissimus Novesia VII. cap. II. Nosocomia & Xenodochia appellat venerabitis domos. In illa Quini-Sexta Synodo canone LXXIII. dicunt Patres : Cum crux vivifica illud salutare nobis ostenderi imos omne studium adhibcre oportet, ut et , per quam antiquo lapsu salvati sumus, eum, qui par est,honorem habeamus. Vndeo mente cr sermone . emμ,adoras Ionem et tribuentes, crucis figuras, quae a nonnullis in solo ac pavimento fiunt, omnino deleri jubemus, ne incedentium conculcatione victoriae nobis trophaeum injuria afficiatur. Qui secusta fecerit, excommunicari decernimus. Seculo vero octavo cultus
religiosus & adoratio imaginum palam Ecclesiae obtrudi & urgeri coepit,reluctantibus quantumvis Imperatoribus Zelosis.Propterea Philippiciis cum ad Imperium venisset Synodum coegit Constantinopoli ex Episcopis plurimis, Anno Domini DCCXIII. in qua
166쪽
DE OSCULIS IMA; ET RELI 'AR. SACRAR. 347
idololatriae omnem aditum paec udere volens, imagi no Patrum, qui sex Synodis universalibus interhaiisen i, quique Jussu Constantini pogonati, &Justiniani F.depicti fuerant, Constantinopoli in Sogiae Templi porticu abradi , omnesque alias amoveri jubet; idemque ut iaciat Romanus Pontifex praecipit. Aia. DCCXXIV. Leo lil. Isaurus Imp. conventum Constantinopolitanum instituit, de imagines ac statuas in foro combussit, edicto cavens,nequis eas adoret vel veneretur. Ad eundem scopum collineavit Synodus Constantinopolitana sub Imp. Constantino Copronymo Coasta,& .ulgo VII. Oecumeni dicta, ubi CCCXXXVIII. Episcopi sanciverunt, ns quis adoraret aut in templa collocaret imagines iuxta Actionem sextam Concilii Nicaeni secundi; Qui Im- peratores inde nomen ICONO CLASTARUM obtinuerunt, Geu Chronologi ad Secutulia VII. asius cnarrant.
'Synodus illa πενδiκ εκ r. si ve uim exta audit, quia quod . quintae S sextae, Synodis univerialibus deerat, protinus constituit. Quin de Anton. Possivinus Tomo II. Apparatus Sacri in verb. Quinis tum p. 3o I.&Trullanum, p. II . confitetur, eandem canones addidit te quintae& lextae Synodo. Quamobrem recte dicitur supplementum earundem Synodorum generali v. 'Locus hujuς Concilii cognominatur Trudi. In Chronico de rebus Patriis Constantinopolitaxis a Codmo edito, crebra mentio sit . de et n. quando agitur de templo admirabili, quod cxltrui atque erigi Iustinianus Imp. curavit. Sed in illo Templi magni Dasio Synodus non est habita. Theodorus B, amon scribit Patres convenisse in Trum VIIagni Palatii. Cominentar. in Pla otii Nomo canon. I7I. Scilicet in Secretario Palatii Caesia rei, quod fast giatum, testudine sursum erecta , sui rotunditate conficiens hemisphaerium ab ipso aedificii genereTrullus fuit nominatum. Earonius Tomo VHI. Anna sub Ann. DCLXXX.num. I. De alio vulgo astasius Bibliothecaram in vita Sergii I. Pontificis, de praedicans templum S S.Cosmae&Damiani, inquit, Trunm
Ecclesiae Sergius Pontifex fusis chartis id est, laminis 2 plumbeis
167쪽
eooperuit atque munivit. Trullus, ut verbo me expediam, crat th lus sive aedificiu quod formam turritae concamerationis habebat.
g VH. Anno Domini DCCXCl V. Indictione sectuada; Adriani Pontificatus XXIII. Constantini solius Imper. Orie alis quinto , Francola;ti ad Moenum post festum Paschale amplisn-inum Concilium congregatum est , uti uno ore confirmant ni murnefridus in Chronico Tomo I. Corporis Historiae Francicae ve- ter. fol. I 8O. num. Io. Memarus pari. II. ejusdem Corp. historici fol 4oo. num. o. Lupoldus apud Irenicum Lib. II. Baronius mo IX. Annal. Ecclesiast. sub ann Christi DCCXCIV. num. I. Posse inmApparat. Sacr.Tomo L in verbo Franco fordiensis fol. 6 oo. Iohannes Cabasse tus in Notitia Concilior. p. sis. Philippus Labbeus in Syno Concit. h orica , pag. ioO. Occasionem praebuit tum Felix haereti cus, tum Adrianiis Pontifex, qui Acha Synodi Nicaenae Il.de Im ginum adoratione miterat Carolo approbanda. Frequentes igitur convencte circiter trecenti numero Episcopi, Abbates, Sacerdotes, Monachi, ex omnibus Caroli Magni Regis Provinciis, nimirum ex Italia, Gallia di Germania, quibus Paulinus, Aquileiensis,
Episcopus in Libello Sacro S stabo addit Episcopos ex Hesper Linuria, .ssimilia & A usi rhi, Provinciis longe dissitis. Misit ob Aia drianus Pontifex suos Legatos, Theophylactum N Stephanum Episcopos. Inter ibit huic venerando Coetui Rex Carolus ipse. Ac primum Felicis & Elipandi opinio , quod Christusnecundum humanitatem adoptivus Dei filius sit , a Synodo dilcusta sic condemnat e st. Vid.Salomon Gesne b. II. arrat. Hsor. Concilior. Sec. X pag. 3 72. Iom. v. Corp. resor. Franc. io gom. O. o. & fol. - n.io. Adopnennensis Episcopus, in Chronico , IEtale VI. B. D. D-- . . sichaeus in Collatione adcinci Francosuri. p. Ico. 13. eq. De indu A- . ista Synodi Nicaenae secundae ventilantur, & sententia de imaginibus adorandis rclicitur, Patribus sic pronunciantibus: imaginum is cultum & adorationem cisis impiam , Synodum porro Nicae' nam secundam, qua in septimam uisiver dein apl ellaverat Pontifex, damnari, nec universalem dici debere. illud perspicue tradit H nc maram Archiepiscopus Rhemensis Histor. Eccles. Rheme .
168쪽
DE OSCVLII IMA; ET RELIQUIAR. SACRAR, 14
. italcribens: Septima auic in apud G taecos voca ri ta univerialisl o Cyno π de imaginibus , quas quidam con si dringendas, quidam autem ad arandas dicebant; neutra vero in-- tellectu lano definiens lincautoritate Apostolicae sedis,non longe ante nostra tempora Nicaeae est a quam plurimis Episcopisi, habita & Rornaim milia , quam etiam Papa Romanus in Fran- , , clam dilexit. Unde Caroli M. Imporatoris tempore generalis
ri Synodus in Francia, convocante praefato Imperatore, cclcbra- ,, ta, secundum Scripturarum tramitem, traditionemque Mais totum, ipsa Graecorum Synod 's destructa & penitus abdicata, , de cujus destructione non modicum volumen, quod in Palatiori adolescentulus legi , ab eodem imperatore Romam est per quendam Episcopum inlisum. Paulo post de titulo univer talisis Synodi haec subnectit: Autoritate itaque hujus Franco fordienis sis nonnihil repressi cst imaginum vencratio : sed tamen Hadrianus de alii Pontifices in tua opinione perscverarunt,&mortuo Carolo pupparum cultum vehementius promoverunt. Idemi calculo confirmat Eginbar onmta Carin UM. apud Erphor dientem, Almorum LGI V. 8.LXXX V.de Gestis Francor. Iυω- tinus Lib. IV. Annal. Vorum. bb.υVrspergensis in Chronicis ad Anii DCCXCIII. lino hoc tam manifestum est, ut contra Pontiscii ne hi lcere quidem audeant. Bondus sane inter Pontificis adulatores adoratorcs dbcendii crat non postremus, Lis l. Decia. II. R ori scribit: in Francosuriensi Synodo condemnatam e sic Synodum de imaginibus depovendis quam Graeci falso appellabant septimam. Atqui cum non latuit Nicaenam condemnatam fuisse. Nec dissimulat confiteri Iohan. Cabsistius Concilium Francoso tense damnasse Synodum septimam de imaginum cultu, in Notitia Concilior. pag. 83. Quod cum videret Cardinalis Bellarininus , eo devenit, ut statuerct , ccualia, sic quoque Concilium Francosuriense errare potuisse , oc adeo errasse, non in juris sed insuti quaestione, Tomo I. Controvers Theologici Controv.
Iv. Lib. I. de Conciliis cap. VII. Lib. II. cap. IX &Lib. II. de imaginibus Sanctorum , cap. XIV. Egregia scilicet consequentia , quae si valeret , omnes Pontificiorum hypotheses
169쪽
erroneas destruere, de veluti gladius Delphicus nodum Gordium dissecare posset. g. vi II. Et si vero subsecutis temporibus cultui imaginum Orthodoxi EcclesiaeDoctores passim contradixerunt,quod etiama aldensibus, sa) corumque successoribus, Uicleia, Iohanne Husio ac Hieronymo Pragensi,post medium seculi decimi quarti,& circa decimi quinti initium, factum est, ceu Chronologi obse
vant: Nihilominus tam e inveterata consuetudo tam altas in Ecclesia Latina & Graeca egit radices,ut ad praesentcusque diem quamvis notabili cum discrimine imagines ibidem reverenter colantur. Testem provoco inter Graecos inagnae auctoritatis, Metrophanem itopulum , Hieromonachum Sacerdotem Monachum &Patriarchalem Constantinopolitanum Prbios gelum, b postea ve
ro Patriarcham Alexandrinum , qui in Con sonesuade Ecclesia Orientali, Heline stadii a Ioanne Hornem Anno MDCLXI. edita, ri cap. XV. sequentibus negotium declarat: Sanctis, quis imagis,, nibus Ecclesia etiam cultum convenientem tribuit non religiosum, nec servilem, absit hoc, talis enim soli Deo competit, sescongruum &benevolentiar icitem, referens nihilominus etiamthunc ad eos , quos imagines repraesentant quemadmodus S. Basilius M. ait: honor imagini exhibitus transi ad illum, cujus imago existit. Caeterum modus colendi imagines hic est. Quando festum aliquod agitur, in medio templo proponitur imago exprimens festum quod celebratur , E. g. Si Nativitas Christi celebra tur, imago quoque illam continet; si vero Resurrectio etiam hanc, si autem festum Sancti cujusdam,illius imago repraes tatur,qua in imaginem quemlibetChristianorum,qui in templo sunt, aperto capite Oscutiri decet, id est, labris suaviari. Ad hunc modum&Synodus Oecumenicas optima scptcm enim easque solas Synodos
Oecumenicas nos admittimus, ex illis vero quae certis in locis habitae sive particulares sunt , ea omnia amplectimur, quaecunquCOccumcnicae septem dc receperunt de colafirmarun )rme caeae altera vice coacta est, cultum sanctarum imaginum fuit interpretata.
Haec eni inquando exposuit anathcmatilinum ita se habentem: Si
170쪽
quis non adorat Dominum nostrum Iesum Christum imagine expressum, anathema sit : Voluit etiam, quid ibi vox σκυνῶν significet, deci rare, adducto ejus significationis testimonio ex Homero : mi, δέ μιν. Deinde subjicit κυν ωκ ω significat, LABRIS OSCULOR,
dicitur ; Praepositionibus nihil aliud praeterquam majorem Emphasin exprimentibus Sic quoque & α κυνω. Haec sunt verba Synodi: Sunt autem nonnulli spergit Metrophanes J apud nos , qui in tali adoratione seu religioso osculo discrimen valde laudabile tacere velint. Si enim imago quae proposita est, Domini fuerit, pedes ejus osculari cupiunt ; Si vero Semper. virginis matris ejus; manus; si denique sancti cujuspiam ; faciem. Quam differentiam laudant Z amplectuntur, qui inter nos probatissimi sunt, & maxime ingeniosi. Inter Dominum enim & servum discrimen sit oportet. sa) maldensium Ecclesia unde nomen traxerit optime Augustus Thuantu portar. Lib.V .m. 288. It. an-ricii N.in 8.sic exponit: PetrusValdus locuples civis Lugdunensis is Anno Christi circiter ci clxx. Valdensibus nomen dedit. Is, utri monumentis testatum reliquit Vidus Perpinianus , Prassul Lo- is devensis, qui quaestoris in Valdenses munus exercuit, domo ac se bonis relictis, totum se Evangelicae professioni devoverat, &is Prophetarum atque Apostolorum lcripta populari lingua ve ,, tenda curaverat, antiquorum etiam Patrum aliquot testimoniis is ad unctis, quibus in animum defixis, fretus ingenio suo S sensu, praedicationis munus sibi sumpserat , perque plateas ac vicosis Evangelium plebi interpretabatum, Cum iam multos sectatores ri exiguo tempore circa se haberet, eos tanquam discipulos adis Evangelium promulgandum in omnes partes ablegar. Idem
p. 189. Cultum Sanctorum inter Sathanae commenta referunt. Iohann. molpus Lection. memorabilium ad Ann. MCLX. p. 38 i. mentem maldensium ita declarat: Dei 5 sanctorum imagines esse delen ida . pho aude Castro Lib. VIII. haereseon. p. 24 . Addens idololatricum este, habere eas in templis , sive illae sint Christi , sve tincti hominis alicu)us. Et Lib. III. p. tor. Ualdenses icles sta-